శ్రీమన్నహాభారతం

892 శ్రీమవాభార శే అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా

పాం పరేషాం చ పంరేభ్య శ్చావీ యావే. ౩౫, తలి యాణాం ప్రతీపతాం తేజసా
చ బలేనచ, బ్రాహ్ధణే సేవ శామ్యంతి "లేజాంసి చ తపాంసి చ, ౨౬. నమే వీతా
శ్రీయతరో న త్వం తాత తథా ప్రియః, న మే వితుఃవితా రాజన్నచాత్తా న చ
జీవితమ్‌, 38౭, త్వత్తశ్చ మే ప్రియతరః పృథివ్యాం నాస్తి కశ్చన, త్వతోజఒవి మే
వ్రియతకా బ్రాహ్మణా భరతర్షభ. 3౮. బ్రవీమి సత్య మేతచ్చ యథాహం
పాండునందన్క లేన సత్యేన గచ్చేయం లోకాకా యత్ర చ శంతనుః 3౯,
వశ్యేయం చ సతాం లోకా౯ శుచీ౯ా బ్రవావురస్తృతాకా తత్రనో తాత
గంతవ్వ మవ్నాయ చ చిరాయ చ. రం సోఒ హ మేతా దృళాంల్లో కా౯ దృష్టా
జ గ ఇడ్య << ద్‌
భరతసత్తమ, యనే కృతం బ్రాహుణేషు నత వ్యేలే స GA ఈ౧.
ఇతి అనుశాసనపర్యాంతర్లత అనుశాసనిక పర్వణి, ఏకోన పష్టిత మో ధ్యాయః.
యుధిష్టిరడ వాచ:లాయా దస్యాతాం చరణే నోపపన్నా యావిద్యయా స
దృశ” జన్మనాచ, ఈాఛ్యాం దానంకతేమస్తె విశిష్ట మయా చమానాయ చ యాచ
తే చ. ౧. భీవఉవాచ;లా శేయా వె యాచతః పార దావమాహు రయాచ
మ Uy యా థి
తే, అర్హ త్తమో వై ధృతీమాః కృుషణాదధృతాత నకి, ౨, క్షు త్ర యో రక్షుణధ్భతి
అధ్య ర ర్‌ 3
ర్పాహణో నర్గనాధృతిః, బ్రావాణో ధృతిమా౯ విద్వా౯ దేవా౯ా ప్రీణాతి తుష్టి
మా౯.3, యాచ్యమాహుర నీళన్య అభివారంచ భారత, ఉద్వేజయంతి యాచంతి
యదా భూతాని దస్యువత్‌, ఈ. మ్రియతే యాచమానో వై న జాతు మ్రియతే
దదత్‌ , దదత్సంజీనయ తేన మాత్తానం చ యుధిస్థిర, ౨౫, అన్ఫళంస్యం
పరో ధరో యాచ తే యత్పిధదీ న లే, అయో చకస్సీదమానా౯ సరోషపాయెర్ని
మంత్ర యేత్‌ . ౬. యది వై అఆాదృళా రాష్ట్రా౯ వసేయు స్టే ద్విజోత్తమాః
భస్యచ్భన్నానివాగ్నీం నాక బుద్ధ్యే ా_స్హం ప్రయత్నతః, ౭. తపసా దీష్యమా
వవ్‌ జ లి "న తల
నా_సి ద వాయు? పృథివ్‌మవి, అవూజ్యమానాః కొరవ్య పూజూార్హాస్తు తఇావిభాక్కి
౮. పూజ్యాహి జ్ఞానవిజ్ఞాన తపో యోగసమని తాః, తేభ్యః పూజాం వ్రయుం
జీఇా బ్రావ్హాణోభ్యక పరంతప. ౯ దదదృహువిధా౯ దానవా ల న్నయాచ
తాము, యదగ్ని పోలే సుహుతే సాయం ప్రాతర్భ పెళ్ళలహ్‌. ౧౦. విద్యా వేద
వృతవలి తద్రైనఫలముచ్య తే, విద్యా వేడవృతన్నా తా ప్య పా శృయజీవిన$ః,
౧౧. గూఢ స్వాధ్యాయతపవసో బ్రావాణా౯ా సంశిత వ తాళ్ళ కుతే రావసక్రై ర్హృ
ద్య సమ్రేమ్యై స్పపరిచ్చ దై:. నిమంత, యేభాః కాం తేయ కామశ్చానె్య్ట
రి పిజోత్తమాలా అని తే వతిగృహ్హాయుః కృద్గో పేతం యుధిష్టిర, ౧౩, కార్య

౬౧.] అనుశాసనిక పర్వణ్మి వక పష్టిత మాఒధ్యాయః, 898

మిల్యేవ మన్వానా ధర్శజ్ఞాః సూత్షదర్సిని అవి తే భావాణా భుక్రార్మి
గ తాన్సోద్ధరణా౯ల గృహాణ ౧ర, యేపాం దారాః? ప్రలీష్షంతే పర్హ న్భమివ
కర్ష కాళి అన్నాని ప్రాతీస్సవనే నియతా బ్రహ్హ్మచారిణకి, pe బ్రాహణా పాత
_ భుంజూనా _స్తేతాగ్నిం వ్రీణయంత్యుత, మధ్యంది నే తే సవనం దదత స్తాతవర్త
_ శామ్‌, ౧౬, గోహిరణ్నాని వాసాంసి లేనేందః వీయతాం తవ తృతీయం సవ
లి క ఈ శ
a9 న 9 = జ్‌
నంతే నె వైళ్ళచేవం యుధిష్టిర, ౧౭. యదైే వెభ్యః విత్ళభ్యశ్చ విపేభ్యకశ్చ [
యచ్చృతి, అహింసా సర్వభూ తేభ్యః సంవిభాగాశ్చ భాగళః. ౧౮.దదముస్త్ర్యాగో ధృతి
ఆ Fe re 5 జు ల
స్పణ్యేం భగవత్యేవభృథా మ తే ఏవ జె ఏితతోయజ ; శీద్ధాపూతే స్పదహీ ణః,

తి షస స్త ప ర oe
౧౯ విశి ప్టస్సరయజ్ఞానాం నిక్యెం తాత (వృవర్శతామ్‌ ౨౦.

ఖతి అను శాసనపన్యాంతర్ల త అనుశాసనిక పర్వణి, షష్టిత మో౭_ధ్యాయః,
© 5 nes 9
యుధి ప్టిరఉవాచ;ాదానం యజ్ఞ క్రియా చేహ త్య మహ+ఫల

మ్‌, కస జ్యాయకి ఫలం ప్రోక్తం కీద్భ శేభ్యః కథం కడా. ౧ ఏకదిచ్బామి విజ్ఞాతుం
యా థాత భఖ్యేన భారత్క విద్వ౯ _ జిజాసమానాయ దానధరాక్‌ ప ప్రచత్వ మే
౨. అంతే ర్వేద్యాం చ యద్దత్తం ళ్‌ ప సు "కింస్వివై న ్మ్రేయసం
తాత తై బ్రూహి స 3, “నీవ ఉవాచ; రౌద్రం కర మ్‌ త్రియస్య
సతతం వర్తతే, లేస్య చె త కర్మ దానం చె వేహ per ర
ఇ wal డో రి వ్‌ ni
న తే పావకృతాం రాజా ప్రతిగృప్షోతి సాధవ్మ ఏతస్మాత్కారణా [కే ర్య జే
అ ౮ ర్‌ ~ J
ద్రాజాప్పదహీ౫ః, ౫. అథచే త్పృతిగృహ్లియు ర్థదాస్టదహరహ ర్న ప, శృద్ధ్గామా
సాయ పరమాం పావనం హ్నోూతదు త్రమమ్‌. =. బాహగాం _స్తర్పయ౯ దవె్న్యె
థు భి -2 న్‌ జా ఆశి (/ ఒం
సతో యచే యతవతః, మాళాకాసాధూ౯ వేదవిదః శీలవృ త్రతపోర్లి తా౯, ౭
౨ ఠా Wy (Uy అం జ
య లే తే న కరివ్యంతి కృతం లేన భవిష్యతి యజ్ఞాకా సాధయ సాధుభ్యః
స్వాద్వన్నా౯్‌' దతక్షీణావతేః. ౮. ఇస్టం దత్తం చ మన్యే థా ఆత్మానం దాన
కర ్యా పూజయేథా యాయజూకాం_స్తవాష్యం శోభ వేద్యథా. ౯. ప్రజావతో
. జో వ్‌
భ రెథాశ్న బ్రాహణా౯ా స్వర్ణ కారిణ9 en సేన భవతి యథా జనయితా
తథా. ౧౦. యావతస్సాధు ధర్థాక్‌ నై సంతః సంవర్థయంత్యుత, సర్వ _సె్వె శ్చావి
భ_రవ్యా నరా యే బహుకారిణః. ౧౧. సమ్మూ మ నం త్వం Shen
ణేభ్యేో యుధిష్టిర ఛేనూననడుహాూా2న్నాని ఛత్రం వాసాంస్యుపానహొా, ౧౨
ఆజ్యాని యజమానేభ్య _స్తథాన్నాని చ భారత్క అశ్వవంతి చ యానాని వెన్తాని
ఫశయనాని చ, ౧౩, వతే చేయాప్యుష్టిమంతో లఘూపాయాశ్చ భారత్య అజుగు

894. శ్రీమహా భారతే, అనుశాసనపర్వణి (అధ్యా.

పాంచ విజ్ఞాయ mE వృ శ్రీకర్భికా౯. ౧౩. ఉపచ్చన్నం వకాశం వావృళత్త్యా
జ థి మధ న్‌ & /
తా౯ వ, పాలయేత్‌, రాజసూయాశ్వ మే ధాభ్యాం శయ సల్‌ శు త్రీ యాకా వ్ర
త్తి ౧౫ వవంపాపెర్విసిర్తు క _స్ప ఏపూతః స్వరగ్ణమాప్చసి, సంచయిత్వా వునకి
అద్య అగ 1 3 అష 9
కోశం యద్రాప్త్ర)ం వాలయిష్యుసి, ౧౬. లేన త్వం బ్రృహభూయత్వమవాప్ప్య్యసి
ధ రాని చ,ఆత్మనశ్చ పెరేపాం చ వృ త్తిం సంరక్ష భారత. ౧౭. పు తృవచ్చాపి భ్ళ
త్యా౯్సస్వా౯ ప్రజాళ్చ పరిపాలయ, యోగః కేమం చ తే నిత్యం బావాణేవ్వ
రత, (| వ న RN
స్తుభారత. ౧౮. తీదర్ధం జీవితంతేఒస్తు మాతేభ్యోవతిపాలనమ్‌, అ ర్గో బ్రాహాణ
సె ్యమయద్వి త్తనిచ రూ మవా౯, ౧౯. శియాహ్యాభీక్లం సంవాసో దర్ప యేత్సం
a__ ఆవ ప 9 ౯0 i
రకు ట్రాహణేషు పమూఖేషు ధర్లో విప్రణశేద్దు )వమ్‌. .౨౦.
ధరప ణా *భూతానామభావి స్యాన్న సంశయః, యో రహీభ్యస్సం ప దాయ
రాజా రాషం విలుంపతి. ౨౧, యచే రాసా ౧దనం తసా దానయధ్వమితి
శ్ర ణు 6 ౮/6 వశీ
బ్రువల యచ్వ్చాదాయ తదాజ్ఞ_ప్పం భీతం దత్తం సుదారుణమ్‌. ౨౨. యే
జ అల జ ర్‌, అస ఆ
ద్రాజా న తంయజ్ఞం పృశంసంత్య స్య సాధవః, అవీడి తాకి సునంవృద్ధా యేదద
త్యనుకాలతక, ౨౩. తాద్భశకేనాభ్బు పాయేన యప్పవ్యం నోద్యమావ్యా ఠేః, యదా
పరిని పే. వేత నిహితో వై యథావిధి, ౨౩౪. తదా రాజూ మహాయశ్ఞె ర్య జేత

ఒఇహుదకశ్షి ణక, వృద్ధ బౌలధనం రయమ్యమంధస్య కృుపణస్యచ, ౨౫ న ఖాతపూర్వం
కుర్వీత న రుదంతీ ధనం హా లేత్‌ , ధృతం కృృుపణవృ్భ త్తం హా రాష్ట్ర Jo హంతి న్ఫప
[ని యమ్‌, ౨౬.ద ద్యాచ్చన హత" భోగాకా కుద్భఆయం ప్రణుదేత్స తామ్‌, యేపూం
స్వ్య్వాదూసి భోజ్యాని సమ వేక్యు తి బాలకాః, _౨భ. నాళ్నంటి విథధివళల్తాని కింతు
పాపతరం తతకి యదితే తాదృశో రాష్ట్రే విద్వా౯ సీచేత్తుధా ద్విజః ౨౮. భూ
ఇహ త్యాం చ గ చృేథాః కృత్చా పాపమివో త్తమహ్‌, ధిక్‌ తస్య జీవితం రాజ్ఞో
రా స్ట్రేయస్యావసీదతి._౩౯. న మ శవిరావా వచో యథ్రా,
ళ్‌ ప (J (3 గొ చ ఠి గ ది టు
య్య స్మవిషయేరాజ్ఞ స్నాతక సీదతి క్షుధా. ౩౦ అవృద్ధి మేతి తద్రాష్ట్రం వింద శే
సహ రాజకమ్‌, కోశంతో యస్య వై రాష్ట్రా దిస్యియంలే తరసా (స్ర్రియః?
3౧. కోశ తాంవతిపుత్రాణాం మృతోఒసౌ నచజీవత్కి అరశ్షీ తారం హర్తారం విలో
ప్రారమనాయకమ్‌, ౩౨. లే వై రాజకులం హన్యుః ప్రజాః సన్నవ్యా నిర్హ్భణమ్‌,
ఆహం వో ర థీ తేత్యు కా యో నరత్షతి భూమిపః,33,స సంవాత్య నిహంతబవ్యః శే
వసోన్మాదఆతుర?, పాపం కుర్వంతి యత్కి ంచి త్పజా రాజ్ఞావ్యార శీ తాక,౩౮. చతు

౬౨] | ఆనుకాసనిక పర్వణి, ది( షష్టీ సీతే మోఒధ్యాయ:ః, 895

ర్థంతన్య పాపస్య రాజావిందతిభా రత, అథాహుస్సర్వ మేవేతి నాయాల నిల్‌ నిశ్చ
యః ౨౫, చతుర్థం మతమస్తాకం మనో శు తాను శ సనమ్‌, శుభంవా యచ్చ
కుర్వంతి వజా రాజా సురథీ, తాః, ౩౬ చతుర్థం తస్య వుణ్యస్య రాజాచావ్నోతి
౨“ ఛారత్క, జీవంతం త్వానుజీవుతు ప్రృజాస్సర్వా యుధిష్టిర. 3౭. వర్టన్యమివ
_ భూతాని మహాద్రుమమి వాండడాః, కు బెరమివ రమోంసి శత కృతుమివామ రాః,
జ్ఞాతయస్వానుజీవంతు సుహృదశ్చ పరంశవ 3౮.

ప్రతి అనుశాసనవ ౮ "్రంత గ్లత అనుశాసనిక పర్వణి ఏక షప్టిత మో౭ధ్వ్యాయః,

ఢి భూమిదాన ప్రశంసా, రితఈా-

యుధి స్థీ రజ వాచ: -- ఇదం చేయమిదందేయ మితీయం శుతిరాదరాత్‌,
బహుబేయాశ్చి రాజాని కింసిగ్లద్దా ననును త్తమమ్‌. ౧. భీవఉవాచ;ాఅతిదా
నాని సర్వాణి సృథివీదానము చ్య తే, అచలాహ్యవు యా ర. కామా
నిశా త్రమా౯, ౨ దో వాసాంసి రత్నాని వళూ౯ా ద్రీహియవాం స్తథా.
భూమిద స్పర్వభూ తేషు శౌశ్వతీరధ తే సమాః, 3, యావద్యూ మేరాయురిహ తొ
నద్భూ మిద వధతే, న భూమిదానాద స్పీహ పరం కించి ద్యుధిప్తిర. ఈ. అవ్వల్పం
పృడదుస్సశ్వే పృథివ్యా ఇతి నళ్ళ్రతమ్స్‌ భూమి మేవ దదుస్స్వై భూమిం తే భుం
జతే జనాః. ౫. స్వక శ్లేవోపజీవంతి నరా ఇహ పరత్ర చ, భూమిర్మ్భూతి కృవాబేవీ
దాతారం కరు తే నీయమ్‌. ౬. యవతాం దవ్సీణాం దద్యాదక్షయాం రాజస త్త
మృపునర్నరత్వం సాప్రాప్య భ వేత్సః పృథిపిపతి® ౭, యథ్రాదానం తదా భోగ
ఇతి మే ధర్మనిళ్చయః, సంగ్రామే వా తనుం జహ్యా దద్యాచ్చ పృథివీమిమామ్‌,
ర్‌ ఇక్యేతత్‌ తత్రబంధూనాం వదంతి పరమాం శ్రియమ్‌, వునాతి దత్తా
పృథివీ దాతారమితి శుశ్రుమ. ౯, అపి పాపసమాచారం బ్ర హఘ్నుమకిచానృతమ్‌,
సెవపావం ప్లావయతిసై వ పాపాక్స 9మోచయేత్‌ , ౧౦. అవి పాపకృఠతాం
రాజ్ఞాం పతిగృష్ణాంతి సాధవః, పృథిపిం నా న్యదిచ్చంతి పావనీ జననీ యశా,
౧౧. సామాన్యా!ః వ్రియద ల్తెతి గువ్యూం దేవ్యాః సనాతనమ్‌ దానం వా వ్యథ
వా దానం సామాన్వాః దథమం శ్రియమ్‌. ౧౨. యవతాం విదు పేదద్యా
త్పృథిప్‌ం పృథిపీపతి 8 ఫృథి వ్యా మేత దీప్తం స రాడా రాజ్యవితో = బృప్‌త్‌ .౧౩.
పునస్పాపౌా జనం పాష్యరాజవత్సా సన్న సంశయః, తస్మాత్నా ౧మ్మెవ పృథివీం
దద్యాత్‌ పిస్తాయ పార్టీని, ౧౪౮౪. నాభూమిపతి నాభూూలు రధివమేయా కథంచన,

896 శ్రీమహాభార తే, అనుశాసనపర రీ [అధ్యా,

నచాపాత్రేణ వా గ్రాహ్యా దత్తదానేన వా చరేత్‌. ౧౫. యేచాన్యే భూమిమి
వ్భేయుః కుర్యు రేవ న సంళయః, యస్సాధో ర్య్ఫూమిమాద శ్రే నభూమిం విందతే
తు సః ౧౬. భూమిం దత్వా తు సాధుభ్యో వింద లే భూమిము త్తమామ్‌, ప్రేత్య
చేహ చ ధర్షాళ్శ సంస్రాప్నోతి మవాద్యశః, ౧౭౬ యస్య విప్రాస్తు శంసంతి సాధో
ర్భ్భూమిం సదైవ హి న త్రస్య శత్రవో స్రాశజకా వశంసంతి వసుంధ రామ్‌. ౧౮.
యర్కి_ంచిత్సురువకి పాపం కురులే వృ త్తికర్శితశ్క అవీ నోచర్మ మాత్రేణ భూమి
దానేన పూయతే. ౧౯. యేజవీ సంకీర్ణ క రాణో రాజానో రొద కర్మిణఖ తేభ్యః
పవిత్ర మాభఖ్యేయం భూమిదానమనుగ్త్రమమ్‌. ౨౦. ఆల్బా తరమిదం శశ్వ గ్పు
రాణా మేనిరే జనాక యో యజేతాశ్య మేధేన దద్యాద్వా సాధవే మహీమ్‌.
_2౧. అపిజే త్ఫుకృతం కృత్యా శంజేరన్నావి పండితాః, అకళక్యమేక మేవైత
ద్ఫూమి దాన మను త్రమమ్‌. _౨౨ సువర్షం రజతం వన్ర్రుం మణిముక్తావసూని
చ 'సర్వమేత నృపో ప్రాజ్డో దదాతి వసుధాం దదల్‌. ౨౩. తెపోయజ్ఞ శుతం
నీల మలో స్పతృనసంధ తా, గురుచై వతేపూజా చ ఏతా వర్తంతి భూమి
దమ్‌. _౨౪౮, భ రుర్ని శ్రేయసే యుకా స్వకాతానోరగే హతాఇ బ్రహ హలోక
గలా సిదాః నాతి క్రామంటి కము వ. ౨౫౧ యథా స్వవుత్రం జననీ
శీకేణ భరతే సడా, “ అనుగృవ్లోతి దాతారం తథా సర్వరయైర్శహీ. ౨౬,
మృత్యు రె ఏ కింక కో దండ సమో వహ్ని! సుదారుణ$, ఘో రాళశ్సడారుణాః
పాళా నోపనర్చంతి భూమిదమ్‌, _౨౭. వీత్యూంశ్చ పితృలోక స్థా౯ 'దేవలో కాశ్చ
"దేవ తాః, సంతర్పయతి శాంతా ళ్ళా యో దదాతి వసుంధరామ్‌. ౨౮. కా
య రంభా కాలు వృ త్తిగానాయ సీద లే, భూమిం వృ త్తకరిం దత్వాసత్తి
భవతి మానవః, ౨౯. యథా ధావతి గార్యత్సం సృవంతీ వత్సలాపయ%, ఏవ
మేవ మహాఫాగ భూమిర్భవతి భూమిదమ్‌. 30, ఫాలకృష్ణాం మహీం దత్వాసబీజూం
సపఫులామవి, ఉదీక్షంవావి శరణం తథా భవతి కామదం, 3౧. బ్రాహూణంవృ త్తే
సంపన న్నమాహి తాగ్నిం ఫుచివ వృతమ నరః ప పృతిగ్రావ్యా మహీం న యాతి పరమా
పదమ్‌.3౨. యథా చంద్ర, మసనో ౫ వృద్దిరహన్యపొనిబోయతే, తథా భూామిక్ళతందానం
సస్యేసన్యే వివర్ధతే. ప్రో అత్ర గాభా భూమిగీతాః క్షీ ర్రయంతి పురా వీదళి యాః
శ్ర త్వాజామద గ్నో్యన నత భూః కాశ్వపాయ వై. ౨5. మామేవాదత్త మాం
దత్త మాంద త్య మామవాప్ప షభ, అస్మింల్లో కే పెరేచెవ తీద్ద త్హం జాయలతేఫునః.,
3౫%: య ఇమాం వ్యాహృతిం వేద బ్రాహాణో వేదసంమితాన్‌, శ్రాద్ధస్య క్రియమా

౬ ౨. ] అనుశాసనిక పర్వణి, ద్యిషష్టిన మోఒధ్యాయః, 697

ణస్య బ్రహ్మాభూయం స గచ్చతి. ౩౬. కృళ్వ్యానామభిశస్తానా మరిప్లశమను మహత్‌ ,
ప్రాయశ్సి త్తం మహీం దతాష పునాత్యుభయతో దళ, 3౭, ఫునాతి య ఇదం'వేద
'వెదవాదం తథైవ చ ప్రకృతిన్చర్వభూతానాం భూమి.రై క్షశ్యానరీ మతా, 3౮.
అభిపి.వై కవ నృపతిం శావయేదిమనాగమమ్‌ యథా శ్రుత్వా మహీం దద్యా
న్నా దద్యా క్సాధుతిశ్చతా మ్‌. 3 ౯, యో౭ యం కృతో టా ద్రాహ్మణో౭_గ్గో రా జా
శ్చావ్యసంశ యక రాజా హీ ధక కుశ ల; ప్రథమం భూతిలజణమ్‌. అ అధ జే
సామధరజ్లో రాజా భవతి నాస్తిక్‌కి న కేసుఖం పృబుధ్యంతి న సుఖంపాన్ను వంతి
చ. ౪౧. సదా భవంతి చోడ్విగ్నా సస్య దుశ్చరితెర్నరాఖ యోగ కేమాహి
బహవో రాష్ట్రం నాస్యా విశంతి తత్‌, ౮౪౨, అథ యేపాం పునః ప్రాజ్లో "రాజూ
భవతి ఛార్హ్మిక$ సుఖం తే వృతిబుధ్యం తే సుసుఖం ప్రస్వపంతి చ, న? తస్య
రాజ్ఞః శుభై రారై ౪ కర్యభి ర్భిగ్వృతా నరాః యోగ మే మేణ వృష్ట్యా చ వివ
గంతే స్వకర భెః రర, స కపలీనః సబంధు స్పపురువఃస చ వుణ్యకృత్‌ , స డాతా
స చ విశ్రాంత యో దదాతి వసుః:ధరాషమ్‌. రి, ఆదిత్యా ఇవ దీప్యంతే
తేజసా భువి మానవా%ి దదంతి వసుధాం స్స ళం యే వేదవిదువి. ద్విజే,
రే౬. యథా సస్యాని రోహంతి పకిర్థాని మహీతలే తథా కొమాః పృరోవాంతి
భూమి దానసమార్శి తాః, ర౭, ఆదిత్యో వరుణో విమ్లు రివ సోమో హుతా
శన, కూలపాణిళ్చ ఛభగవా౯ వ్రతినందంతి భూమిదమ్‌, ఈ౮. భూమా జాయుతి
పురుపూ భూమా నిస్థాం వృజంతి చ, చతుర్విధ జూ లోకళో2 యం మో.
యం భూమిగుణాత్యకః రణ, ఏపా మాతా వితామైన జగతః పృథివీపతే నానయా
సదృశం భూతం కించిద స్తి జనాధిప, ౫౦. అత్రాప్యుదావారంతీమ మితిహాసం పురా
తనమ్మ్‌ బృహస్పతేశ్చ సంవాద మింద్రస్య చ యుధిష్టిర. ౫౧. ఇష్టా కృతుశతే
నాథ మహతా దథ్నీణావతా, మభఘవా వాగ్విదాం శె సః పప్ర చేదం బృహస్న
తిమ్‌, ౫ ౨.౨మఫఘనానువా చ,---భగవ౯ కేన దానేన స్వగ్గతఃసుఖ మేధ తే, యదత్ష
యం మవోర్ష్రంచ ల తద్చూ)పా వవతాంవర. ౫౩. భీవఉవాచ: సాాాఇత్యు క్త క8 స

"రేంద్రేణ తతో జీవ పురోహితం, బృహ స్పతిర్భృవా త్రేజాః వ. న్రత్ర
కృతమ్‌. ౫గ, బృహస్నతీరు వా చః-=సువగ్గ దానం గోదానం భూమిదానం చ వృ
తహ, దద దే తాన్మహాప్రాజ్ఞ సర్వపాపైః ప్రముచ్యతే. ౫౫. న భూమిదానాచ్లే
వేంద్ర, వరం కించిదితి ప భో, విశిష్టమిళి మన్యామి యథా ప్రాహుర్మనిమీణ!, ౫౬,
యే నూరా నివాతా యుద్ద స్వర్యాతా రణగృద్ధిని, సర్వేతే విబుధ శప నాతి

118 "

898 శ్రీమవోభార శే, అను *సవవర్వణి (అధ్యా,

కామంతి భూమిదమ్‌. ౫౭. భిర్తుర్నిఃశేయసే యుక్తా స్త్వృక్తాత్తానో రణేవా
ల అనాటి 0 ఎం కలన లీ

తాం, బ్రృహలోక గ తాయుక్తా నాత్యు తా. మంతిభామిదమ్‌, ౫౮. పంచపూర్వా
హి పురుషాః వడన్వే వసుధాం గతాః ఏకాదశ దదద్భూమిం పరిత్రాతీహ
మానవః, ౫౯. రత్నోోపకీగ్తాం వసుధాం యో దదాతి పురందర, స ముక్త
స్పర్వకలువై స్ప్వర్తలో శే మహీయతే, ౬౦. మహీం స్ఫీతాం దద ద్రాజ౯ సర్వ
కామగుణాన్వి తామ్‌, రాజాధిరాదో భవతి తద్ధి దానమను త్తమమ్‌. ౬౧ సర్వ
శామసమాయుక్తాం కాళ్యవీం యః ప్రయచ్చతిి సర్వభూతాని మన్యంతే మాం
దదాతీతి వాసవ. ౬౨ సర్భకామదుఘాం ఛ్లేనం సర్వశామగుణాన్వి తామ్‌,
దదాతి యస్పహసాక్ష స్వర్షం యాతి స మానవః ౬౩. మధుసర్నిః! సవా
పిణ్యః పయోదధివహాస్తథా, సరితస్తర్ప్వయంత్రీహ సునేంద్ర వసుధా పదమ్‌.
౬ర. భూమిప్రదానా న్నృృపతి రుచ్యతే సర్వకిల్చిపాత్‌ , నహ భూమి ప్రదానేన
జానమన్యద్విశిష్యతే. ౬౫. దదాతి యః సమాద్రాంశాం పృథివీం శ స్రనిర్లి కామ్‌,
తం జనాః కథయంలీవా యావద్భవతి గారియమ్‌. ౬౬. వుణ్యామృద్ధిర సాం
భూమిం యో దదాతి పృరందర్శ న తన్య లోకాః శీయంతే భూమిదానగుణా
న్వితాః ౬౭. సర్వదా పార్టి వేనేహ సతశం భూమిమిచ్చశతా, భూశ్చేయాః విధి

అ అ క Co జ

వచ్శక, పాత్రే సుఖమభీప్పునా, ౬౮. అవీ కృత్వా సరః పాపం భూమిం దత్వా
ది(జాతయే సముళ్సజతి తత్పాపం జీర్ణం త(చమివోరగః, ౬౯ సాగరాకా
బె లి ౨) క్‌ ప

సరిత పైలా కాననాని చ సర్వ్యశ్‌ 8, సర్వ మేతన్నరళ్ళ క దడాతి వనుధాం
దదత్‌ . ౭౦. తటాకాన్యుదపానాని స్రోతాంసీ చ సరాంసి చృ న్నేహా౯ సర్వ
రసాంశెపెవ దదాతి వసుధాం దదత్‌ . ౭౧. ఓవథర్వీర్య సంపన్నా నగా౯ వుప్ప
ఫలాన్వితా౯, కాననోపలశేలాంక్చ దదాతి వసుధాం దదత్‌, ౭౨. అగ్ని
ప్టోమ పృభృతిభి రిప్టా చ స్వా ప్ప్రదఖీణైె ః, న తళ్చలమవాష్నోతి భూమిదానా
ద్యదళ్నులే. ౭3. దాతా దశానుగృన్లోతి దళహంతి తదాశ్నీప౯ా పూర్వదత్తాం

నర కాయోవ ॥ జ 2

హార౯ భూమిం నరకా పగచ్చతి, ౭౮, న దదాలి వతిశ్తుత్య దఠ్య్వావి చ
హా లేత్తు యః, సబద్ధో దారుణైః పాశ స్తప్టతే మృత్కుళాసనాత్‌ , ౫. ఆహి
తాగ్నిం సదా యజ్ఞం కశ వృత్తిం న్రీయాతిథిమ్‌, యమ్‌ భజంతి ద్విజ శే హం స్రేౌప
సర్పంతి లే యమమ్‌. ౭౬. బ్రాహణే ప్యనృణిభూళః పార్థివస్స్యాత్సురం దర, ఇత
శేపాం తు వర్ణానాం తారయే త్క్మృశదుర్భలా౯ా,. ౭2 సాచ్చింద్యాత్స్సర్శితాం
భూమిం పరేణ త్రిద శాధిప, బ్రావాణస్య సుర శ్రేష్ట కృృశ వృతః కదాచన, 2౮,

౬3.) అనుశాసనిక వర్వణి, స వష్టిత మో ఒధ్యాయః, 899

SO క 5
యశథాళ్రు పతితం తేషాం దీనానామథ సిద తామ్‌, దృవాతానార హృతే కేకే
హన్నా ల్రీపురువం కులమ్‌. ౭౯, భూమిపాలం చ్యుతం రాస్ట్రాద్యస్తు సంస్థాపయే
న్నర తస్య వాపస్సహస్రావ నాకప్పపే మహీయతే. ౮౦. ఇక్షుభీ స్పపాతాం
భూమిం యవగోధూమ శాలినిమ్‌, గో౭..శొ్ట వాహ నఫూ రాం వా బాహుపీర్వాదు పా
ర్హితామ్‌. ౮౧, నిధిగర్తాం ష్‌ సర సర్వరత్నపరి చృదామ్‌, అవ యా౯
లభతే లో కా౯ భూమినత్రం హి తస్య తెశ్‌, ౮.9. విధూయ కలువం సర్వం
విరజా స్పమగస్స తామ్‌, లో కే మహీయతే సద్భి ర్యోదదాతి వసుంధ రామ్‌. ౮౩.
యయ థాప్సుపతితళ్ళ క్‌ ఎలేలబిందుర్విసర్పతి, తథా భూమికృతం దానం సస్వేసన్యే వివ
గృ తే, రాగ, యే రణార్రా మహీ పాలా శూరా స్పముకిశోభనాః, బధ్యం లేభిముఖా
శక బ్రహ్మలోకం వ్రజంత్‌ త్తే రా, నృతృగీతవరా నారో దివ్నమాల్యవిభూ
పీతాః, ఉపతిష్టంతి దేవేంద్ర తథా భూమి పృదం దివి, ౮౬, మోదతే చ సుఖం
స్వనే జేవగంధర్భపూజికః, యో దదాతి మహీం సమృగ్విధినేహ ద్విజాతయే,
' oa ' రి 1 అత క్‌

౮౭. శతమప్పరస శవ దివ్వమాల్యవిభూఏ. ఆ 3 ఉపతిప్టంతి దేవేంద్ర బ్రహ
లో కే ధరా పదమ్‌, ౮౮ ఉపతివంతి పుష్పాణి సదా భూమిప్రదం నరమ్‌, శంఖ
భద్రాసనం ఛత్రం వరాశ్యా వగవాహానమ్‌, ౮౯. భూమి పదానా త్పుష్పాణి

బ్య prs అష న న్న జ్య |
హి రణ్యనిచయా స్తథా ఆజ్ఞా సదాఒ పఠివాతా జయశ భావసూని చ. ౯౦
భూమిదా నస్య పుణ్యాని ఫలు నర్తః పురందర, పారణ్యపుప్పా శా షధ్యిః కుత
కాంచనశాద్వలాః. ౯౧. అమృతప్రసవాం భూమిం ప్రాప్నోతి పురుషో దదత్‌,
నాసి భూమిసమం దాను నాస్తి మాత్ళృసమో గురు. ౯౨. నాసి సత్య న మో

ధరో నాసి దానసమో నిధికి వతదాంగిరసా చ్భ్రుత్వా వాసవ" వసుధామి
ఆశ ఎవి
అత ఊగ / చ 0
మామ్‌. ౯౩. వసురత్నసమాకీక్షాం దడావంగిర సే తదా యఇదం శ్రావయెచ్బా్ఞే
భూమి దాన సిసంభ వమ్‌. ౯ర, న తస్య రక్షుసాం భాగో నానురాణాం భవత్యుత్క
అవ్‌ ఐ వ “ము జర్‌
అక్షయం చ భెధ్ద త్తం వితృభ్య _స్తన్నసంశయః. ౯౫ తస్తాచ్భా) స్టైమ్వ్‌దం
విద్వా౯ భుంజత। శావయేద్ది జా౯, ఇత్యేతత్సర్యదానానాం శ్రైష్టము క్షం తవా
నధ, ౯౬ మయా భరతశార్దూల కిం భూయః శ్రోతుమిచ్చతి, ౯౭,
Ht. ఇతి అను శాసనపర్యాంతేర్లత ఆగుశాసనికవర్యణి, దిషివస్టితే మోఒధ్యాయః,
= అం దానధర్శకథనమ్‌. థఆా- Sees
యుధిషిరఉవాచ:;--ాకాని దానాని లో కేఒసి౯ దాతుకా మోమహీపతి%
గే
గుణాధి కేభ్యోపిప్రేభ్యో దద్యాద్భృరతసత్తమః ౧. శేనతుమ్యంతి లేసద్యః కిం తుష్టః

90) శ్రీమవో భార తే, అనుశాసనపర్వణి | అధ్యా.

ప్ర,దిశంతి చ, శంస మే తన్మహాబె'హోే పతక పుణ్య కృతం మహత్‌. _౩. ద్‌త్తేం
మ షు - క వా వై హ్‌ చీ
కిం ఫలవద్రాద న్నిహాలోకే పర్య, చ, భవతః శోతుమిచ్చామి తనే విస్తగతో
వద. 3.భీషజివాచ;-ఇమమర్హం పురా పృఫ్లో నారదో చేవ దర్శనక యదు క్తవా
రీ క ee జూద
నసావాక్ష్యం తేనే నిగదకతఃశృంు.ళ. నారదజఉవాచ;---అన్న మేవ ప శ్‌ంసఎతి దేవా
వీ రీ లీ
బువీగణా స్తథా, లోకతంతృం హి సం్టాశ్చ సర్వమన్నే ప్ర పిప్పి, నమ్‌. ౫. అన్నేన
సదృశం దానం న భూతం న భవిష్యుత్మి తస్తాదన్నం వి శ్ర పేణ దాతుమిచ్చంలి
మానవాః, ౬. అన్నమూర్ణస్క,రం లోకే ప్రాణాళ్ళాన్నే పర్‌ష్టితాకి అన్నేన
ఛార్యతే సర్వం విశ్వం జగదిదం పభోః ౭, అన్నాద్దృహస్తా లో కేఒస్మి౯ భికువ
సావసా స్తథా, అన్నాద్భవంతి చ ప్రాణాః గతం నాత్ర, సంకయః!. ౮.
్ట్‌ nd య a
కుటుంబం వీడయిత్యా తు బ్రౌహాణాయ మహాత్మ నే, దాతవ్యం భిక్షు వేచాన్న
మాత్శనో భూతిమిచ్చతా. ౯. బ్రాహణా మాభిరూపాయ యో దద్యాదన్నను
ర్ధినే విదధాతి నిధిం గరం పారలొకికమాత్మన* ౧౦. శాంతమధ్యని వరర్శంకం
వృద్ధ మర్ల ముపస్టితమ్‌, అర్పయేద్భూ శి మన్విచ్చ౯ గ్భాహస్యో గృనామాగతిమ్‌
౧౧ కోధముళ్చతితం హత్యా సుశీలో వీతమత్సరక అన్నదః “హాన్నుశే రాజ౯
దివి చేహ చ యక్సుఖమ్‌. ౧౨. నావమన్వే దభిగతం న ప్రృణుద్యా క్క థంచ
న్య అపి శ్వపాశే శుని వా న దానం విపణశ్యతి, ౧౩. యో దద్యాదప౭క్షిప్ర
ల య.
మన్నమధ్య్వని వర్తళేే శ్రాంతాయాదృష్ట పూర్వాయ సమవాద్గర్మ మావు యాత్‌ :
౧౪ విత్యాకా దేవా నృపి౯ విప్రా నతిధీంశ్చ జనాధిష యో నరః ప్రీణయ
త్యనె్న స్తస్య వుణ్యఫలం మహత్‌ , ౧౫, కృృ ఆ స్వతి పాతకం కర్మ యోదద్యాదన్న
మర్ధినే, బ్రాహ్లణాయ విశేసేణ న స పాపేన మువ్యాలే, ౧౬. చబ్రాహణే మ్యశ్షయం
జా షన. కా మసాపఫలమ్‌, పనన కా శూద్రే చ బ్రాహ్మణస్య విశి
వ్యశే. ౧౭ న పృచ్శే ద్లోత్ర చరణం స్వాధ్యాయం చేశ ప చ, భిక్షితో ద్రాహ
తేనేవా దద్యాదన్నం పయాచికః, ౧౮. అన్నదస్యాన్నవృమోళ్చ సర్వకామఫల
ప్రదాః భవంతిచేహా చాముత్ర నృపతే ర్నాత్ర సళయ! ౧౯, ఆళంసతే హి
పితరః సువృష్టిమివ ర్‌ ర కాళ "అస్తాక మవీ పులో వా పొత్రావా న్నం ప, దాస్యతి
౨౦. బావాణో హీ మవాదూ 3 స్వయ చపాతి క గ అశామో నొ
ల భి
సకామో వా దత్వా పుణ్యమవాప్వుయాత్‌ . ౨౩౧, బ్రాహణస్సర్వభూ తానామ
తిధి? టపనసృళాగ్కభుక్‌ , విప్రాయ మధిగ చృంతి భీక్ష్షుమాణాగ్భృవాం సదా, ౨౨
అ నీ అ జ ఏ
సళ్క బృతాళ్చ నివ్యర్తంతే తదతీవ ప్రవర్థలే, మహాభోగే కులే ప్రేత్య జన్మణా

౬3.) ఆను గౌసనికష పర్భణ్కి త్రి షస్ట్రిత సో2.ధ్భ్యాయ!, 901

లు

ప్నోతిభారత, _౨౩. దత్వాశ్యన్నం నరో లోకే యథా స్థానమను శ్తవమ్‌, నిత్యం
మృష్టాన్న దొయీతు స్వన్షై వసతి సత్కృతః, ౨౪. అన్నం ప్రాణా నరాణాం హీ
సర్వమన్నే వృతిస్థి తమ్స్‌ అన్నదః పశుమాకా వుల్రీ ధనవాకా భోగవానపి. ౨౫,
ప్రాణవాంళ్బొవీ వతి రూపవాంశ్చ తథా నృవ, అన్నదః ప్రాణదో లోకే సర్భడకి
ప్రోచ్యలే తు సః. ౨౬. అన్నం హి దత్త్వాఒతిథయే బాహణాయ యథావిధి
వదాతా సుఖనూప్నోతి దైనతై శ్చావి పూజ్యతే. ౨౩౭. వ్రావాణో హి మహ
దూతం మేత్రభూతం యుధిస్టిగ, ఉప్పే యత్ర తన్పీజం తెద్ధి పుణ్యఫలం
మహత్‌ . ౨౮. పత్వేతం ప్రి వీతి జననం భోకు నతు ర్భవత్యుత, స ర్వాణ్య సాని
దానాని పరోత్ష ఫలవంత్యుత్‌. ౨౯. అన్నాద్ధ్‌ ప్రసవం సు. భారత
ధ రార్రావన్నతో విద్ధి రోగనాశం కను ఈ we అన్నం హ్యమృతమి శ్యాహ
పురా కల్పే ప్ర వ,జూపతిఇ అన్నం భువం దివం ఖం చ స్యమన్నే వ పల్‌ప్పింమ్‌. విం,
అన్న ప్రణా'ే ' ఫద్యంతే నగీశే పంచధథాతవో, బలంబలవతో౭._వీహా పణక్యత్యన్నహా
నితః. ౩౨. ఆవాహాశ్చి వివాహోశ్చ యజ్ఞా శ్చాన్నమృతే తథా నివర్త్యంతే నర
శ వ్హ ద్రైహాచార ప వలీయతే. 323. అన్న శస్సర్య మేకద్ది యత్కి_ంచిక్‌ seme
గమమ్‌, త్రిషు లశ ధ ర్థారమన్నం చేయముతోబుధః. వరం అన్న దస్య మను
వ్యస్య బల యా యశకాంసీ చ ఆయిశ్చ వర్భతే కశ త్తి ము లోకేషు పార్థివ,
sp] మేము ల నం సన్నిధ లె ప్రాణానాం a పతికి తచ్చ 'మేఘగతం టై
శక్రో వర్షతీి భారత. 3౬. ఆద శై చ రసాక౯ా భావా నాదిత్య స్స గభ సిఫిక్కి
వాయురాదిత్యతప్తాశ్చ రసా౯ దేవః వవగ్దతి. ౩౭. తెద్యదా మేఫఘతో వారి
పతితంభవతి శిత, తదా వసుమత్‌ దేవి స్నిగ్ధా భవతి భఛ్రారత,. 3౮, తత
స్పస్యాని రోహంతి యేన వర్తయళలే జగత్‌, మాంస మేదో స్థికుక్రాణాం ప్రాదుర్భా
వస్తతః వునః, ౩౯. సంభవంతి తకశ్ళుక్రా త్పాొణినః పృథివీపతే అన్నీష్టోమా
హ్‌ తచ్చుక్రం సృజతక పుష్యతక్చహ. ౮ంః పవమన్నాద్ధి సూ ర్యళ్చ పవనళ్ళు
కమేవ చ, వకఏవ స్టృతో రాశి సతో భూతాని జజ్ఞిరే. ర౧. ప్రాణాక దదాతి
భూతానాం తేజశ్స భరతర్తభ్య గృవానుభ్యాగ తాయాథ యో గద్యాదన్న
మర్గినే. ర_౨ . ఫీషఉవాచ;---నార బేనెవముక్తోఒ వా మదామన్నం సదానృప్క అన
నూయు స్త షమష్యన్నం తస్తాద్దేపా గతజ్వరః, ర౩. దత్తా కన్నం ఏిధివద్రాజక్‌ విప్రైభ్య
స్పమితిప్ర పో, I STE పభ్య స్త సే స్ప ఏర్రమ వాప్ప సి, రర. అన్నదా
నాద్ధియే లోకా స్తాం స్వం శృణుజనాధిప్క భవనాని ప్రకాశంతే డివితేపొం మవో

902 శ్రీమవోధా ర తే, అనుశాసనవర్యణి [అ ధ్యా.

త్య నామ్‌, రగ, తారా సంస్థానరూ పాణి నానా స్తంధాన్వి తాని చ, చంద్రమండలళు
భా9ణికింకిణీజాలవంతిచ.ర౬, తరుణాదిత్యవర్హాని స్థావరాణిచ రాణిచ, అనేకళతభా .
మాని నాంతర్జల చ రాణి చ, ర౭., నెడూర్యార్మ. ప కాశాని 7 “ప్యరుక్కమయాని
చ, సర్వకామఫలా శ్చావి వృతో భవనస ఎస్టీ తాః, రతా ఐ'ప్యో విథ్య స్పభాః
కూపా దీర్చి క్నాళ్చెవ సరగశక, ఘోవవంతి చ యానాని యుకాన్వథ సవ్మాసృశ 8,
రణ, భక్యుభోజ్యమయాై లా వాసాంస్యాభరణాని చ, థ్నీరం సృవంతి
సరిత స్తథాదై వాన్నపర్వ తాః: ౫౦. ప్రాసాదాః పాండురా భాభాః శ యా్యాళ్చ
కనళేజ్జ ్వలాః, తాన్యన్న దాః వృపద్యంతే తస్తాదన్న వృదో భవ. ౫౧, వతే లోకా;
పుణ్యకృ తా మన్నదానాం మహోత్మే నామ్‌, త స్తాదన్నం ప్రయత్నేన దాతవ్యం
వానర ౫9,
ఇతి అనుశాసనపర్యాంశర్లత అనుశాసనిక పర్వణి, శత్రీవస్టితే మో౭.ధ్యా యః,
9 ల తా కీ అ) ఇ భ్‌

యుధిష్టిరఉ వా చ; శుతం మే భవత్‌ నాక్య మన్నదానస్య యో విధిః,
నక్షత, యోగ న్యేదాన్‌ం దానకల్సం బ్రవీహ్‌ మే.౧.భీవడివా చ:_అ త్రావ్యు దాహ
రంతీమ మితివోసం పురాతనమ్‌, చేవక్వా శె పవ సంవాదం మహే ర్నారదస్య చ

a అత ఇ న అదు గావ

2, దాళ్గర కామనుసంప్రా ప్పం నారదం దేవదర్శ మ్‌, ప్‌ ప వచః
సున్నం "దేవకీ ధర్మదర్శనమ్‌, 5. తస్యాస్పంపృచ్భమా నాయా దేవర్షి ర్నారద
స్తత అచష్ట విధివత్సర్వం తచ్చృణువ్వు విశాంపతే. ర, నారదఉవాచ;--కృత్తి
కాసు మహాభాగే పాయ సేన ససర్చిపా, సంతర్ప్య ట్రావాణా౯ సాధూ౯ లోకా
నావ్నోత్యనుక్తమా౯. ౫. కాహిణ్యాం ప్రవృతై ర్యాసెర్యాంచైరన్నేన సర్పిషా,
పయోన్న పానం దాతేవ్య వుగా 5 ద్విజాతయే. ౬ దోస్ట్రీం దత్వా సవత్సాం
చ నక్షుతే సోమదైవతే, గచ్చంతి మానుపా ల్లో కాత్స (ర్షలోక'మను త్తమమ్‌. ౭.
ఆనాయాం కృసరం దత్వా తిలమి శ్రముపోపిత్క, నర _స్తరతిదుర్రాణి తురభా
రాంశ్చ పర్వతా౯, ౮. ఫునర్వసావపూపా౯ హి దత్వాన్నాని చ శోభనే,
యశ స్వీ రూూపసంపన్నో బహ్వన్నే జాయతే కులే, ౯, పు పష్యెణ కనకం దత్యా
కృతం వా కృతమేవ చు అనాలో శేషు లో కేసు సోమవత్స విరాజతే, ౧౦. ఆశే
పాయాం తు యోరూవ్య మృవభం ఖా గారల; స సర్వభయనిర్తు క్ష స్సంభో
వానధిరిపలి, ౧౧. మఘాను తిలపూర్ణాని వర్గమానాని మానవః, వృదాయ వ్రుత్త
పశుమానిహ ప్రేత్య చ మోదటే. ౧.౨. ఫలునీ పూర్వసమయే పవ.
పోపిత భమ్యూ౯ ఫాణితసంయుక్తా౯ా దత్వా సౌభాగ్యమృచ్చ్ళతి. ౧౩. ఘృత తీర

౬౪] ఆనుశాసనిక పర్భణి, చతుష్షప్టీత మోఒధ్యాయః, 903

సమాయుక్తం విధివత్‌ పాష్టికొదనమ్స్‌ ఉత్తరా విషయే దత్వా స్వర్షలో కే మహీ
యతే. ౧౮౪. యద్యత్స్రదీయతేదాన ముత్తరా విషయే నరైెకి మహాఫలమనం
తుత ద్భవశీతి ఏనిశ్చయః ౧౫. వాస్తే వాస్టిరథం దత్వా చతుర్యు క్షముపో
[ పేతః పావ్నోతి పరమా౯ లో కా౯ొ పుణ్య కామసమని( ౫౯, ౧౬. చితాయాం
' 9 (౧ ఆ UU
' వృషభం దత్వా పుణ్యగంధాంశ్చ భారత్క చరంత్యప్సరసాం లోకే రమంటే నందనే
తథా. ౧౭. స్వా త్యామథ ధనం ద తాగ యదిష్రతమమాశత నకి, ప్రాప్నోతి లో కాక్‌
సళుభా నిహశైవ నుహద్యశః, ౧౮, విశాఖాయామనడ్వాహం భేనుం దత్వా చ
దుగ్గదాము, సప్రాసంగం చ శకటం సథాన్యం వత్ర్రసంయుతమ్‌. ౧౯. వీత్యూకా
చేవాంళ్చ ద్రీగాతి వే త్యచానంతృ్యమళ్ను తె, న చ దుర్లాణ్యవాష్నో తి సుర
లోకం చ గచ్చతి, ౨౦. దత్వా యశో క్షం వ్‌ ప్రేభ్యో వృల్తిమిష్టాం స విందతి,
నరకాద్‌ంశ్న సంకేశాన్నాష్నోతీతి వినిశ్చయ &, _౨౧. అనూరాధాసు ప్రావా
రం వస్తాన్నం సమువోవ.వత,, దత్వా యుగశతంజావీ నరః స్వే నహీయ తే,
౨౨. కాలశాకం తు విప్రేభ్యో దణ్యా మర్హ్యస్సమూలక మ్‌, జ్యే సాయా
మృద్ధిమిప్టైం వె గతిమిపాం సగచ్చతి, ౨౩, మూలే మూలఫలం దత్వా
జ ర వి 5 లి ౬ pn!
బ్రావ్హాణేభ్య స్పృమాహిళణ విత్యా౯ా వ్రీఃయలేచావి గతిమిష్రాంచ ప
తి _౨౮,. అథ పూర్యాస్యాపాఢాసు డధిపాత్రా ణ్యుపోషి.తే క్క కాలవృత్స్‌ వ
సంపన్నే బావాజీ వేద్దషారంగే, ౨౫, పురుషో జాయ లే చత కులేసు
టా UU
బహుగోధ నే ఉదమంథం స సర్చిష్కం కృభూతమధుఫాణితమ్‌, 2౬. డతో
త్త రాస్వాపాథాసు స ర్యాకా కామాన వావ్నుయాత్‌ , దుగ్గం త్వభిజ లే యోగే
దత్వా మధుఘృంస్టుతమ్‌. _౨౭. ధర్మనిత్యో మనీవీభర స్ప్వర్లలోశే మహీ.
యే, శ్రవణే కంబళం దత్త్వా వస్తాంతరితవేవ వా. ౨౮, శ్వేతేన యాతి
యానేన సర్వలో కానసంవృ తా౯, గో ప్రయు కం ధనిష్టాసు యానం దత్వా సమా
హితః, ౨౯, వస్త్ర రాశిధనం సద్యః మ్రైత్యె రాజ్యం పృపద్య ల గంథాక శతభిషా
రూ దత్వా సాగరుచందనాకా. 30. ప్రావ్నాతృష్సగ సాం గంధా౯ వ్రేత్య
గంధాశ్చ శాశ్వతా౯, పూర్వభాద్రవదాయోగ రాజవమూ పా౯ పృదాయతు,
3౧. సర్వభత్షఫలోపేత స్పవై వేత్య సుఖోభ వేత్‌ , జారభ9ము_త్తరాయోగో
: ఇ Sf షు “5 ర్స్‌
. యస్తు మాం స్నప్పయచ్చతి, 59, సపిత్యాక్‌ వృిణయతి వై ప్రేత్యచానంత్య
" మళ్నుతే, కాంస్యోపదోహనాం ధేనుం రేవ త్యాం యఃప్రయచ్చ్భతి. 39, సా పేత్య
కాటా నాదాలు చాతారముప పైల్‌, రథ మశ్వసమాయు కం ద త్వాశ్విన్యాం

906 శ్రీమహాభార లే అనుశాసనపర్వణి (అధ్యా,

తవం శుభం చేశవమునూచుత యజేమ ఇతి పార్థివ, ౧౮. చదేవాడాొచుః—-
భగవం_స్త (0 ప్రభుర్భూ మే స్పర్వస్య త్రిదివస్య చ యజేనుహి మహాభాగ యజ్ఞం
భివదనుజ్హ యాః ౧౯. ననన సాము యజ్ఞస్య ఫలనుళ్ను తే, త్వం పూ
వ A రి వ జ 9 సవ
సర్వస్వ జగత సావరస్య చరన్య చ, నని తస్థాల్త ర్‌ం సమనుజ్ఞాతు
మర్షసి. ౨౦. బపూూవాచ;---దదాని మేదినీభాగం భవద్భో [జ-హం సుర
0 రి ఇ భే. అశ S pre
ర భా యన్‌ ద్‌ క్‌ రి మ్యధ్వ్యం యజ్ఞ కాళ్యపనందనా:.౨౧. దెవాడోచు!;
భగవ౯ా కృతకార్య్యాః స్మ యత్ష హేస్యా ప్పదతీ కె, ఇమం తు చేశం మునయః!
క సంతి సరరజో ౩.౨, గస
పర్వు పాసం స త్ర తితోఒ స్త ఫ్ట్‌ళ్చో క్‌ ణ్వళ్చే భృ్బాగుర త్రి
రగ పాక పికి అసిత” చేవలనశె పవ దేవయజ్ఞ ము పాగ మక, ౨౩. రతో జేవా
మహో తాన ఈజ రే యజ్ఞమద్యుతమ్‌, తథా సమాపయామాసు ర్యథా కాలం
సురర్ష భాః. ౨ర, తే ఇహ యజ్ఞా (స్ర్రీచశా హీమవత్య చలో త్రమే, పష్టముంశం
కృతో స్తస్య భూమిదానం వ వ. ౨౫, ప్రాదేశమా త్రం భూ మేస్తు
యోదద్య్యా దనుప పస్క్చతమ్‌, న సీడతి సకృచ్చే ఇషు నచ దుస్దోణ్య వాన్ను శే,
౨౬ నీతవాతాతపనపహాం గెలబ్రవా ఘూ మిం సుసంస్కృృతామ్‌, (పృధు,
సురలోక స్థః పుణ్యాంతే ఒవీ న చాల్య శే. ౨౭, ముదితో వనతి ప్రాకి! ధ్‌
సవా పార్థివ, వతి యష re నోజవీ స్వే మహీయతే ౨౮. ఆధా
జాతః కత్రి మా సియతేంద్రియ?, గ్భహె యస్య వ సెత్తుప్టః టల
మకు కే. DE తథాగ వారే నరగాం భీివర్ష సహం ద థమ్స్‌
ప
తారయలతి కులం భరతస త్ర తమ. ౨౦, 4 క్షే త్రభూమిం దదల్లో' ర
oe నియ
మవావ్నుయాత్‌, రత్న భూమిం ప ప్రదద్యాత్తు కులం ౦, రక్‌,
5౧, నచోవరాం న గంగాం మహీం దద్యాాల్మె. wa జ్‌
న Co వారక్యే భూమిబేశే లే

ఛాణాంసిరక్ట
చేతు యః తదూ sudo శాద్తకర విహన్య తే, 33.
క శ గే
a | శ స ఎలి శ లి కు
ఖే (అ) దద్య్యా స్పా ్రల్పొమపి మిచక్షణ! 9 రుం భో దత లం భవతి

ఇాకరతః. 36, అటపిపర్వ తాె ఎవ సద్య సీగాని యాని చ, VD hap
న్యాహు రహి త త్రపర్షిగృహకి. ౩౫, ఇతే సత్‌ ద్యూమి చా నస్య ప న్‌

పతే అతి; పరంతు జ్‌. ర్ట _రయిష్యామి తే ఒవనఘ, 3౬ గావ జః జ
తో

సి్తభ్యో య స్తాత్సర్వేభ్య ఏవ చ తిస్తార ర హేశ (రో చేవ _స్పపస్తాభిస్సహ -, 3౭.
4.

బ్రవాలో శే వసం త్యేతా స్ఫోమేన . భారత్క యాం తాం బ్రవార్దయః సి

రి

స్ట స్మ

£౬.] ఆనుశాసనికపర్వణి, ప ట్రప్టిత మో౭._ధ్యాయః, 907

స్రాయంతి పరాంగతిమ్‌. 3౮. పయసా హవిపా దధ్నా శకృతాచాథ చర్భణ్కా
అఫ్టిఫికో ఎపనసుర్వంతి శృంగ ర్యాలెశ్స భారత. 3౯ నాసాం నీ తాతపొా సతాం
సచెశాః కర కుర్వతే, నవన్షవిపయంవావి దుఃఖమాసనాం భవత్యుత, రం,
బొాహగడైః సహతా యాంతి తస్తాత్సారముకం పదమ్‌ ఏకం గోభావాణం తసా
ల ఒ్లా శీ CI pat
త్పఎవదంతి మనీషిణః. ర౧. రంతిచెవస్య యక తాః పళు ల్వేనోపక ల్సితాః, అత
క్చరణ్వతీ రాజక గోచర భ్యః పృవర్తితా. ర౨, పళుత్వాచ్చవినిర్షక్తాః వదా
నాయాపకల్పితెాళ తా ఇమా విషము ఖ్యేభ్యో యో దశాతి మహీపతే. ౪౩.
4 వస ఖ్‌ . లి ఫ్‌ వా లలో a ర చ అ “wy”
ని_స్తరేదాప 0 కృచ్చాం న ౮ a pi ంనహాస్సద క నరకం
న ప్రపద్యతే. రర, సర్వత్ర విజయంచాపి లభతే మనుజాధిప, అమృతం వై గవాం
రశ్లీ మిత్యాహ త్రిదశాధిపః. ౪౫, తస్తాద్దదాతి యో ఛేనమమృతం స పయ
చృతి, అనగ్నీనామవ్యయం ప్యూతద్ధన్య 0 చేదవిదో విదుః. రే౬. తస్తాద్దదాతి యో
ఛేనుం సహావ్యం చ స్వగ్గొవా మూ ర్రిమానేవవభం యో
గవాం పతిమ్‌, ౪౮౪౭, పే ప్ర గుణయు చే దద్భా త్సవై సే మహీయతే,
ప్రాణా వై ప్రాణినామే బే పోచ్యంతే ఛరతర్జభ ౮౮. తేస్తాద్దదాతి యో 'ధేన.౦
ప్రాణానేష పృయచ్చతి గావః శరణ్యా భూతానా మితీ వేదవిదో విది,
రా, తస్తాద్దదాతి యో ధేనుం శరణం సు వయచ్చలి, న వథార్థం చదాతవ్యా
న కీనాశేన నాస్తికే. ౫౦. గోజీవనే న దాతవ్యా తథా గార్భరతర్షభ, దదత్స
తాదృశానాం వై నరోగాం పావకర్శణ'మ్‌. ౫౧. అక్షయం నరకం యాతీల్యేవ
యా ఆశీ
మాహుక నీపిణః, న కథాం నాపవత్సాం వా వంధ్యాం రోగాన్వి తాం తథా,
గ౨. న వ్యంగాం న పరిఖొంతాం డద్యా చాం బాహణాయ చ దళిగోనహా
లీ (౮ YJ —
సృదో హీ శక్రేణ సహ మోదతే. ౫౩. అకయా౯ లభతే లోకా న్నరః
కసవ్యప్రద!, ఇ ల్యేతట్లోప, వదానం చ తిలడానం చ కే రితమ్‌, ౫ ర. తథా
భూమి ప్రదానం చ శృణుప్వాన్నే చ భారత, అన్నదానం ర నం హ్‌ కొం
తేయ పరిచతుతే, ౫౫. అన్నస్య హి వ్రదానేన రంతిదేవో దివంగత్య్ళో శాంతాయ
శుధి తాయాన్నం యః పృయచ్చతి భూమిపః, ౫౬, స్యాయంభువం మవోస్థానం
స గచ్చతి నరాధిప న హింర జ్యైర్న వాసోభి ర్నాన్య దా నేన శరత. ౫౭. ప్రొవ్ను
వంతి నరాః శ్రేయో య థాహ్యాన్న పచాః ప్రభో, అన్నం వై అ దృవ్య
మన్నంశ్రీశ్స పరా మతా, ౫౮, అన్నాశత్చా ణః ప్రభవతి తేజో వీర్యం బలం
తథా, సదో్టో దదాతి యశ్చాన్నం సదై కాగృమనా నరః. గణ, న స దుర్గా నవా

003 శ్రీమవోభారతే, అనుశాసనపర్వణి [ అధ్యా,

వ్నోతీ లేవ మావా పరా3రః, అర్పయితా( యథాన్యాయం దే వేభ్యోఒన్నం
నివేదయీత్‌. ౬౦. యదన్నాహీ నరా రాజం స్పదన్నా _స్తస్వ చేవతా?,
క*ముద్యా౨ శుక్షప మే తు యోడ౭.న్న దానం క రోీత్యుత,౬ం, స సంతరతి దుగ్తాణి
వేత్యచానంత్యమకళ్ను సే అభుక్యాతిథ యే చాన్నం పృయచ్చేక్య సృమాహితః
౬౨.స వై బృహ్మవిదో లో కాకా వ్రాన్ను యాజ్భరతక్ష భ, స కృచ్చా మాపదం
పాప్త శ్చాన్నదః పురువస్తశేతి , ౬౩. పాపం తరతి వె చేహ సుకృతంచాపక గతి,
న ఆట 0 యె
ఇ త్యేతదన్న దానస్య తీలదానస్య చైవహ్క భూమిదానస్య చ ఫలం గోదానస్య
చ కీ రితమ్‌. ౬ర
శాలి
అనుశాసనప ర్యాంతర్లతే ఆనుశాసనిక పర్వణి, షట్‌ పష్టితి మో2._ధాషాయకః,
యుధిసార:ఉవా చా శ్రుతం బానఫలం తాత యగ్తగయా పంక రితమ్స్‌ అన్న
దానం విశేపే.ణ వశస్తమిహ భారత ౧. పాసీయడానమేవైతత్క థం చేవా
మహాఫలమ్‌, ఇక్యేశచో )తుమిచ్చామి విస్తరేణ వీతామహ, ౨. ఫిషఉవాచ;-ా
వాంత తే కథయిప్యూమి యథావద్భగతర్ష భ, గదత సన్మమాద్యేహ ళృయు
సత్విపరాక్రమ. 3. పానీయదడా నాత్చ 9భ్ళతిసర్వం వత్య్యూమి తేజవఘ, యదన్నాం
యచ్చ పానీయం సంప్రాదాయాళ్ళు తే నరః, ర. న తిసాత్పరమ౬ దానం కించిద సీ
టం Bee మ్య
తి మే మనః, అన్నా కా ఏణభృకస్తాత అ హీ సర్వశో?. ౫ లెస్తాదన్నం
పరంలో 'కీ సర్యలో తేషు కథ్య లే, ఆన్నార్‌ బలం చ తేజశ్చ ప్రాణినాం వర్ధతే
సదా, 1౬, అన్నడానవుత స్తస్తా చ్చే /వమాహ వృజావత్కి సావి త్యాాహ్యావి
కాంతేయ శతం తే వచనం శుభమ్‌, ౭ యతశ్చ యద్యథావైవ దేవసత్తే
మహామలే, అన్నేదత్తే నశేణేహ ప్రాణాదత్తా భవంత్యుత, ౮. ప్రాణదానాద్ధి పర
మున దానమిహా విద్యతే, శ్రుతం హీ చే వవో బాహూ లోమశ స్యాపి తద్వ చి,
౯. స్రాణాలా దశత్రా కపోతాయ యతశ్సా పం శిటీనా పురా తాం గతిం లభతే
~ . నో న్న
దత్వా ద్విజస్వాన్నం విశాంవతే. ౧౦, తేస్థాద్విశీస్తా గ వ్రాణదా ఇతి నః
శ్రుతమ్‌, అన్నంచావి వభవతి పానీయా త్కురుసత్తమ. ౧౧. నీరజాతేన హీ
పినా సకించిత్సం ప్రవర్తతే, నీరజాతశ్చ భగబాల సోమో గృహాగణోశ్వరః, ౧౨
అమృతం చ సుధాచై వస్వధాచై వామృతం తథా అన్నాపధ్యో మహారాజ వీరు
ధశ్చ జలోద్భవాః. ౧౩. యశః ప్రాణభృతాం ప్రాణా సృంభవంతి విశాంపతే, చేవానా
మమృతం హ్యూన్నం నాగానాం చ సుధా తథా, ౧౦. వీత్యూ-గాం చ్‌ స్వధా
పోలా పశూనాం బావి సుధ అన్న మేవ మనుష్యాణాం ప్రాణానాహు

౬౮.) అనుశాసనిక పర్వణి, అష్టవష్టిత మోఒ.ధ్యాయః, 909

రనీపీణః, ౧౫. తచ్చ సర్వం నర వ్రాఘ్ర పానీయా తగన రృ తే, తస్తా త్పానీ
యదానాదైస్టన పరం విద్యతే క్వచిత్‌. ౧౬. తచ్చ దద్యా న్నరో నిత్యం
యదీచ్చే ద్ఫూగిమాత్మనకి ధన్యం యశస్య మాయుష్యుం జలదానమిహోచ్య శే,
౧౭. శితూ)ం" సెప్ఫథికొంకేయ సదా తిప్టతి తొయద$్క, సర్వకామానవాప్పోతి
కీ ర్రించెవ హొ శాశ(తీమ్‌, ౧౮, చిత్వచాన.త్యమక్న. తీ పాపే పభ శ్చ (వము
చ్యతే, తోయదో మనుజవ్యాఘుి) స్వర్షం గత్వా మహాద్యుతే. అక్షయాకా
సమవావ్నోతి లో కానిత్య బవ న్మనుః ౧౯.
ఇతి అను ళా సనవ ర్యాంతర్లత ఆనుశాసనిక పర (ణి, స ప్త్పషష్టృత మడు ఫ్టయక,

యుధిపుర ఉవాచ; తిలా నాం వేనళం దానమథ దీపస్య ఎచెవహీఅన్నానాం

సాంచై వ భూంయవీవ బ్రవీహి మే. ౧. భీప్పఉ వా చా అత్రావ్యు దావారంతీమ
మిలతహాసం పురాతనమ్స్‌, 'స్రావాణస్య చ సంవాదం యమస్వ చ యు పరం
9. మధ్య టే శే మహఃక గ్రామోః బ్రావాణానాం బభూవహ్మ గంగా యము
నయో రృష్యే యామునస్య గిరేరధ! 3. పర్లశాలేతివిఖ్యాతో రమణీయో
నరాధిప, విద్వాంస స్తత్ర, భూయిసూ బాహాణాళ్చావసం స్తథా. ర. అథ ప్రాహ
యమః కంచిత్సురువం కృృష్టవాససమ్‌, ర క్వాతమూర్థ ఇగోమాణం కెకజంఘా
ఖ్రనాసికమ్‌. ౫. గచ్చ త్వం బ్రాహాణగ్రామం తతో గత్వా తమానయ, అగస్త్యం
గో తత శ్చావి నామత శ్చావి శరణమ్‌. ౬. శమే నివిప్టం విద్వాంస మధ్యాపక
మనావృశమ్స్‌ మాచాన్యమానయేథా_స్త్వం సగోత్రం తస్య పార రతః, ౭. సహీ
తాచ్భగ్తుణ స్తేన తులోదయనజన న్యా అవత్యెషు తథా వృశే సమస్తేనై వ ధీమతా,
౮. తమానయ యథోద్దిష్టం పూజాకార్యా పీ తసి చస గత్వా పృతీకూలం
తచ్చకార యమళొసనమ్‌, ౯. తమా కృమ్యానయామాస ప్ర, పృతిషి.ద్ధో య మేనయః,
తె మై యమసృముళ్ల "యా పూజూం క్చ్‌ ళస్వ చ వీర్య వా౯, ౧౦. ప్రోవాచ నీయ తా
మే షసోఒన్య ఆసీయతా మితివవముస్తేతు వచనే ధర్న రా జేన సద్విపః ౧౧. ఉవాచ
ధర్మ రాజానం ని ర్వి ణో2.భ్యయనేన వె; యో మే కాలో భవేచ్ళేవ స్తం వనేయ
మిహాచ్యుత. ౧ ౭. యముడవాచా నాహాం కాలస్య వీహీ-తం ప్రావ్నోమావహా
కథంచన, యోహిధ30 చరతి వె తం తు జానామి కేవలమ్‌. ౧౩. గచ్చ విప్ర
త్వ మై వ్ట్‌వ ఆలయం స స్సం మహాద్యుతే, బ్రూహి సర్వం యథా ఎసి పరం 55
వాణి కితుచ్యుత. ౧5 బ్రాహూణఉవా చవలాయ త్తే త్ర కృత్యా సుమహాత్సుణ్యం స్యా
_తృత్చఏహీ మ్మే సర్వస్య హీ ప్రమాణం త్వం ఎ “లోక్యస్యావి సత్తమ, ౧

910 శ్రీమహాభార తే, అనుశాసనపర్వణి | అధ్యా,

యమజఉవాచ:--- శృణు తల్వేన విపే వధానవిధిము_త్సమమ్‌, తిలా! పరమకం
దానం పుణంచె వెహ శాశ (తమ్‌. ౧౬, తిలాశ్చసుప,దాతవ్యా యథాశక్తి ద్విజ
త్ర "0 నీలాని 504 | భన
రభ, నిత్యదా నాత్స ర్యకామాం౦ంల నిర్వర్రయంత్యుత. ౧౭ తిలా ద్దే 59
నగ న్నా స్ట గా జో జో వ్‌ - ణు
సంతి దాన మేతద్ధ్య్యనుక్రమమ్‌, తా౯ వయచ్చ్భస్వ విక్రేభ్యో విధిదృవ్హేన కర్మణా.౧౮.
వై శాఖ్యాం పార్షీిమాస్యాం తు తీలా౯ దద్యాద్విజాతిష్సు తిలా భక్షయిత వ్యాశ్చ
అ “ ' శ వో ణ్‌ జ ఒవ్‌ ళం
సదా త్వాలం ధనం చ !.౧౯.కార్యం సతతమి చృద్ళి నా ఏఎయస్స ర్వాత్మనా న్న హా
తథాపస్సర్యదా చేయా! చేయాకెపృెవన సంశయః. ౨౦. పుష్కరిణ్య స్తటాకాని
కూపాఇనె వాత, ఖానయేత్‌ , వతత్సుదుర్గభతరమిపహాలో కే ద్విజో త్తమ. ౨౧,
వ చే ఉకాొణం౦ం సే 3 ) జ
ఆపో నిత్వం (ప చెయా పుణ్బం హతదను త్ర మమ్‌, ప్రృపాళ్ళకార్యాదానార్థం
నితృం తే ద్యాిజస తమ, భే ఒప్యథపుచేయం తు పానీయం వై విశేష
తశ, _౨_౨, భీవృఉవా చఃలఇత్యు శ్రే స తదా తే న యమహా లేన చె గృ హోకా
నీతశ్చకారయావమాస సర్వం తెద్వమకాసనమ్‌ ౨౨, సీతా తం యమదూతోజవీ
గృహా త్వా గరి ణం తదా యయా స ధర రాజాయ న్న వేదయతవావీతమ్‌,
ల = ఆశీ థి
౨౮. తం ధర్యరాజో క పూజయిత్వా ప,తావవాకొా కృత్వా చ సంవిదం
తేన ఏిససర్హ యథాగతమ్‌. ౨౫, తస్యావీ చ యమ స్పర్వ మువదేశం చకారహ,
వ్యత్యెత్యే చ తళస్సర్వం దకారో క్షం యమేన తత్‌. ౨౬, తథా (వళంసతే
౦ ౨ లా. అయిన అ ల న్‌ వి గ్‌
డీపాలా యమః పిలృీప్‌ా తపయ్య్మా, తేసాద్దనపృదో నిగ్వం సంతా'రయతలతి టై విత్యాః! 3
౨౭, దాతేవ్యా స్పత ఎం దీపా Sh దృరతిస_త్తమ, దెవతానాం వీత్వాణాం
" అడ శరీ డాం ౮ పు
చ చవ్వుస్యుం వ. పిభో 9౮. దానం చ సుమహత్పుణ్యము క్షం జనా
ధిప్క యస్తా౯ా విక్రయ యజతే ద్రవ్మాణొవ్యాభయంకి రమ్‌, _2౯, యదై (
“(టా న అవు థ్‌ - ~
దదాళి వీవ్రేభ్యో బహాణః వతీగృవ్యూ నె, ఆభ యోాకః స్యా త్రదక్షుయ్యం
దాతురాదాతురేవ చ. 30. యో దదాతి స్థితః స్థితాం తాదృశాయ వతి
మ్‌ 1 విత్‌. సన
గృవామ్‌, ఉభ యోర క్షయం థర్మం తం మసు ప్రాహ ధర్మ త్‌, 3౧. వానసాం
ఆస అ అల ఠా, ఉష Ko జ అష న అధ వ్‌
సంప్రదానేన సృదారనిరతోనరః, సువర్గశ్చ సు వెపళ్ళ భవతిత్యనుళుళ్రు మ, 3,
గావస్సువర్లం చ తథా లిలాశ్చవానువర్తి కాం బహుశ; పురుష వ్యాఘు) వేదప్రా
మాణ్యదర్శనాత్‌ . 33. వివాహాంశైె పవ కుర్వీత పుత్రానుత్పాదయేత చ, పుత్ర,
లాభో హి కొరవ్య సర్వలాభాద్విశివ్యతే. 36.
ఇతి అను శాసనవ ర్య్వాంతగ్షత ఆనుశాననికవర్వణేి, అష్టపస్టత మో౭.ధ్యాయకి,
యుధిష్టిరఉివాచ:---భూయ వవ కురు శె స్థ దానానాం విధిము తమమ్‌,

౬] ఆను ళాస౦కవర్వణి, వహోనప్టతీక మో=. ఛ్యాయః, 911

కథయస్వ మహాప్రాజ్ఞ భూమిదానం విశేషతః, ౧. పృథిఏం తతి యో దద్యాత్‌
బ్రాహణాయేప్టకర్శ తే విధివత్స్ప తిగృప్ట యా న్నత్వన్నో డాతుమర్త్శతి. ౨.
నం య చృళ్యం వృడాతుం ఫలకాంథీ భిక, వేదే వా యత్పమాఖ్యాతం తన్నే

వ్యాఖ్యాతుమర్హ సి, 3, ఫేషఉవాచ;--తుల్యవా మావి చేమాని త్రీణి తుల్య ఫ

లాని చ సర్వకామఫలానీహ గావః వృథ్వీ సరస్వతీ, ర. యో భ్రూయాచ్చావీ
శి ప్యూయ ధరాం ట్రాహ్ధాం సరస్వతీమ్‌, పృథివి గో వదా తాభ్యాం తుల్యం సఫల
మళ్ను తే, ౫. తావ గాః ప్రశంసంతి నతు దేయం తతఃవరమ్‌, సన్నికృవ ఫలా
సాహే నన. యుధిష్టిర, అ మాతిరస్సర్యభూ తా నాం గావస్స్పర్వనుఖ వ దాః,
వృద్ధిం కాంత తా నిత్యం గావ! కార్యాః పదక్షిణా, ౭. సంతాడ్యా నతు పాదేన
గవాం మధ్యే నచ వ్రజేత్‌ , మంగళాయననం దేవ స్పస్థాత్సూజ్యా స్పదై వ కాం
త్‌ ప్రచోదనం బేవకృతం గవాం కర్మసు వర్తతామ్స్‌ పూర్యమేవాశ్షురం చాన
దఖి'ఛధేయం తత$ఃపరమ్‌. ౯. వవా₹వా నివాలేవా బుధో నో బ్వేజ మేత గా,
తృవీ తాహ్యూభివీక్షంతోో నరం వాన్యు స్స బాంధపమ్‌. ౧౦. వతృనద్దాని సతతం
బేవతాయకతనాని చ పూయంలే ళకృతాయాసాం పూతం కిమధికం తతః, ౧౧
ఘాసముస్టీం పరగవే దడాత్సంవత్సరం తు యక అకృతా స్వయమాహారం
వృతేం త త్సార్వకామిక మ్‌. ౧.౨. స హీ ఖత యశోగ్గం చ (యం చాప
గచ్చతి, నాళఠయత్యశుభం చైవ దుఃస్వప్నం చాహ్మపోహాతి. ౧౩, యుధిప్టిరఉవాచ:-
దేయోక కిం లక్షణా గావః కాళ్చావి ఒరివర్ణయేత్‌ కీద్భశాయ ప్రదాతవ్యా న
చేయా? కీదృళాయ చ, ౧5. భిషఉ వాచ:--- అసద్య తాయి పాసాయ లు భాయా
నృత వాదనే, హవృకవ్యి వ్యపేతాయ న బేయా ౫ కథంచన, ౧౫. భిక్ష వే బహు
పుత్రాయ కొతీ యా మాహితాగ్న యే, దత్నా డక గవాం దాతా లోశానా

ప్నోఠత్యను త్తమా౯, ౧౬. యశై పవ ధర్మం కురుతే తస్య ధర్మఫలం చ యత్‌,
సస ర వాంశే భాగ్టాతా తన్నిమి త్రం వవృ త్రయః. ౧౭. మరే ఎనముత్సా
దయ తేయ్యకెపవంక్రాయ తేభయాత్‌, య శ్చాస్యకురు తేవ్భ త్తింసంర్వే లేవితం శ్ర యః.
౧౮. కల్మషం గురుళుశ్రూ పా వాంలిమానో మహద్యళః, అవు త్ర తాంత్రయః పుల్రౌ,
_ అవృత్తిం దశ ధేనవః ౧౯. వేదాంకనిష్టస్య బహుశ్రు తస్య ప్రజ్ఞానతృ ప్పస్య జిలేంద్రి,
యస్య, శిష్టస్య దాంతన్య యతస్యచైవ భూ తేషు నిత్యం ప్రియవాదినశ్సె. 2౦.
యః తుద్భఠూాదై ( న వికర్మ కుర్యా న్మృదుశ్చ కొంతో హ్యాతిధి వియళ్చ,
వృత్తిం ద్యిజాయాతిసృ జేత తై యస్తుల్యశిలశ్చ స పుత్రదారణ ౨౧. శుభే

912 శ్రీమహాభార తే, అనుశాసనపర్యణి (అధ్యా.

పాకే యే గుణా నోప్రదానే తెవా౯ దోపో బావాణస్యావహారే, సర్వాపత్సు
(టా (ల ఓ
బ్రాహణప్వాపవో ఠా దారా రే త ససూాం దూరతో వ్గసీయాి. న.
ఇతీ అను శాసనవ ర్వాంత గ్లత అనుశాసనిక పర్వణి, పకోనస ryt
-ఖ్రి(ర్రె న. రహ

భీషఉవా చత తే వ కర్త తే సవ్ఫి ర్పాహాణ స్వాభి మర్శనే నృ?గేణ
సుమహత్క_ చ్చ /0 యదవా షం కురూద్యహా, ౧. నివశం త్యాం పురా gps
ద్యారవత్యామితి శ్రుతిః, అదృశ్యుత మహాకూప సృణవికుత్స మావృతః, ౨,
వయత్నం తత్ర కుర్యాణా _స్తస్మాత్యూ- పా జ్ఞలార్డినకి శ్ర మేణ మహతా యుకా
స్తనస్మీం సోయే సుసంవృతే. 3. దదృశు స్తే మవోకాయం కృక లాసమవసితమ్‌,

తస్య చోద్దరణో యత్న మకుర్వం స్‌ సహా సళ 8, త 0 హౌశక్సర న.
ధ్‌ లా ww

బధ్వా పర్వతోపమహ్‌, నాళక్నువ౯ సమద్ధక్తుం పై... జగ్గు గ నార్చనమ్‌, ౫.
ఖమావృతో ద పానస్య కృకలాసః పన... తస్య క సముద్ద శే తేత

ఇట

థి
తు స్తై న్య వేదయకా. ౬. స వాసుదే నేన సముద్ధతశళ్చ పృష్టశ్చకార్యం నిజగాద

రాజా, న్ఫగ _సదాత్తానమభోన్య వెద యత్సు రాతను యజ్ఞ సహస, యాజినమ్‌. ౭,
తఖాబ్రు వాణం తు తమాహ మాధవః శుభం త్వయా కర ర్మకృృణేం న
పాపకమ్‌, కథం భవా౯ా దుగ వతిమి దృశీం గతో న శేంద శద్చూ)హ కిమేతదీ
దృశమ్‌. ర శతం సహగ్రాణ గవాంశేతేం పున పునః తాన్యప్రళ తాయు
తాని, త్యయాపురాద త్తమితీ హ శుశ్రుమ న్భప ద్వి చేభ్వః క్యను తద్దతం
తవ. ౯. నృప సతో బఏత్కృష్టం బ్రాహణస్యాన్న పా త్రిణః, వ్రోవతీస్య
పరిభిష్టా గాచేశా మమ గోధనే. ౧౦. గవాం సహస, సంఖ్యాతా తిదా నె*
పశుపెరమ్మ సా బాహణాయ మే దతా చే తార నుభికాంక తా. ౧౧ అపళ్య
షం wre 2 (dD 9
త్సరిమాక్షంక్స తాం గాం పరగృహే ద్విజ; మమేయమితిచోవాచ బాహణో
౧ 3 we

యస్య సా ఒభవత్‌, ౧౨. తావుభా సమనుప్రాప్తా వివదంతౌ భృశ జ్వర్శౌ
భవా౯ దాకా భవా౯ హరే త్యథ తౌ మామనోచతామ్‌. ౧౩. శతేన
శతరంఫ్నేన గవాం వినిమమీన వె, యాచే వతిగహీతారం సతు మామ బవీడి

లి ద ye Ww

దమ్‌. ౧౪౯. చేశ కాలోపసంవన్నా దోస మైం తాతివత్సిలా, స్వాదుషర ప్రదా
గ మమ నిత్న్వం ని వేళ నే. . కృఠం చ తె సాగా రను ఫ్రతే స
ధన్యా సి వ్‌ సి ౧౫ లీ? భరతే సా ల ఫ్రులనుబ్‌ స్త
నమ్క్‌ న సా శక్యా మయా డాతుమిత్యుక్యా స జగామహ. ౧౬ తత_స్ట్వమ
పరం షం యాచే విసిమ యేన వె, గవాం శతెసహాస్సం రా తేత్క తే గృహ్య తా

౭౧.] అనుకాసనిక పర్వణి ఏకస_పతీత మో౭ భ్యాయకి, 9183

మితి. ౧౭. బ్రాహ్లణఉ వా చన రాజ్ఞాం (పతిగృన్షోమి శరోఒహాం స్వస్య
మార్లకే, సైవగ౫ా ర్రీయతాం శీఘ్రం మమేతి మధుసూదన, ౧౮. రుక్ష మ శ్యాం శ్చ
దదతో రజతం స్యందనాం స్తథా న జగ్రాహ యయా చావి తదా స ట్రాహ్మణర్ష
భః, ౧౯. వతస్తి వ్నేవ కాలే తు చోదితః కాలధర్మణ్యా వీతృలోకమహం ప్రాప్య
ధర్మ రాజము పాగమమ్‌, ౨౦. యమస్తు పూజయిత్వా మాం తతో వచనమ,
పిగ్‌, నాంతః సంఖ్యాయ తే రాజం స్తవ పుణ్వస్య కర్మణః, ౨౧. అస్తిచెవ క్పతేం
పాప వుజ్ఞానాత్తదపీ త్వయా, చరస్వ పాపం పళ్చాద్యా పూర్ణం వా త్వం యఖ
చ్చసి, 9౨9, రవీ తాసీతి చోకం తే వతిజ్ఞాదాన్ఫ తా తవ, బ్రా హణ స్వస్య
చాదానం ద్వివిధ స్తే వ్యతి క మః, _౨3. పూరం కృచ్చం చరి పే, పస్యేఒహం సశ్చా
చ్భుభమితి ప్రభో, ధర్మరాజం బ్రువన్నేవం పతితోఒ స్థి మహీతలే. ౨౪౮. అశ్రైవం
పతిత శ్వా హాం యమస్యోై వ్రభామతః వాసుచేవః సముద్ధ ర్రా ma నే
జనార్‌నః, ౨౫, పూర్తై వర్గ సహ ఎ సంతే &కే కరణి దుష్మశే, ప్రాప్పరసే
ఛాళ్య తా౯లో కాల జ తాకా స్వనవకర ణా, _ 6౬. pe వేఒఒత్తాన మధః కీర ను
పళ్యం పతితశ్చ హా, తిర్భగ్యో నిమనుప్రా పం న చ మామజహార లి! ౨౭,
త్వచరా త్తు తారితోఒస్త సద్యో కిమన్య లే, తపోబలాత్‌ , అనుజూసీహి మాం క్చప్ల
గ చేయం దివమద్య వై._2౮. అనుజ్ఞాత స్ప కృషైన నమస్కృత్య జనార్దనమ్మ,
విమానం ద్‌ అకా వాయ యయా పతాకను ౨౯ తత సస ౯ ప్‌
యాతే న్ఫ7 భరతసత్తమ వాసు చేవ ఇమం శ్లోకం జగాద కసం 530.
బ్రాహ్గ్మణస్వం న హర్రపష్యం పురుషేణ ఏవజానతా, బ్రాహణస్వం హృతం హంతి
వృష క్రాక్‌ వూ. తార సమాన వసుక రాలక వా విద్య తే,
విముక్తం నరశాత్పశ్య నృగం సాధుసమాగమాతీ , ౩౨. ప్రదానం ఫలవత్తత్ర
ద్రోహ స్తత్ర, తథాఫలక్కి అవచారం గవాం తీస్తా ద్వర్శ యత యుధిహర, 38౩.
ఇతి అనుశాసనప ర్వాంతర్షత ఆను శాసనిక పర్వణి, సృప్పలీత మోఒధ్యాయ:,
అరి. దానధర్శ కథనమ్‌. రా

యుధిప్టిర ఉవా చాదతానాం ఫలసంమ్రా క్షిం గవాం ప్రబ్రూహిఒ మే నఘ,
విస్తరేణ మహాబాహో నహీ తృప్యామి కథ్య తామ్‌, ౧ భీవఉవా చ=
అత్రావ్యు దావారంతీ మమితిహోసం ఫురాతనమ్‌్స్‌ బుకేరుద్దాల శే ర్య్వాక్యం నాచి శే
తస్య చోభయోః _౨, బుషిరుద్రాలకిర్థిమానుపగ మ్య తతస్సుతమ్మ్‌ త్వం
మాను పచర న్వేతి నాచిశేతముభాపత, 3, సమాప్తే నియమే తస్మి౯ మహర్షికి

115

914 శ్రీమవోభార శే, అనుకొసనవర్వణి [అధ్యా.

పుత్రమబ్రవీత్‌ , ఉపస్పర్శనసక్షన్య స్వాధ్యాయాభిరతస్య చ. ౪. ఇధ్ధాదర్భా
స్పుమనసః కలళశ్చాభితో జలమ్‌, విస్త ఫలం మే తదాదాయ నదీతీరాదిహో వ్రజ,
౫ గత్వానవాప్య తత్సర్వం నదీ వేగసమాస్లుతమ్‌, న పశ్యామి తదిత్వేవ పితరం
సోఒ బ్ర ఏన్తునిః, ౬. ముల్చిపాసా శ్ర మావిష్ట బుషురుడ్రాలకి స్తదా, యమం
ప శ్యేతి తం పు తృమశే పక్సమవోతే పాః, ౭. తథా సపిత్రాభిహితోో వాగ్యజేణ
కృ తాంజలి౩, ప్రనిదేతి బ్రువన్నేవ గతసతో ఒ౬పతద్భూవి, ౮. నాచిశేతం పితా
దృష్టా పతితం దుఃఖ మూర్శితః, కిం మయా కృతమిత్యు క్యా నివపాత మహీతలే,
౯ తస్యమః ఖపరితస్య స్వం పుత్రమనుకో చత వ్యతీతంతద హే పంసా చోగ్రా త్ర,
త ఫ్రీ క్‌ - శః 8 న
శర్వరీ, ౧౦ త్యేణాళు గ వా తేన నాచిశేత కురూడగహ ప్రాన్పంద చ్చయనే
కాశ్యే వృష్ట్యా సస్యమివ ఫ్లుతమ్‌. ౧౧. సపర్యపృచ్చ త్రం పుత్రం హీ ఇం పర్యా
గతం పునః, దివ్వైర్గంధై స్పమాదిగ్ధం థీణస్వస్న మివ క్లీతమ్‌. ౧౨. అవీ పుత్ర
జితా లోకాః శుభాస్తే స్వేన కర్మణా, దిష్ట్రాచాసి వుని ప్రాప్తో న హీ చే మానువం
వపుః, ౧౩. వత్యత దర్శి సర్వస్య వీత్రా పృష్టో మహాత్మనా స తాం వార్తాం
పితుర ధ్యే మహర్షీ ణాం న్యవేదయత్‌, ౧౪. కుర్భకా భవచ్చాననమాళు
యాతో హ్యాహం విశాలాం రుచిర వభావామ్‌, వైవస్వతీ? ప్రాప్య సభామపళ్యం
సహసిళో యోజనహేమభాసమ్‌. ౧౫. దృమ్వైవ మామభిముఖమాపతేంఠెం
జేహీతి సహ్యాసనమాదిచేశ, వైవస్వతో ఒర్యాదిభి రర్హ ణైశ్చ భవత్క్భృతే పూజ
యామాస మూం సీ. ౧౬ తక _స్తహం తం ళనకైరవోచం వృతస్స్పదసై సరభిపూ
జ్యమాన్క%, స్రాప్తోఒస్మి తే విషయం ధర్మరాజ లో కానక్షే యానవాం తాక విధ
త్చ్వ్వ.౧ ౭. య మోఒబ్రఏనాం న మృతోో=2_వి నామ్య యమం పశ్యే త్యాహ సత్వాం
తపస్వీ పితా ప్రదీప్తాన్నిసమాన లే జా న తచ్భక్యమనృతం విప్ర కర్తుమ్‌, ౧౮.
దృషస్తేహం వ తిగచ్చస్న తాత శోచత్యసా తవ దేవాస్య కరా, దదాని కించాపి
6౬ అని ©) ఖీ జీ వీ

మనః ప్రణితం వ్రియాతిఖే _స్తవ కామా౯ వృణీష్వ. ౧౯. త్రేనెవము క్ర స్త్రమహం
అగ శ aan) 9 అ అ

ల చం ప్రాపోఒసిలే విషయం దుర్నివ రమ్‌, వ్రజ స్యాణాం వుణ్యక్ళ లాక్‌
సమ్శదాకొ లోకా౯ దమం యది 'ేఒవాం వరార్గ & 2౦, యానం సమా

పుద్ధ ఆట వా

రోవ్య తు మాం సచేవో వామైోర్యు క్షం సుపభం భానుమ త్తత్‌, స దర్శయా
మాస తదాత్తలోకా౯ సర్వాం స్తథా పుణ్యకృ తా౯ ద్విజేం ద్ర. ౨౧. అపశ్యం
తత, వేళాని _తెజసాని మహాత నామ్‌ నానాసంస్తాన రూపాణి సర్వరత్న
ఆశీ ౬ - స్‌

మయాని చః, _౨.౨ చంద్రమండలశుభాణి కింకిణీజాలవంతి చ, అ నేకశతభామాని

౭ ౧.] ఆనుశాసనికపర్వణి ఏకస ప్పతిత మోఒధ్యాయః 915

సాంతర్గలచరాణి చ. _23. వెడూర్యార్య పకాశాని రూప్యరుకృమయాని చ,
తరుణాదిత్యవర్లాని స్థావరాణి చరాణి చ. ౨౨5. భ కు భోజ్య మయా౯ శేలాలా
వాసాంసి శయ గాని చ, సర్వకామఫలాఎ శే పవ వృతా భవనసంస్థితాక్‌, ౨౫.
నద్యో వధ్యః సభా వాప్యో దీర్స్సి కాశ్ర్చెవ సర్భశక్కి ఘోవవంతి చ యానాని
యుక్తాన్యథ సవా స్రకక ౩౬. &ర్మ్సువా వె సరితో గిరీంశ్చ సర్పి స్తథా విమలం
చాపి తోయమ్‌, వైవస్వతస్యానుమ తాంశ్చ చేశా నదృప్పపూర్వా౯ సుబహూన
WE / శ్‌ - అడ ఆస
పశ్యమ్‌, ౨౭. సర్యాకా దృష్ట్వా తదహం ధర్మ రాద మవొచం వై ప్రభ విష్షుం

పురాణమ్‌, శ్నీరసై తాః సర్పిషశె పవ సద్యః శశ్వత్చోొతాః కస్య భోజ్యాః
పదిష్టాః 2౮ య మోజఒబవీ ద్వ భోజ్యాస్త (మేతా 'యే చదాతారః సాధవో
నోరసానామ్స్‌ అన్యే లో కాళ్ళాళ్య తెర్వీతకోకైః సమాకీర్ణా గోపచానే రతా

యా Q__ a) ©
ం వూ తే పళ స .
నామ్‌. _9౯. నత తాసాం దానమౌాల్రిం ప్రశ స్తరి పాత్రం కాలో గోవి శేఫో
విధిళ్చ; CRED చేయం విప గావో త్తరం ఘౌ en జ్ఞాతుం పావకాదిత్య
. భూతమ్‌. 30, స్వాధ్యాయవా౯ యోతిమాత్రం తపన వై కానన బ్రాహ్మణః
వాఠతృమానామ్‌, కృచ్ళో అత్సల్రప్రాః పోవణాభ్యాగ తాళ్ళ దార శేతై ర్హోవిశేప్మా
'పృశస్తాః, 3౧. తిస్ఫో రాత్య 9 స్త్వద్భిరుపోవ్య భూమా తృప్తా గావస్తర్చి తేభ్యః
ప్రదేయాః, వతైైః ప్రీతాః సువుజాః సోపచారా త్ర్యుహం దత్వా గోర మె
ర్వ ర్రితవ్యమ్‌. ౩౨. దత్వా -ధేనం సువ, ఆం కాంస్యదో సం కల్యాణవత్సా
మపలాయిసీం చ యావంతి రోమాణి భవంతి తస్యా స్తావద్వ రాణ్యళ్ను తే
స్వర్తలోకమ్‌., 33. తథానడ్వాహం బ్రాహణేభ్యః ప్రదాయ దాంశం ధుర్యం
బలవంతం యువానమ్స్‌ కులానుజీవ్యం విర్ణవంతం బృహంతం భు డే లో కాకా
సమ్రితా౯ ధేనుదస్య. 35. గోవు యొంతం గోశ రణ్యం కృతజ్ఞం వృ త్తిగ్గానం
తాదృశం పాత్రమాహుః, వృద్దేగ్ధానే సంభ)మేవామవో గ్టై కృష్యర్థం వా “హెరా
మ హేతోః పిసూ త్యామ్‌, 3% గుర్చ్టే వా బాలపుస్రాఖిపంగాం గాం వై
అం శ y 5

దాతుం 'దేశకాలో విశిష్ట అంతర్యాతాః శ కృయాజ్ఞు న లభా ప్రాణక్రితానిర్షి
_ ఆయాతకాళ్చ 3౬. నాచికేత ఉవాచ;లాళ్ళుత్వా వైవస్వతవచ _స్తమవాం
[1 వ లో 9
క పునర భ్రు వమ, అభావే గో దాత్యాణాం కథం కాక్‌ హా గచ్చతి, 52౭,
తతోఒ బ్ర ఏద్య మో ధీమా౯ా గోవిదానపరాం గతిమ్‌. గోపు దా నానుకల్పంతు
గామృతే సంతి గోపిదాః, 3౮. అలాభే యో గవాం దద్యాత్‌ ఘృత భేనుం
యతవ్రత్క, తె తా ఘృతవాహిన్యః తంతే వక్సలా ఇవ, 3౯ ఘృతా

916 శ్రీచువోభార తే అనుశాసనవర్యణి [అధ్యా

లాభే తు యో దద్యా త్తిలధేనుం యళవిశఖ స దుర్దాత్తారితో ధేన్వా శీర
నదాాం పి మోద తే, ౮౪౦. తిలాలాఖఫే తు యోదద్యా జల భేనం యత
వ్రత స కామ్మప్కవహాం నీతాం నదీ మేతాముపాన్నలే, క౧. వవమేతాని
మేతత ధర రాజో న్యదర్శయత్‌ , దృష్టా చ పరము హాగ్గనువాషమహామ
లో లీ రు 04
చ్యుత. ర, నివేదయేచావామిమం వీయు తే క తురక హానల్పధన పభారః,
WU రీ లో

జో 0.4 ఇం ] ట్‌
ప్రాపో మయా తాత సమక్చిసూతః పృవత్స్య తే వేదవిధిపనృత్త!. 53.
శాపోవ్యాయం భవతో౭నుగవహాయ పాపో మమా యత, దృష్ట యమో

Uy © -— ౮ అట

<< ల ov చ్‌
వె,దానవ్యుప్టిం తత్ర ద్రష్టా మహాత్య న్ని స్పందిగ్ధా౯ దానధ రాం శ్పరిస్యె. రర.
ఇడం చ మా మృబవిద్దర్శ శాజః పునః పునః సంపృహృషో మహర, దానే
న యః ప్రయతో ఒభూ న్సదైవ విశేషతో గోవదానం చ కుర్యాత్‌ . ౯౪౫,
శుద్దోహ్యూర్లో నావమన్యస్వ ధరా౯ పాత్రే దేయం చేశ కాలోవవన్నే, తస్తాద్ధావ స్తే
థి అథి ఎ 4 లో 10 యావ
బళ గి ర సప
నిత్య మేవ ప్రజేయా మాభూచ్చ తే సంశయః కశ్చిదత్ర. రజ, ఏతాః పురా
హ్యాదదన్నిత్య మేవ శాంతాతానో దానపళే నివిస్థా తపాంస్యుగ్రాణ్య ప తికంక
మానా సేవై దానం పదదుశ్చెవ శక్యా, ర౭. కాలే చ శక్త్యా మత్సగం వర్ల
aca ) జాచి = ఆరి 2 జ
గ్గ జ 3 శ్‌ జ అ

యిళల్యా శుద్ధార్థానః రో పుణ్యశీలాః, దత్త్వా గౌావైెలొ గీ మముం న్న
దేదీవ్యం తే వ్రుణ్వంలాణు నాకే. ర౮, ఏతద్దానం గ? ద్వి జభ్య! పాశ
దత్తం ప్రావణీయం పరీత్ష్యు, కామ్యూప్టమ్యూ వర్తతివ్యం ద శెహొం ర్నసెర్త వాం
శకృతా ప్రస్నవై ర్యా. రణ, దేవవతీ స్యాద్వృవభ పిదానే వేదావా ప్రీ
గోయుగస్య పిదా నే, లీరాపా వీ రోపయు క్షప్రదా నే పాపోశ్సర్లి క పిలాయాః

౧ రై ఆత 0౧ అశం ౧
ప్పదానే, ౫౦. గామ్యేకాంక వీలాం సంప్రదాయ న్యాయాపేతాం కలుపాద్వి
పిముచ్యేత్‌ , గవాం రసాత్స్రర మం నాస్తి కించిత్‌ గవాం చానం సుమహ _త్రిద్వ
దంతి. ౫౧. గావో లోశకాం సారయంతి త్షరంతోో గావళ్చాన్నం సంజనయంతి
లోకే య స్తజ్ఞాన న్నగవాం హార్షమేలి సవై గంతా నిరయం పావచేతాః ౫౨,

అః
యెస్తద్ద త్తం గోసవా స్రం శతం వా దిగాం వా దళవా సాధువత్సమ్స్‌, అప్యేకా వె

సాధవే ONE నాన్యా ముప్మి౯ పుణ్యతీర్థా నదీ వ. ౫౩. పాపా

పుష్తా లోకసంర క్ష ణెన గావస్తుల్యా స్ఫూర్యపాచైః సృథివ్యామ్స్‌శ బ్రశ్వెకఃి సంత

తిశ్చోపభోగా _స్తస్తాద్రోదస్ప్ఫూర్యఇవావ భాతి.౫ ర. గురుం శిష్యోవర యేద్దోపదాచే
అజ జ ఎ షట దధ టె

సె గంతొ నియతం సర మేవ, విధిజ్ఞానాం సుమవోకా ధర్మ ఏవ, విధిం వ్యోద్యం

కేస ప

వంక సంవిళంలి, ౫౫. ఇదం దానం నల ద్వి జేభ్యః పొత్త దత్వా ప

రీ 3.] అనుశాసనిక పర్వణి, త్రిసప్రతిత మోఒధ్యాయ!ి. 917
యేథాః పరీక్ష్యు తృయ్యా శంసంత్య నుర మానవాశ్చ వయంచావి వ్రనృతే
పుణ్య శీలే, ౫౬. ఇత్యుక్తోఒహం ధర్మరాజం ద్విజక్టేధరాత్తానం శిరసాభి వృణమ్యు,
అనుజ్ఞాత స్తేన వైవస్వ లేన ప్రత్యాగమం భగవత్సాదమూలమ్‌. ౫౭,
ఇతీ అనుళాసనప ర్వాంతక్షత ఆను శాసనిక పర్వణి ఏకసప్తతిత మో౭.ఛ్యాయః,
అధ గకవ్రశ్న!. అత
యుధిష్టిరఉవాచ;-ఉ కం తే గో ప్రదానం నై నాచికేతమృషీం వతి,
మాహాత్మ్యమపి చైవోకృముత్రైనన గవాం ప్రభో ౧. నృలేణ చ మహద్దుఃఖ
మనుభూతం మహాత్మనా, ఏ'కాపకాధా దజ్ఞునా త్పీతామహ మహామతే, _౨. ద్వార
వత్యాం యథాచాసా నివిశంత్యాం సముద్ద ప్రతి మోక్ష హేతురభూత్కృ్ల స్తద
వ్యవధృతం మయా. 939, కింత స్తీ మమ సందేహెరా గవాం లోకం ప్రతీ వో
అతల! శ్రోతుమిచ్భామి Dass య త్ర వసంత్యుత, ర, భీవఉివాచ;--- అత్రాఫ్యు
దాహరంతీము మితిహాసం పురాతనప్‌, యథా పవృచ్చ త్చద్మయోని మేతబేవ శత
క్కతుః ౫. శ కడివాచఃాస్యర్గాక వాసినాం లీ మభి భూయ స్వయూర్చిపా,
గోలోకవాసినం పశ్యే వ్రజతః సంశయోత్ర మే, ౬. కీద్భశా భగవకా లోకా
గవాం తద్న్బూహి మే ౬నఘ్కు యానావసంలి దాతార ఏతదిచ్భామి వెడితుమ్‌ ౭.
కీద్భ"ాః కింఫలాః కి'స్విత్సరమష్తత్ర కోగుణకః కథం చ పురుపాస్తత్ర గచ్చంతి
విగలెజ్యరాః. ౮ కియత్యా-లం పదానస్య దాతా చ ఫలమశళ్ను కే, కథం బహు
నీధం దానం న్యాదల్పమవి వా కథమ్‌, ౯, బహ్వీ నోం కీద్భశం దాన మల్పానాం
వావి కీద్మిశమ్‌ అదత్వా గోపుదాః సుతి కేన వా తచ్చ శంస మే. ౧౦. కథం
వా బహు దాతె న్యా దల్చదాల్రా సమః ప్రభో వ స బహుద! కథం
స్వి త్స్యాడి హేళ్వరః, ౧౧. కిదృశీ దక్రీణా చైవ గోపదానే విశివ్యతే, ఏతే త్త
'ఛ్యేన ఛగవకా మమ శంసితు మర్ష్హసి. ౧౨. § “oe
ఇతి అనుశాసనవ ర్యాంతేర్షత ఆను శాసనిక పర్వణి, ద్విసృలిత మోఒధ్యాయః,
అగ్ర దానధర్థకథనమ్‌. రతా .
Fe వీ తామహాడనవాచ:యో౭యం es గయా పృష్లో గోవదానాది
= ఇశారిత$, నాస్తి వ్రప్రాస్తి లో శే౭.సి ౯ త్వత్తః న్యోహి కత కృతో. ౧. సంతినానా
విధా లోకా యాం స్వం శక్ర న పళ్యస్తి పశ్యామి యానహం లోకా నేక
పత్న్య్థశ్చ యా (స్ర్రీయః, _౩ కోర భీళ్బావి శుశుభే ః సువృతా మలయ థా,
సశరీరా హి తా౯ యాంతి బ్రావాణా బృగు యః 3, శరీరన్యాసభో వషేణ

918 శ్రీమహా భార లే, అను శాసనవర్వణే [ అధ్యా.

మనసా నిర లేన చ, స్వప్నభూ తాంళ్చ ఆ౯ లో కా౯ా పశ్యంతీహావీ సువృతాః.
ర లేతు pe స్పృహాసాకు శృణ రరాదృ్భగ్గు ణాన్వి ణః, న తత్ర, క్రమతే
కాలో న జరా న చ పొపకః ౫ తథా నాస్త కశుభం కించి న్నవ్యాధి స్ప స్తత్ర
న క్షమ యద్యచ్చగావో మనసొ తసి వాంఛంతి వాసవ, ౬, త్రత్సరగం
స్రాన్నువంతి స్మ మమ ప్రత్యక్ష దర్శనాత్‌, కామగాః కామచారిణ్యః కామా
న ఇ భు జతే. ౭. వావ స స్స రాంసి సరిత్రో “వివిధాని వనాని చ, గృహాణి
పర్వతా శ్చైవ యావగ్గవ్యం చ నో ౮. మనోజ్ఞం సర్వభూ తేభ్యః సర్వం తత్ర,
ప ప్రదృళ్యలే, ఈ దృళాద్ది (వులాల్లో కాన్నా స్తి సిలటోక సశావిధః గ్‌, త త్రసర్వసవాః
మాం తావత్సలాగురువ ర్తినః, అహంకానై ర్వరహిళా యాంతి శక్ర నరో త్తమాః
౧౦. య స్పర్వమాంసాని న భక్షుయీోత పుమాక౯ా సదా భావి ధర్మ యు క్ర $8
మాతా పత్ర, రర్చితా సత్యే యు క కక శుశ్రూప తా బ్రాహ్వణా నా మనింద్య! ౧౧.
అకోధనో నష తథా దిగ జేషు ధే రతో ట్ర కః యావజ్జీవం సత్యవృ
శ్రేరతశ్చ దానే రతో యః శ్రమో వాపరాభే, ౧౨. మృదు గక్రాంతో సకలా
ణశ్చ సర్వాలీథిశ్చాపీ తథా దయావాక్‌, ఈదృగ్తణో మానవ స్తం వృయాతి
లోకం గవాం శాశ్వతమవ్యయం చ. ౧౩. న పారదారి పళ్యతి తష. న వె
గురుఘ్నో న మృషా ప్రలాప్కీ సదా ప్రవాదీ చ్రావాణేప్యా త్త త్తవెరో దోసె శేతె
ర్యశ్చ యుక్కో దురాశ, ౧౪౮౪ న మిశ్రఘిక్‌ 'నైకృతికః కృతఘ్న కృతో ౩ ఒన్బజు

రగ నృవిద్వేపక శ్చె, న బ్రహహా మనసాపి వప BS ద్దవాం లోకం పుణ్యకృ తాం
సదు, ౧౫. ఏతే త్తే సర్వమాఖ్యాతం నస సురేశ్వర, Rs వ్రదాన
రతానాం తు ఫలం శృణు ఫత్ర శ్ర తో. ౧౬. గ. ర రర్ధెర్యో గాః కేశా

సంవ్రయ చ తి, ధరాక్జితేధ్యనెః క్‌ కో స్పలోకా నాప్పు తే 2 ౬కు యాల, ౧౭. యా
వె ద్యూతే ధనం జిత్వా గాః త్వా సంప్రయచ్చతి, స దివృ్యమయుతం శక
వర్థాణాం ఫలమశ్ళో లే. ౧౮. దాయాద్యా యస్య వె వె గావో న్యాయాత్‌ పూ
రుపార్టి తాః, ష్‌ స్మ ప్రదాత్యూణాం సంభ వంత్యక్ష యా ధు వాః, ౧౯,
ప తిగృహ్య తు యో దద్యాద్దా సృంళు దైన చేతసా, తస్యా వీవోక్షు అ లో కాకా
ధుి)వాక్‌ విద్ధి శచీపజే, ౨౦ జనప ప్రభృతి సత్యం చ యో బ్రూయాన్నియతే్వే
ది యః, గురుద్విజసహం శాంతే స్తస్య గోభిస్సమాగతిక ౨౧. న యాతు
భోహ్హలో వాచో యద నాచ్యం నగ చీపత్కే మనసా గోషు న దుహ్యే శ్‌ ౮
రోనుకేల్బక 2. ౨౨. సత్యే ధరే చ నిరత స్తస్య శక ఫభ శృఫలం శృణు గోసహా స్రే

23.] అనుకాసనికపర్వణి, త్రిసప్తతిత మోఒధ్యాయః, 919

సమి తొతస్య ధేను ర్భవత్యుత, ౨౩. క త్రియస్య గుణై శేతెరకి తుల్యఫలం కృణు,
తుల్యావీ ద్విజతుల్యా గౌ ర్భవతీతి వినిశ్చయ:ః, ౨౪. వైశ్యస్యశతే యది గుణా
_స్పవ్య పంచళతం భవేత్‌, శూ ద్రస్యాపి వినీతస్య చతుర్భాగఫలం సృ్రతమ్‌. ౨౫.
వీత చైనం యోనుతిప్పేత యుక్తః సత్యే రతో గురుళుళూవయా చ, దక్షుకి
శైంతో బేవత్యో ప్రశాంత ళ్ళు చిర్చుద్ధా ధర్మ నీలో 2ఒనహాంవాక్‌. 2౬. మవాత్స
లం ప్రాప్యతే స — దత్యా దోగ్ట9ం ఏధినాఒ నేన ఛేనుమ్‌, నిత్యం దద్యా
'దేకభక్తః సదా చ సత్యే సి 5 సుససషిశా చ రడి వేదాధ్యాయోా గోషు
గోభ క్రిమాంశ్చ నిత్యం దృస్త్ట్వా యోజఒభినం చేత గాళ్చ, అఆజాకతితోయశ్చగవాం
నమేత ఇదం ఫలం కక నిబోధ త్‌స్య, ౨౮ య త్చాాదిప్టా రాజసూ యే
ఫలం తు యక్బా నదిపై బహునా కాంచనేన, ఏతత్తుల్యం ఫలమప్వ్యాహు
రగర్విం సర్వే సంత స్తర్ర్రషయో యే చ సిద్దా! ౨౯. యోజగ్రం భకం
కించిదప్రాక్యదద్యా దోభ్యో నిత్యం గోవ్రతీ సశ్వ వాదీ, శా౭త్రో అ గోస
హస్యుస్య పుణ్యం సంవత్స రేణాప్ను యా త్పత్య శీలి. 30 య దేకభ క మన్నీయా
దద్యా 'జీకం గవాం చ యశ్‌, దశవగ్గాణ్య నంతాని గోవతీ నోనుకంవక 8. ౩౧,
వశేనెవ చ భేన యః ల గాం వ్రయచ్భత్కి యంణవంతి తస్యా రోమాణి
సంభవంతి కత కృతో. 3౨, అఆొవత్స్ప దానా త్పిగవాం ఫలమాష్నో తిశాశ(తమ్‌,
బ్రావాణస్య ఫలంహీదం క్షు .త్రీయస్య తు వై శృణు, 33, పంచవార్షి క మేవం
తు క్ష త్రి యస్య ఫలం శృణు షు తు వె వైళ్యస్య శూద్దో వై శ్వార్ధతః సృ ప్రత
23౪, యశ్చాకవిక యం కృత్యా a ్ర క్పిత్యా సంప్ర ప్రయచ్చేతి యావత్సందర్భ యే
ద్దాంవై స తావళ్ళలమశ్ను తే. 3౫. "కోనురోన్లి మహాభాగ లో కాళ్చాస్యా
శక్షయాః స్తృతాః, సంగ్రామేష్వర్థమిత్వా తుయోవై గాః సం ప్రయచ్చతి,
3౬, ఆత్మ విక్ర రృయతుల్యాస్తా శ్యాళ్వ తా ప కొరిక, అభా వే యోగవాం దద్యా
త్రీల ఛీనుం యకవ్రతః. 38. దున్చాత్స శారితో ఛేవ్యా మీరనద్యాం ప మోదతే,
వరా న శ్వేవాసాం దానమా త్రం ప్రశ స్తం పాత్రం కాలో గోవి" శేహ్రో విధిథ్స,
కాలజ్ఞానం విప్రగ వాాంతీరం హూ దుఃఖం క్షాతుం పావకాదిత్యభూతమ్‌. కణ,
స్వాధ్యాయాథ్యం శుద్ధ రరానిం ప్రశాంతం. వై తనం పాపఫీరుం మ. మ్‌
గోషు త్రూంతం నాతికీక్లం శరణ్యం 1 వృ త్రిగ్గానం శాదృళం పాత్ర మాహుః, ష్‌
వృ త్తిగ్గానే సీదతిచాతిమాత్రం కృవ్యశే వా. “హెరామహేతోక ప పనూతేః,
గర్వం వా చాలసంవృద్ధయే వా నుం" దద్యా ద ద్రేళ క* చే విశిప్టే, రః అంత

ఖ్‌

990 శ్రీమహోభార లే, అన.కొసనపరగణి (అధ్యా,

వ వ్‌ స
రైతా! న్‌ క్స్‌ యా న లా పాణిః క్రి తాస్తేజసో యౌాతకాశ్చ, కృచ్ళో త్సృష్టాః
వొమణా భ్యాగళాక్చ చ్య్వానై శేతై తె వి శేపాః ప ళస్తాః. ఈ౨. బలాన్వి తాః
నీలబలోప పపన్నాః సర్వాః ప్రశంసంతి సుగంధనత్యః?, యథా హీ గంగాసరితాం
వరిస్తా తథార్జుసీనాం కవిలా వగిస్థా, ౮౩, తిస్రో రాత్రీ _స్వ్వద్భిరుపోవ్య
హా తృప్తాగావ స్త్పర్చితేభ్వః పదేయాః, కత వైన శీర పె పె స్సుపిచా
రాత్రు హంతాద త్యా గోర సైర్వర్హోవ్యమ్‌. రర. దత్వా ధేనుం సువ)తాం సాధు
దోహాం కల్యాణవత్సామపలాయినీంచ, యావంతి రోమాణి భవంతి చాస్యాస్తావంతి
పగ్తాణ ఛవంత్యము త. ర, తథానడ్వాహం బ్రాహృణాయ ప్రదాయ ధుర్యం
యువానం బలినం విసీతమ్క్‌ హలస్య వొథాక మనంతవీర్య ప్రాప్నోతి లోకాల.
దశ ధేనుదస్య, ౮౪౬. కాంతా శే బ్రావ్హాణాకణా గాశ్చ యః పరిత్రాతి కొళిక్క మే మేణ
వి ప్రముశ్యేరం స్తస్ఫ పుణ్యఫలం శృణు. ౪౭ అశ్వ మేధ కృతో స్తుల్యం ఫలం
భవతి కాళశ్యతమ్‌్‌ మృత్యుకాలే సహస్రాక్ష యాం నృ త్లిమముకాంక్షతే. ౮౮,
లోకా౯ బహువిధా౯ దివ్యాక యశ్చాన్య హృది వర్తతే, తత్సర్వం సమవా
ప్నోతి కర్మణానేన మానవః. రణ, గోభిశ్చ సమనుజ్ఞాత స్సర్వత చ మహీయతే
య స్తేలేనెవకల్సేన గాంవల్పేవ్వనుగచ్చతి. ౫౦. తృణగోముయవర్లా శీ నిస హో
నియతః శుచికి అకామం తేన వ _స్టవ్యం ముది తేన శత కృతో, మమ లోశే సుఈః
సారం లోే య శ్రావీ చేచ్చతి, ౫౧
వేతి అను శా ససపర్వాంతేర్షత అను శాసనికపర్వణి, త్రి తిస వతిత మోఒధ్యాయః,
న స సు. యో గా న ద్వి కియా సార కొర
ణాత్‌, ఏతద్విజ్ఞాతుమిచ్భామి కను తస్య గతిర్భ వేత్‌ . ౧. వితామహడివాచ; =
వా
భమూర్షం విక యోగం వా యేఒపహారంహి కుర్వతే దానార్గం సైహణాన్రాయ
థి VY థి థ ఒం థి గ
జ్‌ లాం లకు ౬ 3 స “౧ కం 9 పం .
త త్రేదం శ్రూయతాం ఫలమ్‌, ౨ వికృయ్యాం పి యో హింస్యా దృత్షుయే ద్వా
నిరంకుకక్కి ఘాతయా-ను పొ వురువం యెతు మన్వేయు రర్భినః. 3. ఘాతక్య
భఖాదకో వావీ తథా య శ్చాసుమన్వలే, యావంతి తస్యా రోమాణి తావద్వర్రాణి
మబ్జీతి. ర. యే దోపా యూదృళా శైవ ది్టజయజ్ఞోపఘాతే కే, విక్ర యేచాప
పూచేచ తే దోపా వె స్మృతాః ప్రభో, ౫. అపనృాళ్య తుయో గాం వై
బ్రాహ్మాణాయ ప్రయచ్చర, యావద్దానఫలం తస్యా స్తావన్నిర య మృ చ్చి, ౬
సువర్ణం గిశ్నీ ణామాహు ర్లోపిదానే మసోద్యుత్తే సువర్షం పరమిత్యు కం
దక్సీణార్థమసశ యమ్‌ స్త గోప0దానా తార యేతే స ప్రపూర్యాం స్తథావ

జ్‌

౭౫.] అనుశాసనిక పర్వణి పంచస ప్పతిత మోఒ౬ ధ్యాయః 921

రాక సువర్గందక్షీ ణాం కృ త్వా తావద్ది పగుణముచ్యతే, ౮ సువర్గం పరమం

దానం సువరం దవ్నీణా వర్కా సువర్తం పావనం శక పావనానాం పరం స్ఫృతమ్‌*
(ఆ ణా 9) -

౯ కులానాం పావనం ప్రాహు గ్లాతరూపం కత్రక్రతో, ఏపా మే దశ్షిణా

పోక్సా సమాసేన మహాద్యుతే. ౧౦, భీషఉవాచ;లా ఏకల్సితామహేనో ర

ఖం మింద్రాయ భరతర్షభ ఇంద్రో దశరథాయావా రామామాహ పితా తథా. ౧౧.

“న 2 ది | ర ర్న or
రాసునిఒవీ వమ్రీయ భా లవ ణాయ యశస్వినే, బుపుభ్యోో లత్షణేనో క
మరణ్యే వసతాం ప్రభో, ౧౫౨. పారంపర్యాగతం చేద మృషయః శంసిత వృతౌాకి
దుర్భరం భారయామాసూ రాజాన శె పవ ధారి కా% ౧౩. ఉపాధ్యాయేన గదితం
= 9 ఇ ఇ అ ఆ
మమచేదం యుధిష్టిగ, య ఇదం బ్రాహ్మణో నిత్యం వ దేద్బాోహాణసంసది. ౧౮
యన్టీ షు గోపిదా నేషు ద్వయోరవి సమాగమే, తస్య లోకాః కిలా శ్ర య్యా
దెవలెస్స్పవా నిత్యదా, ఇతి బవ స భగవానువాచ పర మేశ్ళరః, ౧౫.
ఇతి అను శాసనపర్వాంతర్షత ఆనుశాసనికపర్యణ్కి చతుస్స ప్పతిత మో౭ధ్యాయకి,
యుధిప్టిరఉవా చ;--విసింభితోఒ హం భవతా ధరా౯ పివద తా పిభో,
అశ ఇ స్తం య చ ఫం బి హూ, 1 అర ్మ
ప్రృవత్ష్యూమి తు సందేహం త్మ బ్రూహి తామహవా, ౧ నృతానాం కిం ఫలం
వ్ర్తకృం కీద్భశం వా మహాోద్యు శే, నియమానాం ఫలంచెవ స్వధితస్య చ కీం
ఫలమ్‌. ౨ దత్తనస్యేహ ఫలం కిం చ వేదానాం ధారణే చ కిమ్‌, అధ్యాపనే ఫలం
కించ సర్వమిచ్భామి 'వేదితుమ్‌. 3. అపితిగ్రాహ కే కం చ ఫలం లోకే పితామహా,
బే అష అ అహం ఆగ టో
తస్య కిం చ ఫలం దృష్టం శ్రుతం యస్తు సృయచ్చతి, ర, స్వక ర్శనిరత్రానాం చ
శూూరాగాం చాపి కిం ఫలమ్‌, శెచేచ కిం ఫలం ప్రోక్తం బ్రహ చర్యం చ కిం
ఫలమ్‌. ౫. వితృళుక్రూవణే కిం చ మాతృళుక్రూషశే తథా ఆచార్యగురు
: శుశ్రూషా స్వనుకోశానుకంపనే, ౬. వతేత్సరమేశేపేణ వీ?” మహ యథాతేథమ్‌,
వెత్తుమిచ్చామి ధరజ పరం కౌతూహలం హీ మే. ౭. భీవఉవాచ;ా
ల 4 ఆశీ
యోవతం వై యధథోద్దిస్టం తథా సంపితిపద్య తే, అఖండం సమ్యగారభ్య తస్య
లోకాసృనాతనాః, ౮ నియమానాం ఫలం రాజా ప్రత్యక్షమిహ దృశ్యతే,
ని మమానాం కృతూనాం చ త్యయావావ్త్వమిదడం ఫలమ్‌. ౯, స్వథితస్యాపి చ
భలం దృశ్య తేఒము గృ చేహ చ, ఇహలోకే చ నా నిత్యం బ్రవ్వాలో కే ష్‌
మోదతే. ౧౦. దమస్య తు ఫలం రాజక శృణు త్వం విసశేణ మేే దాంతా
స్పర్వత్ర సుఖనో దాంతా స్పర్వత్స నిరృృతాః ౧౧. య త్రేచ్భాగామినో
చాంఠతాః సర్వశ గ్రైసిషూదనాః, జ ను చ యద్దాంతా లభం తే తన్న సంళ య;
116

922 శ్రీమవో భార లే, అను శాసనపర లి [అధ్యాం

౧౨ యుజ్యం తే సర్భ్యకామెర్హి దాంతా స్పర్వత్ర, పాండవ, స్వే యథా ప్ర మో
దంతే తపసా విక మేణ చ, ౧౩. దానె ర్య జైళ్చ వివిధై స్తథా దాంతాః శ్రమా
నో Q__ వ యు జ=టి
న్వితాక్స దానాద్దమో విశిస్టో హి దానం కిం చి ద్దిషజాతయ్‌. ౧౮. దాతా కష్యతి
నోదాంత టన త్సరం దమః, యస్తు దద్యాదకుప్య౯ షా తస్యలో కా స్సృనా
తనాః. ౧౫. కోధో హంతి హి యదానం తసాధానాత్చ్పరం దమ, అద్భశ్వ్నాని
Uy ద ఆఖరు థి
మవో రాజ స్థా నాన్యయుతకో దివి ౧౬ ముషీణాం సర్గలో శేషు యాని తే
యాంతి చేవణాకి దమేన యాని నృపతే గచ్చంతి పరమర్షయః ౧౭. కామ
యానామహాత్‌ స్థానం తస్తాద్దానా త్పరందమః, అధ్యాపక ః పరిశ్షేఖా దకశ్షయం.
ఫల మశ్ను లే. ౧౮, విధివత్వావకం హుళ్వా బహాలో కే నరాధిప, అధీ త్యావి హీ
వై షా జ్జ స్ట ప శంక
యూ వేదా౯ న్యా మ) సయచ్చల, ౧౯ గురుక ర్మ ప్రశోంని తు నో౭వీ
స్వవ్రే మహీయతే క్ర తి యోజఒధ్యయనే యుళలోయజనే దానకర ణి. _౨౦. యుగే
౧ లీ జ ఆశీ (4.
యశ్చ పరిత్రాతా సోఒవి స్టే మహీయతే, వె శ్యస్స కర నిరతః పృదానాత్‌
లభతే మహత్‌. ౨౧. శూ దృస్స కర నిరతః సగం శున్లూ వయార్భత్తి శరా రా
' బహువిభథాః ప్రోక్తా స్ప పామర్థాంస్తు మే శృణు. ౨౩. శూ రాన్యయానాం నిర్ది
ష్టం ఫలం శూరస్యఃణై వప యజ్ఞ శూ రా దమే శూరాః సత్యిళూ రా సథావరే*
౨9౩. యుద్ధళూరా స్పతై వోకా దానళూరాశ్స మానవా సాంఖ్య శరా
రాశ్చ బహవో యోగళూరా _స్తథాపరే,. ౨5. అరణ్యే గృహవానేచ తా?
ఫరా రా స్తథాపరే, మూలా స్తథైవాన్యే క్షుమాళూరా స్తథాపలతే,
౨౫, అర్హ పె చనథా శూరాః సమే వర్తంతి మానవాః CICELY నియమై శరా
రా బహావస్సంతిచావ శే, 9౬, పదాధ్యయ నళూ రాళ్చ శూ రా జ్చాధ్యయ నేర తాః,
గురుశుశ్రూషయా థా రాః పితృళు క్రూ వయా పరీ, ౨౭, మాతృశుశ్రూ మయా
శూరాభ క్యుళూ రా సథాపరెే అరణ్య గృహావానే చ శూ రాళ్చాతిథి పూజనే,
9౮ సెర్వేయగాంతి పరాకా తో కాడా స్వకర్శఫలనిర్ణి తా భారణం సర వేదానాం క
. న శో స /
సర్వతీర్థావగాహనమ్‌, 7౯ సత్యం చు బ్రువత నిత్యం సమం వా స్యాన్న వా
సమము, అళ్వ మేధసవాస్రం చ సత్యం చ తుల మా ధృతమ్‌. 20, అశ్వమేధ .
సహసాద్ధి సగ్యె మేవ విశిష్యత్మే సత్యేన సూర్య స్తపతి సత్యేనాన్ని; వృదిష్య తే.
నా. ల! వణ? “HN శ 5a ౦ రీ |
23. సత్యేన మరుతో వాంతి సర్వం సత్యే (వలిష్టితమ్‌, సల్యేన దేవా; పీయంతే
వితరో బ్రాహణా స్తథా, ౩౨. సత్యమూ హు! పో ధర్మ _స్తసాత్సత్యం న లంఘ
క్ష ల ఎచిర నయ క i మ? ~
యేత్‌, మునయస్సత్య తా ము నృత్య విక సాక 33 నునయస్సత్య

రట) అనుకొసనికపర్వణ్మి వట్‌స ప్తతిత మో. ఒధ్యాయః, 928

శపథా_స్తస్తాత్సత్యం విశివ్య తే సత్యవంత స్ప (ర్లలోశే మోదం కే భరతర్షభ, 3౮.
దమస్పత్వ్యపఫలావా ప్పి రు క్ర సర్వాత్మనా మయా, అసంశయం విసీతాతా సవై
సర్లే మహీయతే. 3౫. బ్రన్గాచర్యప్య చ గుణం శృణు త్వం వనుథాధిస్క
అజన్మమర ణాద్యస్తు బ్రహ్మచారీ భవేదివా. 3౬, న తస్య కించిదస్రాప్యమితి విద్ధి
నరాధిప, బహ్వ్య్యూః గోవ్య స్త్వ్యృమీణాం చ బృహూలో శే వసంత్యుత, 5౭, సత్యే రతా
నాం సకతం దాంతానామూక ర్ల ్టకేతసామ్‌, బ్రహచర్యం ద హేద్రాజ౯్సర్యపాపాన్యు
పాసితమ్‌. ౨౮ బ్రాహ్మ ణేన “పెశేశు రు ౯ బ్రాహణో హ్యాగ్నిరుచ్య తే, వృత్యతుం ఏ బా
తథా హే్యేతద్భ్బాాహూ ణేషు య. 3౯, బెఖేతి హీ యథా శక్రో బహాచారీ ప్రధ
రితి తద్భిహచర్యస్య ఫలమృషీణామిహా దృశ్యతే, లం "మాశాకితోం!:
ప యో ధర్మ స్థమవి మే శృణు, శశ వ తే యః వీతరం సానసూమే
త్ర దాచన, ౮౧, మాతరం భాతర ప గురుమాచార్య మేవ చు తస్య
రాజకొ ఫలం విద్ధి స్వర క స్థాన మర్చితమ్‌, న చ | నరకం గురుళుక్రూ వ
యాత్మ వాకా, స్ట
ఇతి ఆనుకాసనపరారంత ర రత అగు శాసనికపర్వణి, వంచస ప్తతిత మోఒ ధ్యాయః,

యుధథిస్టిర ఉవాచ:-విధిం గవాం వరం కొతు అ నృప తత్త్వతః, యేన
తొ౯ ఛాక్వ తా౯ లో కానర్థినాం ప్రాన్నుయాదిహ. ౧. ఛీషఉవాచ:-న గోదానా
త్పరంకించి ద్విద్యతే వసుధాధిప, గార్చి న్యాయాగతా దత్తా సద్యస్తారయతే
కులమ్‌, ౨. సతా మర్ణ సమ్యగుత్పాదితో య స్సవై కప్ప స్పమ్యగాభ్యః

.

వ్రజాభ్యః, తేస్తాత్చూర్వ్యం హ్యోది కాల పవృ త్తం గోదానార్థం శ్బణు రాజక్‌ విధిం
మే. ౩ పురా గోషూపసీ తాను గోము సదిగ్ధదర్శి సా, మౌాంధా ల్రా పృకృృతేం
పళ్న్‌ం బృహాస్పతిరభావత. ౪, ద్విజాతిమతిసత్క్బృత్య శః కాలమభీ వేద్య చ,
గోదానారం పయుంజీత రోహిణీం నియత వతః. ౫, ఆహ్వానం చ పయుంజీత
pr “ky Uy Uy
సమం బహుశేతి చ, ప్రవిశ్య చ గవాం మధ్యమిమాం శ్రుతి ముదాహశేత్‌ ,
౬. గౌరే వాతా వృపభః పితా మే దివం శర, జగతీ మే పతిషాా ప పడై్య
న, బాశ ఒఅ J) అజా
వం శ ర్వరమువ్యు గోవు పున ర్యాణే ముత్చృచే ద్దోపడానే, ౭, సతా మేకాం
నిశాం గోభి! స సమసంఖ్యస్సమ వ తః, ఐకాత శ్రగమనాత్సద్యః కలుపా ద్వ పము
చ్‌ ౮. ఉత్స ్రస్టవృవవత్సా హి ప్రడజేయా సూర్యదర్శనే త్రిదివం ప్రతి
అగ త్తి "3

గొ,
ఒ మృతస్య దగతో౭స్న ప్ప నిసా, జ లేరోహాః ప్రవవాళ్శశ్వ దేవ ప్రాజాపత్యాకి సర్వ

924 శ్రీమహా భార తే అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా

మిత్యర్థవాదా!, ౧౦. గావో మమైనః వ్రృణుదంతు సౌర్యా ప్రథా సౌమ్యా! స్వర్ష
యానాయ సతు అలన ౦ మే మాళ్ళవచా ఎల్‌ యం తు తథానుకా సృంతు
సర్వాశిషో మే. ౧౧. ేత్పళ్లే కరభి శ్రేహమో తే సరస్వత్య శృ్యంయనే సంప్ర
వృత్తాక, యూయం నిత్యం సర్వపుణ్యోపపహాహ్యు దిశధ్భం మే గతిమిస్టాం ప్రప
న్నాః. ౧౨ యా వై యూయం సోఒనామదై సకభ వో యుస్తా౯ దత్త్వ్వచాహ
మాతృ పదాత్కా మనళ్చ్యుతా మనవవోపపన్నాః సంధుక ధ్భం సామ్యరూపో గ్ర
రూపాః, ౧౩. ఏవం తస్యాగా స్రూర్యమక్షం వదేత గవాం దాతా విధివత్చూర్వ
దృష్టమ్‌, ప్రేతిబ్రూయా చ్చేషమర్థం ద్విజాతీః ప సృతిగృహ్హూనె ఏ గోప్ప దానే విధిజ్ఞ 8.
౧౪. గోప్రదానికి న కృవ్య ముర ర్స ప్రవత్తు వసు, దష ఆర స్యా భవిత వ్యాచ
వైప్తఏతి 3 చోదయేత్‌. ౧౫. ae రే సా. యథా సంఖ్యో త్తరం
స వై ఫలం వట్త్రింశదస్టైచ సహస్రాణి చ విశంతిః ౧౬. ఏవమేతాకా గు
ణా౯ా విద్యా ద్లవాదీనాం యథా కృమమ్‌, Mame సమాష్నోతి సమస్తానష్ట మే
క్రమేః Ge. గోదళ్ళీలీ న మ స సర న స్యా ద్దుఃకో వసుచా తా చ
శామమ్స్‌ ఉవస్యోఢాభార తేయక్చ విద్వా౯ విఖ్యాతా స్టే వైప్షవాశ్చందృలో కాకి,
౧౮, గాం వె దత్వా గోవతీ స్వాతిరాతం నిళిం చెశాం సంవసం లేవా తాభిః,
= 2 (౬ do Uy 6...
కావ్యూప్రమ్యూం వర్తితవ్యం త్రీరాత్రం ర-సె ర్యా గో శక ఆతా ప్రస్రవె. ర్వా. ౧౯
దేవ వ్రతీ స్యాద్యృపభ ప్రదానే వేదావాప్తి ర్షోయుగస్య పృజానే తథా గవాం
విధిమాసాద్య యజ్ఞ్యా లోకానగా్యి న్విందతే నావిధిజ్ఞక* ౨౦. కామాక్‌
సర్యా౯ా పార్థివా నేక సంస్థా యో నె దద్యా తా-మదుఘాం చ ధేనుమ్‌, సమ్య
కాస్సు $ రృవ్యక వ్యౌఘవత్య స్థాసాముమాం జ్యాయ సాం సంప్కదానమ్‌.
2౧ న చా శిప్యాయా వ తాయోపకుర్యాన్నా శృద్దధా సాయ న ల
గునోోహ్యాయం సర్వలోకస్య ధరో నేమం ధగ్శం యత్ర తత్ర, ప్రజల్పేత్‌,
౨౨. సంతి లో శే శృద్దధానా మనుప్యాః సంతి ముద్దా rey మానుపే.ము,
వపా మే తదయదూనం హ్యానిప్టం యేనా స్తిక్రర్ట౦ క యం తే౬ల్స పుణా 8.
ల్‌ లు ఆవి లో థ్రీ |
౨3, బార్హ్హస్పత్యం వాక్య మేతన్ని శమ యే రాజానో గోవ,దానాని దత్తా, స్‌
లో కాక్‌ ప్రాప్తాః పుణ్యశీలాః పృవృత్తా స్తాన్నే రాజక క్రీర్యమానా న్నిబో
ధ. ౨౪౮. ఉళీనరో విశ్వగళోోసృగళ్చ భగీరథో విశ్రతో యౌావనాళ్వఖ మాం
ధాతా వై ముచుకుందళ్చ రాజా భూరిద్యుమ్నో నైవధః సోమకశ్చ. ౨౫. ఫు,
రూరవా భరత శ్నక్రవ ర్తీ యస్యాన్వవాయే భారతాః సర్వ వవ, తథా వీరో.

8౭) ఆనుశాసనిక పర్వణి స_ప్పస ప్పతిత మో౭ ధ్యా యః. 995

అవే

దాశ రథిళ్చ రామో 'మే చాప న్నే విశ్రుతా; కీ రిముంతః, ౨౬. తథా రాజూ పు
ణక రా దిలీపో దివం ప్రావో గోపదానై ర్విధిద్ది, య్కజైర్థానె సుపనా రాజ
ధర రాంధా తా భూ స్లోప్రచానైశ్చ యుకః 9౭. తస్తా త్పార్గత్వమ
వీమాం మయోనాం 'బౌర్ష ర సతీం భార తీం ధారయస్వ, ద్విజా గ స్టైభ్య స్పంపి
యచ్చనస్వ ప్రీ వీత్రో గాః పుణ్యా వె స్రావ్య రాజ్యం కరూణామ్‌, ౨౮.
వైశంపాయనఉివాచం--తథా సర్వం కృతవా౯ ధర్మరాజో భీస్తేణోకో
విధివద్గోప దానే, స మాంధాతు 'గేవేవోపదిష్షం సమ్య్యర్మం ధారయామాస

€

రాజూ. ౨౯. ఇతీ నృప సతతం గవాం సృదానే యవళకలా౯ా సవా
గోమయొః పిబాని వ్షీతితలకయన శిఖ యతాత్తా వృవషళవ రాజవృవ స్తదా
బభూవ. 30. నరవతినభవత్స్ప దేవ తాభ్యః పృయతమనా స్ప (భి సంస్తువంశ్చ
స. నృపతి ధురినగానముయు క్ర భూవ స్తురగవరె రగమచ్చ య త్రశత్ర,. 3౧,
ఇతి అను శాసనప ర్వాంతన్షత ఆను శాసనిక పర్వణి, షట్‌ స్పతిత మోఒభా్యాయ:ః,
వె శంపాయనజ వాచ; తతో యుధిష్టిరో రాజా భూయ! శాంతనవం
_ నృపమ్‌, గోదానవి స్తరం ధీమా౭౯ా పపృచ్చ వినయాన్నితః, ౧. యుధిష్టిర
Gree Pa బో ఆళ్ళ 9 శ స
ఉవాచ; గో ప దానగుణా౯ సమ్యక్‌ పునన్తే బ్రూహి భారత న హి తృవ్యా
మ్యహం వీర శృణానో ఒమృతమిదృళమ్‌. ౨. వెశంపాయనఉవాచ;ంా
ఇత్యుక్తోధర్య రా జేన తదా త్‌. నృప సమ్యుగాహ గుణాం వె
గోపు దా నస్య శేవలా౯ా, ౩, లమ ఆనా పకా వత్సేలాం గుణసంపన్నాం తరుణిం
వశ్ర్రసుయు తామ్‌, ద్వే దృళీం గాం వివ్రాయ సర్యపావైః పృముచ్య శే, రీ,
అసూ ర్యానామ తేలోకా గాం దత్వా శాన్నగచ్చక్తి, వీగ్రోద కాం జగ్గకృణాం
నష్టతీకాం నిరింద్రియామ్‌. ౨ _జరారోగోపసంపన్నాం జీర్తాం హా
జలాన్‌, దత్యా aE ప్రవిశితి ద్విజం శ్లేశేన యోజయేత్‌. ౬, రుష్టా . దుష్లా
౧ లు
కథతా దుర్చలా వా నోదాతవ్యా యాశ్చనూలైై రద తైః న్న ర్య పం యో
ఫలైః సంయునక్షి తస్యా ఏర్యాశ్చాఫలాశ్చెైవ లోకాః, 2 బలాన్వితాః భీలవ
'యోవవన్నా స్సర్వే వళంసంతి సుగంధవక్యకి యథా హి గంగా సరి తాంవరిస్టా
ర ఫీ 9 RES 1 జ
తథాస్తునినాం క ఓలా వరిస్టా.౮, యుధిసురణవాచ క స్థాత్సమానే బసాలాప్రదా
నే సద్భిః ప్రశస్తం కవిలా ప్రదానమ్‌, నిశేవమిచ్చామి మహాపిభావ క్రో శోతుం సమ
రోసి సిభవాక్‌ ప ప్రవ క్తు కుమ్‌,౯, భీవఉవాచ: జజాస్ఫనానార ద్రువ కాంతా త శ్రుతం మే
యత్వురాశనమ్‌, వమ్యామితద శే సె రోహిణ్యోసీరి తా యథా,౧౦.,వ ప్రభోసృతేత

926 శ్రీమవోభార ల్కే అనుళా సనవర్యణి [అధ్యా.

చాదిప్టః పూరషందక్ష స్వయంభువా, అన్ఫజద్వ్భ త్తిమేవాగో వృజానాం హీతకా
మ్యయా.౧౧.య థాహ్యమృతమా శ్రిత్య వర్తయంతి దినాకస్కితభథా వృత్తిం సమా
| మ ౧ జ్‌ అత
శ్రిత్య వ్వర్తయంతి ప్రజూవిభో, ౧౨. అచ రేభ్యళ్చ భూ తేభ్య క్చరాః ౩ ఫ్రైాస్సదా
జ్య చం అ 5 5 అ
నరాః ట్రాహణాశ్చ తతః శెష్టా స్రేమ యజ్ఞాః పలతిష్థితాః౧౩ య లాన్య క నో
మస చ గోషు ప్రతివ్యిత్కి తతో దేవాః ప మోదంతే పూర్వం వృత్తి స్తతః
ప్రజాః ౧ర ప్రజా తా నేవ భూతాని ప్రాక్రోళ౯ా 'వృ త్తీకాఎక్షయా, వృతత్తిదం
చా న్వపద్యంత తృపి.తాః వితృమాతృవత్‌. ౧౫. ఇతీవం మనసా గత్వా పిజా
సన్హార్ధమాత నః, పుజూపతిస్తు భగవానన్ఫుతం వ్రావీబత్తదా, ౧౬ స గతే స్తస్య
ల్ఫేప్పిం తు గంధం సురభి ముదిర దదర్శోద్దారసంవృ తాం సురభీం ముఖజాం
సుతా'మ్‌, ౧౭. సాస్ఫృజతౌర భేయాస్తు సుర భిర్లోక మాగ్న కాః, సువర్లవగ్గాః క
వీలా; ప్రజానాం వృ త్తిధేనవః, ౧౮. తాసా మమృతవర్హానాం తరంతీనాం సమం
తతశ బభూవామృతజః ఫేన; సవంతీనానివోరి జః, ౧౯. సవత్సేముఖవిభ స్టో
భవస్యతు వితిపతః, శిరస్య వా పరత సః సత దైక్షత న. ప్రభుః, ౨౦. లలాట
పభ వేణాశ్షూ రోహిణీం పృదహాన్నివ, త లేజస్తు తతో కౌదం కవీలాసా
te -——_0 ఎని (UU జారి
విశాంపతే, _౩౧. నానావగ్తత్వ మనయ స్మేఘానివ దివాకరః, యాస్తు తస్తా దపా
అ : ల aes
రమ్య సోమమే వాభిసం శి తాః, ౨౨. యథోత్చన్నాః సనో నసితాశ్వాన్య
వర్గ తామ్‌ అథ క్రుద్ధం మహో జీవం ప్రజాపతికభావత, ౨౩, అమృ తేనావసి క్ష
స్త్వం నోచ్చిష్టం విద్య లేగ వామ్‌, యథాహ్యామృతమాదాయ సోమో విష్యం దతే
పునః ౨౮. తిథాతీరం క్షరంత్యేతా రోపాణ్యోఒమృతసంభవమ్‌, న దుష్యత్య
నిలో నాన్ని ర్నసువర్షం న వోదధిః, ౨౫. నామృ లేనామృతం పీతం వత్స వీతా
న వత్సల్యా ఇమా౯ లో కాకా భరిష్యంతి హావిపూా ప్రస) వేణ చ ౨౬, ఆసా
మైళ్వర్యమిచ్చంతి స ర్వేఒమ్భుత మయం శుభమ్‌, వృషభం చ దడా తస్పెసహా
గోఫికి వృజాపతిక ౨౭. వీసాదయామాస మన స్తేన రుద్రస్య భారత,
_వ్రీతళ్చావి మహాదేవ శృకారవృషభం తదా, ౨౮, ధ్వజం చ వాహనం చైవ
తస్తాత్స వృ పభధ్వజః, తతో దేవై ర్రెమహాదేవ స్తదా పశుపతిః కృతః ౨౯.
wa న అ ద
ఈళ్వరః స గవాం మధ్యే వృవభాంకః వికీ ర్తితః ఎవమవ్యగ్రవ
ఐ © a అ [ల ఒం జ పో
ర్గానాం కవిలినాం మహొజసామ్‌, వ్రుదానే సృిథమః కల్సః సర్వాసా మేవ కీర్తి
తః 30. లోక బ్యేస్టా లోకవృత్తిః పృవృత్తా రుద్రో ద్ఫ్భూ తాః సోమవిష్యంద
భూ తాః, సామ్యూః వుణ్యాః కామదా; ప్రాణదాశ్చ గావె దత్వా సర్య్యశామ

౭౮] అను శౌసనిక పర (ణి అప్టస_ప్పతిత మోఒధ్యాయ!, ౮27

ప్రదః స్యాత్‌. 3౩౧. ఇమం గవాం వభవవిధాన ముత్తమం పఠళా సదా శోచి
రవీ మంగళ ప్రియః, విముచ్యతే కలికలువేణ మానవ; శ్రియం సుతా౯ ధన
పళుమాస్ను యాక్సదా. 5౨. హవ్యం కవ్యం తర్పణం థాంతికర్మ యానం వానో
వృద్ధ బాలస్య తుష్టి ఏ తా౯ సర్వాళా గోటదానే గుణా౯ వై దాతా రాజ
న్నాప్నుయాదై ఏ సరైవ, ౩౩, వె శింపాయనణ వా చవి తొమహ న్యాథ నిశమ్యు
వాక్యం రాజూ సహ భాతృభి 6ా-జమాఢ;, సువర్ణ వర్గానడుహా స్తథా గాః పార్థో
దజా బ్రాహణసత్త మేభ్యః, ౩౮. తజైవ తేభ్యో౭పి దజా ద్విజేభ్యో గవాం సహ
సాణి శతాని చెవు యక సముదిళ్న చ దతీణాశే లోకా౯ విజేతుం పరమాం
Wy ర అ యల థి
చ కీర్రిమ్‌, 3౫. Ry
ఇతి అనుశాసనవ రాాంతర్షత ఆనుశాసనిక పర్వణి స్వప్తసపతిత మో2ఒధ్యాయః,
ఛీషఉవాచ---వఏశెస్లి న్నేవ కాలే తు వసిష్రమృపీసత్తమమ్‌, ఇయ్యాకు
వంశబో రాజూ సొదాసో వదతాం వరః, ౧. సర్యలోకచరం సిద బ్రృహకొశం
సనాతనమ్‌, పురోహతమఖి ప ష్టు మభివాద్యోపచకమే, . ౨ సొదాసఉటవాచ;_
కలో కే భ గవళా కింస్విల్ఫేవి శ్ర ౦ కథ్య కేఒనఘ్క యర్కీ_ ర్హయకా సదా మర్ష్వః
ప్రాన్ను యాత్సుణ్యము త్ర తమమ్‌.3. భిషణివాచ; శాక ప్రోవాచ వచనం పణతాయ
పీతం గదా గనాముపనివద్విద్వా౯ నమస్కృత్య మం శుచిః, ర గావస్సునభి
గంధిన్న స్తథా గుగ్గులుగంధభయకః గావః పృతిషా భూత'నాం గావః స్ప_స్తకయ
నం మహత్‌, ౫. గావో భూతు చ భవ్యం చ గావః పుషప్టీః సనాతన్నీ గావో
లతా స్తథా మూలంగోషు దత్తంన నశ్యతి, ౬ అన్నం హీ పరమం గావో
జేవానాం పరమం వానికి స్వావోకార పట్కాా నౌ నిత్యం గోషు ప్ర తిః స్తత, ౭,
గావో యజ్ఞస్య పా ఫలం గోము యజ్ఞాః పతీష్టితాః, గావో భవిన్యం భూతం
చ గోము సర్యం పతిష్షితిమ్‌. ౮. సాయం ప్రాతిళ్చ సతతం "హోమకాలే మహో
ద్యుతేే గావో దదతి వై హోౌమ్యు మృషిభ్యః పురుషర్షభ, ౯, యాని శాని చ
దున్గాణి దుష్క్ట్ర్రతాని కృతాని చ, తరంత్సివైవ పావనం ధేనుం యే దదతి వృభో,
౧౦. వళాం చ దశ గుర దా్యాద్దశ ద ద్యాచ్చ గోళ ల్లీ త్రం సవా స;గుర్ద ద్యాళ్సర్వే
తుల్యఫలా హీ తే, ౧౧. అనాహి తాన్నిః శతగురయజ్యా చ సహ సగం సమృద్ధి"
యశ్చ కీనాశో నార్హృమర్హ ంతి తే తీయ ౧౨. కవిలాం యే టయచ్చంతి
సవత్సాం కాంస్యదోవానామ్‌ సు నువ్ర శాం వనస్ర్రసంవ్‌శా ముభా లోకా జయంతి
ద్ద త్ర న హా
తే, ౧౩. యువాన మిం ద్రియోే పతం తేన శతయూధవమ్స్‌, గవేన్షద్రాహణే

025 శ్రీమవోభార లే అనుశాసనపర్వణి (అధ్యా.

నాయ భూరి కృంగమలంకృతమ్‌, ౧౪. వృషభం యే ప్రయచ్చంతి శ్లో త్రియాయ
పరంతప, ఐశ గరం తేఒధిగ చృంతి జాయమానాః పునఃపునః, ౧౫ నాకీ _రయిళత్వా
గాః సుప్యా త్తానాసంస్కృత్య చోత్పతేత్‌, సాయు ప్రాతర్న మస్యెచ్చ గాస్తతః
పుష్టిమావ్నుయాత్‌ . ౧౬. గవాం మూత్ర వురీ వస్య నోద్వి జేత కథంచన న
చాసాం మాంసమన్నీ యాద్దవాం పుష్టిం తదాఫ్ను యాత్‌, ౧౭. గాళ్ళ సంకీర్షయే
న్నిత్యం నావమన్యేత తా సథా, అనిస్టం స్వప్న మాల్య గాం నరా పు కీ
ర్రయేత్‌. ౧౮. గోమయీన కక త్క_రీషేచావి సంవిశేణ్‌, శేవమూ త్ర |
వురీపాణి ప్రతిఘాతం చ వర్టయేత్‌. ౧౯. సాకే చర్శణి భుంజీత నిరీశ ద్వారుణ్‌)
దిశం, వాగ్యతః సర్చిపా భూమౌ గవాం పుష్టిం సదాళ్ను లే, ౨౦. ఘృతేన జుహు.
యాదగ్నిం ఘృలతేన స్వ స్పివాచయేత్‌, భృుతం దద్యాద దతం ప్రా ప్రాశే ద్దవాం పుష్టిం
సదాళ్ను తే, ౨౧. గోమత్యా విద్యయా ధేనుం తల-సామభిమరత్య). యః, సర్వ
రత్నమయోం ద్వా న్నస కో చేసి తాక్ళ తే, ౨౫౨. గావో మాముపతిష్టంతు
హేమశ్ళంగ్యుః పయోముచకి సురభ్య స్ఫౌార భేయ్యశ్చ సతః సాగరం యథా.
౨౩3. గావై పశ్యామ్యహం నిత్యం గావః పశ్యంతు మాం సదా గావో2. సాకం
వయం తాసాం యశో గావ సతో వయం, _౩౪. వవు రాత్ర పకా స
మేష విషమేషుచ, మహాభ మేషము చ నరః కీ ర్రయ౯ా ముచ్యతే భయాత్‌, ౨౫,
ఇతి అను ₹సనప ర్యాంతిర్లత ఆనుశాసనిక పర్వణి, అపష్టస_లితే మోఒధ్యాయః,
. అం గోవ పృదానికమ్‌, ee
వసిప్టఉ వాచ: శతం వర్ష సవొస్రాణాం తెప స్త పం సుదుష్కరమ్‌, గోభిః
పూర్వం విసృష్టాభి ర్లచ్చేమ శే ఛే వ్షతామితి, ౧. లోశేజసి౯ దశ్షీణానాంచ సర్వా
సాం వయముత్తమా?, తే. స లిశే వ్యేమ దోవే.నశేతి పరంతప 3. అస సృత్సురి
పస్నానేన జని పూయేత సర్వదా శకృతా చ పవిత్రార్థం కుర్వీర ౯" చేవమాను
పాః. 3. తథా సర్వాణి భూ తాని నరా చశాణి చ, (పదా తారళ్ళ్చ లోకా
న్నోగ చ్చేయురితి మానద, ర. తాభ్యో వరం దశా బహ తపసాఒం లే స్వయం
పృభుక ఏవం భవల్విలి ప భుర్లో కాం సారయ తేలి చ. ౫, ఉత్తస్థుః సిద్ధకామాప్తా
ఖాత వ్యస్య మాతరః, ప్రాతేర్న మస్యా నా గావ స్తతః పుష్టిమవాన్ను యాత్‌. ౬,
తపసో ఒ౬ంతే మహారాజ గావోలోక' పరాయగా;, తసాడావొో మహోభాగాః పవితం
4౧ క
పరముచ్య శే. ౭. తథైవ సర్వభూతానాం సమతిప్పంత మూర్ధని, సమానవ తాం
కపలాం ధేనుం దత్వా పయస్వినిమ్‌, భ్‌, సువ్రతాం వస్ర్ర సంవి తాం బ్రహలో కే

౭2౯.) అనుసౌసనికపర్వణి, వశోనానీతిత మోఒధ్యాయః. 929

నుహీయ తే, లోహితాం తుల్యవళత్చాం చ ఛేనుం దత్యా పయస్వినీమ్‌, ౯. సువ
తాం వశ్ర్రసంవితాం సూర్యలో శే మహీయ సే, సమానవత్చాం సబలాం ధేనుం ద
త్వా యశస్వినీమ్‌. ౧౦. సువితాం వత్రసంవీతాం సోమలోకే మహీయతే,
సమానవత్సాం శ్వేతాం తు ధేనుం దత్వాపయస్వినీమ్‌, ౧౧. సువి'తాం పత్ర
సంవీతా మింద్ర, లోకే మహీయతే, సమానవత్సాం కృష్ణాం తు ధేనుం దత్యా
పయస్వినిమ్‌. ౧౨, సువ తా వస్త్ర సంవీతొ మగ్నిలో శే మహీయతే, సమానవ
_ తాం ధూమ్రాం చ ధేనుం దత్వా పయస్వినీమ్‌. ౧౩. సువితాం వశ్ర్రుసంవీతాం
భి స మహీయతే, అపాం ఫేనసవరాం తు సవత్సాం కాంస్యదోహానామ్‌.
౧౪. ప్రదాయ నశస్ర్రసంపతాం వారుణం లోకమళ్ను శే, వాత రేణుసవర్షాం తు
పవత 6 కాంస్యదోవా నామ్‌. ౧౫. సృదాయ వన త్రుసంవీతాం ఊత స
మహీయతే, హిరణ్యవరాం పింగాతీం సవ త్చాం కాంస్యదోహనామ్‌, ౧౬. చ
దాయ్‌ వస్త్రసంవి ₹*౦ కొ చేరం లోకమకళ్ను లే, పలాలధూమ్రవశ్షాం తు సవ
లాం కాంస్ఫదోహానామ్‌, ౧౭. సృదాయ వస్త్రసంపి కాం వీతృలో శే మహీ
యే, సవత్సాం వీవరీం దత్వా శిశకంఠా నులంకృ తామ్‌. ౧౮. వై.శషబేవమ
సంబాధం స్థానం శ్రేఘ్రం ప్రపద్యతే సమానవత్సాం గారీం తు ధేనుం దత్వా
పయస్వినీమ్‌. ౧౯, సువ తొం వశ్ర్రసంవీ తాం వసూనాం లోకమావ్నయాత్‌ ,
పొండుకంబలవన్తాభాం సవత్పాం కాంస్యదోహనామ్‌, ౨౦ పవ్రదాయ వత్ర్రసం
ఏప్‌ళతాంసాథ్యా నాం లోకమా*వ్ను మాత్‌, వైరాటప్ప్ట ముమూణం సర్వరత్నె
రలంకృతమ్‌, _౨౧. ప్రదాయ మరుతాు లోకాకా సరాజక్‌ వితిపద్య లే, వయో
పపన్నం లీలాంగం సర్వ్భరత్న సమన్వితమ్‌. ౨౨, గంధర్వాప్పరసాం లోశాళ
దత్యా ప్రాన్నొతి మానవ$, శీతికంళమనడ్వావాం సర్వర తై ఇరలంకృతమ్‌. ౨3,
దత్వా పిజావలే ర్లోకా౯ా విశోకః పితిపద్యత్తే గోపిదానరతో యాతి
_ భిత్వా జలదసంచయా౯, ౨౪౮. విమానేనార్క_వనేన దివి రాజక విరాజత్సే తం
బారువేపాః సుక్రోణ్యకి స సహసం సురయోప.తః, ౨౫, రమయుతి నరశే శ్రేవ్టం
శ గోపదానరతెం నరము, పక వల్లకీనాం చ నూపురాణాం చ రింజి తెః హోసై
న్స హరిణా శ్రీణాం సుషకిస పతి బోధ్యతే. ౨౬. యావంతి రోమాణి భవంతి
ధేన్వా స్తావంతి వగ్రాణి మహీయలే సః, స్వర్ణ చ్యుత శ్చావి తతో నృలోశే
పిసూయతే వె విపులే గృహే సః ౨౭,

ఇతీ అనుశాసనపర్యాంతగిత ఆనుశాసనిక పర్వణి, ఏకోనాకతిత మోఒ ధ్యాయః,

117

930 శ్రీమహా భ్గార తే, అనుకొసనపర స్‌గీ (అధ్యా,

వసిషఘఉ వాచ: --ఘృతత్షీరపిడా గావో ఘృత యోన్యో ఘృతోద్భవా!,
ఘృతనదో్యో ఘృతానర్తా సామే సంతు సదా గృహే. ౧. ఘృతం మే హృద
యే నిత్యం ఘృతం నాభ్యాం పితిప్టితమ్‌, ఘృతం స్వేషు గాల్రేము ఘృతం మే
మనసి స్థితమ్‌. ౨, గావో మమా గతో నిత్యం గావః పృష్టతవవ చ గావో మే
సరత శె వ గవాం మధృ్యవసామ్యువమ్‌, 3. ఇత్యాచవ్యు జపేత్సాయంస్రాకేశ్చ
పురువస్సణా, యదహ్మా కురులే పాపం సతస్తా త్పరిముచ్య శే. ౮౪. ప్రాసాదా యత్ర,
సౌవర్ణ వరోకరా రాన యత్ర స్కా గ; సప్పరనో యత, "తత్ర పం
సహస్ర దాః ఏ, కంస 2 కశ్రీగోదా దం" వలషుటితా!. కమి యత్ర
వైనద్య స్పృత్ర యాంతి సవాస్తదాః. ౬. గవాం శతసహస్తం తు యః ప్రయ,
శ్లోన్య థావిధి, పరాం వృద్దిమవా ప్యాధ స్వక్షలో శే మహీయతే. ౭. దశచో
భయక; పుక )మాళావిత్రః పీతామహాళా దధాతి సుకృతాకా లోకాల
పునాతి చ కులం నరః ౮ భన్వాః ప్ర పవమూాశేన సమప్రామాణాం ఛనుం తిలానా
మపిచ పిదాయ, పానీయదాతా చ యమస్య లోకే న యాతనాం కాంచిదు
పతి తత్ర. గ్‌, పవిత్రమగర్యిం జగతః ప్రతిగా దివాకసాం మాతరోథా
పొ మయా, అన్వాల ద్ద క్షి ఇతో వృజేచ్చ దద్యాచ్చ పాత్రే విసమాత్యు,
కాలమ్‌. ౧౦. ఛేనుం సవత్చాం కొపిలొం భూరి శృంగీం కాంస్యోపదోవోం వస
నోత్తరీ మామ్‌ పిదాయ తాం గాహతి దుర్విగావ్యాం యామ్యాం సభాం వీత
భయో మనువ్వుః, ౧౧. సురూపా బహురూపాశ్చ విశ్వరూపాళ్చ మాతర,
గావో మాముపలిష్టం తామితి నిక్యం పృ ప కిర్హయేత్‌, ౧౨, నాతః పరతరం దానం
నాతః పరతిరం భ్‌! నాతో విశిష్టం శేషు భూతం భవితుమర్గ తి ౧౩.
తదా" లోమ్నాథ శృంగ ర్యావాలైః &ీ కేణ మేదసా, యజ్ఞం వహతి సంతి
కిమ స్త ్యభ్యధికం తతః, ౧౮ యమా సర్వమిదం వ్యా స్పం గల్‌ స్థా వరజంగ
మమ్‌్స్‌ తాం ఛేనుం శిరపా వంచే భూతభవ్యస్థ మాతరమ్‌. ౧౫. గుణవచన
సముచ్చయొక దేశో నృవరమమైవగవాం వశీర్తితి నే నచ పరమిహ దానమ స్తీగో
భో భవతి నచావీ పరాయణం తాన్యత్‌ , ౧౬, ఛీపషడి వాచ: ---వరమిదమితి
భూమిదో విచింత్వ పృవరమృ పే. ర్వచనం తత్రో మహాత్శా, వ్యసృజత నియ తాత
వా౯ ద్వి చేభ్యః సుబహు చ గోధనమా_ప్టవాంశ్చ లోకా౯్‌, ౧౭

ఇతి అను ”ాననవర్వాంత న్లత ఆను శొసవిక పర్వణి, అశీతిత వెగా౭ధ్యాయః,

యుగ స రజివాచ; ఆజ వపవవతాణాం పవి త్రెం 'వాచ్చిష్ణం లోశే చ యద్భృ
న

౮౧.] అను శాసనిక పర్వణి వకాళీతిత మోఒధ్యాయః, 001

'వేత్‌, పావనం పరమం చైవ తన్నే బ్లూహి వఏీతామవా. ౧. ఫీషఉ వాచః
గావో మవోర్ధాః పుణ్యాళశ్చ తారయంతిచ మానవాక్‌, దారయంతి సృజాశ్చెమా
హవిపూ పయసా తథా, ౨ నహి పుణగతమం కించిద్దోభ్యో భరతసత్తమ
ఏతాః పుణ్యాః పవితాశ్స త్రిషు లో శేషు సత్హమాః, ౩, దేవానాముపరిషప్టాచ్చ
గావః వ్రతివసంతి వై, దశ్త్వా చై తాస్తారయతే యాంతి స్వర్షం మనీషిణః. ఈ,
' మాంధాతా యొవనాశ్వళ్ళ్చ యయాలి ర్న హుష స్తథ్యా గానె దదంత స్పతత్రం
సహస్ర, శతసమితాజ ౫. గతాః పర మకంస్థానం దేవై రవీ సుదుర్హభమ్స్‌ అవిచా

| త్రీ పురాగితం కథయిప్యామి తేఒనఘ, ౬. బుషిణాము త్రమం ఫవూక౯్‌ కప్ప దె స్వ
పాయనం శుక్ర, అభివాద్యాహ్నికకృ్ళతః శుచిః ప్రయతమానసః* 8. వితరం పరి
పపుచ్చ దృష్టలోకపరావరమ్‌, ప్రో యజ్ఞ స్పర్వయజ్ఞా నాం వరిష్టో హ్యుసలత్యు నే,
౮. కించ క త్వాపరం సానం పాొవ్నువంతీ మనీపీణక్కి కేన చేవాః పవిలేణ

< థి © I)
జ న . ల వొక
స్వర్షమళ్నంతి వా విభో, ౯. కించ యజ్ఞస్య యజ్ఞ త్వం కచ యజ్ఞ 8 వతిప్పితఈ,
చేవానాము శ్రమం కించ కించ స్త మితెకి వరమ్‌, ౧౦, పవిత్రాణాం పవిత్రం చ
య త్తత్చ్యూ)హి పిత ర్యమ, ఏతచ్చు)త్వాతు వచనం వ్యాసః పరమధర్ష విత్‌ , ౧౧.
పుత్రాయా కథయతశ్సర్యం తే_ర్రే (న se వ్యాసజినాచ:ల- గావః వతిష్టా
భూతానాం తథా గావః పరాయణమ్‌ గావః పుణ్యః వవ్‌ త్రాళ్చ్ళగోధనం పావనం
తథా. ౧.౨. పూర్వమాసన్నశృంగా వై గావ ఇక్యనుళుశ్ళూమ, శృంగార సముపొ
సంత తాఃకీల ప్రభు మవ్యయమ్‌. ౧౩. తతో బ్రహ్లానుగాః ప్రాయ ముపవిష్టా స్ప
వి ఒఅ 6 x : ళీ ఆ అష

మిాత్యుచ, ఈప్పితం పృద టా” తాభ్యో గోభ్యః వత్యేకళః ప్రభుః, ౧ర. తాసాం
కృంగాణ్యజాయంతే యస్యా యాదృజ్య నోగతమ్‌, నానావర్షా శ ఫ్రంగవల్వే
_ స్తావ్యరోచం పుత్రక, ౧౫. బ్రవాణా వరదత్తా స్తా హవ్యకవ్య ప్ర దాళ్ళుభాక,
పుణ్యాః పవిత్రా శుభగా దివ్యస. స్థానలత్షు గణాః. ౧౬, గావ సేజో మహద్దివ్యం
_ గవాందానం ప్రశస్యతే యే వె తా స సాధవో ఏతమత్స రా,
0౧2. శేవై సుకృతినః పోక్తాః సర్వదాన ప దాశ్చ లే, గవాం లోకం తథా పుణ్య
... చూప్పువంతి చ తేఒనఘ. ౧౮. యత్రవృతూ మధుఫలా దివ్యపుప్పఫలోద్దమాః,
పుష్పాణి చ సుగంధీని దివ్యాని ద్విజసత్తమ. ౧౯. సర్వా మణిమయీ భూమిః
సర్వ క“౦ంచనవాలు కా), సర్వర్తుసుఖసంస్పర్మా నిప్పంకా నీరజా శుభాః ౨౦,
రకోత్సలవచే చెవ మణిఖండై రి ర ఇయైః, తరుణాదిత్యసంళారై ర్భాంతి త ట్‌
జలాశ యాః, ౨౧. మవోర్ష్హ మణిప్టల్తెశ్చి కాంచన ప్రభ శేసరైకి నీలోత్సలవిమి కె

రల శ్రీమవోభారత్వే అనుశాసనపర్వణి [అభ్యా.

శ్చ సరోభి రృహుపంకజై క, ౨౨. కరపీరవనై! ఫుళైః సహస్రావర్తసంవృతె,
సంతొనకవని ః ఫ్లులైః వృమైశ్చ సమలంక్చితాః. ౨౩. నిర్శలాభిశ్చముక్తాభి ర్ధణి
భిళ్చ మహాపటెః, ఉద్భూతపులనా స్తత, జాతరూ పైశ్చని నిమ్నగాః ౨౮. సర్వర
త్నమయెశ్సి తే రవగాథా ద్రుమోత్తమైః,; జాతరూపమయెశ్చాన్వై రు తాశన సమ
పృఖైకి ౨౫ సౌవర్ణ గిరయ స్తత్ర, మణీరత్నశిలోచ్చయాః, సరషాత్నమయె
ర్భాంతిక్ళంగై 'శ్చారుభి రుచ్చిితెః. ౨౬. నిత్యవుప్పఫలా స్తత్ర నగాః ప త్కేర |
థావలాక, దివ్యగంధరపైః పుమైః ఫలైశ్చ భరతర్షభ, ౨౭. రమంతే పుణ్య,
_ కర్తాణ స్తత నిత్యం యధిస్టిర, సర్వ కామసమృద్దా ర్థా నిశోకా గతమన్యవః,
౨౮ పము విచిత్రేము “రదుణీయేమ భారత, మోదంతే పుణ్యక రాణో
విహరంతో యశస్వినః ౨౯ ఉప క్రేడంతి తా౯ రాజ్‌ శుభా శ్పాప్పర
సాంగణాళ ఏతా౯ా లోకానవాప్నోతి గాం దత్త్వా వైయుధిష్టిర, 3౦,
యాసా మధిపతిః పూపా మారుతో బలవా౯ బలీ, ఐశ్యక్య వరుణో శాజూ
నామమాత్రం యుగంధరాః, 5౧. సురూపా బహుకూపాశ్చ విశ్వరూపాళ్ళ్చ
మాతర ?, ప్రాజాపత్య మితి బ్రహ్‌ జ పెన్నిత్యం యతవృతః, ౩౨. గాళ్ళు
శుశ్రూవతే యశ్చ సమన్వేతి చ సర్వశః, తస్పె తుష్టా ప్రయచ్చంతి పరానవి
సుదుర్ల భాక్‌, 33, ద్రుహే వ్యూన్నమనసా పాపి గోషు నిళ్యం సుఖ పది అర్బ
యేత సదా చెవ నవాస్కా.ర కృ పూజయేత్‌ , 3౩౮౪. చాంతేః త్రీ తేమనా నిత్యం
గవాం తుష్టిం తథాళ్ను తే త్ర కహమువ్షం విబేన్లూత్రం త్యహ ముప్లం వీబే
త్సయః. 3౫. గవామువ్వం పయః వీత త్యహముప్త్రం ఘృతం వీబేత్‌ , తహ
ముప్పం ఘృతం పీతా వాయుభవ్లో భవేత్‌ త్రవ్యామ్‌. 3౬. యేన దేవా;
పవిత్రే ఇ భుంజతే లోక ముత్తీమమ్‌, యత్స్పవి త్రం పవిత్రా ణాం తేద ఎ్రతేం శీరసాొ
వహేత్‌. 3౭. ఘృళలేన జహుయాదగ్నిం హృతేన స్వస్తి వాచయేత్‌, ఘృతం
ప్రా ద్ధఖ్రతేం ద ద్యాద్దవాం పుష్టం తథాళ్ను తే, 3౮. నిర్ణ సరేక్స్‌ యవె
రోఖి రాసం వ్రాశితయావకక్కి బ్రంహవహత్యాసమం పాపం సర్వమే'కేన
పద్ధతే. 3౯, పరాభ నాచ్చ దైత్యానాం దేవై శచమిదం కృతమ్‌ తే చేవ
త్వమపి ప్రా పాప్తాః స స. సిద్దాశ్చ మహాబలాః, రం, గావ; పవిత్రా। పు ణ్యాశ్చ పావనం
పరమం నళ అాళ్చ దత్త్వా దిషజాలిభ్యో నర స్స సరముపాళ్ను తే ౪౧,
గవాం మే శుచిర్భూత్వా గోమతీం మనసా జేక్‌, పూ తాభిరద్భి రా చమ్యు
శుచిర్భవతినిర్మ లః, ర, అగ్నిమ ధ్యే గవాం నుభ్యే బ్రౌహూణానాం చ సంసది,

రొ9] ఆను శాసనిశపర్వణి, ద్వ్యశీతిత మోఒధ్యాయః, రిర్టీగ్ర

విద్యా వేద వృతస్నా తా బ్రాహణాః పుణ్యకర్శ్మిణకి, ఈ3, అధ్యావయేర౯ శిప్యూనై §
గోమతీ యజ్ఞ సమితెమ్‌, త్రిరాత్ఫోపోపీతో భూత్వా గోమతీం లభతే వరమ్‌,
రర. పుతుకామశ్చ లభతే పుత్తం ధనమథావి వా పతికామాచ భర్తారం సర్వ
కామాం చ మానవః, ర్మ, గావ స్తుస్తాః వ్రయచ్చంతి సేవితా వె నసంశయః,
వవమేతా మహాభాగా యజ్ఞియా స్పర్వకామదాః, ర౬, రోపిణ్య ఇతి జానీహీ
నై తాభ్యో విద్యతే పరమ్‌, ఇత్యుక్త స్పమహాతేజాః శుకః పిత్రా మవోత్య నా,
పూజయామాస గా నిత్యం తీస్తా త్తే పమవి పూజయ, రం.
ఇతి అనుశాసనపర్యాంతగ్షత ఆనుకాసనికవర్యణి, ఏకాశీతిత మోఒధ్యాయః,
యుధిష్టిరఉవాచ:___నుయా గవాం ఫురీవం వై శ్రీయా జుష్టమితి
శ్రుతమ్‌, వతదిచ్భామ్యహ శోోతుం సంశ యోజఒ తృ వీతామహా, ౧, భీవఉవాచ:-
అశ్రాఖ్యు దాహరంతీమమితివోసం పు రాతనమ్‌్‌ గోభిర్నపేహ సంవాదం శ్రీయా
భరతసత్తమ, ౨. శ్రీః కృ త్వేహ వపుః కాంతం గోమ ధ్యేషు వివేశహ్క గానోఒథ
విస్తితా _స్తస్యాదృస్థా రూపస్య సంపదమ్‌, 3. గావడోచుఃశాసి చేవ
కుతో వా త్వం రూపేణశావతిమా భువి, విసితాః స్య మహాభాగే తీవ
రూపస్య సంవచా, ౮. ఇచ్య్భామ త్వాం వయం జ్ఞాతుం కాతం కష చ గమివ్యసీ,
తల్వేన వరవర్థాభే సర్వమేతద్బ)వీపా నః, ౫. ,శ్రీరువాచ: లోక కాంతాన్ని
భదం పః శ్రీర్నామ్నాహం పకిశుత్యా మయా ద్రెత్యాః సరిత్య కా వినష్టాః
శాశ్వతీ స్పమాః, ౬. మయా ఒభిపన్నా బేవాళ్చు మోదంతే శాశ్వతీ స్పమాః,
ఇంద్రో వినస్వాక్‌ సోమళ్ళ విష్ణు రాపోఒగ్ని రేవ చ, ౭, మయా భిపన్నాః సిధ్యంతే
బువయో దేవతా స్తథా, యాన్నావికామ్యహం గావస్తే వినళ్యంతి సర్వళః ర
ధర్మ శ్చార్ధళ్ళ్చ కామళ్చ మయా జుస్ర్టాః సుఖాన్ని తొ?క్కవఏవం పృభా వాం మాం గావో
విజానీత సుఖవ్రదా!, ౯ ఇచ్చామి చావీ యుప్తాసు వస్తుం సర్వాసు నిత్యదా,
ఆగత్య ప్రార్ధయే యు ప్లా౯్‌ శ్రీజుహూ భవతాథ వై, ౧౦. గావడోచుః—అధువా
' చపలా చ త్వం సామాన్యా బహుభి స్పహ్మ నత్వామిచ్భామ భద్రం తే గమ్య
శాం య,త్రరంస్యనే, ౧౧. వపుష్తతోో వయం సర్వాః కిమస్తాకం త్వయాద్య వై,
_యఖేప్రం గమ్యకాం తత్ర కృతకార్యా వయం త్వయా, ౧౨౩. శ్రీరువాచ=
కిమేగద్యః యమం గాన్‌ యన్హాం చేహాభినందధ, నమాంసం వ్ర తిగృహ్టాధ్యం కొస్తా
దె దుర్చభాం సతీమ్‌, ౧౩. సత్యశ్చ లోకవాదోఒయం లో కే చరతి సువ, తాః
స్వయం ప్రాప్తే పరిభవో భవతీతి వినిక్సయః ౧౪. మహదు గృం తహ కృత్వా

934 శ్రీమవాభార తే అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా

మూం నిపేవంతి మానవా, దేవదానవగంధర్యాః వీ వీశాచోరగ రాతసా. ౧౫.
ప్రభావ వషవోగావః ప్రతిగృహ్టీత మామిహ, నావమన్యాహ్యవాం సౌమ్యా సె )
లో క్యే సచరాచశే. ౧౬. గావడోచుఃా-నావమన్యామహేా దేవిన త్వాం పరి
భవామహే అధు,వాచలచిత్తాసి తతస్త్వాం వర్టయామహే, ౧౭. బహునాత్ర
కిము స్తే న గమ్య తాం య, వాంఛస్వి వపు షతోో వయం సర్వాః కిమన్తాకం
త్వయాన ఘె, ౧౮. శ్రీరువాచ: --అవజ్ఞాతా భవిష్యూమి సర్వలోక స్య మా
నదా?, సృత్యాఖ్యా నేన యుష్తాకం వసాదః క్రియ తాం మము, ౧౯. మపహ+
భాగా భవతో వై త్‌ర్ర ణః శర గాగ తామ్‌, పరిత్సాయంతు మాం నిత్యం భజ
మానా మనింది తామ్‌. ౨౦. మాననా మవామిచ్చ్బాము భవత్యకి సతతం శుభా.
అ ప్యేకాం ౫ఒప్య థో వస్తు మిచ్భామిచ సుకుత్సితే, ౨౧. నవోఒ సి కుత్చితం కించి
దం గేవోలవ్ష్యు లేఒ నఘాగ పుణ్వ్యాకి పవిత్రాస్సుభ గా మమా దేశం ప్రయచ్చత, _౨ఏ_9ః
వ నేయం యత్ర వో చేహే తన్నే వ్యాఖ్యాతు మరథ, ఏవముక్వాస్తు తా గావః
శుభాః కరుణవత్సలాః ఒకర, 'సంమంత్యి సహా తాః సర్వాః శ్రియ మూచుర్న
రాధిప్క అవశ్యం మానవా కార్యా తవాస్తాభి ర్యశ సిని, శకృనూ ల నివసత్వం
పుణ్య మేతద్ధి నః ళుభే. 9౪౮. శ్రీరువాచః దిష్ట్యా వసాదో యుష్తాభిః కృతో
మేఒన్నుగవోత్మ కోక్సి ఏవం భవతు భద్ర దృం వః పూజితాస్మి సుఖ ప దాః, po ఏవం
కృత్యా ww సమయం శ్రీకోభిః త. భారత, పశ్యంకీనాం తతసాసాం తృత్రైవాం
తరథియత._౨౬, ఏవంగోశి కృతః వు తమాహాత్మ 0 తేఒనునర్లీ తమ్‌, పా త్యం
చ గవాం భూయః శూూయ తాం గదతో మమ, _౨౭.,
ర్ట 3 శా సనపర్న్టాంతర్గత ఆనుశాసనిక పర్వణి, ద్వ ఏ శీతిత మోఒధ్యాయః,
అధి దొనధర్యకథనమ్‌. బ్రతా-

ఫీవఉీవాళ: —యేచ గాం సంపృయచ్చంతి హుతిశిస్తాశినశ్చ యే, తేపాం
సత్తాణి యజ్ఞాశ్చ నిత్య మేవ చు ౧. బుతే దధిఘృతే నేహ న గతాః సంపు
వరే, తేన యజ్ఞస్య యజ్ఞ త్వ మత్రో మూలం చ కథ్యతే. 2 జర వర
సర్వేషాం గవాం దానం ప్రశస్య లే, గావః శేష్టాః పవిత్రాశ్చ పావనం ెహ్యాత
దుత్తమమ. 3. పఫుష్ట్యర్హమేతాః నె వేత హంళెర్థమవి వైవపహృ్మ పయోదధి.
ఘృతం చాసాం సర్వపావప మోచనమ్‌. ర. గావ_్టేజి పరం ప్రోక్త మిహ లోనే.
పరత్ర, చ, నగోభ్యః పరమం కించిత్పవి త్రం భరతర్షభ. ౫, అత్రాప్యుదావరం
తీమ మిలతివోసం ఫురాతనమ్స్‌ వీతామపహస్న సంవాద మిం ద్రస్య చ యుధిష్టైర,

తాక) ఆనుశాసనికపర ఏ త శీతిత మో౭.ధ్యాయః, 935

౬. పరాభూతేషు డై తేషు కక్ష (స్ర్రిభువనేశ్వరకి ప్రజాః సముదితాః సర్వాః
సత్యభర పరాయణా, ౭, అథర్ష యః సగంధ ర్యాః కిన్న రోరగరాక్షసాా చేపాసుర
సుపర్గాశ్చ ప్రజానాం పతయ స్తథా. ౮. పర్యుపాసంత కొరవ్యకదాచిదై ( పితా
మహామ్‌్స్‌ నాకది పర్వత శె పవ విశ్వావను ర్ల హాహుహూూకి, డా దివ్యగానేషు
గాయంతః వర్యుపాసంతీ తం వ్రభుమ్‌, తత్ర దివ్యాని పుష్పాణి ప్రావహ త్పవన
స్తదా, ౧౦. ఆజహ్రు: బుతవశ్చావి సుగంధీని పృథక్‌ పృథక్‌, తస్మి౯ చేవ
సమాజే తు సర్వభూతసమాగ మే, ౧౧. . దివ్యవాది త తసంఘువమ్తే. దివ్య (ప్రీణారణా
వృతే, ఇంద్రః పప పృచ్భ చే వేళ మసి వాద్య వృణమ్యచ. ౧౨ వ్‌. భగవకొ
కస్య లో శేశానాం పితామహ ఉపరిష్టాద్దవాం లోక ఏతదిచ్భామి వేఏతుమ్‌.
౧౩. కిం తపో బ్రహచర్యం బా గోభిః కృత మి హేశ్వర, బేవానాముపరిష్టా చ్చ
వస త్య రజసా సుఖమ్‌, ౧౪. తన; ప్రోవాచ బ్రో తం శక్రం బలనిషూదనమ్‌,
అవక్ఞా తా స్త్వయా నిశ్వం గావో బలనిషూవన, ౧౫. తేన తమాసాం మాహాో
త్వం న వేత్సి ళృణు యత్స భో, గవాం వృభావం పరమం మాహాత్క రం చ
సురర్షభ. ౧౬. యజ్ఞాంగం కథితా గానో యజ్ఞ ఏవ చ వాసవ, ఏతాభీక్చ వినా
యజ్ఞో న వేత కథంచన. ౧౭. ధారయంతి ప్రజాశ్సైవ పయసా హవిషా
తథా, వతాసాం తనయాశ్చావి కృషియోగముపాసతే. ౧౮. జనయంతి చ
_ ఛాన్యాని వీజాని వివిధాని చ తతో యజ్ఞాః ప్రవర్తంతే హవ్యం కవ్యం చ సర్వ
కః, ౧౯+ వయో దధి ఘ్ఫుశేం చైవ పుణ్యాశ్చితొ స్పురాధిప్క వహంతి వివిధా౯
భారా౯ా క్షుత్తృస్తాపరవీడితాః, ౨౦, ముసీంశ్చ థారయంతీహ ఏ పజ్యాశ్చివాఖి
కర్ణ ణా వాసవా కూటవాహేన్న! కర గో సుకృలేన చ. 9౧. ఉపరి స్తా త్రతో౭
సాకం క తా స్పదైవ హీ, వంశే కారణం శ క్రనివాస్మాత మద్య వై వె, ౨౨,
wa వభ ప సమాఖ్యాతం కత కృతో, ఏతా హి వరదశాశ్స వరదా
కాపి వాసవ. ౨౩. సుర భ్యః పుణ్యక రిణ్యః పాొవనా శుభ లక్షు ణాక యదర్ధం
గాం గతా శె పన సురభ్యస్సుగస త్తేమ, ౨౪౮౪. తచ్చ మే శృణు కౌ ళన రన
.. వదతో బలసూదన, పురా "దేవయుగే తాత దే వేంద్రేషు మవోత్తసు, ౨౫
ల శ్రీకా లోకాననుశాసక్కు విష్లా గర్భత్వ మాగ తే, అదిశ్యా _స్తప్వమానాయా
సహో ఘోరం సుముశ్చరమ్‌, 9౬, "పుత్రా ్షదుమరశ్రేష్థ పాదేనై కేన నిత్యదా,
లొంతు దృష్వా మవో దేవిం తేవ్య మాంనాం “మహ త్రేషః, 22౭, దత్తస్య దుహీ తా
జీవి సురి 1) నాము నాయుడి అ వ్యతి తపో సురత హృ స్టా ధనిపరాయణా, ౨౮

036 శ్రీమవోభార తే, అనుశాసనపర్యణి (అధ్యా,

కై లాసశిఖళే రమ్యే చేవగంధర్వ సేవితే, వ్యతివషచేక పాచేన పరమం రౌరాగ మౌస్టి
తా. 3౯ దశవర్ష సహస్రాణి దళవగ్షళ తాని చ నంతప్తా _స్తపసా తస్యా దేవా
స్సర్షి మయాూోరగాః, 30, త్ర గత్వా మయూ సార్ధం పర్యు పాసంత తాం
శుభామ్హ్‌ అథాహమబ్రువం తత్ర చోజీఏం తాం తపసాన్వితామ్‌. 3౧. కిమర్థం
తప్య నే దేవి తపో ఘోర క గ! వ్రీతే శేజహం మహాభాగ తవసానేన న్‌
భనే. 3_౨. వరయస్య వరం దేవి దాళాస్తేల పురందర, సురభ్యువాచ:లావరేణ
భగవ౯ మహ్యం కృతం తారవితామహ్మ ఏవవవ వరో మే౭_ద్య యత్సీ)తోఒసి
మమానఘు,. 32. బ్రహ్మో వాచ;--తా మేవం బువతీం చేవిం సురభీం త్రిదశే
శ్వర పత్యబ్రువం యధ్రే వేంద్ర తన్నిబోధ శచీవతే. ౩౪. ఆలోభకామ్యయా చేవ.
తపసా ద శుభాననే, ప్ర పనో ౭. హం వరం తస్మా దమరత్వం దదామి తే. 3౫.
ల్రీయాణామవి ప్రత... ముపరిస్టా న్నివత్ససి మత్ప్రసాదాచ్చ విఖ్యాతో
గోలోక స్ప భవిష్యతి, ౩౬. మానుపేషు చ కు ర్వాణాః వజూ కర్న శుభంతఇా.
నివత్స కంతి మహాభాగే సర్వా దుహితరశ్చతే. 38౭, మనసా చింతితా భోగా
స్తయా వై దివృమానుషపాః యశ్చ స్యన్హే సుఖం చేవి తత్తత్సంపత్స్యతే శుభే,
3౮. తస్యా లోకా స్పహసా)కు సర్వకామసమన్వితాఖ న త త్‌ కృమతే మృత్యు
ర్న జరాన చ పావకః 3౯. నదైవం వా శుభం .కించిదిగద్య తే తత్ర వాసవ,
యత్ర దివ్యాన్యరణ్వాని దివ్యాన్యాభర ణాని చ. రం. విమానాని సుయుకాని
కామగాని చ వాసవ బృవహాచశ్యేణ తపసా సత్యేన చదమేన చ. రం, డానై న్స
యాల చ *

వివిధై! పుత్యై స్తథా తీన్గానునేవనాత్‌ , తపసా మహతా చైవ సుకృలేన చ
కర్మణా. ర౨. శక సృమాసాదయితుం గోలోకః పుష్క రేక్షణ, ఏత త్తే సర్వ
మాఖ్యాతం మయ శ క్రానుష్పృచ్ళతే. ర3, నలే పరిభవః కార్యో గవామసుర
సూదన, భిషఉ వాచ: ఏవం శ్ర SRS సహ సాక్ష। పూజాయామాస నిత్యదా,
గాశ్చక్రే బహుమానం చ తాసు నిత్యం యుధిస్టిర. ౮౮. ఏతత్తే సర్గమా
ఖ్యాతం పాపనం చ మహాద్యుతే, ముసి లేం పరమం ఇావీ నా మావోత్త్య
ముత్తమమ్‌. ౮౫, క్రీ రతం వురువవ్యాఘ సర్వపాప , మోచనమ్హ్‌ య ఇదం కథ
యేన్నిత్యం బ్రావాణేభ్య స్సృమాహిాతీః రో౬. హవ్యక వ్యేషు య శ్లైషు వీల్చకా
ఇ అపు _ ©] 5 వీ జో అనా ఇ జ
ల్యే షు చైవహా, సార్వ కామిక మక్షయ్యం త్వాం స్తస్యోవక్‌ఫ్రతే, '2, గోము
భి కశ్చలభ తే లం మానవి ప్రీయోజఒవి భకా యా గోము తాగ
కాను మవావ్నుయుః, రల, వుత్రాస్ధ లభ తే పుత్రం క న్యార్ధ్‌ బ్రా మవావ్ను యాత్‌ ,

రాళ] అనుశాసనిక పర్యణి, చతురశీతిత మో౭ఒధ్యాయ!. 937

ఇ

యాద్విచ్యాం సుఖ్యా బ్రిశ్నుమాక్సుఖక్‌, నకించి ద్దుర్ణభం చైవ గవాం భ కస్య
భారత, ౫౦. Jey

ఇతి అనుశాసనపర్వా.. తత ఆనుశాసరికపర్వ టి, తరిశీతిత మో౭_ధ్భాయః.

యుధిప్టీరఉ వా చ; a క్షం పికామెహీనేదం గవాం దానమనుత్స మమ్‌,
విశే పే.ణ నెరేంద్రాణా మిహా ధర్మ మవెక్షతామ్‌. ౧. రాజ్యం హి స సతతం దుఃఖం
ధరర చాక్ళ ఆత్త ఖః, భూయిషం చ నరేంద్రాణాం విద్య శే న శుభా గతిః, ౨
పూయంతే త్రి నియతం పయచ్చంతో వసుంధ రామ్‌, సశ చ కధితా భరా
స్త్వయా మే కురునందన, 3. ఏవమేవ గవాముక్తం ప్రబానం తే నృగేణహ్క
బుషీణా నాచికేతేన పూర్వమేవ నిదర్శితమ్‌. ౮౪. వేదోపనివదా చైవ సక్యకరసు
దథీ, ణాం సర్వ కృతుము చోద్దిష్టం భూమి ర్రావో౭.థ కాంచనమ్‌. ౫, తత్ర
శుతొను పరమా సువరం దశథ్చీణెతి వె, ఏక దిచ్భామ్యుహం శోతుం పితామహా
(Yj —o (a) రూ ల
యథాతథమ్‌, ౬, కిం సువర్ష్మం కథం జాతం కస్రికా కాలే కిమాత్త కం, కిం దైవం
కింఫలం చెవ కస్మాచ్చ పరముచ్య తే, ౭, కస్తాద్దానం సువర్లస్య పూజయంతి మని
పీణక్కి కస్తాచ్చ దక్షిణా తి ద్యజ్ఞ కర్మసు కస్య శే. ౮. కషాచ్చ పావనం శ్రేష్టం
భూమే గ్లో భ్యశ్చ శ ననీ, పక దక్షీణార్టై చ తద్భ 9విహి పితామహ,
డా, ఛీషటివా చి;లాాశ్చుణు రాడ న్నవహాతో బహుకారణవి స్తరమ్‌, జూతరూపస
ముర్చ త్తిమనుభూతం చ యన్యయా. ౧౦. వీకౌ మమ మహాతేజాః కంతను ర్నిధ
నం గతేక్కి తస్య దిత్సు రహం శ్రాద్ధం గంగాద్వారముపాగమమ్‌. ౧౧ తత్రా
గమ్య వితు ౯ పుత్రే, సన పష... క మూత మే జావ్నాపీ వాత త్ర సావాయ్య
మళదో జా. (౧9, "తతకతస్తప సిద్ధానుప వేళ్య బహూనృపష౯, తోయ
ప్రదానా త్స 9భ్శతి కార్భాణ్యహ మభార భమ్‌, ౧౩3. తత్సమాప్య య శోద్దిప్టం
పూర్వకర్మ సమాహితః, దాతుం నిర్యసణం సమ్యగ్యథావదహ మారభమ్‌. ౧౮.

ధనార్జీ లభతే వితం ధర ధక మా*ఫవు యాత్‌ , ర, ఏ ద్యార్థ చావ్ను

తతస్తం దర్భవిన్యాసం భి త్వా సురుచిరాంగద్కి పృలంచాభ రణో బాహు రుదతిస్ట
దిశా పతే. ౧౫ సముల్లితే మహందృష్టా పరం విస్త యమాగనుమ్‌, వత్మిగవీ oe
ప్‌ో న చేవా
సావో న్నే వి విబేతి భరతిక్షైభ, ౧౬. తతో మేపు శే సీత్సంజ్ఞా సంచింక ర్య శాత్రుతః
నాయం పేబేషు విహితో విధిర్హస్త ఇతి వభ ౧౭. వసో దేయో నెేశేవా
న జ్‌ హా జ వీంగ య వీతర$ క్ష ఖ్‌
తత్‌ మలి రభా న్య, సామాన్నే స్య ౦డం హీ వీతర; ఏచిత్‌ ౧౮.
గృవాంతి విపి -తంచేతం విండో చేయ: కుశేప్యుడి, తతోఒపహాం తదనాద్భ్య వతు
ణా థి | |
118

988 శ్రీమవోభార తే అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా

ర్ల స్తనిదర్భనమ్‌, ౧౯ .కాత్తు ప్రామాణ్యసూత్ష్యం తు విధిం విండన్య సంస్కరళ తోత
దళ్ళేషు తత్సర్వ మదదం భరతగ్గ భ, ౨౦. శౌత్ర్ర మార్గానుసానేణ తద్విద్ధి మను
జర్షభ, తత స్ఫోజ-ంతర్హితో బాహుః పితు ర్యమన రాధిప ౨౧. తతో మే దర్శయా
మాసుః స్వప్నాంతే వీతర స్తథా, పీయమాగాస్తు మామూచుః వ్రీతాః స్మ
భరతర్షభ. ౨౨. విజ్ఞానేన తవానేన యన్న ముహ్యూసి ధర్శతకి త్వయా హి
కుర్వుతా కాస్ర్రం ప్ర మాణ మిహ పార్టివ ౨౩. ఆతా ధర్మః ళుతం వేదాః
పితరశ్చీర్షి భీః సహా, , సామౌత్పితామ. సారా బ్రహ్మో గుర వోజథ చదాపలిః ౨౪౮౪,
పమాణముపనీతా వై స్ట్‌ిశ్చ న విచా"లిత్యా తదిదం సమ్య గార బ్ధం త్యయాద్య
భరతగ్షభ, ౨౫, కతు భూమే గ్రహం చా సువర్ణం దీయతా మితి ఏవం
వయం చ ధర జ్ఞ సర్వే చాన్యత్ప్సి తామవోః, ౨౬. పావితా వై భవివ్యంతి
పావనం పరమం హీ తత్‌, దళశపూర్య్వా౯ దశెవాన్యాం స్తథా సంతారయంతి వై.
, సువ ప గాం విసి
౨౭. సువర్షం యే ప్రయచ్చ్భంతి ఏవం మత్చితరోఒబ్రువక్‌, తతో౭ఒవాం విస్తితో
రాజా పతిబుదో పిశాం వతే. ౨౮. సువర దానేఒకరవం మరిం చ భరతర్షభ,
ఈత. ణా యె
ఇతిహాస మిమం బావి శృణురాజక్‌ పురాతనమ్‌. ౨౯. జామదగ్న్యం వతి పిభో
థన మాయుష్యమేవ చ, జామనగ్నో్యన రామేణ తీవిరోపాస్వ తేన వై వ, 50,
తృిఃస ప్రకృత్వః పృథివీ కృతా నిఃత్షత్రియా పురా తతో జిత్వా మహీం కృత్స్నాం
యగ శాజీవలోచనః, 3౧. త కతుం విరో బహక్షు తే పూజితమ్‌,
UU అ
వాజిమేధం మహారాజ సర్య కామన మన్వితమ్‌. 3 ౨, పావనం సర్వభూతానాం
తేడోద్వుతివివర నవ్‌, విపాపా సచ తేజసీ! తేన కతుఫలేన చ. 33. నెవాత
థీ థి | జా బే లా యా. కీ
నోఒథ లఘుతాం జామదగ్నో ఏధ్య గ చ్చత,సతు రో తువశేణేస్టా మహా తాదవ్షి ణా
వతా, 35, స. వన్నాన్న, — భార్గవః, పావనం యత్నరం
et ఇత్యు కా వేదశాప్రజ్ఞా స్త స్తమూచు సే మహార్ష యః. 2౬. రామ
విప్రాః సత్కి యం తాం చేదస్రామాణ్యదర్శనాత్‌, భూయళ్ళ విప్రర్షి గణాః
పష్టవ్యాః పావనం పతి, 3౭. తే యద్చూయు రృవహాప్రాజ్ఞా స్తచైపైవ సము
ల Uy 3 yg లా
దాచర, తతో వసిప్టం దేవర్షి మగన్త ్థ మధ కాళ్ళవమ్‌. 3౮. త మేవార్థం మహా
అ అగ జ్జ | లం య, ౧, ఆగ న ‘
తేజా; వప చ్చ భృిగునందనః, జాతా మతి శె విబృందృ కణం పూయేయ
మిత్యుత, ఏ౯. కేనవా కర యోగేన వ చానేనేహ కేనవ్యా యది వోఒనుగ హ
హరీ వ ©)

కృతా బుద్ధిమా౯ ప్రతీసత్త్సమాః. ప్రబ్రూత పావనం కిం మే భవేదితి తపో

రర, ] అనుశాసనిక పర పణ చతురశీలిత మో=ఒధ్యాయ!, 939

ధనాః, రం, బువయడఉోచు!లాగాళ్చ భూమిం చ విత్తం చ దత్వేవా భృగు
నందన, పొపకృత్వూయ తే మర్త్య ఇతి భార్టవ శుశ్రుమ. ౪౧. ఆన్యద్దానం తు
విప్ప Kk శ్రూయ తాం పావనం మహత్‌, దివ్య మత్యద్భు తా కార మపత్యం జాత
వేదస3. ౪౨, దగ్ధ్వా లోకా౯" పురా వీర్యా త్సంభూత మివా శుశ్రుమ సువ
రృమితి విఖ్యాతం "తద్దదల్సిద్ధి మేవ్యసి రో3ం తతోజ బీ ద్వసిష్ట స్తం న
సంశిత నృతః శృణు రామ “చుఖోతృన్నం సువర్ల మనల, ఒభమ్‌, రర, ఫలం
దాస్యతి కే యస్తు దానే పరమి హెరాచ్య తే, సువక్షం యచ్చ యస్తాచ్చ
య థాచ గుణవ త్తరమ్‌, ౮౫. తన్నిబోధ మవో బావో సర్వం నిగదతో మమ,
అగ్నిష్టోమూత్త్మకమిదం సువర్ణం విద్ధి నిశ్చ్వయమ్‌. ర౬. అజో౭గ్నిర్వరుణో మేవః
సూరో్యోఒళ్వ ఇతి దర్శితమ్‌, కుంజ రాక్స్‌ సృ్థ్ర్భతా నాగా మహీపూ శ్వాసురా ఇతి,
ర౭. కుకు, టాక వరావాశ్చ రాక్షసా భృగునందన ఇడా గావః పయః
సోమో భూమి రి త్రేవ చ స్మృతికి రరా జగత్సర్వం చ నిరథ్య తేజో రాగిః
సముళ్ధితః, సువర్ణ మెభ్యో విప సై రత్నం వర మను త్రమమ్‌, రోజా, ఏతస్తా
ఆత్యా-రణా దేవా గంధర్యోరగ హా క్ష సాః, మనువ్యూశ్చ ప్‌శాచాళ్ళ ప్రయళా
దారయంతి తమ్‌, ౫౦. ముకుశై రంగదయుటతె రలంకారైః పృథగ్నిదె 8,
సువర్లవిక్ళతె సత్త విరాజంతే భృగూత్తమ. ౫౧, తస్మా త్సర్యపవి త్రేభ్యః పవి త్రం
పకమం సృృతమ్క్‌ భూమే ర్లోభ్యో ఒథ రత్నేభ్య స్పద్విద్ధి మనుజర్షభ,
౫_౨. పృథివీం గాశ్చ డత్వేవా యచ్చాన్యదవీ కీంచన్క విశివ్యతే సువర్ల ర్య
దానం పరమక విభో, ౫౨. hs పావనం చెవ సువర్త తృ నుమరద్యుర్కి ప్ర పయ
చ్చి జము ఖ్యేభ్యః పావనం హ్యాతదు త్రమమ్‌, స్మర, సువర్ష మేవ సర్వాసు
దక్షీణాను విధీయత్తే సువర్ణం యె వ్రయచ్చ్భ్చంతి సర్వదాస్తే భవంత్యు త, ౫౫%
చేవతాస్తే వ్రయచ్చంతి యే సువర్షం దదత్యథ, అగ్నిర్హి "దేవతా స్సర్వా స్ఫ్సువ
రం చ తదాత్మకహ్‌, ౫, తస్తాత్సువర్లం దదతా దకా స్సృర్య్వాః స్త దేవతాః,
భవంతి ఫురుషవ్యాఘ్ర నహ్యతః పరమం విదుః ౫౭. భూయ వవ తు
మాహాత్మ్యం సువర్లస్య నిబోధ మే, గదతో మమ విప చే సర్వళ స్త్రిభృతాంవర,
౨౪౮. మయా శ్రుతీ ముదం పూర్వం పురాణే భృగునందన, వ వృజాపతేః కథయతో
యథాన్యాయం ల తస్య వె, ౫౯. భూలపాణే ర్భగవతో వేద్రస్యచ మవోతృన్కి
గరా హిమవతి డై తదా భృగుకులోద్యహః ౬౦. దేవ్యా వివాహే నివృశ్తే
| క ఇహం స
రుద్రాణ్యా భృగునందన, సనమాగ మే భగవత్‌ చేన్యా సహ మవోత్మ నః, ౬౧

940 శ్రీమవోభార తే అను శాసనపర్యణే [అధ్యో.

తత స్సర్వే సముఏ(గ్నా దేవా రుద్ర ముపాగమ౯, తే మవోడేవ మాసీనం
దేవీం చ వరదా ముమామ్‌, ౬౨. వసాద్య నీర సా స్వే రుద్ర మూచు రృ
గూద్యవా, అయం సమాగ మో 'బేవదేన్యా సరా తవానఘు, ౬3. తపసిర్టన స్పప
స్విన్యా తేజస్విన్యాతి తేజసః, అ మోఘ లేజా_స్ట్వం దేవ బేఏచేయమువూా తా,
జర అపత్యం యువయో గ్రేవబలవద్భవి తా బో: తన్నూనం త్రి తిము లో కేషున
కించిచ్చేవయి వ్యతి, ౬౫, తచేభ్యః వ ప్రణతేభ్య స్త ఏం దేవేభ్యః పృధులో చన, వరం
వృయచ్చ లో శేశ iy భోక్య పిత కామ్య యా. ౬౬, అపత్యార్థం నిగృహ్లీ వ్వ తేజః
పరమకం విభో, త్రైలోక్యసారా పీ యువాం లోకం సంతాపయిమ్యథ. ఓల,
తదపత్యం పా యువయో ద్దేవానభిభ వేద్గువమ్‌, నహి+తే is చేఏ నచ క్‌
దివం విభో, ౬౮. చేదం ధారయితుం శ్‌ కాః సమసా ఇతి నో , తేజ ప అ
వనిర్హగ్గ సం త్రసాః స్థాత్సర్వమిదం జగల్‌ , ౬౯, తస్తాక్చ 9 సాదం భగవ౯ కొర్తు మర్తసే సి న్య
ప్రభో, నదేవ్యాం సంభ వేత్పుణ్‌, భవతః సురసత్తమ, ౭0. ఛై ర్యాటేవ నిగృహీ
వ్వ తేదో జ్వలితము_త్తమమ్‌, ఇతి తేపాం కథయ తాం భోగ వా౯ గోవృ వధ్యజః,
౭౧. ప్రవముస్తి (తి 'దేవాం సాక్‌ వివ, నై కళ ప్రత్యభాషత, ఇత్యు కా చోర్ధ్వ్వమనయ
ద్రేతో వృషభ వాహానీ, ౭౨. ఊర్థ్వశేశా స్పమభవ త్తత;ః ప్రభృతి ౨'వీ స్కి రు
కణ ళం క : లే న్‌ %

ద్రాణీ తు తతః క్రుద్ధా ప్రజోచ్చేదే తథా కృతే, ౭3. చేవానథాబవీత్తత్ర త్రీభా
వాత్నరుషం వచః యసాదపత్య కా మో వె భరా మేవినివ రితః. ౭౮, తసాత్స శే

యి 0 పాశ 6... — వి : రే స
సురాయూయ మనప త్యాభి విష్యథ, పృజోచ్చేదో వుమకృత యస్తాద్యుష్తాభిర
ద్యవై. ౭౫. తస్తాత్చ్రజావః ఖగమా స్స ర్వేపాం నభవిష్యతి పావకస్తు న తత్రాసీ
బ్బాపకా లేభృగూద్వవా. ౭౬, దేవా దేవ్యా స్తథా గాపాదనప త్వా సథఖాభ వక్క
రుద్రస్తు 'లేజోప్రతిమం ధారయామాస వై తదా. ౭౭: ప్రసన్నం తు తెతస్త
స్థా తర్కించి త్తశ్రాపతద్భువి ఉత్సపాత తదా వహ్నా వవృధే చాద్భుతో పమమ్‌,
౭౮ లేజ_స్టేజసి సంయుక్ష మాత్మయోనిత్వ మాగతమ్‌, వతస్మిన్నేవ కాలే తు
దేవాః శ క వురోగమాః, ౭౯, అసురస్తారళోనామ తేన సంతావితా భృశమ్‌,
ఆదిత్యా వసవో రుద్రామరుతో ఒథాశ్వినావవి. ౮౦. సాధ్యాళ్చ స్వే సంత్రస్తా
దై తేయస్య పరాక్రమాత్‌, స్థానాని దేవతా నాం హి విమానానిపురాణి చ ౮౧.
బుపీణాం బాశృమాక్చెవ బభూవురసురై ర తాః, తేదీనమనసః స్వే చేనతా
బుషయశ్చయ్యే ప్రజగ్గుః శరణం 'బేవం బ్రవోణ మజరం విభుమ్‌, ౮౨

ఇతి అను శౌసనపర్వాంతర్షత అనుశాసనిక పర్వణి చతురశీతిత మోఒభధ్యాయ!,

౮౫.] అను శాసని? పర్వణి పంవాశీతిత మోఒధ్యాయః, 941

దేవాడాచుః? — అసురస్తారళో నామ తయా ద త్తవరః ప్రభో, సురా
నృషమీంశ్చ క్షి క్ష శా వధ స్తస్య విధీయ ఆ. మ్‌. ౧. తస్తాద్భయ ౦ సమురృన్నమస్తాకం
వె వీతాముహా, రతా గ్‌ చ్చి ఆస
వె పరిత్రాయన్వ నో దేవ నహ్యున్యా గతిరస్తి నః. ౨. బ్రహ్మో
వాచా సమో౭ హం సర్వభూ తానా మధరం నేన రోచతే, హన్య తాం
తారక; ఖీసం సురర్షిగణబాధితా, 3, వేదా ధ ర్లాశ్చ నో చ్భేదం గ చ్చేయిః
సురసత్తమాక్కి విహితం పూర్వమేవాత్ర మయానై వ్యెతు వ్‌ జ్యరక ర. దేవా
_ ఊచుఃాా వరదానా ద్భగవతోో దె కేయో బలగ తక, 'బేవై ర్నశక్య తే హాం
తుం సకథం వ్రశేమం వ్రజేత్‌, ౫, సహా నైవస్త్మ దేవానాం నాసుశాణాం న రకు
సామ్‌, వధ్యస్సా మితి జగ్రాహ వరం త్వత్తః పితామహా, ౬, దేవాశ్చ థ్‌ పా
రుద్రాణ్యా పృజో చ్భె టే పురా కృతే, నభవిష్యతివో ఒపత్యమితి స ర్వేజగత్పతే. 2,
బహ వాచ; — హుతాకనో న తత్రాసీచ్భాపకాలే సుకోతమా% స ఉత్నా
దయితాపత్యం వధాయ త్రిదశ ద్విషామ్‌, ౮. తద స ర్వానతిక్రమ్య 'చేవదాన
వరాత్ససా౯ా, మనుప్యానథ గంధ ర్వాన్నా గానథ చ పథ్నీణ, ౯. అ స్రిణా మోఘ
పాతేన ళ క్యా తం ఘాకయివ్వతి, యతో వో భయ ముత్సన్నం యెచాన్యే సుర
కొత్రవః, ౧౦. సనాతనో హీ సంకల్ప! కామ ఇక్యఫిధీయ తే, రుద్రస్య _ రేతః
జు అ i వ్‌ గ్‌
సృస్కన్న మగ్నొ నిపతితం చ యత్‌. ౧౧. త త్రెజోఇగ్ని మ స ద్వితీ య
మివ పావకమ్‌, వధార్ధం 'దేవశ శత్రూణాం గంగాయాం జనయివ్యతి. ౧౨. సతు
నావాప తం శాపం నపష్టః స హుతభుగ్‌ తేద్యా తేస్తా దో భయహృద్దేవాః
సముత్పత్స్య్యతీ వావకిః, ౧౩, అన్వివ్య తాం వై జ్వలన _స్తదాచాద్య నియుజ్య
తామ్‌ తారకస్య వధోవాయః కథితో వై మయానఘాఃః ౧౮, నహీ తేజ
స్వినాం వాపా సేజః సుషృభవంతి వై, జలాన్యతిబలం స్రాప్య దుర్చలాని భవంతి
వె. ౧౫ హన్వ్యాదవధ్యాకా పరదానవీ దైవ తపస్విన్క సంక ల్పాభీరుచిః కామః
సనాతనత మోఒభవత్‌ . ౧౬, జగత్పతి రనిన్దేళ్యః సర్వగః సర్వభ్రావని, వృాచ్చయ;
_ సర్వభూతానాం జ్యేస్థో గుద్రాదవి ప్రభుః ౧౭. అన్వివ్యతాం స తు శీ సం
. లేవారాశి గు తాశనక్కి సవో మనోగతం కామం దేవకి సంపాదయిప్యుతి. ౧౮.
§ ఆ 9 ద్ధి అ
వత ద్వాక్యముపళృుత్య తతో చేవా మవోత్మేనక్క జగ్గు సంనీద్ధ సంకల్పా పరే
“యా అధ లే సుక స
వంతో విభావసుమ్‌. ౧౯. తత సైలోక్యమృమయో వ్యచిన్వంతే స్తం సహ,
శాంతంతో దర్శనం వహ్నే స్పర్వే తద్దతమానసాః ౨౦. పరేణ తపసా యుక్తాః
శ్రీనుంతో లోకవిశ్రుతాః లోకాన్వగుచర౯ సిద్ధాః సర్వవన భ్యృగూ త్తమ,

945 శ్రీనువోధార తే అనుకాసనవర్వణీ [అభ్యా,
2౧. నవమాతని సంలీనం నాధిజగు రుతాళనమ్‌, తతః సంజూతసంతా
౬ — 2 వట్ట బా 9 Wy
సానగ్నే రర్శనలాలనా౯ొ, ౨౨. జలేచరః కాంతమనా సేజసాగేః పదీవీతః
a లు శ ంం జావ ట్వ UU 9
ఉవాచ దేవాన్మండూకో రసాతలతేలోల్టితః. ౨౩. రసాతలతలే దేవా వసత్యగ్ని
రితి ప్రభో, సంతాపాదివా సంసప్రాప్తః పావకప్రభవాదహమ్‌. ౨౪౮౪. ససంసుప్లో
జలే దేవా భగవా౯ సావ్య్వవావానక అపః సంసృజ్య తేజోభి స్తేన సంతాపితా
వయమ్‌. _౨౫. తస్య దర్శనమిప్రం వో యది బేవా విభావసో, తత్రైన మధిగ
చ్చధ్వం కార్యం వో యది వహ్నినా. ౨౬, గమ్య ణాం సాధు ప్యా మో
వయం వ్యాగ్నిభయా త్స్పురాః, ఏతావదుక్వా మండూక స్తతో జల మావి
ిత్‌, 2౭, హు తాళ నస్తు బుబు భే మండూక స్వ చ పెశునమ్‌, వ్రతాప సత
వాసాద్య న రసా౯ా వేక్స్యసితి నై. ౨౮. తం వై సంయుబ్య శాపేన మం
దు (6...
డూకం త్వరిత యయా, అన్యత్ర, వాసాయ విభు ర్నచాత్తాన మదర్శ
యత్‌, ౨౯. దేవాస్త్వనుగహం చక్రు రండూకానాం భృగూ త్తమ యత్ర
వ టం J జా, — 0 వో
చ్భృణు మవో బాహో గదతో మమ సర్యశకి, 30. అగ్నీ శాపా దజివ్వోహి
రసజ్ఞానబహ ష్కృకాః, సరస్వతీం బహూువీధాం యూయ ముచ్చారయివ్యథ,
3౧. బిలవాసగతాంశ వ నిరాహారా నచేతస్క గతాసూనవీ సంళుప్కా ౯
భూమిః సంధార యిష్యలి, 3౩౨. తమోగ తొాయామవి వె నికాయాం విచరిష్యథ,
ఇత్యు'కా ;తాం స్తతో దేవాః పునరేవ మహీ మిమామ్‌. 33. పరీయు ర్హ (లన
స్యార్టే నవావిందక౯ొ హుతాశనమ్స్హ్‌ అథ తాకా ద్విరదః కన్సిత్సు లేం స్‌ ద్విర
దోపముణ 3౦6. అశ్వళ్థస్థోఒగ్ని రిత్యే వమాహ దేవా౯ భృగూద్యహ్క శశావ
జ్వలనః సర్వాక్‌ మం కొ ధమూర్శ్భితః, 3౫ ప్రతీపా భవతాం జిహ్వా
భవి త్రీ తి భృెగూద్వహు ఇత్యుక్త్యానిస్ప ఏలో ఒశ్వనైా దగ్ని ర్యారణసూచితః, ౩౬,
వ్ర ఏ వేశ కనికర న. వ. ల గ్రహం తు స యం
చక్రు న ఫ్రణుతంప్రభో, 3౭, చేహా భృగుకుల శెస్ట ఏ, త్యా సత్యపరాక్రమాః, 3౮
చేవా టోచుఃః పృతీపయా జిహ్వయావి సర్వాహారం కరివ్యథ, వాచం చోచ్చార
రివొకస% అశ్వశ్థాన్నిస్సత క్చాగ్నిః శమిగర్భముపావిళత్‌, ఈం. ళుక్రైనఖ్యావి
త్రో విప్ప తం దే వాస్సముపా దృవ థశావళుక మగ్నిస్తు వాగ్విహీనోభ వి వ్యసి, రోం.
జీహ్వోమావ _ర్రయామౌాస తస్యాపిహుతభుక్తథ్యా దృష్ట్యాతు జ్వలనంటేవా ళ్ళుక
మూచు ర్షయాన్ని తా% రే. భవితా నత్వమత్యంతం శుక త్వేనష్టవాగితి, అవృత్త

౮ సీం) ఆనుకాసనికవర్వణ్కి వంచాశీతిత మోఒధ్యాయః, 943

జిహ్వాస్య సతో వాక్యం కాంతం భవిష్యతి. ౪౩. చాలస్యేవ వ్రవృద్గన్వ కోల
వవ కుమ్ము లక్‌, ఇత్యుకా్య తం తానని వహ్నీమాలయ్ర్యు చేవతాః. ౮౪౮.
(3 a జ | AnD 6 కొ అం
ర తారం చక్రు ఫు శ్యం సర్వ కి, యాస్వపి, తత; వభృతి చాప్ఫగ్ని! శ్‌మిా
గర్భేష దృశ్యతే. ర౫. ఉత్సాదనే తథోపాయ మధిజగుశ్చ మానవాః, ఆపో
రసాతలే యాస్తు సంస్పృస్టా క్చిప్రభామనా. ర౬, తాః పర్వతపిసివణై. రుప్తా
ముంచంతి భార్లవ్య పావ కేనాధికయతా సంతపా స్తస్య తేజసా, ౪౭ అశాగ్ని
రేవ తా దృష్ట్వా బభూవ వ్యథిత స్పద్యా కీమాగమన మిత్వేవం తానప్ఫచ్చత
పావకః, రరా తెమూచు ర్విబుధా స్పళ్వే తేనై వ పరమగ్యయః, త్వాం నియో
య్యా వా కార్యే తదగ్గవాక౯ొ కరు మర తి. రణ, కృతే చ తసి౯ భవితా
9 A అంటె యె ల —”
తవావీ సుకవోకా గుణ. ౫౦. అన్నరువా చ:-బ్రూత యద్భవ తాం కార్యం కర్రా
సి తదపహూం సురా భవతొంచు నియోజ్యోఒసి మావో ఒతా స్వివిచార ణా, ౫౧.
దేవాజొచుః:.— అసుర సారకో నామబవాణోవరగర్న్సితక్క ఆసాకా ప బాధతే
జ wpe ~~ ఈ
వీర్యాద్యధ_స్తస్య ఏథి నుతామ్‌. ౫ ౨. ఇమా౯ దేవగణాంసాత ప్రజాపతిగణాం
స్తథా, బుహపీంశ్నాపి మహాభాగ పరిశ్రాయస్య పావక, ౫౩. అపత్యం తేజసా
యుక్తం వ్రవీఠరం జనయ వ్రభోః ల యం నోసురా త్త్‌స్తా న్నాశయే స్వ
వాహన. నోర శ పానాం నో మహీ బేవ్యా నాన్యద స్త పరాయణమ్‌ అనల
భవతో వీర్యా _త్రస్తా త్రాాయస్వ నః ప్రభో. ౫౫ ఇత్యు క్ష సృతిభేక్యు క్యా
భగవా౯ హవ్యవాహన్క జగామాథ దురాధర్షో గంగాం భాగీరథ్‌ం పతి,
Ne. తయాచావ్యభవన్శి క్రొ ప చాస్యాద భత దా, వవృభే స తదా గర్భ
కరే కృష్ణగతి ర్యథా. ౫2 తేజసా తస్య చేవస్య గంగా విహ్వాల చేతనా, సం
ఆాపమగమ్తీవ్రం సోఢుం సా న శశాకహ, ౫౮, ఆహి తేజ్యల నేనాథ గర్భే తే
జస్పమన్వి లే గంగాయా మసురః కనశ్చివ్చైరవం నాద మానదత్‌. ౫౯. అబు
దిపతిలేనాథ నాదేన విపులేనస్తా విత్రస్తో ద్భాో తనయ నా గంగా. విహ్యల
థి
లోచనా, ౬౦. విసంకా నాక పోథు మాతానమేవ చ సాతు తే
జఃపరీ తాంగీ కంపయంతీవ జాహ్నవీ. ౬౧. ఉవాచ జ్వలనం షే తదా
న గర్భ బలోద్ద తా, న తే శక్తాస్ని భగవం న్తేజనోస్య వీధారణే ౬_9, విమూథాసి
కృతానేన న మే స్వాస్థ ఫం యథా పురా, విహ్వాలాచాస్తి భగవం శ్చేతో నష్టం
చ మే౭.నఘ.౬ 3. ధారణేనాస్య శొక్తావాం గర్భవ్య తపతాంవర, ఉత్స కేర్ణిజ వా
మిమం దు!ఖా న్నతు కామాత్క_థంచన, ౬ ఈ న కేజసోఒ స్పి సంస్పర్మో మమ చేవ

944 శ్రీమవో భార శే, అనుశాసనవర్వ్యణి [అధ్యా

విభావసోకి అపదశ్టే పా సంబంధః సునూత్షోఒవి మహాద్యు తే, ౬౫. యదతశ్ర, గుణ
క్‌ మితరద్వా హు హు తాళ న, త్వయ్యేవ ' తదహం మన్యేధ రా ధరా చ కత్రా,
౬ తామువాచ తతో వహ్నీ కరక ధార్యతా మితి, గర్భో మ తేజసా
pee మహాగుణఫలోడయః. ౬౭. శ కాహ్యూసి మహీం క్ట త్సా్నాం వోఢుు ధార
యితుంతథ్యానహీ తే కించిదప్రాప్యమన్యతో థఛారణా దృశే, ౬౮ సా వహ్నీగా
వార్యమాణా బేవైరవి సరిద్వరా, సముల్సపర్హ తం గర్భం మేరా గిరివరే తదా,
EF. eg ధారణే బావి రుద్ర లేజఃప్రధర్షి తా, నాశక త్తం తదా గర సంధా
రయితు మోజసా. ౭0, సా సముత్స్యృద్య తం దుఃఖా ద్రీప్వవె శ్వానరప, భమ్‌,
దర్శయామాస బాగ్ని నాం తదా గంగాం భృగూద్య్వహ, ౭౧. పప సృచ్చ సరితాం
శ్రే నాం క చ్చిన్దర్భస్సుఖో వయః, కీదృగ్వ గో ఒపి వాచేవి కీర్భ స్యాపక్చేదృక్య తే. ౭
తేజసా కేన వాయుక్త స్సర్యమేత దృ వీపి మే, ౭2. గంగోవాచః జాత
కూప స్పగర్భో నె తేజసా త్వ్యమివానఘ్కు సువర్షో విమలో దీవ్తః పర్వతం వావ
భాసయత్‌ . ౭6. పదోేత్సలవిమిశ్రాణాం హదాసామివ లీతలక, గంధోఒస్య సకదం
చానాం తుల్యో వై తవతాం వర, ౭౫%, తేజసా తస్య గర్భస్య భాన్కరన్యేవ
రశి భి యద్ద్రవ్యం పరిసంసృష్టం పృథివ్యాం వర్వలేషు చ, ౭౬. రళ్సర్వం కాంచనీ
భూతం సమం తాత్ప్రత్యదృశ్వత, పర్య థధావత £లాంశ్చ న! Se వణాని చ
౭2౭, వ స్పేజసా చ తెలోక్యం సచరాచరమ్‌, ర్య... స్పభిగవ౯ా
పుత్ర, స్వ స హవ్యవాహన. ౭౮. సూర్య వై శ్వానరస మః కాంత్యా సోమ ఇవాపర$,
వవముక్త్యా తు సా చేపీ తృతొవాంతరథధీయతం 6౯, పావక శ్చావి లేజస్వీ కృత్యా
కార్యం దినవెక సామ్‌, జగా మేషం తతో చేశం తదా భార్షవనందన. ౮౦. వృతః
కరగుకై ర్లోకే నామాగ్నోః పరిగీయతే, హీరణ్యరేతా ఇతి వై బుపిభి
ర్విబుధై స్తథా. ౮౧. పృథివీ చ తదా దేవి ఖ్యాతా వసుమళీతి వై, సతు స
మవా తేజా గాంగేయ? పావకోద్భవః ౮౨,డివ్యం శరవణ స్రాష్య వవ్ఫ ధేఒద్భుత
దర్శనః, దదృశుః కృ_తికా స్తం తు బొ'లార్క-సదృ్భశ ద్యులీమ్‌. ౮౨. పుత్రం చె
శాళ్చ తం బాలం పువుషు _స్తస్యవిస్ర వై! తత స్పకా_ర్తి కేయత్వ మవాప పరమ
ద్యుతిః. రార. సన్న త్‌ స్మ్క-0దతాం చాపి గుహావాసాద్దపూఒభవత్‌ , :
ఏవం సువర్ణ ముత్పన్న మపత్యం జాతివేదస ౮౫. తత్ర జాంబూనదం శ్రేష్టం
'జీవానామపి భూవణమ్స్‌ తతః పృభృతిచా ప్యేత జాతరూప ముదాహృతమ్‌, ౮౬.
రత్నానా ముత్తమం రత్నం భూషణానాం తేథో ర్హమమ్‌, పవిత్రం చ పవిత్రాణాం

౮౫.] అనుశాసనిక పర్వణి, పంచాశీతిత మోఒ౬ఛ్యాయః, 946

మంగ ళాణాం చ మంగళమ్‌. ౮౫”. ఈుత్సువర్గం సభగవా నన్నిరీశః వ జావతిః
లె a (WW శ
పవిత్రాణాం పవిత్రం పొ కనకం ది(జస త్తమ, ౮౮. అగ్నీపోమాత కంచై వ జాత
రూప ముదాహృతమ్‌, ౮౯, వసీప ఉవాచ: -- అవీ చేదం పురా గామ శ్రుతం మే
మాం గ ది 5 3 అల్మో గిర 0 బ్య న్‌ అ వం
బ్రహదర్శనమ్మ్‌ వితాముహస్య యద్యత్తం టహ్మణః పరమాత నః ౯౦. దేవస్య
మహాత సా వాణీం బిభ9త స్తనుమ్‌ ఐశ్య్యళ్యే వారుణే రామ రుద న్యేళస్వ వె
ప్రభోః. ౯౧. ఆజగు ర్థునయస్స ర్వే జేవాళ్చాగ్నివురోగమాః, యజ్ఞాంగాని చ
సర్వాణి వవట్కా.గళ్చ మూర్తిమా౯, ౯౨. మూర్తిమంతి చ సామాని
యజూంపు చ సహస్ఫీశఖ బుగ్వౌదళ్స్చాగమత్తత, పదక్రమవిభూషితః. ౯౩,
లతణాని సురాసోమా నిరు కం సురవ జట్కా ఓంకార శ్చావసన్నే తే, నిగహూప
$ re UU UU
గహొ తథా, ౯౪. వేదాశ్చవ*పనివదో విద్యా సావిత్సథావిచ, భూతంభవ్యం
భవిష్యం చ దధార భగవా౯ శివి, ౯౫, సంజుహావాత్త్మ నా తనం స్వయ మేవ
తదా= ప్రభో, యజ్ఞం చ శోఛయావమాన బహురూపం పినాకధృత్‌ , ౯౬.
జ్యార్నభః పృథివీం ఖం చ తథా చైవైష భూపతి%ి సర్వవిఘ్నేశ్వరః మా
అడ వీ జర టి జ్య శ కి ప క్యు
నేషణా వీభావసుః. ౯8 ఏషబ వ నివ రుద్రో వరుణోఒగ్ని ప్రజాపతిః కీర్త స్ట
తే భగవ౯ా దేవః సర్వభూతపతిశ్నివః ౯౮. తస్య యజ్ఞః పశుపతే స్తవః శ్రతీవ
వన చ, దీమో దీప్తవ,తా చేవీ దిశశ్చ సదిగీశ్వరాః. ౯౯. దేవపన్ని ్యశ్చ కన్యాశ్చ
దేవానాం చైవ మాతరః, ఆజగు స్పహితా స్తత, తదా భృగుకులోద్యవా.౧౦౦.
6... - హల!
యజ్ఞం పళుపతేః ప్రీతా వరుణస్య మవోత్తనః స్వయంభువ స్తుతా దృష్ట్వా రేత
సృనుపల చక్‌, ౧౦౧. లతెస్య శుకస్య వివ్యందా త్పాంసూ౯- సంగ్భహ్యా భూమి
త ప్రాళ్యత్ప్చూపాక రాభ్యాం వైశస్మిన్నేవ హుతాన నే, ౧౦౨, తత్ర_స్తసిక సంప్ర
వృ్తే స్తే జ్వలిత పావ కే, బ్రవాణో అవర £8, నాకాక ను
౧౦౩. స్కృ_న్నమాత్రం చ ల సు ఆ పరిగృహ్య సక, ఆద్యవన్యం తే తేశ్చాపీ
Diss దృ్భృృగునందనః, ౧౦౪. తతస్తు జనమామాస భూతగ్రామం చ వీర్య
వాళ్ళా తస్య త తేజస స్తస్తా జ్ఞన్దీ లో శేషు తైజసమ్‌, ౧౦౫. తమస స్తామసా
జాతి ఎవి ై 9 qa పకి

భావా వ్యావిసత్వం తథోభయమ్‌ సగుణ స్పెజసో నిత్య _న్తస్య చాకాశ మేవ చ,
చ ౧౦౬. సర్వభూతేషు చ తథా సత్తీ రం తేజ _స్థథో_త్తమమ్‌, ళు హుతోఒగ్నా
_ తసింన్తు పాదురాసం శ్రయః పభో.౧౧౭.పురుపావపువాూ యుక్తాః న్వైః సె(ః

వ క. షష
సవజె రుగా ఏ భృగిత్యేవ ఛృగుః పూర్వ మంగా రేభ్యోంగి రాభవత్‌ , ౧౦౮. అంగా
రసం శ, మాచై వ కవిరత్యపరోఒభవత్‌ , సపాజాషలాభి రుత్పన్నో భృగు గ
ద్భృగుః స్మృతః ౧౦౯. మరీ చిభ్యో మరీచిస్తు మారీచః కళ్యపో వ్యాభూత్‌,

119

946 శ్రీమవోభార తే, అను కొసనపర్వణి [అధ్యా.
చై నో
అంగా రేభ్యోంగి రాస్తాత వాలఖిల్యాః రు చ్చయాత్‌ , ౧౧౦. అతె)వా త్రేతిచ
త్న ల్సి స నాఖో-ే | క
విభో జాతేమ తిం వదంళ్యే , తథా భస్తన్యపో పాభ్యో బ్రహ్మర్షి గణసమతాః
౧౧౧. వైభానసా స్పముత్ప్సన్నా స్తపః గ్ర తగుణేప్పవకి, అ శుతోస్య
సముత్సన్నావశ్వినౌ రూపసమతౌ. ౧౧౨. శేషాః వజానాం పతయః సోతోభ్య
శ ల WU
న్న జజ రే బువషవయో రోమకూ పే భ్యః స్వేదాచ ందోబలాన ని. ౧౧౩.
లి “క భి మా
ఎతస్థాత్కా-రణాదాహు రగ్నీ! సర్యాభిజేవళ'ఖ బువయ శు అత్రసంపన్నా వేద.
ప్రామాణ్యదర్శనాత్‌ ., ౧౧౮. యాని దారూణి తే మాసానిర్యాసాః పక్షసంజ్ఞ తాం .
అ'హోరాత్రా ముహూర్తాశ్చ విత్తం జ్యోతిక వారుణమ్‌, ౧౧౫. రౌదృం
ఎ స అ 2 . జల న్‌.
లో హాతమి త్యాహు ర్లోపా తాత్‌ కనకం స్మృతమ్‌, తనై తృమితి విజయం ధూవమా |
చ్చవసవః స్ఫృతాః. ౧౧౬. అర్చిషోయాశ్చతే రుద్రా స్తథాదిత్యా మహావభా
ఉద్దస్టా సై తథాంగానా యే ధిస్ప్వేషు దివిస్టితాః, ౧౧౭ ఆదికరా చ లోకస్య

bs

లా

తిత్పిగం | తదు వనమ్‌, సర్వ కామద మిత్యాహు స్థద్దహస్య మువాచ హ,
౧౧౮. తతో ఒబవీ నహాబేవో వరుణః పవనాత కః మమ సత మిదం దివ్య
WJ 4 ఆశీ UU
మహం గృవాపతి నీ్యవా. ౧౧౯, త్రీణి పూ ర్వాణ్యపత్యాని మమ తాని నసం
శయం, ఇతి జానీత ఖగమా మము యజ్ఞ ఫలం హీ తత్‌, ౧౨౦, అగ్నిరువాచఃా
ద 7 0 అద ల రి జ ణి

మదంగేభ్యః ప్రృసూ తాని మదాశ్యయకృ తాని చ మమైవ తాన్య ప త్యాని వరుణో
హ్యావకాత్మ కః, ౧౨౧, అభథ్నాబ వీల్లోకగురు ర్చ వి లోక వితానుహకి మమైవ
తెొన్యపత్యాని మమ శుకం హుతం హీ తశ్‌,.౧_౨_౨. అహం కరా హీ సత్రస్య

© = WUE
హోరా ళు కస్య దైవ హ్క తస్య వీజం ఫలం తస్య శుక్రం చేత్కారణం
మతమ్‌. ౧౩, తకోఒబ్రువ౯ చేవగణ్యా వీ తొమవాముపేత్య వె, కృ తాంజలిపుటా
స్సర్వ శిరోభి రభివంద్య చ ౧౨౮౪. వయం చ భగవ౯ సర్వే జగచ్చ సచరా
చరమ తవైవ వృసవా స్పశ్వే తేస్తాదగ్ని ర్విభావనుః, ౧_౨౫|. నరుణ శ్చేక్వరో
చేవో లభతాం కామమోావ్పితమ్స్‌ నిసరా ద్వ )హాణక్సావి వరుణో యాదసాం

౧ Y/4

పతికి ౧౨౬, జగ్రావా వై భృగుం పూర్వమవత్యం సూర్యవర్పసమ్‌, ఈళ్వరోం
గిరసం చాగ్నో రవత్యార్ధ మకల్పయణ్‌. ౧౭. వీతొమహ స్థ్వ్రపత్యం వై క్రవిం

థు వలె ర
జగ్రాహ తత్త (విత్‌, తదా సవారుణః ఖ్యాతో భృగు? పృసవకర కృత్‌, ౧౨౮,
ఆగ్నెయ స్ట గంగి రాక శ్రీమా౯ా కవిర్బాం "హోరా మహాయశాః, భార్షవాంగిరిసా
లోశేలోక సంతానలశ్రణా, ౧౨౯, ఏతే హి ప్రసవా స్స ర్వేవజానాం పతయ
త్రయః, సర్వం సంతాన మేతేపా మిద మిత్యుపధారయ, ౧౩౦, భృగోస్తు వుతా

తా౫ి.] ఆను కాసనికపర్వణ్కి పంచాశీతీత మోఒధ్యాయ!ి 947

స పాసకా సరే తు నో © షీ త
స్పవ్తాసక్‌ సర్వ తుల్యా భృగో కుక చ్యవనో వజ్రశీర్షశ్చ శుచికార్య స్టౌ
వచ. ౧౩౧. శుకో వరేణ్యశ్న విభుః చ్యవన డ్చేత్రి స్వవ తే భార్లవా వారుణా
స్సర్వే యీపాం వంశో భవానవి, ౧౩౨ అపా బాంగిరసకి స్రతావారుణా సే
ప్వుదాహృతాః, బృహస్పతి రుతథ్యశ్చ వయ స్య శాంతి రేవ చ ౧౩౩. ఘోరో
విరూప స్సంవర్తా స్సుధన్వా చాష్ట్రమః స్మృత% వతేఒష్రా వహ్నిజా స్పక్వే జ్ఞాన
నిష్టా నిరామయా:!, ౧౨౪. బృహణస్తు కవేః పుత్రా వారుణా సే ఫు ప్యుదాహృతాః,
అష్టా ప్రనవచై. ర్యు కా గు ర్చ హూవిద మృభాః, ౧౩౫. కవిః కావ్యశ్చ
ధృష్తుశ్వ పు వశాన? న? స్తథా, భృగుశ్చి విరజాణె శైవ కాశీచోగృశ్చ ధర్మ
ఏీత్‌. ౧౩౬. అహో ర వినుతా హతే సర్వ మేభి ర్ల రగ త్రతమ్‌, రోజాపశయ
ఏతే హీ పృజాతా మెహ పవృజాః, ౧౩౭. పవమంగిర సత్చెవ క వేళ్ళ వస
వాన్వయెః, భృగోశ్స భృగుశారూల వంశ జై స్పతతం జగత్‌. ౧౩౮ వరుణ
శ్వాదితో విస్తజగ్రాహా పృభు రీశ్యరకి, కవిం ఈతభ్ళగుం బావి తస్తా ల్తై
వారుకకొ సృృతౌ. ౧౩౯. జగాహాంగిరసం చేవః శిఖ తసా దుతాకన్క తసా
| ల శ —-
దాంగిరసా బ్ఞాయాః సరవఏవ తేదన్వయాకః ౧౪౦, బవ్లో పితామహః పూర్వం
బేవతాభిః ప్రసాదితకి ఇమే నస్పంతేరివ్యంతి ప్రజాభి ర్రగతీశ్వరాః. ౧౪౧.
సరే ప్రజానాం పతయః సన్వేచాపి తపస్విని త్వత్ససా దాదిమం లోకం
ఆకారయివ్యంతి సాంప్రతమ్‌. ౧ర౨, తకైవ వంశ క రార సవ తేజో వినర్గ నాకి,
భవేయు “ర్వేదవిదుషః సర్వేద కృతిన స్తథా. ౧౮౩. చేవపక్షువరా స్పామ్యాః
ప్రాజాపశ్ళా మహర్షయః, ప్రాఫ్లువంతి లతీవ్యనె వ బృహాచర్యం పరం తథా.
౧౮౪౮. స్వే హూ వయమేతే చ తెవెవ అ వభో, దేవానాం బ్రావూ
అనాం చ త్వం పా కర్తా వీతామహ. ౧౪౫. మరీచిమాదితః కృత్వా సర్వే
వైవాథ భార్షవాః, అవత్యానితి సంచే కు క్షవుయావమ వీతామహ, ౧ర౬,
తేత్వనేనైవ భూజేణ వృజనిమ్యంతి వె (ప్రజా, వయం చాతానం యు
గాదినిధనే తథా, ౧౦౪౭. ఇత్యు క్ర స్ప తదా తెస్తు బవ లోక పితాహాకి,
తఛే క్యేవా, బవీక్సీ)త సే చీకి జగ్గు ర్వథాగతమ్‌. ౧6౮. ఏవ మేతత్పురావృ త్తం తస్య
యబై మహాత్మ ని 'దేవ సే శ్రేన్టస్యలోకాళా వారుణిం బిభత స్తనుమ్‌, ౧౪౯,
అగ్ని రృగివిపశుప పతిః శర్వో రుద్రః ప్ర జూపతిం అన్నె రపత్య మేత దై సువర్లమితి
ధారణా. ౧౫౦, అగ్న్యభా వే చ పరుతే వహ్ని స్థా శేషు కాంచనమ్‌, జామదగ్న కః
ప మాణబో వేదశుతినిదర్శనాత్‌ . ౧౫౧, కర్‌ స్తంబే జుహోోత్యగ్నిం సువశ్తే
© ఈ కరో = ర

046 శ్రీమహఃభార లే, అనుళాసనప పర్వణి [అధ్యా,

తత వాసిలతే, వనీ కస్య వపాయాం చ కరే చాజస్ఫ డశ్రీతే ౧౫౨. శోకటో
GG ఆశీ ౯
రాష్ట్రం పరస్యాప్సు శ్రాహణస్య క కేఒపి వా, త. వ్రీతికరీ మృద్ధిం భగవాం
_న్తలే మన్యతే. ౧౫౨౩. తసాదగ్ని వరా స్సర్వే "దేవ తా ఇతిశు శ్రమ, బ్ర హణో
2 జ y
హీ ప్రనూతో ఒగ్ని రగ్నేరవీ చ కాంచనమ్‌. ౧౫౪౮. కసాజ్యేవే ప్రయచృంతి
సువరం ధర దర్శిని చేవతా సే పృయచ్చంతి సమస్తా ఇతి నః సుతమ్‌. ౧౫౫,
ar) జాలీ " —o0 ఓల టి లో
తస్య వాతమనసో లో కాకా గచ్చతః పరమాం గరిమ, స్వర్లో శే రాజరాజ్యేన
సోఒఖిపి.చ్యేత భార్లవ. ౧౫౬, ఆదితోర్టదయ సంప్రాప్తే విధిమం త్రే వురస్క్తృ3మ్‌ |
దదాతి కాంచనం యో వె దుస్స్వప్నం ప్రతీవాంతి సి, ౧౫౭, దదాత్యుదితే
మాత్రే యస్య పాష్తా విధూయతే, మధ్యాహ్నే దదతో రుకం హంతి పావ .
మనాగతమ్‌. ౧౫౮. దదాతి వశ్చిమాం సంఛారిం య స్సువర్లం యత వ్రత
టెహ్గావాయ్వగ్ని సోమానాం సాలోక ముపయాతి సః. ౧౫౯. నేంద్రేషు చైవ
లో శేషు పృతిష్టాం విందతే శుభామ్స్‌ ఇవా లోకే యశః పావ్య కాంతపాపా చ
J © WU ఆశ
మోదతే, ౧౬౦. తితస,ంపద (ము లోశేవంపతిమ స
మోదతే. ౧౬౦ స్స౦వ ఏ తేఒన్నేము జ కేవ్య ప మ స్పద్యా, అనావృ త్రగతి
గ. ఎవ కామచారో భవత్యుత. ౧౬౧ నచ శురతి తేభ్యశ్చ యశ క్వెవాప్ను జే
మహతి, సువగ్గ మశక యం దత్తా లో కాం శ్చాప్నోతి పుష్కలాకొ, ౧౪౨,
యస్తు సంజనయి తాగ్ని మాదిత(ోదయనం వతి దద్యాద్వై వృత ముద్దిశ్య సర్వ
కామా౯ా సరుళ్నుతే, ౧౬౩. అగ్నిమిత్యేవ తత్పాాహుః ప్రచానం వై సుఖా
వహమ్‌, య భథెష్టగుణసువృ త్తం ప్రవర్త రకమితి స స్మ ల్రగమ్‌. ౧౬౪౮. ఏపా సువర రసో
త్పత్తిః కథితా లే మమానఘు, కార్రికేయస్య . చ విభో తద్విద్ధి భృగునందన.
౧౬౫. కా రి కేయస్తు సంవృద్ధః కాలేన మహతా తదా, దేవై న్సేనావతిల్వేన
వృతి స్పందై ” స ద్యహ ౧౬౬ జఘాన తారకం వాపీ దైత్య మన్యాం
స్తథా సురా, రడ శేంద్రాజ్ఞయా బవ్లా౯్‌ లోకానాం బాత కామ్య యా, ౧౬౭.
\ జ) ణ్‌ చ
సువగ్ల దానే చ ta స్తే స. భో, తస్తాత్సువర్ష్మ ౦ విపే భ్యః వ్రయ
qm ద వో జయే లే
చ్చ దడతాం వర, ౧౬౮. సం ఇత్యు క్రస్పవసి పైన జూామదగ్న్య్యః
పృతాపవాF్‌, దచా సువ్యూం వివ్రేభ్యో వ్యముచ్యత చ కల్సి పాల్‌ , ౧౬F,
ఏత లే సర్వ్యమాఖ్యాతం సువర్ష స్య మహీపతే, ప పదానన్య ఫలం నైవ జన న చాస్య
యుధిష్టిర, ౧౭౦. తస్తా త్వమపి విప్రేభ్యః కనకం బహు, "దదత్సు
వర్ణం నృపతే కిల్లి పా ద్వివ 6 మోత్ష్యుసి, ౧౭౧
"ఇతి క నాన కొాలసక పర్య, న క 'ఒధ్యాయః

౮౬.) ఆనుశాసనికపర్వణ్మి మడశీతిత మోఒధ్యాయః, 949

ర తారకవథో పాఖ్యానమ్‌,. de
యుధిఫిరఉవాచ:లా ఉకాః పితామహేనేహ సునరస్న విధానతళి
© జాలి రా లి

విస్తరేణ పృదానస్య యే గుణాః శ్రుతిలక్షణాణ ౧. యత్తు కారణ ముత్ప ల్తేః
సువర్ల స్య ప్రశీర్తితమ్‌, సకథం తారకః స్రాపో నిధనం తద్బవీహీ మే. ౨. ఉక్తం

అగ వ ® ; క | wa జ
సచే hls పి అవధ్య ఇతి పార్థివ, కథం తస్యాభవ నృత్వ్యుర్వి స్తలేణ ప్రక
రయ, 3. ఏతదిచ్భామ్యవాంక్రొ తుం క్ట త్తశకురుకులోద్వహ, కా క్త్స్న్యేన తారక
వధం పరంకొతూహలం హా మే. ఈ. భీషఉవాచ;లా విపన్నకృత్నా రాజేంద
వ a ఫీ Ww

దేవతా బుషయ స్తథా, కృత్తికా శోదయామాను రపత్స భరణాయ వె, ౫.
న జీవతానాం కొచిదిసమరా జాతవేదసం వతా పా శకాసం గరం సంధార
ధి ఖ్‌ 3 Ss ఖి Sh

యితు మోజసా. ౬, పణ్ఞాం తాసాం తక; ప్రీతః పావకో గ్భాథధారణాత్‌,
స్వేన. తేజోవిసర్రేణ వీక్వేణ పరమేణ చ ౭. తాస్తు పట్‌ కృ
పుపుషు గాత వేదన, పటు వ కం తేజో ఒ౬-గ్నేః సకలం పినిహీతం శ్‌ ప భో, ౮.
తతస్తా వర్ధమానస్య కుమారస్య "ముహోత్ర నకి తేజసాభిప పరీతాంగ్యో న క్వ చిచ్చర,
శేభిశే, డా తత్ర స్తేజః పరి తొంగ్యః సర్వాః కాల ఉన సస్థి లే, సమంగర్భం సుషుపిే
క త్రికా స్తం నరర్త భ, ౧౦. తెతె స్తం షడధిస్టానం గర్భ మేక త్వ మాగతమ్‌, వృథిప్‌
స తిజగావా కార్హసర సమోపతేకి ౧౨ సగరో దిన్యసంస్థానో దీ విమాకొ పావక
Suu - (2 ఖీ అ తం
ధ్రఖకి దివ్యం శరవణంప్రాప్య వవృ ర ప్రియదర్శనః ౧_౨. దద్భుళుః కృ తికాస్తంతు
బాల కర్మ సమద్యుతిమ్‌, జూతి స్నేహాళ్చ సాహోన్దాత్పుపుషు _స్పన్యవిస్తవెః, ౧౩. అ
భవత్కా-ల్టి కేయః సృత్ఫేలో కే సచరాచశే, స్కన్న త్వాత్‌ స్కంద తాం పాపో
గుహావాసా 2._ద్దు హోభవత్‌, ౧౪౮. లేతో చేవాస్త్రయ (స్ర్రింశద్దిశక్చ సదిగీశ్వ ర్యా

రొ న్‌ జ ' 8,
రుద్రోధా తాచ విష్ణుశ్చ యమః పూపార్యమాభగః, ౧౫ హంసోమి తృళ్చ సాధ్యా
శృ వాసవో వసవశ్వినా ఆపోవాయు ర్నభళ్చంద్రా నక్షత్రాణి గ్రహా రవిః,
య్‌

౧౬, పృథగ్ఫ్భూ తాని చాన్యాని యాని దేవార్సణాని చె, ఆజగ్లు న్టేఒద్భు తం
దృష్టుం కుమారం జ్వలనాత్తజమ్‌. ౧౭, బువ యజ స్తుష్టువ్రుశేేవ గంధ ర్యాశ్చ జగు
. స్తథా వడాననం కుమారం తు ద్విపడక్షం ద్విజవియమ్‌, ౧౮. వీనాంసం
ద్వాదశ భుజం వావ కాదిత్వే వర్నసమ్స్‌ నయానం శరగుల కం దృష్ట్వా దేవాః
సహార్షి ధి, ౧౯, తఫికే పరమం హర్షం వేనిచే చాసురం పాతమ్‌, తతో చేవాః
క్రియాణ్యస్య సరవవ సమాహార. _౨౦. శ్రీడతః క్రీడసీయాని దదుః పక్షి
గణాంశ్చ హ్క సుపర్లస్య దచా వత్రం సా చిత బర్భిణమ్‌, 9౧. రాశ్ష

950 శ్రీమహోభార తే, అను శాసనవర ణీ [అధ్యా.

సా్ఫ్చో దదు స Ol వరాహమహీ పానుభౌ, కుక్కు టం చాగ్ని సంకాశం పదవా
వరుణః స్వయమ్‌. ౨౨. చంద్రమాః పదదా మేపనూదితో్యో రుచిరాం
ప్రభామ్‌, గవాం మాతా చ గోచబేవీ దజా కతసహసిళ8, 2౩. ఇఛాగమగ్ని
నలో వేత్రమిలా ఫుప్పఫలం బహ సుధన్యా శకటం చైవ రథం చామితకూబ
రమ్‌. ౦౮. వరుణో వారుణా౯ దివ్యా సగ జా వదచా శుభా౯ా, సీింహాకొ
సు రేంద్దొ వ్యాఘాంళ్చ ద్విపాన న్యాంశ్చ పక్షి ణక 9౫౪, ఛా(పదాంళ్చ బహూకె
ఘోరా౯ ఛతాణి వివిధాని చ రాక్షసాసురసంఘాళ్చ అనజగ్గు స్తమిాళ్యర మ్‌,
౨౬౬. నర్గనూ నందే తం దృష్ట్వా వ్రా్థయా+మాస తార క 4, ఉవాయై , రృహుభిర్హుంతుం
నాశక చ్చావీ తంవిభుమ్‌ ౨౭. సేనాప త్యేన తందేవాః పూజయి త్వాగుహాలయమ్‌,
శశంనుర్విప, కారం తం తాతారక కారితమ్‌, ౨౮. సవివృద్ధో మహ వీర్యో కరా |
పఠట్‌ః ప భుు, జఘాసా మోఘయాళ క్యూ దా'నవం తారకం గుహూ:._౨౬. తెనతసి౯ొ
కిం క్రీడ తానివాలేఒనులే, సంద! సావితో రాజ్యే చే గ్‌
కుమా రేణ క్కడ తానిహ 2సుర, సు ప: పట్ట రాజ్య దెవానాం పున శ
రః. 30, ననేనాపతిచేవాథ బభా నస్య౦ద 8 వ. ఎస ఈళో గోపా చ చేవా
నాం వ్రియకృచ్చంకి ర స స్య చ, 3౧, హిరణ్యమూ రి ర్భగవానేష ఏవ చ పావకశ్శి
సదాకుమూరో దేవానాం సైనాపత్యేమవా ప పవాకా, ౩3 ౨, తసాత్సువర్లం మంగళ్యం
య కాటి బీ లో
రత్న మశతయ ముత్తమమ్‌, సహజం కార్తిశేయస్వ వహ్నే స్టేజః పరం మతహమ్‌,
3 3, ఏవం రామాయ కౌరవ్య వసిష్టోఒక థయత్పురా, తస్తా త్సువర్మ దానాయ
ఫు ; న ఒ జ a3 4 ర wa కా
వ్రయత స్వ నరాధిప, 356. శావమః సువ గం దత్వా హూ విముక్ష సర్బకిల్సీ షః,
త్రివి విషపే ఒవహత్‌ స్థాన కహా. నరః. 3౫,
౬
ఇతి అను శాసనపర్యాంతిర్షత ఆను శాసనిక పర్వణి, వడలీతిత మోఒధ్యాయః,
~ఇహైర్రి ర్రాదకథనము. ఈ
యుధ్సి.రఉవాచ:---చాతుర్వర్ష్మ ఫ్రస్యుథ వాతృళ ధర్హాః లక యథా త
రా యా 9 ఇ
యా, తథైవ సు వన్‌ ధిం కృత్సషం రాలా వన శ వే శీంపాయనడ వా చ;-
యుధిష్టి రేణై వముకో భీవఃి శాంకనవ స్తదా ఇమం శ్రాద్దవీధిం కృళ్స్నం వక్తుం
సముపచ క మే. ౨. భీషఉ వాచ: శృణుప్వూ విహితో రాజా శొద్దకగ విధిం
కూ గర | We రీ
శుభమ్‌, ధన్యం యగొస్యం వ్రు త్సియం విగ్భృయజ్ఞం వరంఠివ 3* చేవాసురంమును
ప్యాణాం గంధరో్వోర గర క్ష సామ్‌, వీశా చకీన్న రాణాం చ పూజ్యావై వితగః సదా,
ళో. వీత్యా౯పూజ్యాదితకి వళ్ళా భేవతాస్తర్పయంతి వై, తనా త్తా౯ా సర్గయ త్నేన
పః ప శృదా, ౫, అన్యా హారాజ వీత
ఫురువః పూజయేగ్సదా, ౫, అన్వాహార్యం మహారాజ విత్యూణాం క్రాద్ధముచ్య లే,

రతా] ఆనుకాసనికపర్వణ్కి ఆష్టాశీతిశ మోఒధ్యాయ!, 951

తస్మా ద్విశేపవిధినా విధిః ప్రథమకల్పితః, ౬ .సన్వేఒహస్సు ప్రీజయం చే కృతేశ్రాద్దే
ప ప క న వృవమ్య్యూమి తు తై సర్వాం ీథ్యాం తిఖ్యాం నణానుణా౯. ౭, ఆ
ప్వహస్సుకృత లె; శై ద్ధర్యత్ళలం స్రావ్యతేఒ నఘ, తత్సర్వం కీ ర్హయిష్యూమి యథా
తత్వం నిబోధ మే. ౮ పిత్యూ నర్చ్య ప్రతిపది పాప్ను యాత్స్రగ్భ హే (శ్రియః
ఆభిరూపపజాయినోో దర్శనీయా బహువ్రృజాశ ౯. (స్ర్రీయోదితీమాం
జాయంతే తృతీయా యాం తు వాజినః, స స. దవళవో భవ.తి బహవో
గృ వా, ౧౧ పంచమ్మాం బహవః పుత్రా జాయం లే కుర్వతాం న న్ఫప్క కు ర్వాణస్తు
నరాః వసా? భవంతి ద్యులిభాగినః, ౧౧. కృపి భాగ వు కురా(ణకి
స్తమిం నృప్క అఆపషప్టమా్యం త్తు పృకుర్యాణో నాణి జే లాభమావ్ను యాడ్‌.
౧౨౩. నవమ్య్యాం కుర (తః జ భవత్వేకశ ఫ బహు, వివర్గంతే తు దళమిోం
గావః Es కుర్వతే ః. ౧౩. కుష్య భాగీ భవన రః కుగ్భ న్నే కాదశీం నృప,
బృహ్మవర్చస్వినః పుత్రా జాయంశే తస్య వేశ్శని. ౧౮. ద్వాద శ్యామిోహ మానస్య
నిర్వ మేవ వ్రదృశ్య ౬ రజతం బహువిత్తం చ సువక్షం చ మనోరమమ్‌. ౧౫.
జ్ఞాతీనాం తు భవేచ్చేనః కుర (కా రం శ్రయోదశీమ్‌, అవశ్యం తు యువా
నోస్య ప్ర పమాీాయంతలే నరా గె రా Wa " యుద్ధథాగీ ఛ వెన నః కుర(కా
శ్రాద్ధం చతుక్షశీమ్‌, అమావాన్యాం తు నిర్వాపాత్సర్వో కామాన బాపు యాత్‌. ౧౪.
కృృష్ణప శే దళమ్యా ణా వర్ణయిత్యా చతుగశీమ్‌, శ్రాద్ధకర్శణి తిథ్యస్తు వ్రశస్తా న
తఖేతరాః. ౧౮. యథాచై వావరఃవక 8 పూర్వవమయోద్విశివ్య తే, తథా శ్రాద్ధన్య
పూ ర్వాన్ల దపరాైహ్రూ విశివ్య తే, ౧౯
ఇతి అనుకాసనపర్వాంతెక్షత, అను శాసక పశ్వణ సపాళీతిత Soil i.
-అ౦ ₹ాద్లకల్పమ్‌, రతా
యుధిష్టిర ఉవా చ: - కింస్విద చం. పిల్ళెభ్యా వెభవత్యెశుయమిోాశ్వర, కి హ
విశ్సిర రా త్రాయ కిమానంత్యాయకల్పలే, ౧. భివ్నఉ వా చ;--హవీంష్‌. క్రాద్దకల్పే
తు యానిఇాద్ధ ఏదొ విదుః, తాని మే కృణుకామ్మాని ఫలంచె వ యుధిష్టిరి. ౨
తిల రష) హత నైక మరగ సాలన్‌ సథ్యా ద బేన మాసం కీయంతే శ్రా దేన
వితరోన్నవప. 3. ఐసాక్‌ శొద్దమతక్షుయ మనుర బ్రపీత్‌ ; సర్వేశే పవ తు
భో జ్యేషు ిలాకివ్రాధో న్యతః స సతః ర. ద్వౌ మాసా, “స్సు భ్‌ వేత్త ప్రీ ప్రీర్యత్స సః
వితృగణస్థచ, ప్రోన్లాసానావి కేనా హుక్చితుర్భానం ఫ శేనహ, ౫. అక
పీీయం చే పంచైవ Es న్ఫప్క వరా శః తు పణ్గాసాక్‌ా

సపవె
ను

Tr

952 శ్రీమవోభార తే అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా.

కాకునేన తు, ౬. మాసానప్రా పార్ష తేన కారవేణ నవపభో, గవయస్య తు
మాంసేన తృప్షిః స్యాద్దశమానికీ, ౭, మాంనేనై కాదశీప్రీతిః విత్యాణాం మాహి -
సేణ తు, గవ్యెన దే శ్రాద్దే తు సంవత్పరమి హెరాచ్య లె, ౮, యథా గవ్యం
తథా యుక్తం పాయసం సర్పిపాసహ, వాథిణసస్య మాంనేన తృ వ్రిగ్వాదళ
వార్షి కీ గ్‌, అనం త్యాంయయభ వేద త్తం తడ మాంసం వీతృక్షు యే, కాలకాకం చ
లొవాం చా పొా్టనంత్యం భాగ ఉచ్యతే. ౧౦: గాధా శ్బాప్య తే, గాయంతి వీత
"గీతా యుధిష్టిర, సనత్కుమూరో భగవా౯ా పురా మయ్యపష్యభావత, ౧౧,
అవి నః స్వకులేజాయా ద్యోనో దిడ్యా త్ర )యోదళీమ్‌్‌ మఘాసుసర్నిస్సృాయు క్షం
వాయసం డక్రీణాయనే, ౧౨. అజేన పావీలో-హీన మఘాన్వేవ యతే వతక్కి
హ_న్లిచ్భాయాసు విధివత్క_ర్టవ్యజనఏజి 3మ్‌, ౧౩. వప్టవ్యాబహవః పు తాః
యద్య ప్యేకో గయాం వ్ర చేత్‌, య త్రాసా పథితోలో శకే వ్యక్ష్షయ్యకరణో
వటః. ౧౪. అపో మూలం ఫలం మాంసమన్న ౦చావి వీశ్చత్ష యే, యత్క్మి_ం౦చి
న్యు సంమి శృం తదానంత్యాయ కల్పతే. ౧౫,
ఇతి అనుశాసనప ర్వాంతర్షత ఆనుకాసనిక పర్వణి, అస్టాశీతిత మోఒధ్యాయః,
భీషజివా చ;ల--యనుస్తు యాని ళుద్ధాని ప్రోవాచ శశివిందవే, కాని మే
ఫృణు కామ్యాని నక్ష తేషు పృథక్సృథక్‌* ౧. అ య; కృ త్తి కాయో కుర్వీత
సతతం నరక అగ్నీనాధాయ సాపత్యో య జేత విగతజ్యరః _౨. అపత్యకామో
రోహిణ్యాం తేజస్కా_ మో మృగో త్తమ, క్ర్రరక ర్మాదదచ్చా్ల మార్హాాయాం
మానవోభ వేత్‌ .3.కృపిభాగీభ వేన్మ ర్త రః కుర్భకా శ్రాద్ధం పునర్వస్కొఫ్టుష్టి కా మోఒథ
పు ప్యేణ శ్రాద్దమిా పాతమానవః, ర ఆశెపాయాం దదచ్చా)ద్దం థిరా౯ వుత్రాకా
పృజాయతే, జ్ఞాతీనాం తు భ వెచ్చేస్టో మభానతైఛమావపకా, స్మ, ఫల్టునిషు
దదచ్భాద్దం సుభగ; క్రాద్ధదో భవేత్‌ , అపత్యభాగుత్తరాసు హ న్పేన ఫలభాగ్య
వేత. ౬. చి ్రాయాంతుద దచ్భాొద్ధంల భేద్రూపవక్కుసు తా౯, స్వాత్‌ యోగేవిత్యా
నరగ్చ్సు వాణిజ్యమువజీవతి, లై బహూవుల్రై విథాఖాసు పుత్రవిాహ౯ భ వేన్నరకి
అనూరాధాసు కుర్వాణో రాజచక్రం పృవర్తయేత్‌. ౮. ఆధిపత్యం వ్ర జేన్మర్లో
జ్యేస్థాయామపవ్యయకా, నరఃకురుకుల శేఫ శ ద్ధాదమపురః సరః*౯. మూలే త్వారో
గ్యమృ చేత యళ ఒపాథాసు వో త్తమహమ్‌, ఉత్తరాసు త్వ పాథాసుఏతశోకళ్చ-రేన,
హీమ్‌. ౧౦. శ్రాద్ధంత్వభీజి తకుర్వ౯ విద్యాం శ్రేస్టామవావ్ను యాత్‌, శృవశేత్రు
దదచ్భాద్ధం ప్రేళ్యిగ చృేత్సుసద్గలిమ్‌, ౧౧, రాజ్యభాగీధనిస్టాయాం భవేత నియ

౯౦] , ఆను కౌసనిక పర్వణి నవతిత మోఒధ్యాయః, 008

తం నరక, నక్షుత్రే వారుణే కుర్వ౯ భిషక్‌ సిద్ధిమవాప్ను యాత్‌. ౧ ౨. పూర్వప్రోన్ట
పదా! పర్వ? బహూ[్‌ విందత్యజావికా౯, ఉ త్రరాసు వకుర్వాణో వింద తేసాః
సహ్మస,శః ౧౩. బహుకుష్యకృతం విత్తం విందతే ేవతీం శ్రిత అశ్వినీ మ్య శ్వా౯ా
వించేశ భరణీ పూగ్గయురు త్తమమ్‌, ౧౮. ఇమం శ్రాద్ధ విధిం ప్పశ్యా శశ బిందు స్తథా
కరోత్‌, అశే శేనాజయచ్చాకి a ౧౫.
ఇతి అను శాస నప ర్యాంతర్హశ అనుశాసనిక పర్వణి, ఏకోనవలిత మో౭_ ధ్యాయ:.
యుధిసారఉ వాచ: _ క్రీద్చ' శేధ్యః వ వ,దాతవ్యం భ వెచ్చాాద్ధం వీళలామవ్శా
: ద్వి జేభ్యః కురుశార్రూల pia మర్త్శసి.౧. భీవఉ వాచః me
శ్షణమ్‌,. ఒం wee Sn al డె వ తేజసా ఉే బత తస్తా శ్రేచే
భ్వ భ్య స్పక్వేభ్యో వాపయీన్నరః, ౨. కానే త్యథమహో రాజ క
బుధ? “కులశీలవయోరూె ర్విద్య యా. భజనేనచ, ర, తేపామస్యే పజ్టి-దూప్యా
సథాసె సె జ re పావనాకి అపా కై యాస్తుయేరాజ౯ా రీ రయి ప్యామి తా౯ ఫ్భణు,
౫%. కితవో భూగిణహా యత్మీ పళువాలో నిరాకృతి గ్రామేప్రే ప్యా వా్థువికో
గాయనః స సర్వవిక్ర, యో. ౬, po చాహీగరడ; కుండారీసోవవి క శయ్యా _.సాము
దికో రాజభృత _స్పెలికః కూటకారకః. ౭. విత్రా వివవమానళ్చ ( యస్య చోవపతి
రృ అభిశ స్తస్త థాన్వేనః శిల్పం యశ్చోపజీవతి, ల్‌ క సా. సూచీ
చ మిత్రభ్యుక్‌. పారదారిక ౩, అవ్ర, తానాముపాధ్యాయః కాండసృృష్ట స్తక్రైవ చ,
౯. శ్వ్వభిశ్చయః పరిక్రా మేద్యః శునాదప్ట వవ చ, పరివిత్తిళ్చ యశ్చస్యా ద్దుశ్చరా
గురుతల్పగః. ౧౦. కరీలవో చేనలకో "నక తై ఏర్యశ్చజీవతి, ఈదృనై రాహు
ర్భు క క మపాక్కేయెరు ధిష్టిర. ౧౧. రతూంసి గచ్చ లే హవ్య మిత్యాహు
ర్పహా వాదినః, శ్రా శ్రాద్ధం క త్యధీ మాతే వృవలీ తల్పగశ్చయ!. ౧౨. పురీసే.
తన్యు తం మాసం ge స్తస్య శేం త్ర సోమవి క యిశే విస్టా భిషజే పూయకోణ్‌
తమ్‌. ౧౩. నష్టం exe ధన మసతిష్టం వ్‌ వార్టుషా, యత్తు వాణిజ కేవ త్తం
చేవానా ముత తృ తడ్భృశేత్‌, ౧౪. భస్తనివ హుళేం ద్రవ్యం తణాపొనగ్భపె ద్విజ
యేతు ధర రచ్యేపేతేషు చారశ్రాపగ తేషు చ ౧౫ హవ్యం కవ్వం రు తి
తేపాం త త్సేంత్వ నళ్యతీ, జ్ఞానపూర్వ' తు యేతేభ్యః 5 నం. త్యల్పబుద్ధయః
౧౬. ఫురిషం భుంజతే తేస్వ వితరః పే త్యనికృయ), ఏతానిమా౯ా TN
దపాక్క్క్యేయాళా ద్విజాధమాక౯. ౧౭. ళూద్రాణా ముప చేశంచ యేకుర్వంత్యల్ప
12)

ఇటీ

ర్రిక్ర4 శ్రీమవాభార తే, అనుశాసనవర్యణి [అధ్యా,

చేతస$ షష్ట్రీం కాణః నతంవండః ల్వి తీయాన త్ప్రవళ్యతి, ౧౮ పంక్త్యాం సముపవ
విప్రాయాం తావద్దూవయతే నృప్య యచ్వేష్టీత శిరాభుం శే యదు కే _ దక్షిణా
ముఖః ౧౯ సోపానత్క-శ్చయద్భు కే, గా సర్వం విద్యా త్త తదాసురమ్క్‌ అసూయ తా
శ్ర యద్ద త్తం య చ్చశ్రద్ధావివర్టితమ్‌. ౨౦. సర్వం తదసు చేంద్రాయ బ్రవా భాగ
మకల్పయత్‌ , శ్వానక్చ పం క్రిదాప్యాశ్చ నావేశ్నేర౯ల కథంచ న. ౨౧. తస్తా
త్పరినృ తేదద్భా త్తిలాంశ్చాన్వ్నవరీరయేత్‌ , తిలై క్విరహితం శ్రాద్ధం కృతం క్రోధ
వశేన చ ౨.9౨ యాకుధానాః విశాచాక్చ విపులుంపతి తద్ధవిః, అపాజ్లో ..
యావతః పం క్వాం భుంజా నాననువశ్యతి, ౨౩, తావ తలా భక్‌ యల్‌ దాతా.
రం తస్య బా లిశమ్‌, ఇ మేరు భరత త్తెష్ట విబ్ణేయాః వం క్తిసావనాః, ౨౮. హేతు.
తసా౯ వ వనమ్యూమి పరీత్ష సే స్వహళా? ద్వజా౯, విద్యా వేద వ్రతస్నా తా బ్రావాణాః
సర్వపవ పా. ౨౫, సదాణ రపరాశ్రైైవ విజ్లే యాః సర్వ్యపావనా!, పాం క్షేయాం
స్తు పృవత్ష్యూమి శ్రేయా స్తే సం్య్తీ పావనాః, ౨౬, త్రినా చికేతఃవంచాన్ని (స్రీసుపర్త
వషడంగవిత్‌ , బృహాచేయాసు సంతాన 'ఛందోగో జ్యేఘ్రసామగ,, ౨౭, మాఠావీ
త్రోర్యశ్చవశ్యః శ్ర నతి యో దళపూరువ, బుకుకాలాభిగామి చ ధర్మ పత్నీము

5 సదా. ౮. వేవవిద్యా దృతస్నాతో విప్ప న పం క్రిం ఫు నాత్యుత, అథర్వ
శిరసా ఒ 'ధ్యేతా బ్రహ్మచారీ యత వ్రతః ౨౯, సత్యవాదీ భర శీల? స్వక ర్మనిరతశ్చ
రవుక,ి యేచ వుణ్యేషు తీక్లోమ అభి షే పేకక్ళత శ నగమా?ః. 30. మఖేషు చ సమం
త్రము ఛి వంత్యవభృథసు తాః, అకోధనా హ్యచపలాః వంతా చాంతా జిలేం
ప్రయాః. 5౧. సర్వభూతహి తాయేచ క్రాదేప్వేలా న్నిమంత్ర యేత్‌ , వతేషు

దత్త మక్షుయ్య మేలే వె పంక్తిపావనా!. జ ఇమే వే మహాభాగా విజేయాః
పం క్రిపావనాకి యకెయో మోకుధరజ్ఞా యోగా? సుచరతవుతాః. 33. యే
చేతిహాసం ప్రయతాః శ్రావయంతి ద్విజోత్తమా౯ా యే చ భాష్యవిదఃశేచి
జ్యేచ వ్యాక రణే రతాః 3౪. అధీయతే పురాణం యీ ధర్మ శాస్హాణ్యథావి చ,
అధీత్యచ యథాన్యాయం విధివ త్తీస్య కారిణి 3౫. ఉపపన్నోో గురుకులే సత్య
వాదీ సహసిశః, అగ్రా షః సర్వేషు వేదేషు సర్వ ఫృవచ నేము చ, 3౬. యావ
జీతే చ్రసశ్యేంతి పంకా సావత్సునంత్యుత, తతోహి పావ నాత్సంక్వ్యాః పం క్రి
పావన ఉచ్య శే. 3౭, కో శాదర్భతృతీయాచ్చ పావయే దేక యేవ పా, బ్రహ్హదే
అ యానుసంతాన ఇతి బవ్మావిదో విదుః. 3౮. అనృత్విగనుపా ధ్యాయః సచేదగ్రా
వ వ్రజేత్‌, న పంకా హరతి దుష్క్యృతమ్‌, 3౯, అథ

న

జాం.) ఆను శాసనిక పర్వణి ఏక ననలిత మోఒఛ్యాయః, 955

చే ద్వేదవిత్సరై స్వః పంక్షిదోమైర్వివర్టితి నచ స్యాత్సతితోరాజ౯ పం_క్తిపావన
ఏవ సః రం, త స్థాగ్సర్వ ప్రయత్నేన పరీమ్యామం త్ర యేద్ది జాలా స్వకర్మనిర తా
నన్యాక్‌ కు లేజా గాకా బహుళ్టు ఆకా, ర౧. యస్య మిత పధానాని షన్‌ చ
హవింపీ చృ న్రీణాతి విత్యూ౯ చేవా౯ స్వర్ణం చ నస గచ్చతి. ర౨. యశ్చ
శా కురుతే సంగ తాని నచేవయానేనసథఖా సయాతి సవై ముక్తః వివ్బలం బంధ
నాద్వా స్వక్షాల్లో కాచ్చ వ తె శాద్దమితే!, ర3, తస్యా న్థిత్రం ఛాద్ధకన్నా ది
యేత దద్యాన్ని తేభ్యో స్సంగృహోర్థం ధనాని, యన్నన్య తేనైవ శగ్రుం నమిత్రం
తం మధ్యస్థం భోజయే ద్ధవ్యక వే, రర, యథోమరే బీజము ప్పం నరోహే న్నవా
వప్తా ప్రార్నయాక్సీజభాగమ్‌, ఏవం శ్రాద్ధం భు క్తమనర్శ గ,మాతైర్న చేహ నాముత్ర,
ఫలం దదాతి. ౪౮౫. బ్రాహణోవ్యానఫ మాన స్తృణాగ్నిరివ కామ్యత్కి తా
శ్రాద్ధం నదావ్యం సహి భస్మని హూయ తే, రజ. స:భోజనీ నామ స చక.
సానోనదేవాన్న వీత్యూను పై పత్తి ఇపౌవ సా భొమ్యతి హీనపుణ్యా శాలాంత శే
గారివ నప్టవత్సా. ఈ. యథాగ్నినాశే ఘృతమాజుహెరాతి తెనై్నవ దేవాన్న
వీత్యూను పై ల్‌ యథా ద త్తం న రే గాయశకే చ యాం చాన్ఫతే దక్రీణామా
వృణోతి. రో౮. ఉభా హీన సి స్పి నభున క్షి చెపా యాచానృతే దథ్సీణా దీయతే వై,
ఆఘాతినీగర్హి తై పాపళంతీ తేషాం వ్రేతాలా పాతియీబ్లేవయానాత్‌ , రణ, ల
గాం సమయే నిత్యం యీ చరంతి ముధిష్టిం, నిశ్చి తాస్సర్వభరజ్ఞా స్తా సా౯ా చేవా
బ్రాహాణా౯ విదుః, ౫౦. స్వాధ్యాయ నిష్టా బుపయో జ్ఞాననిష్థూ స్త స్తచెవచ, తపో
నీషఘ్టాశ్చ బోద్ధవ్యాః కరనిస్థాశ్చి ణ్‌. ౫౧. కవ్యాని జ్ఞాన మభ్య ప్రతిష్టా
ప్యాని భారతే, తత్సయీ బ్రాన్గాణ౯ 'కేచిన్న నిందతి పీ+తేవరాిి ౫.౨ యేతునిం
దంతి జల్వ్పేషు ల క్రాట్టేషు భోజయేక్‌, ల వణ నిరది తౌ రాజక హన్యు_్తే సై
పురు వంకులమ్‌. ౫౩, వ ఖానసానాం వచనమృహీణాం క్రూ శూయ తే నృప, ee
పరీకేత ఫ్రాహృణా౯ా వేదపారగాF, ౫౪౮, ప్రియోవా యదివా జ్వేష్య స్తేపాం
తు శ్రాద్ధమావ చేత్‌ యస్సృవాస్సం సహస్రాణాం భేజయే దనృతాన్నర£ వక
స్తాన్మం త విత్నీ)తః సర్వానర్హ్హతి భారత, న! ౯
ఇతి అనుఖాసనప 'ర్యాంతేర్తతే అనుశాసనిక పర్వణి, మ స వ
-అ౦ గ్రైద్ధకర్య కథనమ్‌, ర్రితా-

_యుధిష్టిరఉవాచ; వాం శీన సంకల్పితం శ్రా సాదరం కసి కాలే కి మూత్త కమ్‌,

ఛృగ్యంగిరసకేశాలే మునినా కతరేణవా,౧. శాసస్హానానివ సాని కాని మూలపఫులాని

006 శ్రీమహాభార త్తే అనుశాసనపర్వణి (అధ్యా.

చ ధాన్యజూత్యశ్చ కా వన్హ్యా స్తే బ్రూహి వితామహ. .౨. భీషఉబాచ;లా-
యథా వం సంప్రవృ త్తం యస్ని౯ కాలే యదాొత్శకమ్‌, యేన సంక ల్సీతం చెవ
తన్నే శృణు జనాధిప, 3. స్వాయంభువ 'ఒ త్రి *కారవ్య పరమర్షి ః వతావవాకొ,
రస్యవంశే మవోరాజ దత్తాత్రేయ ఇతి సృృతః, ౮, దత్తాత్రేయస్య పుత్రోఒభూన్ని
మిర్నామతపోధనః, నిమేళ్చాప్యభవత్సు తః శ్రీమాన్నామ శ్రియావ వ ౫౪%
పూశేవర్షసహస్రాంతే కృత్వా దుష్క.రం తపః కాలధరపరీతాతా నిధనం
సముపాగత$ ౬. నిమిస్తుకృతా( నౌెవాని విధిదృష్షే.న కర్మణా సంతాపవమగ
మత్తీవ్యం పుతశోకపరాయణ:. ౭. అథ కృతో పహార్యాణి చలుర్ల శ్యాం
మహామతికి తమేవ గణయకొా శోకం ఏరా శ్రే పృత్యబుధ్యత. ౮. తప్యాసీత్సి
తిబుద్ధస్య శొ కేన వ్యథితాత్తనః, మనస్సంహృత్వ విషయే బుద్ధిర్విస్తారగామినీ,
౯.శతస్సచింత యా మాసక్రాద్ధ కల్పం సమాహీతః, యానితస్యెవ భోజ్యాని మూలా
నిచఫలానిచ. ౧౦. ఉక్తానియానిచాన్నాని యాని చేష్టాని తన్యహ్క తాని సర్వాణి.
మనసా వినిశ్చిత్య తపోధనః ౧౧. అమావాస్యాం మహావ్రాజ్ఞో విప్రానా నాయ్య
పూజితా౯క్కా దథీణానర్తికాస్సర్యాా బృసీన్స (య మశథాకరోత్‌. ౧౫౨. సష్పవిప్రాం
స్తతొఒ భ్యేత్య యుగపత్సముపానయత్‌ , బు తేచ లవణం భోజ్యం వ్యామాకాన్నం
దడా ప్రభుః, ౧౩. దశ్నిణాగ్రా స్తతో దర్భా విష్ణ రేషు నివేశితాశ పాదయో
శవ విప్రాణాం యేత్వన్న ముపభుజం తే. ౧ర.కృత్వాచ దక్షీణాగ్రానై § దర్భా౯
సప యతళ్ళుచికి ప్రదడా ఫిమతఃవిండాల నామగోశ్రముదాహరకా, ౧౫
తతత సమునిశ్రేషఫ్టో ధర్మసంకరమాత్మనః, వశ్చాత్తాపేన మహతా తప్యమా
నోఒభ్య చింతయత్‌ , ౧౬. అకృతంమునిభిః పూర్వం కిం మయెద మునషితమ్‌ కథం
నుణాెచేన నమాం దహయు ర్భాహ ణా ఇతి. ౧౭. తతస్పచింతయామాస వంశ
కర్రార మాత్తేనః ధ్యాతమా త స్తథాచా శ్రి, రాజగామ తపోధనః, ౧౮. అథాత్రి,
స్తం తథాదృష్ట్వా వుత్తం శో కేన కర్శితమ్‌, భృశ మాశ్వాసయామాస బాగ్భిరిప్టాభి
రవ్యయక, ౧౯. నిమే సంకల్పిత సేయం వీతృయజ్ఞ స్తపోధన్య మాతే ఒభూద్బీః
పూర్వదృష్టో ధర్లోఒయం బహాణా స్వయమ్‌, ౨౦. సోఒయం స్వయంభువిపాతో
ధర్శస్సంకి ల్పిత స్త్వయా, బు కేస్వయంభువః కో౬న్యః శ్రాద్దేయం విధిమాహాేత్‌.
౨౧. యథాఖ్యాస్యామితే ఫు త్ర శ్రాబ్టేయం విధిము_త్తమమ్స్‌ స్వయం భువిహితం పు త్ర
తత్కు_రువ్య నిబోధ మే. ౨౨. కృత్వాగ్నా కరణంపూర్వం మంత పూర్ళ్ణం తపో
ధనః, తలో ఒగ్న యేచ సోమాయ వరుణాయచ నిత్యశ £౨౩ ,విశ్వే దేవాశ్చ యేనిత్యం

జం.) ఆనుశాసనీక పర్వణి వీకనవతిత మోఒధ్యాయః, "9?

వితృఫిస్సహా గోచరాః, తే భ్యస్సంక ల్సి తాభాగా?ః స్వయ మేవ స్వయంభువా, ౨౦,
స్రోతవ్యాచేవా పృథివీ నివాపన్యేహ ధారిణ్మీ కైప్ణవీశాళ్యవీ చేతి తకై వేయ యేతి
చ ౨౫. ఉదకానయనే చెవ న్లోతవో్య్‌ వరుణోవిభు తేతో౭ గ్ని శ్చెవ సోమశ్చ
mms విహలేఒనఫఘ, ౨౬, చేవాస్తు పితరో నామ నిరి తా యే స్వయంభువా,
ఉస్తవాయే మవోభాగా కృపాం భాగః ప్పకల్చితః, క త్తే శ్రాబ్రేశార్య్యమా
నావై విముచ్యంతే 1 యా కిల్సి పాత్‌, స పకకి వి తృవంశ్‌ స్తు పూర్వదృవ్ద స్స్రయం
భువా. _౨౮. వీశ్వెవాగ్నిమ. ఖా చేవాస్పంఖ్యా తా! ఫూర్య మేవ తే తేపాం
నామాని వయ్యామి భాగార్హాణాం మవోత్మ నామ్‌, ౨౯ బలం ధృతిర్సి పాపా చ
పుణ్యకృత్చావన స్తథా, పార్టి మేమా సమూహశ్చి దివ్య సాను స్తకైవచ, 5౦.
వివస్వా౯ ఏీర్యవా ౯ హ్రీమాక్‌ కీ ర్రిమాకా కృత ఏవచ జితాత్రా మునివీ = శ్చ
దీకృరోమా భయంకరి, ౩౧, అనుక ర్రా వశీతళ్చ వదా తాథాంళువాం స్తథా,
శెలాభః పరనుకోధీ ధీరోస్టీ భూవతి * స్తథా. 3౨. సజోవ శ్రీ వరీవై వ విశ్వే దేవా
స్పనాతనాః, విష్యద్యర్చా స్వోమవర్చాః సూర్య శ్రీ శ్చేతి స సామతే8, 33 సోమప
స్ఫూర్యసావిత్రా దత్తాళ్తా పుండరీయకక్కి ఉస్లినాభోనభోదశ్చ విళ్వాయుర్తీ ప్పీ కేన
చ. 356, చమూ+హరస్సు రేళశ్చ వ్యోమారిశ్శంకరో భవ ఈశః క రాకృతిర్షక్షో
భువనో దివ్యకర కృత్‌ . 3౩౫%, గణిత: పంచవిర్యశ్చ ఆదిత్యో రశ వాం సథాం
సవ కృతోమవర్చాళ్చ్‌ we నిశేవ చ. 3౬. అనుగోప్తాసు గోపా చ నప్తా
చేళ్వర వవ చ, కీర్తితా సే స్తే మహాభ్ధాగాః కాలస్యా గనిగోచరాః 3౭. అశ్రాచ్లే
యాని థాన్యాని కోద్రచాః ఫుల క సథా, హీంగుద వ్యషు ఛా శేషు పలాండుం
లశునం తథా. 3౮. ళోభాంజనః కోవిదార స్తథా గృంజనకాదయ?, కుకాండ
జాత్య లాబుంచ క్సప్హం లవణ మేవ చ, 1౯, గ్రామ్యవా రావా మాంసం చ యమ
వాప్రోవ్చీతం భి వేర్‌, కృృవ్షజాజీ విడశ్వే వ కీతషాకీ తేణెవ చ, ౮౦. అంక
రాద్యా స్పభావర్థ్యా ఇవా ళృంగాటకాని చ వర్ష యేల్ల వణం సర్వం తఇా జంబూ
ఫలాని చ. ౮౪౧. అవక్షుతౌ వరుదిళం తథా క్రాట్టేష. వర్టయేశ్‌ , నివాపే హవ్య
కవ్యేవా గర్భితం చ సుదర్శనమ్‌. రఈర_౨. వితెరశ్చ ప జీవాళ్చ నాభినందంతి
అన చండాలశ్వపచౌ వర్దౌస్య నివాపే సముపసీతే, ౪౮౩. కాపాయవాసాః
కునా పతితో ద్రైహ్మాహావి వా, సంకీర ర్ల యోనిర్వి వృళ్చ సంబంధ పతితస్య యక.
రర. వర్ణనీయా మ శేతే నివాపే సముప స్థితే, ఇల్యేవముక్త్యా భగవాకా స
వంళ్యం సిమ్చుషింపు రా, వితామహాసభాం దివ్యాం జగామా స్తీ సపోధనః, ర
ఇతి అను ఇాన నప ర్య్వాంతర్జిత అనుశాసనిక పర్వణి, ఏక నవలీత మో౭. ధ్యాయః,

956 ' శ్రీమహాభార తే, అనుకొసనపర్యణి [అధ్యా.

-అ0 శ్రౌస్టకల్పమ్‌. ర్రిఆా-
భీషఉవాచ: తథా వా పృవృత్తే తు సర్వ వవ మహర్షయకి వితృ
యజ్ఞంతే కుర్వంతి విధిదృవ్షేన కర్ణ ణా, ౧. బుషయో ధర రస త్యాస్తు కృత్యా
నివపనాన్యత, గర్పణంచావ్యకుర్వంగె తీర్రాంభోభి ర్యత వ, ణక, ౨, నివాప్రైర్బీయ
మానైస్తు 'చాతుర్యశ్ర్యేన భారత, తెర్పిణాః వీతెరో క సం జనయంత్‌ వై.
3. అకా తే చేవాః విత్చిఖిి సహ, సోమమేవాభ్యపద్యంత దా
హ్యాన్నా భి ప వీడి తా, ర, కేల బుఎళా సోమమాసాద్య వీతరో౭_ జీర వీడి తొ, నివా
Ww ల Wy రా
పాన్నేన వీడ్యా మః గై యోనోత్ర విధియ తామ్‌, ౫, తా౯ సోమః వత్యువా
బూథ శే యశ్చేదీసితం హా. స్యయంభూసద నం యాత సవః గైయోబభి
ఛాస్యతి.ట తే సోమవ చనా థేవాః విర్భభిః సవా భారశ్య మరుశ్చంో స సమాసినం
వితామహ ముపాగమః౯, ౭. వితరడోచుః:-— నివాపాన్నేన భగవ౯ భృశం
వీడ్యామహే వయమ్‌ ప్రసాదం కురు నోదేవ శ యో? నః సంవిధీయతామీ, రా
© gy a fe
ఇతి తేషాం వచః శ్రుత్వా స్వయం భూరిదమబ్రవీత్‌ , ఏహమేపార్శ(తోవహ్ని
ర్యుషచ్చే'యో విధఛాస్యతి, ౯, అగ్నిరువా చ--సహితాస్తాతభోత్యూ మో నివాసే
సముపస్థిలే జరయి వ్యథ ఛాప్యన్నం మయా సార్ధం నసంశయః. ౧౦. వతచ్చు)
5 వీత్తే g
త్వాతు పితరో మ స్తతః, వరిస్తాత్కారణాచ్చాన్నే! ప్రాక్తా
వద్దీయ లే నృప. ౧౧. నినప్తేచాగ్నిపూశ్వేవై నివాపే పురువర్షభ, న బహ్వరాత్ష
సాస్తంవై నివాసం ధక్షయంత్యుత, ౧౨. రవూంసి బాపవర్గంతే సితే చే
హుతాళ నే పూర్వం పిండం వితుర్షద్యా త్తతోదద్యాక్చితామ హే, ౧౩. వవితా
మవాయ చ తతవీష ఖ్రాద్దవిధిశనృత!, బూయాచ్చా "దే చ సావి తీం విందేవిండే
థి ఆశీ Aa) ఛీ p Uy

సమాహీతేక. ౧౮. సోమా యేలిచ వ క్షవ్యం తథా విళ్ళమ తేతిచ్చ రజస్వలాచ యా
నారీ వ్యంగితాకర్షయోశ్చయా. ౧౫ నివా పేనోపతిమ. త సంగ్రాహ్యానాన్య
ర్‌ టో p

వంశీ జూ, జలం పృతరమాణశ్చ కీ రయేత వీతలాముపాకా, ౧౬. నదీమాసాద్య కుర్వోత
పిల్వూణాం పవీిండతర్పణహమ్‌్స్‌ పూర్వం స్వవంశ జానాంతు క త్వాద్భి స్తర్బణం పునః.
౧౭. సుహృత్సంబంధివక్తాణాం తతోదద్యా జ్ఞలాంజలిమ్‌ కల్గాషగోయుగేనాథ
యుశేేన తరతోజలమ్‌ ౧౮. విశ రోభిలవంలేవై నావంచాప్యధినోహి తాక సదా
§ ళ్‌ 5a అ De రె అధ ఒడ బో

నావి వన! వ్రయచ్ళ ఈ సవమూహి-తా ౧౯. మాసా గే కృవ్లపక్షు స్య
కుర్యాన్ని ర్వపణాన్నివె, పుష్టి రా యు_స్తథాఏర్యం (శ్రీశ పవ పితృ భ క్రితః, 20,
వితామనాఃపుల స్త్యశ్చి వసిష్టః పులహ _స్పథ్మా అంగి రాళ్ళ కృతుకేవ కళ్యపశ్చి

౯9 అను సౌససికవర్వణి, త్రీనవతిత మో౭_ధ్యాయః, 959

మవోనృప. ౨౧. వే కురుకుల శే ప్ట మహా యోగేశ్యరాః సృ తా ఏలేచ విత
రో రాజ వస సరి! పరక, ౨౨, వ్రతా స్తు విండసంబంధాన్ను చ్యం తే తేన
కర ర ఇల్యేసాపురు వశే శెఫ్టగ్రాద్ధోత్స త్త్‌ర్య థాగమమ్‌, వ్యాఖ్యాతా: సూర్వనిగ్లిష్టూ
దానం వమ్యామ్య తః పరమ్‌, _౨౩,
కరం అను సనన ల అనుకాసనిక పర్వణి ద్వినవతిత మో2. ధ్యాయః,
ఆరి నిస సస్తన్యో పాఖ్యానమ్‌. ఈ

_ యుధిస్థిరఉవా చ ాద్విజాతయా వృతోపేతా వావి స్టే యది భుంజతే,
అన్నం ద్రా వాణ కామాయ కథ మేతత్సిణా' మహా, ౧. నీవఉ నాద: అ వేదో క్ర
వతాశె పవ భుండానాః కామకారణ్వే వేదో శేషు తు భుంజానా వతలుపా
Ww ౧... అమి (WU) లి
యుధిప్టిర. ౨, యుధ్విరఉినా చ :---యది దం తపంత్యాహు రుపవాసం
పృథగ్గనాః, తనఃస్యా చేత బే వేహ తవపోన్యద్వావీ కిం భవేత్‌. 3. ఫీషఉవాచ:--
మాసార్దమాసోపవాసాక య త్తపో మన్యతే జన అత్మతంత్రోపఘూతీయో నతవ
సీ నధర్మ విత్‌ , ర. క్యాగస్యవావి సంప శిప్యు చే తప ఉత్తమమ్‌, సదోపవాసీ
చ భవేద్చ హారీ తక్రైవచ. ౫ మునిశ్చస్యాత్సదావిప్రో వేదాంశ్నైన సదా
జపేత్‌ , కుటుం బికో ధర "కావ; సదాస్వవ్నళశ్చొమానవః. ౬, అమాంసాళీసడాసస్యా
త్సవిత్రంచస దాపరేత్‌, బుతవాదీ సదాచ స్వాన్నియతశ్చ సదాభి వేర్‌, ౭. విఫ భఘసాళీ
సదాచస్యా త్సదావై వారిథి ప్రియః, అమృ తాళీ సదా చస్యాత్పవి త్రి తీ చసదాభ వేత్‌.
రా. యుధిప్రర ఉవాచాాకి థం సదోవవానీస్యాన్స)వ్యణారీ చ పార్థివ, విఘసాశీక భం
చస్యా త్క_థం చై వాతిథి ప్రియః, ౯. ఖపషడవాచ;-- అంత రా నాయ మూాశంచ ప్రాత
రాశంచ యో నరః, సదోవవాసీ భవతి యోనభు జ్కేత రాపు నకి, ౧౦. భార్యాం
గచ్చ౯ బ్ర బహచారీ బుతౌ భవతి చెవహ్క బుతవాదీ నవా పాన లు మా
నవ ౧౧. అభక్షrయ౯ న్బధామాంస మమాంసా శ్‌ bie దానందదత్స
వత్సునరః సద్యా అమృతం భు క్క ఇతి విద్ధి యుధిస్టిర. ౧౩. ar క్షవత్సు
నాక్నాతి బ్రా చాంహాశేషు తు యో నరః, అభోజనేన తేనాస్య జితః స్యర్లో భ వత్యుత,
" కః జేవభ్చు పిళ్ళ భ్యళ్ళ సంశ్రి తేభ్య స్తృ్రభివచ్య అవశిస్తాని "యో భుం కే తమా
హుర్విఘసాశి నమ్‌, ౧౫. లేపాం లో కాహ్నా ప్రసర్యం తాః be బ్రంహజిః సృ,

ఉపస్థితాహ్యప్సరనో గంధరెళ్చ జనాధిప.౧౬ దేవ తాతిథిఖి! సార్ధం వితృభిశ్ళ్చోప

ion, రమంతే పు'త త్రపౌత్రేణ చేసాం గతిరను త్తమా, ౧౭. యుధిస్టిరఈ వాచ: వా.

960 శ్రీమవోభారతే, అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా,

బ్రాంవాణేభ్యః వయచ్చ్భంతి దానాని వివిధానిచ, దాతృవ, వతి గ్రాలు కో
తాత ౧౮, భీవ్వఉవాచ: --సాధోర్యః వ్ర తినృహ్రేయా త్ర క్తఛవా సాధు
తోద్విజః గుణవత్యల్పదోవ॥ స్యా న్ని ర్లుణేతు నిమజ్ఞతి. ౧౯, అశ్రావ్యు దాహరంతీ
మ మితివోసు ప్రుఠాకనమ్‌, వృషాద ర్భశ్చ సంవాదం స స ప్త గాం చ భారత. ౨౦.
కళ్ళ ఫో౭. త్రిర్వసిఫ్రళ్చ భ ర ద్వాజోఒథ గౌతమ విశ్వామి్రోజమదర్ని। సాధ్యీచె వా
ప్వరుంధతీ, ౨౧. సశే్టేపామథ తేపాం తు గండాభూత్క-ర కారికా, శూద్రః పళునఖ
“నభ రాచాన్యా బభూవహా ౨9, తేద స్వే తపస్యంతః పురా చేసరహీమి
మామ్‌, సమాధి నోపనిక్షుంత్రో బ్రహ్మలోకం శ ౨౩. అథాభవదనావృష్టి
ర హతీకురునందన, కృళ్ళ ప్రాణో ఒభవద్య త, లోకోఒయం సె వె ముధాన్విత! _౭ర,
రసి స్మింశ్చిచ్చపు రాయ పై క్‌ శ్‌ బ్భేన శిఏసూనునా దహీ గా గ్రే థబుత్విగో 0 త్తవు త్త తః
పురాకిల._౨౫. అస్మికా కాలేతు సోల్పా యురి సాంత మగమత్స భక తెతం కా
భిసంతే సాకి పరివా ర్యోపగస్టి"ే ౨౬. యాజ్యాత జ మధో ద్భస్త్యా గతాసుమృమషి
స త్రమాక, అవచంత తదా న్థాల్యాం ముథార్తాః కిల భారత. ౨౭నిరన్నే మర కలో
కేఒసి న్నా తానం తేప ప రీప్పవి, కృచ్చా)నూ షే పేదిరేప్ఫ త్రి మన్న పీత సప
సిన, 2౮, అటమూనో2థ తానా పచమానాన హీపతిః, రాజా శ్‌ బ్యోవృపా
దగి? క్లీళమానా౯ దదర్శహ, _౩౯. వృపాదర్శిరుపూచ: ప తి౫ వహసారయతి.
ఖ గొ ల ఖి ఆ ఒం
పుష్టి. ల వ్ర పరిగృవ్లా తామ్‌, మయి యద్విద్వ కే విత్తం త చ్చృణుధ్వం తపో
ధనాః 30* వయో హి మే బ్రాహణో యాచమానో దద్యామహం వోళ్వతరీ
హసిమ్‌, ఏకైకశః స వృపాః సంప్రసూతాః సర్వేషాం వై భీన్రుగాః శ్వగరో
వమూః, 3౧. కులంభరాననడుహూః శతంశ తా౯ ధుర్యా౯ా శ్వేతా౯ా “సర్వశోజవాం
దదామి పష పీ హూనాం వీవరాణాం చ తావదగ్యా) గృష్టి. సై శనుకాః సువ వ, తాళ్ళ.
౨౨ వరా౯్‌ చ గ్రామా ప్రపొిరసం య వాంగ్బ్వ రత్నంచాన్యలో దుర ర్లభం కదదానీ,
నాపి సీన్నభ జ్యే జా. కురుధ(ం పుష్ట ఫ్టీర్ధం వఃకిం ప ప్రయచ్చామ్యహం వై వె,332 /
బు షయణా చుక: —ా రజ న ర్రీతిగృహోోే రాం మధ్యా సాదో విపోపమకిి తేజ్ఞాన మ
మానః కస్తా త్తం కురుమే. య ప్రలోభనమ్‌ 36. వత్రం పీ దై వతమిదం
భ్రావ్హాణా౯ా సముపా శితప్‌:, Me క్ల హవ తపసా వ్రీతః wy ద్రీగాతి డేవతాః, ౨౫
U4
అహ్నాయే ఆరో బ్రాపాణస్యో పజాయ తే, తద్దావ అ నిర్దహ్యా త్పా9వో
Se తక వాః. 3౩౬ కుగలంసహా దానేన రాజన్నస్తు సదాతవ, అర్థిభ్యో
© ఫి
వీయ తాం సర్వమిత్యు క్వ తోఒన్యతో యయు;, ౨౭. అపక్వ మేవ తనాంసమభూ

౯౩.) ఆను కాసనికప పర్వణి, ్రీనవతిత మోఒధ్యాయః, 961

త్రేపాం ముహాఃతృనామ్‌్‌, అథ హత్యా యయుః స్వే వనమాహారకాంతీణ% 3౮.
au ప్రవోదితా sca వనంగ త్వా. వ్యమంత్రిణ% ప్ర పచీ యోదుంబరాణిస్త జాతుం
ళు. పృచ క్రి శి. a ఉదుంబరాణ్యథా న్యాని "హేమగర్భాణ్యుపాహరకా,
ఛృళ్యా ప స్థథా తతస్తాని ప్రగ్రాహితు ముపాద్రవ౯. ౪౦. గుగూణేతి విది త్వాథ
ర ణ్య తిర బ్ర ఏక్‌, స న్‌ మ మంవిష్టానా నొన ర్యా తంబు తక రో,
హైమానీమాని జానీమః ప ప్రతిబుద్ధాః స్కజాగృమ, కట్‌ హ్యేతదుపాద త్తం ప్రేత్య
స్యా త్కటుకోదయమ్‌, రవ్రతిగ్రావ్యామేవై తల్చేత్యేహ చ సుఖేప్పునా. ర౨.
వసివఉవాచ;శ లేన నిమృం గణితం సవాసేణ చ సమిశమ్‌, తథా బహువ
© a ఆశ 0 Uy
తీచ్చనై్వై పాపిస్టాం పతతే గతిమ్‌. ౫౩, కళ్ళ్యపఉవాచ;--యత్సృధివ్యాం బ్రహ్‌
యవం హిరణ్యం పశవః (స్త్రియః, సర్యంతన్నాల మేకస్వ తస్తాద్వి ద్యాకా శమంచ
శేత్‌, రర, భర ద్వాజడఉనాచ;--ఉక్పన్నస్య రురోఃశృంగం వర్థమానస్య వర్షతే,
స్త ర.

ప్రార్థనా పురువన్వేవ తస్య మాత్రా నవిద్య తే. ర౫., ase —నతల్లో శే
దొవ్యమ స్త యల్లోః౦ ప్రతిపూరయేక్‌ , సముద్రకల్పః పురుషో నకదాచన పూర్య
తే. ర౬. విక్యామి త ఉవాచ: కామం కామయమాసస్య యదా కామః సమృధ
(కర పధ్య

తే, అశ్రైనమపర! కామ స్పృష్టావిధ్యతి బాణవత్‌ . ౮౭. జమదగ్నిరువాచ:ా వతి
౧. 224) ) స్‌

అం. స స్య న్నే
గృహే సంయమోవై తపోధారయతే ధ్రువమ్‌, తద్దనం బ్రావాణన్యేవా లుభ్య
మానస్య వి స్రవేత్‌ రే౮. అరకుంధత్యువాచ;-ా ధర్శార్థం సంచయో యోవై
ద్రవ్యాణాం క గ! తవః సంచయవ వేహ విశిష్ట దృవ్యసుచయాల్‌ రో,
గండోవాచ;--- ఉగాదితో భ యాద్య స్థాద్భిభ్యతీ మ మమెశ్యెరాః బలీయాం
సో దుర్భలవ ద్చిభేమ్యహమతః పరమ్‌. ౫౦. పశుసఖఉవాచః- యదై్వై భర్తే
పరంనాన్తి బ్రాహణా స్తద్ధనంవిదు$ వినయార్థం సువిద్వాంస ముపాసయం యథా
తథమ్‌ ౫. బుషయ ఊచుః :-- కుశలం సహదానేన తస యస్య ఇమా,
వ్రజ ఫలా న్యుపధియు కాని య ఏనం నః పయచ్చతి, ౨, భీషఉవాచ:--ఇత్యు
క్యా హేనుగర్భాణి హిత్యా తాని ఫలాని టై బువప యో జగ్గురన్యత్ర సర్య
వ్‌వ ధృత వ్రతాః. ౫3. మం త్రిణ ఊోచుః ాఉపాధిం శంసమానా సే హ్‌ త్వా
తాని ఫలాని వై, తతా ఒన్యేనై వ గచ్చంతి విదితం తేఒస్తు పార్థివ. ర. ఇత్యు
కః సతుభ్భ్ళృ తే క్‌ ర్యమాదర్భక్పథోవవా, తేషాం దే పతికర్తుం చ స్వే
పా మగమన్హృహమ్‌. ౫౫. సగ త్యాహవనీయేఒగ్నా తీవ్రం నియమమాస్థితః,
జుహావసంస్కస్రతె రృం తె రేకై కామాహుతిం నృపః, క తస్తాదగ్నోః సము
121

962 శ్రీమువోభార త్తే అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా

త్త్‌స్‌ కృత్యా లోకభయంక రీ తన్య్వానామ వృషాదిర్భి ర్యాతుథానీ త్యభాక
రోత్‌ ౫౭. సాకృత్యా కాలరాతీ వ కృతాంజలి గుపసితా, వృపాదర్చిం నరపతిం
ల టి! థి 9 ఇ
కింక రోమోాతి సాబపీత్‌ , ౫౮ వృషాదర్భ్శిరు వా చ--బుపేణాం ట్ర మ
ణం వ dow క
రుంధ త్యా స్తరకైవచ, దాసిభరుక్చ దా న్యాశ్చ మనపసొనావు ఛారయి. ౫౯. జ్‌
నామాని చైవైపాం సర్వానేతాక్‌ వినాశయ్య వినక్షేషు తామై (రం గచ్చయ త్రే
ప్పితంతవ. ౬౦. సాతశేతి ప్రతిశ్రుత్య యాతుధానీస్యరూవిణ్సే జగామ తద్వనం య
తృవిచేరు స్టే మహర్షయః. ౬౧. భిప్త్పఉవాచ;-అశార్రి పముఖా రాజ్‌ వనే
రెస్తేన వార్ష య, వ్యచర౯ ఛక్షయంకోవై మూలానిచ క ౬౨. అథా
పళ్య౯ సువీనాంస పాణిపొదముఖోదరమ్‌, పర్మివజంతం లంగ పరివ్రాజం
శునా సహా, ౬౩. అరుంధతీతు తం దృష్టా సర్వాంగోపచితం శుభమ్‌, భవితారో
ర్‌ అస జ్‌.

భవంతోవై నై వమిత్యబవీదృషీ ౯. ఒర. వసిపఉవా చాానెత న్యేహ యఖాస్తాక
మగ్నిెహాోత్ర, మనిర్లు తమ్‌, సాయంప్రాతశ్చ హోోతివ్యం తేనవీవాలా శునాసహః
౬-౫, అ త్రిరవాచనైతశే స్వెహ యథాన్తాకం క్షుథావీర్యంసమాహ నేమ్‌, కచ్చా)
ధీతం ప్రవష్టంచ వ శునాసహ. ౬౬. విశ్వామిత్రృఉవా చ-- నై తన్యేహ
యథాస్తాకం శళ్వచ్చాత్తుం జరన్దవః, అలనఃక్షుత్సరో మూర స్పేనవీవా౯్‌ ళునా
సహా,౬లి, జమదగ్నిరువాచ---నెత స్యేహయథాస్తాకం భ క్రమింధ న మేవచ, సంచిం
త్యం వార్షికం కించి చేనవీవా౯ాశునాసహ,౬౮. కళ్యవఉ నాచ--- నై త స్యెహ యథా
స్థాకం చత్యారశ్చ సెహాదరాః, "దేహా చేహీతి భిక్షంతి లేనవీవా౯ా కునాసహ,
౬౯. భరద్వాజఉవాచంలానైతన్యేహ యథ్రాస్తాకం బృహబంధో రచేతసకి శోళో
ఛా ర్యాపవా'దేన తేనవీవా౯' శునాసవా. ౭0. గాతమఉివాచ;---నైత న్యేహ యథా
సాకం తికొశేయం చ రాంకవమ్‌, ఏకె కంచె తివరీయు తేన వీవాళా శునాసహా
3 (WU ae 9 UA

౭౧. ఖభీవఉవాచఃాఅథ దృష్ట్వా పరివాట్సతాకొ మహర్షీ ౯ శునాసవ్కా అభి
గమ్య యథాన్యాయం పాణిస్పర్శ్భమథాచర త్‌ . ౭.౨, సరిచ ర్యాం వనే తాంతు
కుత్సే 9తీఘాత కారి కామ్‌, అన్నో నేన ని వేద్యాథ ప్రాతిష్టంత సమోవతే. ౭3,
వకనిశ్చయ కా ర్యాళ్చ వ్యచరంతే pe చ, ఆదదా నాస్పముద్ధ ల్యే మూలాని చ
ఫలానసిచ, ౭6. క దాచిద్యిచరం త స్తేవృ మైరవిళై ర్భ్రణామ్‌, శుచివారి ప్రసన్నోదాం
దదృశుః పద్మినీంశుభామ్‌ ౭౫. బాలాదిత్యవవుః పఖై కఃవుమ్క నై రుపకోభీ తామ్‌,
వె దూర్యవర్శసద్భ్నశః పద్మపృతే ర థావృతాహ్‌, 2౬, నానావిధై శ్చ విహాగైర్లల
వ కర నేవిభి, వక ద్యారా మనాదేయాం సూపతీ రామ కరమామ్‌. ౭౭. వపా
Ww థి ది లి

౯3.) అను కాససికపర్వణ్య త్రినవతీత మోఒధ్యాయకి 9698

దగ ల తు కృత్యా వికృతదర్శనా, యాతుధాసీతి విఖ్యాతా పద్మినీం
తామరశక్షుత. ౭౮. పళుసఖసహాయాస్తు బిసార్ధంతే మహర్షయః, పది నీమభిజగ్లు స్తే
సర్వే కృత్యాభిర క్షి తామ్‌. ౭౯ తతన్తేయాతుధాసీం తాం దృష్ట్వావికృతదర్శనామ్‌,
సిక క మలినీతీ రే కృక్యామూచుర హర్షయః, రార ఏకాతిన్టసి కాచత్వం కన్యా
సే కిం వయోజనమ్‌, పద్మినీతీర మా నిత్య భూషితం కిం చికీర్ణ సి. రాగం రరగూతుధా
వ న కల ఫనుయోనో మే నకర్తవృః కథంచన, అరశ్షణీం మాం పది
న్యా విత్తసర్య తపోధనాః. ౮౨. బుషయడోచుః ఫా-సర్వవవక్షుథా రాః స్మ చా
న్యత్కించిద స్లినఏ భవ త్యాస్సంమతే సర్వేగృహ్హీయామబిసాన్యుత. ౮3౩, యాతుధా
న్యువాచ--సమయేన విసాసీత్రో గృహ్వీస్యంకామకారతః, వ+కె కో నామమేపోక్వా
న శ నల్‌, రార. భీవృడవా చఃవిజ్ఞాయ యాతుధానీంతాం కృత్యా
మృపి వధ పీ౯ఃమ్‌, అ రిఃక్షథాపరీ తా శ్లా త్రత్రో పచనమ బ్రవీత్‌. ౮౫. అ త్రిరువా
చ:=అకరా తిర త్రిస్సారా త్రి ర్యాంనాథీ లెత్రిర ద్య వె, ఆరా త్రిర తిరిల్యేవ నామమే
విద్ధికోభ నే. ౮౬, యాతుథాన్యు వాచ:_యథోదాహృతీ మేత త్తే మయినామమహో
ద్యు తే, దున్ధార్య మేత న్మనసా గచ్చావరిర పది సీమ్‌,౮ ?,వసిష్థఉవా చ__వసిస్టో౭.సీ వరి
ఫ్రోజస్మి ననేవాసగ్భ హావ్వవి, వసిష్ట త్వాచ్చ వానాచ్చ ససిష్టఇతివిద్ధిమామ్‌, ౮౮.
యాతుధాన్యువా చ నామనైరు క్షమేత త్తే దుఃఖహ్యాథాపీకాక్షురమ్‌, నై.తద్ధార
యితుం శ కర్ణం గచ్చానతేర పది సీమ్‌. ౮౯ కశ్యప వా చాకులం కులంచ కువ
వః కువవః కశ్యపో దబ కాళ్ళః కాళని కాళ త్వా దేత నేనామథార య, ౯౦,
యాతుధాన్యువా చ__.యథో దాహృత మేత శ్రే మయినాను మహాద్యుతే, దుగ్ధార్య
మేతననసా గచ్చావ తరిపద్నినీమ్‌. ౯౧. భరద్వాజ ఉవాచ. భ శేసుతా౯ భే
శిష్యూ౯ భ రేచేవా౯ భ రేది్భజా౯, భ శేధార్యా మనవ్యాజో భరద్వాజోఒస్ని
శోభనే, ౯౨, యాతుధాన్యు వాచ: _--నామనై రు క్ష మేత త్తే దుఃఖవ్యాభాప.తా
తరమ్‌, నైతద్ధారయితుంళ క్యం గచ్చావతేర పదిసిమ్‌, ౯౩, గారమడఉ నాచః
గోద మోదమతోఒధూ మో దమ సె సమదర్శనాత్‌ , గోభిస్తమో మమధ్య స్తం జూత
మా తస్య చేహాతః, ౯౮, విద్ధి వమూం గొళమం కలే యాతుధాని నిబోధ మామ్‌,
Uy
౯, యాతుధాన్యునాచ:-యథో దాహృతశ మేత శ్ర మయినామ మహాముశే,
: పద కి నా.
దైతద్ధాగయితుం శక్యం గచ్చ్బావతర వది సీమ్‌, ౯౬. మ ను ప్‌ శే
జేవాళ్ళ చు మిత్రం మి త్రమస్మి గవాం లేథా విశ్యామి, తె మిలిఖ్యాతం యాతు
థాని నిబోధ మామ్‌, ౯౭. యాతుధాన్య్యు వాచా నామనైరు క్ర మేత శ్రే దుః

(64 శ్రీనువోభార కే అను శొసనవర (ణో [అధ్యా,

వ్యాభాపతాక్షురమ్‌ నైతద్దారయితుం శక్యం గచ్చావతర పది సీమ్‌, ౯౮, జమ
దగ్నిరువా చ= జాజమద్యజజా నేవాం జిజాహీహా జిజాయిపీ, జమదన్ని రితిఖ్యాత
మతో మాం విద్ధి శోభనే. ౯౯, యాతుథాన్యు వాచ;--- యథో దాహృత
మేత లే మయినామ మహామునే, వ వారయితున శక్యం గచ్చావతర పది నిమ్‌'
౧౦౦. అరుంధత్యు వాచ: ధ 1౯ ధరిత్రీం వసుధాం భర్తు స్తిపామ్యనంతరమ్‌,
మనోనురుంధతీ భ ర్తురితి మాం విద ద ్యరుంధతీమ్‌, ౧౧౧. యాతుధాన్యువాచ: -
నామనెరు ర్త మేత బై దుఃఖవ్యాఖ షి. తాశ్షరమ్‌, నైతద్భారయితుం కకం గబ్బా
వతర 'పదిసీమ్‌. ౧౦౨౨. గండోవాచ; = వై కంక టే శే గండేతి ధాతు మేతం
వ్ర చక్షతే, తేనోన్నతేన గండేతి విద్ధి మాఒనలసుభవే. ౧౦౩. యాకుభా.
న్యువాచఃానామనై రు క మేక తే దుఃఖవ్యాభాప. తాక్షరమ్‌, నైగద్ధారయితుం స
శక్యం గబ్బావతర పది సీమ్‌, ౧౦౪. పళుసఖ ఉవాచ: పథూకా రశ్ష్యూమి క్ర
దృష్ట్రాహం పళూనాం చ సఖా సదా గాణం వళుసఖేత్యేవం విద్ధి మామన్ని
సంభ వే. ౧౦౫ యాతుధాన్యువాచా నామనైరుక్షమేతత్తే దుఃఖవ్యాభా
షీళతాషరమ్‌, లవ అంతక శకం గచ్చావళర పద్ది పదిసీమ్‌. ౧౦౬ ళునస్పఖ
ఉవాచ;:లాలా వభెరు కం యభథానామ నాహం వ కమిెహూత్స శే పా శునస్పఖ
నఖాయం మాం యాతుధాన్యుపధారయ, ౧౦౭. యూతుధాన్యు వా చ:--
నామనెరు కృమేత శ్రే వాక్యం సరద op త స్తాత్సక్ళది దాసం త్వేం బ్లూ ౭౮ సా
తన్నామ శే ద్విజ ౧౦౮. శునస్పఖఉవాచ; —సక్ళదు క్త కం క్‌
నగృహీతం త్వయా యది త స్పాత్తి ౧దండాభిహ తా గచ్చ భసేతీ మాచిరమ్‌,
౧౦౯. సాబ హదండక ల్పేన కేన మూర్ధ్ని హతాతద్యా కృత్యా పపాత మేదన్యాం
భససాచ్చ eee ౧౧౦. శునస్పఖాచ హత్వా తాం యాతుధానీం మహజ
లామ్‌ భువి త్రీదండం వ్‌ప్పభ్య ఇాడ్వ లే సముపొపిళత్‌ , ౧౧౧. తతస్తే మునయ
స్సర్వే కన గ ౧! యఖథాకామ ముపాదాయ సము తేన్గురు దాని ఆః,
౧౧౦౨. శ్ర్‌మేణ మహ తాకృ త్వా తేవిసానికలాపళః త్రీ నిక్షిప్య పది దిన్యా _స్తర్ప
ణం చక్రురంభసా. ౧౧౩. అధథోశ్లాయజలా త్తస్తా త్సర్వేతే సముపాగ మకా నాపళ్యం
కావి తే తాని బిసాని పురువర్షభాః, ౧౧౪, బుషయ ఊచుః := కేన ముధాప
రీతానా మస్తాకం పావకర్శణ్యా నృళం నేనావనీళాని బీసాన్యాహార కాంజీ ణామ్‌.
౧౧౫. లే ర. మానాస స్త్యన్యోఒ న్యంవప్ర ప చ్చుర్ది జ సత్త తమూాక్కి తజొచు స సమయం
సర్వే కుర్మ ఇత్యరికర్శన ౧౧౪౬ తఉక్త్యా బాఢమి క్యేవం సర్వ ఏన తదా సమమ్‌,

౯3.) అనుకాసనికపర్వణి త్రినవతీ3 మోఒభ్యాయ!.. 965

ముధార్తా స్ఫుపరిశ్రాంతాః శపథా-యోపచక్రముః ౧౧౭ అ త్రిరువాచః-ాస
గాం స్పృశతు పాబేన సుఃర్యం చ ప్రతిమేహత్కు అనధ్యాయేవ్వ్యథీయీత బిస
సైన్యం కరోతి యః, ౧౧౮. వసిష్టఉవాచ;-- అనథ్యాయ పరోలో కే ళునః
సపరి కర్శతు, పరిస్రాట్కా_ మవృత్తస్తు విసెసె స్తెన్యం కరోతి యః, ౧౧౯ శరణాగతం
హంతు స్వస్య స ససుతెం చోవజీవను, వ్‌ నే కాంవము కేనా శాద్చిస సైన్యం
కరోతియః. ౧౨౦. కశ్యపడివా చ: సర్వత్ర సర్వం లపతు న్యాసలోపం కరోతు
చ, కూటసాథీత్వమ భ్యేతు బిస్టైైన్యం కరోతి యః. ౧2౧. వృథా మాంసాళ
నశ్చాస్తు వృథా దాను కరోతు చ, యాతు (న్ర్రీయం దివావైవ బిస సైన్యం
కరోతియ$ః ౧౨౨. భర ద్వాజఉవాచ;--న్ఫశంసస్త్య క ధర్థాస్తు శ్రమ జ్లాతిషు
గోషు చ, టా హాణం బావీ జయ తాం బిససె సె న్యం కరోతి యః, ౧-౩౩. ఉపాధ్యా
యమధఃకృత్వా ల న ఛ్యతు య జూంవ్యప్కి జవోతుచ సక శ్రాగ్నా బిసస్తె సైన్యం
కరోతి యః, ౧౨5౪. జమదగ్నిరువాచ;---ఫురీ పషముత్పృజత్వప్పు హంతుం గాం
చెవ ద్రువ్యాతు, అన్ఫతే" మెథునంయాతు విసా సైన్యం కపోతి యః, ౧౨౨౫,
జ్వేహ్యా ఛార్యోపజీవీస్యాత్‌ దూరబ 'ధుళ్చ వైరవాకా అన్యోన్య స్యాతిథిళ్చాస్తు
బిసస్తెన్యం కరోతి యః, ౧౨౬ గొతమడవాచఃాఅధీశత్యివేదాం స్యజతు
త్రీనగ్నీ నపవిధ్యతు, వి క్రణాతు తథా సోమం బేసస్హైన్యం కరోతి యః, ౧౫?
ఉదపాన వ వే గామే వాహణో వృవలీపతిః, తస్య సాలోక్యతాం యాతు బిస
Mm UG WJ
స్పెన్యం కరోతి యః, ౧౨౮. విశ్వామి త ఉవాచ: జీవతో నె గురూ
భృ త్యా౯భి రంత్వస్య వరే జనాక, అగతికృహుపుత్రః స్యా ద్బిస _స్తెన్యం కరోతి యః,
౧౨౯, అశుచి రృ9హకూటోస్తు బుద్ధ్యా చె వాష్యవాంకృతః; ర్త దళ మత్పరీచాస్తు
బిసస్కైన్యం కరోతి యః ౧౩౦. వర్దాచరోస్తు భృతేకో రాజ్ఞ శ్నాస్తు పురోహతః,
అయాజ్యస్య భ వేదృత్విక్‌ బిస్టైన్కం కరోతియ:ః, ౧౩౧. అరుంధత్యు వాచ;__
నిత్యం పరిభ వేచ్చ శ్రూం భర్తుర్భవతు దుర్శ నాళ వకా న్వాదు సమశ్నాతు శ్ర్‌స
స్తన్యం కరోతియా, ౧౩౨. జ్ఞాతీనాం గృహమధ్యస్థా సక్తూనత్తు దివాత్షయే,
అభోగ్యా వీరసూరస్తు బిసస్తెన్యం కరోతి యా, ౧౩౩. గండొ వాచ;లా అనృతం
భావతు సదా బంధుభిశ్చ నిరుధ్యతు, దదాతు కన్యాం శం'శకేన బిస సె ్రైన్వం కరో
తియా, ౧౩౮ సాధయిత్వా స్వయం ప్రా సత్‌ చాన్యే జీర్యతు చైవ హ్క విక
ర్య కా ప్రణీయేత బిసస్పైన్యం క. ౧౩౫. పళుసఖఉవాచ: ఎా-దాసవఏవ
పోజాయేశామవ్ర సూది రకించనీ, డదైవతేవనమస్కా_రో విస సె చనం కరోతి

966 శ్రీమవాభార తే, అనుశాసనప పర్వణి [అధ్యా

యః. ౧౩౬, కశునస్పఖఉ వా చ;--అధ్వర్య వే దుపూతరం వా దదాతు చృందో
గేవా చరిత బహద శే, అథర్వణం వేద మధీత్య విప్రః స్నాయీతవా యో
హరతే విసాని. ౧౩౭. బువయడాచుః “ఇష్ట మేతెద్ది ఇజాతీనాం యో౭_యం
తే శపథః కృతః త్వయా కృత్యం బిసనైన్యం సర్వేషాం నీ ళునః సఖ, ౧౩౮ శున
స్పృఖర వా చ న్య సమద్యం నపళ్వర్భ్‌ ర్యదుక్త గ్ర కృుతక ర్య నే సత్య మేతన్న .
మిె ఖై తే ద్చిససై న్యంకృతం మయా. ౧౩౯. మయా హ్యంతర్జి తానీహబిసానీమాని ,
వశత, పరీశ్రార్థం భగవతాం కృత మేవం మయా ఒనఘాః ౧౪౦. రక్షుణార్గం చ
సర్వేపాం భవతా మహ మాగతః, యాతుధానిహ్యుతికూ రా కృతెరిపావో వధైె.
పిణీ ౧ర౧, వృషాదర్శిప్రయు క్తెపా నివాకా మే తపోధసాక్కి దుస్తాహీంస్యాది
యం పాపా యుష్థా౯ ప్రత్యగ్ని సంభవా. ౧ర౨. తస్తాదస్త్యాగతో విప్రా
వాసవం మాం నిబోధత్య అలోభా దక్షయా లోకాః ప్రాప్తా వై సార్వ కామికాః,
౧౮౩. ఉ తిప్పధ్వమికః ఖీ పృం తానవావుత వైదిషిణాః. ౧౪౩. భీవఉవాచ:-ా
తతో మహర్షయః ప్రీతా సశేత్యుక్తాష వురందరక్‌ సహైవ త్రిదశేంద్రేణ
స్వే జగ్గు (స్ర్రివిష్టపమ్‌. ౧౮౮౪. ఏవమే తే మహాత్తానో భోేగార్భహు విథ్రైరవి,
తుథాపరమయా యుక్తా ఛంద్యమానా మహాత్మభిః, ౧ర౫, నైవభోభంతదాచక్రు
స్తతః స్వర్ష మవాప్నువ తస్మాత్సర్వాస్వవస్థాసు నరో లోఫఠ వివర్ణయెత్‌ ,
౧ర౬ ఏవధర్మః వరో రాజం స్వస్మాల్లోభం వివర్జయేత్‌ , ఇదం నరః సచ్చరితం
అస ది న a న్న ్న _ బో we
సమవాయీషు వ రయక, ౧5౭. అర్థభాగ్‌ చ భవతి సచ దుర్హాణ్య వాప్ను తే,
వ్రీయంతే పితేరళ్న్వాస్య బువ యో దేవ తా స్తథా, యళో ధర్హార్థ భాగీ చ భవతి
ప్రేత్య మానవః, ౧౮౮.
9తి అనుకాసనపర్వాంతర్లత టా. ర్రికవకికమాబభ్యాయక.
నీవ ఆ వాచ అత్రైనోదాహీరంతీమ మితివోసం ఫవృరాతనమ్హ్‌ య
ద్వ భ్థత్తం శీర్ణయాక్రాయాం కపథం ప్రతి తచ్చృణు, ౧, పుష్క_రార్గం కృతం
సెన్భం పురా భరతసత్తమ్మ రాజర్షిభిరృహారాజ తృెవ చ ద్విజర్షిభి, ౨
6 న 6 « క్ర చ్‌ ౧ స
బువయః సమేతా; వళ్ళి మేవై SOE సవమాగ తా మంత్ర్రమమంత్రయంత,
చరామ సర్వాం పృథివిం పుణ్యతీర్థాం తతః కామం హంత గచ్చాము సరే 3;
శుక్ర ౭ం౦గిరా ఎన్‌ కొవిశ్చ విద్యాం స్తథా ఒగస్తోో గారదవర్యతౌ చ, భృగుర్వ
సివ్యః క ళ్యపోగాతమళ్చ విశ్వామిత్రో జమదగ్నిశ్స రాఒ౯. ర, బుపి.స్తథా

౯ర.] ఆనుశాననికపర్వణ్కి చతుర్నవళిత మోఒధ్యాయః, 967

గాలవ థాష్ట్రకళ్ళ్చ భార ద్వాజ్‌ రంధతీవాలఖిల్యా శిబిర్లి లీపోన హుపోఒంబరీషో
రాజా తుయాతి ర్లుంధుమారోథ ఫూరు, ౫. జగ్గుః వురస్కృత్య మహాను
భావం శత క్రతుం వృతృవాణం నరేంద్రాః, తీర్థాని సర్వాణి పరిభమంతో
తాం సృత్యుదీయుః క్రారికీం పుణ్యపీ ర్యామ్‌. ౬. సశేరము తీశ్లేవ్వవధూత పాపా
సతో బ్రహాసరః సుపుణ్యమ్‌, దేవస్య తీస్తై జలమగ్నిక౯ల్పా విగాహ్యా
తే భుక్తబిస పసూనాః ౭. శేచి దిపాన్యఖనం స్తత్ర రాజన్న న్యే మృణాలా
న్యఖనం స్తత్ర విప్రా అభా పశ్యక పుష్కరం తే హ్రియంతు హైదాదగ స్టే
న సముద్ధతం తిత్‌, ౮, తానావా సర్వాన్ఫపిముఖ్యానగ స్ట్యః కేనా దత్తం
పుష్క_రంమే సుజూతమ్‌, యు ప్తా౯ శంకే పుమ్మ_రం దీయతాంమే న వె భవంతో
హర్పుమర్హ్యంతి పద్మమ్‌, ౯, శృణోమి కాలో హింసతే ధర్మవీర్యం సోఒ3యం

దగు
వాదీ

bi | -
న ధర్మపీడ్కా పురాఒధర్తో వర్త క్లే నాహయావత్తావన్లచ్భామః
సురలోకం చిరాయ. ౧౦. పురా వేదా౯ బ్రావాణా గ్రామము భ్యే ఘుప్టన్వ రావృ
పషలా£౯ శ్రావయంతి, ఫురా రాజా వ్యవహా రేణ ధ రాల పశ్యత్వ్య హాం పరలోకం
వజామి, ౧౧ ఫరా వనా౯ పత్నవశా౯ గరీయనో యావన్న రా నావమంనంంతి
Ww ప్ర ఆలి ౫ ట్టి
సర్వే, ధమోత్తరం యావదిదం నవ ర్హతే తావద్వ్శజామి పరలోకం చిరాయ,
౧౩. పురా ప్రవశ్యామి పకేణ మరా బలీయసాక౯ దుక్చలాళ౯ా భుజ్యమానాళ,
తస్తాద్యాస్యామి పరలోకం చిశాయ నహ్యుత్స వాదస్తుమిహ జీవలోకమ్‌, ౧౩.
వశీ WI
తమాహురార్తా బువయోమహాగ్గిం న తే వయం వువ్కరం చోరయామి,
మిథ్యాభి వంగో భవ తానకార్య శృపామ a శషవత్తెర్మ హర, ౧౪. లే నిశ్చితా
సత మహార్ల యస్తు సంపశ్యంతో ధిర మేతం నశేందాకి తతో ఒళవంత పథాకా
అరు యె ళీ శ్ర \(W 3
పర్య యేణ ససావ తే వ మ. ౧౫. భృగురువా చా వత్యాకో శే
అగ అ ఆ ఇచ అష ద్‌
దిహాహ్రష్టస్తాడితః ప్రతితాడయేత్‌ , ఖాజేచ్చ సృష్ట మాంసాని య స్తే హరతి
వుష్కరమ్‌, ౧౬. వసిష ఉవాచ;--అస్వాధ్యాయపరోలోకే శ్యానం చ పరిక
©

F ద ఇద అడ జ
రకు, పు రేచ భిక్షుర్భవతు య స్తేహరతివు ష్క_ర మ్‌, ౧౭. క శ్యోపఉవాచ__సర్యత్ర,
సర్వం పణతు న్యానలోపం కరోతు చ కూటసాఠ్న్షీత్వమభఖ్యేతు యస్తే హరతి
వ్కరమ్‌. ౧౮. గాతమఉవాచ;--జీవత్య్వహం కృతో బుద్ధ్యా వివ మేణ
సమేన స్క కర కోమత్సరీచాస్తు య సే హరతి వుష్క_రమ్‌. ౧౯. అంగిరాణివాచ:-

యి త జా

అళుచిర్భ్ర)హూకూటోజఒస్తు శ్వానం చ పరికర్ష తు బ్రవాహా నిమ్మృతిశ్సా=స్తు
యసే హరతి పుష్కరమ్‌. ౨౦. ధుంథుమారఉవాచ; --అకృతజ్ల స్తు

ర రః వ

(ల

న్న

968 శ్రీమహాభార తే, అనుశాసనపర్వణి [అభ్యా,

మిశ్రాణాం శూద్రా యాం తు వ్రజాయతు, ఏకః సంపన్నమశ్నాతు య స్తే హరతి
ష్ట్ర శక్‌! ౨౧, వ ఉవాచః-జద పాన" సే గ్రామే బ్రాహ్మణో వృషలీపతిః,
తస్య లోకా౯ సవృజతు య స్త హారతి వుష్క_రమ్‌. ప mere ఉవాచ :-
చికిక్సాయాం ప్రచరతు భార్యయా చైవ వుమ్యతు, శళురా త్తస్టవృ క్తిస్సా ర
ద్య నహారతి పుష్కరమ్‌.౨౩. శుక కృఉనాచవలా వృథా*మాంసం సనున్నాతు దివా
గచ్చతు మైథునమ్స్‌ చే చే ఏక భవకు రాజ్ఞళ్చ య సే నే వారతి వుష్క.రమ్‌. ౨౪౮.
జమదగ్నిరువా చ: పదా యేవ్యథీ యూత మిత్రం గ్రట్టేచభోజయేక్‌, కానే కూద
స్యచాన్నీ యాద్వ స్తేహారతిపు ష్క_రమ్‌, ౨౫, ఫవికహోచ: తపా షయ
తాంయజ్జో విఘ్నంక రోతు చృకప పస్విభి క4ను భ్సచ్చ య స్తే హారతి పుష్క_రమ్‌, ౨౬
యయాతిరువాచ; --అన్నతౌ వశీజటీ చైవ భార్యాయాం సపజూయతు, నిరాక
రోతువేదాంళ్చ య నే హారతి ఫుష్క_రమ్‌, ౨౭. నహువఉివాచ;--అతిథిర్రహ
సంస్థో ఒస్తు కామవృ త్రీస్తు దీశ్రీళేఖ విద్యాం ప యచ్చ తు భృతో య స్తే హరతి ఫు
ప్కరమ్‌. 2౮. అంబరీ వివా చ: ఆ న్ఫళం సస్తక్త ధ రాస్తు శ్రమ జాతిస్లు గోము
చ, నిహంతు బా హాణం చావి య స్టేసారతి పుష్కురమ్‌, ౨౯, నాగదఉవా చా
గృహే జ్ఞానీ బహిళ్ళ్శాత్రుం పక తాం విస్వరం పదమ్‌ గరీయసోఒవజానాతు య స్తే
హారతి పుష్కరమ్‌. 30. నాభాగఉవాచ:;-- అనృకం భావతు సదా సద్భి శైవ
విరుధ్యతు, శుల్కేనకు దదత్క_న్యాం యస్తే హరతి పఫువ్మరమ్‌, 3౧, కవి
రువా చ;---పద్చా సం సగాం తొడయతు సూర్యంచ వ్రతీ మేవాతు, సర జ్రాగత్రం
సంత్యజతు య న్దే హరతి వుష్కారమ్‌. ౩౨. విశ్వామిత్ర ఉవాచ: కరోతు
భృతళోఒవర్హాం రాజ్ఞ శ్చా స్తు పురోహితః, బుతిషిగస్తు హ్యాయాజ్యన్య యే
హరతి ఫుమ్మ_రఘమ్‌. 33, పర్వతఉ వాచ: గ్రామే చాధికృక!ి సోస్తు ఖరయానే
న గచ్చక, ళునః కర్షతు వృత్తృర్తే య్తే హరతి ఫృమ్యరమ్‌, కర
భర ద్వాజ ఉవా ద: --సర్వపా పసమాదానం నృశం నే చాన్ఫ తే చ యర్‌,
తత్తసాకిస్తు సదా పాపం యనే వారతి పుష్కరమ్‌. ౩3౫%. అప్పక ఉవాచ :-
సరాజాఒ స్ప ఏకృత పద్హ 8 కామవృత్తే త్రక్న _ పాపకృత్‌ , అధనేణాభి శా స్తూర్వీం
యస్తే హరతి పుష్క_రమ్‌. 3౬. గాలవ ఉవాచ; పావివే భ్యేహ్యనర్హా ర్హా
సృనకోఒస్తుస్వపాపకృత్‌ , దత్యా దానం కీ రయతు య సే హరలిపువ్య_రమ్‌, 38,
అరుంధత్యు వా చ: --శ్వశ్వాంసవాదం వదతు భర్తుర్భవతు దుర్భనాళి ఏకాసా పదు
సమశ్నాతు యాతే హరతి ఫుష్క్టరమ్‌,. 3౮. వాలఖల్యాడోచు? ఫా నకపా బే

౯౫) అను శౌసనికపర్వణ్శి పంచనవలిత మో2ఒధ్యాయ!, 969

నవృ త్త్యీర్ధం గ్రామద్వాశే సతిష్టతు, ధరజ్ఞ స్త్వ కృధర్శాస్తు య స్టేవారతి పుష్క
రమ్‌, 3౯ శునస్సఖణ వా చ:--అగ్ని "హిరాత్ర మనాదృత్వ ససుఖం స్వవతు ద్విజః;
5 వ్రాట్కా.మవృత్తా*2.స్తు స్తు య స్త వారతిపుష్కరమ్‌. ఈం. సురభిరువాచ:--- వాల
చేన నిడానేన కాంస్యం న దోహూనమ్స్‌ దు "బాత సరవత్సేన యస్తే హరతి
పువ్క_రమ్‌. ౪౧. భీష ఉవాచ;--తతన్తు తె శృపశైశ్శష్ణమానై ర్నానావిధై
రృహుభిః కౌర వేంద్ర, సహసొశ్లో దేవ కాట్సం పృహృొష్ట నృమిత్ష్య తం హోప్‌
నం విషృముఖ్యమ్‌. ర౨, అథాబవీన్నభఘునా వత్యయం స్వం సమాభావ్య త మృవీం
జూతరోవహ్‌, బ వూరి దేవర్షి నృవర్షి మధ్యే యత్తన్ని బో ధేహ మమాద్య రాజ౯,
౪౩. శక ఉవాచ:---అధ్వర్య వే దుహితరం దదాతు చృందో గవాఒఒ చరిత బహ
(WU | లి
చర్యే, అథర్వణం వేనమథీశ్యవి పృస్పాయాతయః పుష్క_రమాదదాతి,రర. సర్యాకా
వేదానధియోాత పుణ్యశీలోఒస్తు ఛార్మి రక్కి బవాణః సదనం యాతు య సే హరతి
వుష్కైరమ్‌, ఈ౫, అగస్ట్వఉవా షప ఆజా తశిర్వాద స్ట పయాప్రో క్త కృపథిో బల
సూదన్క దీయణాం పుష్కరం మహ్య మేషధర్మః సనాతనః, ర౬, ఇంద్ర
ఉవాచ;-లానమయా భగన౯ లోభాద్వ త) పుష్కర మద్య వై, ధ రాంస్తు
నం. పాక! ల్‌ క aa
శ్రాతుకా మేన హృతం నకోద్దు మర్హసి, రో౭, థర్శశ్రుతి సముత్క_గ్షో ధర్మ సతు
రనామయ్కః, ఆగ్గోవె శాళ్వతో నిత్య మవ్యయో౭యం మయాశ్రుతకి ౮౮,
యె షా Uy
తదిదం గృహ్యాతాం విద్యకొ పుష్కరం ద్విజసత్తమ, అరతిక్కమం మే
4 nN ఇ / - రీ శ్రి
భగవళా కుంతుమస్థ స్యనిందిత. ర, ఇత్యు కృస్సమ హెంద్రేణ తపన్వ మోపన్లో
భృశమ్‌, జగ్రాహ పుప్కారం ధిమా౯ వృసన్న క్చాభ వన్తునిః, ౫౦. ప్రయయు
స్తే తతో భూయ సన్ధాని వనగోచరాళి పుణ్యెము తీరేము తథా గాత్రాణ్యా ప్ల వవ
కే! ౫౧, ఆఖ్యాన యఇదం యుక్తః వే త్పర్యణి వర్వ్యణే, సమం జన
యేత్పుత్రం నభ వెచ్చ నిరాకృతిః. ౫౨, నతమాపత్‌ స్పృశెత్యా-చి ద్విజ్వరో న
జరావహః విరజాః తెయసాయు కః ప్రేత్య స్వర్గ మవావుయాణ్‌, ౫౩. యశ్చ
శాన్రమధీయోత ప పరిపాలింిమ్‌, స గచ్చే దృంపాణొ లోక మవ్యయం చ
నరో తేమ, ౫ ర్క ue
ఇతి ప ఆను శాసనిక పర్య ణి, చతుర్నవతిత పూకా!
యుధిష్టి రఉ వాచ: న mets దీయతే భర తర్షభ్య ఛత్రం
చోపానహోొచై వ శేనైత త్సం ప్రవ ర్హితమ్‌, ౧. కథం చైతత్సముత్సన్నం కిమర్థం
122

070 శ్రీమవో భార లే అనుశాసనవర ణీ [అధ్యా.

చైవ దీయతే న కేవలం శ్రాద్ధకృిత్యే వుణ్యశేవ్యకి దీయతే. ౨, బహుష్వువి నిమి
"తము పుణ్యమా శృత్య దీయతే, వతద్వి స్తరతో బ్రహ కోతుమిచ్భ్చామి తత్తర
ప వ ® జ

త్వ, 3. భీవఉవాచ;లా కృణురాజన్నవహిత కృత్రో పానహవి_స్థరమ్స్‌ యై
తత్స్రథితం లో కే యథ్యావెతత్ప్రవ ర్షితమ్‌,. ర. యథా చాత్షయ్య కొం ప్రాప్తం
పుణ్యతాం చ యథాగతిమ్‌్‌ సర్వ మేతిదశేషేణ వవమ్యూమి నరాధిప. ౫ జమ
ద గ్నేళ్చ సంవాదం సూర్యస్య చ మహాగ నక పురా సభగవా౯ సామా ద్ధనుపా
శ్రీడతి సృభో., ౬. సంధాయస ఛాయ శరాం శి హేప కిల భార్లవకి లాక్‌
సర్యా౯ కేణు కాశీ పాం _స్తస్యేషూకా దీప కేజసః ౭. ఆనసీయ సా తదా తె

ఆ ఇ న 3 జో ¥ స wa సో అన
స్రాదా దసకృదచ్యుత్క్య అథ తేన సశ బ్రేన జ్యూయాశె వ శరస్యచ, ౮. ప్రహృష్ట
స్పంప్రచితేవ సా చ వృత్యాజహార తాల్కా తతో మధాహ్నమారూథే జ్యే్టా
మూలే దివాకనే, ౯, స సాయకా౯ా ద్విజో ముక్తా శేణుకామిదమ
బ్రవీక్‌ , గచ్చ్బానయవి శాలాథ్సీ న రానే తాలా ధనుళ్చు్యుతా౯. ౧౦. యావ
డేశా౯ పునస్సుభు శీపామోలి జనాధిప సా గచ్చత్యంతరాఛాయాం వృత్త
మా శ్రిత భామినీ, ౧౧, తస తస్య హి సంత పం శిరః పాదా తణైవ చ, స్థితా
సాతుముహూర్తం వె భర్తు క్నావభయాచ్చుభా. ౧౨. యయా వానమితుం
భూయః సాయకానసిలేక్షణ్సా వ్రత్యాజగామ చ ళరాం స్తానాదాయ యశ
సినీ. ౧౩. సా వై ఖన్నాసు చార్యంగీ పద్భ్యాం దుఃఖం నియచ్చతీ ఉపా
జగామ భరారం ఛయాద్భర్తుః వ్ర వేపతీ, ౧౪. స తామృపు _స్టదా క్రుద్ధో
పహాక్యృమాహ శుభాననామ్స్‌ రేణుశే కిం చిశేణ త్వ మాగలేతి పునఃపునః, ౧౫.
"రేణుక వాచ;--- శిరస్తావత్సిదీ షం మే పాణా చైవ తపోధన సూర్య లేజో
సిరుడాఒహం వృక్ష్షచాయాం సమాశితా. ౧౬. వతనాత్కారణాద హాకా

య + WU శ బీ)
చిరాయెైతత్కృతం మయా, వతచ్చు త్వా మమ విభో మా కృథ_స్ట (౦ తపోధస్క
౧౭, జమదగ్నిరువాచా ఆదై వనం దీ _ప్తకిరణం రేణుకే తవ దుఃఖనమ్‌, శర
ర్ని పాతయిప్యామి సూర్య మస్తాిగ్ని కేజసా. ౧౮. భీప్పఉవాచః-ాస విస్ఫార్య
ధనుర్లి వ్యం గృహీత్వా చ శరా౯ బహూ౯, అతినత్‌ సూర్య మభితో యతో
అవ్య అత్య జ్‌ : ఇన్న్‌

యాతి తతో ముఖి, ౧౯. అథ తం దతస నం సూర్యో౭ భ్యేత్య తథాజఒ
బ్రవీత్‌ ; ద్యిజరూ పణ కాొంతేయ కిం చే సూర్యోఒప రాధ్యతే. 20. ఆద _తైే
రశిభిస్సూర్యో దివి తిం స్తత_స్తతిి రసం వృాతంవై వర్షాసు ప్రృవగ్శతిదివాకర!,
౨౧. తతోఒన్నం జాయతే విప్ర మనప్యాణాం సుఖావహహమ్‌, అన్నం ప్రాణాఇతి

౯౬] ఆనుకాసనికవర్వణి, పణ్ణవలిత మో-ఒధ్యాయః. 971

యథా బే వేము పరిపఠ్య తే, ౨౨. యథాభే)షు నిగూఢశ్చ రశి భః పరివారితః,
స్పద్వి పానిమా౯ వా వర్టేణాభి పవర్షతి, ౨౩. తత స్తచావధీనాం చ
ప న వక రంత తర ల.
జాతక రాణి సర్వాణి నృత వనయ నాని చ, గోదానాని వివాహాశ్స తెథొ యజ్ఞ
జో 0; ఠా అత స

ys మర్మ, శాస్తాణి దానాని తథా సంయోగా విత్రసంచయాకి అన్న
తస్ఫంపృవర్తంతే యథా త్వం వేర భార్గవ. _౨౬. రమణీయానియా వంతి
యావదారంభికాణి చ సర్వమన్నాత్సభవతి విదితం కీ రయామి తే. ౨౭.
సర్వం హి వేళ్లే విప్తత్వం య దేతత్కీ రిం మమ్మా ప్రసాదయేత్వాం విపే
కిం తే సూర్యం నిపాత్య వె. ౨౮.
ఇతి ఆను శాసనప ర్య్వాంతర్షత అను శొసనిక పర్వణి పంచనవలతీత మోఒధ్యాయ:,

ఇత్ర ఛత్రోపానహదానవ్రశంసా. తా
“ యుధిస్టిర ఉవాచ:---ఏవం ప్రయా చతి తదా భాస్క_ బే మునిసత్తమ%ి జమ
= దగ్నిర్మ హాతేజా! కిం కార్యం ప్రత్యపద్యత,౧. భీష్తఉ వాచః తథా యాచమా
నస్య ముని రగ్నిసమ ప్రభ జమదగ్ని శృమం నైవ జగామ కురునందన, ౨. తత
స్ఫూర్యో మధుర యా వావాతే మిదమబృఏత్‌ , కృ తాంజలిర్విళశ్వరూవీ వణమ్యైనం
' విశాంపతే, 3. చలం నిమిత్తం విప్పే సదా సూర్యస్య గ చ్చతఃి, కథం చలం
_ వేక్ట్యసి త్వం సదా యూంతం దివాకరమ్‌, ఈ. జమదగ్నిరువాచః స్థిరం ఇావీ
“చలం భావి జానే తారా జ్ఞాన చక్షుపా, అవశ్యం వినయాధానం కా ర్యమద్య
మ జే అ Da అక
మయా తవ, ౫. మధ్యా వ్నా వై ని మేషార్లం తిప్టసి త్వం దివాకర, తత్ర,
3 టీ న్య 5 ౮ అ ఖే nnd జో
వెళ్స్య్యామి సూర్య త్వాం న మేఒత్రా ప్తి ఏిచారణా ౬. సూర్యఉవా చ,.--అసంళ
జో వీ గి శ ఆ

యం మాం విప సై వేత్స్వ సే ధన్వినాం వర్క అవకారిణం మాం విద్ధి భగ వక
కరణాగతమ్‌. ౭. భీవృఉ వాచఃతతః ప్రహస్యభగవాక౯ా జమదగ్ని రువాచ తమ్‌,
De ప ne
నఫీస్పూర్యత్యయా కార్యా పణిపాతగతో వ్యాసి, ౮. శ్రావ్రాణేప్వార్టవం యచ్చ

స్థెర్యం చ ధరణీతల్కే సౌమ్యతాం వైన సోమస్య గాంభీర్యం వరుణస్య చ ౯

Qa.

దీష్టిమెగ్నేః ప్రభాం మేరోః పతాపం ళవనస్య చ, ఏతాన్యతిక్షమేద్యోనై
సవాన్యా చృరణాగతమ్‌. ౧౦. భవేత్సగురుతల్సీ చ బహవో చ సవైభవేత్‌,
సురాపానం న కుర్యా చ్చ యోహాన్యా చృర ణాగతమ్‌, ౧౧. వతస్య త్వపనీతస్య
సమౌాధిం తాత చితయు యథా సుఖగమః? పంథాభ వెత్త్వ ద్రశ్శిగావీతః, ౧౨,
భీషఉవాచ:ఏతావదుక్తా్య స తదా తూస్త్రమాసీద్భృగూ త్తమ అథ సూర్యో

979 శ్రీమవోభార శే అను* సనవర్వణి [అభ్యా

ఒదద త్ర త్త ఛత్ర పానహమాళువై, ౧౩. సూర్యఉవాచః మహర శిరసస్తాణం
ఛత్రం నా. ల వ్ర తిగృహీవ్యపద్భా ఫం చ శక్రాణార్థం చర్మ పాదు కే,
జ అద్య వ్ర భృతివై వేవా లో శే సుపృచరిష్యతి, పుణ్య ₹శేము చ స్వేషు పర
మక్షయ్యమేవ చ. ౧౫. భీష్తఉవాచవాాభకజ్రూ పానహమే తత్తు సూర్వేరైత
త్స వ రితమ్‌, పుణ్య మేత ద భీఖ్యాతం త్రీషు లో శేషు భారత. ౧౬. తస్తాత్ప,)
అధ వ్‌ క్ష అస్య ape ఠి
యచ్చవిప్రే షు ఛత్ర పానహముత్తమమ్‌, ధర్మ స్వేషు మహాకొభాపీ నమేఒత్వా సి
విచారణా. ౧౭ ఛత్రం హీ భరతశ్రేషఘ్ట యః ప్రదద్యాద్ద్విజాతయ్మే శుభం
తక లాకం వై సమేత్య సుఖమేధతే. ౧౮, స శక్రలోనే వసతి పూజ్యమానో
ద్విజాతిభిః, అప్పరోభిశ్చ సతతం చేవెళ్చ భరతర్షభ. ౧౯. దహ్యామా
నాయ విపాయ యక ప్రయచ్భత్యుపానహొ, స్నాతక'య మవోబాహో సం
ఆ © స
దితాయ ద్విజాత యే. ౨౦, సోఒవి లోకానవాప్నోతి చెవ తెరపి పూజితాళా,
గోలేశే సముదాయుకో వసతి ప్రేత్య భారత. _2౧. వకళ్తే భరత శ్రేష్ట మయా
Va ధ్యా వనం క /
కా -రేప్న రన క్రీ ర్రితమ్‌, ఛత్ర పానవ దానస్య ఫలం భారతస త్తమ, ౨౨
ఇతి అను శాసనప ర్వాంత రత ఆనుశా సనిక పర్వణ్కే వల్లుపతిత మోఒ ధ్యాయః,
అధి దానధర్శ కథనమ్‌. రా
యుధిప్టిరఉవా చ: గార్హస్ట స్థ కం ధర్మ మఖిలం పభ్రూహీ భరతర్షభ,
బుద్ధిమాస్నోలి కిం కృత్యా మనుష్య ఇహ పార్ధివ, ౧, భష్మణవా చల త్ర
"తే న్‌ _ర్లయిపాూమి పురావృ ర్త తం జనాధిప వాసుదేవస్య సంవాదం పృధివ్యాాశ ఎన
భారత, an సంసూయ పృథివీం జేపిం వాను బేవ; గ) గ్ర ల పవాక్‌, నర
భరత శ్రే ఫ్ర మాం త్వం యత్సృచ్ళ సే ఒక్యవై. 9 త. కలకపోి: గార్డు
స్థం ధర్హమా్రిత్య నన వా మద్విథన వా న్యా కిమవశ్యం ధరే కార్యం కీం వా
కృతా కృతం భవేత్‌. ర, పృథివ్యు వాచ; బుపయః పితరో చేవా మనుష్యా
బన మాధవ, ఇజ్యాశ్చ్చెవా రృనీయాళ్చ తథానావం నిబోధ మే, ౫
వ చే ర జర నగ స జ ఇ న.
సదా యన "దేవాః స్యుః సదాతిథ్య నమ నుహో;, ఛందతళ్చ యథానిత్య మర్హ్గాకా
యుంజీత నిత్యశః, ౬. తెనవ్యా ృపిగణాః వ్రీలా భవంతి మధుసూదనః, నిత్య
మగ్నిం పరిచరే దభుకాా బలికర్మచ, ౭. కుర్యా త్తణై న చేవావై వ్రీయంతే
మధుసూదన, కుర్యాదహరహశ్శా వ మన్నా బ్యేనోద కేన చ, ళా పయో
మూల ఫల మై ర్వావీ వీత్యణాం ప్రీతిమావహక్‌, సిద్ధాన్నా దై ఏ క్షదేవంవై కుర్యా
దగ్నా యథావిధి, ౯, అగ్నీఫోమం వై శ్యచేవం ధాన్వంతర్య మనంతరమ్‌,

౯౮ .] అనుశాసనిక పర్వణి అపష్షనవతిత మోఒధ్యాయః, 978

ప్రజానాం వతయీ చైవ వృథక్‌ హో మో విధీయ కే. ౧౦. తశ్రైవ చానుపూ ర్వ్యేణ
బలికర్శ ప యోజయేత్‌ , దశ్షీణాయాం యమాయేతి పృతీచ్యాం వరుణాయ చ,
౧౧. సోమాయ చాప్యుదీచ్యాం వై వాస్తుమ భ్యే పృజాపశేః, ధ న్వంత గే వ్రాగు
దీచ్యాం ప్రాచ్యాం శశ్రాయ మాధవ. ౧౨. మనుప్యేభ్య ఇతి స్రాహుర్చలిం
ద్వారి గృహస్య వె, మరుద్భో దైవ జేభ్యశ్చ బలిమంక రృ హేవానేత్‌ . ౧౩. తశ్లైవ
విశ్వే బే వేభ్యో బలిదూ కాశతో హాశేత, నిశాచరేభ్యో భూ కేభ్యో బలిం నకం
తథా హూళశేత్‌, ౧౪, వవు కృత్వా బలిం సమ్యగ్దద్యా ద్భిమాంద్విజాత యే, అలా ఖే
ప వుంటా ప న ల వితీపేత్‌. ౧౫ యదా హం పిక భ్య్యోఒవి
దాతుమి చ్భేత మానవః లేదావళ్చాత్ప కుర్వీత నివృతే శ్రాద్ధక ర్మణ, ౧౬ విత్యూక్‌
సంతర్పయ త్యాతు బలింకుర్యా ద్విధానత;ః, వైశ్వదేవం తత; కుర్యా త్పశ్చా
ద్బాహ్మణవా చనమ్‌. ౧౭, టు వ జేపేణభోజయేదలిథీ నవి, అర్బా
పూర్వం మహారాజ తతః ప్రీగాతిమాన వాళ్‌ . ౧౮. అనిత్యం హీ సతో యస్తా
త్రహ్మారతిగచ్య తే ఆచార్యస్య వితుశె్పెవ సఖ్యురా ప్పస్య నిత. ౧౯. క

స్తీ గృహే మవ్యామితి నిత్యం నివేదయేత్‌, లేయద్వ చేయు స్సత్కు_ ర్యాదితి
= విధీయ తే. ౨౦. గృహస్థః వురువః కృష్ణ శిష్ణాలీఛ సదాభ వేత్‌, రాజ
న. స్నాతకం చ గురుం శ్యశురమేవ చ. ౨౧. అర్చ యేన్మధువ ర్కేణ
పరిసంవత్సరోప, ౮౯, శ్వభ్యిశ్చ నపచేభ్యశ్చ వయోభ్యశ్చావ పేద్భువి, 22
వైళ్వదేవం హి నామైతత్సామం ప్రాతర్విధీయ తే ఏతాం స్తు ధరా
గార్హస్థ్యాక్‌ యః కుర్యా దనసూయకః, సఇవార్షివరా౯ ప్రాప్య ప్రేత్యనా శే

ల్ర్‌ అగ . ల ~ ల - జ జ
మహీయతే, ౨౩, భీష్పఉ వాచ: ఇర భూమే ర్వ చళ్ళు) త్వా హాసు దేవ? వ తౌ
పవాక తథా చకార సతతిం త్యెమప్ఫేవం సమా చర, ౨౦, ఏతద్దృహస్థ
. ధర్మం తు చేష్టమానో జనాధిప ఇహలోశకే యశః స్రాస్య ప్రేత్యస్వర్లమవా
సం ౨౫,

వ ee sis స్పప్పనవలిత మో౭.ధ్యాాయకః ,

i -ఇర్రి నువర్షమనుసంవాద. ఆతా

యుధిష్టిరఉ వాచ: _-అలోకచానం నామై శత్కదృశం భరతర్ష భ, కథమే

రత్సముత్పన్నం ఫలం వా తద్భివీహి మే. ౧. నీవఉవాచ:=-అ శ్రావ్యుదా
హరంతీ మమితిహాసం పురాతనమ్‌్‌ మనోః ప్ర జాపతేర్వాదం సువక్షస్య చ భారత,
౨. తపస్వీ క శ్చిదభవత్సువక్షో నామ భారత, వర్లతో హేమవర్ల స్పసువర్లఇతి

974 శ్రీమవహాభార లే అను *₹సనపర్వణి (అధ్యా.

పవ, ఖే. 3, కులలీలగ ణో చేతః స్వాధ్యాయేచ పరంగతః, బహూకొ సువంశ
ల సమతీతః స్వశకె రువ ౪, సకదాచిననుం విప్రో దదర్శోపస
య oఎda_ ౧౦౬ Cc
సర్నచ, కుశల పశ్న మన్యోన్యం తౌ చోభా తత్సచక్ష కతు, ౫. తతస్తా సత్య
సంకల్ప మేరా కాంచనపర్వత్సే రవణీయే ఫిరాప్టుమే సహి+తౌ సం న్యహీద
లైమ్‌. ౬ తత్ర తతత స్తాం కథానానా విధాశృయా బ్రహ్మర్షి 'దేవదై త్యా
సాంఫురా ణానాంవ హాత నామ్‌, ౭, సువర్ల స్ప స బ,విడ్వాక్యం మన౧ స్వాయంభువం
వృతి పాతార్థం సర్వభూ తానాం ప్రశ్నం మే వక్తుమర్హ్శసి. ౮.సుమనోభిర్యదిజ్యంలే
డైవతాని వ్ర జెళ్వర, కీ మేతత్కభముత్పన్నం పలరూగం చ శంసమే, ౯. మను
కువ తాల కం వ్ర తో వారంల కమి లీనం పురాతనమ్స్‌ శుకృస్య చ బలేశె పవ
సంవాదం వె మహాత్మ నోః, ౧౦. బళ ఇ చ (రోచనస్యేహ లి లోక్యమనుకాసతః,
a మా. శుక్ర భృగుకులోద్వహ:. ౧౧. తమర్హా ్యదిభిర భ్యర్చ్య
భఛార్లవంనో ఒసురాధిప్కి నిషసాడాసనే ర ర ౧౫౨. కథయ .
మభ వ్ర త్తత్తే తయా యా వ వరికీ ర్రీితా సుమనో ధూపదీపానాం సరపుదానే ఫ ఫలం
(పతి. ౧కి తతః వర్రళ్ళదై దైతే దక కవీంద్రం ప్రశ్నముత్తమమ్‌, ౧౪. బబి
శస ఈ లావ
శాం! —సుమనో క. కి. ఫలం బ్రహవిత్తమ్మ ప్రదానస ద్విజ
శ్రేష్ట తద్భవా౯' వక్తుమర్తృతి. ౧౫ ళక్రఉవాచ:లాతవః పూర్వం సముత్సన్నం

ధర్మ సస్తాదనంతరమ్‌ వళిస్తిన్నంతెలే చైవ వఏరుధావధ్య ఏవచ ౧౬ సోమ

స్యాత్థా చ బహుశా సంభూతిః వృథవీత లే అమృతం చ ఏిషంచైవ యేచాన్నే
తుల్యజూతీయః. ౧౭. అమృతిం మనసః వ్రీతిం సద్యస్తు ప్పిం దదాతిచ మనోగ్గవ
యే తీవం విషం గంభేన సర్వశః, ౧౮. అమృతం మంగళం విద్ధి మహద్వి మమ
మంగశిం ఓప థ్యోహ్యమృతిం సర్వా విషం కేజోఒగ్నీ సంభపమ్‌, ౧౯. మనోవ్లో
దయలే యస్తా చ్చిగీయం చావి దదాతి చ, తస్తాత్సుమునసి ప్రోక్తా నరై స్పుకృ
తకర్శభిఃి _౨౦. 'దెవ తాభ్య స్పువునసో యో దదాతి నర కచ, తస్యతువ్యంతి ల

వె బేవా సుప్రాః పుష్టిం దదత్యపి._౨౧. యం యముద్దిశ్య వీయేర౯ా చేవంసుమనసః
ప్రభో, మంగ ళార్థం సతేనాస్య వ్రీతో భవతి దైత్యప, ౨౭, శైయాస్తూగ్రాళ్చ సా
మ్యాళ్చ తేజస్విన్యశ్చ ల"; పృథక్‌, ఓపథ్యో బహువిర్యాహ్‌ బహురూ పా స్త
వచ, ౨౨. యజ్ఞియానాం చ వృషణ" మయజ్లీయా న్నిబోధ మే, ఆసురాణిచ
మాల్యాని దె వతేభ్యోహి తాని చ. ౨ర, రక్షసా మురగాణాం చ యశ్షణాంచ
తథా వీయా3 మనువ్యూణాం పిత్యాణాం చ కాంతాయా స ఏనుపూరరక 8,

అ౮,] అనుశాసనిక పర్వణి అష్టనవతి మోఒధ్యాయి, 975

౨౫. వన్యాగ్రామ్యాశ్చే హ తథా కృష్టోప్తాః పర్వణ*శృయాకి అకంటకాః
కంటకినో గంధరూపర సాన్వితా?. ౨౬. ద్వివిధో హీ సతో గంధ ఇష్టోఒనిపష్షళ్చ
పువ్పజక ఇష్టగంఢధాని బేవానాం వుష్పాణీతి విభావయ. ౨౭, అకంటకానాం వృ
శకూణాం శ్వెతప్రాయాశ్చనర్లతే క తేషా. పుష్పాణి జేవాసా మిస్టానిసకతం ప్రభో.
౨౮. జలజాని చమా*ల్యాని పద్తాదీనిచ యానిచ, గంధర్వనాగయ శే భ్య స్థానిదద్యా
ద్విచక్షణ!. _౨౯. ఓ పథ్యో ర కసన్చార్సో కటుకాః కంట కాన్వి తాః, శత్తూణా
మభిచారార్డ మథ శేషము నిదర్శితాః, ౩౦. ర్‌ ర్యా పస్తు భూ తానాం ఆ
టో 0 Na మ.
స్పకంట కాళి, క god సృష్ణాశ్చెచ పహారయేక్‌ , 3౧. మనో
హృదయ నందిన్యో ఏమర్తమధురాశ్చ యాః, చారురూపా స్సుమనసో మను
ప్యాణాం సృృ తావిభో, 3౨, నతుశ్ల ఛానసంభూత దేవ తాయతినోద్భవాకి సన్న
యేత్స్పుష్టియుశ్తేషు ఏవాహేమ రహస్సుచ, 33. గిరినానుగుహాస్పామ్యా బేవా
నాముపపాదయేక్‌, హోతీ తాభ్యు శీ తాస్నామ్యా యభాయోగ్యం యథాస తి,
3౮౪. గంభేన జ వాస్తుష్యంతి దర్శనాద్యశక్షు రాక్షు సాక, నాగాస్ప్సముప పభోగేన లభి
శేతైన్తుమానుపాః. ౩౫. సద్యః ప్రీణాతి బేవానై ౪ తేప్రీతా భావ నుంగ్యుత,
సంకల్పసిదా మరా గౌ మిగాప్పి తెశ్చ మనోరమెః.3౬. వీ తెః వీణంతి సతతం మాని
థి ఎం సోడ ఎ టి ల
తా మానయంతి చ, అవజ్ఞా తా వధూతాళ్చ నిర గ హంత్యేథ మాన్న రా౯, 3౩౭. అత
ఊర్ధ్వం ప్రవత్యామి భూపచానవిభేః ఫలమ్‌, ధూపాంశ్చృవివిధా౯ సాథూ నసా
ధూంక్స నిబోధ మే. 3ర్యా నిర్యాసా స్సారిణశె వ కృ త్రిమా శ ఎవ శే త్రయ,
ఇస్టానిసో భ వేద్దంధ స్తన వి _స్టర శ శ్రృణు, వ, సిర్యాసాకి సల్లకీ నరా చేవానాం
దయితాస్తు శే క్‌. పునర స్తేషాం సెం్వేసామితి నిశ్చయః, ఇ అగురుసా
ar ల ౧ ( అటే నీ న
రిణాం శ్రేజ్ఞో యక్షరాక్షసభోగినామ్‌ దైత్యానాం సల్లకీజశ్స కాం కీతో
యశ్చ తద్వధ!ి. రం, అథ సర్టరసాదీనాం గంధైైః పార్థ్రవదార వైజ ఫాణితా రససం
“1 యుక్తె ర్యనుష్యాణాం విధీయతే. ర_౨. చేవడానవభూతానాం సద్యస్యష్టిక ర;
_ సృృతః రేఒన్యే వైహారికా స్తత మానుపాణా మిలిస్త్యృతాఓ ర౩, యవవో
=. కాస్సు మనసాం వ్రదానే గుణహేతవ% ధూపేవ్వవి పరిజేయా _స్త్వవవ వ్రీతి
జనాః, రర దీవదానే ప్రవమ్యామి ఫలయోగమను త్తమమ్‌, సా యేన న
చన వేరూ యాదృ శాళ్చ తే. ర్మ, జ్యోతి స్తేజః ప, వ,కాళంవా ప్యూర్ధ్వగంఒ
ఈ) e జర షా
చావివర్ణ్యశే, వృదానం జేడసాం తా 'చేజో ప నృణామ్‌, ర౬. అంధం తవు

సామిస్రంచ డక్సి ణాయన మేవ చ, ఉత్త రాయణ మేతన్నా స్ట్యోతిర్థానం ప్రశన్య తే.

076 శ్రీమవోభార లే, అనుకాసనవర్వణి [అధ్యాః

౮౭. యస్యాదూర్థ ఇగమేతత్తు తమసశై వభేపజమ్క్‌ తస్మా దూర (గతేరా తా
భేద క్రేతి నిశ్చయ, ౮౮. దేవా స్పేజస్వినో యస్తా త్స %భావంతః ప్రకాశ కా్య
తామసారాశ్త స్నా వ తస్తాద్దిపః వ్రదీయతే, ౮౯, ఆలోకదర్శనాచ్చక్షుష్తా౯
వ్రభాయుక్తొ భ వేన్న రః, జ. దత్తా నోవహింసేత న వాశే న్నోవనాశ యేత్‌ ,
Xo. దీపహారా భ వేదంధ _స్తమోగలి రసుపృభః దీషపదః స్వర్షలో శే
దీపమాలేవ రాజశే. ౫౧. వావిపా వథమః కలో దితీయకౌపధీర మై 8,
వసా మేదో౭-స్థి నిర్శ్భ్ధామై ర్నకార్యః శుష్టిమిచ్ళ కా. ౫౨. గరివపాతే గ
హానే చైత్యస్థానే చతుప్పుథే, దీపదా తాభి వేన్నిత్యం తత చ్చేద్భూతి
మాత నః. ౫౩, కులోద్యో తో విశుద్ధాక్షా ప్రశాశత్వం చ గచ్చతి, ea ల్‌
చైవ "సాలోక్యం దీపదా ణా పటల. న బలికర్భసు సు వవ్యూమి గ ౯౯ కర్త
ఫలోదయాకా, దేవయక్షోరగన్భణాం భూ తానా ముథరక్ష సామ్‌. ౫౫%. యేషాం
నాగ గ భుజో వపా చేవతాతిధి వార కా; 3 రాశ్షసానేవ తాన్విద్ధి నిర్విశంకానమంగ శాక,
ee తస్తాద గం (వ్రయచ్చేత దే వేభ్యః వతిపూజితమ్‌, శిరసా సృయతళ్చాపి
హ రేద్చలిమతంద్రితః ౫౭. గృహ్హాంతి చేవతా నిత్యమాశంసంతి సదా గృవో౯,
బావా శ్చాగంతవో'యేఒన్వే యశరాశ్రసపన్నగాః, ౫౮. ఇతోద లేన జీవంతి
'జేవతాః వీతర స్తథా, శే ప్రీశాః వ్రీణయంత్రేన మాయుషోయశళ సాధనె:, ౫౯
బలయస్సహపు మ్చైస్తు దే వానాముపహార యేత్‌ , దధిదుగ్గమయా+! పుణ్యాస్పుగంధాః
మ్రీయదర్శనాః, ౪౬౦, కా ర్యారుధిన మాం సాఖ్యా బలయో యక్షరశ్ష సామ్స్‌ సురా
సవపురస్కా-రాలాజోల్లావిక భూప తాః ౬౧. నాగానాందయితా నిత్యం పదోోత్సల
విమి శ్రి తా తిలాకొగుడ సుసంపన్నా౯ భూతానా మపహారయేత్‌. ౬౨. ఆగ
దాతొ2 గ భోగీ స్వాద్చలవీర్యసమన్విత॥, తస్తాదగృం ప్రయ ద్భేత దే వేభ్యః వ్రతిపూజి
తమ్‌. ౬ 3. జ్వలంతృ్యహరవాోో వేశ్న యా, క్చాస్వ గృహ దేవ తాః, తాపూజ్యాభూతి.
కామేన ఫనృ తాగ ప్రదాయినా.౬ళీ. ఇల్యేతిదసు రేంద్రాయ కావ్యః ప్రోవాచ భార్ల
వి వస. ప్రాహ సువర్లో నారదాయ ర ౬౫, ర మయి
వ్రాహగుణా నేతా౯ మువాద్యూ తే, తము వ్యేతద్వది త్వేహ సర్య్వమాచర పుత్రక, ౬కు,
ఇతి అనుశకాననప ప ర్వాంతర్లత ఆనుళెస సనపర్వణి, అస్టంవకిక మోఒధ్యాయః
ఖం అగ _స్పభ్ళగుసంవాదః, లఆా-- . a 1
యుధి పర ఉవాచ; కళ్ళకు తెం మే భరతే శె "జ మ్‌ పఫుపష్పధూప పవుదాయినా మ్‌

అర న స్ట జం
ఫలం బలివిధానే చ రద్యూ మా వకు మర్హ్హసి ౧. ధూప పప్కదా వ్ర

గ్‌] అను శాసనికపర్వణి, ఏకోనశతత మోఒధ్యాయః, 977

పస్య తశ్రావచ్య బలయశ్చ కిమర్థం వె త్నీప ఫంలే గృహమేధిభి!, ౨. భీష్మ
ఉవాచ: అ శ్రావ్య దావారంీముమికిసోనం పురాతనమ్‌, నహువస్య చ కా.
మగ _స్త్వ్వస్య భృగో స్త సఖా. 3. నహుపో హీ మహారాజ రాజరి రి స్సుమవహోత పాకి
చేవరాజ్యమనుప్తా ప్త ప es కర్మణా, ౪. తత్రాపి ప్రయతో రాజన్న హు
ప(న్ర్రిది వే వస్‌, మానుదీ. శన క వారో కుర్వాణో వి వివిధా? శ్రీయా. స్మి,
మానువ్య స్తత్రస ర్వాః స్మ క్రియా స్తస్య మహాత్మనః, పవృత్తా శ్రిదే వే రాజా
దివ్యాశేప్పవ మహాత్మన; జః అగ్ని కార్యాణి సముధః కుకా; సుమనస స్తథా, బల
లో బే సళ అ వ
యక్నాన్నలా జాభీ హననం దీపకర్శ చ, ౭, సకం తస్య గృ టా రాజ్ఞకి వ్రావర్తతీ
మవోత్తన్కజపయజ్ఞాన్న నోయజ్ఞాం (శ్రీదివేఒవి చకార సః.౮, బేవానభ్యర్చయిచ్చావి
విధివత్సనురేక (రక, సర్వానేన యథాన్యాయం యథాపూర్వ మరిందను, ౯. అశేం
దో౭వా మితి జ్ఞాత్వా అహంకారం సమావిక్‌త్‌, సర్వాశ్చెవ కియా స్తస్య పర్య
హూ, (ao ర Wy నట
హీయంత భూపతే. ౧౦. సబుషీ౯ొ వాహయామాస వరదానమదాన్నితః, వరిపీ
నకియనె ఎవ దుర్చలత్వ ముపేబయివాకొ, ౧౧, త స్యవాహయకః కాలో ముని
ye ఇ
ముఖ్యాం_స్తపోధనా౯, అహం కా రాభిభూతస్య సుమహానత్యవ ర్త రత. ౧౨. అథా
గత్యమహో కేజా భృగుర్భహ్మవిదాం వరకి ఆగ స్త మాశ్ర నుం వె సము పే వేగే
దమబవీత్‌, ౧౩. వవం వయమసత్కారం జేందస్యాస్గ దుర తే నహు షస
Uy © లి ఈ లి
కిమర్థం వై మర్షయామ మహామునే. ౧6 అగ స్ప గఉవాచాకథ మేషమయా
శక్యః శ పుం యస్య మవాోమునే, వరిదేన వరోదళో భవతో విదితశ్స స ౧౫,
యో మే దర్భష్టిపథం గు వకో భ వేదిత్సి ఇత్య నేన వరం చేవో
యాచితో గచ్చ తా దివమ్‌, ౧౬. ఏవం నదగ్గః స మయా భవతాచ నసంశయః,
అన్నే నాహ్హృహి ముఖేన నది నచ పాలిత, అమృతం దైవ పానాయ దత్త
సె ఫ ష్‌ ల దర + లో ఠి
మౌ పురా విభో, మహాత్మనా తదర్భంచ నాస్తాభి ర్వినిపాత్య తే.౧౮ ప్రాయచ్చ్భత
వరం బేవః పృజానాం దుఃఖ కారకమ్‌, ద్వి జే వ్వధ ర్మ్యయుకాని సకరోతి నరాధమ్మ,
౧౯”. తెత్రయత్నా ప్త కాలు నస్తద్బూ) బి వదతాం వర, భ వాంక్నాషి యథా
బ్రూయా తత్క_రా స న సంశయః. ..20. భృగురు వా చ= పితామహా నియో
గన భవంతం సో౭హామాగ 3;, ప్ర తిక రుం బలవతి నహుచే దైవమోహి తే,
౨౧. అద్య హి త్వాం సుదుక్బుద్దీ "శ భీయోక్య్యతి 'దేవరాట్‌, అదె చై ్యనమహాము
దష్భృత్త తం కరిశ్షే పీ ఒ౬నింద భు ౨౨. అద్యేంద్రం స్థ సొప పయి ప్యూమి పశ్యత స్త స
శత కతుమ్మ్‌ సంచా ల్య కా మెందాత్‌ సా సోత్సుకుర లిమ్‌ు. ౨9, అద్య
Wy శ —4Y అ ఆశీ

128

978 శ్రీమహాభార తే అనుశాసనపర్వణి (అధ్యా.

వాసా కు'ే వేంద్ర, స్తాం పదా ధర యివ్యతి, దైనోవహాత ది త్తత్యా దాతనాశా
య మందధీ?. ౨౦. వ్యు త్కాంకధర్శ ౦ త మహం ధర్మ ణామగ్గి తోభ్ళక మ్‌, అహిర్భ
వస్వేతి రుషా శప్చ్యే పాపం ద్విజద్తు హమ్‌, ౨౫%. తతవనం సుదుర్చుద్ధిం ధిక్శడ్రాభి
హతత్వినమ్‌, ధర ణ్యాం పొాతయిషూ వ్యామి పశ్యత సే వువోమునే, ౨౬. నహువం
పాపక రాాణ్యమెళ్వర్య బలమె *హితమ్‌ యథాచ రోచతే తుభ్యం తశ్రా క ర్తాస ఫ్ర
హం మునే, ౨౭, వవముక్తస్తు భృగుణా మె మైత్రావరుణి స్ట ౯ క సరః పరమ
వ్రీతో బభూవ విగత జ్యరః, ౨౮.
EE అనుశాసనపర్యాంతర్లత అనుశాసనిక పర్వణి యా
అ) నవుమో పాఖ్యానమ్‌. ఆ
యుధిష్టిరఉవాచ: కథం వై స విపన్నళ్చ కథం వై పొతితో భువి,కభం చా
నింద్ర తౌం ప్రాప్త స్తద్భవా౯ వక్తుమర్హ్శతి. ౧. భీషఉీవాచ;--ఏవం తయోః సంవద
త్రో (క్రియాస్తస్య నుహాత్మ నకిపర్వా వవ ప్రవ కంతే యాది వ్యా యాశ్చ మానునీ.ః,
౨. తథైవ దీపదానాని సర్వోపకరణాని వై, బలికరచ యచ్చాన్య దుత్స వాళ్చ
పృథగ్విథాః. 3. సర్వే తిస్య సముత్పన్నా చేవేంద్రస్య మహాత స్కి ేవలోశే
నృలోకే చ సదావారా బుధాః స్మృతాః ఈ, తే చేద్భవ=తి రాజేంద్ర బుఫ్యం
తే గృహ మేధినః, ధూపప్రదానై రీపెక్చ నమస్క్మా_రె స్తజైవ చ. ౫
యథా సిద్ధస్య చాన్నస్య గృహాయా గం వదీయతే, బలయళ్చ గృ హెరాచ్చేశే
అతః వ్రీయంతి అ ౬ నా సహ ణసోపో భశేడై ( బలికర్య 5
తథాశశిగుడా ప్రీ తిశేవకానాం వ్రజాయతే. 2, ఏవం ధూప ప్రదానం చ స
దానం చ నాధవః, సృయచ్చంతి నమస్క్మా_రె ర్యు కమాత్శగుణావహమ్‌. ల
స్నా నేనాద్భిశ్చ యర్కర్మ (క్రియతే వై విపశ్సిత్యా నమస్కార ప్పయు క్తేన తేన
వ్రీయ- రి దేవతా, ౯. వితరశ్స్‌ నువాభాగా బుషయశ్చ తపోధనాః, గృహ్య్యశ్చ
=n సర్వాః దీ యంే విధినార్చి తాః. ౧౦. ఇ చ్యేతాం న య
నహువ స్ప కా సురేందృత్వం మహ త్ప్రావ్య కృతవా నేరదబ్భు మ్‌.
౧౧. కస్యచి త్త ్యథ కాలస్య భాగ్యత్షుయ ఉపస్థితే సర్వ మేళద వజ్ఞాయ కృృలెవాని
దమిోద్భశమ్‌. ౧౨. తతస్సవరిహీనో ౬ భూ త్సుశేందో బలికర్శత!, దూపదీపోదక
విధిం యథావన్న చకారహా. ౧౩. తతోజఒస్ను వి ్ఫ యజ్ఞ వవయోరక్షోభిః పర్యవ థ్యతే,
అశాగ స్త్ర మృప శె వృం వాహనాయా జవోవహ.౧౪. ద్రుతంసరస్వ తీకూలాత్‌
సృయన్నివ మహాబల$; తతోభృగుర హా తేజా మైతావరుణి రబ్రవీక్‌ * ౧౫ నిమో

౧౦౦.) ఆన.శాసనికపర్యణి, శత్రతే మో౭ధ్యాయః, 979

లయస్య నయనే జటాం యావద్విశామి తే, స్టాణుభూతస్య తస్యాథ జటాం
స్రావిశ దచ్యుతః. ౧౬. భృగుస్పృసుమవో తేజా! పాతనాయ నృవస్య చ తత స్స
చేవరాట్బా ప స్పమృషపిం వాహనాయ వె, ౧౬ తతోఒగ స్త్యః సురపతిం వాక్య
మాహా విశాంపతే, యో జయ న్వేతి మాం టీ పం కంచ దేశం వహోమితే, ౧౮.
యత్ర వశ్యుసి తత్స తాం నయిప్యామి సురాధిప ఇత్యుకో నహువ సేన యోజ
యామాస తం మునిమ్‌, ౧౯ భృగు స్తస్య జటాంతేఃస్థో బభూవ హృషితో
భృకమ్క్‌ న చావీ దర్శనం తస చకార స భృగు _స్టదా, ౨౦. వరదాన భా
వబ్జో నహువస్య మహాత్మనః, నచుకోప తదాగస్తోస యుకోఒకి నహుషేణ వై,
౨౧.తం తు రాజా ప్రతోదేన చోదయామాస ఛారత్క నచుకోప సధ రాళ్ళ
8 ar 3
తతి పాదేన డేవరాట్‌. ౨౨. ఆగ సస్య తదా క్రుద్ధో" వామేనాభ్యహనచ్చిరః,
తసి క సజటాంతర్షతో భృగుః, ౨౩ శశాప బలవత్కుిద్ధో నహు
వం “పొపచేశసమ్‌, యస్తాన్సృదాహనః కో్‌ధా చ్చిరసీమం మహామునిం. ౨౮
తన్నాదాశు మహీం గచ్చ సర్పో భూత్వా సుదుర లే, ఇత్యుక్తః సతదాతేర సర్పో
భూత్వా పపాతవా. 2౫, అదృన్లే నాథ భృగుణా భూతలే భరతర్షభ, భృగుం హి
యది సోఒ దృతర్ణ న్నృహువః పృథివీపతే, ౨౬. నచళి కోఒభవివ్య దై సాతినే తస్య
తేజసా సతు తై రో ప్రదానై శృ తవోభి ర్షియమై స్తథా. ౨౭. పతితోజవి
మహారాజ భూత లే స్ఫృతి మానభూత్‌ , ప సాదయామాస భృగుం శాపాంతో మే
_ భవేదితి. ౨౮. తితోఒగ న్హ్యః కృషావివ్ష ప్రాసాదయత తం భృగుమ్స్‌ శాపొం
ee తార్ధం మహారాజ సచపాదాత్క. ఫపొన్వితః, ౨౯. భృగురువాచఃా రాజా
యుధిస్టిరో నామ భవిష్యతి కులోద్వహః, సత్వాం మోక్షయితా కాపా
| on J నో ఇ వి లబ 3 9 8
దిత్యుకా (ంతేరధీయత.3 0, అగస్త్యోఒవీ నువాతేజా కృత్వా కార్యం శత కృతోకి
సమా శృమసదం పాయా త్స్పూజ్యమానో ద్విజాతిభిః, 35౧. నహుపోఒవి త్వయా
అగ ఆన వ్‌ అశ
రాజం ప స్తాణ్భాపాత్సముద్ధ్భ్యతః; జగామ బ్రహాభవనం పళత స్తే జనాధిప, 3౨.
సతదా పాతయిత్వా తం నహువం భూతలే భృగు జగామ బ్రహృభవనం బృహణేచ
న్య వేదయత్‌ . 33, తతః శక్రం సమానాయ్య చేవానాహ పితామహా వరదా
నాన మసురా నహుపో రాజ్యమా _ప్పవా౯, 36. స బాగ స్తేన ప్ర ద్దేన భంశితో
+ ఆని లావి Uo
భూతలంగతక్కి సచళక్యం వినా రాజ్ఞా సురావ ర్హయితుం క్వచిత్‌. 3౫. తస్థాదయం
పునః శక చేవరాజ్యేఒఫిపిచ్య తామ్‌, వవం సంభావమానంతు దేవాః వార పితా
మవామ్‌, కటు ఏవని (తి సంహృృప్లా వత్య్యూచు స్తం నరా ధిప్య సోఒభిమిక్షా

9280 శ్రీమహాభార తే, అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా

భగవతా 'బేవరాబ్వే చ వాసవ! 58౭. బ్రహ్మణా రాజళార్దూల యథాపూర్వం
వ్యరో చత, ఏవ మేన త్పురావృ త్త తం నహువస్క క వ్యతికృమార్‌, 2౮, సచ్చతె రెవ
సంసిద్దో నహువః కోర భిః పునః, తస్తాద్రీ పాక ప అ! సాయం వె గృహ మేధిఖిః,
కనా. దివ్యం చక్షుర వాప్నోతి గ ప్రేత్య దీపస్య దాయక కః, పూర్త చంద్ర, వతీకాకా
దీవదాళ్ళ భవంత్యుత, ళం. a క ద్వలంతే కావ్‌” సమాః,
రూవవా౯ బలవాంశ్చాపి నరో భవతి దీపద?, ౪౧.
ఇతి అను శౌసనవ ర్య్వాంతర్లత ఆనుకాసనిక పర్వణి శతిత మోఒధ్యాయః,
eC) రాజన్యచాంజాలసంవాద8, a

యుధ్‌ష్టరఉ వాచ: బ్రాహణ స్వాని యే మందా హరంతి పురుషర్షభ,
నృళంసకా[ణో మూఢాః క్వ లే గచ్చ-తి మానవాః. ౧. భీషఉవా చ;--అత్రా
ప్యు దాహరంతీ మమితినోసం పురాతనమ్‌్స్‌ చాండాలస్య చ సంవాదం త్రీత్సబం
థోళ్సు భారతే, రాజన్యఉవా చ:---వృద్ధరూపోఒసి చాండాల బౌలవచ్చ విచే
ప్లస్కే శ్విఖరాణాం రజః సేపీ కసా దుద్విజసే గవామ్‌. 3. సాధుభి ర్హర్హితం కర్మ
వాండాలస్య విధీయ లే, క సాద్గోరజసాధ్వ _స్తమపాం కుండే నిషించసి. ౪.
waste గవాం రాజ్‌ హ్రీయతీ నాం రజః ఫుర్వా సోమ
ముద్ధ ఏంసయామాన తం సోమం యేజఒవిబకొ ద్విజాః. ౫ దీశ్నితశ్చ సరాజావి
క్షిప్రం నరక మావిశత్‌ , సహ్మతెర్యజ్ఞకెః సరై ౪ రృ్రహాస్వముపజీవ్యతత్‌ . ౬
యేఒపి తత్రావిబ౯ తీరం భృుతం దధిచ మానవా?, బ్రాహ్మణాః వా రాజన్య
స్ప క్వేనరక మావిళ౯, ౭. జఘ్నుస్థాః పయసా వుత్రాం స్టథాపొత్రా౯ వీధున న్వతీః,
పళూన వేశుమాణాళ్చ సాధువృ త్తే న దంపతీ.౮. అహం రత్రావసర్‌ రాజక బ్రహ
బారీ జిలేం ద్రియ్కి తాసాం మే రజసాధ్య స్తం ఛై వస్థమాసీన్న రాధివ అ
కాలే .. తతో రాజా భుక్త్య్యాతద భవం నృప, బహూస్వవారి చ నృప సో
2.పృతిస్థాం గతిం యయా. ౧౦. తిస్తాద్ధ రే న్నవిప్రస్వం కదాచిదవీ కించన,
బ్రహ్లస్వం రజసా ధ్వ స్తం భుక్త్వా హు పశ్య యాదృళమ్‌. ౧౧. తసాతో
మో౭వ్యవికేయః పురుషేణ విపశ్చిత్య్కా విక్రయంత్విహ సోమస్య గర్హ్మయంతి
మనీషిణః. ౧౨. యే.వైనం ae తాత యేచ విక్నిణతే జనాః, లేతు వై వస్వతం
ప్రాప్య రౌరవం యాంతి సర్వశః. ౧౩. సోమం తు రజసాధ్వ స్తం విక్రీర్ల విధి
పూర్యకమ్‌, కోోత్సియో వార్గుషీభూ త్వా నచిరం సవినళ్యతి. ౧౮. నరకం
త్రీశతం ప్రాష్య సవిస్థా ముపజీవతి, శచర్యా మభిమానం చ సఖి దారే చ

౧౦౨.] ఆను శాసనిక పర్వణి, ద్వ ్య ధిక శ తత మోఒధ్యాయః, 931

వివ్లవమ్‌. ౧౫. తులయా ధారయ౯ ధర మభిమాన్యలరిరిచ్య కే, శ్యానం వై
పాపినం పళ్య వ్‌వర్తం పహూరిణం కమ్‌, ౧౬. అభిమానేన భూతానా మిమాం
గతీ ముపాగతమ్స్‌ అహం వై విఫులే జాతః కులే ధనసమన్వితే. ౧౭ అన్యసికా
జన్మని విభో జ్ఞాన విజ్ఞానపారగశి ఆభవం తత్రజూనానో హ్యేతా౯ దోపా౯
మదా త్తదా, ౧౮ సంర బ్ధఏవ భూతానాం వృషమాంస వముభక్షయమ్‌్స్‌ నోఒహం
లేన చ వృ_్రేన భోజనేన చ తేశవై. ౧౯. ఇమామవస్థాం సపాప్పః పశ్యకాల
స్యపర్యయహ్‌, ఆదీ ప్తమిన చె లాంతేం భమరై రివ చార్హి*మ్‌. _£0. ధావ
మానం సు సంకటం పశ్యిమాం రజసాన్వితమ్‌, సాధ్యా యెస్తు మహ త్పాపం
తరంతి గృహమేధినః. ౨౧. దానైః సృథగ్నిధై ళ్బాపి యథాప్రాహుర్యనీషిణః
తథా పాపకృళం విప మాశకృమస్థం మహీపతే. ౨౨. స ర్వసంగవినిర్రు క్షం
స్‌ నో J B® వర్రే రాని
| చృందాంస్యు తారయంత్యుత్కు అహం హి పాపయోన్యాం వై గనం! మత్త
యర్షభ. ౨౩. నిళ్చాయం నాధిగచ్భామిక థం ము చ్యే యమిత్యుత్వ జాతిస రత్వంచ
. మమ 'కీనచిత్చూర్వ కర్మణా, ౨౮, శుభే నయేన మోక్షుంవై ప్వావుమిచ్చ్భామ్యు హం
న i him గ వ్‌, 9 అ గ చే
: నృప, త్వమిమం సం్రపృపన్నాయ సంశయం బ్రూహి పృచ్ళ తై చాండాల త్వాత్కథ
మహం ముచ్యేయ మితి సత్తమ, ౨౫. రాజన్యఉ వాచ:---చాండాల వ లిజా సీపీ
“యేన మోక్షమవాప్ప రసి, బ్రహ ణా నేత్వజల ప్రాణా కొ గతిమిష్టో మవాప్ప వ్ట్‌సిః ౨౬,
॥| 5 ral cae YP
_ దత్వా నద్రీరం క్ర వ్యాద్భో సరణాగ్నా ద్విజ హేణతుక మ్‌, త్యాప్రాణ ౯ ప్రమో
త్తే నాన్యథా మోతమ్బర్షసి. ౨౭ భీష్యఉవాచ: --ఇత్యుక్తః స తదా తేన
బవహాస్యాే పరంతప హు తా రణముఖే సాగా గతిమిష్టా మవాపహా, ..9౮%*
UR" పథి
/ త స్థాదృక్ష్యుం త్వయా పు శ్రీ బ్రహస్వం భరతర్షభ, ళో మస sen?
శాశ్వతీం గతిమాత్మ నః. క .
ఇతి అనుశాసనపళ్యాంతర్షత అ వకశతత మోఒధ్యాయ*,

|. అధి సొ స్తీకాటమ్‌. రియా .

యుధిష్టిర ఉ వా చ;ల-వకలోశా స్పుకృతినస్స ర్వే తాషహెరా పితామహ)

లి వ్‌ రై 9 ౨ శ | వ అధ్య నమా
ఉతతత్రావి భిన్నా న్నే తన్మే బ్రూహి పితామహా, ౧. భీవ్మఉవాచ;ాకర భిః
పార్థ నానాత్యం లోకానాం యాంతి మానవా ఫుణ్యాన్పుణ్య కృత యాంతి
పాపాళా పొపక్ళతో జనోి, ౨. అశ్రాప్యుదావార౦తీమమితిహాసం పురా
తనమ గొతమస్య మునేస్తాత సంవాదం వాసవన్య చ. 3. బ్రాహణో గాఠమః
| 9 a 2
కళ్చిన్ఫృదున్ధాంతో జి లేంద్రియః, మహావనే హా స్రిశిశుం పరిద్యూన నుమాతృ

౪62 శ్రీమవాభార తే అనుశాసనపర్వణి [అభ్యా.

కమ్‌. ర. తం దృష్ట్వా జీవయానూస సాసుకోశో ధృతవత% సతుదీ-కేణ కాలే
అ Uy అ ఖు
నబభూ వాతిబభోమవో౯. ౨ తం క్ర భిన్నం మహానాగం వ్రస్రుతం పర్యత్రోప
స ; మయ On వే న - ణి ౨
మమ్క్‌ ధృరే రాష్ట్రస్య రూసుణ శక్రో జగ్రాహ హ స్పినమ్‌. ౬. హీ, యమాణం తు
తం దృస్తా ( గెమః కంసిత వలెఃి, అభ్య భావతే రాజానం ధృత రాష్ట్ర్రం మహో
తపాకి ౭. మామేహార్షీర్ల సినం పుత్ర మేనం దుఃఖాత్నుష్టం ధృత రాష్ట్రా
కృశజ్ల, మైత్రం సతాం సొ ప్పపదం వదంతి మి తదో”హూూ నెవరాజకా స్పృశేత్‌
a a0 జాలి లో గ క
త్వామ్‌. ౮, ఇధోోదక సృదాతారం శూన్య పాలం మమా, మే విసితమాచార్య
కులే సుయుక్షం గురు కరణి ౯. శిషం దాంతం కృకజం చ వీయం చ సతతం
లలి —-ర 8) ర ల
మమ్మ నమేపికోఫతో రాజా హదుమగ సి పంజంమ్‌, ౧౦. ధృక రాష్ట్ర
న్‌ా ఆవి యా లు
ఉవాచఃాగవాం సహసం భపతే దదామి దాసీశతం నిమ్మక తాని పంచ
న్య సై ద్‌ ఇ (|
అస్యచ్చ వి త్తం వివిధం మహర కిం బ్రాహణ స్యేహ గ్‌బేన కృత్యమ్‌. ౧౧.గౌతమ
ఉవాచ;--తవైవగావో షా భవంతు రాజక దాస్యస్సనిప్కా_ వివిధ_చ రత్నమ్‌ .
| ద
అన్యచ్చ విత్తం వివిధం నరేంద్ర, కిం ర్‌ం స్సహ వాన కృతృమ్‌. ౧-౨, ధృతరా
ఫప్రాఉవాచ: = చ సీభి ర్నా స్తికృన్యం రాజన్యానాంనాగకులానివి ప,
స్వం వాహనం నయశినా స్త్యధరో నాగశ్రేష్టం గాతమాస్తాన్ని వర్త, ౧౩.
వాలా కజీతోన " : ద శ్‌ హో
గాతమడవాచ: యత్ర ప్రేతో నందతి పుణ్యక రా యత్రిశ్రేతః కోచతే పాప
కరా వైవస్వతిస్స సదనే మవోకం స్తత త్వాహం హాన్సినం యాతయిమ్యే,
పాం = బి ణి mt ml) క ఫ్ర
| టు హను ౭,9 అ జ
౧౦. ధృతె రాష్ట్ర్రఉవ చ: యే సిపి) యా నాస్తి కొ శ నాః జాలా లన
ఇంద్రియా గే నివిప్టాః యమస్య శే యాతనాం ప్రావ్ను వంతి పరంగంతా ధృత
రాష్ట నత తృ. ౧౫ గౌతమఉవాచ;లావై వస్వతీ సంయమ సీ జసానాం యతశ్రా
లు (WU గ్‌ ౬. లో
న్భతం నోచ్యతే య త్రసగ్యమ, యత్రాబలా బలినం యాతయంతి తత్ర త్వా హం
హస్పీసం యాతయి స్వే. (౬. ధృత రాష్ట్రఉ వాచ; = జ్యే సాం స్వసారం పితరం
మాతరం చ యథా శత్రుం మదవుత్తా శృ రంత్కి తథా విధానామేపలోకోమ
పూనే పరం గంతా ధృతరాష్ట్రో నతెత్ర, ౧౭. గొతమఉవాచ:--మందాకినీ వై
శ్రీవణస్య 5 బో మవోభాగా భోగి జనప, వె శ్యా, గంధర్వ య యరప్పరో భఖిళ్చ
గ (వీ ఆస లా
జుష్టా తతి త్వా హం వాస్తినం యాతయియ్యు, ౧౮. ధృత రాష్ట్రఉవాచ; అతిథి
వృతా స్పువ ళా యేజనా వై ప్రతీశృయం దడతి బ్రాహ్మణేభ్యః, శిస్టాశిన సృంవి
భజ్యూ ళు మందాకిసీం తేఒపి వీభూషయంతి, ౧౯, గౌతమణివాచ;
న ఠ వి వ్‌ ౬ క
సేరోరగ్రో యద్వనం భాతి రమ్యం సుఫుష్పీతం కిన్నరీగీతజు ఫ్టమ్‌ సుదర్శనా

౧౦౨.] ఆనుశాస9క వర్యణి, ద్య స్థధిక శతత మో౭ధ్యాయః, 988

య త్ర జంబూర్వి ఇలా తత్ర త్యాహం హాస్తినం యాతయి పే. 2౦. ధృత
రాష్ట్రఉ వాచ: యే బ్రాహ్మణా మృదవస్సత్య శీలా బహుశ్రుకా స్పర్వభూ తాభి
రామాక్‌, యేఒఫీయంతే సేతిహానం ఫురాణం మధ్వాహుత్యాజుహ్యాతి వై
ద్వి చేభ్యః ౨౧. తథావిధానా మేషలోశే మహే పరం గంతా ధృత రాషహో)
నత త్ర, యద్విద్యతలే విదితం స్థానమ్తి తద్బూోహి త్వం త్వరిశో హ్యేమయామి,
౨౨, గొతమడివాచ:___ సుపుప్పితం కిన్నర రాజజుష్టం వ్రీయం వనం నందనం నా
రదస్య, గంధ ర్యాణామప్పరసాం చ శ్వ తత త్యాహం హా స్తినం యాతయి పే,
౨౩. ధృతరాప్ర్రణవాచ;___ యే నృత్యగీతకుళలా జనాస్సవాహ్యయా చమానా
స్పహీ కాశ్చరంతి, తథావిధానా మేవలో శే మహే వరం గం తాధృత రాష్ట్రోన
త్ర, _౨౮. గాతవమఉజఉవాచ; యత్ర త్తరాః కరవ భాంళి రమ్యా దనే 6
న నచేంధ్ర, యగ్రాన్నియా నాక్చోవసంతి లో కాఅవో సనయః పర్వత
యోనయళ్ళా. ౨౫. “యత్రశికోవన్ష కి సర్వకామా౯- యాత్ర(న్ర్రియః కామచారా
భవంతి యత చేర్చా నారీ నరాణాం తత త్వా హం హా స్తినం యూతయిమే.
౨౬ ధృతరాష్ట్రఉవా చ'___ యే సర్వభూతేషు నివృ త కామా అమాంసాదాన్య
_స్తదండాళ్చరంత్కి నహింసంతి ఎవరం జంగమం చ భూతానాం యే నర్భభూా తా
త భూ తాః. ౨౭. నిరాశిపో నిరమా పీతరాగా లాభాలా భే తుల్యనిందా పశంసాః
తధా విధానా మేవలోకో మవారే పరం గం తా ధృత రాఫ్ట్రో? నత్త, ౮,
గాతమఉవాచ:__ తతోపెరే భాంతి లోకా స్పనాతే నాస్సువుణ్యగంధా విరజా
వీతశో కాః, సోమస్య శాజ్ఞ స్పద నేము హోళ్త న్నస్షత త్వాహం హస్తి నం యాతే
యిమే. _౨౯. ధృంకాష్ట్రిఉవా చః... యుదానళీలా నళ వలిగృవ్హాతే సదా
నచాప్య్థాం శ్చాదదతే ప రేభ్యః, యేపామబే యమర్గతే నాసి కించిత్స ర్యా
తిథ్యా స్సువసాదా జనాశ్చ, 30 యే కంతారో నాభిజల్సంతిచా నాకా
సత్రీభూతా స్పతేతం పుణ్య శీలా తథావిధానా మేవలోకో మహ్హే వరం
గంతా ధృత రాష్టో స తెత్రే, 3౧, గారమజవాచ;:___తథా పే భాంతి
లోకా స్పనాతనాః విరజఫో వితేమస్కా_ విళో కాకి ఆదిత్య దేవస్య పదే మహాత్య
న్సస్తత్త త్యాహం హస్టినం యాతయి సే. 3౨. ధృతి రాష )ఉవాచ:-స్వాధ్యాయ
నీలా గురుశుశ్రూవణే రతాస్త పస్వినస్సు వ్రృతాన్స త్యసంధా% ఆచాశ్యాణా
మ ప్రతికూల భాపీణో నిత్యోత్థితా గురుకర్శస్వ చోద్యాః. 353. తథావిధానా
మేవలోకో మహే విళుద్ధా నాం భానితో వాగ్య తానామ్‌, సల్యేస్థిళ నాం వేదవి

954 శ్రీమవోభార తే, అనుశాసనపర (ణే [అధ్యా

దాం మవోత్మ నాం పరం గంతా ధృత రాపో) నతత్ర, 3౪. గెతమఉవాచ:-
తత్రోపరే భాంతి లోకాన్సనాత నాః సుపుణ్య గంధా విరజా విశోకాక వరుణస్య
జ (Yd జ బ్య జ్‌ 5
రాజ్ఞః సద నేమహోత్మ నస్తత, త్వాహం వా స్టినంయాతయిషే ౪. 3%. ధృత రాష్ట్ర
ఉవాచ:--చాతు గ్లాస్యెర్యేయజంలే జనా స్సదాత థేప్రినాం దశశతం ప్రావ్నువంత్కి
యేచాగ్ని హోత్రం జుహ్యతి శృద్దధానా యథామ్నాయం త్రీణి వర్షాణి విస్రాఃః
3౬. నుథారిణాం ధర్మధురే మహోత నాం యథోది తే న్నగ్గని సుస్థితానామ్‌,
ధరాత నా ముద్వహతాం గతిం తాం పరం గంతా ధృత రాష్ట్ర నతత్ర, 36.
—4—6 లు Cy
గాతమఉవాచ:ఇదందస్యలో కా విరజా వికో కా దురత్వ యాః కాంథీ కె
మానవానామ్మ్‌ తస్వాహం తే భననే భూరి తేజనో రాజన్నిమం పా_సినం
యాతయి షే. 3౮. ధృత రాష్త్ర వా వశ తవర్ష జీవ యశ్చ శూరో మనుష్యో
ర్ల ర 2 oA
వేదాధ్యాయో యశ్చ యజ్యా ప్రమ_తః, వతే సర్వే క క్రభోకం వ్రజంతి పరం
గం తాధృత రాస్ట్రో నతత. 3౯. గాతమణివాచ; టి ల తా సంతి లోకా
ర (WU Wy
మహాంతో నాకస్య _వృవే. వుష్క,.శా ఏత్రశో కాక మనీపతా స్పర్వలోకో
దృవానాం తత, త్వాహం వాస్పినం యాతయి మే. రం. ధృత రాష్ట్రడ వా చ:
యే రాజానో రాజసూయాభిషి కా ధరాళ్తానో ర క్ని తారః వజానామ్‌,
యేచాళ్వ మేధావభృ ఖేవ్లు తాంగా _స్టేపూం లోకా ధృత రాష్టో) నతత్ర. ౮౪౧,
గౌతమఉబాచ:--కతః పరం భాంతి లోకా స్పనాతనా; సుఫవుణ్యగంధా వీ రజా
వీతశ్లో కాక, తసిన్నహం దుర్గ ఖే చాప్యధృ చే గవాం లోశే హూస్తినం యాతే
యిమ్మే. ర, ధృవ రాషాజవా చ;లాయోగోనవా వీ శోత్రద స్పృమాం గవాం న త్రీ
3 లు/ ల
దశ దద్యాచ్చ ళ క్షా, తథ్రాదశి భ్యో యశ్చ దద్యాదిహైకాం పంచభ్యో
చానళీల స్తథై కామ్‌. ౮౪౩. యే జీర్యంతే బవాచక్యే వివా బాహ్రీ వాచం పరి
D0 చాల 2 ఆలీ
రక్షుంతి చైవ మనస్విన సీరయా త్రైపరాయణా నే తత్ర, మోదంతి గవాం
నివానే. రర, (సృభాసం మానసం తం వువ్మ_ రాణి మహాత్సరః, పుణ్యంచ
నైమిశం తీగ్గం చాహుదాం కరతోయినీమ్‌. ౪౫%. గంగా గయ శిరే3 శో
విపాశాం సూలవాలుకామ్‌, కస్తం గంగాం పంచనదం మవోహాద మఇావవా.
౮౬. సుక క్షానికీం పంపాం, మవాతానో భృశ వ్ర తాః, సరనగ్గతీదృ మద్వత్యో
యమునాం యే డాయాంతి చ, ర౭, తత్ర త్తే ల సర నా దివృమాల్య ధరా
శివాం, వ్రయూంతి పుణ్యగంధా ఖ్య్వా ధృతి రాపో న తత్ర వై. ఈ గౌతమ
్యం క్‌ వ చ 9
ఉవాచ. యత్ర శితభయం నాగ్తీ నచోవ్లభయ మణ్వవి, నక్షుత్సిపాసేనగ్గాని

౧౦౩.] ఆను”ౌసనీక పరణ త్ర త్ర్రధికళ్‌ తత మో౭ధ్యాయక, 985

ర్నదుఃఖం న సుఖం తథా. ర, నచ్వేప్యో నప్రియః కశ్చిన్నబంధు ర్నరిపు స్తథా,
న జరామగణే తత్ర నపుణ్యం నచ పాతకమ్‌.౫౦.తస్మి౯ విరజసి స్ఫీతే ప్రజ్ఞాస త్త
వ్యవస్థితే, స్వయంభు భవనే పుశ్వే హస్టినం మే పదాస్యతి, ౫౧. ధృత రాష్ట్ర
ఉవా చ:లిషక్తా సృర్యసం గై క్వే కృతా తానో యత వ తాః, అధ్యాత యోగ
సరల నెనుక స్ప గ్వగతిం గతా, ౫౦9 తే బృహ్మాభ వనం పుణ్యం ప్రాష్నువం
త్విహాపా త్తి కాక, స తత్ర, ధృతరాష్ట్ర స్తే క శక్యో ద్ర దుం మహామునే ౫౩.
గారమఉ వాచ" _గథ్గతరం యశ్రబ్బహచ్చ గీయతే య త్ర వేదీం పుండరీక
స్ఫృణోత్కి య యేవ మూతి హరిభిళ్సోమవీధీ తత త్రత్వాహ వ హస్పినం యాతే
యి స్కై, ౫౮. బుధ్యామి ఆం వృత్రహణం శత్రక్రతుం వ్యతి కృమం తం భువ
నాని విశ్వా; కచ్చిన్నవాణా వృజినం కదాచి దకార్షం తే మనసోఒభీవం
గాత్‌. ౫౫%, శత కృతుకువా చ; మఘ నాహం లోక పథం సృజా నామన్యాగమం
పరినాజే గజస్య, తస్తాద్భ వాళ పృణతం మానుకాస్తు బ్రవీషి యత్తక్కరవాణి
సర్వమ్‌.౫ ౬. గొతమఉవా చ:___ శ్వేతం క రేణుం మమ పుత్రం హినాగంయం మే
పహోపి.గళ్‌ వ న్హాణి గాలమ్మ్‌ యో మే వసే వసవగోజఒభూ ది తీయ స్టమేవ మే దేహి
సు లేంద్రనాగమ్‌, ౫2౭, శత క్రతురువాచ:---అయం నుక సే స ద్యిజముఖ్యనాగఆగ
చృతి త్యామభివీశ్రమాణ!, పాజా చ తే నాసిక మోప జిమ్రతే శ్రేయో మమా
ధ్యాహ నమళ్చే లేఒస్తు. ౫౮. గెతమడ వాచ;-ళివం సదై వేనా సుశేంద్ర తుభ్యం
ధ్యాయామి పూజాం చ సదా ప్రయుం జే మమావి త్వం శ కృశివం దదస్వ త్వయా
దత్తం పృతీగృవ్లోమి నాగమ్‌. ౫౯. కొతీ క్రతురువాచ;- యేషాం వేదా నిహీత్రా
వె గుహాయాం మనసీపీణాం సత్యవతారి 'మవార నామ్‌, తేషాం త్వయొ కేనముహా
తృ్శనాస్మి వృద్ధ స్దస్మాల్సీ కమాం సై ఒహమద్య. ౪.0, హంలెహి బ్రాహ్హణతీప్రం
సహఫులే వాస్పిరృాత్వం పొ ప్రాప్తుం శుభా౯ లోకా నవ్నాయ చ చిరాయ చ,
౬౧. భీష్వ ఉపా చః-ాస గానమం పురస్కృత్య సవా పుత్రేణ హా సిన్మా దివమాచ
శ్రీ మేవజ్రీ, సద్భి స్సహ దురానసదమ్‌, ౬౨. ఇమం యశళ్శృణఖయాన్ని త్యం యః పే
దాగి జితేంద్రియః; స.యాలి బ్రహణో లోకం బ్రాహ్హాణో గత మోయ థా. ౬౩,
ఇతి bs అనుశాసనిక పర్వణ్శి ద్వ ఫ్టీధిక్‌ శ తత మోఒ ధ్యాంమ:
ఇర బ్రహ్మభగీరథస ౦వాద), ఆ
యుధిస్టిరఉవాచ;- దానం బహువిధాకారం కాంతిస్స్పర్వమహింసితమ్‌,
స్వదారతుష్టి కోకా తే ఫలం దానస్య చెవ యత్‌ . ౧. వీతామహస్య విదితం
124

986 (శ్రీమవోభార తే, అను శసనవర్వణి (అధ్యా,

కిమన్స తపసో బలాత్‌, తపసో యత్సరం లేఒద్య తన్నో వ్యాఖ్యాతు మర్జ
భీవఉవాచ:-తపః ప్ర చక్షతే యావ త్వావల్ల్‌ోకో యుధిష్టిర మతం మమాత్ర
కొంతేయ తపో నానకనాత్సరమ్‌, 3. అతా కా ప్యుదాహరంతీమమితిస4సం జ్‌
తనము భగీరథస్య సువాగం బ బ్రవాశశ్చ మహర నః ర అతీత్య సురలోకం చ
గవాం లోకం చ భారత, బుషీలోకం చ సోఒగచ్చ ద్భృగీరథ ఇతి శ్రుతమ్‌.౫.త తు
దృష్ట్వా వచః ప్రాహ బ్రవోరాజ౯ా భగీరథమ్‌, కథం ఖ్‌ స్టషమిమం
లోకం హరానిదము ౬, ioe చేవ” న గంధర్యా న మనుష్యా భగీరథ, ఆయాం
త్యతప్త తపసు కథంవె త్వమిహాగతః. ౭, భగీరథఉవాచ;-నిప్కాణాం వె వై హ్యద
దం ట్రావ జేభ్యః న్‌తం సహసా ణి స దైవ తానామ్‌, భ్రాహ్లం వ్రతం నిత్య
మాస్థాయ విద్వన్న కేవా హాం తస్య ఫలాదిహాగామ్‌. ౮, దశ చక రాశ్రా౯
దశపంచరాశ్రా చేశాదశై కాదశ కాకా కృతూంశ్చ, జ్యోోతిప్లో మానాం చనతం
యదిప్పం ఫలేన తేనాపి నచా గతోఒహమహ్‌, ౯, యచ్చావసం జామ్నా వీతీరనిత్య;
శతం హూ ప్యమాన_స్థ సపో౭హాం, అదాంచ తత్రా త్రా,శ్వతరిసహసఏ)ం నారీవురం
సనన నా ౧౦. దశాయుఠాని చాక్యానాం వ యు తౌని౭.చ వింశ తిమ్‌
వుష్క_ శేషము ద్విజాతిభ్యః ప్రా పాదాం క తసహసుశ 8, ౧౧, సువర్ల చం దో త్తమ ధారి
ణీనాం కన్నోతత్త చు సవాస్సమ్‌, పష్టిం సవాసాణి Tre
జాంబూనదై రాభరేళైర్న లేన, ౧౫౩, దశార్చు దాన్యదదం గోస వేజ్యానేేకై కళోో
దశగా లోక నాథ, సమానవశ్చాః పయ సా సమన్వి తాస్సువర్ష కాంన్యోపదుహో న
లేన. ౧౩. అప్లో ర్యా మేషము నియత మేకెకసి౯ా దకాదదమ్‌, ఘృష్హ నాం తీరదా
త్రీణాం రోహిణీ నాం శత్రాని చ. ౧౪, దో 9ణాం వై వె గవ వావీ డ్రయు
దె వహ, దార దశే గుం జ్ర న్న తేనాహ ముపాగతః ౧౫. వా

TAI ఇల Mat టా

జినాం బాహ్టాజాతోనా ముయు కాన్ఫదదం దక్క కర్మాగణాం పన ఏనాం
+ శేనాహమాగత!, ౧. కోటీశ్చ కాంచనన్యాష్టా ప్రా సాదాం ప్రవ ల్‌ దశా
న్యహామ్‌, పక కలక రత తేన ఫలేనాహు నచాగతేః, ౧౭. వాజినాం
ఆ క 3 40

భా మకర్ణా నాం bee వీతామహ, ప్రాదాం బామస్సజాం బ్రహా౯ా కేర్‌
న్‌ చ సప్త చ, ౧౮ _ఈవూాదం ఆ'నహాకాయా౯ కాంచన స)గ్విభూ
పీతా వద్దినో వె సహస్రాణి ప్రాదాం దశ చసప్తచ, ౧౯, అలంకృతానాం
చేవేక దిచె వః కనకభూవగా 5 రథానాం కాంచనాంగానాం సహస్రాణ్యదదం
దశ, ౨౦. స్ర్తచాన్యాని యుక్రాని వాజిఖి స్సృమలంకృ లె, దక్షీణావయవాః శేచి

౧౦౩.] అనుశాసనిక పర్వణి, సై ఫథికళతత మోఒధ్యాయః, 987

J గ = 6౧ = బుస నా; వీ ౫౫
జ్వ్‌దైర్యే సంప్రన్‌ర్తి తాః, ౨౧. వాజపేయీము దశను వ్రాదాం సాన్యవీ
ప్యహామ్‌. శకృతుల్య వభావాణా మిజ్య యా? విక్ర మేణ చ. ౨9౨౨. సహస్రం సిమ్య్మ
క.శానా మదదం దిథ్నీ ణాముహమ్‌, విజిత్య భూవతీ౯ సర్వా న స్టైరిస్ట్వా ఓ ₹శావముసా
౨౩. అప్రభ్యో రాజసూయేభ్యో నచ తేనాహమా:గతు స్రోతశ్చయావద్దంగాయా
రీ త్‌ జ
కృన్నవాసీ జ్ఞగత్సతే. ౨౮. దఠ్నీణాభిః ప్రవృత్తాభి రమ నాగాం చ తత్క్బృతే,
వాజినాంతు సహాస్రే జ్వే సువర్ణ గ తభూపీ కే, ౨౫% వరం గ్రామశతం చావామే
అ ఇ రం డా, జభ ష్ష్‌ అం 398
ంక్‌ కీ స్వ త్రీధాదదమ్‌, తపన్య నియ తాహార$ శమమా cas వాగ్యత . 2౬.
దీర్చ కాలం పాిమవతి గంగాయాశ్చ దురుక్సవోమ్‌, మూస్ధ్నాథారాం మవో బేవః
శిరసా యా మధారయత్‌ , నలేనాప్యహమాగ్భం ఫలేనేవా వీతామహ. ౨౭.
కమ్యా మేపెరయజం యచ్చ బేవా౯ సడ్యస్కానామయు తెళ్చావి య త్తత్‌
_తయోదశ ద్వాదళాహైక్చ చేవ సపొండరీకాన్న చ తేషాం ఫలేన ౨౮. అమా
టం 4 a . టె
సహాసాణి కకుది నాసుహూం శుక్ల గ భా ణామదదంద్వి జేభ్యకి ఏకె కొంచె కాంచనం
శ ర గుం. ౬ 0
శృంగ మేభ్ళః పత్నీ శ్చెసా మదదంనిష్క కంఠీః, ౨౯, పారణ్యరత్ననిచయాన
దదం రత్నపర్వ తాళ, ధనధానె గ స్ట వాక గ్రామాంక్నా నే సవాసశ శ 30,
య ల్‌. బో ం స
శతం శ తానాం ఘృ్య్థు నామదదం చాప్యతేంది తేః, ఇస్ప్వన్నేక ర్మ వోయి షై! బాహా
తేభ్యో న తేనచ. 3౧. వకాదశాహా రయజం సదతీ కై రి ప్రద్వాదళా యో
రశ్టమేధభిశ్చ సేవ, అర్కాయ జై ప్లోడశ భిశ్చ బ్రహ్మం సేపాం ఫలేనేవా
న చాగతో౭సి, 3౩.2. సిమి కకంఠమదదం యోజనాయతం తేద్వి సీరం
Qa వావి [త్రై
కాంచనపాదపానామ్స్‌ వనం చూతానాం రత్నవిభూపీళానాం న చెవతేపా
మూగతోఒహం ఫబేన, 33. తురాయణం హీ వ్రత మప్య ధృ వ్య మక్ళధనో2.
3 . “ జ 9
కి రవం త్రింశ తో౭ భ్రా౯, న్‌తం గ వామష్టళ ఆ సి చైన దినే దినే హ్యదదం
ప ఫ్య , పయనిసి న
బ్రాహాజేభ్య 3' యన్వి నామథ రోహిణీనాం ల్నెజ వాన్యా ననడు "హిరా
లోకనాథ, రాకా న్నిర్ళం బ్రా హణభ్య స్సురెశ నేవోగత స్తేన ఫళేన చా
హామ్‌, 3౫, త్రింశ ద ్ననహం బవ్హాన్న యజం యచ్చ నిత్యదా, అష్టాభి
ల శ శ 2
స్పరగష'మే థు శ్చ నర మేధెశ్చ స పభిః, 2౬, దశ భిర్వి శ్వజిద్భి శ్చ శతెరస్టా
దళోత్తరె నవైవ తేపాం చేవేశ ఫలేనాహమిహాగమమ్‌, 3౭, సర యాగం
బాహుదాయాం చ గంగాయా మథ = మిశ్కే గవాం ళతానా మయుత మదదం
చ నతేన హూ, 3౮. ఇంద్రేణ గుహ్యం నిహితం వై గుహాయాం యద్భార్గన
_స్పవనేహాభ్యవిందత్‌ ) జాజ్వల్యమాన ముశన స్తేజనేవా త త్సాధయామాస

089 శ్రీమవో భార త్తే అను జాసనవర్వణే [| అధ్యా,

మవాం వశేణ్య. ౨౯. తతో మే చ్రావాణానుస్టా స్తనస్మి౯ కరణి సాధి శే, సహని
మృషయక్సాన౯ యేవె తత్త క న రం ఉక్తా రసి స్మిగచ్చత్వం బ్రహ
లోకమితి వృభ్యో, ప్రీ కేన్నోక్షసవానే సేణ బ్రైహాణానామహం వభోః బ్రముం
లోకమనుస్తాపో మాభూ_ల్తెషత్ర విచారణా, ౪౧, కామం యావద్విహితం
విధాతా పృ స్వేన వాచ్యంతు మయా యథావత్‌, తపో హి నాన్భచ్చానశనా
నృతం మే నమోజఒస్తు తే చేవవర వ్రసీద, ర ౨. భీషఉవా చ:-ఇత్యు_క్రవంతం
బ్రవ్లో తు స రాజానం భగీరథమ్‌, పూజయామాస పూజార్హం విధిద్భ స్వేన కర్మణా,
లు తన్నాదనశ నై నైర్యుకొ విప్రా౯ా పూజయ నిక్సదా, విప్రాణాం వచనాత్సర్వం
పరశ్రేహ చ సిధ్యతి. రర, త రనై న్న రోభిశ్చశు భె స్నవేికై రవి శుభ
స్సురగతై శ్చావి తోప్యా వవ ద్విజా స్తథారా. వత దేవ వరం గు వ్యా ములో
భన సమాచర. ౪౬. స
ఇతి అను శౌసనవ ర్వాంతర్షత ఆను ఫౌసనిక పర్వణి, గం గవ్టిధిక్‌ శ తత మో౭2. ధ్యాయః,
0 ఆయుహ్యాఖ్యానమ్‌. లతా
యుధిఫ్టిరఉవాచ;---ళ తాయురు క్షః ఫుగువ; శత్రపర్యశ్చ జాయతే
కస్తాత్‌ మియంలే పురుషా బాలాఅవి వితామహ. ౧. ఆయుష్తాకా కేన భవతి
అలాయుర్యావి మానవి కేన వా లభతే కీర్తిం కేన వా లభతే శ్రియమ్‌. ౨
తపసా ర్రహావర్యణ ౬ జపహాోోేమై _న్తశ్రావడా? కర్శణా మనసా వాణా తన్నే
బూూహీ పీతామహా, * భీష్తఉివాచ; —9 తృ లేజహం ప (వవత్యామి యనాం
త్వమను పృచ్చసి, అల్పాయు కేన భవతి దీర్హాయు ర్యాన్‌ మానవి. ర, యేన ఇ వా
లభతే క్రీ ర్సిం యేన వా లభ తే శ్రయము, యథా చవ_ర్హ్రయ౭౯ పురుషః కెయసా
సంప్రయుజ్యతే. ౫. ఆచారాల్ల భతే ఛాయురాచారాల్ల భ తే శ్రి యమ్‌ .
ఆచారాల్లభ తే క్రీ రం పురుషః పిత్య చేహ చ, ౬. దురాచారో పూ క
నేవోయుర్నిందతే మహత్‌, యస్తాత్రసంతి భూతాని తథా పరిభవంతి చ. ౭,
తస్తాత్కు_ ర్యా దిహాచారం యదీ చ్చే ద్చూలిమాత్మ నః, అవీ పాపశరీరస్య అవా
రోహంత్యలక్షణమ్‌. ౮. ఆచారలవణో ధర్మః సంతశ్చారితృలక్షుణాక సా
ధూనాం చ య థావృత్త మేతచ్చాభారలశ్షణమ్‌, డా, అప్యదృష్ట్షం శ్రవా
చేవ పురుషం ధర్మచారిణమ్స్‌ భూతిక్రర్తాణి కుర్వాణం తం జనాః కుర్వతే ప్రి వ
౧౦. యే నాస్తికా నిష్క 9 యా శ్చ గురు శాస్తాభిల: ఘినకి అధర్యజ్య దురా
బారా స్వే స్త చరంతి గతాయువః ౧౧. విశీలా భిన్న మర్యాదా నిత్యం సంకీర్ణ

౧౦౪.] ఆనుశాసనిక పర్వణి చతురధిక శ తత మో. ఒధ్యాయః, 98§ ఇ

మైథునాః, అల్పాయుపషో భవంతీవా నరా నిరయగామినః ౧౪, సర్వలశ్షణ
హీనోఒపీ సముదాబార వాన్నరక్కి శ ద్దధానోఒనసూ మశ్చ శతం వర్షాణి జీవతి,౧౩,
అకోీిదనస్సత్య వాదీ భూతానామవి హీంసకః, అనసూయురజహాక్చ శతం వర్షాణి
జీవతి ౧౮. లోప్పనుర్తీ cae: సఖఖాదీ చ యో నరశ% నితోచ్చిష్ట శృంకుళు
కోనేహాయుర్వింద తే మవాత, ౧౫. ట్రాపే చా ముహూ క గ్రే బుధ్యేత ధ-౯'ర్లౌ చాను
చింతయేత్‌ , "ఉశ్థాయాచమ్య త్‌స్పేత పూర్యాం సంధ్యాం కృ ళాంబలి?, ౧౬,
' వవమేవాపరాం సంధ్యాం కు క వాగ్యతేః, నే కే శాదిత్యముద్య్భంతం నౌ స్తం
ల యాంతం కదాచన, ౧౭. నోపసృప్టం న హారిస్టం న మధ్యం నభసో గతమ్‌, బొువ యో
_ నిశ్యసంధ్య త్వా ప్టీస్సమాయు ర వాప్మువక్‌, ౧౮ తీస్తా త్రిపేక్సదా పూ ర్వాం
పశ్చిచూం చైవ వాగ్యనః, యేన పూర్వా ముపాసంతే ద్విజాస్సంధ్యాం న పశ్చి
మామ్‌. ౧౯, సర్వా స్తా ఛార్మికో రాజూ కూ ద్రకర్శాణి కిరయేలత్‌ , పరదారా
నగంతవ్యా స్పర్భవ శ్లేష కర్తి చిత్‌, 2౨0. నహిద్భశమ నాయు వ్యం లోతే
కించ న విద్య లే, యాదృ్భశం పురుష న్యేవా పరడారోపసేవనమ్‌. ౨. యావంతో
రోమకూపాస్సు గః ఊగాం గాత్రేషు నిర్ణితాఖ ఆ'వద్వర్ష సహస్రాణి నరకం
_ పర్యుపాసతే. ౨౨, వసాధనం చ కేశానా మంజనం దంతథావనమ్స్‌ పూర్యాహ్హ
ఏవ కార్యాణి చేవతానాం చ పూజనమ్‌. _౨3. వురీషమూశ్రే త్రేనోది మేన్నాధి
తిపే వ్వ తృదాచన, నాతికల్యం నాతిసాయం న చ మధ్యం దినే సితే... ౨౮, నాజ్ఞాలే
స్సహ గచ్చేశ నైకోన వృవలై సృహ్మ పంథా చేయా బాగహణాయ నోబ్యే
రాజభ్య ఏవ చ, _౨౫. వృద్ధాయ భారత పాయ గర్భి లపై భుర్బలాయ చ, వ్ర
_థటీణం ప్రకుర్వీత పరిజ్ఞాతా౯ వనన్పతీ౯. ౨౬ చతువ్పదాకా పృకుర్వీత సర్వా
నేవ ప్రదక్షీణాల్సా మధ్యందినే నిశాకాలే అర్థరాత్రే చ సర్వదా, ౨౭. చతు
_ వృథం నసేవేత ఉభే సంభ్య తథైవ చ ఉపానహొ చ వస్త్రం చ ధృతమ నై్య్య
ర్నధారయుత్‌ , ౨౮. ద్రహాణారీ చ నిత్యం _ఎసాతీకషదం పాదేన నాక్ర మేత్‌ ,
| అమావాస్యాం పొర ర్గమౌస్యాం చతుర్షళ్య్యాం చ సర్వశః, ౨౯, అషప్టమ్య్యాం సర్వ
వత్సాగాాం బ్రహూవారీ సదాభ వేత్‌ , వృథా మాంసం న ఖా చేత పృష్టమాంసం
తథైవ చ అకోశళం పరివాదం చ పైళున్యం. చ వివర్ణ యేత్‌, 3౦. నారుంతు
_ దస్సా్యా న్న నృశంసవాదీ న పీనతః వరమభ్యాదదీత, యయాస్య వాచా పర
ఉద్విజేత నతాం వదే దుషతీం పాపలోశ్యామ్‌. ౩౧. వాక్సాయకావదనాన్ని

ప్పతంతి యెరావాతశ్ళ్ళోచలతి రాతస్ట్రిహాని, పరస్య వామర్శసు నివ్బతంతి తాకా

ల నం...

990 శ్రీమవోభా'ర తే అనుశాసనపర్వణి [ఆభ్యో.

పండితో నావసృ్ఫజేత్సశేమ. ౩3౨. రోవాతే సాయ నె ర్విద్ధం వనం పరళునాహతమ్‌,
వాచా దురు కొయా విద్ధం న సంరోవాతి వాకతుతమ్‌. 33. కర్షి నాళికనా 5” చా
న్నిర్హరంతి సర్రిరత్రతి వాక్శల్యస్తు న నిర్ణ సుం శ్రక్ర్యో హృది క పా సం, ౨౮,
పీనాంగానతిరి కాంగా౯ విద్యాహీనా౯ విగ రి తాళ, రూపద్రవిణహీ నాంశ్చ సత్య
హీనాంశ్చ నాఖీపేత్‌. 3౫. నా సీక్యం వేదనిందాం చ చేవతానాం చ కుత్చినమ్‌,
చ్యేవస్తంభాభమానంచ తైత్ల్య రం చ పివర్ణయేత్‌. 3౬. పరస్య దండం నోద్యచ్చే
త్కు ఏద్దోనైనం నిపాతయేత్‌, అన్యత్ర, వుత్రాచ్చిప్యాచ్చ శిషూర్ధం తాడనంస్య్ర
తమ్‌.3౭.నట్రాహ్యణా౯ సరివ చేత్‌ నక్ష త్రాణి న నిర్షిశేర్‌ , తిథిం పక్షి స్వ నబూ) యా
త్రథాస్యాయుర్నరిష్య తే.3౮, కృ త్వామూత్రవురీ పేతు రథ్యామా క, మ్య వా పునః,
పాదప్రృయోళనం కుర్యా త్వా ధ్యాయే భోజనే తశ్లా.3౯, శ్రీణిదేవాః పవిత్రాణి
ద్రావాణానా మకల్చ్పయళ౯ా, అదృష్షమద్బిర్శిర్ని క్షం యచ్చ వాచా పృశస్యతే, ౮౦.
సంయావం కృసరం మాంసం ళష్కులీం పాయసం తథా, అత్తార్ధం నవ్రకర్తవ్యం
బేవార్థంతు పృకల్పయేత్‌ . రం. నిత్యమగ్నిం పరిచే ద్భి మాం దద్యాచ్చ నిత్యదా,
వాగ్యతో దంత కాస్లంచ నిత్యమేవ సమాచరేశ్‌. రూ, నచాభ్యుదితశాయీస్యా,
త్ప్రాయళశ్సి గ్రీ తథాభ వేర్‌, మా తాపిత రావ్రుతాయ పూర్వ మేవాభివాదయే త్‌
౮౩3, ఆచార్యమథ వాష్యన్యం తథాయుర్వింద తే మహత్‌. వర్ణ యేద్సంత కాస్టాని వర్ల
నీయాని నిత్యళః, రర భక్షు యేచ్భాత్రుదృష్టాని పర్వస్వవీ వివర్ట యేత్‌ , ఉదజ్బుఖళ్న
సతతం శౌచం కు ర్యాగ్సమాహితః. ౮౫, అకృ త్వా చేవపూజాం చ నాచే దంత
థావనమ్స్‌ అకృత్వా చేవపూజాం చ నాధిగచ్చేత్క-దా చన, ర౬. అన్యత్ర, తు
గురుం వ వృద్ధం ఛార్మి కం వా ఏచక్ష ణమ్‌, అవలోళ్యో నచాదర్శోమలినో బుద్ధిమ తక g
ర౭, నఛాజ్ద తాం (గ్రీయం గచ్చే ద్గర్భిణం వా కదాచన ఉదక్ళిరానస్వ వీడ.
తథా ప ప్రత్యకిశాన చ, 'ర౮ా, ప్రాక్నిరాస్తు స్వపేద్విద్వానథవా దత్సీ.ణా శిరః, నభో
నావళీక్లేచ శయనే ప్రస్వవీకో చ. ౪౯, నాంతర్థానే న సంయు_క్షే నచ తిర్య
“ర, నచావీ గశ్ళఆా కా ర్వేణ సమయాచ్యావి నాస్తికే, ౫౦. ఆసనంతు
పదాకృవ్య నప్పసజ్యే _ర్రథానరక ననగ్నః కర్గిచిత్సాషయాన్ననికాయాం కదా
చన. ౫౧. స్నాక్యాచ నానమృజ్వేత గాత్రాణి సువిచక్షుణఃక, నవానులించపేద
స్నాగ్వ్వి స్నాత్వా వాసో న నిర్జునేత్‌ , ౫, నె వాన్హాణి వాసాంసి నిత్యం నేవే
తమానవ!, సోజన్చి నావకృష్యేత న బహిర్థారయీోత చ. ౫౩, ఉదక్యయా చ
సంభాషపాం నకుర్వితి కదాచన నోత్సృ జేత పురీషంచ వేలే గ్రామస్య వాంతి కే,

౧౦౪.] అనుకాసనిక పర్వణి చతురధిక శి తత మోఒభధ్యాయః, 991

ర, ఉభేమూత్రపురీమే. తు నాప్పుకుర్యా త్క.దాచన్క అన్నం బుభుక్షుమాణస్తు
త్రిరుఖేన స్పృశేదపః, ౨౪, భుక్వ్యాచాన్నం తథైరతి ర్ష్విః వునః పరిమార్డ
$ Sues
యేక్‌, ప్రాజుఖోనిత్యమన్నీయాద్వాగ్యతొ్‌*2ఒ న్న మకు త్సయ౯ ౫౬. ప్ర (జతర యు
చ్చమనసాభుక్తా ప చాగ్ని ముపస్పృశేత్‌ , ఆయుష్యం ప్రాబుఖో భుం క్షే యశస్యం
దీ ణాముఖ! ౫౭. ధన్యం ప్రత్యజ్లువో భుంక్తే బుకం భుం శే ఉదబుుఖః, అగ్ని
మాలభ్య తొయేన సర్వా౯్‌ ప్రాణానుపక్నృశేత్‌ ౫౮. గాత్రాణ్మివెన సర్వాణి
నాభిం పాణితలే తథా, నా ధితిమే. తుషం జాతు కేశ భస్మక పాలికాః. ౫౯. అన్వ
స్య్టచా ప్యవస్నాతం దూరతః పరివర్ష యేత్‌ , శాంతి హెరామాంళ్చ కుర్వీత సావిత్రాణి
జ లో

చ ఛారయేల్‌. ౬౦. నిషణ్ణాశ్చా వీ ఖాదేత నతుగ చృ౯ కదాచన. మూత్రం
నో త్తిషతా కార్యం నభన్తనిన గో వ్ర చే. ౬౧, ఆర్ష )పాదస్తు భుంజీత నార హా

దస్తు సంవిశేగ్‌ , ఆగ్గ ఎపాదస్తు చో వక్షాణాం బీవతేశకతక,. ౬ ౨. త్రీణి
'లేజాంసి నోచి ష్‌ అలభేక కదాచన అగ్నిం గాం బావాణం చైవ తథావ్యోయు
ర్నహీయ తే. ఒక. త్రీణి తేజాంసి నోచి చ్చిన ఉదీశేత కదాచన, సూ ర్యాచంద్రమ
సౌచెవ నక్షుత్రాణి సర్యశోకి, ౬౮, జార (ం వ్రాణాహ్యుత్క_ మ తి .మానః
స్థవిర ఆ అభ్యుశా నాధి వాద్భాఖ్యాం పునస్తా౯ా ప్రతివ ద్వ తే, ౬, అభి
వాదయేత తేవృదా్‌ దద్నాచి వాసన సాయము, కృ తాంజలి రుపానీత

ధ్‌ ఖిమచి

గ చృంతం పృషతోజఒన్వయాత్‌ , ౬౬+ వ A కాంస్య భిన్నం
చవర్టయేత్‌ , నై నైకవస్త్రేణ భో క్షవ్యం ననగ్నస్స్నాతుమర్హతి. ౬౭. స్వష్పవ్యంనైవ
నన్నేన నచోచ్చిష్టో వీ పీ సంవిశేత్‌ , ఉచ్చిప్టో నస్పృశేచ్చీగ్తం సక్వే ప్రాణా స్తదా
శ్రోయాకి. ౬౭, కేశ గృహం ప్రవోరాంశ్చ శిర న్యేతా౯ వివర్టయేల్‌ , న సంవ
తాభ్యాం పాణభ్యాం కండూయేతాత్మ నశ్శిర 8, ౬౯. నచాభీక్షం శిరస్నా
యా_త్థథాస్యాయుర్నరిమ్య తే శిరసా తెక్స తైలెక్చ నాంగం కించిదపి
స్ప శేత్‌. ౭0, తిలభృష్టు నచాళ్నీయా త్తథ్రాన్యాయు ర్నరిమ్యతే నాధ్యాపయే
త్రీఖోచ్చిహ్టో నాధీయీత కదాచన. ౭౧. వాలేచ పూతిగంఛ చ వునసా& వీ న
చింతయేన్‌ (అత్ర, గాథా య మోద్దీ తాః కీ రయంతి ప్ర రావిదః, ౭_౨, ఆయురస్య
నిక్భం తామి ప్రజూ స్పస్యా దచే తథ్యాయ ఆచ్భిష్టః పృవదతి స్వాధ్యాయం చాధిగ
చ్చతి, ౭3, యక్స్వాన ధ్యాయ కౌాలే౭._పి మోవోద భ్యస్యతి ద్విజ, తస్య వేదః వణ
శ్వేత ఆయుశ్చ పరహీమ తే, ౭౪౮, తస్తాద్యు కో హ్యనధ్యా యే నాధీయోత కదా
చన స్రత్యాదిత్యం వత్యనలం వట ప్రతిద్విజా౯. 6%, యే మేవాంతి

9928 శ్రీమవాభార తే అనుశాసనపర్వణి (అధ్యా.

చ వపంథానం తే భవంతి గతాయుపి, ఉభే మూత్రవురీపే. తు దివా కర్యాదు
దబ్దుఖః, ౭౬ దక్షిణాభి ముఖో రాల్రై తథాహ్యా యుర్నరివ్యత్సే తీక౯ొ కృళా
న్నావజానీయా స్పర్స మాయు పడేసి! ౭౭. బ్రాహణం త్ర త్రియం సర్పం సర్వే
న దహతగ్నలీవివః స
య హత్య క్రద్ధో యావత్సక్యతి చత్త్సుపా, ౭౮
వి 0 ఇ ఫాలీ %
త్రీ యోపి ద హిత్కు_ ద్ధి యా వత్పశ్యతి తేజసా, బ్రా హాణస్తు కులం హాన్యా
దా నేనా వేతీ లేన చ. ౭౯. తస్తాదేకత్తఫియం యశ్నా దుపసేవేత సండితః,
గురుణా చై వ నిర్బంధో నక_గ్తవ్యః కదా చన. ౮౦. అనుమాన్యః వ,సాద్యశ్చ
ట్‌ ఎగ కీ శ ఇ శ ఇళ వి
గురుః కు ద్ద యుధిస్థిర, సమ్యుజ్మిథ్యా వవృ త్తే వర్తితవ్యం గురావిహ, ౮౧.
గురునిం దాదహా తా యు ర నుప్యాణాం నసంశయ్య, దూరాదావసథాత్‌ మూత్రం
దూరాత్పాదావ సేచనమ్‌. ౮౨. ఉచ్చిహ్టోర్సర్ణనం చైవ దూ రే కార్యం హీ తెప.ణా
aa) లో వూ a 9
ర క్రవూల్యం చ ధార్యం స్యాత్‌ శుక్షం ధార్యం త్తు పండీ లేక, ౮౨3. వర్టయిత్యా
తు కమలం తథా కువలయం వభో. రక్తం శిరసి ధార్యం తు తథావానేయ
మిత్యపీ. ౮౦. కాంచనీయా వీ మాలామా నసాదుష్యతి కరి చిత్‌ , స్నాళస్య
వర్ణకం నిత్యమాన్ష VE దద్యాద్వి శాంపతే. ౮౫ విపర్యయం నకుర్వీత వానసో
బుద్ధిమాన్నర 2, తా న" న్యధృతం ధార్యం నచాపథద మేవచ. ౮౬, అన్య చేవ భవే
wa 8 ~ జ
ద్యాస శృయనీయ నరోత్తమ అన్య ద థ్యాసు దేవనా మర్చాయామన్య దేవహీ,
౮౭. ప్రియగుచందనాభ్యాం చ బిల్వేన తగరేణ చ షృథశేవానులింపేత శేస
రేణ చ బుద్దినా౯. ౮౮. ఉపవాసం చ కుర్వీత స్నాతళ్ళుచిరలంకృతకి పర్య
కాలేషు సర్వేషు బ్రహ్మచారీ సదాభవేత్‌, ౮౯. సమాన మేక పాల్రేతు భుంచే
న్నాన్నం జ నేశ్వర, ఆలీఢయా పరికృతం భశ్లుయీత కదాచన. ౯౦, తథానోద్ధ్భ
నసా రాణి నవే మేత నదావయేల్‌ , నసన్ని కృష్ణో మేధావి నాళుచే ర్న సత్సుచ,
౯౧. వతిపిద్ధాన్న ఫర షు భియ్యా౯ భుజీంక పృష్టత$, పిప్పలంచ వటంచెవ శణ
శాకం తేణెవ చ. ౯౨, ఉదుంబకం న ఖాబేచ్చ భవార్టి పురుషోత్తమః, అజంగ
వ్యంతే థామాంసం మూాయారం చైవ వర్టయేత్‌ గ్‌, వర్ణ యచ్చుష్క మాంసం
చ తథాపర్యుపితం చ యత్‌ , నపాణొ లవణం విద్వా౯ ప్రాళ్నీయాన్నచ
రాత్రిమ. ౯౪౮. దధిసక్తూన్న భుంజీత వృధామాంసం చ వర్జయేత్‌, సాయం
ప్రాతశ్చ భుంజీత నాంతరాళే సమాహితః ౯౫, బాలేన తున భుంజీత పరశ్రాద్ధం
తణైవ చ, వాగ్యతో నైకవస్త )శ్చ నాసంవిష్టః కదాచన, ౯౬. భూమౌ సదైవ
దీ ఇ ఖగ
నాశ్నీయా న్నానాసీనో న ళబ్దవత్‌ , తోయపూర్యం పృదాయాన్నమతిధిభ్యో ఏిశే

౧౦౪.] ఆనుకాసనిక పర్వణి, చతురధికళతత మోఒధ్యాయ:, 993

వతః. ౯౭ పశ్చాద్భుంజీత మేధావి న చావ్యన్యమనా నరః, సమాన మేక
పంక్య్యాం తు భోజ్యమన్నం నరేశ్యర. ౯౮ విషం హాలాహలం భుంక్తే యూఒ
ప దాయ సుహృజ్జ నే, పానీయం పాయసం సకూ౯ా దధి సర్పిర్శధూన్యపి జాగా,

శ్‌

నికస్వ్య శేష మీశేమోం నవచేయు తు కస్యచిత్‌, భుంజానో మనుజవ్యాఘ నైవ
శంకాం సమాచరేత్‌ .౧౦౦. దధి చొప్యనుపానం వై క ర్హవ్యం చ భవార్థినా ఆచ
మృ చైకహస్తేన పరిష్థావ్వం తథోదకమ్‌. ౧౦౧. అంగుష్టంచరణ స్యాథ దశ్నిణ
స్యావనేచయేత్‌ , పాణిం మూర్ధ్ని సమాధాయ స్పృస్ర్యా చాగ్నిం సమాహితః,
౧౦౨. క మవాప్నోతి ప్రృయోగకుశలో నరః, అద్భిః ప్రాణాల సమో
లభ్య నాభిం పాణిత లే తథా ౧౮౩, స్ప్యృశంశ్చ్చెవ ప్రతిష్టేత నచాప్యా ₹9ణ
పాణినా అంగుప్రస్యాంతరాభళ చ చ్రాహాం తర్థముదాహృతమ్‌, ౧౦౪. కనిపి
కాయో; పక్పాకత్తు దేవ త్రీమిహోచ్చ తే అంగుష పస్య చ యన న్మృధ్యం వ చేశిన్యాశ్చ
భారత. ౧౦౫ లేన విలార్యిణి కర్వీత స్పృహా (పో న్యాయత_స్తథా, పరాప
వాదం నబ్రూమాన్నా ప్రియం చ కదాచన. ౧౦౬. న మన్యుః క శ్చదు త్పాద్యః
పురు పే ఆ భ వార్టినా, పతి తైస్తు కథాం నేచ్చేద్దర్శనం చ వివర్జయేత్‌ , ౧౦౭
స స్నంన చగచ్చేత తథాఒయుక్వింద లే మహాల్‌, నదివా మైథునం గచ్చేన్న కన్యాం

నచబంధకీమ్‌, ౧౦౮. నచాస్నా తాం(స్ర్రియం గచ్చ తథాఒయుర్వింద తే మహాత్‌,

వేగ వ > x శ్‌ న శ
స్వేతీ సై సమా చమ్యు కార్వే సముపకల్పి లే. ౧౦౯. తిః వీత్యాఒపోదిః వ్రమృజ్య
కృత న "చో భ వేన్నరః, ఇంద్రియాణి సకృత్చ్పృళ్యు త్రిర భ్యుతమ్యు చ మానవః,
స లి జ్‌ i 4 అక

౧౧౦. కుర్వీత పితరిం చైవం చ వేదదృష్తేన క్యా బ్రాహణాన్తె చ యచ్చాచం
తచ్చ మే శృణు కౌరవ. ౧౧౧. పవిత్రం చ హీతం చెవ భోజనాద్యంత యో
స్తథా సర్వశెచేషు బాహా తీ స్ధేన సముపన్ప్ఫృ శెత్‌. ౧౧౨. నిషివ్యతు తెథా
ముక్తా ఏ౪ స్పృళ్యాపోహా శుచిర్భ చేత్‌ , వృద్ధో జ్ఞాతి సఖా మిత్రం దరిదో యో
భవేదవి. ౧౧౩. గృహేవాన ముతివ్యాస్తే ధన్య్వమాయువ్య మేవచ, గృహెపారా

వత్రాభ న్యా శు కాళ్చ సహా ౪౯ రికాః, ౧౧౦. గృహే తేన వావొయ తథావై
“తై లపాయికాః ఉద్దిప కాళ్ళ గృధాశ్చ కపోతా భమురా _స్తథా. ౧౧౫. నివి

worn mT

శేయుర్యదా తత్ర థాంటి మేవ తదాచ చేత్‌ , అమంగ ఖ్యాని వై తాని తథో

తోశా ముహోరా మ్‌.౧౧౬.మవోత నోఒతి గువ్యోని నవక్తవ్యాని కర్హిచిత్‌,

అగమ్యాశ్చి నగ చ్భేత రాజ్ఞః పత్నీం సఖీ స్తథా, ౧౧౭, వైర సనా ల షప

నాం భృ ళ్వానాం చ యుధిష్టిర, బంధూనాం బ్రాహ్మణానాం చ తథా శారణి
125

994 శ్రీమహాభార లే, అనుశాసనపర్వణి (అధ్యా,

గ గ్య హా
కస్య చ, ౧౧౮ సంబంధినాం చ నా, తథాయుర్వింద లే మహత్‌, స
సపతిభ్యాం చ నిర్మితం యన్ని వేశనమ్‌. ౧౧౯ త దావ సేర్స్పదాప్రాజ్లో భ వార్డీ
మనుజేశ్యర, సంధ్యాయాం న స్వపేద్రాజళ౯ విద్యాం నచ సమాచరేత్‌ . ౧౨౦,
న భుంజీత చమేవావపి తథాయుర్వింద తే మహత్‌, నకం న కు ర్యాత్సీ ఆ సణీభుకా 3
చెవ వసాధనమ్‌. ౧౨౨౧. పానీయస్య (క్రీయౌన క్షం న కార్యా సాసమచ లా,
వర్టనీయాశ్చ వై నిత్యం సక్తవో నిశి భారత,౧ ౨.౨. శేపాణిచావదాశౌెని పానీయం
చావీ భోజనే సౌహిత్యం నచ కర్తవ్యం రాత్ర నచ సమాచశేత్‌* ౧౨౩, ద్విజ
చేదం న కుర్వీత భు-క్వా ( నచ సమాచరేత్‌, మహాకు లేపసూ తాం చ వస్తాం
లక్షణ స్తథా ౧౨5. వయఃస్థా.:చ మహో ప్రాజ్ఞః క నా్టిమాబ్‌ ఢుమర్హతి, అపత్య
ను క్పాద్య తతః వృత్యాాప్య కులం తతః,౧ ౨౨౫, పుగ్రాః ప, బేయాజాతేషుకులధ క్లేషు
భారత్క కన్యా నో క్సాద్య దాత వ్యా న. ధీమతే, ౧.౨౬. పుత్రా
ళా | దైవ 9 త
మథావీ వా. ౧.౨౬ నక్షత్రే నచ గ యస్ని౯ జాతో భ వేన్న రష నన
పదయోాః కార్యం కశ యేచ భారత. ౧౨౮. దారుణేమషమ చ సర్వేషు వ ప ఫ్రత్యరిం
చ వివర్ష యేత్‌ , జ్యోతిపే. యాని చోక్తాని తాని సర్వాణి భారతి. ౧౨౯,
పాజుఖక! శ శుకరాణి కార యేత్సుసమాహీతః ఉదజుఖో వా రాజేంద తథా
WH A) — - ల
యుర్వింద లే మహత్‌ , ౧౩౦. పకివాదం నచ బ్రూయాత్స రపామాత్మన స్తథా
పరివాదో హ్యధ రాయ వోచ్య శే భరతర్షభ, ౧౩౧. ద్యయేద స్ట ఫంగినీం నారీం తథా
కన్యాం నరోత్తమ, సమార్షాం వ్యంగి తాం వైన షన, స్పకులజాంతళా. ౧౨౩౨.

3

వృద్దాం పవజితాం చైవ తథైవ చ పతివ తామ్‌ అయోనించ పియోగనిం చ నచ
GCA _ 0 CY
గచ్చే ద్విచక్షుణః, ౧౩౩. వింగలాం కుషిసిం నారీం న త+మాబోథుముర సి, అవసారి
ఇ) అ ౨) బూ ద
కులీ జ? తాం నిహీనాం చైవ వర్జయేత్‌ . ౧౩౨౪౮. శ్వ తి శాం చకులే జూాతొాంక్షబమిణాం
a Sa షో
మను చేశ్వర, లక్ష హైరన్వి కాయో చ ప్రశస్తా యాచ లక్షుతై$,౧౩౫ మన్‌ క్లాదర్శనీ.
యాచ తాం భవా౯ వొఢుమర్హసి, మవోకులే నివేప్తవ్యం సదృశే వా యధి
సిర, ౧౩౬. అవరా పతితావైవ సర్రువ్యో భూతిమిచ్ళతా, అగ్నీనుత్చాద్ను
యత్నేన కి క్రియాస్సువిహితాశ్చ యాః, ౧౩౭. వచేచ బ్రాహ్మణ ణక ప్రోక్తా సాళ్చ
సర్వా సృమాచశేత్‌, న చేక్ష్యా శ్రమ ie రమా అ సవ్వళః.౧౩౮.
అనాయుష్యా భ వేదీన్న్యా తస్తాదీ రాం వివర్ణయేత్‌, అనాయుష్యం దివా స్వప్నం
తథాభ్యుదితే సనొయితా,౧5౯, వ్రాతరిన్ని యా చ తథా అం స్స పషంలతి.

౧౦౫] అను శాసనికపర్వణ్కి పంచాధిక శతత మాఒధ్యాయ॥ 995

; పార దార్యమనాయుప్యం నాపిత్‌ చ్భిష్టళా తథా, ౧౮౦. యత్నతోనైవ
_ర్రవ్య మభ్యాసశ్చెవ భారత, సంధ్యాయాం నచ భుంజీత నస్నా య్‌ న్నపశే
భా. ౧౮౧, ప్రయకశ్చ భ వెత్తస్యాం నచ కించిత్సమాచ శేత్‌, me
పూజ యేచ్చావి వ్‌థా న్నాత్యా నరాధిప, ౧ర_౨, 'దేవాంశ్చ పణమేత్సా్నాత్‌'
గురూం శ్చావ్యభివాద యేత్‌ , అని మంత్రితో న గచ్చేత యజ్ఞంగచ్చేత దర్శక ః ౧౪౮౩౫
ఆస వ్యానాయ ప్యం గమనం తేత్ర భారత, నచె కేన పర్మివృజ్యం నగంతేవ్యం
తథా నిశి. ౧౯౪౮. అనాగతాయాం సంధ్యాయామాగత్య చ గృహే వసేత్‌,
మాతుఃపితురురకూణాం చ కార్య మే వానుశా సనం, ౧ర౫, హితం వాపవష్యహితంవావీ
నవిచాగసం 'కథంచర, ee చ వేదే చ యత్నః కార్యో నరాధిప. ౧౪౬.
వా స్తిప్ఫ మే.2 శ్వష్పృవే. చ రథచ ర్యాసు చైనహ్మ యత్నవాకా భవ రాజేంద్ర
యత్న వాలా సుఖమేధతే. ౧౮౭. అ ప్రధృప్యకశ్చ శత్రూణాం భృత్యానాం స్వజ
నస్య చ, పజాపాలనయు కృశ్చ న క్షతిం లభతే క్వచిత్‌, ౧౮౮. యు క్షికొశ్రుం చ
లే జయం శబ్ద శాస్త్రం చ భారత, గాంధర్వ శాస్త్రం చ శలా; పరిజ్లేయా నరాధిప,
౧౮౯. పురాణ మితి హానాశ్చ త థాఖ్యానాని యాని చ, మహాత్మనాం చ చరితం
శోగితవ్యం నిత్స మే వ చ, ౧౫౦. వత్నీ రజస్వలా యాచ నాభిగచ్చే న్నచాహ్య
యేత్‌ , న్నా తాం చతు దివసే రాత గ చ్చేద్విచక్షుణః ౧౫౧. పంచమే
దివసే నారీ ప.క్తేఒహని పుమాకా భవేత్‌, ఏతేన విధినా పర్నీ ము పాగ చ్భేశ
పండితః. ౧౫ ౨, జ్ఞాతిసంబంధిమి త్రాణి పూజసి మాని సర్వశః, యష్ట్రవ్యం చ
యథాశక్తి యైస్వవిధదవ్షితైః. ౧౫౩. అత టాక ర్భపమరణ్యం చ సవితవ్యం

bes త

నరాధిప, ఏష తే లక్షణో చేశ ఆయు వ్యాణాళ్ళాన, వ కీ రిలే: ౧౫గఈ, శేష” స్క్రైవిద్య
వృద్దేభ్యః వ త్యాహార్యో యుధిస్టిర, హో. భూతిజనన ఆచారః క ర్తివర్ధని,
౧4. రచారాద్వర్ధ తేహ్యాయురాచారోవాంత్యిలక్ష ణమ్‌, ఆగమానాం హీ
సె్వేపా మాచార శిష్ట ఉచ్య తే. ౧౫౬. ఆచార పభ వోధరో ధరాదాయు
ర్వివ శే, ఏతద్యశస్యమాయుమ్యం స్యర్లం స్వ స్త్యయనం. మవాల్‌, ౧౫౭. అను
కంప్య సర్యవ రా బ్రవాణా సముదాహృ౩3మ్‌. ౧౫౮. '
9 అనుశాసన పర్యాంత క్షత ఆను శాసనికవర్యణి, చతుర ధిక శతత మో౭ధ్యాయకి,
అరై జ్వేవ్ణకనిషధర్శ కగనమ్‌. రితా-
యుధిష్టిరఉ వాచ:--యథా జ్యేషఫ్టః కనిష్ట్రేషు వర్తతే ఛరతర్షభ్యా కని
స్టాశ్చ యథా జ్యేష్ట. న స్తేరంస్త దృ౦ఏహ మే, ౧ వ్యతి వాచ: జ్యేవ్ఫవత్తాత

996 శుచువోభార తే, అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా.

పరస క్యేస్థో౭.సి సతీతంభ వాక గురోర్లరీయసీ వ వృత్తి ర్యాచ శిమ్యప్య భారత,_౨.
నగు రావకృృతె ప జై శక్యం విప్పే ప్వేణ వ రశుమ్‌, గురోర్తా దీర వ్ర త్తిత్వెం య త్తేచ్చి
వ్యన్య భారత, 3 అంధ స్సా ఫదంధ వేల "యాం దతస పదవి వా బుధ, పరి
పారేణ తత్చూ) యా ద్య స్తేషాం న్యాస సతి క్రమః, ల, వృత్యేషం భిన్న హా
దయా భేద యేయుః కృతంనరాక శియీ ఒభికప్తాః కాంలేయ “భేద కామా స్తథా
ఒరయః ౫. జ్యేషః కులం వర్ధయతి వినాశయతి వా పునః, హంతిఫర్వమవీ జ్వేషః
కులం యత్ర చ తక. అథ యో వినిషర్వీత జ్వ్యేస్థో భాాతా యవీయసః,
అజ్యేష్టస్య్యాదభాగశ్చ నియమో రాజభీక్చ సః 8, నికృతీహి నరో లోకా౯
పా పాక్‌ గ చృత్యసంశ యమ్‌, విఫల స్యేవ తత్పుప్పం మోఘం జనయితే స్ఫృతమ్‌.
౮౪ సర్వానర్థిః కులే యత్ర జాయతే వావపూరువః, అకీ రిం జనయ త్యేవ
కీ రమంతర్లధాతి చ. ౯. సర్వేచాకి విశర్శన్లా భాగం న్యార్ష్మంతి సోదరాకి న్యా
దాయ కనిమేభ్యో జే షః కుర్వీత Pee ౧౦. re పీచు ర్రాయం
జంఘా శృమ ఫి. ee లబ్బంతు నొ కామోదాతు మర్షతి.౧౧.
భా9త్యూణామవీభ కానాముశ్థానమపి చేశ్చహా, అవుత్సభాగం విషమం వితా
దద్వా త్క_దాచన, ౧౨, న జ్యేస్టో నావమ న్యేత దుప్కృతః ప్రాకృతోఒపి నో
యదడిస్రీ యద్యవరజః శే్యేయశ్చెత్త త్రదాచరేశ్‌. ౧౩. ధర్మం హ్‌ శ్రేయ
ఇత్యాహు రికిథర విదో జనాః, దళొ చార్యానుపాధ్యాయ ఉపాధ్యాయాకా పితా
దశ, ౧ర,దశ చైవ విత్యాన్యాతా సర్వాం వా షృృథివిమప్కి గార వేణాభిభవతి నా సి
మాలృపమో గురుః ౧౫. మాతా గరీయసీ యళ్చ లేనెతా. మన్య తే జన్శ్‌ జ్యే
ప్టోభ్రాతా వితృసమో మృతే పితరి భారత, ౧౬. సహ్యేపాం వృత్తిదాతా స్యాత్స
చె తాళ వతిపాలయేత్‌ , కనిషస్టాస్టం నవ నేరక" స్వే ఛందానువర్తినః, ౧౬
తమేవ చోపజీవెర౯ యథైవ పితరం తథా శరీర మేతొ సృజతిః పీతా మాతా
చ భారత. ౧౮. ఆచార్య శిస్టా యా జాతి? సా సత్యా సా జరామరా, జ్యేష్టా
వమూాతృసమా వావి భగినీ భరతర్ష భ, ౧౯, భాకుర్భార్యా ఇ చ తద్వ త్సె్యాద్య స్యా
బాల్వే స్త సనం విబేత్‌, ౨౦,
ఇతి అను శాసనపర్వాంతర్లత ఆనుశాసనిక పర్వణి, స స
శ్రి ఉకపవానవిధి. ఆ
యుధిప్పిర ఉవాచ;_-స ర్వే పొమేవ వర్ణానాం న్లుచ్భానాం చ పితామహ,
ఉపవానే మతికియం కారణం చ న విద్ధ హే, ౧, బహవత్రేణ నియమాః

౧౦౬.] ఆను కాసనికపర్వణ్య పడధికళతత మోఒధ్యాయి 997

కర్తవ్యా ఇతి న! శ్రుతమ్‌, ఉవవానే కథం తేపాం కృత్యము సి వ్రీకొమహొ, ౨
నియుమాంక్ఫోపవాసాంక్చ స ర్వేపాం బ్రూహి పార్థివ, ఆప్నోతి కాం గతిం తాత
ఉపవాసపరాయణక ౩3. ఉసవాసనః పరం ఫుణ్యముపవాసః పరాయణమ్‌,
ఉపో సే. ప్యువా నర శ్రేష్ట కింపలం పృతిపద్య తె, oA అభ ర్లా నుచ్యలే శీన ధర్మమా

ప్నోతి వాకథమ్‌, స్యర్తం పుణ్యం చ లభతే కథం భరతిస త్రము. సి, ఉపోవ్య ఇ వావీ
కిం లేన పృజేయం స్యాన్న రాధిష్క ధశ్చేణ చ సుఖానర్థా౯ లభేచ్యేన బ్రవీహా తమ్‌.
౬ చెళంపాయనఉ వాచా వవంబ్రు వాణం కొంతేచుం ధర్మజ్హం ధర్మతి త్త్వేవిత్‌ ,
ధర పుత్రమిదం వాక్యం భీమ ప్యశ్శాంతీన వో౬ బ వీత్‌ ౭, భీష్మడవాచ; పా ఇదం ఖలు
షా 'హజకష్ర తమాస్‌ త్చురాతినమ్‌, ఉవవాసవిభా గె ప్లా గుణా య్‌ భ రతర్ష భం
౮ ణల ౩ పూర్వం పృష్టవానస్మి భారత, యం. pe త్వం తెఖై వాహిం
పృష్షవాం స్తం తవోధనమ్‌. ౯ సృళ్న మేతేం మమా పృష్టో భగవానగ్ని సంభవః,
ఉపవాసవిధిం పుణ్యమాచప్ట భంతరక్షభ. ౧౦. అంగి రఉవా చ:-- బహ్మకు శ్రే,
త్రీరాత్రం చ విహీతం కురునందన, ద్వి్యస్రరా త్ర మఖె కహం నిర్షిష్టం పురుషర్షభ,
౧౧. వై శ్యాళ్ళూదాశ్చ యన్ఫొహాదుపవా'సం ప్రచ కిక, గోర్యాత్రెం వా ద్విరా త్రం
వాత యారు ్యషిర్న విద్య తే ౧-౨ చతుర్గభ కృక్షుపణం వై్ళ్యౌ శూ ద్రేవిధీయ లే, తి రా
త్రం నతుధర జైర్విహి తం ధర్మదర్శిఖిః, ౧౫ పంచమ్యాం వావీ వష్టా విం చ పొర్ష
మా+స్యాం చ భారత, ఉపోవ్య ఏకభ_కెన నియతాత్తా జితేంద్రియః. ౧ఈ
శతృమావా౯ రూపసంవన్న శుతవాంగో పవ జాయ తే, నానషతో భి వేత్సాిజ్లో
దరిద్రో వా కదాచన. ౧౫. యజిష్షః పంచమోాం షష్టిం కులేభ్యో భోజ యే
దవ, అప్రమామథ కౌరవ్య కృష్ణవ డే చతుర శీమ్‌, ౧౬. ఉవోవ్య వ్యాధి
రహీత్రో పీర్య వానభిజాయ తే, మార్షశీర్ణ తు యో మాస మేకభి కేన సంతి వేత్‌,
౧౭౬ భోజయేచ్చ ద్విజా౯ భక్త్యా సము చ్యే ద్యా ఏధికిల్బి మె, సర్వకల్యా ౯
సంపూర్షః సర్యౌప ధిసమన్వ్వత ?, ౧౮. ఉపోప్యు వ్యాధిరహతో ఏర్యహినభీహా
యే పొపమాసంతు కొంతేయ భన్‌ శేన యః తీపేత్‌. ౧౯. సుభ
గో దర్శసీయశ్చ యళోభానగీ చ స మాఘం తు నయతో మాసమేక
భ కేన యః తీపేత్‌. ౨౦. శీమత్కులే జాతిమ ధ్యే సమహదత్హ్వం ప్రసద్యతే,
భగ దైవతమాసం తు వకభ శన యః శీ చీట్‌. ౨౧. యీ వల్ల ఖతం యాతి
వశ్యాశ్చాస్వ్య భవంతి తాః, చైత్రం తు నియతో మాస మేకభ్షేన యః క్షి పేత్‌ ,
౨౨. సువర్శ మణిముక్తాణ్యే కులే మహతి జాయతేని స్తరే జేకభ_కేన వై ఖం

498 శ్రీమవ +భార తే అను ఫొసనవర (ణి [అధ్యా.

యో జితేంద్రియః, 23, నదోవా యదివా నారీ జాతీనాం శైఘ్రతాం వ, జేత్‌ ,
శ్యేస్టామూలం తు యా మాస మెక భ్‌ ేనసం ని పల్‌. F ఐశ్వర్య ముతులం
శ్రేష్టం ఫుమా "౯౯ ఈ వా వృవద్యతే, ఆ పాఢ మేకభ కేన గలా చూనమతం ద్రితః.
౨౫. బహుధాన్యో బహుధనో బహుపు తళ్ళ్చ జాయతే, శావణం నియతోమాస
మేకిభ కేన యక శ్రీపేత్‌ . ౨౬. యత్ర శితా భి పే కేన పూజ్య తే జ్ఞాతివర్ణనః, ప్రక
పాదంకు యో మాసమే కాహాఫో భవేన్నరః 8.౨౭ ధనాఢృంల్భృతమచల మైళ్య్వర్యం
వతిపద్య తే, తథై వాళ్వయుజం మాసమేకిభ కేన యః వీపేత్‌, ౨౮.
మృజా వాక్‌ వాహనాథ్యశ్చి బహుపు తిళ్చ జాయ నే, కార్టికం తు నరోమాసం
యః కుర్భాదేక భోజనమ్‌. ౨౯ శూరశళ్చ బహుభార్యశ్చ క్రీర్ణిమాంశౌ పవ
జాయతే ఇతి మాసా నరవ్యాఘ) శ్రీపతాం పరికీ ర్తి తాః, ౩౦. తిధీనాం నియమా
యేతు శృణు తానపి పార్టి పవత్నేపశ్నే గతే యస్తు భక్షమళ్నాతి భారత. 3౧.
గవాఢ్యో బహుపు త శ్చ దీ గ్దాయుక్స స జయ లే, హా C5 DR
వర్జాణి ద్యాదశ,3._౨. గణాధిపత్యం ప్రాప్నోతి నిస్సపత్నమ నావిలమ్‌, ఏతే తు నియ
మాస్ప కేక రృవ్యాశ్శర దోదకశ, 33. చ్యేదాన్యే wre తి మనువర్త తామ్‌,
యస్తు వ్రాత స్తథా సాయం భుంజానో నా:తేరః వీబేత్‌, ౩౮. అహింసానిరతో
నిత్యం జుహ్వానో జాతశేనసమ్‌, వడ్మిస్సన sy నృపతే సిధ్యతే నాత్ర సంశయః
3౫. అగ్నిష్టోముస్య యజ్ఞస్య ఫలం ప్రాప్నోతి మానను అధివానే సోజప్పరసాం
నృత్యగీతవినాదితే. ౩౬. రమతే శ్రీంహసాథ్చే సుకృతీ విరజా నరఖ తీ_ప్పకాంచన
వర్గాభం విమానమధిరోవాతి. 3౭, పూర్ణం వర్ష సహసం చ బ్రవలో శే మహీ
య్యే తగ్గ యాదివా బాగమ్య మాహాత్యం ప తిపద్యతే, ౩౮. యస్తు సంవత్సరం
9 TN య CC శ జాలి నె
పూర్ణ మేకాహారో భఛవేన్నర%్కి అతిరా త్రిన్య యజ్ఞ స్వ సఫలం సముపాళ్ను తే,
3౯. తింక ద్వర సహసా9ణి స్వన్లే చసమహీయలే్కే తత్త యాదిహ చాగమ్య మాహా
త త్యం ప్రతిపద్యతే, రం, యసు సంవత్సరం పూర్ణం చతుర్థం భ్‌ కమక్ను తే,
అహేంసాసిరతో ని నిల్యేం సత్య వాగ్విజి కేం ది య$, జీ. వాజ పేయస్య యజ స జ్ఞస్య
సఫలం సముపాళ్ను త్తే Wu ౦ ద్వర్ష పహస్తాణి స్వర్షలో శే వమహీయ కే, ఈ. వచే.
కాలేతు కౌంటేయ నర సంవత్సరం ఖ్రీపక్‌, అళ్వ వేధస్య యజ జ్ఞస్య ఫలం ప్రాస్నోతి
మానవః ర3. చక్రవాక పృయు చేర విమానేన స గచ్చతి, చత్వారింశ త్సహస్రాణి
Bas దిని మాదతే, లల అష్టమేన తు భ డేన జీవంత్సంవత్సరం నృప గవాను
యనయజ్ఞ స్య ఫలం ప్రాస్నోతి మానవః. ర, హంససారస్తయు "శన విమానేన.

౧౦౬.) అను శాసనికపర్వణ్సి షడధికశ తత మోఒధ్యాయః, 999

స గచ్చత్కి పంచాశతం సహస్రాణి వర్షాణి దివిమోదతే. ర౬. పతేపకే గతే
రాజక్‌ యోజఒన్నీయా దర్భ మేవత్సు వణాసా నశ నం తస్వ భగవా నుగిరా బ్రీత్‌.
౪2, వష్టిం వక్ష సహాస్తాణి దివమావసతే చ స ఏ జ్రానాం వల్లకీనాం చ వేణూనాం
చ విశాంపతే. ౮౮. సుఘోనై రృధురైః ప. స్ఫుప్త స్పపృతిబోధ్య త్తే సంవ
త్సరమిమహోకం తు మాసిమాసి వీ బేదపః.ర౯ణ, ఫలం విశ్వజితస్తాత ప్రా పొాప్నోతి స నరో
నృవ, సరవాన్యా న రు యు నేన వివూనేన స స గ చృతీి, ౫౦, సప న చ సహస్రాణి
వర్హాణాం దివి మోదజే, మాసాదూర 1౧0 నర వ్యాఘ) వానో విధీ మతే,
ఫం. విధిం న ఇ పార్థ ధర విదో జనాఖ అనారో ప్యాధింహి శో
లోన తు యః. ౫౨ ప బేవజే యజ్ఞ ఫలం స ప్రాప్నోతి న సంశయః, దివం
ంస ప్పయు ్రేన విమానేన స గచ్చతి. ౫౩. శతం వర్ష సహసాొణాం మోదతే స
ప్రభో, నత తంచాప్పరస్యః నా రమయ తపి తం నమ్‌. ౫౪౮. ఆవోనా
" వావీ గ చేవ? నం తు యః, శకం వర్ష సహస్నాణాం మోదతే
జ జ శ 5 స ఇ” య్‌ జ ఖ్‌ న్‌ అష
స దివి ప్రభో. ౫౫ కాంపీనూపురళ బైన నుష్టశెషన రోబోధ్య తే, సహస,
హంసయు కేన విమానేన తు గచ్చతి *౬. స గత్వా త్రీశ తాకీశ్ణే రమతే భర
శ పుట అ నో వీ YA
తర్షభ, శీణస్యాప్యాయనం దృష్టం క్షుతన్య శతరోవాణమ్‌, ౫౭. వ్యాధిక స్యా
వధగామః క్రుద్ధస్య షం దనమ్‌, దుఃఖతస్యార్థమానా భ్యాం దుఃఖానాం ప్రతిషే.
ధనమ్‌, ౫౮. న నైతే స్యర్ణకామస్న రోచంతేసుఖమేధసః, అతస్సశామస యు స్తే
విమానే హేమసన్ని భే. ౫౯. రమతే శ్రీశ తాకీక్ణే పురుపోఒలుకృకళ్ళుచి;, స్వస్థ
స్స్పపఫలసంకల్పస్సుఖీ విగతకల్మపః, ౬౦. అనశ్న౯ చెహముత్సృృజ్య ఫలం ప్రాప్నోతి
మాననః, బాలసూర్య ప్రతి కాశ విమానే పెమవర్చసి. ౬౧. వై దూర్య ముక్తా
ఖచితే ఏణామురజనాఏ లే, పతా కాదీకి కారీ రే దివ్వఘంటానినాది తే ౬ 9
శ్రీనహసాినుచరితే స నర!స్సుఖ మేధ లే, మూవంతి రోమకళూపాని తస్య గాత్రేషు
పాండవ. ౬౫౨, త్రావం కేవ సహస్సాణి ఖగ కం దిపి మోదస్తే నా సివేదా
త్సరం శాస్త్రం నాసి వూతృస మో గురుః ఒర న ధ ర్థాశ్సర మో లాభ _స్పపో
నానళనాత్పరహ్స్‌ బ్రావా శెభ్యః పరం నాసి పావనం దివి చేహ చ.౬౫, ఉపవాసె
స్తథా తుల్యం తవ ఫర నవిద్య తే, ఉవో వ్యవిధివద్దేవాస్ర్రిదివం ప పతిజిదిశే, ఓట
బుషయశ్చ పరాం సెద్ధముపవానె రవావ్నువకొ్‌, దివ్వవర్శ ర సవాసాణి విశ్వా
మిత్రేణ ధీమతా. ౬౭. మాం మే శేన భ కేన లేన వివ సృత్య మాగతం, చృవనో
బమదగ్నిళ్ళ వసిపో గాత మో భృగుః, LS. సరర్ధవవ దివంపొపా! శుమావంతో
© JD

1000 శ్రీమహాభార తే, అనుశాననపర్ళణి (అధ్యా,

మహర్ష యః, ఇదమంగిరసా పూర్వం మహర్షి భ్యః డ్రోదర్శితమ్‌, య్య పృదర్శయతే
నిత్యం నస దుఃఖమవాప్ను యాత్‌ , ౬.౯, ర్రిమం తు కొంతేయ యా కమం ఏధిం
(వవ ర్తితంవ్యాంగిర సా మహర్షిణాావ అచ్చ న్‌ వె ఫృణయాచ్చ నిత్యదా న విద్యతే
తస్య నరస్య కిల్చిపమ్‌. ౭2౧. విమచ్యతే వావి ససర్వసంక నర్నచాస్యదోమైరభి
భూయతే మన%, వియోనిజానాం చ విజానతే రుతం ధు)వాం చ కీర్తిం లభతే
నరో త్తమః. ౭౧. |
ఇతి అను శాసనప రాగ్థంతరత అను శాససికపర్వణి, షడధిక ssa
యుధిపిరఉవా చ; వీ తామ హేన విధివద్గజాః పోకా మసోత న్నా గుణా
© See j= =)
= a PIU . 5
శెపసాం యథా తథ్యం ప్రేత్య చేహ చ సర్వశః, ౧, నవే శక్యా దరిద్రేణ యుజ్హాః
ప్రాప్తుం వీతామవా బహూవక్‌ ర ణా యక్షా నానాసంభారవి స్తరాకి, కం పార్ధనె
రాజపుతే )ర్వా శక్యాః ప్రాప్తుం విళామహ, నార్గహీ నైరవగుణై రే కాత భి రసం
హతెః, 3, యో దరిదై డై9రపి విధిక్ళశ్యకి ప్రాప్తుం సదా భవేత్‌ , అర్థన్య్యూనై రవగుణై
కేకార, ఫిరస ంహాతేకి, తులోో్యోయజ్ఞ ఫల రణే లె స్తనే వం గ క క. ర భీవ
కహా అకక “హీ ప్రో కృముపవాస ఫళాత మ్‌, విధిం యజ్ఞ ఫలె స్తుల్యం తన్ని
బోధ యుధిప్టిర ,౫. యస్తు కల్యం తథా సాయం భుంజానోనాంత రా వి బేత్‌, అహిం
సానిరతో నిత్యం జువ్యో నో జాతవేదసమ్‌, ౬. వడ్డి రేవస వె వర సు స్తు సిధ్యతే నాత్ర

సంశయం తే _ప్పకాంచన వర్గం చ విమాను లభతే నరః ౭, sr
నృత్య గీతనినాది తే, -జాపత్యే వా సెక a 0 వష్షాగా మగ్నిసన్ని భే.౮. క్రిణి వర్ణాణియః
పాశ తృతతం త్వేగిభోజనమ్‌, ధర ప త్నేరతోనిత్యం అగ్ని హ్రైామఫలం లభేత్‌. ౯,
యజ ౦బహుసువ౫ం ౦ వా వాసవ వియమాచరేశ్‌ , సత్న్వవాగానళలీలక, బహణ
యు ౯ (Uj భి © ఎ VJ ట్టి
జ్చానసుఃయక౭౧౦. కూంతో దాంతో జితకోధః స గన్భతి పరాం గతిమ్‌, పాండు
రాభపతికాశే విమానే హంసలక్షణే, ౧౧. చజ్యేసమా స్తే తతః పే సోజఒవ్చ
రోఫిక్యనేత్సవ్యా ద్వితీయే దివనే యస్తు వ్రాశ్నీ రూ బేక భోజనమ్‌, ౧౨౨ సదా.
ద్వాదశ మాసాంస్తు జుహ్వానో జాత వేదసమ్‌, అగ్నికార్యపరో నిత్యం నిత్సం కల్య .
dీ

యు క్షం చ విమానం లభతే నరః, ౧౪౯. ఇందృలోకే చ వసతే వరి న్రీభిస్సవమూా
వృతః తృతీయేదివనే యస్తు స్రాశ్నీ మాదేకభోజనమ్‌. ౧౫. సదా ద్వాదళమా
అర్య షో ఆర. ఇ బ్య వ్య + జో వ

సాంస్తు జుహ్వోన్‌ జాత వేదసమ్‌, అగ్ని కార్యపరో నిత్యం నిత్యం క ల్య పృబోధనః,
౧౬. అకిరా తస్య యజ్ఞస్య ఫలం ప్రావ్నోత్యను_త్హమమ్‌, ముయూరహంస సంయు

కపబోధనః, ౧౩. అగ్ని ప్లోమస్న యజ్ఞ స్య భలం ప్రాప్నోతి మూనవ, హాంససారస

౧౦౭.) ఆనుకొసనికవర 65 సప్తాధిక కతత "మో. ఒధ్యాయః, 1001

కం విమానం లభలే నరః, ౧౭. స్పష్తర్షీణాం సదా లోకే సోఒవ్చరోభిర్వనే
జ అ చ

త్సృహ్మ నివర్తనం చ తత్రాస్య త్రీణి పద్దాని వై విదుః, ౧౮. దివసే యశ్చ
తుర్చే తు ప్రాక్సీ యా దేకభోజనమ్‌, సదా డ్యాదశమాసానై ( జుహ్మానో జాతవే
దసమ్‌ ౧౯.వాజ పేయస్య యజ్ఞస్య ఫలం ప్రాప్నోత్యను త్రమమ్‌, ఇంద్ర,క న్యాధిరూఢం
చ విమానం లభతే నరః. ౨౦. సాగరస్య చ వర్యంతే వాసవం లోకమావసేత్‌ ,
దేవ రాజస్య చక్రీడాం నిత్వకాలమ వేకు తే, =౧.దివసే పంచమే యస్తు వ్రాశ్న్షీ యా
జేక భేజనమ్‌, సదా ద్యాదశమా సాంస్తు జుహ్వోనో జాతవేదసమ్‌. ౨ ౨, అలుస్ధస్స
త్యవాదీ చ బి, వాణ్య క్చావిహింసకక్కి అనసూయు ర పాపస్థో వాజపేయఫలం
లభేత్‌, ౨౩౨ .,జాంబూనదముయం దివం విమానం హూంసలశ్షణమ్‌, సూర్య మాలా
సమాభాసమారో హా త్పాండురం గ్భహమ్‌, ౨౮, ఆవర్తనాని చత్వారి తథా
పదాని ద్వాదక్క శరాగ్నిపరిమాణం చ తథాసా వసతే సుఖమ్‌, ౨౫. దివసే
యస్తు వే వై ముని; ప్రాశేత భోజనమ్‌, సదా ద్వాదశ మాసానై జుహ్వోనో
జాత వేనసమ్‌. ౨౬. సదా త్రీవవణస్నాయీో ఎ పాచార్యనసూ యక్క, గవాం
మేధస్య యజ్ఞస్య ఫలం స్రాప్నోత్యను త్తమమ్‌, ౨౭. అగ్నిజ్యాలాసమాభాసం
హంసబరక్ష్హైణ సేవితమ్‌, శాతకుంభసవమూయు కం సాధ యేద్యానము త్తమమ్‌, ౨౮
తశ్రై వాప్పర సామంతే ప్రతిసుప్తః పృబోధ్యలే, నూఫురాణాం నిశాచేన మేఖ
లానాం చ నిస్వనైః. ౨౯. కోటీసహసీవ రాణాం తీణి కోటిశ తానిచ, పదాన్యష్టా

Qa ర్మ (WU —2 ఆలు
దళ తథా వతాకశే ద్వేతకైవ చ.3౦. అయుతాని చ పంచాశదృకు చర్తశతస్థ చ
లోమ్నాం పమాణేన సమం బహలోకే మహీయతే. 3౧. దివసే స పమే

Wy U--4 ఆన
యస్తు ప్రాల్నీయూ దేక భోజనమ్‌, సదా ద్యాదశ మాసానై ( జుహ్వానో జాత వేద
సమ్‌. ౩౨. సరస్వతీం నోపయానో బహాచర్యం సమౌాచనేత్‌ , సుమనోవర్మ కం
వైన నుధుమాంసం చ వర్టయేతి, 33. వృరుహో మరుతాం లోక మిం ద్రలోకం
సగచ్చతి, తత్త తత్త చ 'సిద్ధాస్టో దేవక న్యాభిరర్బ ర్ట తే, 3ర, ఫలం ప
వర్షన్న జ. జస్య ల సరః సరఖ్యామతిగుణాం వాజవీ తేషు లో కేష్షు మోద తే.
3౫, యస్తు సంవత్సరం శూంతో భుం -కే౬హన్యప్ష మే నరః, దేవకార్యషరోనిత్యం
+ ఇగో వ ల ఆగ యాన్‌ స
జువ్వోన్‌ జాత వేదసమ్‌, ౨౬. పొండరీకన్య యజ్ఞస్య ఫలం ప్రా ఇత్యేనుత్తమమ్‌,
“పద్మ వర్గనిభం .వైవ విమాన నుధిరోహతి. ౨౭, కృష్ణాకి కనకవర్షాళ్చ నార్య
శాక్టమా స్రథావరాః వ యోరూపవీలాసిన్యో లభతే నాత్ర, సంశయః, 3౮.
యస్తు సంవత్సరం భుం_కే నవమే నవమేఒహాన్సి సదా ద్వాదశ మాసానై జువ్యోనో
126

1002 _ శ్రీమవాభార లే, అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా,

జాత వేదసమ్‌, వి అశ్యమేధసవాస్ఫిస్య ఫలం ప్రావ్నోత్యను త్త తవమమ్స్‌ పుండరీక

(ప కాళం చ విమానం లభశే నరక ళం. దీ ప్పసూర్యాన్ని తేజోభి ర్థివ్యమాలాభి
ధి చ నీయతే రుద్రకన్యాభి స్పోఒంతరిక్షం సనాతనమ్‌. ౪౧. అష్టాదశ సహ
సా్రాణ్‌ వర్షా వగాగణాం కల్ప మేవ చ కోటీశతసపహాస స్తం చ తేషు లోశేషు "మోదతే.
౪, న సంవత్సరం భుంక్తే గ్‌ హొవె గ లేగ చే, సదా ద్వాదశ మాసాన
_జుహ్వానో జూతవేనసమ్‌. ౮౪౩. బ్రహకన్యానివాసే చ సర్వభాతమనోహ
అశ్వ మేధసహసుస్య ఫలం ప్రాప్నోత్య సంశయహ్‌, రర. రూవవత్సశ్చ తం కన్యా
రమయంతి సదా నరమ్మ్‌ సీలోత్సలనిభె ర్వ రకోోత్సిలనిభి స్తథా, ర, విమా
నం మండలావ ర్రమావ ర్తగహా నాకులం, సాగరో ర్తి వ వృతీశాశం సల భేద్యా నము త్రమం,
౪౬, విచి తృ మణిమాలాభి ర్నాదితం శంఖనిస్వసే 2 స్ఫాటికె గ్య జసారె శ్చ
_స్పంభే స్స్పుకృత వేదిక మ్‌, ర౭. ఆవోవాతి మహా ద్యానం హంససారస నాదితమ్‌,
కోటీ కతసహసి) చ చేవలో కే ప్ర మోదతే. ర౮,వకాదశే తు దివనే యః్రాకే
ప్రా తే హవికి సదా ద్వాదశ మాసాంస్తు జుహ్వోనో జాతవేదసమ్‌. ర౯, పరశ్రి
యం నాఖభిలమే. ద్యాచాథ మనసాఒపి వాఅనృతంచ నభాషేత మాతావిత్రాః కలే
ఇఒపీచ. ౫౦. అభిగచ్చ్భే నృవో దేవం విమానస్థం మపహాబలమ్‌, అశ్వ మేధసహస9వ్య
ఫలం ప్రాప్నో త్యనుత్తమమ్‌, ౫౧. స్వాయంభువంచ ప శ్వేత విమానం సముప పస్టితమ్‌,
కుమార్యః కాంచసనాభా సా రూవవతో్యో నయంతి తమ్‌. ౫౨. రుద్రా ణాం తమథ్‌
వాసం దివి దివ్యం మనోవారమ్‌, వర్తాణ్యపరి మేయాని యుగాంతాగ్నిసమ ప్రభః,
౫ 3, కోటీశతసహస)ం చ దశకోటిశ తాని చ, రుద్రం నిత్యం పృణమతే జేవదానవ
సమత: ౫౪. సతస్కైదర్శనం ప్రాపో దివ సేదిన సే భ వేత్‌, దిపనే ద్వాద శే యస్తు వ్రాసే
వెప లే హవిః. ౫౫. సదా ద్వాదశమానా నె సర్వ మేధఫలం లభేత్‌ , ఆదిత్య
రాదే తస్య విమానం సంవిధీయ తే ౫౬, మణిముకాప వ శైశ్చ as
రుపళోభితమ్క్‌ హంసమాలాపరిక్షీ ప్తం నాగవిథిసమాకులమ్‌. ౫౭, మయూనెశ్చ
కృవాక్రైళ్చ కళూజద్భిరువశో భితమ్‌, అలు నాన్ని స్పంయు కం ద్రహ్మలో శే పతిష్టి

తమ్‌, ౫౮. నిత్యమావసథ౦ రాజస్నరనారీసమాకలమ్‌, బుపీ. చేవ మహాభాగ
స్ట గంగిరాః ప్రాహ ధర విత్‌ , ౫౯, త యోదేేతు దివసే వాసే యఃపాశన తే హవిః,
ఎట ల పాద లీ న హాక్‌ యీ

సదా న్వాదశిమాసానై స 'దేవసతి, ఫలు లభేత్‌. ౬౦. ర_క్రవదోోదయం నామ
విమానం సాధయేన్నర,, జాతరూపప్రయు క్షం తు రత్నసంచయభూపితమ్‌. ౬౧,

౧౦౨.) అనుశాసనిక పర్వణి, సపాధికశ తత మోఒధ్యాయః. 1003

చేవకన్మాభి 7 శీర్తం దివ్యాభ రణభూషితమ్‌, పుణ్య గంధో దయం దివ్యం వాది త్రై
వకోభినము్‌ ౬-౧. తత్త శంకుపతా శే జ్యే యుగాంతం కల్పమేవ చ
అయుగకొయుతం తేథా పదం సముదం చ తథా వసేత్‌, ౬౩. గీతగంధర్య
జారీ WU
ఘోమెశ్చ భరీపణవనిస్స్యనె 8, సదా ప వ్లోదితేస్తాభి శ్లేవకన్యాభీ రీడ్య తే.
౬ర, చతుర్ల శతుదివసే యః పూచే ప్రాశతే హవిః, సదా ద్వాదశ మాసాంస్తు మహో
జ గ్‌ రాన న సన రి
మేధఫలం లభేత్‌. ౬౫, అవి శ్యవయోరూ పా దేవకన్యాన్స (లంకృ తాః,
మృవతపాంగదధరా పిమానె రుపయాంతితమ్‌, ౬౬. కలహాంసవినిరో మెరూపు
౬ ని Q__ యం ౧___ -4

రాణాం చ నిన్వనై * కాంచీనాంచ సవరణ ర స్తత తత్ర, నిబోధ్య తే. ౬౭. చేవక
న్యానివానే చ తస్మీ౯ వసతి మానవి, జాహ్నవీవాలుకాకీర్ణం పూర్ణం సంవళ్సరం
నరః. ౬౮. యస్తు పడే గలే భుం కేవక భ కం జితేంద్రియః, సదా ద్వాదళ
మానాంస్తు జువ్వానో జూతవేదసమ్‌. ౬౯, రాజసూయస వాసిస్వ ఫలం ప్రాప్నో
త్యనుత్తేమమ్‌, యానమారోవాతే దివ్యం హంసబర్జిణసేవితమ్‌, ౭౦. మణి
మండల కై శ్చిత్రం జాతరూపసమానృతమ్‌, ది న్యాభరణకోభా భిర్వర శ్రీఇి రలం
కృతమ్‌. ౭౧. వక_స్టంభం చతుర్యారం స ప్పభౌమం సుమంగళమ్‌్స్‌ వై జయంతీ
సహహై )శ్చ శోభితం గీతనిస్వనె* ౭, దివ్యం దివ్యగుణో పేతం విమా
నమధిరోవాతి, ముణిముక్తాప్ర వాళి శ్న భూషితం వైద్యుతప్రభమ్‌, ౭౩, వనే
ద్యుగసహ స్రం చ తుంగకుంజరవాహనః, పోడశే దవనే ప్రాప్తే యః కీ ర్యా దేక
భోజనమ్‌. ౭6. సదా ద్యాదశమాసొనైష సోమయజ్ఞ ఫలు లభేత్‌, సోమ
కన్యానివానేము సో ఒ ధ్యావసతి నిత్యశః, ౭౫, సౌమ్య గంభానులి క్వశ్చ కామచాగన
గతిర్భ వేత్‌ , సుదర్శనాభిర్నారీభి రృధురాభిస్తశైవ చ, ₹౬. అర్చ్బ్యతే వై విమా
సస్థః కామభోగైశ్చ నేవ్యతే, ఫలం పట్మళత ప్రఖ్యం మహాకల్పం దశాధికమ్‌. ౭౭

ఖై
అ అగా బో యీ గ ల § స
అవర్తనాని చత్వారి సాధయెచ్చాప్య సౌ నరక దివనే సప్పదశ మే యః ప్రాప్తే వ్రాశ

ne)

లే హవిః ౭౮,సదా ద్వాదశమాసాన్వై జుహ్యనో జాత వేదసమ్‌, స్థానం వారుణ
ముందం చరుదం వా వ్యథిగచ్చతి. ౭౯, మారుతం శయనం చె వ బహాలోకం
a. ఒ/ ఖ్‌ 6... YJ

స గచ్చతి, తత్ర దెవతక న్యాభిరాస నేనోప చర్య తే, ౮౦. భూర్చువశ్చావి బేవర్షి
ర్విశ్వరూప మవేక్ష తే, తత్ర దేవాధి దేవస్య కుమారో రమయంతి తమ్‌. ౮౧.
జ్వాత్రింళ దూ పధారిణ్యోమధు రా! సమలంకృ తాః, చంద్రాది త్యా వుభౌ యానద్ద
గనే చరతః ప్ర భో.౮_౨. తావచ్చరత్య సౌవీరః సుధా మృతరసాశ నీ అప్టాద శే యో
దివసేప్రాశ్నీ యా బేక భోజనమ్‌, ౮9, సదా జ్వాదశమాసానై ఏ సృష్పలోకాళాస

1004 శ్రీమవోభాం త్తే అనుశాసనపర్వణి | అధ్యా.

పశ్యతి రజ స్పనందిఘోమెశ్చ పృషతస్సోఒనుగ మ్య తే. ౮౪. దేవళ న్యాధి రూ ఢె స్తు
భాజమానై స్స (లంకృతెకి, వ్యాఘ్రసింహప్ర్యయు క్షం చ మేఘస్యననినాదిత మ్‌,
౮౫. విమానము త్తమం దివ్యం సునుఖీహ్యాధికోవాత్కి త త్రో కల్ప సహనసీంస
కొన్యాభి స్సహ మోదతే, ౮౬. సుధారసం చ భుంజీత అమృతోపమము త్తమహ్‌,
ఏకోనవింశతి దినే యో భుం నే ఏకభోజనమ్‌. ౮౭. సదా దాషదశమానసానై (స ప్ప
లో కాకా స పళ్యత్కి ఉత్తమం లభతే స్థానమప్పగోగణ నేవితమ్‌. ౮౮. గంధరై (రుపీ
< . oN వ వ్‌ ల. తాగా డి
తేంచ విమానం సూర్యవర్చసమ్‌, తత్రా మగ వర న్ర్రీభిరోద లేవిగ తజ్యరః ౮౯. దివ్యాం
బరధరశ్ళ్రీమానయు తాసాం శతం శతమ్‌, పూ్చేఒథవిం శేదివనేయో భుంక్తే ల్వేక
భోజనమ్‌, ౯౦ సదా ద్యాదశమాసాం స్తు సక్య వాదీ ధృత వృత, అమాంనా శీ
బ్రహణారీసర్య్వభూతహి తే రతః, ౯౧, స లోక ౯ వివులా౯ా రమా నాది తా
నాముపాళ్ను తే, గంధ ౨ ్వరప్ఫరోభిళ్చ దివృమాల్యానులేపనై!. ౯౨. విమానైె!
కాంచనై ర్దివైకః పృష్టత ఛ్వానుగమ్య తే, వశవింశే తు దివనే యో భుం
హ్యాకభోజనమ్‌. ౯౩. సదా ద్వాదశమాసానై ($ జుస్యనో జాత వేదసమ్‌,
లోక మాౌాళశ నసం దివ్యం శ కలోకం చ గచాలి. ౯ర. అశ్వినో రరుతెం చెవ
ల ఛి — ల్లా
సుఖేవష్వభిరతస్సదా, అనభిజ్ఞశ్చ దఃఖానాం విమానవర మాస్థితః. ౯౫. నేవ్య
స్ట వి డ క్‌
నూనోవర స్ర్రీభిః క్రృడత్యమరవత్ప్రభుః, ద్యావింశే దివసే ప్రాప్తే యో భుంశే
"హ్యాక్రభోేజనమ్‌. ౯౬. సదా ద్వాదశమాసానై $ జుహ్వానో జాత వేదసమ్‌,
అహీంసానిరతో థీమా౯ సత్యవాగనసూయకః, ౯౭, లోకా౯ వసూనామా
స్నోతి దివాకరసమప్రభః, కామణారీ సుధావోరో ఏనూ'నవర మాస్థితణ ౯౯౮.
| ఛా ల, ౦0 లక ల అల దీ ఆపే

రమే 'దేవక న్యాఖి రి వ్యాభరణభూ పిత? త్రయో వింశేడు దివనేయః ప్రే "జీక
భోజనమ్‌. ౯౯. సదా ద్వాదళ మానాంస్తు మితాహారో జితేంద్రియః, క" రొరా
రుశ నస వ రుద్రలోకం చ గచ్చతి, ౧౦౦, కామచారీ కామగమ;ః పూజ్యమా
SE ప్పరోగలై 1 అనేకయుగపర్యంతం విమానవర మొస్థితు, ౧౦౧. రమతే చేవ
కన్యాభఫిర్తి వ్యాభ రణభూపితకి చతుర్వింశే తు దివసే యః ప్రాప్తే ప్రాశతే హవిః
౧౦౨. సదా ద్వాదళమాసాంస్తు జుహ్వానో జాత వేదసమ్‌, ఆదిత్యా నామధీవా సే
మోదమానో వగేచ్చింమ్‌, ౧౦౩, దివ మాల్యాంబర ధరో దివ్టగంధానులేపన!,
విమానే కాంచనే దివ్యే హంసయు కే మనోరమే. ౧౦౪. రమతే 'బేవక న్యానాం
సహ సై )రయ్ముతె_స్రథా, పంచవింకే తు దివసే యః ప్రా శేదేక భోజనమ్‌, ౧౦౫.
ఎ“ స్ట స్ట అధ sa ల

సదా జ్వ్యాదశమాన ౦స్తు పుష్కలం రమానమూారు = త్‌ సింహ వ్యాఘ్ర్ఫిప్రయు క్తి

౧౦౭] అనుశాసనిక పర్వణి సపాధిక శ తత మో౭ ధ్యా యః. 1005

స్తు మేఘనిస్వననాద్నితెః ౧౦౬ సర శైర్నందిఘోయమెళ్చో పృషతోవ్యానుగమ్యు తే,
జేవక న్యాసమారూ డే ః కాంచ నైర్విమలై శుభ క. ౧౦౭. విమానము త్లేమం దివ్య
మాస్థాయ సుమనోహరమ్స్‌ తగ్రకల్పసహస్రం వై వసతే (శ్రీశ తాకు ౧౦౮.
స దోపజీననమృతో పమము త్ర తమమ్‌్‌, వడ్విం కే దివసే యస్తు ప్రాన్నీ యా దేక
భోజనమ్‌.౧౦ ౯. సదాద్వాదళ మా సాంస్తు నియతో నియతాశ నః, కేంద్ర యో పత్ర
రాగో జువ్వోనో జాత వేదసమ్‌. ౧-౦. సప్రాస్నోతి మహాభాగ ఃపూజ్యమా నోఒప్పరో
గణే క, సప్తానాం మరుతాం లోశా౯ వసూనాం వావి నోఒళ్ను తే, ౧౧౧. విమానై ః
స్ఫాటికై రివ! సర్వర్మతె న్న రలంకృతెఇ గంధరై (రప్పరోభిళ్చ పూజ్యమానః
పృమోదతే, ౧౧.౨. బ్వే యుగానాంసాహాసి తు దివ్యేదిప్యెన తేజస్కాస ప్త వవింశేతు
దివసే యః వ్ర చీక భోజనమ్‌, ౧౧౩.సడా ద్వాదశి మాసాంస్తు జుహ్వానో జూత
వేదసమ్‌, ఫలం ప్రాప్నోతి విపులం చేవలోశే చ పూజ్యతే. ౧౧౪. అమృతశీ
వసంస్తత్ర, స వితృష్తః ప్రమోద తే బేవర్షి చరితం రాజా రాజర్షి భిర నుష్టితమ్‌,
౧౧౫. అభ్యావసతి దివ్యాత్తా విమానవరమాస్థితకి, శిర నోభీరామాభఫీ రను
మాణో మదోత్క టః. ౧౧౬. యుగక ల్పసహాస్రాణి శ్రీణ్యావసతి వె సుఇమ్‌,
యోజఒష్టావింగే తు దివనే స్రైళ్నీయాబేకభోజనమ్‌, ౧౧౭. సదా డ్వాదశమా
సాంస్తు జితా తా విజితేం ది యః, ఫలం దేవర్షి చరితం విపులం సముపాళ్ను తే,
౧౧౮. భోగవాం సెజసా భాతి సహస్రాంళురివామల;, సుపమార్యశ్చ నార్యస్తం
రమమాణా స్సువర్చసః, ౧౧౯. పీన సనోరుజఘనా దివ్యాభరణభాపి తాకి రమ
యంతి మనఃకాంతే విమానే సూర్యసన్ని భే. ౧౨౦. సర్వకామగమే దివ్వే కల్పా
యుతశతం సమాః, ఏకోన తింశదివనే యః స్రాశే చేకభోజనమ్‌. ౧_౨౧. సదా
ద్వాదశ మాసానై ఏ సత్య వతవరాయణక్కి తిస్య లోక శుభా దివ్యా బేవరాజర్షి
పూజితాః. ౧౨౨. విమానం సూర్య చు ద్రాభ 0 దివ్యం సమధిగచ్చరి, జాతరూప
మయం యుక్తం సర్వరత్నవిభూవితమ్‌. ౧౨౩. అక్బకోగణనసంపూగ్గం గంధి (ఏ
రఖినాదితిమ్‌, తత్ర వైనం శుభా నార్యో దివ్యాభరణభూష తాః, ౧౨౮. మనోభి
రామా మధురా రమయంతి మదోత్క_టాకి భోగవాం స్తేజసా యుకో వై శ్యానర
సమ ప్ర భః,౧౨౫, దివ్యూది వ్యేనవపుపా భ్రా భాజవమానమివామర3, వసూనాం మగుతాం
చైవ సాధ్యానామశ్వినో స్తథా. ౧౨౬. రుద్రాణాం చ తెశ్రాలోకం బ్రహాలోకం
చ గచ్చ, యస్తు మానే గతే భుం శే వకభ క్ష ర్‌ం సమాత్త కః, ౧౫౭ .సదొ ద్వాద
శమాసాన్వ్వై బ్రన్గాలోక మదావ్నుయాత్‌ , సుథారసకృతాహార। శ్రీమా౯ సర్వ

1006 శ్రీమవో భార జే అను శాసనపర్యణి [ఆభ్యా.

మనోహరః. ౧౨౮. తేజసా వపుషా లవ భాజే రశ్‌ వానివ, దివ్యమా
ల్యాంబరధరో దివ్యగంధానుళేవనః, ౧౨౯ సుఖేవ్వభిర తో భోగీ దుఃఖానా
మవిజడానక * స్వయం 5 ప్రభ భి న్నారీభిర్విమా నస్థో విరాజతే. ౧౩౦. రుద బేవర్సి
క్‌న్యాఖ స్పృతేతం చా భీపూజ్వ తే, RTT వం |
౧౩౧. నానావ ధురభా పాభిర్నానా5ంతిఫెరేవ చ, విమానే గగనాకారే సూర్య
వైడూర్యసన్ని ఖే ౧౩_౩. పృష్టతన్సామసంకా శే ఉద"ర్కే చాభ్రసన్ని భే దథ్సీ ణా
యాం తు రకాభే అధసాన్నీలమండ లే. ౧౩౩. ఊర్ధ్వం విచిత్రసంకాశే నైకో
వసతి పూజివథ యూావద్వర్ష సహస్రం వె జంబూవ్వీ పే వవర్షితి. ౧౩౪౮. తావ
త్సంవల్సరాః ప్రోక్సా బృవ్లాలో శేఒస్య ధీమతః, విస్తు పషశ్చెవ యావంత్యో నివతంతి
నభ్యలాల్‌ , ౧౩౫, వక్షాసు వక్షతస్తావన్నివసత్యమరవ భః, మాసోపవాసీ
ప దళ భిస్స ్యర్తము_త్తమమ్‌, ౧౩౬. మహర్షి త్వెన థా సాద్య సకరిరగతిర్భ వేత్‌ ,

ముని రాంతో జిళరోథో జిలిశిక్నో దరస్సదా. ౧౩౭. జుహ్యన్నగ్నీంక్చ నియత
స్సంధథ్యో పాసన సేవి తా, బహుభిర్షియ మై రేవం శుచిరశ్నాతి యో నరః, ౧౩౮,
అభ్రావకాశ శీలస్య తస్య భానోరివ త్విప్క దివం గత్వా శరీనేణ స్వేన రాజకా
యథాఒమర$ః, ౧౨౯. స్వన్షం పుణ్యాం యథా" కామముపభుం శే తథా విధ్య ఏవ
తే భరత శేస్ట యజ్ఞానాం విధి రుళ్తమః, ౧6౦. ఆఖ్యాతోవ్యానుపూక్వే కణ
హ్యుపవాసఫలాత్ర a దర్‌ లె బె క్క నుజైః పార్ధ ప్రాప్తుం యజ్ఞ జ్ఞ ఫలం తథా. ౧౪౮౧.
ఉపవానానిమా౯ కృత్యా గ చ్చెచ్చ న్‌ గతిమ్‌, జేవద్విజాతిపూజాయాం
రతోభరతసత్త తమం, ౧౦౪.౨. ఉపవానవిథి సేవ విస్త కణ వశ రీతి, నియ తేష్య

ప్రమత్తెషు శ చవత్సు మహాత్మేసు సు, ౧౪౩, దంభద్రోహా సివృత్తేషు కల్టతబుద్ధిము
వరు, అచలేవ్య ప్రమ శేషు ః మా అఒభూదత్ర సంశయః, ౧౮౪రీ,

ఇతి అనుకాసనప ర్వాంతక్షత అనుశాసనిక పర్వణ్కే సప్తాధిక శ తత మోఒధ్యాయః,
eC) క్‌చకభనమ్‌. doe

| క్‌ $ శ క
యుధిస్టార ఉవాచ !- యద్యరం సరణి ర్థానాం తనె బ్రూహ్‌ వితామవ్యా,

య త్రీ చెవ వరం నౌెచం వినవే నే వ్యూఖ్యాతుమన్హసి ౧. భీష్మ ఉవాచ:--సర్వాణి

ఖలు నర గుణవంతి మసీపిణ౪ యత్తు తీర్థం చ శౌచంతన్నే శృణు సమాహితః
a శ

అనీ 6 అగా ధేవిమ లేళుటే సత్యతో యే ధృతివ చే, న్నాగవ్యం జె తీనే సత్య

మాలంబ్యశాశ్వతిమ్‌.3. తీర్ణక' చం తపోజ్ఞానం మారవం సతృమార్షవమ్‌, అపొ: సా

౧౦౯.) ఆను కాసనిక పర్వణి, నవాధికనతత మోఒధ్యాయః, 1007

సర్భభూ తానా మానృశంస్యం దమశ్శమః. ౪, నిర్ణమా నిరహాంకొ రా నిర్హ (ంద్వా(
నివ్పరి గృహాకళుచయ సర్ధ్థభూ తా సే యే భెశ్యు ముపభుంజ కే.౫ తత్వ వి త్త (నహం
బుద్ధి న్తీర్ణం ప్ర వరముచ్య తే శౌచలక్షణ మేక క్లే సర్వతె వాన్యవేక్షణమ్‌, ౬, రజ
సమ స్పత్వమథో యేపాం మ నః, శె"వాకిచసమాయుకాస్ప గౌరు
పరిమార్ధిణః. ౭. సర్వత్యాగే గేవ్యభిర శా స్పర్వజ్ఞా స్పర్వదర్శినన శ" చేప్వేతేపరిభి
రతా స్తే స్తే తీర్ధాః శుచయళశ్చ లే. ౮, నోదకక్షిన్న గాత్రస్తు స్నాతఇత్యభి ఫీయ తే,
స స్నాతో యో ద నుస్నాతన్స బాహ్య భ్యంతరళ్ళు చి, గ అతీతేప్వనవే వేమ యే
వాస్తే వ్యశేము నిర్భమాకి, కాచమేన సరం తేపాం యేషాం న కోత్చద్య కే స్పృవో.
౧౦ ప్రజ్ఞానం సౌచ మే వేవహా శరీరస్వ విశేషత, తథానిష్కంచనత్వం చ మనసశ్చ
ప్రసన్న తా, ౧౧. వృ్తిశౌచం మక షతం తీర్గశౌచ మతఃపరమ్‌, జ్ఞానోత్పన్నంచ
యచ్చాచం తచ్చాచంపరమ మతమ్‌.౧.. న. సాచవ్ర దీ స్తేన బ్రహాజ్ఞాన జలేనచ,
స్నాతి యో మాననే తీనే తత్వా్నానా కత్తా. ౧౨. ఎమారోవికకౌచస్తు
సిత్వం భావసమా హితః కేవలం గుణసంపన్న శ్ముచిరేవ నరస్పదా. ౧౪. శరీర
స్థాని తా తీరాని పోక్తాన్యేతాని భారత, పృథివ్యాం యాని తీన్గాని పుణ్యాని కృణుతా
న్యవి, న శరీరస్య యధథోద్దే శా శుచయః పరిక్తీ గ్రితాకి జా పృథివ్యా భాగాశ్చ
పుణ్యాని సలిలాని చ, ౧౬. కీర్హనావై ఎవ తస్య న్నానాచ్చ వీతృవర్పణాత్‌ ,
ధునంతి పాపం తీరము లే ప్రయాంతి సుఖం దివమ్‌ ౧౭. పర్శిగహాశ్చ సాధూనాం
పృథివ్యా శె వ తేజసా, అతీవపుణ్య భాగా స్తే సలీలస్వ చతేజసా, ౧౮. మననశ్చ
వృథివ్యాశ్చవుణ్యా న్లీర్దా స్తథా పక్కే ఉభయోరేవ యస్సాా యా త్ససిద్ధిం శీఘి
మాప్నుయాత్‌ . ౧౯, యథా బలం (క్రియాహీనం క్రియా వా ఫలవర్టితా, నేహ
సాధయతే కార్యం సమాయుక్తా తు సిద్ధ కతి. ౨౦. ఏవం శరీర శె చేన తీర్గశౌచేన
చాన్వితః, శుచిన్సిద్ధిమవావ్నాతి ద్వివిధం శౌచము త్రమమ్‌. ౨౧.
ఇతి అను శాసనవ ర్యాంతర్లతే ఆను పౌసనిక వర్వణి అస్టాధికశ తత మో౭.ధ్యాయః,
Sie tn ఇతి విప్లోర్వాదశ నామక భనమ్‌. FY. SR er సట?
యుధి సిర ఉబాచ: స్వే పా ముసపవాసానాం అుచ్ళ్రయస్నరవాళ్ళ
లమ్‌, యచ్చాప్యసంశ యం లో శే కశ త్యం వక్తు మగ్గసి, ౧. భీషఉవాచ;_
శృణు రాజక యథా గీతం స్వయమేవ స్వయంభువా, యక్క త్యా నిర్భ (తో
భూయా త్ఫురుపో నాత్రి సంశయః, ౨, ద్వాదళ్యాం మార్డశీశ్లే తు అహో

1009 శ్రీమవాభారతే, అనుకాసనవర్వణి [అధ్యా

రాలేణ శీశవమ్‌్‌, అర్బా వరో మేధం ప్రాప్నోతి దుష్కృతం చాస్య నశ్యతి. 3,
గణైవ పొవమాసే తు పూజ్యో నారాయణః పర వాజపేయమవాష్నోతి
సిద్ధించ పరమాం వజేత్‌ . ల అహో రాన్రేణ ద్వాద శ్యాం మాసుమాసే తు
మాధవమ్‌, రాజసూయమవాప్నోతి కులం చైవ సముద్ధ రేత్‌ . ౫%, తథైవ
ఫాల్లునే మాసే గోవిందేతి చ పూజమేత్‌, అతిరాత్రమవాప్నోతి సోమ
లోకం చ గచ్చతి. ౬. అహా రా కేం ద్వాద శ్యాం వెతే విష్ణురితి సరళా,
పొండరీకమవాప్నోతి దేవలోకం చ గచ్చతి. ది, వెళాఖమాసే ద్వాద శ్యాం
పూజయే న ధుసూద నమ్స్‌ అన్నిహ్లోమమ వాప్నో లి సోమలోకం చ గచ్చుతి. ౮
అ హూ రాలే దా్యాద శ్యాం జే ప్టేమూసి త్రీవికృమమ్‌, గవాం మేధమవా

ప్నోతి అప్పరోభిశ్న మోదతే. ౯, అహాశే ey ద్యాదళ్యాం చామనేతి చ
పూజయF, నర మేధవువాప్నోతి అప్పరోభిశ్న మోదతే. ౧౧. ఆహో రాత్రేణ

ద్యాద శ్యాం శ్రావశ్రే నూసి శ్రీధరమ్‌, పంచయ్యానవాప్నోతి విమానస్థస్స మో
దతే, ౧౧. ల! 'భాదృపచే మాసి హృషీ శేశేతి పూజయళ౯ా, సౌత్రామణినువా
ప్నోతి పూ తాతా భవలేఒవి చ. ౧౨. ద్వాద శ్యామాశ్వినే మాసి పమోనాళతి కా
ర్చయేత్‌ , గోనవా స్రఫలం పుణ్యాం DT సంశయః, ౧౩.
ద్వాద శ్యాం కార్తి మాసి పూజ్య చా మోద ేతి చ, సర్వ యజ్ఞ ఫలం పుణ్యం
వ్రావ్నుయా న్నాత్ర సంశయః. ౧౪౮౪ అర్బయేక్పుండరీకాంత్స మేవం సంవత్సరం
తు యః, జాత్విరత్వమాపవ్నోతి వింద్నాద్నహు సువర్ణ కమ్‌, ౧౫, అవాన్య హని
అదన ముపేంద్రం యోఒ-ధిగ చ్చరి, సమావే భోజయద్విస్రా నధ వా దాపయేద్ధ
నమ్‌. ౧౬. అతఃవరం నోపవాసో భవతీతి వినిళ్చయ%, ఉవాచ భగవాక౯ా విష్ణు
స్ప గయ మేవ పు రాతనమ్‌. ౧౭

బ్రతి అనుశాసనిక పర్యాంతర్లత ఆను శాసనిక్‌ పరణ నవా ధిక శి తత మో౭.ధ్యాయ 8

అరి అంగ విధి?. ధి

వై శింపాయనడ వాచ: ఎర్‌ రత్రల్బగతం భిష్వం స్స కురువీ తామహామ్స్‌,

ఉపగమ్య మహో వాడ్డ! పరవస్తు దృ ద్వుధ్వి.5, ౧ అజ్ఞానాం రూపసౌభాగ్యం
వ. చ గా భవేల్‌, ధర్మార్గ కామసం యుక్తః ఫా! క భంభ వేల్‌,

౨, ఏవ ఆహా చా మార్గ శీర్ష స్య మానస్య చందే మూ లేనసంయు తే, వాణా

we శాబేంద జాఘాయా మథ రోహిణీమ్‌ _ అశ్వన్యాం సకిసీ 3వ
జ థి ఆ

౧౧౧.) అనుశాసనిక పర (ణి ఏ'కాదశాధీకశ తత మో. ధథ్యాయః, 1009

ఊరూ చాపాఢరుకా _స్తథా, గుహ్యం తు ఫాల్దునీం విద్యా తృ త్తికాః కటికా
స్తథా, ఈ, నాభిం భాద్రపదే విద్యాత్‌ "రేవత్యా మథీ మండలమ్‌, పృ
మేవ ధనిస్టాసు ఆనూరాధో తరం తథా. సి, బాహుభ్యాం తు విశాఖాసు వాసా

హా సేవ నిర్షిశేత్‌ , వునర్వస్వంగులి రాజన్నా శేషాసు నఖా!సభా. ౬ గవాం
శ్వేసాచ రాజేంద్ర, శృవణతోన తు కర్హయోక, ముఖం పుమ్యేణ రాజేంద్ర
డంతో హై స్వాతి 'పచ్యశే. ౭. వోసం శతభిపాం చైవ మఘానైవాథ నాసి
శామ్‌, నేత్రే మృగశిరో విద్యాత్‌ లలాశే చిత్ర, మేవ తు. ౮. భర ్యాం తు
శిరోవి ద్యా క్కే_శానాన్హా” నరాధిప సమా సేతు ఘృతం దద్యా ద్బావ్యాో
వేదపాంగే. ౯. సుభగో దర్శనియశ్చ జ్ఞాన ధాగ్య థ జూాయల్సే జాయతే పరి
పూర్ణాంగః పౌర్షమా స్యేవ చంద్ర, మూః. ౧౦.

ఇతి అనుశాసనప ర్య్వాంలీరల ఆనుశాసనికవర్యణి, దశాధికశ రర మోజధ్యాయః.

కరి ర్రి సంసారచ క్రకథనమ్‌, ధితా-

యుధిపిరజవాచ పితామహా మహాఃపాజ సర్భశా స్తవిశారద్క జాతు

త్రి (Wa © a
మిచ్చామి మన్త్యానాం సంసారవిధిము త్రమమ్‌, ౧. కేన వృత్తేన రాజేందృవర్శ
మానా నకా భువి ప్రావ్నువంత్యు త్తమం స్వర్గం కథం చ నరకం నృప, ౨,
మృతం శరీర ముత్స దృ కాఫలోప్ట సమం జనాః, గచ్చంత్యము త్రలో శే వె కవన

ముపగచ్చతి. 3. భివృఉవాచ:-అయమాయా తి భగవా౯ బృహస్పతిపదారధీః,
ప్ప ఛనం స మేతద్దుహ్యం సనాతనమ్‌. ౪౮. నైతదన్యేన శక్యం హీ
వక్తుం 'కేనచిదద్య వె, వకా బృహ స్పతిస మోనవ్యాన్యోవిద్య తే క్వచిత్‌ , ౫,వైశంపా
యన ఉవాచ:--ాత యో * స్పృంవదలో శేవం పార్థగాం గయ యో స్తవా, ఆజగామ
విళుద్ధా తా నాకపృసా దృృహస్పత్‌ః ౬, తతో రాజూ సము లైయ ధృతరాష్ట్ర)
పురోగమ* పూజామనుపమాం చే సర్వే తే చ సభాసదః.౭,తతో ధర సుతో
రాజా భగవంతం బృహస్పలిమ్‌, ఉపగమ్య యథాన్యాయం ప్రశ్నిం పవృచ్భ తత్వ
తః ౮ భిగవా సర్వధ రద్ద సర్వ శాత్ర్రువకారద, మర్త ఫ్రస్యక స్సృహా యో
వె వీణా మాతా సుతో గురుః, గ, జ్ఞాతిపంబంధివక్షశ్చ మిత్రవర్ష్హ_స్షృభె
వచ, మృతం శరీరముత్సెజ్యు కాష్టలోప్రసమం జనాకి గచ్చంత్యము త్ర లో
శీవ క ఏన మనుగ చృతి, ౧౦. బృహస్పతిరు వాచఃావకః పసూయతే రాజ
న్నేకవవ ఏనశ్యత్కి వక స్తరతిదుగ్గాణే గచ్చత్యుకస్తు దుగ్షతిమ్‌. ౧౧. అసహాయః

127

1010 శ్రీమవోభార లే అనుశాసనపర్వణి (అధ్యా.

వీఆె'మాతా తథా భాతా సుతో గురు, జ్ఞాతి సంబంధి వర్షశ్చమిత్ర వర్ణ స్తథైవ చ,
౧౨. మృతం గ్‌రీర ముత్స్ఫేజ్య కావలో షసమం జనా ముహూ రవివరోదిత్వాతతో
© లు ల

ఊగ లల | గ
యాంతి పరాజుఖా!ః, ౧౩, ల స్తచ్భరీర ముత్సృప్టం ధర్మపకోఒనుగ చృతి, ర.
A ఒధ ద ౪ wae x న :
ద్భర స్సహాయశ్చ సివితెవ్య స్పదా సృపః, ౧6. పాణీధర సమా యుక్తా గచ్చే ఎ గర్త
గతిం పసరామ్స్క్‌ తశ వాధర్మసంయుక్షా నరకం చోపపద్యలే. ౧౫. తసాలత్‌
యా ఎంవి లీ — ల్‌
న్యాయాగ్నకే రజ రర౦ నేవేశ పండిశ% ధర వఏీళో మనుష్యాణాం సవాయః పార.
0 ® థా ఆశీ

వాకికః, ౧౬. లోభానోపోదనుళోఠాద మా ద్యాప్పబహుళుతః, నర; కరోత్య
ఆశీ pe ఇ డ్‌ టం
5 - 5 వి
కార్యాణి పళ గే లోభ మోహీతః, ౧౭ న న కామశ్చే త్రితే మయం జీవితే
ఫలమ్‌, ఏత త్రయ మవా _ప్వవ్య మథర్మపరెనక్టితమ్‌,౧౮ యుధి ఫేరఉవాచ:శు తం
అయ్‌ —0 ఎలి Pay (అ టం
భగవతో వాక్యం ధర్మయుక్తం పరం హిఠమ్‌, ఫరీరనిచ మయం జాతుం బుద్ధిస్తు మమ.
జాయతే. ౧౯. మృతం శరీరం హి నృణాం సూక్షమన్య క్ష ణాం గతమ్‌, అచక్షుర్ని
9 లీ —0
షయం ప్రాప్తం కథం ధర్హోనుగ చృతి, 20. బృహాస్పతిరువా చ; --- పృథివి వాయు రా
కాశ మూపోబ్నోతిర నోంతగక్కి బుదిరాతాచ సహతా ధరం పళ్య తి నిగ్నదా.
బీ డీ ఆశి క ఫీ |
౨౧. ప్రాణినామిహసర్వేపాం నాత్సీభూతం దివానిశమ్స్‌ వతైశ్చ సహధరో౭వీ
తంజీవ మనుగచ్చతి. ౨౨. త్వగస్టిమాంసం శుక్రంచ ళోణితం చ మహామతే,
లీ గ్ర MY జే
శరీరం వర్టయం త్యేతే జీవితేన వివ్యతమ్‌. ౨౩. తతోధర సమా యు క్ష; ప్రాన్ను లే
జీవ వవహి, తతోజస్య కర్మ పళ్యంతి శుభంచా యదివా శుభమ్‌, _956. చేవతాః
స్రీ
పంచభూతస్థాః కింభూయః శ్రోతుమిచ్చసి,తతో ధరసమాయు కః స జీవస్సుఖమే
ధతే, ౨౫, ఇవాలోశే ఫరేచైవ కిం భూయః కథ3నామి తే. ౨౬. యుధిష్టీర
ఉవాచ; ాతదర్శితం భగవతా యథా ధర్మో ఒనుగ చృతి, ఏ కతు జూనుమిచా?మి
న్దరి i ల
కథం రేతః . రే. 9c, బృహ స్పతిరువా చ;---౪న్న మళ్నంతి యద్దేవాః
శరీరస్థా న ₹ళ్వర, పృథివి వాయు రా కాశ మాపోజ్యోతి రన స్తథా. ౨౮,
అ అబిద్‌ జర నళ ఎద్య, అ "అష మనవ a” - sy
తత స్ట పేమ sie తేషు భూ తేషు వంచసు, మన షు స ప రేశస్సం
పద్య లే మవాొతి,. ౫౯ తత్రోగర్భస్సంభ వతి శెపాత్‌ ఫస యోర్నృృప,
వత తే సర్భమాఖ్యాతేం భూయః కం శ్‌ ఏతువిచ్చసి. ఏ5; యుధిస్లుర ఉ వాచా
ఆఖ్నాతేం మేధ గవ తాగర్భన్సంజాయ శే యా, యథా జాతస్తు పురువః ప్రవద్యతి :
తదుచ్చ తాప 3౧. బృహాస్పతిరువా చ:అసన్న నూ గ్రః పురు షస్తైర్భూ తె .
రభిభాయ తే, విప్రయు కశ్చ తెర్భ్యూ తైః వునర్యాత్యపరాం గతిమ్‌. 3౨. సర్వ
భూతి సమాయ. క్రః స్రావ్నుతే జీవవవహా, తతో౭ప్యకర్మవశ్యంతి శుభం వా యది

౧౧౧.] తఆనుఇాససికవర్వణ, వకాదళాధిక శతత మో౭. ధ్యాయః, 1011

వాకఘుభమ్‌, 33. చేవతాః పంచభాతస్థాః కిం భూయః శ్రోతుమిచ్చసి. 3౪.
యుథిస్టిర ఈ వాచః అ. సిమూాంస ముల్సేజ్య షే భలె ర్పివ్యతే!, జీవ స్స
భగవకా క్వ స్ట సః సుఖదుఃఖే సమశ్నుతే. ౩3౫, బృహస్పతిరువాచ;ా జీవి కర్మ
సమాయు ¥ః శ్రీఘం శేత్ర స్త్వమాగతః, స్తోణాం పుష్పం సమాసాద్య సూతే
కాలేన భారత. 2౬, యమస్య ఫపురుమైః చ్షేశం యమస్య పురుమై ర్వధహమ్‌,
దుఃఖం సుసారచ కృం చ నరః కేం స విందతి. 32, ఇహలోశే చస ప్రాణి
జన డత పార్టివ, స్యకిృితేం కర టై, భుంతే ధర్మస్య పలమా శ్రితః,
Se యది ధర్యం యథాశక్తి జన నప భృతి నేవలే, తత "సువునపో భూత్వా
సేవతే నిత్సదా సుఖమ్‌ £౯. తునక తు ధర్మ స్యాప్యధర్మముప సేవతే సుఖం
పహ్యూనం కరం, దుఃఖం సజీవ" ఒప్య ధిగచ్చతి. రోం. అధర్మ ఇణసమా చు క్రో యమస్య
విపయం గళేకి మహాద్దుఃఖం సమాసాద్య తొర్భగ్యోనౌా ( జాయతే. రం, గర గ్రా
మున యేనేవా యస్యాం యోనా ప్రజాయళలే, జవ మోహసమాయు క్ర పనే
సిగ దతళ్శృణు, రేం. యదే౭దుచ్య లే శాస) నేతిహాసే చ ఛందస్కి ఇహ న
పుణ్యాని దేవతుల్యాని భూవతేః. ఈ3. తిర్యగ్యోన్యతిరిక్తాని గతిమంతి చ సర్వకళి
యమస్య నవే దివ్యె బ్ర బ పాలోకస మే గుణె,. రర, కర ర భిర్షియత వద
జంతుష్ట!ఖాన్యు పాళ్ను తే, et యేన తు భావేన కర్మణా వుగుపో గతిమ్‌, ల
వయాతి పరుపాం ఘోరాం తత్రో వవ్వ్యూ మ్యతేః పరమ్‌, అధీత్య చతురో వేదాళా
వ్వెజో మోహ సమన్వితః. ర౬. పతితాత్‌ ప్రతిగృహ్యోథ ఖరయోనౌ ప్రజాయ క్కే
ఖరో జీవతి వర్షాణి ba సంచ చ భారత, ౮౭. ఖరో మృతో బలివర్భ స్సకృవక్షాణి
జీవతి, బలీవన్దో మృత ళ్చావి జాయతే బ్రహ్గరాతునః ౮౮, బ్రహరముశ్చమాసాం
డ్రీం స్తతో జాయేత ద్రావాణః, పతికం యాజయిత్యా తు కృమియోనొ ప్రజా
యతే, గణ, శత్రు జీవతి వర్షాణి దశపంచ చ భారత, కృమిభావాద్విము క్షస్తు
తతో జూయతి గర్తభక, ౫౦. గర్జభః పంచవ ర్వాణిపం చవ ర్జాణి సూకర$్క్క కుక్కుట;
పఃంచవర్దాణి పంచవర్దాణి జంబుకణ ౫౧. శ్వావర్ష మేకం భవతి తతో జూయేత
మానవః ఉపాధ్యాయ (న్ర్రీయః పాపం శ్రివ్యుః కు ర్యాద బుద్ధిమూ౯, ౫౨. సజీవ
ఇవా సంసారాం (్ర్రీనాప్నోతి నసంశయః, వృకో భవతి రాజేంద్ర తతః క్రవ్యా
త్రతంఖరః, ౫౩3. తతః మ్రైత! పరిక్లి పః ప శ్చాజ్ఞాయుతి బౌాహణః, మన
సావీ గురోరా రాం యశ్మిప్యో యాతి పాపకృ్ళత్‌, కర. స ఉగ్రాక" పె తి
సంసారానధైణేహ. చేతస్తా శ్వ్యయోనా తు ససంభ్రూత ప్రణీ వన్దాణిజీవతి,

1012 శ్రీమహా భార శే, అను శొసనపర ge (అధ్యా.

౫౫. తత్రావీ నిధనం వ్రాప్పః కృవియోనా వృజాయతే, కృమి భావమనుప్రాప్లో
వర మేకం తు జీవతి. ౫౬. తతస్తు నిధనం పాపో బహయోనౌ పడా
యె వావి లం ఆలీ | WU

ఈతే యది పుత్రిసమం శివ్యం గుుర్హన్యాద కార ణే, ౫౭. ఆత్మనః కామ
కారేణ సోఒవీ పీింసః ఫజాయత్తే వీతరం మాతరం చెవ యస్తు వుతో2,

9 లీ Q__ వం శ్‌

వమన్య తే. ౫౮. సోఒవి రాజ౯ మృతో జంతుః పూర్వం జూయేన గరభజ గర్ల
భత్వం తు సంప్రాప్య దశవక్దాణి జీవతి, ౫౯. సంవత్సరం తు కుంభీర స్తతో

జాయేక మానవి, వుత్రస్య మాతా పితరొ యన్న రుషప్టావుభావపి, ౬౦. గుర

పథ్యానతస్ఫ్సోఒ పీ మృతో జాయతి గర్హి కి ఖరోజీవతి మాసాంస్తు దశ వ్యా చ
చతుర్షళ, ౬౧. బిడాల పాపకు తతో జుాయేక మానవః, మాతా
వీత రావాక్రుశ్య శారికా సంప్రజాయ లే.౬ ౨, తాడయి తా తు తావేవ జూాయళలే
కచ్చపో నృప, కచ్చపో దశవర్షాణి త్రీణి వగ్గాణి శల్యకః ౬౩. వ్యాళోభూ త్వా
చ వణ్తాసాం స్టతోజాయేత మానువః, భ_ర్భృపిండ ముపాశ్నళ౯్‌ యో రాజద్విష్టాని
నేవలే, ౬౪. నోఒవి మోహసమాపన్నో మృళవో జాయేత వానర వానరో దళ
వర్షాణి పంచవక్షాణి మూషిక ౬౫. క్యా౭.భ భూత్వా తేవణ్తాసాం సతో జాయేత
మానువ్య, న్యాసాపహర్తా తు నరో యమస్య విషయు గతః ౬౬ సంసారాణాం
గతం గత్వా కృమియోనౌ ప్రజాయతే తత్త జీవతి వర్థాణి దళపంచ చ భారత,
౬౭. దుష్క్రృతస్య క్షయం కృత్వా తతో జాయేత మానుష, అసూయకో న
రశ్వాపి మృతో జాయతి ఇార్జక$. ౬౮. వీక్యాసహరాచ నరో మోనోజాయతి
దుర్మతి భూత్వా మానోఒష్టవక్షాణి మృగోజాయేత భారత. ౯. మృగసు చతురో

మాసాం స్తతః ఛాగి ప్రజాయ లే ఛాగస్తు నిధనం ప్రాప్య పూన్చే సంవత్సరే తతః,
౭0.కీటక ప్రజాయతే జంతు స్పతోజా యేత మానుష ః, 'ఢాన్యా౯ యవాం _సీలాక్‌
మాపాకా కుళు కాకా సర్ప పాంశ్చణాకా, ౭౧. కలాయా సథ ముద్దాంళ్చ గోధూ

మానినీ స్తశఖ్యా సస్యస్యాస్యస్య వార్తా చ మోహాోజ్ఞంతుర చేతనః ౭౨. స
బాయ లేమవోరాజ మూపీకో నిరషతృప్వి తతః ప్రేత్య మహారాజ మృతోజు'యేక
నూక రః, ?3.సూకరో జాతమాత్రస్తు రోగోణ మ్రియతే నృప్క శ్వాతతో జాయతే
మూఢః కర్మణా లేన పార్థివ ౭ఈ భూత్వా క్వా పంచ వర్షాణి తతో జాయేత.
మానవ పరదా రాభిమర్శంతు కృత్వా జాయేత వై వృక్క ౭౫. శ్వాసృృగాల
స్తతోగృథో వ్యాళః కంకో బక స్తథ్మా భ్యాతుర్భా రాం తు పాపాతా యోధర్ష
యలి మోహీరేః. ౭౬ పుంస్కో-కిలత్వమూావ్నోతి నోఒవీ సంవ! కరం నృప, ఖస

౧౧౧.] అన కాననిక పర్వణి ఏ ఏ కొద శాధికశతత మో భ్యాయా, 1018

భార్యాం గురోర్భార్యాం రాజభార్యాం గశ్రై వచ, ౭౭. కృథర్షయిత్వా కామాద్యో
మృతో జాయతి సూకరక్కి సూకరకి పంచవరక్షాశీ దశవగాణి వై వృకి. ౭౮
బిడాలః వంచవన్షాణిదశ వ కాణి కుక్కుట, పీవీలి కాతు మాసాం య్‌ కీట న్సా్య వాస
మేవతు, ౭౯. ఏతానాసాద్య సంసా రాక్‌ క్భమియోనేె పృజాయ తే, తత్ర, జీవతి
అద - న టం.
మాసాంస్తు కృమియోనా చతుర్షళ, రం. తతొ ధర్మ క్షయుకత్వ్వా పునర్జై యతి
మానవః, ఉపస్థి తే వివాహే తు యజ్లే దానేఒథవా విభో, ౮౧. మోవోత్క
రోతి యో విఘ్నం స మృతో జాయ తే కము, కృమిర్టీ నతి వర్షాణి దశపంచ
చ భారత, ౮.౨. అధర స్య క్షయం కృత్యా పునగ్లాయలి మానవః పూరం
దత్వాతు యః క న్నాం ద్వితీయే దాతుమిచ్చతి ౮౩. సోఒపి రాజక్‌ మృతో
జంతు! కృమి యోనా పవజాయతే, తె త జీవతీవర్షాణ త్రీ యోూదళ యుధిస్టిర, రారే,
అధర్మ సంవయే యుక్త స్తతో జాయతి కస. 'చేవకార్యమకృ త్య తు
విత కార్య మథావీవా, ౮౫. అనిర్వాప్య సవుశ్న న్వై మృతో జాయతివా
యసక్క వాయసః శతవర్షాణి తతో జాయతి కుక్కుట. ౮౬, జాయతే
వ్యాళక శ్చావి మాసం తస్తాత్తు మానుప*, బ్యేష్టం విశృసమం చాపి భాతరం
యోఒవమన్యతే. ౮౭. సోఒపి మృత్యుముపాగమ్యు కాంచయోనౌ ప్రజాయతే,
కాంచే జీవతి మాసాంస్తు దళజ్యా సప్త పంచ చ. ౮౮. తతొ నిధసమావపన్నో
జా స వ్‌ అభి? సే .
మూనుషత్వము పాళ్ళు 'తే,వృషలో ఛ్రాహణి గత్వా కృవి యోనౌ ప్రజూయ తే౮౯
తతస్సంప్రాష్య నిధనం జాయతే సూకరః పునకి సూకిరోజా తమాత్ర స్తు రోగేగా
క్ర ‘ శే ( శా జై Fr. ది ౧
మ్రియతే నృహణం. శ్వా తళ జాయతే మూఢ; కిరణా లేన పార్థివ, శ్వాభాత్యా
కృృతక రానా జాయతే మానుష స్తతః, ౯౧. త త్రాపత్యం సము ణ్వాద్య మృతో
జాయేత మూహీకికి కృతఘ్ను స్తు మృతో రాజకా యుమస్థ విషయం గతః ౯౫
యమస్య పురుమైః వం ప్రాప్నోతి దారుణహ్స్హ్‌ దండం సముద్దరం శూల
మన్నికుంభంచ దారుణమ్‌, ౯౩ అసిషత్రివనం ఘోరం వాలుకం కూటశాల్మ
ద ~ ఇ గా ఫ్‌ వ య
లీమ్‌, ఏ తా శ్చాన్యాశ్చే బహ శ్చ యమస్య విషయం గతః, ౯౮౪. యాతనా;
వాప్య తత్రోగ్రా స్తతో వధ్యతి భారత, తతో వాతః కృతఘ్నుస్స తత్ర గై
గృరతర్షభ. ౯౫, సంసార చక్రమాసాద్య కృమియోనౌ ప్ర పజూయతే, కృమిర్భవతి
వర్ణ్థాణి దశపంచ చ భారత, ౯౬ తతో గర్భం సమాసాద్య తవ
మ్రయతే శిశు తతో గర్భ కతెర్ణంతు ర హు స్సం ప్ర పుద్వతే. ౯౭. సంనారా "౦ళ్చి
8
బహూ? గత్వా తతస్తిర్యక్న 9 చాయ తే, తితోదు ఖమనుప్రావ్య బహువర్ష గణా

1014 శ్రీమవ భార తే అను ₹సనపర్వణే [అధ్యా

నిహ.౯౮. స ఫునర్చవ సంయి కృ స్తతః కూర్మః పజాయత్తే దధి హృత్వా బక శ్చా
పి ఫచొో మత్చానసంసృతాళ, ౯౯. చోర ముతా తు దుర్చుద్ధి ర ధుదంశః
వ జాయతే, ఫలం వా మూలకం హృత్వాఅపూపం వా వివీలీకాక, ౧౦౦. చోర
యిత్యా తు నివ్బ్చూవు జాయతే హల గోలకథ పాయసం చోర ముతా తు తి లీ
రత్వ మవావ్ను తే. ౧౦౧. హృత్యా విష్ట్రమయం పూపం కుంభోలూకక ప్రజా
యత్కే అయో హృత్వ్యాతు దుక్చుద్ధి ర్యాలకునో జాయతే నరణ ౧౦.౨. కాంస్యం
హృత్యా తు దుర్చుద్ది ర్హా రాకతో జూ బు కే నరక రాజతం భాజనం హృత కపోత
స్పం వ జాయతే, నన స్త హృ త్వాతు కాంచనం భాండంకృమియోనౌ ప్ర పజాయలేే
పత్రోర్భం చోరయిత్యా గు కక లత్వంనియచ్చతి. ౧౦౪.కొళికం తు తత హృత్యా '
నరో జాయతి వర్తఃః, అఆంళుకం వోం ము త్వా శు శుకో జయతి మానవః,
౧౦౫ చోరయి త్ర దుకూలం తు మృతో హాంస$ః పృజాయ త్తే, క్రౌంచ! కార్చా
సిక ౦ హత్వా మృతో జాయలి మానవః, ౧౨౬. నోరయిత్యా న పట్టం SIN
వికంచై వ భారతి, శమం చ వస్తమాదాయ శశో జంతు? ఏ ప్రజాయతే. ౧౦౭,
వగ్గా౯ పా లౌషతు పుదుపో మృతో జాయలతి బర (ఇ, వాతా ర కాసి వస్తాాణి
జాయతే జీవజీవక$. ౧౦౮. వర్ణ కాదీం స్తథా గంథాం శ్చోరబిల్వే హ మానప్యో
చుచుంద6త్శ మాప్నోతి రాజ౯ా లోధప కాయణక, ౧౦౯. తత, జీవతి వరాణి
బి UU యె

తతో దశ చ పంచ చ, అధరస్య క్షయం కృత్వా తతో జాయతి మానవః,
౧౧౦, చోరయి కా పయ శ్బొ వీ బలా నె సంప్రజాయ లె, యస్తు చోరయతే
తలం నరో మోహసమన్వితగ ౧౧౧. సోజఒవి రాజన్న తో జంతు చ్వైలపాయా
ర్ల = వా

ప్రజాయ త్తే అశిస్ర్రం పురుషం వ్యాత్యా సశస్ర్రః పురుపాఢమః. ౧౧౨. అర్ధా
ర్రీయది పావైరీ సమృతో జాయతే ఖర ఖరో జీవతి వర్షే ద్వే తతః శ్ర స్ట్ర)ణ
పధ్య తే. ౧౧౩. సమృత'' వృగయోనౌ తు నితోోద్విగ్నోఒభిజాయ త్తే మృగో
వధ్యతి శ స్తేణ గతే సువత్సశేతు సః, ౧౧౪. వాతో మృగ స్పతోమిోన స్పోఒవి

వీ ఇ చ or

జాలేన బధ లె మాసే చతుర సంప్రాప్తే క్యాపద స్పంప్ర, పజాయళలే. ౧౧౫
శా్యావదో దశ్‌ వర్షాణి ద్వీవీ వర్షాణి పంచ చ తీళేస్తు నిధనం పాపః కాలపర్యాయ
చోదిఠణ ౧౧౬. అధర స్య క్షయం కృత్వా తతో జూయతి మానుష యం
హత్యా తు దుర్చు ది షి మై) వషయం గతః ౧౧౭, బహుశేళా ౯ సమాసాడ్య
సంసారాం కే వ పీ . _ శరమ్‌, తళ పళ్చాన్మప హో రాజ క్‌ టుయానె పృజాయ తే,
౧౧౮. కృమిర్వింశోతి వర్షాణి భూత్వా జాయతి మానువః, భోజనం చోర

౧౧౨.) ఆనుశాసనికపర్వణి, ద్యాదశాధికశతత మోఒఛ్యాయః, _ 1015

యిత్యా తు మవ్నీకశా జాయతే నరః, ౧౧౯ మత్నీ కౌసంగువకగో బహూకా
నూసా౯ భవత్యుత్క తతః పాపక్షయం కృత్వా మానుషత్య మవాపు తే. ౧౨౦.
ధాన్యం వృాత్వా తు పురుషో లోహుళ స్పంవుజాయతే తథా వీశ్యాకసంమి శ
మశనం చోరయే న్నరః. ౧౨. స జాయతే భృ్యతిధనో చారుణో మూషీళో
మహోక్కా దశ౯ వె మానుషం నిత్సం పాపాతా సవృజాయ కే, ౧ ౨౨. ఘృతం
హృతశ్యా తు దుర్చుద్ధిః కాక మన్దుః వజాయతే, మత్స ్టమాంసమథో పహృత్వా
కాకా జాయతి దురతి ౧౨౩. లవణం చోరయిక్యా తు చిరి కాకక ఫృజా
యశే, విశ్యానేన తు నిక్షిప్త యళ్చోరయతి మానవః ౧౨౪౯. స గతాయు
ర్నరస్తాదృజ్ఞత్స్వ యోనా ప్రజాయతే, మత్స్యమోని నునువూవ్య మృతో
జాయతి మానుషఓ ౧౨౫. మానుషత్వి మను ప్రాప్య థీ శాయుకువవద్యతే,
పాపాని తు నరః కృళ్యాు వతీర్యక్‌ జాయేత భారత. ౧౨౬. నచా
కృనః ప్రమాణం తే ధర్మం జాఃంతి కిం చ న, యే పాపాని సరాక్ళృత్యా
సిర స్వంతి న్మృతె స్పృణథా*. ౧౨౭౬. సుఖదుఃఖసమాయుకా వ్యాధితా పే
భవంత్యుత, అసంవానొ; పృజాయంతే పుచ్చా అవీ నసుశయ;, ౧౨౮. నరాః
పాపసమాచారా లోభ మోహసమన్వి తాః, వర్టయం౭తి చ పాపాని జన్మ ప, భృతి
యేనరాః ౧౨౯. అరోగా రూపవంతశ్చ ధనినశ్చ భవంత్యుక, (స్ర్రియో౭ జ్యే తేన
కల్పేన కృతా్యా పాపమవావ్నుయుః ౧౩౦, ఏ జేషామేవ జంతూనాం భార్యా
త్వముపయాంతి తాః, పరస్వహరణే దోషా స్పర్వవవ ప్ర పకీర్తితాః ౧౩౧,
ఏత దై లేకమాశ్రేణ క ధిత) తే మమూానఘ, అపర సి౯ $= యోగే భూయ
క్ర్ళోోమ్యసి కాకక. ౧౫౨. ఏతినయా మహా రాజ బ్రహణోవవ౭ి। పురా, సురర్ష
అనాం శ్రుతం మ పృవ్టక్వ్బావీ యథా తథమ్‌. ౧౩౩. మయావి తచ్చ కాక్సన
యథావదనువర్లితమ్‌, ఏకచ్చు)త్వా మవాో రాజ ధరేకుగు మనస్సదా, ౧౩5

కల అను నెసనప' ల ఆను ను శొసనిక పర్వణి, ఏకాదకాధికళ తత మోఒ ధాస్టయ.

న థా oe .
ధర ర్సస్స తు గతిం శోతు కు వదతాం వ ౧. ర పాపాసి క రాణి
కథం యాంతి క గతిం, కర్మణా చ కృతేనేహ కేన యాంతి శుభాం గతిమ్‌,
ఖే; బృవాస్పతిరు వా చ:___శృ త్వా వా వాని క్ర రాణి అధర వశేమాగి3క మనసా
నిపరీతేన నిరయం ఏ తిపద్య తే 3. మోహోవధర్యం యః కృత్వా పురీ సమమశప్య తే,
లో ఫీ చారీ ల లి

1016 శ్రీమవాభార తే, అనుశాసనపర్వణి (అధ్యా.

మనస్సమాధిస:యుకో న సనేవేత దుష్కృతమ్‌,. ౮, యథాయథామన_స్తస్వ
దుష్కృతం కరగర్హ లే తథాతథాశ రీ రేషు తేనాధనేణ ముచ్య లే.౫, యదివ్యా
హర తే రాజ౯' విప్రాణాం ధర్మవాదినామ్‌్‌ తతో ధర కృణాల్‌ వీ పమపవా దా
త్ప్రముచ్యతే. ౬. యథాయథానరస్సమ్యు గధర్థమనుభా వ తే, సమాహీ తేన
మనసా విముచ్య తి తథా? తథా, ౭. భుజంగలఇవనిరో కాత్చూర్వభుక్తాత్‌ జరాన్ని
శార్‌, దత్వా వి శస దానాని విపిశాని సమాహీతేః ౮, మనస్నమాధిస:యు క్ర
స్పుగటిం వ్రతిపద్ధలే స్కదానాని తు నమామి యాని ద తయుధిస్టి ర, గా
నరః కృత్వా ప్యకార్యాణి తతో ధ్తేణ యుజ్య తే, సర్వేపామేవ దానా
నామన్నం శే వము దాహృతమ్‌. ౧౦. ఫూర్యమన్నం ప దాతివ్యమృజునాధర్మ
మిచ్చతా, స్రాణాహ్యన్నం మనుష్యాణాం తస్తాజ్జంతుశ్చ జాయతే, ౧౧. అన్నే
పతిపెతా లోకా _స్మానన్నం ప్రశిస్యత్మే అన్న మేవ ప్రశంసంతి బేవర్షి వీతృ
మానవాః. ౧౨, అన్నస్య హొ సృదా నేన రంతిచేవో దివం గతం గ్‌ లం
పృదాతవ్యం ద్విజా తిభ్యో2 న్నముత్తమహ్‌. ౧౩, స్వాధా్యాయసము పే తేభ్యః వవ
మేనాంత రాత్తనా, యస్య హ్యూన్న ముపాళ్నంతి బ్రాహణానాం గతం దశ, ౧౪
హృష్రే.న మనసా దత్తం నసతిర్యగ్దతిర్భ వేత్‌ , ట్రాహణానాం సవాసా్రణి దళ భోజ్య
నరర్షభ, ౧౫. నరో౭_ధర్హాత్స్ళముచ్వేత 'యోగేమ్యభిరతిస్సడా, భై వ్యేణాన్నం
సమాహృత్య దద్యాదన్నం ద్విచేషు నై. ౧౬, స్యాధ్యాయనిర లే విపే పే దత్వే వా
సుఖ మేధ లే. అహింస౯ బ్రహవాణన్వాని న్యాయేన ఒర్‌ ఖాలన్టై చ, ద్‌ వత్రియ
స్తరసాప్రా ప్రమన్నంయో వె నియచ్చతి, ద్వి జేభ్యో వేదవృ ద్రేభ్యః వృయతీస్సుసనూ
పీ-తేకి ౧౮. లేనాపోహతి ధ ర్థాత్త౯ దుష్కృతం కర్మ పాండవ, పడ్భాగపరిళుద్ధం
చళ్ళే ర్భ్భాగముపార్టితమ్‌. ౧౯ వెక్ట్‌ దద ద్ర్వైజాతిభ్యః పా వేభ్యః పరిము
చలే అవాప్య ప్రాణసం దేహం కార్క. శ్యేన సమాక్టితమ్‌, -౨౦. అన్నం దత్వా
ద్విజా తిభ్యః శూదః పాసా త్సముచ్య లే, కొర సేన బలేనాన్న మర్జయి త్య్వాఒ
పిహింసక 8. ౨౧, యక యళ వివ్రేభ్యో నసదుర్తాణి చీవతే, న్యాయేనై వా
మన్నంతు నరో హర్ష సమన్వితః, ౨౨. ద్వి జభ్యూ వేదవృ బ్రేభ్యో దత్యా పాపా.
త్పముచ్య తె, సళ'ం పంథానమామృత్య సర్వపాపై; పృముచ్య తే, ౨౩, అన్న
మవ్మూస్క-రం ఖే క దతొో్వోకస్వీ భ వేన్నరః, షన. కృతః పంథా యేన
యాంతి మనీషిణ ౨౪౮, తేహి ప్రాణస్య దాతార స్తేభ్యో ధరృస్సనాతనక్కి సర్వా
వస్థం మనుప్యేణ న్యాయేనాన్నముపార్షితమ్‌. ౨౫. "కార్యం *పాత్రగతం నిత్య

౧౧౪.) ఆనుశాసనికపర్వణి, చతు థాధికశతత మో౭2.ధ్యాయః?. 1017

మన్నం హీ పరమా గతి, ఆన్న స్య షా పదానేన నరో కౌదం నసేవలే. ౨౬.
లీ లీ
తస్తాదన్నం ప్ర దాతవ్యమ న్యాయపరినర్టితమ్‌, య తేద్బాోహ్తణ పూర్వం హొ భోక్త
మన్నం గృహీ సదా. ౨౭. అవంధ్యం దివసం కుర్యా దన్నదానేన మానవః, భోజ
యిణా"4 దశశతం నరో వేదసిదాం నృప, ౨౮, న్యాయవిద్ధర్మవిదు పొమిలివోసవి దాం
తథా న యాతి నరకం ఘోరం సంసారాంశ్చ నసేవతే, ౨౯. సరగ కామసమా
యుక్త! ప్రేత్య చాప్వశ్ను తే సుఖమ్‌,ఏవం ఖలు సమాయుకో రమతే విగతజ్వర 8,
. 80, రూవవాకా కి ర్షిమాంశె శైవ ధనవాంక్పోపపద్య తే, ఏక కే సర్వమాఖ్యాత
మన్న దానఫలం మహత్‌, మూలమేతత్తు ధర్హాణాం ప్ర సృదానానాం చ భారత. 3౧.
ఇతి అనుశొన నపర్యాంతేర్ల త అనుశాసనికపర్యతి ద్వాద కాధిక ళతత మో +౬ ధ్యా యః,
కర్ర దానధర్గ్శ కళనమ్‌, అయా
* . యుధిష్టిర ఉవాచ; -- హం. వైదికం కర్మ ధ్యానమింద్రియసంయ చు
తపోఒథ గురుళుక్టూ పా కిం శ్రే యాః పుదువం ప్రతి. ౧. ౨. పృహక్యీ కిరు వాళ ==సర్యా
ణే తాని ధర్యాణ్‌ ఏ ప్రథగ్వ్వా "se సరళకి కక సంకీ ర కమానాని హడేన భరత
ర్షభ. -౨. హంత నిశ్రాయసం జంతో రవాం వశ్వ్యూమ్యను త్రమమ్‌, ఆహింసా
సాశృ్వయం ధర్మం యస్సాధయతి వై నరః, 3. త్రీ దోపా౯ సర్భభూ లేవు
_ నిధాయ ఫురుపస్పదా, కామక్రోధౌ చ సంయమ్య తతస్పిద్ధి మవావ్యలే, ర,
అహింసకాని భూ తాని దండేన సినిహంతి యః, అత్మనస్సుఖమిచ్చక౯- స వ్రేత్యనెవ
సుఖీ భవేత్‌. ౫. అతోోపమస్తు భూతేషు ణో వై భవతి పూరుషః, న్య స్తదండో
ఇ wD A జ క్‌ వో జ జ న
జితకోధః సవ్రేత్య సుఖ మేధ తే, ౬.సర్యభూ తాత్మ భూతస్య సర్వభూతాని పశ్యతః,
దేవాశ్చ మారే ముహ్యాంతి హ్యపద స్వ వై పీణః.౭, నతెత్సగస్య సందధ్య తతి
కరాలం యదాతృనః, వవ నంకేపతో ధర్మః కామాదన్య! ప్రవ ర లే.౮. ప్రత్యా
ఖ్యానే చదానే చ సుఖదుఃఖే య) యె ఆత పమ్యేన we వృమాణమధి
గచ్చ్ళతి, ౯, యథాసరః వగ్రమతే ష్టల్రేష్పు యశాపరే ప క్రములేపరస్మి౯
తథైవ తేషూవమా జీవలో కే యథా ధరో ని నిపుణేనోపదివ!. ౧౦. వైళంపాయన
ఉవాచ;--ా ఇత్యుక్త్వా తం సురగురుర ర రాజం యుధ్గిషిరమ్స్‌ దివమాచక మే
ధి * థి ©

ధీమాకా పశ్వ తా మవున సదా, ౧౧ స్ట య.

అను శొసనపర్వాంతగ్షత ఆనుశౌాసనిక పర్వణి క్ర త్ర యోద కాధికశ తత మో౭ధ్యాయః,
ఇతర మాంసవర్ణనక క నమ్‌. dem
వైశంపాయనఉవాచ:--తతో యుధిఫ్టిరో రాజూ silts వితామహామ్‌,
128

1018 శ్రీమవో భారతే అనుశాసనపర్వణి (అధ్యా.

పున చేప మప' తేజూ! పష్రప్రచ్చ వదతాం వరః. ౧. యుధిష్టిర ఉవాచ:-- బుషుయో
బాహాణాదేవాి ప శోంసంతీ మహామతే, అహింసాలక్షణం ధరం వేదప్రామాణ్య
త్‌ (UW $ బాకీ నో
దర్శనాత్‌ = ౨. కర్మణా మనుజః కుర్వ౯ హీంసాం పార్థివ సత్తమ వాచా చ
మనసా చెవ కథం దుఃఖాత్న ముచ్య తే, 3. భీవఉవాద: --చతుర్వి ధేయం నిషా
హ్యాహీంసా బ్రహవాదిభికి వకై కతోఒ వీ విభిస్టా నభవత్యరి సూదన.ర. యథా
సర్వశ్చితుష్పాదై! త్రిభిః పాడైర్న తివతి కై వేయం మహీపాలకారశై ప్రోచ్య
తే త్రిభి ౫. యథా నాగపచేఒన్యాని పదానివదగామినామ్‌, స ర్యాణ్యేవావిధీయం
తే పదాడాతాని కొంజే, ౬. వవంలో కీవ్య హింసాతు నిర్దిష్టా ధర్మతః ఫవురా,
కర్మణా లిప్యతే జంతు రా చా చ మనసా వీ చ. ౭. పూర్వం తు మనసా త్యక్త్వా
తథావాచాఒథ కర్యణ్యా న భక్షుయతి యో మాంసం త్రివిధం సవిముచ్యతే. ర్‌
త్రి కారణం సునిరిష్టం శ్రూయతే బహవాదిభిక మనోవాది తథాస్వాదే దోషో
నహ y+
హ్యేముపు పతిష్టితా!. గ నభశ్ష్రయుత్య తో మాంసం తవోయుకా మనీమీణః;
దో పాంస్తు భజే రాజన్మాంస స్యేహ నిబోధ మే. ౧౦. ప్రుత్సమాంసోపమం
రాజా pr 'యో౭ విచక్షణ, మాంసం మోహసమావిప్పః పురుషః సోఒధ
మః స్మృతః, ౧౧ వీళృమాతృసమాయోగే పుత్రత్వం జాయతే తథా,
హింసొం కృతాం వశః పాపో భూయి సం జాయతే తథా. ౧౨. రసంచ సతి
జిహ్వోయా గానం వృజ్ఞాయతే యణ్వ్యా తాగా స్రేషు నియతం రాగోహ్యా స్యా
షం. వేత్‌ . ౧౩ సంస్కృ తొ సంస్కృ లః పకా లవణా లవణా సృథా, పుట
యం తే యథాభావా స్పశాచి త్రం నిరుధ్య తే. ౧౦. భేరి మృదంగళ ఫ్రాంళ్చ తంత్రీ
క భాంక్చ పువ్క_లాక, నిపే.వివ్యంతి వై మందా మాంసభమూః కథం నరాః.౧౫ి,
అ చింతితమనిర్షిష్టమసంక ల్ప్సీత మేవ చ, రసంగ్భ ధ్యాఖభూ తా యే పృకొంసంతి ఫలా
నః ౧౪౬, ప వ,ళంసాహ్యావ మా.సస్య దోషకర రృఫలాన్వితా౯ా జీవంతి హి
త్యజ్య బవావ సాధవో జనాకి,.౧౭, సమాస సె; పరమాంనాని పరివాల్య దివం
గళాః,వీవమేపా మవో రాజ చతుర్భిః కారణైర్ళ తా, అహింసాతవ నిరిస్లా సర్వ
దా ఎలు

రి
థి
పరి

ధర్హానస-హి తా. ౧౮,
ఇతి ప ప ఆనుకాననిక పర్వణి చతుర్ద శాధికశ తత మోఒధ్యాయయః,
జ అథ మాంసభతణని షేధకథనమ్‌. ధ్రితా-
యుధిష్టిర ఉనా చః. అహీంసాపర మో ధర్మ ఇక్యు క్త కం బహుశ య్య
స్ర్రాట్టేమ చ భవానాహ విత్యా గామిషకాంక్షిణః, ౧. మాంసెర్భహువిథైః

౧౧౫] ఆనుశాసనికపర్వణి, పంచద శాధిక శతత మో౭ధాకయః 1019

వ్రోక్స స్త్వయా శ్రాద్ధవిధిః వుర్కా అవాశ్వ్యా చ కతోమాంస మేవ మేత ద్విరు
ధ్యతె. ౨, జాతో నస్పంక యో ధే మాంసస్య వరివర్ట నే, దోపో భకు యతః
క న్బాాత్క_ ౫ న భక్షయతథతో గుణ 5 హత్వా భక్షయతోే వావీ వరేగణావీ
వాతస్య వా, హన్యాద్వా యః పరస్యా గే క్ర క్రీక్యా వా భతుయేన్నరః. ర.
వతదిచ్భామి తి ల్వేన కథర్ణమానం త్వయా నఘ్క నిశ్చయేన చికీర్షామి ధర్మ మేతం
సనాతనమ్‌, ౫. కథమా ము రవాప్నోతి కథం భఛభనతిసలత్త ;వాకొా కథమవ్యంగ తా
మేలి లశణ్యో జాయ శే రిథమ్‌. ౬. భఛీషఉివాచ:__మాంసస్యా భత్షు ణా ద్రాజక్‌
యోధర ః కురునందన, తన్నే ణు యభథాతత్త ఏం యథాస్య విధికుత్తమః. ౭,
పహ వ న సత్త్వం బలం స్కృతిమ్‌, ప్రాప్తుకామై ర్న
_ రి_౦సా వరితానె ముహాత ఫీకి ఆ. బుపీణా మత సుంవాదో బహుశః కురునం
యొ జ ఆ హార ల

_ దన బభూవ తేపాంతు మతం య త్తచ్చృణు యుధిష్టిర. ౯. యో య చే తాశ్వ
మేధేన మాసిమాసి యత వృతి వర్ష యేస భుమాంసం చ సమమేత ద్యుధిర.౧౦.
_ఫర్షయోా చాలఖల్యా సథై వచ మరీచిపాఖ అమాంసభతక్షుణం రాజ్‌
ప్రశ సంతి మనీపీణ?. ౧౧. న భక్షయతి యో మాంసం నచ హన్యాన్న
ఘాతయేత్‌ , తెన్మిత్రం సర్వభు*తానాం మనుస్సాాయంభువో౬ బ్రవీత్‌ . ౧౨,
అధ్భప్యు స్పర్వభూ తానాం వి శ్వాన్యస్పర్వజంతు షు సాధూనాం సుమతో నిక్విం
భ వెనాంసం వివరయళా. ౧౩. స(మా:-సం పరమాంనేన యో వరయితుమిచ్చతి,
శ జ వీ | (ధి ఇ
నారదః ప్రావా ధర్యాతా నియతం సోఒవసీదతి. ౧౪౮. దదాతి యజతే ఛచావి

అనీ Dd ఇ సో = జల
తపసి చ భవత్సపి, మధుమాంసనివృ త్ర్యలి ప్రాహ చైవం బృహస్పతిః, ౧౫,
మాసి మూాస్యశ్విమేధేన యో యభబేత శతం నమాఃన ఖాదతి చ యో మాంసం
సమమేకన తం మమ. ౧౬. సదా యజతి సతేణ సడా దానం పృయచ్చతి, సదా
- ళ్‌ ౮
తపస్వీ భవతి మధుమాంస ఏివర్ణనాత్‌ . ౧౭. సర్వే వేదా న తత్కుర్యుః సర్వే
యజ్ఞాశ్చ భారత యో భకుయిత్యా మాంసాని పక్చాదపి నివర్రతే, ౧౮.
దుష్కరం హీ రసజ్ఞానే మాం సస్య పరివర్గనను, చర్తుం వ్రలేమిదం పుణ్యం
సర్వ ప్రాణ్యభయ పదమ్‌, ౧౯. సర్వభూ తేషు యో విద్యాల౯ా దదాత్యభయద క్షీ
ణామ్క్‌ దాతా భవతి లోకే సప్రాణానాం నాత్ర సంశయః, ౨౦, వతం వై పరమం
ఇ అ వళ D !
థర్మం ప్రశంసంతి మసీషిణః, ప్రాణా యథాత్తేన్‌ ఒ౬ఫష్టా భూతానామవి తే న్‌్‌
_౨౧.అత్తౌ పమ్యేన మంఠవ్యం బుద్ధిమద్భిః కృళాత్మ భి, మృత్యుతో భయ మితి
వీదుపాం భాతి మిచ్భ తామ్‌, ౨౨, కింపునర్హ నస్యమానా నాం తరసా జీవి ఆార్థి

1020 శ్రీమవాభార తే అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా
నామ్‌, అరోగాణా మపాపొనాం పాపై రాంసో పజీవిఖిః, ౨9౩. తస్యాద్విద్ధి మహ+ రాజ
నూంసస్వ పరివర్ణ నమ్‌, ధర్మ స్యాయశనం ఇషం సనన చ నుఖస్య చ, ౨౮,
అహింసా పరమో ధర్మ స్తథా హీంసా పరం తప అహింసాపగమం సత్యం
తతో ష్‌, వవర్త తే. ౨౫, నహిమాంసంతృణా త్కా_ సా దుసలాదా(పి జాయ నే,
౮ / జ వ్‌ ర.
హత్య జంతుం తతొ మాంసం తస్తాద్దోవస్తు భక్షుణె, ౨౬ సాగహt స్వధామృతే
వత్‌ జో . ౨ స ప్ర sre
భుజో చేవా స్స తావ వి యాః, క్రృవ్యాదాక రాజనా౯ స జివ్వోరసవరాయ
గాక. ౨౭ కాంతానేవ్యథ ఘో శేషు దుశ్రేషు గహ నేషు చ, రాత్రావహని
సంధ్యాసు చత్వనేషు సభాసు చ. ౨౮. ఉవ్వ తేషు చ శ స్త్రేషము మృగవ్యాళభ
యేషు చ అమాంసభత ణే రాజ్‌ భయమనై ౪ ర్న గచ్చతి. _౨౯. శరణ్య
స్పర్భభూతానాం విశ్వాస్య స్పర్భజంతుముు అను ద్వే గకరో వ నచాప్యుద్విజ తే
సదా, 3౦, యవిచేశ్లాదకో నస్యాత్‌ న తదా ఘాతేకో భవేత్‌, ఘాతకః ఖాద
కార్థాయ యధ్దాతయతి వై నరః. 3౧ అభక్ష్యు మేతదితివై ఇతి హింసాని
వ రృల్సే ఖాదకార్గమతో హింసా మృగాదీనాం పవ గతే, ౩3౨. యిస్తాద్దిసతి చె
అ ® J) ఆయి ఆశీ ౧) ఆ
వాయు ర్తి ంసకానాం మహాద్యు లె, తస్మా ద్వివక్డ యేన్థాంసం య ఇచ్చేద్భూతి
ర 3 § ని విసొంస కాకీ
మాత న . 33. త్రాతారం నాధిగ చ్చృంతీ రౌద్రాః ప్రాణి వహింస కాక ఉ ద్వేజ
సియా భూతానాం యథా వ్యాళమృుగా _స్రథా. 3౪. లోభాద్యా బుద మూవ
ద్వా బలవీ ర్యార్థ మేవ చృ సంసర్తాద్వాథ పాపానాం అధశే రుచితాన్భణామ్‌,3౫,
స్వమాంనం పరమాంనేన యో వర్తమిుతు మిచ్చత్కీ ఉద్విగ్న వాసో వసతి యత
ఎ స థా ఛి ww
షత ౨ ౬. ధన్యం యశస్సు
మహత్‌, మాంసస్యాభక్షుణం ప్రాహు ర్నియ ఆః పరమర్షయః. ౨౭. ఇదంతు
ఖలు కొంతేయ శత మాసీత్సు రా వయా మార్క_౦డేయళ్య వదతో యే దోషా
మాంసభశక్షు ణే 5౮. యో వె ఖాదతి మాంసాని ప్రాణినాం జీవిత షిణామ్‌్‌,

మాయుప్యుం స్వర్త కం సర్టస్త్య్యయనం

హతెెనాం వా మృతానాం వా యథా హంతా తథైవ సః 3౯. ధనేన
క్కీయికో వాంతి ఖాదక ళ్చోపభోగ తః, ఘూతకో వధ బంధాఖ్యామి తే వ
త్రివిధో వధకి, రం, అఖాదన్నను మోదంశ్చ భావదోపేణ మానవః యోజను
మోదతి వాంతవ్యం సోఒవీ దోపేణ లిప్యతే, రం. అధ్బవ్యన్సర్యభూ తానా
మాయుప్తా స్నీరుజ స్సుఖ్కీ భవత్యభక్షుయనాంసం దయావా౯ ప్రాణినామిహ
ర హిరణ్యదానై ర్షోదానైె ర్ఫూమిదానై శ్చ సర్వశః మాంసస్యాభక్షుణే
ధరో విశిష్ట ఇతి నళ్ళు)తిః 63. అపోోథీతం వృధా మాంసం విథిహీనం

౧౧౫)... అనుకాసనికపర్వణ్కి పం చద శాధికశ తత మోఒధ్యాయఃః 1021

న భవ యేత్‌ , భశ్షుయన్నిరయం యాతి నరో నాస్త కత సంశయ:. రర,
పోక్షి తాభ్యు క్షీ తం మాంసు తథాబ్రాహాణ కామ్యాయా, ఆల్పదో వమిదం బైయం
విపరీతే తు లివ్యతే, ౮౫. ఖాదకస్య కృతే జంతూ౯ యో వాన్యా త్పురుపాధమః,
మహాదో వకర సత ఘాతేకో నతు ఖాదకణ ర౬. ఇజ్యా యజ్ఞశళ్ఫుతిక్ళతే
ర్యోమార్డ రబుథధోఒధమః, హన్యాజ్ఞంతుం మాంసగ్భధ్నస్సవై నరకభాబ్నరః,
ర౭. భశ్సయిక్వావి యో మాంసం పశ్చాదపి నివ రృత్కే తస్యాపి సుమహా
: ధరో యః పాపా ద్వినివర్త రతే, ౪౮. ఆహరా చానుమంతా చ విళస్తా
క్రయ విక్ర్కయీ, సుస్కర్తా చోప భో కా చ re స్పరర్టి వవ లే ౪౮౪౯
ఇదమన్య తు వవమ్యూమి వమాణం విధినిరి తమ్‌, పురాణమృ పీ భీష్టవ్షం 'జీవేవు వరి
నిష్టితమ్‌. ౫౦, చవృ త్తీలత ణో ధర్మః ప్రజార్ధిభిరుదా వాతకి యథో కం రాజ
ఇార్దూల నతు తనకు కాంశ్షి ణా. ౫౧. హవిర్యత్సంస్కృృతం మంత ys పోటీ కా
భ్యుతీతం శుచి వేదో కేన పమాణేన పిత్యూశాం పృక్రియాను చ. ౫౨. అతో
ఒన్యథా వృథా మాంసమభక్ష్యుం మనుర బృవీత్‌ , అస్వర్ష్యమయళస్యం చ రతోోవ
ద్భృరతర్ష భ, ౫౩. విధిహీనం నరః సూర్యం మాంసం రాజ న్నభక్షుయేత్‌, అవో
ఖీశం వృధామాంసం విధిహీనం న భత్ష యేల్‌. ౫౪, యల చ్చేత్చురుపోఒక్యంత
_మాత్తానం నిరుపద్రవమ్‌ స నర్టయేత మాంసాని పాణినాపిహా. సర్వశః ౫౫
శ్రూయతే హొ ల కల్పే నృణాం బ్రహ్‌ మయః పసుకమేనొయజం స యజూనః
పుణ్యలోక పరాయణాః. ౫౬. బుపిభీ సృంశే యం ప్రో వసు శ్పాదిపతిః పురా,
అభ శ్షుమితి మాంసం యః ప్రాహ భ కమిలి వభ ౫2. ఆకాశాదవనింపా ప్ప
స్తతస్స పృథివీపతిః వత బేవ పువక్చోక్వా వివేశ ధరణితలమ్‌, ౫౮. పజూనాం
పి-త కాసున తగ న మహాత్మనా ఆరణ్యాస్సర్యదై వత్యాః వోశ్షితా స్తపసా
మృగాః, ౫౯. శ్రీయా పానం న హీయంతే వి విష్ఫు దె వతసం శ తా; వ్రీయంతే
పితర శె ఏవ న్యాయతో మాంసతర్సితాః. ౬౦. ఇదంతు శృణు రాజేంద్ర కేర్త్య
మానం మయానఘ్క అభక్ష ణే సర్వసుఖః౦ మాంసస్య మనుజాధిప, ౬౧. యస్తు
వర్షశతం పూర్మం తప్ప స్తప్యేత్సు దారుణమ్‌, యశ్ల్చెవ వర్టయే నాంసం సమ
మేత నృతం మమ. ౬ ౨. కొముదేతు విశేపేణ శుక్లపకే నరాధిప వర్జయేన్మధు
న క ధరొహ్యుత్ర, విధీయతే ౬౩. చతురో వారి కాళా మాంసాక యామాం
సం పరివర్టయత్‌ , చత్వారి భద్రాణ్యాష్నో తి క్ష రిమాయుర్వశోబలం. ౬౮. అథవా
మూస మేకంవై సర్యవాంసాన్యభ క్ష యక, అట్లత్య సర్వదుఃఖాని సుఖంణీ వే న్నిరా

1022 శ్రీమవోభార తే అనుశాసనపర్వణి [అభ్యా.

మయః ౬౫, వర్ణయంతి హి మాంసాని మాసశః పక్షశోఒవీ వా, తేషాం హింసాని
వృతానాం బహ్మలోశే విధీయలే.౬౬. మాంసం తు కౌముదం పక్షం వర్ణితం పార్థ
రాజభీకి, సర్వభా తాత్త న. రదిళా “శాన రక ౬౭. నాభాగేనాంబరీహేణ
గయేన చ మహాత్మన్నా, అయునాథానరణ్యే న దిలీపరఘుపూరుభి!. ౬౮. కార
ఏ ర్యానురున్థాభ్యాం న నహుజే.ణ యయాతినా, నృశేణ విష్వశ్సేనేన తథైవ శశి
బిందునా, ౬౯, యువనాశ్వేన చ తథా శిబినౌశీనరేణ చ ముచుకుందేన మాం
ధాత హరిశ్చంద్రేణ' వా విభో,౭౦, సత్యం వదత మౌఒసన్వేం సత్వం థర స్పనా
శని హరిశ్నంద శాగతివె దివి సత్నేన చందవత్‌, ౭౧. శ్నేనచిలేణ రాజేంద
9 ఎ (Uy J ఫి ల లి wy ల
సోమశేన వృశకేణ చ, నవలే రంతిజేవేన వసునా సృంజయేన చ, ౭౨
క కశ్చ రాజే బే క్స్‌ పేణ భర తేన న దుష్కంలేన కరూషేణ రామూ
ర్య నళ. “సథ. €౩. ree శన నిమినా జనశేన చ ధీమతా ఐఫేన పృథు
at పిక నన చైవహాః ౭౮, ఐకూ(కుణా శంభునా చ శ్వ తేన సగరేణ చ,
అజేన దుందునా చెవ తశ్రైవ చ సువెహునవా, ౭౫, హార్వ శ్వెన చ రాజేంద్ర
కుపేణ భర లేన చ ,వతె ౪ఖ్బ్బానె వీ రా జేంద్ర, పురా మాంసం న భశీతమ్‌. ౭2౬
| టై యీ క ఠా
ఇఛారదం కెముదం మాంసం తత చె స్వ కమౌప్పు వళ" క్‌ బహ్మలో శే చ తిప్టంతి
జలమా నా శ్రియా వృళాంు ౭౬, అ క నా గంధ రే! (శ్రీసహపిసమ
న్వితాః, త బేతదు_త్తముం ధ్య్మామహింసా ధరక్మలథవ.ణమ్‌. ౭౮. యే చరంతి మహో
తానో నాకపృ్ఫమే వసంతి తే వధుమాంసం చ యే నిత్యం వర్హయంతీ ఫా ధారి
కాః. ౭౯. జన్నపభృతిమద్యం చ సర్వే తే మునయః స్మృతా ఇమం ధర్మ
మమాంసాదం యశ్చ శేచ్బావయీ తే వా. ౮౦. అవిచే త్పుదురాణారో న
జాతు నిరయం వ్రజేత్‌ , పకేద్వా య ఇదం రాజక శృణు యా ద్వావ్యటక్షశ 8,
౮౧, అవమాంసభక్ష ణవిధిం పవి తృమృసపూజితమ్‌, విను క్ర స్సర్వ పా పేభ్యః
సర్వకా మై రహీయతే, ౮౫ విశిష్ట్రతా జ్ఞాతిమ చ లభతే నాత్రసంశ యః,
ఆపన్న క్పాపదో ముచ్యేద్బద్దో ముచ్యేత బంధనాత్‌ , ౮౨. ముచ్యే త్తథాఒఒ
తురో రోగాద్దుఖా నశ చ్యత దుఃఖతేః, తిర్యగ్యోని సిం నగచ్చేచ్చ రూపవాం శ్చ
భవే న్నరః. ౮౪౮. బుద్ధిమా వై కురులేన్టు పాప్నుయా చ్చ మహద్యశః వత శే
కథితం రాజ న్లాంసన్య పరివర్ణ నే, ౮౫. వవృత్తె చ సివృత్తే చ విధాన మృషీ
నిర్‌ తమ్‌. ౮౬: వ. |
ఇతి అన కాసనప ర్యాంతర్లత అనుశాసనికవర్వణి, పంచదశ ధికళతత మోఒ ధ్యాయః,

౧౧౬] అనుకాసనికపర్వణ్తి పోడశాధిక శతత మోఒధ్యాయఓ 3020

ఎక్రిప్రప్ట్ము అహింసాఫలకభనమి. థా

యుధిష్టిరఉ వాచ:ఇమే వై మానవా లోకే నృశంసా మూంసగ్భద్ధిని
విసృజ్య వివిధా౯ ఛతమ్యూ౯ మహారవ్లో గణాఇవ. ౧. అపూపా౯ొ వివిధా కారాక
శాశకాని వివిధాని చ ఖాండవా౯ రసయో గాన్న త భే చ్భృంతి యథామిషమ్‌, _౨.
తత్ర, మే బున్సిరతై )వ విమ్శే పరిముహ్యాతి నమన్యే రసతః కించి నాంసతోఒ

శత థి = ఫ్ర శీ
న్పీతి కించ న. ౩. తదిచ్భామి గుణా౯ా శ్రోతుం మాంసస్వాభత్ష ణే ప్రభోః
. భశ్షణే చెవ యే దోపూస్తాంకే వ భరతగ్గభ. ఈ. సర్వం తత్వేన ధర్మజ్ఞ యథా
- వదిహ ధర్మతః. కిం వా భత్యుమభక్ష్యుం వా సరషమేకద్భదస్య మే, ౫. యై
WE తద్యాదృశంచైవ గుణాయే చాస్య వర్షనే దోపా భక్షుయతో యేఒవి తన్నే
బ్రూహి పితామహా, ౬. భీవఉ వాచ: ావఏవ మేత హో బా ెహాూా య థావదసి
భారత్య న మాంసాత్పరమం కించిద్రసతో విద్యతే భువి, ౭. కృత శ్రీ ణాభి
తప్తానాం గ్రామ్యుధర్మర తాత నామ్‌ అధ్వనా కర్మితానాం చ న మాంసాడ్యిద్య
హః ల 1 9 న , i
తే పరమ్‌.౮. సద్యో వర్టయతి ప్రాణా అనగా Ne దదాతి చుస భ క్రైో౬ భ్వ
ధికః కశ్చి నాంసాద _స్టి పరంతప. ౯. వివర్ణితేతు బహవో గుణాః కొరవనందన,
యే భవంతి మనప్యాణాం తన్నే నిగదతః శృణు, ౧౦. స్వమాంసం పరమాం

అజ్‌ క 9 4 న!
సిన Ga యితుమిచ్చతి, నాసి ముర క్‌ ల నరః,
౧౧. నహి పాణాత్‌ వీయతరం లోశే కించ న విద్యే, తేసానయాం నరః

Uy Wy ధి
న జ్య 3 - “aN: వ “3

కుర్యా ద్వథాత్మని తథా పరే ౧౨. శుకాచ్చ తాత సంభాతిర్షాంససెహా
న సంశయకి భక్షుణే తు మవో౯ దోపో నివృత్త్యా పుణ్యముద్యతే, ౧౩. విధినా

2 "9 ప్‌ వు కు స న్ని ఓ లీ
వేదదృ పైన తద్భు కే హా నదువ్యతి, యజ్ఞా గ శవస్పృృషప్టా తత శ్రూయతే
శ్రుతిః,౧౮.అతోఒన్యథా చప్ఫుత్తానాం రాక్షసో పధిరుచ్య తే, త్రయాణాం చ
యా దృష్టో పధి స (మపి మె శి, ౧౫. వీ క్వేణో పార్పితం మాంసం యథా
భుంజన్నదువ్యతిి ఆరణ్యా స్పర్వడైవత్యా స్పన్వశ। ప్రోతీ తా మృగాః, ౧౬,
అగస్నేన పురా రాజ మృగయో యేన పూజ్య తే, నా తాన ముపరిత్యజ్య
మృగయా నామ విద్య తే. ౧౭. సమ తామువసంగమ్యు భూతం హన్యతి పహాంతివా
అతో రాజర్హ యస్సర్యే మృగయాం యాంతి భారవి ౧౮. నహి లిప్య్ఫంతి పాపేన
నమెతత్నాగకం విది, నవ్యాతస్సదృశిం కించిదివా లోకే పర్మతచ. ౧౯

a Uy
యత్సర్వేష్విహ భూ తేషు దయా కౌరననందన్శన భయం విద్యతే జాతు నర న్నేహ

లీ
దయావత;, ౨౦, దమయావఠతామిమే లోకాః పశేణావి తపస్వినాం, అహింసా

1024 . శ్రీమవాభారతే, అనుకాసనపర్వణి [అధ్యా

లక్షణో ధర్మ ఇతి ధర విదో విదుః, ౨౧. యదహీంసాత కం కర్మ తత్కు ర్వా దా
తృవాన్నరః, వీతృదై వతయస్లేషు ప్రో కితం వావిరుచ్య తే. ౨౨. అభయం సర్యభూ
తేభ్యో యో దదాతి దయాపరక అభయం సర్వభూతాని దదతీత్యనుళుశ్రుము. ౨౩.
తుతంచ సలం వె వ పతితం క్లిషమా+* హతమ్‌, సర్వభూతాని రక్షంతి సమేషు వివ
మేష చ. ౨౮. నైనం వ్యాళమృగా ఘ్నుంతి న విశాణా న రాక్షసాఖ ముచ్యతే
భయకాలేవు మోకు యేదో్నోభ యే పరాక్‌, ౨౫౪, వ్రాణదానాత్సరం దానం న
భూతం నభవివ్యత్కి నవ్మాత్మనః | ప్రియతరం కించిద స్తీవా నిశ్చితమ్‌, ౨౬. అనిప్పం
సర్వభూతానాం మరణం నామ భారత, మృత్యు కాలే పా భూతానాం సద్యో
జాయేత వేపథు!, ౨౭, వ్యాధిజన్మ జరాదు?ఖె ర్నిత్యం సంసారసాగకే జంతవః పరి
వర్తంతే మరణాదుద్విజంతి చ. ౨౮. గర్భ వానేషు పచ్యంతే మోరాన్లుకటుకై
రసెల మూత శేష ఫురీపాణాం పరుమై రృృశ దారుగైః. .౨౯. జా తాశ్సాప్యర
6... త్‌ ర్లు ఖ మస్తు ఎ
నాస్తత, ఛద్యమానా।ః పునః పున్మో పాచ్యమానాళ్చ పచ్యంతే నివళా మాంస
గృద్దినకి: 5౦. కుంభీపా శేషు వచ్వంలే తాం తాం యోనసిముపాగ తా, ఆ క్రమ్య
మార్యమా ణాశ్చ భామ్య లేవె పునువు నః, 3౧. నాత్మనో౭ఒష్తి ప్రీయతమః పృథివి
మనుసృత్య హ, తస్నాత్చా ణిషు సర్వేషు దయావా నాత్మ వాక్‌ భవేత్‌, 3౨.
సర్వమాంసాని యో రాజ౯ యావజ్జీవం న భక్షుమెత్‌, స్యకే స విపులం
స్థానం ప్రాన్నుయాన్నా త్ర సంశయః, 33. యే భికీయంతి మాంసాని భూ
తానాం జీవితైెషిణామ్‌, భత్త్యుంలే నేఒవి భ్యూతె స్కైరితి మే నాత్ర సంకయః. 3౮,
మూాంసం భక్షుయలే యస్యా దృత్షయిమ్యే తమప్యహహమ, వత నాంసస్య మూంసత్వ
మన బుధ్యస్వ భారత. 3౫, ఘాతకో నధ్య లే నిత్యం తత్రో వధ్యత భశీ తా,
ఆకోప్టా కుంధ్య లె కాజళ౯ ద్వ్యివ౯ ద్వేష్యత్వ మావ్నమూశ్‌. ౩౬. యేన యేన

శరీరేణ యద్యత్కర్థ్య కరోతి యః, తేన తేన శరీశేణ తత్తతృలముపాళ్ను లే,

3 ఓఅహింసా పరమో ధర్మ స్తథాఒహ్‌ంసా వరో దమః అహింసా పరమం దాన
మహీంసా పరవుం తపః, 3౮ అహింసా పరమో యజ్ఞ _స్త ఏహీింసాపరమం
బలమ్‌ అహింసా పరమం మిత్ర మహీంసా పరమం సుఖమ్‌. 3౯ అహింసా
పరమం సళ్య మ హింసా పరమం శతమ్‌, సర్వయ జ్లేము వా దానం సర్యతీ నేవు
అ థి
బాఫ్టుతమ్‌. రం. సర్గదానఫలం వావి నైతత్తుల్య మహింసయ్మా, అహింసీస్య
తఫోఒకుయ్య మహింస్రో యజతే సదా, 5౧. అహి ంస్థస్సర్వభూ తానాం యథా

౧౧౭.) ఆనుకాసనికపర్వణ్సి సృప్లవ ₹ాధిక శతత మో ఒధ్యాయః,. 1025

మాతా యథా వీతె, ఏతత్సలమహీంసా యా భూయశ్చ కురొపుంగవ. నహి
శక్యా గుణావక్తు మ వీ వర్షశ్నతె రవీ, ర_౨
ఇతి అనుశాసనప ర్యాంకర్ల ఆను శాసనిక పర్వణి, పోడ శాధిక శ తత మో= ఛా యీ,
అం కీటో పాఖ్యానమ్‌. ర్రితా-

యాధిష్మిగఉవా చ:---అ కామాశ్చ సకామాళ్చ యే హతాః స్త మవో
_మృథేే కాం గతిం వ్రతిపద్యం తే తన్నే బ్రూపి* వీతామహ ౧. దుఃఖం స్రైణి
_ పరిత్యాగః పురుపాణాం మహామృఖే, జానాసి త్యం మవో ప్రాజ్ఞ ప్రాణత్యాగం
సుదుష్క_రమ్‌. _౨. సమృద్దే పూజ మృద్దే వా శుభవా యది వాఒళుభేే
కారణం త్ర, మే ళా సర్వబ్లో హ్యసి మే మతః. ౩. భీష్పడవా చా
సమృద్దే వా౭. సమృథ్దే వా శుభే వా యది వాఒశుభ్క సంసారేఒస్మి లా స య
ప్రాణిని పృథివీపతే. ల నిరతా యేన భావేన తత్త మే కలు శారణమ్‌ సము
చ్చ మను ప్రృళ్నాస్త పయో స్తు యుధిప్రీ ర, స అత్ర తే వ్వర్తయిష్యూమి
పురా వృత్తమిదం నృప్య డై ్యపాయనప్య సంవాదం కీటస్య ఇచ. యుధిష్టిశ, ౬
దివాభాలశ్సిరకా వపుః కృప్పదె పాయనః పురా దదర్శ కలం ధావంతం లీఘం
శక్రటన_ర్ద సవ: 29; గతజ్ఞస్సర్వభూ తానాం భా పాజ జశ్చ నరీరి శ్లామ్‌, సర్వజ్ఞ స్ప
తదా న్‌ా కీలుం వచనమ బ్ర ఏీత్‌ . ౮. వ్యాసణవాచ; :ాకీటసం త్ర స్త రూ
పోఒసి త్వరిచ్చెవ లక్ష్యుసే, క్షిధావసి తదాచక్వు కుత స్తే మ డం
కీటఉ వా చ;ాకశ కటస్యాస్య మహతో ఘోవం శ్రుత్యా భయం మమ,ఆగతంవై
ముళబుర్‌ స్వ నన ఏష హిం దారుణ?. ౧౦. క్రూయతే సచ మాం హన్నా దితీిహ్యా
స్థాదప క్క మే | శ్వసతాం చ శృణో మ్యేవం హోవుత్రాణాం నతో ద్య తామ్‌. ౧౧
వ సుముహాభారం సన్నికర్ష స్వనం పభ్యో న్న నృణాం న సువాహయ తాం
శ్రూయతే వివిధస్స (నః, ౧౨. శ్రోతుమస్మ ద్వి ధేనై వం న శక్యం కిట యోనినా,
తిస్తాదతి కృవూ మ్యేవ భయాదస్తా తుదారుణాత్‌ * ౧౩. దుఃఖం హీ మృత్యు
ర్ఫూతానొం జీవతం చ సుదుక్షభమ్‌, అతో భీతః పలాయామి గచ్చేయం నాసు
ఖం సుఖాత్‌, ౧౦౪. భిషఉవాచః-- ఇతు్య కృస్స తు తం హాహ రుత? కీట సుఖం
తవ, మగణం జతే సుఖం మన్నే తీక్యగ్యో నౌ తు వర్తనసే, ౧౫. శబ్దం స్పర్శం రసం
గంధం భో గాంక్చొచ్భ్చావబా"౯ బహూక౯, నాఫిజానాసి కీట త్వం శ్రైయా
చురణ మేవతే, ౧౬. కటఉవాచ;-- సర్వత్ర విరనో జీవ ఇత ళ్చాపి సుఖం మమ,
ప es తస్యాదిచ్భామి జీవితుమ్‌. ౧౬ ఇవోవీ విషయసృర్యో

1026 శ్రీమవాభార లే అను శాసనపర్వణి (అధ్యా,

యథా దేహం ప్రవ రితి మానుపా శరా ఏవ పృథగ్యోగా విశేవత్ర।, ౧౮,
అహామాఃసు ప్రమ వెళూరద్దో బహ్బుధనకి & వభోః అబవాణ్యూ నృశేంసశ్చే
కదరో్య వృద్ధిజీవక॥. ౧౯. వా్రీళ్లో నిళ్ళృతి ప్రజ్ఞో జ్వేష్ష సర్వస్య సర్వకళి
మిథః కృఫోవవిధినా పరస్వహరణే రత, న భృ త్యాతిఫిజన శ్చావి గ్బహేఒ
వర్యశితో వయో, మార్చర్యాత్సా ఏదుకా మేన నృశంసేన బుభుత్ష తా. ౨౧,
దేవార్థం తృరుక్డై క మన్ని ర వ్ర కృతం మమయూ న ద _క్రమర్గ కా మేన
చేయుమన్నం పురా కిల, ౨ స _ప్తం శరణమా శ్రీత్య భయేషు కరణాగతాక,
అకసా స్‌ మ మాత్య కా నత తా అభయెపిణ:. ౨౩౨. ధనం ధాన్యం న్మీయాళ౯్‌
దారా౯ పానం కాస్స థావ్యుగేం, (లయం దూ మనుప్యూ ణా మసూ
యామి నిరర్భకమ్‌, ౨5. ఈసుః పరసుఖం దృస్త్యా అన్యస్య న బుభూ వక్షః, త్రీవర్ష
హంతాచా న్యేపామాత్మ కామానువ_గ్రక 8, 9౫% నృశంస గుణభూయిషం పురాక ర్య
కృతం మయా,పృత్వా తదనుత ప్యేఒహం హా త్వా వ్రీయమివాత్మజమ్‌._౨౬.ళుభా
సాం నాభిజూనామి కృ తానాం కర్మ ణాంఫలమ్‌ మాతాచ పూజి తావృద్ధా లన
శ్చార్చితో మయా. ౨౭. సకృ్యాతిగుణో వేత స్పంగ త్వా గృహామాగతక అతిధిః
పూజితో బ్రాం _స్తేన మాం Ta స్మృతః. ౨౮౫. కరణా వునరేవాహం
నుఖమాగామి లక్షయేే, త చ్యోంతుమవామిచ్చామి త్వ త్తే = న సవోధన, ౨౯,
ఇతి అనుశాసనిక పర్వాంతర్షత అను శౌసనిక పర్వణి, స_ప్పదశాధిక శతేత మో2. ధ్యాయ ఓ

వ్యాసడవాచ:-ళుభన కర్మణా యదై ( తిర్య్వగ్యోనౌ న మువ్యాస్సే
మమెవ కీట తత్కర్య యేన త్వం నప ముహ్వ్యూ సే. ౧, అవాం హీ దర్శనా చేవ
తారయోామి తపోబలాత్‌, ) తపోబలాద్ది బలవదృలవనృన్నవిద్యతే. ౨, జానామి
ఎపి స్స కృతే ర్త రతం తం కీట కీట తామ్‌, అవాప్ప వీసి అక 0 ధర ంతు -
య దిన నే, 3, కర ర్శభూమికృతం దేవా భుంజతే తిర్యగాశ్చ యే, ధర్రోజవి ఓ పా.
ప్యేషు కామాన్ధాశ్చ తథా గుణాః. ఈ. వాగ్బుద్ధిపాణిపాదైశ్చ వ్యవేతస్య
విపశ్చితశ, కించోన్యతి మనుష్య స్య మందస్యావి పా జీవతః. ౫. జీవ౯ా హీ కురుతే.
పూజాం విప్రాగ్నో స్య శృశిసూర్య యోక్క బు)వన్నపి కళా: పుణ్యాం తత్ర కీటత్వ
మేవ్యసి. ౬. గుణభూతాని భూతాని తత్ర త్వముపభోత్యునే, తత్ర, 'లే౭ హాం
వినేప్యామి బృవాత్వం యత్ర, వైవ్యసి.8. స తఖేతి పృతిళ్రుత్య కీటో వర రృన్యతివత,
టో విజంళ్న సుమవో “నాగతళ్చ యదృచ్చయా. ౮. చక్షాక్షమేణ భిన్నక్చ
కీటక పాగా నమూ హృ సంభూత! మ త్రియకులే ప్రసాజాదముతౌజసః గ్‌,

దీం౯.] అనుశాసనిక పర్వణి, వకోనవింశత్య ధిక కతత మోఒధ్యాయః, 1027

తమృషిం దృ ష్టుమగమత్స ర్వాస్సన్యాసు యోనిము, శ్యాపిద్లో ధావరాహాణాం
తణైవ మృగపక్షిణామ్‌. ౧౦. శ్వ పాక ళూ దృవెశ్యానాం తుత్రియాణాం చ
యోనిష్మ్యు స కీటవవ మాభావ్య బుపిణా సత్యివాదినా, ౧౧ వ్‌ తస ససకౌ్టథ
జగ్రాహ పాడా మూరి స కృ తాంజలిః, ౧౨. కీటఉవాచ; —ద్రదం౦ం pees నాన
ప దళభిర్లుత లీ యదహం స్రావ్య కీటత్య మాగతో రాజవు త, తామ్‌. రక
వహంతి మామతిబలాః కుంజగా హేమమాలిని, స్యంద నేషు చ కాంభోజాః
యుక్తాః పరమవాజిన!, ౧౮. ఉస్టాాశ్వతరయుక్తాని యానాసి చ వహంతి మామ్‌,
సబాంధవ స్పహామాత్య శ్చాళ్నామి విశితెదనమ్‌. ౧౫. గృహేషు సునివాతేషు
సుఖేషు శయనేషు చ, వరాశ్లే షు మహాభాగ స్వపామి చ సుపూజితకి, ౧౬.
ల సూత మాగధవందినక్క స్తువంతి మాం యథా దేవా
మహెంధం వ్రీయవాదినః ౧౭. ప సృసా దాత్సత్య సంధిన్వ్య భవతో=మితె లేజసకి
యదహం sds ఠా సంప్రాస్తో రాజవు తే తామ్‌. ౧౮ నమస స్పెజెస్తు మహో
వ్రజ కిం కనోమి ప పృశాధిమామ్‌, త్వ త తపో బలనిర్జిష్ట మిదం హ్యాధిగతేం మయా.౧౯.
చ్యాసఉచా చ: అర్చికోఒహాం త్వయా రాజ్‌ వాగ్భిరద్య యదృచ్చయా, అద్య తే
కీట తాం ప్రాష్థ స్త + అలీర్షా తాజుగువ్చి త,౨౦ నతునాశోఒ సి పాపన స్య య _స్ట ్టయో
_వచితః పురా శూ దేణార్థప్రథానేన నృశంగేనాకితాయినా,. ౨౧. మమ తే
దర్శనం ప్రానం తవ్వ్చైనం సుకృతం త్వయా, తిర్యగ్యోనా సృ జాతేన మమ చా
భ్యర్చనాత్తథా, _౨_౨. ఇతేస్త సం రాజపు త్ర, త్వా ద్భావాణ్యం సమవాప్ప కసి
గోబ్రాహణకృతే ప్రాణాల హత” ప్రాణం రణాజి రె. _౩3, రాజవు తే సుఖం
ప్రాప్య కృతూంశె పవాప్పదత్షీణాలా అథ మోదివ్య సె స్వ బ్రహభూతో ౬
వ్యయన్సుఖీ. ౨౪. తిర్యగ ృన్ఫాశ్యూద్ర కా మభ్యు పైతి శూద్దో వైశ్యం
మ తియత్వం చ వె వెశ్యకి వృత్త త్రశాఘి తు త్రీియో _ర్రాహ్హణక్వం క్షు వుణ్యం
ద్రావణ స్పాధువృ త్త తః, ౨౫. th తంల తు లు
జో అనుశాసనవర్వాంకర్ణత అనుశాసనిక వర్వణి, న
భమవ్మఉవాచ:ాతు త్రధర్మమనుప్రా ప్పః సృరన్నేవ చ ఏర్య హాక్‌, త్యకా్య
స నా. రాజం శ్పేచార విపులం తపః,౧, తస్య ధక్తార్థవీదుపో దృష్ట్వా తిద్వివులం
తపక ఆజగామ ద్విజ క్రేష్టః క్టష్ణదె్యపాయన_స్తదా. ౨. వ్యాసణివాచ:-త్షూత్రం
దేవవ్రతం కీట భూ తాసాం పరిపాలనమ్క్‌ మలం చేవ వృతం ధ్యాయయం స్తత్రో

విషృత్వ మేవ్యసి, = పాహి నర్వాః వజాస్సృమ్యక్‌ శుభాశుభ విదాత్త్మ వాళ,

1028 శ్రీిమవోభాం త్తే అనుశాసనపర్వణి [౪ ధ్యా.

శుభె స్పంవిభజ౯ కామై రళుభానాం చ భావనెః, ౪౮, అత్మ వాక్‌ భన సు వీః త్రః
Fs
స్వధర్థావరణే రతః, మా ర్రీం నుం సముత్స్భజ్య తత్ర విపృత్వ మేవ్యని, ౫
boa సోజఒవ్యర గ్య రును ప్రాప్య పునరేవ యధిఫ్టి.6, మహా స్రైర్వ చనం
శుతా+ వ జాధకేణ పాల్య చ. ౬. అచిరేణి వ కాలేన కీటి వారివ సతమ
లో జే (గ ఊరీ యా థి ఎవి
వ శఉృణంవి పత మా వ a
ప్రజాపాలన ధరణ ప్రేత్యవి ప్రత్వ మాగతః ౭2. తత స్తం శ్రాహణం దృష్ట్వా
పునకేవ ముహాయణొక, ఆజగామ మవోపాజ £ కృష్ణ చై (పాయన స్తదా. ౮,
WWE te 6 బాట్‌
వ్యాసఉివా చ; భోభో బవాన్షభ శ్రీమ౯ మా వ్యతిసాః కథంచన శుభ క
చ్భుభ యోనిషు పొాపకృ త్పావయోనిము, ౯. ఉపపద్యతి ధర్మ క్‌ యథా వొప
ఫలోపగమ్‌, తస్మాత్‌ వు క్యు భయా తీట మ. eS ౧౦. ధర్మ త్రోప్ర
భయం తే స్యా త్ర తగరు చరో తనుమ్‌. ౧౧. కీట ఉవ చ= సుఖాత్పుఖతరం
ర్రాపొ భగవం స్త్వత్ళతే ప్యాహమ్‌. ధర్మమూ తాః శ్రియః వాపి పాపా నష
ఇహాద్య మే. ౧౨. భీషఉవాచ; -భగవద్వచనా కటా బ్రావాణ్యం పై పావ్య
దుర్గ భమ్‌, అకరో త్సృధిపీం రాజక్‌ యజ్ఞ యూవపక తాం చతామ్‌, ౧౩, కతేస్సా
లోక్య మగమత్‌ బ్రాహణో ట్రవ్యావిత్తిమః, అవావచ పదం కీటః తా స్ట
సనాతనమ్‌. ౧౪, స్వక ర్క ఫలనిరష్భ త్తం వ్యాసస్య వచనా త్తీద్యా తావ య స్థాత్సె
భావేన హతాః తు తీయపుంగవా? ౧౫. సంగ పా స్‌ గతిం పుణ్యాం తెస్తా
నాతో చ పుతక. ౧౬.
- 0
అనుళొసనప ర్యాంకగ్తత ర వఏశోనవిం తృధి: శతత — .
_ యుధిష్షిరజ వాచ; న జనాల మేతేపాం వశివ్య శే,
పు లం సతాం శన తేనై బ్రూస్‌ వతానుహe ౧. భీష్పఉవా చ=
అత్రా ప్యుదావారంతీ మమితిహానం ఫురాతనమ్‌, మైల్రయస్య చ సంవాదం కృష్ణ
దె ది ్టహయనస్య చ, ౭. కృప్ణద్యెపాయనో రాజ న్నబ్దాత చరితం చరక్కా వారా
ఇసార్టి మఃపాతిష్టత్‌ మైత్రేయం ్వైరిణీ కులే. 3, తముపస్థితమాసీనం జ్ఞాత్వా స
మునిస తమ, అర్చిశ్వా లే మైలేయో భకము లే తమమ్‌. ౮, తదన్న
ముత్తమం భుక్త్వా గుణవ శ్చార్యశామికమ్‌, వతిష్రమానో స్థ యతః చ్రీతీకి
కృష్ణో మహా మనాః ౫, తము తృ్సయతం సంక ప్రేష్య వై మైత్రేయః కృవ్ణను బ్ర వీల్‌,
ల
కారణం బ్రూహి థ రాతే౯ వ్యస్త యిఫ్టాకి p ళ్ళ తే, ౬. ఎ తపస్విన ధృలిమత।
ప్రమోద స్సముపాగత% నిత ల్పృచ్భామి న విద్య న్నభివాద్య వణమ్యు చ, ౭

౧౨౦.] ఆనుశాసనిక పర్వణి, విం త్యెధిక తత్ర మో౭. ధ్యాయే, 1029

ఆత్మనళ్చ అ నవా భాగ్యం తవేహ చ పృథగాచరతస్తాత పృృథ గాత్మ
నుఖాత నో 8, ౮ అల్పాంతర మహాం మన్యే విశప్టమపీ చాన్య' ఈూల్‌ . ౯, వ్యాస
ఉవాచ; వ; అలిచ్భందాతివాదాభ్యాం స, స యోఒయం సముపాగతః అసత్యం వెద
వచనం కసా పష ౧౦, త్ర త్వేవ తు వదాన్యాహుః పుుువన్యో
త్తమం వ్రతమ్‌, నద్రు ౩ పఇృామైెపువ దద్యాచ్చ సక్యంవైప వరం వబేశ్‌, ౧౧. ఇతి
వేదో క మృషిభిః పురస్తా త్సరంకల్పితమ్‌, ఇదాటీం చైవ నః కృత్యం పురస్తా చ్చ
al పరిశ్రుతమ్‌, ౧౨ ఆలో హీ తాదృశో దాయో భవత్యుత మహాఫలకి తృప

తాయ చ తే దత్తం హృవయీరా నసూయతా. ౧౩. తృషిత స్తృపతా
యత్యం దతై తదశనం మమ, ఆజెపీర హతో లోకాన హా యభ్ఞైరివ వృభో,
౧౪. తతో దానపవిత్రేణ కీ ప్రీతో ఒస్మి తపసి వ చ, పుణ్య సై వవ హ్‌ శ్రే సత్తీ గం
పుణ్యసైసైన చ దర్శనమ్‌. ౧౫. పుణ్యసై శ్రవాఖిగంధ సై మన్నే కర భి ధాన
జమ్‌ అధిఃం మార్టనాత్తాత శథావై వానుళేపనాశ్‌, ౧౬ శుభం సర్వపవి లే భ్యో
దాన మేవ పరం ద్విజ, నోచే త్పర్వపవి శ్రే భ్యో చానమేవ పరం భవేత్‌, ౧౭
యానీమాన్యు త్తమానీహ వేదోక్తాని పశంసస్కి తేషాం శెప్టతరం దాన మితి
మే నాత్ర సంశయః ౧౮. చానక్ఫిద్భిః కృతః పంథాయేన యాంతి మనీవీణ!,
లే ప్రాం హ్రైణస్య దాతార స్రైషు ధర్మః సృతీప్టి పషితు.౧౯-యథా వేదా స్స ్యథతాళ్ళ్చ
యథా చేం ద్రియసంయమః, సర్వ జినో యశా చేహ తఇా దాన మను త్తమమ్‌,
=2౦.త్వం క తాత సుఖాదేవ సుఖమేష్యుసి శోభ నమ్‌, సుఖా త్సుఖతరప్రా్రి
మాప్పు లే మలిమాన్న రః, ౨౫ తే న్న ప్రృత్యితు మే వెద మువలభ్య మసంత్స
యమ్‌, శ్రీమంత మాప్నువంక్యర్గా దానయజ్ఞా స్తథా సుఇమ్‌. ౨౨. సుఖా
'జేవ పరం దుఃఖం దుఃఖా దప్యపరం సుఖమ్‌, దృశ్యతే హి మహా న్రాజ్ఞు నియతం
వె స్వభావతః, _23, త్రి విభానిహ వృతాని నర స్యాహు రనీపిణకి పుణ్యమన్య
.. శ్పాపమన్య న్నపుణ్యం చ పాతకమ్‌, ౨౪, న వృత్తం మన్యతే తస్య మన్య తే
నాస్య పొతకమ్స్‌ తథా స్వకర ర్యనికృృత్తే తం న పుణ్యం నచ పాతకమ్‌. bn యజ్ఞ
.. దాన తేప శ్రీల నరా ల పగ. £3ః ) యెఒభిద్రువ్యా- లీ భూతాని తై వె ఉష
కృతో జవాః,. ౨౬. దవ్యాణ్యాదదతే వై చవ దుఃఖం యాంతి పగంతి చ అతోజఒ
న్యత్క-_ర్య యత్కి౦చి న్నపుణ్యం న చ పాతకమ్‌. ౨౭. రమ ౩ మె ప్రధస్వ మోదస్వ
జేహి చైవ యజస్వ చృ నత్వా మభిభవిష్యుంతి వైద్యా న చ తపసి స్విసః. ౨౮,
ఇతి అనుశొసనవ ర్యాంతెర్లతే అనుశాసనిక పర్వణే, వింశత్యధిక కతత మో౭.ధ్య్యాయః.

1080 శ్రీమవోభార తే అనుశాసనపర్వణి [అభాక్ట, .

_అ౦ దానధర్శ్యకగనమ్‌. యా
భీవ్వఉ వాచః ఏవము్య కః పృయ్యెవాచ మై తయ! కర పూజకః, అక్యం
త క్మ్‌) మతి తి కులే జాతః ప్రాజ్ఞో బహుక్ట్రుతః, ౧. మై ప్రేయడివాచ: —-అసంశ యం
మహాప్రాజ్ఞ యశ్రై వాళ సాన తత్‌, అన జ్ఞితిశ్చ భవతా కించి ద్చూయా
వముహం గా. ౨, వ్యాసఉవాచ:ాయ వ్య దిచ్చని మై సేయ యావ ద్యావద్య థా
యథా, బ్రూహి తత్తర మఖ ప్రాజ్ఞ శుశ్రూ చే. వచనం తన. 3, మైతేయ
ఉవాచ నిగ్గోవం నిర్టలం చైవ వచనం దానసహీ౩మ్‌, విద్యా తపోభ్యాం
హి భవా౯ భావితాత్థా ససంశయః,ర, భవతో భవితాత త్వా ల్లాభోఒయం సు
మహాన్మమృభూ యో" బుద్ధ్యా నపశ్యామి సుసమిద్ధత పా ఇవ.౫,అపి నో దర్శనాటేవ.
భవతో౭.భ్యుద యో భ వేశ్‌్‌మున్యే భవత్చినాదోఒయం తద్ధి కరస్వభావలేః. ౬,
తప శతం చ యోని శ్చా ప్యేతీద్బాపణ్య కారణమ్‌, తిఖిర్లుణె స్పముదిత
స్తతో భవతి వై ద్విజ ౭, అసిం సృృస్తే చ తృప్యం తే వితిరోదైవతాని చ్చ.
నహా శ్రుతవతిః కంచి దధ్ధికం బ్రాహాణా దృ తే.౮' .ఆంధం న్యా_త్త తవు దీ'చేదం న ప్రాజ్ఞా
యేత కంచ న్య చాతుర్వర్ష్యం . కత ధన్తాధరా వృతా నృతే, గా యథా వ హీ
సుకృతే తే కే భలం విందతి మానవ, ఏవం SEA ఫుతవతి ఫలం దాతా సను
శ్ను తే, ౧౦. బ్రావాణశె శ్చన్న విర భ్యత ప్ర తవృతోచసంపితః, వత్మిగహీ తా
డానస్య మోఘం హే నాం ధనమ్‌. ౧౧. అద న్నవిన్య్వా౯ హంత్యర్థమద్య
మానం చ హంఠతమ్‌ తెచ్చాన్నం పాతి యచ్చ్బాన్నం స వాంతా హన్యతే బుధః
౧౨. ప్రభ్యుర్మ్భ న్నమద౯ విద్వా౯ పునగ్హనయతీశ్వరః, సచాన్నాజ్ఞాయతే
తసా త్సూత్లవతెద్య కలి కృమః. ౧౩, యదేన దదతః పుణ్యం తదేవ వతి గృహ్హాతక్ర
న హ్యేక చక్రం వేతి ఇత్యేవ మృషయో విదుః, ౧౮. యత్రవై బ్రాహ్హణా
స్పంలి ప్రశవృత్త "ప పసంహి తాళి, తె త్రెదానఫలం పుణ్య సుతా | త్ర వాళ్ళు తే,
౧౫. సజు సా సృతతం పస్యభిర తా భృశమ్‌ దానాధ్య యనసంపన్నా
సేవై పూజ్యతమాస్సదా, ౧౬. పా సః కత్రి పంథా స్తన యాతో నము
హ్యృతి, తేహి స్వర్షస్య నేతారో యజ్ఞ వాహ? సినాతనా;, ౧౭, au
అనుశాసనపర్యాంతిర్గత ఆనుశొసనికవ పర్వణి, gs
అ మెలే ర్రోయభీమా, జా
ఫీవ్వఉవాచ:వవము క్త సృభగవా౯ మైత్రేయం ప్రత్యభాషత, దన

త్యం విజానాసి దిష్ట్యా శే బుది ది రీదృరీ, ౧. లోకో హ్యోర్యగుణా నేవ భూయినం

౧౨౩.] అనుశాసనిక పర్వణి త్ర యోానింక త్యధికళతత మోఒధ్యాయః, 1031

తు పశంసతి, రూపమానో వయోమానో శ్రీమాన శ్చా ప్యసంశ యమ్‌ ౨. దిష్ట్యా
నాభిభవంతి త్వాం దైవ _స్టే.య మనుగ్రృహః,య శ్రే భృశతరం దానాద్వర్తయి
ప్యామి తచ్చృణు. 3. యానీవోగ మశాస్తా9ణి యాళ్ళ కాశళ్ళ్చిత్స్రవృ త్రయః,
తాని వేదం పురస్క్ట్టళ్వ ప్రవృత్తాని యథా క్ర మమ్‌, ౪. అహం చాను వశం
సామి భవానపీ తపః శ్ర తే! తపః పవిత్రం వేదస్వ తప స్ప (ర్లస్య సాధనమ్‌. ౫.
తపసా మహదాప్నోతి విద్యయా చేతి నః శతమ్‌, తపసెవ చా ఏను ద్యేద్య చ్చాన్య
దవి దుమ్మృతిమ్‌. ౬. రంగ కించిత్సేంథాయ పురుష _స్టవ్య లేతపః, సర్వ
మేతదవాష్నోతి విద్యయా; చేతి నః శతమ్‌, ౭ దురన్వయం దుష ప్ప్రధగ ౦
దురాపం దురతిక్ర మమ్‌, సర్వం వై త్రపసాఖ్యేతి తపో హి బలవత్తరమ్‌. ౮.
సురావన్ప ర్లవార్‌ చ భూూణహో గురుతల్పగ్క, తపసా తర తే సర్వ మేనసశ్చ
ప్రముచ్యతే. ౯. సర్వవిద్య స్తు చమ్షుష్తా నవి యాద్భృ3 కాన్న; మ్‌, తపన్వీనం
తథా వాహు సాభ్యాం కార్యం సదా నహటు గరి: స్వే పూజ్యా! శు శుతధనా స్తతైవ
చ తపస్విని దానప్రచా స్పుఖం శే ప్రేత్య ప్రావ్వువంతీ హ చ శ్రియమ్‌. ౧౧.
బ్రమం చ చ్‌ బ్రహ్మలోక చ లోకం చ బలవ త్తరమ్‌, అన్న చాన స్పుకృతిన;
ప్రతిపద్యం క్ర తౌకికాకి, ౧౨. పూజితాః పూజయ) క్యేతే మాని తామాన
యంతి చ స దాతా యత్ర య ఖె ల సర్వత స్సంష్ర సూయతలే. ౧౩. అక రా
వెవ కరా చ లభతే యస ప యూదృశమ్‌, యదిచో రం యద్యధో వా స్వా౯
లోకా నభియాస్యతి. ౧౪౮. స్టాప్ప ససే త్వన్నపానాని యాని వాంఛసి కానిచిత్‌ ,
మేథావ్యసి కులే జాతః శ్రుత వాననృశంసవా౯, ౧౫. కొమారవారి వృత వాకా
మైత్రేయ నితో భవ, ఏఠద్దృహాణ పథనుం స్వధర్మం గృహా మేధినామ్‌. ౧౬.
ము. భరా వాసితా తుష్టో భర్తు స్తుస్తా చ వాసితా, యస్ని న్నేవం కులే సర్వం
కల్యాణం తత్ర, తత వ ర్తశే ౧౭. త. రతా న్మలమివ త మోబగ్ని పృభయా యథా,
దానేన హ్‌. చేవ సర్వం Rode ౧౮. స్వస్తి ప్రావ్వ్నుపా మైత్రేయ
గృహాః౯ సాధు వృజామ్య హమ్‌, వతన్మ ససి కర్తవ్యం ౫ "శెయఏవం భవిష్యతి,
౧౯. తం సృణమా్యథ మై మై త్రేయః బళా చాభిప్రదమీణమ్‌, స్స్‌ ప్రావ్నోతు
భగవన్నిత్యువాచ కృ కాంపలిః. ౨1)
అనుకాసనప పర్వాంతర్షతే అఆను*్ససనిక ప పర్వణి, ద్యావింశత్యధిక ళతత wal
తిథి హరిణకృశ కాఖ్యానమ్‌. ఆ
యంధిప్టి రఉవాచ;సత్‌ (ప్ర్రీణాం సముదాచారం సర్భథర్మ విదాం వర,

1032 శ్రీ రువ* భార తే, అను శాసనవక్యణీ .. (అధ్యా,

శ్రోతుమిచ్భామ్యహం త్యత్త స్తే బ్రూహి పితామహ, ౧. భీష ఉవాచ!
సర్యజ్ఞాం సర్వతత్వజ్ఞూం దేవలో కే మనస్వినీమ్‌, ౩ కేయీ సుమనా నామ శాండి
లీం పర్యపృచ్ళత. ఆ. కేన వృత్తేన కల్యాణి సమాచాకేణ కేన వా, విధూయ
సరగపాపాని దేవలోకం త్య మాగతా, ౩. హుతాశన శిఫేవ త్వం జ్యలమానా
స్వలేజసా, సుతా తా రాధివ స్యేవ ప భయా దివమూగతా, ర, అజరాంసి చ
వస్తాణి ధారయంతీ గతక్షమా, విమానస్థా శుభే భాసి సహసిగుణ మోజసా, %e
నక మల్చేన తపసా దానేన నియమేన చ, ఇమం లోక మనుప్రాప్తా త్యం హి 1.
తత్వం వదస్వ మే.౬. ఇతి పృష్టా సుమనయా మథుక౦ చారుహాసిన్కీ త నిభ.
త్రం వాక రం సుమనా మిద మబ్రఏత్‌ . ౭. నాహం కపాయ వళనా నావీ వల్క_ల ధా
రిణీనచ ముండా చ జటిలా భౌత్యా డేవత్య మాగతా.౮.,ఆహితాని చ వాక్యాని.
సర్వాణి పరుషాణి చ, అ అవ్యమత్తా చ భర్తారం కదాచిన్నాహ నుబ్రువమ్‌, ర్‌, జ
తానాం వీత్యాణాం చ ట్రాహణానాం చ పూజనే. అపమత్తా సదా యుకా
తక శ్వ శురవర్తినీ ౧౦. వైళున్ఫేన ప్రవర్తామి నమమైత న్మమోగతమ్‌,
అద్యారి నచ తిస్థూమి చరం న కథయా మి చ, ౧౧. అసద్యాా హసితం కించి
దహీతం చా వి కర రృణాా రవాస్యమరహాస్యం వా నప్పవర్తామి సర్వథా. ౧౫౨,
కార్యా కే నిర్ణతం వావీ ఇభ గారం నృవహమాగలిషో అశ నేనోపసం యోజ్య
భయ ట్‌ ౧౩. యదన్నం నాభిజానాతి యద్య్బోజ్యం నాభి
నందత్కి భత్యం వా యది వా లేహ్యం తత్సర్వం వ్యయామ్యహమ్‌. ౧౪.
కుటుం బె 3 సమాసితం యత్కించి ణాార్య మేవ త్తు, లె రు తాయ తత్సర్వం
కారయామి కరోమి చ ౧౫, పృవాసం యది మే యాతి భర్తా కార్యేణ కేనచిత్‌,
మంగ శై రృహుభిర్యుకా భవామి నియతా తేడా. ౧౬. అంజనం రోచనాం
వైవ స్నాన మాల్యానులేషనమ్‌; ప్రసాధనం చ నిపష్కాింతే నాభినందామి భదర్తరి,
౧౭. నోస్టైాయ యామి భర్తారం సుఖసుప్త మహం సదా అంతే వ్యకి కార్యేషు
లేన తుష్యుతి మే మనః, ౧౮. నాయాసయామి భర్తారం కుటుం చౌ గ్లోఒపి సరర్షదా
గు_ప్రగుహ్మో సదాచాస్తి సుఫంసృృప్టని వశనా, ౧౯, క్రమం ధర్మప స్త నారీ పాల
యంతీ నమాహీణా, అరుంధతీవ నారీణాం స్వర్లలో శే shee ౨౦.
ఏప్వడివాచ: జా ఏత డాఖ్యాయ సా చేవ సుమనాయె తపస్వినీ పతిధర్మ ౦
మవాభాగ జగామాడర్శనం తిడా. ౨౧, యశ్వేదం పాండ వా' ఖ్యానం
పరే త్పర్వణి పర్వణి స బేవలోక౦ సంప్రాప్య నందనే స సుఖీ వసేత్‌, ౨౨
ఆనుఫొసనప రాషంతెర్లత అను శాసనిక పర్వణి, త్ర యోవింశత్య ధిక ధతత్ర మో ధ్యాయి.

౧౨౪౮.] అనుశాసనిక పర్వణి చతుర్వింళత్యధికశతత మోఒభఛ్యాయః, 1080

యుధిస్టీరఉ వాచ;-సామ్ని నావీ సృదానే చ జ్యాయః కిం భవతోమశతమ్‌,

ఆ dy వయ శ గ అధ నళ అట ద
పుబ్రూహి భరత శ్ర ప్థ్టయద శ్ర వ్యతిరిచ్య తే. ౧. భీమ్షఉవాచః-సామ్నా ప్రసా ఫ్‌ లే
కొన్చిద్దానేన చ తథా పరక్కి పుకువః ప్రకృతిం గళ్వా తయో శేకతరం భజబేల్‌ . ౨,
గుణాం స్సు ను కాజ సాంత్వస్య భర3ర్థభ, దారుణాన్యవి భూ తాని సాం త
నా రాధయేత్‌ యథా. 3. అత్రావ్యుదాహరంతీమమితిహాసం పురాతన", గృహీత్వా

షో ర గ me జ్య
రక్షసా ముకి ద్విజాలి; శానవే యథా, (అ క్‌శ్చీ న సంపన్నో బ్రాహణో
విజనే వనే, గృహీత; కృచ్చ )మాపన్నో రక్షసా భత్సయివ్యుతా. ౫. స బు
ట్రతిసంవన్న స్తం దృషస్ట్వాతీవ భీషణమ్‌్‌ సొమైవాస్మి౯ ప్రయుయుజే న
ముమోహ న వీవ్వృఖే ౬. రక్షుస్తు వాచా సంపూజ్య Ee పపృచ్చ తం
ద్విజమ్‌, మోయ సె బ్రూహి మే పృశ్నీం శేనాస్ని హారిణ; కశక, ౭. ముహూర్త
మథ సుచింత్య బ్రాహ్మణ స్తస్య రక్షుసళ్కి అభి గ్లాధాభిరవ్య గః ప్రశ్నం సృతిజగా
ద హో ౮. బా్రహణఉవా చ; విదేశ స్టో విలోకసో వినా నూనం సుహృజనె,,

-4 థి ®ి జం

విషయానతులా౯ా భుఎత్తే లేనాసి హరిణి కృళః, ౯ నూనం మిత్రాణి లే
రక్ష స్పాధూవచరి తాన్యవ్కీ _స్వదో పాదపరజ్యంలే లేనాసి హరిణః కళ:
౧౦. గుణవా న్నిర్దుణాన న్యా౯ నూనం పశ్యసి సక్కతా౯ా, ప్రాజ్హో సాజ్‌

§ “ఇ 5 RAO శ అ ల
ఏసీ ౪" కత్రా తే౮ాసి వారిణః కృఠథశ ౧౧ ధనైశ్వర్యాది కాస్త్సశా స్తద్దుకా
పరమా వరా, అవజానంతీ నూనం త్వాం తేనాసి హరిణః కృశక ౧౫
ష్య 9 రి ha 2 వ్‌
అవ్య లెస్స స్లిశ్యృమానో ఒపి వృత్తు వప యార్‌ నిగర్హ్ట్ర యక్ష, మాహాక్తా వద పథ సె

9 ష్‌ న And ౬
నూనం అేనాసీ హరిణ; కః, ౧౫ సంపడ్యాత్థానమార్య త్వాత్త గయా
కశ్చి దువస్క్యృత జితం త్వం మన్యతే సాధో తేనాసీ హరిణః కృళః, ౧౮. క్లిశ్య
మా నా౯్‌ విమా*లేషు కామకోిధావృ తా తనకి మన్నే త్వం ధ్యాయసి జనాం
శ్వేనాసి హరిణ! కృళణ ౧౫ పృజ్ఞాసంభావితో నూన మప్ర షై రుపసంహత్య,
. వ శీ 9 ళం చ కి హా (3 న్ధ i | /
_హీయమానోజఒసిదు ఏల్రిత్కె స్తేనాసి వారిణః కృళః, ౧౬. నూనం మిర్రేసఖశ్ళత్తు;
కశ్చీదార్యవదాచరకొా వుచయిత్యా గతిస్తాాం వె తేనాసి వారిణః కకక,
ది౭ ప్రకాళార్గ గతి ర్నూనం రహస్య కుశల! కలీ కక్‌ ర్నపూజ్యునే నూనం
శేనాసి హరిణ? కృశః. ౧౮. అనత్సవీ నిపిస్టేషు బ్రువతో ము_క్షస:శయాకా
గుణా సేన విరాజంతే తేనాసి హరిణ! కథః ౧౯ ధనబుద్దిళు తెరీ నః కేవలం
గి ధట వా
తేజసా స్వతః, మహ త్పార్థాయనె నూనం లేనా సి వారిణః న్‌ ౨౦. తప;
130

1084 ... “ శ్రీమవాభారత్సే అనుళొసనవర్యణి . (అధ్యా,

సృణి హి తా త్తొనం మన్వే త్వ్వారణ్య కాంశీణమ్‌, బాంధవా నా భినందంతి తేనా
సి హరిణః కథః, ౨౧. ఇష్ట ఫార్యస్య తే నూనం సాతి వేక్యో మహాధన £,
యువా సులలితః కామే తేనాసి హకిణః కృశ!, 9౨. నూన మర్థవ తాం మభ్యే
తవ వాక్య మనుత్తమహమ్‌, న భాతి కాలేఒఖపాతం తే రాసి వారిణః కృశ* ౨౩,
దృఢ పూర్వళుతం మూర్ధం కువీతం హృదయ ప్రి వి యమ్‌ అనునేతుం నశళకో౭సి తే by)
నాసి హరిణి కన్‌ 8, క నూనవమూస_ జయు త్వా త్వాం కృతే కసించ్చి
దీన్సీలే, కశ్సిదగయతే నిత్యం తేనాసి హరిణః కల నూనం త్వాం సుగుణా
థి 9
రు కం పూూజయానం సుహృత్‌ ధ్ఫువమ్‌, మమా ఇతి జాసీతే త్రేనాపి
హరిణ కృగేక. ౨౬ అంతకత మధభిపాయం నూనం నేచసి లజయా, వివేకుం
ప్రావీ శ థిల్యాత్‌. తేనాసి హరిణి కృశక ౨౭, నానా బుద్ధికు చో లోశే
మనుప్యా న్నూన మిచ్చసి గృహీతుం స్వగుణై స్పర్వాం స్తేనాసి హరిణఃకృశః,
౨౮. అవిద్యా ధీరురల్పా నె విద్యావి కమదానజమ్‌, యశః వార్థయసే
యు యంలో ఒ/ ఖి
నూనం తేశాసి హరిణః కృశి5, ౨౯. చిరాభిలపీతు కించి తృలమప్రాప్త
మేవ లే కృకమనె ౪ రపకృతం లేనాసి హరిణ కృళః 3౩౦. నూనమాతే
ర్ల -
కృతం దోపమపశ్య౯ కించిదాత్మనః, అకారకేఒతి శప్తోఒసి లేవాసి హరిణః
కృశ$, 3౧. సుహృదాం దుఃఖమార్లానాం న; ౧ మోత్యుసి చా ర్రిజమ్‌, అలమరక్థ
గుడే a నం తేనానసి హాొరిణక కరక. 329, se గల్‌ దృష్టా చ
తథా త వనే చరాక , ముకాం శ్చావసఖే సకం ౫ నేనాసి హారిణః కశక,
33. ధఎధర్మం చ కామం చ కాలే వాఖిపాతం వచ న పితీయంతి తే
నూ.౦ శేనాని హరిణ కృళః. 36. దత్తా న కుళ రర్టా౯ా మనీపీ సు జిజీవిషుః,
ప్రాష్య వర్తయనే నూనం లేనాసి హరిణి కృళః. సే పాపాల వ్రవర్ధతో
దృష్టా (క ల్యాణానవసీదతః, ధూ)వం గర్హ్హ్మయ నే నిత్యం శేనాసి స్ట. సక
3౬. పరస్పరవిరుదానాం వియం నూనం చికిరసీ సహృదా ముపరో
థ్‌ Su యె
భన తేనా? 8 కృన$, 3౭. వో న్న వికర శ్వా ప
ధన తేనాసి హరిణః కృశక$, 38 కొ తియాంక్చ వికర్శస్థా౯ వ్రాళ్లాంక్చా ప్యజి
తేం ద్రియా౯ మన్యేఒనుధ్యాయసి జనాం స్తేనాసి హరిణః కృతః. 3౮ వీవం
సంఫపూజితం రక్షో విప్పం త్రం పృత్యపూజయత్‌ , సఖాయ ముకి దో ఎ నం సం
యోజ్యా ర రుమోచ హు, 3౯
ee

అను శాసనప ర్వాంతర్షత ఆను శాసనిక పర్వణి, చతుర్వింళ త్య ధిక తత మోఒ ధ్యాయః,

౧౨౫. | అనుశాసనిక పర ణి, వం చవింశత్యధికళ తత మోఒ.ధ్యాంయయ! 1035

యుధిస్ఫిర ఉవాచ; — జన ర మోనుమ్య మాసాద్య కరి కర నేత్రం సుదుర్ద భమ్‌,

శే చూసినా దందేణ యత... గదవం౦ పితామహ. ౧. దానానా బం యచ
దేయం యచ్చ యథా యథా, మానా౯ పూజ్యాం శ్చ గాంగేయ రహాస్యం
వక్తు మక్ష్హసి. ౨. నె శింపాయనడఉనాచ:---ఏవం పృష్టో నరేంచేణ పాండ వేన
ఎం బా ద ణు యం
యశస్విన్సా ధర్గాణాం వ. గుహ్యం భీష్షః పోవాచ పార్టివమ్‌. ఏ, భీప్ట
ఉవాచ, శృణు ప్యావపహాతో' రాజకి ధర్శగుహ్మోని భారత యథా మే భగ
వాళ వ్యాసి ఫ్రరా *థికవాం స్తథా. ఈ. దేవ గుహ్యనుదం రాజక యమే
నాక్లిష్ట కర్మణా, నిమశుస్థే న యు కేక తపసో మహతః ఫలమ్‌. ౫. యేన యః
వ్రీయతే జీవః వ్రీయంతే వీతరస్తథా బుమయః వమథాః శ్రీక్చి చిత్రగుపో
దిశాం గజా, ౬. బుసిధరః సతో యత్ర సవహన్యో మవోఫల%ి మహాదాన
ఫలంవైవ సర యజ్ఞ ఫలం తథా, 6 యై షత చేనం జూసీయాత్‌ టి వాక్రురు
తేఒనఫఘ్కు నదోపో దోపవా'ంక్పే హ తె గుణై స్పృహ యుజ్య తే. ౮. దళశసూనా
సమ; చక్సం దశెచక్ర సమో . దశ ధ్విజ సమా వేళ్యా దశ వేళ్యా సమో
నృపః, ౯ అన నై తోని సర్వాణి నృపతిః కథ్య తేఒధికః, త్రివర్ణ సహితం శాస్త్రం
తం వుణ్యలకణమ్‌. ౧౦. స వ్యాకి రణం పుణ్యం రహస్య శ వణం మహతీ,
శ్రొతవ్యం ధర్మసంయు క్షం విహితం లిద్నరే స్స యమ్‌. ౧౧ విత్యణాం యత్ర
గుహ్మోని వ్రోచ్యంతే శ్రా శ్రాద్ధకర్మ ణి దైవతానాం చ సర్వేషాం గహస్యం కథ్య తేఒ
ఖలమ్‌,౧ ౨, బుషిధర! స సతో యాతి స రవాన్నే మసహాపల, షన సః;
నైవ సర్వదాన ఫలం క్‌ ౧౩, యేక లి సదా మర్త్య యేపాం చెవి ోపతిష్ష సల
మే ( 0 . రగ”
ఫత్వా చ స్వయ మాచిషై స్వయం నారాయణ; ప్రభుః ౧ర. గవాం ఫలం
తీర్థఫలం యజ్ఞానాం చైవ యతృ్ఫలమ్‌, ఏతళ్ళల మవాప్నోతి యో నరో ఒతిధిపూ
జకం ౧౫. శ్రొతార శృద్షధానా శ్చయేషాం శుద్ధం చ మానసము తేపాం
వ్యక్తం జితా లోకాః శ్రద్ద ధానేన సాధునా. ౧౬. ముచ్యతే కిల్చిషపామవ్చైవ
న స పాపేన లిప్య తే, ధర్మం చ లభతే నిత్యం ప్రేత్య లోకగతో నరు, ౧౭.
కస్య-చచి త్త్వథ కాలస్య చేవదూతో యదృచ్ళ ౦౫, స్థితోవ్యాంత క్రితో భూత్యా
అభ్యభాపత వాసవమ్‌. ౧౮. యా తే కామగుణొ పేత'వశ్వినా భివజూం
నరో, అడ్డ యాఒహం త యోః ప్రాప్త ప్తస్స న రాకా వీతృ్చ దె దెవతొాక౯ా,౧౯ా. కస్తా ద్ధమై
థునం బలే కర్రు రో క్తుళ్చ స్కొతమ్‌, కిమర్థం చ త్రయః పిండా విభకా mn
a ॥ జ a a -b 3 it
వృథక్‌ సృథిక్‌, 2౦. వ్రథమః కన్య దాతవ్య్యా మధ్యమ కచ గచ్చ ఉత్త

i036 య. శ్రీనువ భారతే అను న [అభ్యా,

రశ్చ స్మ ఎలో కస్య మప వేదితుమ్‌. _౭౧, ల ద భానేన మేన భాపీతం
ధర్మ లి, పూర్వస్తా ఆ నీ శా స్సర్వే వీతేర 8 పు ఫ్రోచరమ్‌, ౨_౨ వీతర
ఊచు8;-స్వాగతం తేఒస్తు భదృం తే శాయతాం ఖేచరో త్రముగూధార్థః పరమః
ఇ వ ష్‌ దన్యం | ఇ ల్‌ ర, సు
వళ్ళొ భవతా సమువీరితః,_93, క్రాద్ధందత్వా చ భుక్తాం చ పురుషో యః( సియం
వ జేత్‌ ,వితర సస్నతం మాసం తసిలా శేతసి శేరతే, ౨౪. పవిభాగన్ను పిండానాం
Uy 1 = ఫ్ర = © లా |
ఫ్‌ ప్రవయ్యూ మ్యనుపూర్వశ 1, వీండో హ్‌ థధపా ము అప అఆవిశ్య భావయేత్‌
౨౫. విండం తు మధ్యమం తత్ర పత్నీ త్వేశా సమశ్ను తే, విండ్‌ సృృతీయో య యు సై
పొంతం దద్యా జాత చేదసి, ౨౬. వష శ్రాద్దవిధిః ప్రో పోకో యథా ధరో న లువ్య తే, వీత
ర స్తస్య కువ్యంతి ప్రహృష్ట మనస స్పదా. [₹ స్య అక్షయం చోవతి
వలి, ౨౭, జేవదూతఉవాచ;-- అనుపూరే స ఫణ. విండానాం పృవిభాగః పృథక్‌
పృథక్‌ ,విత్యాణాం త్రీ తివ్వు సశ్వేషాం నిరు కం కధితేం తెటయా,.౨౮.ఏక స్పముద్ధ ృ్రతెః
పిండోహ్యధ స్తా తస్య గచ్చతికంవా ప్రీణయతే చేవం కథం తారయతే విత్యా౯ా
_౨౯. మధ్యమం తు తదా పత్నీ భుం_క్‌ ేఒనుణ్ఞాత మేవ హీ, రం వీతర స్తస్య
కవ్య మేవ పీ భుంజతే, ౩౦. అత్ర యసస్త మంతిమః క్‌! నదృతే జాత వేదసమ్‌,
భవతే కాగతి స్తస్య కం వా సమనుగచ్చతి 3౧. ఏతదిచ్భామ్యహం శ్రోతుం
పిందేషు త్రిషు యాగతిక, ఫలం వృత్తిం చ మార్గం చ యృక్నె నం ప్రతిపద్యతే,
3-౨ వితరడో చు$:— సుమహో నేవ ప్రశ వై యస్వ్వయా సముదీరితిః, రవాస్య
మద్నువం వావీ తుహాః స గగనేచర. 33. ఏతచేవ సపళంస-తి చేవాళ
ఇ ట్‌ [జూ చి
మునయ _స్థథా, లేఒప్యేవం నాభిజానంతి పిళ్ళికార్యవినిశ్చయమ్‌. 36. వర్ణ
యిత్చా మహాత్తానం చిరజీవినము తేవమ్‌ వితృభ క్షస్తు యో విప్రో వరలు
మహాయశాః. 3౫. తృయాణా మవీ పీండానాం శ్‌త్వా భగవతో గతిమ్‌ చేవ
దూతేన యత్సృష్లః క్రాద్ధన్య విధినిళ్చయ! ౩౬, గతిం త్రయాణాం. విండానాం
ఇ కు 5 న 3 Cy ధీ
కృణుపావహీతో మమ, అపో గచ్చతి యో హ్యాత్ర శశినం హన వ్రీః
యేత్‌. 5౭. శశీ ప్రీణయతే బేవా౯ విత్యాంకే వ మహామతే, భుంక్తే తు పల్నీ
ద్‌ అష అర్య అంత్య
యంచె పొమనజ్ఞా తా తు మధ్య మహ. 3౮, పుత్ర కామాయ ఫు త్రం తు ప్రయ
చృంతి వీశామహాక, హవ్యవాహే తు యః విండో దీయతే తన్నిబోధ మే. 2౯,
వితర స్తేన తృష్యంతి ప్రీ వీ తాః కామాళ౯ా దొంతి చ వతత్తే కథితం సర్వం త్రిషు
అతత. యా గతి, బుత్విగ్యో ప యజమా నస్య వీళ్ళత్వ మనుగచ్ళతి,
తిన్న నొని సవ్యం పరిసార్యం హి మైఘనమ్‌. రగ ననా తు సదా.
CEN

.

౧౨౫] అనుశాసనికపర్వోణి, వంచవింశత్యధిక శతత 'మో౭ ధ్యాయః, 1087

శ్రాద్ధం భే క్షవ్యం ఖేచరోత్తమ,ు యే మయా కథితా దోపా స్తే తాను
క్నకాస్యళ్లా రో, తేస్తా తాత శుచిః కాంత$ శ్రాట్దే భుంజీత వై ద్విజ
వివర్ధతే చాస్య యశై ఎనం సంప యచ్చతి, రక "త్రో విద్యుత్స భో

నామ భు. రాహ మప క, ఆదిశ్య తేజసా తేస్య తుల్యం రూపం ప్రకాశతే,
రర. స చ ధర్శరవాస్యాని శ్రుత్వా శ కృమథాబవీత్‌, తిర్యగ్యో నిగ తాకా
సర్వా౯ మర్హ్యా హీంసంతి మోహితాః, ౪౫. కీటాళా వివీలికా౯ సర్పా౯,
మేసాక స మృగపతీణః, కిల్బివం సుబహు ప్రాప్తాః కింస్విదేసాం ప్రతి
క్రియా. రజ, తతో జేవగణా స్పర్వే బుషయశ్చ తపోధనాః వీతరళ్చి
మహాభాగా; పూజ నుతి స్మ తం ముసిమ్‌. ₹ఈ౭. క కృఉవాచ: ==
కురు మే త్రం గయాం గంగాం ప్రాసం వుష్కు.రాణి చ వతానిమనసా
ధ్యాత్వా అవ గా హే తతో జలమ్‌,. ఈ౮. తథా ముచ్యేత పాపేన రాహుణా
చందమా యథా త్యహం స్నాత స్సభవతి నికాళరశ్చ వర్తతే. రణ,
స్పృళతే యో గవాం పృష్థం వాలధిం చి సమస్యత్కి తతో విద్యుత్చిభో
వాక్య మభ్యభావత వాసపమ్‌. ౫౦, అయం సూ వృతరో ధర స్తన్నిబోధ శత
కృతో, ఘృష్టో వటక పా మేణ అనులి షః వ యంగునా, ౫౧. క్రీ శణవస్టీశానా
భక్త్యా సర్యపా పె! వమచ్యతే, కూ శాం వావరం గుహ్యం రవాస్య
మృష.చింల్‌తెమ్‌. స 9, ఘం స భథాపవూ ణప్వు ca, నా బృహస్పతేః 8
రుదేణ సహ దేవేశ తన్నిబోధ శచీవతే. ౫౩. పర్వ తారోహణం కృత్వా ఏక
పాదో విభావసుమ్‌, నిరీకేత నిరాహార. ఊర్థ్వ బాహు! కృతాంజలిః ౫౮౪,
తపసా మహతా యు క్ష్‌ ఉపవాస ఫలం లభేత్‌ , రశ్శిభి స్తావితోఒర్క స్య సర్వపాప
మపోహతి. ౫౫%, గ్రీష్మ కాలే తథా శీకే ఏవం పాప మపోహత్కి తతః పాపా
త్ప్రము కస్య ద్యుతి రృవతి శాశ్వతీ, ౫౬. లేజసా సూర్య వద్దీప్తో భాజతే
సోమవర్పున!, మే త్రిదశ వస్షస్య చేవరాజ కృత కృతుః, సం ఉవాచ
మధురం వాక్యం బృహాస్పతీ మను త్త మమ్‌, ధర్మగుహ్యూం తు ఛభగవ౯లా మనుష్యాణాం
సుఖావహామ్క్‌ స రహాస్యాం శ్చ యా౯ దోపాం సా౯ొ యశావదుదీరయ. ౫౮,

బృహస్పతిరువా చ; ఆలి మేహంతి యే సూర్య మసిలం ద్విషతే చయ, హవ్య

నాహం ప్రదీప్తం చ సమిధం యే న జుహ్యాతి, ౫౯, చాలవత్సాం చ యే భేనుం .
దుహూంతి కీర కర గార్‌, తేపాం దోపాళలా ౩ శ్రవతూస్థమ్‌ తాన్నిబోధ న చీవతే, ౬౦,
3 rete లశే ల వ హవ్య వావా శ్చ వాసవ, లోకానాం మాతగ శీ చ్చిన

లీ

1s ౯ bee అనక. | [అధ్యా.

గావ స్స భ్రూ స్వయం భుహా. ౬౧. లోకాం వకు శక క మశ్త్ర్యే్వేలేష
దేవ త, స. భవంత శణ్వందు ఏకె కం ధర నిక్సేయమ్‌ ౬.౨.
వర్షాణి పడశ్‌తిం తు దుర్వ్యృుప్తాః కులపాంసనా?, (స్రీయస్స ర్యాన్చె దుర్వ ్భ్రర్తాః
ప్రతీమేహంతి యీ రపిమ్‌. ౬౩. అనించ్చ్వేషీణ! శక్ర చ్వవంతే గర్భతః
ప్రజాః, హావ్వవా' హస్వ హ్‌ స్య సమిధం యే గ్‌ జువ్వూతి, ల అన్న కా ర్వేషు చ
తేసూం హవ్యం నాశ్నాలీ పొవకః, థీరంతు బాలవ త్వానాం యే పిబంతీ హ

మానవాః ౬౫. న తేపాం థీరవాః శేచి జ్ఞాయంతే కరవ న, వ, జాతు
యేణ యుబ్యం శే దులవంనక్షయేణ చ, ౬౬, ఏవ మేఎత్పురా దృష్టం కుల
వృద్ది రి జాతిభిః, తన్తా ద్వరా వాణి కార్యం కార్యం చ నిత్ఫశ 8, ఆ.
భూతి కామేన మిశ్త్యేన సత్యమేత దృ ఏమి తే తతిస్సెర్యే మవహాభాగా దేవ
₹"స్పమరు ద్లణాః ౬౮. బుపయ శ్చ మవోభాగాః పృ చ్చంతి సృవిత్యా) స్తతః,
వీతర! కేన తుష్యంతి నుర్భాఫనామల్ప చేత సామ్‌, ౬౯, అవయం చ కథం
SLE pe |
దానం భవే మ. ర్వ దేహికమ్‌, ఆన్ఫణ్యం వా కథం మన్హారి గచ్చేయు
శేన కర్మణా. ఏ3దిచ్చ్భావు హె శ్రొతుం పరం కొతూహాలం హి నః ౭0. వితర
ఊచుఃాన్యాయతో వై మవోభాగాః సుయ స్పముదావృాతః శ్రూయ
తాం యేన తుప్యామో మర్యానాం న+ధుకర్మ గ్రామ్‌, ౭౧. నీలవండ ప్రమో

శే అమావాస్యా తిలోదకే ల వర్నాసు సప శవ పిళ్తాణా మనృణో
లు a
భవేత్‌. ౭౨. అశయం నిగ్భ్యలికిం చ దానమేకన్నహాఫలమ్‌, అస్మాకం
ఆ కీ / జ గ క్రో 5. IR 1
పరిలోవశ్చ అక్షియః పరిక ర్వ్యతే. 23, శృొరధానా శృ యే మర్త్యా అవారి
వ్యంతి సంత ఢమ, దుర్హా తే ణారయివ్య(తి నర కా త్స "వి తామహాళా, 2౮,
వీత్యాణాం భాపికం శ్రుత్వా హృష్టలోమా తవోధన$, వృర్భిగ' ర్లొస్ట మవాోతేజూ
స్తమేవం వాక్యమబ్రవీత్‌ , ౭౫%. కే గుణా నీలవండస్య ప్రమ క్ట స్య స్వ తవోధనా*,
వరాసు దీపదానేన తణెవ తిలోదకేణ ౭౬, ae
oN యి ౦ా
అల ౨ వ శ
లాంగూలం తోయ మభ్యు ద్ధరే ద్యది, వష్టిం వక్షసహసాణి పితర నేన తర్చిళాః,
2౭, యస్తు కృంగగళం పంకం లా లే తిప్టలి, విత్రర సన గచంతి
*స్రోమలోక మసంశోయమ్‌, ౭౮. వగ్ష'సు దీపదా నేన క శివచోభి తే నరక తమో
వీతర వం న తస్యా స్తీ దీపకం యః ప్రయచ్చలి, ౭౯, అమావాస్యాంతు
స్రిండేషు రా సి! ees తిళోదక మ్‌, పాత, మౌెదుంబరం౦ం గ్బృహ్యుం మధుమిశ,0
శ సేం లా నత న శ
ల 70, కృతం భవతి తైః ల సరహస్యం యశ్లా ర్భనతీ ; వృాష్టపుష్ట

|
U

౧౨౬] అనుశాసనిక పర్వణి, పడ్వింశ త్యధిక శగత మో౭.ధ్యాయకి, 1039

మనా స్తేపాం వ్రజాభొవతి నిత్యడా. ౮౧. కులవంళస్వ్య Je విండదస్య ఫలం
భ వేల్‌ , శ్రద్రధానస్తు యః కుర్యా త్పిత్యూణా 'మన్ఫణోః భవేత్‌. ఛి,
వవమేష సముద్దిప్టః హల థా, విధ్ధిః పాత్రం ఫలం వైవ యథా.
వదనుకీ రితమ్‌, ౮౩. oe
రతి అనుశాసనప గ్య్వాంత్పుతే ఆనుశొసనిక పర్వణి, వ స (|
_అ౦ దానధర్థ్యకథనమ్‌. థతా- .
భీషఉవా చ: కేన తే భవతి వ్రీతిః కథం తుష్టిం చ గచ్చసి, ఇతి పృష్ట

స్సు శకేంద్రేణ ప్రోవాచ హరికీశ(రః, ౧. విష్షకువాచ;--బావాణానాం పరీవాదో

న = న అ V4

మమ విచ్వేషణం నుహాత్‌ బాహ్య! పూజిజేర్నిత్మం ఫూజినోఒహం న సంశయః,

గా = చుర గె
౨. నిత్యాభివా స్వా విచ్చే ౦ద్రా క తథారె నః, తేషాం తుష్యూమి
మర్త్యానాఎ యశ్చ చచ్చే బలిం హాశేతీ, ౩, వామనం గవ దృ
వారాహంచ జలోల్టింమ్‌, ws ఒం ధరణీం చైవ మూగ్నా ఛారయశే తుయః.
ర, వకేపుపంం | కీంచిత, [ల షం నోపపన్య కే, న. రోచనాం గాంచ
పూజయేద్యో నరస్పదా. 2. ae చ జగ లేన సచేవాసుక మానువమ్‌, స్వేన
రూపేణ తేపాం చ పూజాం గల్భవ్లోమి త త్ర ఏకః, ౬. ఫూజూొ మమెపూ నాన్యస్య
యావల్లో కాః పృతిష్టి తాః, అన్యథా: హీ నృథా మర్చ్యాః పూజయ ఎత్యల్పబుస్థ
యః, 2౭, త. తత్పంతిగృన్లోమి ననా తుష్టిక రి మమ. ౮. ఇంద ఉవాచ:
చక్రం పాడా వరాహం చ బ్రాప్తాణం చావ య. ఉద్ధృతాం ధరణీం చైన

కిమర్థం త్వం ప్రశంస సి సి ౯, జు సృజతి భూతాని భవా౯ సంహరతి ౫

ప్రకృతి స్పర్వభూళ"నాం మశ్తా్యానాం చ సనాతనీ. ౧౦, కణ
హూనం తతో విషు దం వచన మబవఏ్‌శత్‌ , చకేణ నివాతా దె శాం; పదా ౧
ల ౯ WU కక క a ధీ ఖని
కళా పసుంధరా, ౧౧. వారాహం న హీర అ్నాక్షో నిపాతిత,,
వామనం రూప లు జితో రాజా మయా బలి ౧౫, పరితు స్టో భవా
మేవం మూనుసాణాం మహతే నామ్‌, తీస్తాం య్‌ పూజయిహ్యంతి నాసి తేపాం
వరా భవః, ౧౩. అపి వా బ్రాహ్మణం దృష్టా బృహ చారిణమా “తమ్‌, బ్రాహ్మణా
గ్ర్ఫాహాతిం దత్త్వా అమృ*ం తస్య భోజనమ్‌. ౧౮. ఐం ద్రం సంధ్యా మువాసి.
త్వా అది త్యాభిముఖః స్థితః, సర్యతీర్థేషు స న్నాతో ముచ్యతే సర్వకిల్పిపె.,
౧౫. వతద్వః కథితం గుహ్యాం అఖ'లేన 2పోధనాగి గంశయం పృచ్చమానానాం కిం
భూయః కథయా మ్యువామ్‌, ౧౯౬. బల చేవఉజఉవాచ' —-శ్రుయ కాం. పర ముం

1040 ౩ శ్రీమవాభారలే, అనుశాసనపర్వణి (అధ్యా,

గువ్యూం నూనుపాణాం సుఖావహమ్‌, అజానం తోయదబుధాః కి కొంతే భూత
రీడితాః, ౧౭. కల్య ల యో మ రః స్ప ్ఫఎశేద్తాం వై వె ఘృతం దధి
సర్షపషం చ ప్రియంగుం చ కల పా కృపను ల ౧౮. భూతాని చైవ సర్వాణి
అగతః పృహ్షతో ఒక వ్యా ఉచ్చిష్టం బా వీ శూ బేేషు వళ్ణయంతి 4 తపోధనాః,
౧౯ దేవాడోచుః:ా పగృహ్యాదుంబకం పాఠం తోయపూర్లముదబ్లుఖకి,
ఉపవాసం తు గృహా యా ద్యచ్యా సంకల్ప యె న్రతమ్‌, ౨౦. బేవ తా స్తస్య
తుమ్యంతి కామికం బా వీ సిధ్యత్కి అన్యథా హీ వృథామర్జాః కుర్వతే స్వల్ప
బతక: ౨౨౧. ఉపవానే బలౌ వావీ తామ్రపాతం విశిష్యతే, బలిం భిక్షాం తథా
ప్‌ చ విత్యూ ణాం చ తిలోదకవ్‌,. ౩౨. తామ్తపా త్రేణ దాతెవ్య మన్య థాల్స
ఫలం భవేత్‌, గుహ్య మేతక్సముద్దిషం యథా తుష్యుంతి చేవతాః. ౨౩,
ధర ఉవాచ; రాజ పొరుపీ. కే విపే ఘాంటి కే పరిచారి క్కేగోర శ్ర కే వాణిజకే తథా
భు క్‌ ఒం “Do అధ
శారుకులీల వే, ౨౮, మిత ద్రుహ్యనధీ య నే యళ్ళ్చ స్యా ద్య్భ్భవలీ పతికి ఏ లేషు
మైవం వీత్ర్యం వా నదేయం స్వా త్క.థం చన. ౨౫. విండదా స్తస్య హీయంతే
నచ వ్రీ గ్రాతి వె విత్యాక్‌, అతిధిర్య స్స భగ్నాతో గృహాత్‌ ప్ర వతినివ ర్లతే, 2౬,
వీతర న్య 'జేవాళ్చ అగ్నయ శ్చ తథైవ హా పత. ప్రరిగచ్చంతి
క తీ 3 3 = =)
అతిశేర పృతిక పాత్‌. ౨౭, ఊమ్నె ర్లోశ్నుః కృతము శృృబృహఘ్న ర్లురు
తల్పగై!, కుల్యదోపో భవత్వేభిర్య స్యాతిథిరనర్చితః. ౨౮. అగ్నీరువాచ;లా
పాదముద్యమ్య యో మదర్త్యః స్పృశే ద్దాంచ సుదుగ తిసి శ్రాహణం వా మహా
భాగం దీహ్పమానం తఇా2 నలమ్‌, _౨౯, తస్య దోపా౯ సృవక్యూమి తచ్చ
ణుధ్యం సమాహితాః దివం స్పృశేద్ధి శబ్బేఒ.స్య తృస్యంతి వీతరళ్చ వె. 30,
నెమనస్యం చ దేవానాం కృతం భవతి పుష్కలమ్‌, పావకళ్చ మహాతేజా
వావ్యం న పృతిగృహ్లా తి, 3౧, ఆజ్వ నాం తం చైవ నరకే పచ్యతే తు స్క
నిమ్మృతిశ్చ న తిన్యాన్తి అనుమవ్యంతి కర్షిచిత్‌, ౩, తస్తా ద్రావో న పాదేన
స్ప్రపష్ట వ్యా వై కదాచన, శ వాత తా తేజా దీష్య మాన సథాజఒనలః 33,
స దభా నేన మే క్టన ఆత నో హితిమిచతొా, ఏతే దోపా మయా పోకా
rn) పలి ఆ ఛీ సాని
నీ షుయః పాదమునృృబేత్‌ . 356. విశామిత ఉవాచ; ళూయతాం పరమం
© నలి Ww అ
గుహ్యం రహస్యం ధర్మ సంహిత మీ,పరమా న్నే న యో దద్యా ర్పీత్వాకా మాపవహాోరి
ర మ్‌, ౨౫ గజ చ్యాయాయాం ఫూర్వ స్యాం కుతి దథ్సీ శాముఖక యదా భాద్ర
పటే మాసీ se బహు శేనుఘా. ౩3౬. శ్రూయ తాం తన్య దానస్య యాద్భృకో

|

=e అనుశాసనిక పర్వణి స సప్పవింశోత్యధిక శ తత మోఒ ధ్యాయః, 1041

గుణవి స్తర స లేర మహత్‌ శ్రాద్ధం వక్షాణేవా త్రయోదశ, ౩౭, గావ
ఊచుః బహు శే సమంగే వ్యాకలోభ యే చ తేజ చ చ సంఖ్యేవ హీ హీ భూయసీ
చ, యథా పురా బ్రహవుశే సవత్సా శత కృతోర్వ జధరస్య ; యే. 3౮, భూయ
శ్చ యా విష్ణుప సీతా యా ప వధేస్టితాయా, జీవాళ్చ సశ్వే సహ
నార చేన ప్రకుర్వతే సర్వ సహేతి నామ, 3౯, మంత్రే శే నాభివంజీత యో వె
విముచ్య లే పాపకృతేన కర్మణా, లోశానవాప్నో ల్‌ ఫురందరస్య గవాం ఫలం
చం ద్రమహవో ద్యుతిం చ, లం. వతం హి మం నే, 0 త్రిదశాభిజుస్టం పకేతశ యః పర్వ
సు గోప్ప మధన తెస్య షా పంన ఛయంన శోక స్పవాస్తినే త్ర తస్య చ యాళి లోకమ్‌*
రం. భీషఉవాచవలా-అథ స ప్రమహా భాగా బుషయో లోకవిశ్తుతాసి వసిష్ట
పముఖాస్సశ్యే ట్ర బవోణం పద స.భవమ్‌. రం, ప్రదక్రీణమభీ కృమ్యసశ్వే ప్రా పాంజ
లయః సక ne వచనం తేషాం వసిప్టో బ్రహవి త్తమః, ర, సర్వప్రణి
పీతం ప్రశ్నం౦ బ్ర బహక్షుతే ఏిశెషకకి దృవ్యహీనాః థం మర్వ్యా దరిద్రా స్పాధు
వృత్త త్రయః, రర “ప్రువ్నువంతీహ యజ్ఞస్య ఫలం శేనచ కర్తా ఏతచ్చు 9 క్యా ల
వచ స్తేషాం బ్రహో వచనమ వీక్‌. ౪౫, ఇహ వాచాాఅ హూ ప్రశ్నోమహా
భాగా బాధా పరమక్నుభ?, నూక శే)మాంళ్చ మన్తా రినౌం భ వద్భిస్సముదా
హతః రజ. శూ యళాం సర్వ మాఖ్యానే న్యే నిఖలేన తపోధనాక్సి యథా యజ్ఞ
ఫలం నురో రే నే సంశయః, ర౭., పొపమాసస్య శుశే నె త.
యు శ్వేత రోహణే, తేన నత్త గ్ర యోగేన ఆకాశళయనో భా రూ
ఏకవస్ర్ర శ్నుచిస్సాాతళ్ళ ఎద్దధానస్పరూహిత్క సోమస్య రశ్శయ! వీత్వా మహో
యజ్ఞ ఫలం లభేత్‌, 5౯, ఏతేద్యః పరమం గుహ్యం కథితేం ద్విజస త్తేమాళ,
యన్మాం భవంత; పృచ్చ-తి సూత్షత త్వార్ధదర్శినః ౫౦, |
ఇతి అనుకాసనప పర్వాంతెగ్షత అనుశాసనిక పర్వణి, పషడ్వింశ త్య స స
90 చైవరహాస్యఘ్మ ఈ

విభావసు రువాచ;-ల-- సలిల స్యాంజలిం పూర్గ మక్ష తాశ్చ ఘృకో త్తరాః
సోమస్యో తిషమానస్య త్రజ్జలం మాక్ష తొంక్స తాకా, ౧ సిస్‌ హ్యభిముఖో
నముర్త్వ పొర్ణమూస్వాం బలిం హోతీ , అగ్ని కార్యం కృతం తేక హుతాక్సా
స్యాగ్నయ త్రయః ౨౨. వసస్పతిం తు యో హన్యాత్‌ అనూ వాస్యామబుద్ధి
మాక్‌ అవీ ప్యాశేన పత్రి పఠలేణ లిక్యకే బహ శాత యా, ౨. దంకే కస్టం తు యః

య ఖా చేదమా వాస్యామబుద్ధిమా' క్‌ పారసికేశ్చిం ద్రరూ స్తేక నికర శ్చోద్విజంలి చ,

| '

18]

స రస

1042౨. శ్రీమహభాగతే, అనకాసనపర్వణి . [అధ్యా

ఈ హవ్యం న తస్య జేవాక్చ ప్రతిగృఫ్లాంతి పర్వస్కు కుహ్యంతి వితర స్తస్య కులే
వంశో౭. స్య హీయతే. ౫, శ్రీరువాచ;__పశీక్షం భాజనం యత్ర పాన భాండమథా
ల 5 జ జ్‌ ~ వి
ససమ్మ్‌ యోపి.3శ్చైవ హన్యంతే కథ లోపవహాతే గృహే, ౬. 'ేవతాః వితర
శ్చెన ఉగ్సవే పర్వణీషు వ్యా నిరాశా స్తస్య గచ్చంతి కళలో ఏహతా
ద్భ్రహ'త్‌ . ౭. అంగిరాఉవాచ:___ మస్తు సంవత్సరం పూర్ణం దద్యా ద్దీపం కరం
జక్కీ సువర్చలా మూలహాసః పజా తస్య వివర్ధలే. ౮, గార్ల్షషఉవాచా
జత Ay
ఆతిథ్యం సతళం కుర్యా గ్లీపం దద్యాళ్చితి శ యే వక్షయానో దివా స్వాపం
నచ మాంసాని ఛభకయీత్‌. ౯, గోబ్రాహణం న హీం స్యాచ్చ పువ్మ_ రాణి చ
కీ రయేత్‌, వవ శ్రేతరో ధక స్పరషొన్యో మహాఫల!, ౧౦. అపి క్రతుశతై
రిస్లా త్రయం గచ్చతి తట తేదవిక er శీయంతి తే ధరా సిద్దధానైకోత్ర క యో
| న్‌ ణి “6

జిత, ౧౧. ఇదం చ టా గుహ్యం సరహాస్యం నిబోధతి, క్టకల్సే ద దైవే
చ తెర్టిశే పర్బణీషు చ. ౧౨. రజల్వలా చ యా నారీ క్వి తి కా౭పు త్రి కా చ
య్యా ఏతాభి శ్పతూంపా దృప్రం హవి ర్నాళ్నంతి దేవతాః. ౧౫. వితరశ్చ న తు
వ్యంతి వర్షాణ్యస్య త్ర త యోదశ, శుక్ల వాసా శుచి ర్నూత్యా బ్రా బాహూ ణా కా సి స్త్‌
వాచయేశ్‌, కర్‌ ద్భారతం వైన తథా న్యా ద శ్షయం పి ఖ్‌. థా్మ్యు
ఉవాచ:---భిన్నభాండం చ ఖట్యాం చ కుక్కుటం శునకం తథా, అశ స్తాని
సర్వాణి యిశ్చ వృవ్లీ గృహా నహః. ౧౫ భిన్నభాండే కలి పాహుః ఖట్ళా
యాం చ ధనక్షుయకి కుక్కు_కే ళుని వా చెన వావిర్నాశ్నంతి దేవతాః. ౧౬.
వృశమూ+లే ధ్రువం సత్యం తస్తాద్వ్భృక్షం న రోపయేత్‌ , ౧౭. జమదగ్ని
రువా చ: యో య జేదశ్యమేధేన వాజపేయశ లేన చ, అ వాక్సి రా వలం బేత
సతం వా సీతేమూవాశేత్‌, ౧౮. న చాస్య హృదయం భున్చం నరకం సధుువం
(గ . ఇ s రా

వ్ర జేశ్‌ , తుల్యం యజ్ఞుశ్చ సత్యం చ హృద యస్య చ శుద్ధ తా, ౧౯. శుద్దేన మనసా
జ సకువ సం దింజూతయేి, బ్రహ్మలోక మనుప్రా ప్ప క పం తన్ని దర్శనమ్‌, ౨౦.

ప త వె థీ
ఇతిఅనుళాసనప క్యాంత్విత en వర్వణిస సవింళత్యథిక కతత మోఒ ధ్యాయః,
ఇతర దానధర్శ కభనమ్‌. రితా-

న వాయురువా చ:___కీంచి వ 0 శన వ్యూమి మనుష్యాణాం పరక,
సరహస్యాశ్చ యీ దోషా స్తా౯ా శృణుధ్వం సమాహీ తాః ౧. చతురో వార్షి కాళ
మాసాక౯ా యో వదాతి తిలోదఃమ్క్‌ భోజనం చ యథా శ కా్యా బ్రావాడే వేద
పారే. ౨. అగ్ని కార్యం చ కర్తవ్యం పరమాన్నేన భోదనమ్స్‌ దీపకళ్ళా వి

ne
uy bere

౧౨౯.) ఆనుశాస eg ఏకోన త్రింశ దధికళతత మోక్చిధ్యాయక. 1048

క_ర్తవ్యః విత్యాణాం sha 3. వతేన విధినా మర గః శృద్దధాన స్సృమా
హితః పశుబంధశతస్వేహ ఫలం పాష్నోతి ఫువ్క_లమహ్‌, ర, ఇదం చ వె పరం
గుహ్య మసప్రళస్తం నిబోధత్మ అగ్నేస్తు వృషలో నేతాహావిర్తూఢాళ్చ యోషితః, ౫,
మన్యతే ధర్మవవేతి సచాధన్మేణ లిప్యతే అగ్న య న్య కువ్యంతి శూ ద్రయోనిం.
స స న తుప్యంతి సహ బెవై క్వి శేపతః, ప్రాయళ్చిత్తం తు యృత్తిత్ర .
బ్రువత స్తన్ని బోధ మే. ౭. యత్క్మృతాష తు నరసృమ్యుక్సుఖీ భవతి విజ్వర*,
| బబ బ్‌ న
గవాం మూతే వురి మణ పయనా చ ఘు లేన చ. ౮. అగ్ని కార్యం తలారి కుర్యా
న్ని రాహారస్సవమా హితః, తతస్పంవత్స రె పూసే న రకిగ్భహ్హాంతి చేవతాకిి ౯
హృష్యంతి వీతేర శాస Sa కం ఉపన్థలే వ వహ్యాధర్లోధర రశ్చ సర హెస్యః
ప్రీ ర్రితః, మర్హ్యా నాం స్యర్ష శామానాం క ప్రేత్య స్యర్షస్సుఖావ హః, ౧౦.
తన. శాసనపర్యాంత క్షత త పర్వణి అబ్టావింశ శ్యధిక శతక మోఒ ధ్యాయ॥,
అధి లోమళరహస్యమ్‌. రతా

లోమళ్‌ ఉవాచ;__పరదాలేషు యే సక్తా అకృత్యా చారసు గ హమ్‌,
నిరాకాః వీతర నేపాం శొదకాలే భవంతి తే. ౧. పర డారరతిర్యశ్చ యశ్చ
వంథ్యా ముపాసతేే బ్రహస్వం హరతే యశ్చ సమదోషా భవంతి తే. ౨. అసం
భాప్యా భవంత్యేతే వీశ్యాణాం నాత్ర సంశయః, దేవతాః వీతరశె పాం నాభీ
నందంతి తద్గవిః, షె తస్తాత్పరస్య నె దాకా త్ను జేద్యంధ్యాం చ యోవీ,
॥ అ ల బ్య వ జయలో బి న ల
తమ్‌, బహాస్వం హొ న హరవ్యహమాత్మెన లంకా! అః శ్ర్రూయ తాం బా
జ 4 En రన AnD ఇ ) 4 అ
పరం గుహ్యూం రహస్యం ధర్మిసంహితమ్‌, శృెద్దథా నేన కర్తవ్యం గురూణాం వచనం
సదా. ౫ ద్వాదళ్యాం పై్హమాన్యాం చ మాసిమాసి ఘృ కాత్షతమ్‌, బ్రాహా
తేభ్యః ప ప్రయ చ్భెత తస్య పుణ్యం నిబోధత, ౬. సోమశ్చ పర్గ తే తేన సముద్ర శ్చ
నమ”ెహరాదధి!, అశ్వ బుధచతుర్నాగరి ఫలం సృజతీ వాసవః, (గ దాచేనై తేన
తేజస్వీ ఏర్యవాంశ్చ భ వేన్నరః, వ్రీతశ్చ భగవా౯ా సోమ లపాక్‌ కామా౯ా
వయ చృతిః రౌ. క్రూ, యం చాపరో ధర్మ సృరహసో్యో మహాఫల?, ఇమం కలి
యుగం ప్రాప్య మూనుపాణాం సుఖావహాః. ౯, కల్వ నులు యో మర్త్య
స్నాాతః శునశ్లేన వాసస్కా తిలపాత్రం ప్రయచ్చేత బ్రావాణేభ్యసన్సమాహిలెక
౧౦. తిలోదకం తు యో ద ద్భాత్ప్సీత్యణాం వముధునా సహ, దీపకొం కసరం చైవ

+ టి లే

శ్రూయతాం తస్య యత్సలమ్‌. ౧౧. తిలపాట్రై ఫలం ప్రావా భగవాకా పాక్‌ళా
సన గోప్ప దానంచ యః క చందం స ల్‌. అ అగ్ని

1044 క శ్రీమవాభారలే, అనుశాసనపర్వ ణే [అధ్యా

సోమం చ యో యజ్ఞం యజేత బహుదశ్షీణమ్‌ త్రిలపాత్రం సయోలేన సమం.
మన్యంతి దేవతాః ౧౩. తిలోదకం సదా శ్రాచ్టే మన్యంతే వికెరోజక్షుయమ్‌, దీపే
చ కృసరే చెవ వీయంతే౭స్య వీతామహాః. ౧౪. స్వగ్లే చ పరృలోశే చ పిళ్ళ
బేవాఖిపూజితమ్స్హ్‌ ఏవ మేతన యోద్దిష్ట మృషి దృష్టం పురాతనమ్‌, ౧౫ =
అను శౌసనపర్వాంతర్షత అనుశాసనిక పర్వణి, ఏకోన త్రింశ దధికశ తత మో౭. ధ్యాయః,
(3 చి తృగు_పరహాస్యమ్‌. be

భీష్తఉవాచః- తత _స్టషిగణాస్స్పశ్వే వితరశ్చ స బేవతాః, అరుంధతీం
తపోవృద్దా మప్ప చృంత సవమూహి తాః, ౧. అకుంధత్యి వా చ; తపోవృద్ధిర్భ మా
ప్రాప్తా భవతాం స్మర జన వె, భవతాం చ సృసాజేన ధర్గా౯ వత్ష్యూమి
ఇాళ్వ తా౯, _9, సగుహ్యా౯ సరహస్యాంశ్చ తాకా శృణుఫ్వమ శెవత?, శ్రద్ద
ధానో పయ్లూకృవ్యా యస్య శుద్ధం తథ్రా మనః, 3, అశృద్దధానో మానీ చ
బ్రన్గాహా గురుకెల్పగక అనంభామ్యా హి చత్వారో నైపాం ధర్మం ప్రకాశ యేత్‌ .
_ ఈ. అవాన్యహని యో దద్యా తృవీలాం ద్యాదళీ స్పమా'%, మానీమాసి చస
ల్తేణ యో యజేత సదా నరాః. ౫. గవాం శతసహసిం చ యో దద్యా జ్ష్యేఫ్ట
పువ్మ రే, న తగ్ధర్మఫలం తుల్యమతిథిర్గన్య కుష్యత్‌, ౬ శ్రూయ తాం ఇాపరో
ధరో మనుష్యాణాం సుఖావహః, శృద్దథా నేన కరవ్యః సరహన్యో మహాఫలకి, ౭+
కల్యముస్టైాయ గోమ్యే గృహ్య దర్మ్భాక్‌ సహెరాదశకాళా శన్నిపి. చేద్దవాం
మధ్యే మస్తకేన చ తజ్జలమ్‌, ౮. ప్రతీచ్చే3 నిరాహార స్వస్థ ధర్మఫలం శృణు,
శ్రూయం శే యాని తీర్థాని త్రిషు లోకేషు కర్షిచిత్‌. ౯. సిదదారణ జుస్టాని
సేవితాని మనీషిఖిఏ అభి మేకస్సమ సైపాం గ వొంశృంగోద క స్య చ, ౧౦
సాధు నాధ్యితి చోద్దిష్టం దెవ్మలెః విీతృభి సఖా భూజై శె వ సుసుతుషైః
పూజితా చాప్వరుంధతీ. ౧౧. బహాోూవాచ:ాఅహో ధరో మహాభా౫ సర
హాస్య ఉదాహృశ!, వరం దదామి తే ధనే తప సే వ్గాతాం సదా, ౧౨. యమ
ఉవాచ; రమణీ మా రగా దివ్యా యుషతోో యా మయా ప్రత ట్రయి
లాం చి త్రగు ప్రస్య భాపతం మమ చ వ్రీయమ్‌. ౧౩, రహస్యం ధర్మసంయు క్రం
శక్యం శ్రొతుం మహర్షి భి, శ్రద్ధధా నేన మే కన ఆత్మనో హితమిచ్చ్భతా. ౧ర,
నహి పుణ్యం తథా పాపం కృతం కించిద్వినళ్వతి, పర్వకాలే చ యత్కించిదా
దిత్యం చాధితివ్పతి, ౧౫. క్రేతలోకం గే మత్త త త్తక్సిర్వంవిభావనుక ప్రతి
జానాతి పుణ్యాత్థా తచ్చ తత్రాపయుజ్య లే, ౧౬ కించిద్ధర్శం ప్రవమ్యోమి చిత్ర

౧౩౦] అనుశాసనికపర్యణి, త్రీంళదధికశ తత మోఒధ్యాయః, 1045

గుప్ప్రమతం ళుభమ్‌, పానియరీ చెవ దీపం చ దాతవ్యు సతతం తథా ౧౭.
ఉపానహౌ చ ఛత్రం చ కవిలా చ యథా తథమ్‌, పువ్క శే కపిలా చేయా
బ్రాహ్మణే వేదపారగే ౧౮, అగ్ని హోత్రం చ యళల్నేన సర్వశః ప్రతివాల
యేత్‌, అయం చె వాపరో ధర్మశ్చ తగు పేన భాషిత ౧౯ ఫలమస్య పృథ
నన శ్రోతుమర్త ఎతి సత్తమాప్కి వ్రళయం సర్వభూత స్తు గంతవ్యం కాలప
ర్యయాల్‌. 90, తత్ర దుర్త దును పాషా? ము తృ ప్లావరివీడి తాకి దవహ్యామానా
విపచ్చ ంతే న తత్రా ప ప ౨౧. అహంకారం తథా ఘోరం స
విశంత్యల్పబుద్ధయ్క; తత్ర ధర్మం ప్రవత్ష్యూమి యేన దున్చాణి సంతనేత్‌. ౨౨
అల్బవ్యయం మవోగ్థం చ సత్య వైన స పాసయస్య గుణా
దివ్యా! పేంతలో కే విశేషతః, _౨౩. తత్ర పుణ్యో దకా నామ నదీ తేపాం
విధీయతే, అక్షయం సలిలం తీత, నీత్రలం హ్యమ శ we ఎర. న సతత్ర, తోయం
వీిబతి పానీయం యః ప్రయళ్ళతి, ప్రదీవస్య నం శ్రూయతాం గుణవి స్తర;,
౨౫. తమోఒంధకారం నియకం దీపదోన డ్ర్‌వక్యోతి పభాం చాస్య ప్రయ
చంకి సోమభాస్మ్క_రపావకాః, ౨౬, దేవ ఆ శ్చానుమన్యంతే విమలా స్సర్వ
న్న వ్‌ ' | అ
తోదిశః, ద్యోత లే చ యథాదిళ్యః ప్రతలోకగతో నరః. ౨౭. తస్తాద్టీపః ప్రదా
తవ్యః పానీయం ఛ విశేవతః,, కపీలాం యే ప్రయచ్చంతి బ్రా బృహతే వేద
పార, ౨౮. పుష్కరే చ పేపే.ణ శ్వూయ తాం తేస్య యళ్ళలమ్‌, సోశతం
సవృపషం తేన దత్తం భవతి కాశ్వతమ్‌, _౨౯. పాపం కర చ యత్కించి
దృ హాహ త్యాసమం భవేర్‌, ళోధయేక్క విలా హ్యేకా సద త్తం గోశతం
క న్‌ ea ఆ
యథా. 30, తన్నాత్తు కవలా చేయా కొముద్యాం జ్యేప్రవుష్క రే, న తేషాం
విషమం కించి న్నదు!ఖం నచ కంటకాః, ౨౧. ఉపానహొ చ యో దద్యా త్సా
తృభూతే ద్విజో త్రమే, ఛత్ర దానే సుఖాం ఛాయాం లభతే వరలోకగః. 3 ౨.
నాం దత్తస్య దానస్య హశో౬ సహ కదా చన, చత్రగు _పమతేం శ్రుత్వా
$8, ని 6 యి
పహృూపరోమా నిభావసు!ః 33. ఉవాచ చేవతాస్సర్యాః విత్యాం శే పవ మహో
ద్యుతి, ళ్రుతిం చ చిత్రిగుప్తస్య ధర్శగువ్యాం మహాత్మనః, 35ఈ,₹ఏద్దధానాశ్చయే
మర్త్యా బ్రాహ్మ తేషు మవోత్తీసు, దాన మెకత్చ్యయ చృంతి న తేపాం విదృ లే
భయమ్‌. 3౫%. ధర దోపాస్తిషమే పంచ యేపాం నాస్తివా నిష్కుతిం అ
క గ స్ట క్స్‌ ర
సంభావ్యాత్మీనాచా (op వర్ష నీయా నరాధమాః, 3౬, ద్రెహ్గహో వైన గోఘ్న శ్చ
ల త్‌
పర దారరతళ్ళ్న యః, అశ్రద్దధానళ్ళ నరః (స్త్రియం యక్ఫోపజీవతి, 3౭. ప్రేత

1046 న్‌. శ్రీమహాభార తే, అనుక ణి. | న.

లోక గతా సూతే నర శే పాపకరి ణః, వచ్యంఠే వై గా గ. మోానా। పూయ
థోణిత భోజనాః, తేల, అసంభాష్యా! వీళాణాం చ చేవానా ఇనవపంచ అ
స్నాతకానాం చ విప్రాణాం యేజవి చాన్యే తపోధనాః, 3౯, నళ
ఇతి అను శాసనప ర్వారతిర్లత అనుశాసనిక పర్వణి, త్రింశ దధికశతత మో. Gr
-అ (ప్రమధరహస్యమ్‌. జ .
భీషడేవా చ:-- తతస్సర్య మహాభాగా దేవాశ్చ వితరళ్చ హృ బుప
యశ్చ షభ పమథా౯ా వాక్యమబు)వక్‌, ౧. భవంతో వె మహాభాగా
అవరోవు నిళాచశాా, . ఉచ్చిష్టానకచి౯ా ముద్రా కథం హింసథ మానవా౯. _9,
కేచ స Ss పృతీఘాతా యేన మల నృత, రకోఘ్నాని చ కాని
స్యుశై | ఇర ఫల యౌము పృణక్యెథ, 3. కోతుమిచ్చామి యుపాకం సకమేత
న్నిశాచరాః, సృమథా టో చుః8;---మెథునేన సదోచ్చిష్టాః కృతేన వాధరోత్త
గం. మోహానారసాని ఖాబేత వృక్షమూలే చ యస్ప్మపేత్‌, ఈ. ఆమివం
శీర తో యస సృ పొద త" యశ్చ సంవి శేశ్‌ , స సర్వం బవాబుచ్చి బ్రా
శ్చ మానవాః. ౫, ఉదశే చాప్య మేధ్యాని గైప్తాణం చ వముంచతి, ఏలే
భయ్యాశ్చ వధ్యాశ ఎ మానుపా నా సంశయః, త ఏవం ess
ధర్ష ' యామో హి మానవా, క్రాయతాం చ పృతీఘాతా యెర్నశోక్నుమ హిం
సితుమ్‌. ౭, నోరో చనాసమాలంభో వాచా హా _స్తశ్చీ యోభవేత్‌ , ఘృ తాశ్షతం
శు యా దదాస్థన్న న స్తే కత్సరాయణః, ౮. యేచ మాంసం న భాదంతి తాన్ని
కక్ష్నుమ హింసితుమ్‌, యస్య చాగ్నిర ర Ey. సిత్యం దివారార్ర్‌ చ దీప్య లే. గ్‌
తరక్రగేశ్చర, దంస్టా)క్చ తథైవ గిరికచ్చవః, అజో ధూమో "ఫేడాలశ్చ ఛాగః
కృఫ్లో౭_థ వీంగళకి ౧౦. యేషామేశాని తంతి గృ శే బాషు గృహ మేధినామ్‌,
లం! వనితా నై స్సుదారుత ః. ౧౧. లోకాన స ద్విభాయే చ
విచరంతి యథాసుఖాకి తస్తా చేతాని శేహేషు రక్రోఘ్నాని విశాంపతే. ౧౨.
ఏతద్యః కథితం సర్యం య్ర్‌ వ స్పృంశ యో మహాో౯ా, ౧౩,
స స. అనుశాసనిక పర్వణి, ఏకి తి ల్రింశి దధికళ స మోజఒ ధ్యాయర,

ల ~ఇహై్రి దిగ్గ జరహన్య మ్‌, రయా-
న్‌ ఫీవడవాచ; = త్రత్రు పద్మ, తీకాళ; పదొద్నూ త వీతామహ;ః, ఉవాచ

"వచనం వాకా వాసవం చ ౯ ఫీవితిమ్‌, ౧. న్‌ మహాబలో నానో రసాతల
చరో బలీ తేజస్వీ శీణుకో నామ వష. ఒకి. అతి కేజస్వీన

౧౩౩. అనుకాసనికపర్వణ్శి త్రయ్త్రింశ దధికశతత మోఒధ్యాయః 1047

స్సర్వే మహోవీ ర్యా మహాగజాశ, దారయంతి మహీం కృత్స్నాం స శై లవన కాన
నామ్‌. 3. భవద్భిస్సమునుక్లాతో రేణుక స్తాన హోగజాలా ధర గుహని సర్వాణి
గత్వా పృచ్ళతు తత్స వై. ఈ. పితామహవచశ్ళు)త్వా తే చేవారేణుకం తదా,
ప్రే వమామాసురవ్యగా యత్ర తే ధరణిధరాః. ౫. శేణుకఉవాచః--అను
© లి Uy
జ్ఞాతోసి దేవైశ్చ విగృభీశ్స మహాబలా%ి ధర్శగుహానియుపాక౦ శోరిత్తుమి
చ్చాము తత్త్వతః ౬. కిథయధ్యం మహాభాగా యద్వ స్తత్వం మనసీపితమ్‌. 2...
దిగ జాడ చుక : జ గ్ర రక మాసి చాశేషా బహుళ ఖ్చొష్టమిా థివ్యా తేన నకు
es యో దదాతి గుడోదనమ్‌, రా ఇమం మంతం జపా శాదే యతా
Ww) yy yo

జేరో హ్యకోపనః, ఇల దేవ ప్ప భత యో యేనా గా బలవ త్రీ రా, ౯, అనంత
హ్యవు.యా నిశ్యం భోగిని స్సువవోబలాః, తేషాం కులోద్భవా యేచ మహో
భూతా భుజ:గమాః ౧౦. తే మే బలిం ప్రయచ్చంతు బల లేజోఒభివృద్ధయే, య
దా నారాయణశ్లీ)మానజ్ఞ హార వసుంధరామ్‌. ౧౧. తద్బలం తీస్య చేవస్య ధరా
ముద్ధరత స్తథా, ఏవము'కా ( బలింత త్రవలీ శే తు నివేదయేత్‌. ౧౨. గజేందకుసు
మాశీక్షం నీలవస్తాను లేపనమ్‌, నిర్వ చే శ్ర we తు వలీ కే అస్తంయాతే దిపొకశే.

శ 2
౧౩౨. ల తుష్టా స్తతన్స ర్వేఅధ స్తాద్భారపీడి తా; "శమం తం నావబుద్ధ్యామో
భారయంతో వనుంధ రామ్‌ ౧ర. ఏవం మన్యామ హా సరం భా భారారా వ. వథీ.ణ?,
వాహణాః &త్రి యానవై క్యాః ళశూద్రా వా యద్యుపోషతా:.౧ ౫. ఏనం సంవత్సరం
క్పత్యా కకం భ వేల్‌ వలీ శేబలిమాదాయ తన్నో బహుఫలంమతమ్‌,
౧౬, యేచనాగా మహోవి ర్యా స్త్రీషు లో కేషు కృత్స్నశక, కృ ళాతిథ్యా భే
యు సే శతం వర్షాణి తేత్తషతేక ౧౭. దిగ్భజానాంచి తచ్చు) త్వా 'చేవతాః వీతర
నం యె జాని ౧
స్తథా బువయశ్చ్స మహాభాగాః పూజయమం?లతి స్యశోణుకమ్‌, ౧౮.
అనుశాసనపర్యాంతర్లతే ఆను శొసనిక పర్వణి, ద్వాత్రిం" దధి! కతత 'మో౭.ధ్యాాయకి,
అగి మహా దేవరహస్యమ్‌. అయా
ఆజ్‌ చ= సార ;

మ పాశ (ర ఉ౫చాసార ముద్గ త్య యు ప్తాభిః సాధు ధర్మ ఉదా
హృాళ, నర గువ్యామినం మత్తః శ్చెుస్వం సర వవహ, ౧. యేషాం వర
శ్రికా బుద్ధిః శృద్దధానాశ్చ యే నరాఇ తేషాం స్యాదువ దేష్షన్ష్నః సరహస్యూ
మహాఫలః. _౨. నిరుద్వేగస్తు యో దద్యా నాసమేకం గవాహ్ని5మ్‌, ఏకభ కం
తథాశ్నీయా చ్ఫూయ తాం తిస్య యత్ఫలమ్‌. 3. ఇమా గావో మహాభాగా;
సస. పరపముం సతః, త్రిల్‌ లో కాళ థారయంతి న సటబేవాసురమాన పాళా,

1046 ౨౨. థ్రీమవాభారతే, అనుశాసనపర్వణి [అధ్యాః

౮. తాసు నైవ మహావుణ్యం శుక్రూషా చ మహాఫలమ్‌, ఆహన్యహని ధోణ యు
జ్యలే వె గవాప్ని కే. ౫. మయా హతా వ్యానుజ్ఞా తాః పూర్వమాసకా
కృతేయుగే తతోఒహ మనునీతో చె బహణా పదయోనినా, ౬. తసా
ఓ (UJ = —
ఏ NT Ce ను శ x
ద్య )జస్థానగతి సిపత్యుపరి మే వృవః, రమేఒహం సవా గోభిళ్చ తీస్తా త్చూజ్యూ
స్సదైవ తః,8. మహాపుభావా వరదా వరా౯ా దద్యు రుపాసితాః, తా గావోఒ
స్యానుమున్యంలే సర్వకర్శసు యతృలమ్‌, ౮, తస్య త త్ర చతుర్భాగో యో
దదాతి గవాహీకమ్‌. ౯,
అనుకాసనప ర్వాంత గత అను నాసనికవర్వణేి, (లే య'త్రింళదధికళతత మో౬ధాఫాయః,
అరి 'దేవరవాన్యమ్‌. ఈ
స్క_ందటి వాచ :--మమాప్యను మతో ధర్మ స్తం శృ ణుధ్యం సమాహి తాః,
నీల వండస్ఫ శృం గాభఖ్యాం గృహీత్వా మృత్తీకాం తుయః ౧. అభిషేకం
హాం కుర్యా త్తస్య ధర్మం నిబోధతృళోధ యీ దళుభం సర్వ మాంధిపత్యం పరత్ర
ఒరి, యావచ్చ జాయతే మర్త్య నావ చ్భూరో భ విష్యత్స ర్రిదం వాపవరం
గుహ్యం సరవాస్యం నిభోధత, 3. గృహీ తౌగదుంబరం పాత్రం పక్య్వాన్నం మధునా
సహ్క సోమస్యో ల్లిప్టమానస్య పౌర్లమాస్యాం బలిం హాకేత్‌, ఈ తస్య ధర
ఫలం నిత్యం శృద్దథానా సిబోధత, నొధ్యా రుద్రా _సథాదిత్యా విశ్వే చేవా స్త
శి . i
SE వసవ శే పతిగ్నప .
థాశ్వినౌ. ౫. మరుతో వసవ వాన పృతిగృహ్లాంతి తం ME సోమశ్చ వర్ధలే
తేన సము దశ మ హాూాదధి3, ఏవ ధరో మయోంద్దిప్పః సర హాస్నః సుఖావహాః,

త్ర
Uy
చ,

౬. విమ్ణరువాచ:___ ధర్మగుహ్యాని సర్వాణి చేవతానాం మవాత నామ్‌ బుష్రీ
ణాం చెవ గుహ్యాని యః పరే దాహ్నికం సదా. ౭, శృణు యా ద్య్వాఒనసూ
యుశ్చ శృద్దధానస్ప మా హితః, నాస్య విసు (ప్రభవతి భయం వాస్య నవి
ద్యతే ౮. యే చ ధ రాళ్ళుభాః పుణ్యాస్సరహస్యా ఉదాహృతాః, శేషూం
ధర ఫలం తస్య యః పరే ద్విజి కేం ద్రి యః, ౯ నాస్య పాపం ప్రభవతి న
చ పాపేన లిప్యతే, పశేద్యా శావయేద్యా వి శు త్వా చ లభతే ఫలమ్‌, ౧౦.
భుంజతే పిళిరో చేపా హవ్యం కన్యముథాక్షయమ్‌ క్రానయంశ్చావి వివ్రేం
ద్రా౯్‌ పర్వసు వృయతో నరః, ౧౧. బుపుణాం దేవతానాం చ వీత్యాణాం చైవ
సిత్సదా, భనత్యెభిమతః శ్రీమా౯ ధ్యైషు పయత స్పదా, ౧౨. కృత్వా వీ
పాపకం కర్త మహాపాతక వ్యశ౭మ్‌, రహ స్యథర్మం శుత్వేమం సర్వప్నాపెః తను
చ్యతే. ౧౩. భీవ ఉపొచ; -- ఏళద్ధర్మ రహస్యం వై చేవతానాం నరాధిప,

౧౩౫] అనుకాసనిశపర్వణ్శి పం చ త్రింశ దధికళతత మోఒధ్యాయః. 1049

వ్యాసోద్దివ్రం మయా ప్రో క్షం సర్వ చేవనమస్కృృతమ్‌, ౧౪. పృథిఏ రత్నేసంపూ
రాజానం చేద మను తమమ్‌, ఇదమేవ తతః శావ్య మితిమన్యేత ధర విత్‌, ౧౫
ణ ఇ న్‌ «a ఆశీ
._ శదధానాయ న నాసికొయ ననషధరాయ న నిగ ణాయ నహాతుదు
తన యాం ల ౮ యై & i.
సాయ గురుదు హే చ నానాగ భూ కాయ నివేద్య మేకత్‌ , ౧౬.
లు అ - నష
అనుశాసనప ర్యాంత స్తత అనుశాసనిక పర్వణి, చతు(్ర్ర్రింళ దధిక శ తత మో౭ఒ౬ ఛాయ,
-ఇతిర్రి భా జ్యా భోజ్యాన్న కథనమ్‌. de
ల ము చ ఇ

యుధ్ధి.రజ వాచ: శే భోజావ బ్రావాణ సెన్‌ శే భోజ్యూః తత్తియ
స్య హృ తథా వైళ్యస్య LE కీద శూద్రస్య భారత. ౧. ఫీవ్ష
ఉవాచ: భాహాణా శ్రాహణస్యేవా భోజ్యూ యేవైవ తత్రియాః వైశ్యా

ళీ J-4 3 ఎ UD) యు

ఛ్చాపి తథా భోడ్య్యా! శూద్రాశ్చ పరీవర్ణితాః. ౨. బాహణాః మర యా
వైక్యా భోజ్యా నై క తియస్యవహ్క వర్టనీయాస్తు వె శూద్రాస్పర్య్వభమా
వికర్శిణ8. 3, వై శ్యాస్తు భోజ్య విప్రాణాం క్షత్రియాణాం తశక్రైవచ్య నిత్యా
గ్నృయో వివికాశ్చ చాతు కాస్యర తాశ్చ యే. ఈ. శూద్రాణా మథ యో భుం శే
స భు నే పృథివి మల్‌, మలం నృణాం స వీబతీ మలం భు శే జనస్వ చ, ౫. థూ
హం య స్తథా భుంక్తే స భుం కే పృథివి కులమ్‌, ఫృథిఏి మలమశ్నంతి యే ద్విజూ

క భోజినః ౬. నూదస్శ కరనిపాయాం వికరసో హి పచ్నతే (|
కూద భోజినః, ౬ నూద్రస్వ్య ని యాం కర్మన్థి హీ పచ్య తె బ్రాహణ

ణీ జు

(

శత్రియో వె శ్యో విశ ర్మస్థశ్చి పచ్య తే. ౭, స్వాధ్యాయ నిరతావివాసథాస్వస్త్య
యనే నృణామ్‌, రక్షళ శ్ర తి యం పైహురై పశ్యం పుష్ట కగ్థి మేవ చ, ౮
కరోతి కరయదై రలు _స్తవ్వ ద్వాహ్యుపజీ వతి, కృపి. గోరక్ష వాణిజ్య మకు తా
వెశ్యకర ణి, ఖ్‌ ఛూద్రకర్శ తు యః? కుర్యా దపహాయ స్వక ర్మ చ, సవిజ్ఞాయో
య ఛా శూద్దా నచ భోజ్యః కథంచన. ౧౦. చికిత్సక 8 కాండవృష్టుః పు రాధ్యత్వః
ఫురోపాగ్క, నాంవత్సరో వృ థా థ్యాయీ సర్వే తే శూద్రసవ్వి తాః ౧౧.
శూ దృకరస్వథై తేషు యో భుం కీ నిరిపత్రేపో స. భుక్త్యాభయం -.
ప్రావ్నోలి దారుణమ్‌. ౧౨ కులం వీర్యం చ తేజశ్చ తీర్యగ్యోనిత్వ మేవ చస
ప్రయాతి యథా శ్వావై నిష్కి ) యో ధర్మ్శవ్యతీః, ౧౩. భుంశ్తే చికిత్సక స్యాన్నం
తదన్నం చ ఫురీవవత్‌ , పుంశ్చల్యన్నం చ మూత్రం స్యాక్కారుకాన్నం చ
శోణితిమ్‌, ౧౪. విద్యోపజీవినోఒన్నం చ యో భుం్తై సాధుసంమత!, తదప్యన్నం
యథా కౌద్రం కత్సాధు! పరివర్టయేత్‌. ౧౫ వచనీయస్య యోభుం_ేే

తమాహు ₹")ణిశం స్ఞాదమ్‌, పిళునం భోజనం భుంక్తే బ్రహ్మవా త్యా సమం విదుః,
12 స

1050 క ...శ్రీనువాభా రే, అనుశాసనపర్వణి న [అధ్యా.

౧౬. అసత్కృత మవజ్ఞాతం న భోక్తవ్యం కదాచన, ఫి లశ టం చెవ
శీఘ్రం ప్రావోతి బ్రాహ్మణః ౧౭. నగరీ రక్షుణో భుం శే శ్వపచ్చప్రవణో భచేశ్‌,
గమ్‌ ఘ్నబ హవావే చైవ సురాపే గురుతల్పగే, ౧౮ భుక్వాన్నం జూయతే విప్రో
రక్ష సాం వలవర్గన?, న్యాసాపవరిణో భుక్త్వా కృత ఘే ్న శ్రీ బవర్టిని. ౧౯, జూ
యతేశబజరావాసే మధ్య దేశ బహి మ్మృ కే, తట! భో జ్యాశ్చ మరరా
ప్రోక్తా య థావధ్ధి. కి మన్య దద్య కాంలతే యమ త్తే స్త్వం ఫొ తుమిచ్చసి, ౨౦, .
అను శౌసనపర్వాంతక్షత ఆను శాసనిక పర్వణి, పంచలతి తృొంశ దిధి! శతత మోఒ ధ్యాయ ర్‌
“తరి ర ్న త్రక థనమ్‌. d3ఈ—

యుధిష్టిర ఉవాచ; ౮ ఉకాస్తు భవతా భోజ్యూ స్ప సథా భా జ్యాస్తు సరగ్షిశ కి
అత్ర మే: ee స్టే వద వితామహ, ౧. బ్రాహ్లణా నాం విశేషేణ హవ్య
కవ్య ప్రతిక వా నానావిభేమ భోజ్యేషు ప్రాయళ్యిహ్హని శంస మే. _౨. భీవ.

వ

త్ర. పట వయ్యుమి తే రాజ౯ బాహణానాం మవాన నామ్‌, పతిగ
me న్‌ తే నవ్‌ న్‌ ష్‌ స
బాష భో సి చ ముచ్చ న పాషహ్మనా, ౩5 ఘృతప్రృత్మిగు వా నైవ నక

నమిదాహుల్‌% బలవ న "హ్మావెవ సమ మేత దు ధిపిర. ర, మాంస vss

చైవ మధునో లవణస్య మ ఆదితో్యోదయనం స్‌త్వా ఫూతో భవతి వ వ్వ్‌

౫౪. కాంచనం వ్ర తీగ్రహ్యాథ జపమా నో గుగుశ్రు తిమ్‌, కృష్ణా యసం చవివృతం

ధారయన్తుచ్య లకే ద్విజః ౬. వవం వృతిగృహీ లేఒథ ధనే వస్తే తథా (న్ర్రీయామ్‌,

ఏవమేవ నరశేవ సువగ స్య పతిగహే. ఓ అన్నన తిన పే*చైవ పాయనసే
Je ర్‌ం J = ద

మురనే తథా, ఇవ్షులలపరిత్రాణు త్రిసం భ్యెఒ హు నిమజ్ఞనము. న్రీహూొ
పుప్పే ఫలే చైవ జలే వీష్టమయే తథ్యా యావ కే దధిదు గ్ధై చ నావి క్రీం కతకోఒ
న్వి తామ్‌, ౯. ఉపానహౌ చ వత్రం చ ny "జేసి మ జ పేచ్చతం
సమాయు క్ష _స్టేన ముచ్యేత వాష్యనా, ౧౦. మత పతి హావెవ గ్రృహనూతక
యో స్తథా ర్రీణి రాత్రా ణ్యుహోమిళ్యా తేన పావాద్యముచ్య తే. ౧౧. కృష్పవశ్నే
తు యః శ్రాద్ధం విత్యణా మక్నతే ద్విజ అన్న మేతద బాూరాత్రా త్పూతో
భవతి బ్రాహ్మణః ౧౨.న క సంధ్యాముపానీత న చజాస్యం ప్రవ రయేత్‌, న సంక్షీ
"శ్రీ శ్రదచ్నం 0 చతతకపూరత చ్రాహ్లణః. ౧౩. ఇత్యర్ణి మపరాేో చా తు విత్యాణాం
శౌద్ధ ముచ్యతే యథోకానాం యళ్నీయుః 7 బ్రావాణాః పూర్వ కేతితాః ౧౪
మృత క స్థ తృతీయా హే బా హణో యోఒన్నమశ్ను లే, స ర | చేళం సమున న్శజ్య

(J
షై సోన శుద్య తే. ౧౫. ద్యాదశాహా హీవ్యతి తే తు కృత శాన .

౧౩౭). er స _ప త్రింశ దధిక శతత మోఒధ్యాయః, 1051

బ్రావశేభ్యో వావి త్వా ముచ్వతే తేన పాహ్మనా, ౧౬. మృాశస్య దక రాత్రేణ
ప్రాయన్చిత్తాని దాపయేశక్‌, సావిత్రీ DEE) వతీ మిష్టిం కూన్తా.డమఫ' మర్ష ఇమ,
౧౭. మృకేకస్య ల లి రల "లే చః సముద్ర సె సమళ్ను శే, సజ ప్‌ త్రి పవణం౦ స్నాత్వా
పూతో భవతి దాహం? ౧౮. సిదిమావ్నో తి ere చెన నాష్ను

యాత్‌, యస్తు ఛూ దై) స్స మశ్నీయా ద్చ్రావాణశోఒ. వ్యేక భోజనే,౧౯. ఆశే"చం

; నం కీ వే ఆస ల. ఒధ లా న y+ లీ,
విధివత్తస్య ₹ చమాత్ర,ం ధీయ త యస్తు వై.శ్యిస్సహోశ్నీ యా ద్భాాహ్లాణ 2౬. 'ప్యేక
హన స ర రా చత : జ జ క్‌ న
భోజ నే, ౨౦. అను హా న నోఘఖ సన ముచ్యేత పాపనా, శూ దృస్య తు కలంహాంతీ
వైళ్యస్య వచు భొంధ వాల్‌. ౨౮, క్షత్రియస్య నియం హంతి బ్రా హగాన్య సువర్చ
సమ్స్‌ ,పాయళి, తం చ శాంఠిం చ జహుయా తే న ముచ్నతే. _౭౨, సావితీం
ప స . మ. సు.
రేవ మిం కూూకాండ మఘ మర్ష ణమ, ల థో చ్చిష్టమథానో్యొన్యం సంవా శన్నాత్ర,
క. రోచనా' విరజా రాతి మంగళాలంభ నాని చ, ౨౩.
అను శాసనప రార్టింతరత అను శాస ఏక పర్వణ్శి ప షి 'ట్టి)ంక దధిక సతత మో! 'ఒభ్యాయకి,

_( దానఫలకధనమష్‌, de
యుధిప్టిగఉవా చ: దానేన వ రతేత్యాహ తపసా చైవ భారత, తబేత నే
మనోదు!ఖం వ్యపోహా త్యం పితామహా, ౧. కించిత్సృ్రథి వ్యా మేతన్తె భవా కంస
తుమర్హతి ౧, రోల యె ర్థిర్యనిరతె స్తపసా అ లో కా
వ్యాసంశయం సైాప్తా దానవుణ్యర్శతే క్షృృమైః. ౨. సత్కతేశ్చ తథాఒ త్రేయః
వష ళీ ౮ న్‌
ప్యేభ్యో బ్రవా నిర్దణమ్‌, ఉపదిశ్య తెతో రజక గతో లో కానను త్తమాకొ,
కి వి యస న పు AN గ్రా క్ష్‌
3, శిబిరౌలీనరః వ్రాణాలా వ్రియస్య తనయస్య చ, బ్రావాణార్థముపాకృత్య నాక
పృష్టమితో గతి, ఈ, పతీర్దనః కాశి పతిః సృదాయ తనయం స్వకిమ్‌, బ్రాహా
అణాయా తులాం కిరి మిహ చాముత్ర చాళ్ళ్ను తే. స్మ, రంతి దేవక్చ సాంక్టతోో
నసిషాయ మవోత నె, అర్హ రం ప్రదాయ విధివల్రేభ లోకానను త్రమాక్‌, జు
దివ్యం శతశలాకం చ యజ్ఞ ర్థ్యం కాంచనం శుభమ్‌, ఫత్రం బేవావృథధో దత్వా
చా హణాయా సితో దివమ్‌, ౭. భగవానంబరీపశ్చ బ్రాహణాయావితౌదసే,
WE @ి నూ,
నదాయ సకలం రాష గ్గ సురలోకమనా వా. ౮. సావితః కుండలం దివ్యం
లు ణ్‌ WU
యానం చ జనమేజయః, బ్రాహణాయ చగా దత్వా గతో లోకాననుత్రమా౯,
ణా, వృపాదగ్భిళ్చ రాజర్న రత్నాని వివిధాని చ, రమ్యాంశ్చావసఖాళా దత్యా
ద్వి జేభ్యో దివమాగతే ౧౦. నీమోిరాప్ర9ం చ వై దళ్భిః కన్యాం దత్వా మవో

1082 ౨౨... శ్రీమవోభారతే, అనకాసనపర్వణ్‌ (అధ్యా...

తనే, అగస్తా్యయ గతెస్స ఏర్షం స పుత్రవళుబాంధవ* ౧౧, జావాదగ్న్య్థశ్చవిప్రాయ
భూమిం దత్వా మహాయశాకి రామోఒక్షయాం స్రథా లోశకా౯్‌ జగామ మన
నోఒధకా౯. ౧౨. అవర్షతి చ పర్షన్ఫే సర్వభూతాని బేవళా టొ వసిప్టో జీవయా
మూ3 యేన యాతోఒశ్షయాం గరఠిమ్‌. ౧౩. కామో చాళరథి శ్చైవ హుత్వా
యష్జేషు వై వస్కుస గతో హ్యృక్షయాకా లో కా౯ యస్య లో కే మహద్యశః,౧౮,
= DD ww Aa అత
కొకు సెనశ్చ రాజర్సి ర్వసిస్టాయ మహాళ నే, న్యాసం యథా వత్సేన్నస్య జగామ సు
. మవోయశాః, ౧౫. కరంధమస్య పాత్రస్తు మరుతో విక్షితస్పుతః, క న్యామంగిరనే
టీ లి
దత్వా దివ మూాశు జగామ సః, ౧౬ బ్రవాద త్తీళ్చ పాంచాలో్టో కాజధర్మ భృ తాం
వరః, నిధిం శంఖమనుజాయ జగామ పరమాం గతిమ్‌, ౧౭. రాడా మితసవహాశే వ
జు ల QQ
వసిషపాయ వవోత నే దమయంతీం పి యాం భార్యాం దత్వా చ త్రిదివం గతః
థి - ౮ Uy
ఛి J; స భీ శ్‌ ప త్ర గ ( ఎ గ
౧౮ మనో పుతృళ్ళ్చ సుద్యు మ్నో లిఖిత'య మహాత్మ నే, దండ ముద్దృత్యధ రణ
గతో లోకానను తమా౯, ౧౯. సహాస, చిత్యో రాజగిః పాణానిపా౯ మహో
త ల యె లు
నో ఇ ్ట జ ఇ
యకాః, చ్రాహ్మణారే పరిత్యజ్య గతో లోకానను త్తమాక౯ొ, ౨౦, సర్వ్యకామైళ్చ
A న ర ల న |
సంపూర్ణం దత్యా వెళ్ళ హీరణ్యయమ్‌, మొద్ల ల్యాయ గతర్స్య్వర్హం ౪ తద్యు మ్నోో
మహీపతిః. _౨౧. భత్యభోజ్యన్య చ కృతాళ౯ా 'రాశీ౯ వై పర్యతోపమా౯,
శాండిల్యాయ పురా దత్వా భూ వామ్యరి వమా లి ౨౨. నామ్నాచ ద్యుతి
మాస్నామ సాళ్య్ళరాజో మహాద్యుతిః దత్వా రాజ్యమృచీకాయ గతో లోకాన
_నుత్తమా౯. ౨3౩. మది రాశ్వశ్చ రాజర్షిర్ద త్వా కన్యాం సుమధ్యమామ్‌,
సారణ్యహస్తాయ గతో లోకా౯ 'దేవైరధిప్షితా౯, ౨5. లోమపాదళ్చ రాజర్షి
_ఇ్శాంతాం దత్వా సుతాం ప్రభుః బుశ్యశ్ళంగాయ విపు లెస్సరై 8 కామైరయు
జ్యత. ౨౫. క"త్సాయ దత్వా కన్యాం తు వాంసీం నామ యశస్విసీమ్‌ గతోఒ
శతయానతో లోశకా౯ా రాజక్షిశ్చ భగీరథ! ౨౬, దత్వా శతసహాస్తంతు
గవాం రాజూ భగీరథ % సవత్సానాం కోపాలాయ గతో లోకానను త్రమా౯,
౫౧౭ వలే చాన్యే చ బహవో చానేన తపసా చ హ్మ, యుధిస్టిరగ తాః స్వర్షం
౧
నివర్తంతే పునః పున! ౨౮, తేషాం ప్రతిష్టతా క_రిర్యావత్‌ స్టాస్యతి మేదినీ
న ల్సి ఒన్‌ వన్న ఒక గే కు =
గన లా యే డోకావె ఏనిరితాః ౨౯, శిప్తా నాం చరితం బాత
ర్కీ-ర్తితం మే యుధిస్టిర, దానయజ్ఞ పృజాసర్ణెరేతే పీ దివమాస్థితాః, 30,

యా

దత్వా తు సతతం తైస్తు కొరవాణాం ధురంధర, దానయజ్ఞ కి యాయుక్తా |

౧౩౫.) ఆనుశాసనిక పర్వణి, ఏకోన చ త్యారీంశదధిక తత మో ఒధ్యాయః, 1058
ప న? యత్ర లే నృపశార్లూల సంజేహెరా నై భవిష్యతి,
శః వృథా తే పీ వవ్యామి సంధ్యా హీ so 3,
అనుశాసనవ ర్యాంతిర్లత అనుకాసనిక పర్వణి స సవ త్రింశ దధిక ప ఇ
- అం దౌనధర ర్శకథనమ్‌. లఆా-
యుధిస్టిర ఉనాచ:--- శ్రుతం మే “భవతసాతి సత్యే వృతే పర్మాకృము దాన
ధన్తేణ వుహూతా యే స్రాప్పా (స్ర్రిదివం నృపాః. ౧. ఇమాం స్తు శోంత్రువిచ్భామి
ధరాధర్మ భృతాం వర, దానం క తివిధం చేయం కిం తస్య చ ఫలం లభేత్‌ , ౨.
ఇన శ 1 అస, “పె 0 క్ట
కథం కేధ్యశ్చ ధర్మం లల దాతవ్యమివ్యతే, క! కారకైః క తివిధం శతు
మిచ్య్భామి గె త్త తః, ౨, భిష్పడ వాచ: శృణు తత్త్వేన కొంకేయ దానం తి
మమాగఘ్మ యథా దానం ప్రదాతవ్యం సర్భపశ్ణేషు భారత. ౮, థర ద నాడ
యాశ్రామా త్కారుణ్యా దితి భారత,దానం పంచవిధం జైేతం కారణ ర్యర్ని
బోధ తత్‌. ౫. ఇహ కిరి మవాప్నోతి ప్రేత్య చానుత్తమం నుఖమ్క్‌ ఇతిడానం
ప్రుదాతవ్యం బ్రాహణభ్యోఒనసూయ తా, ౬. దదాతి వా దాస్యతి వా మహ్యాం
దత్తమనేన వా, ఇత్యర్థభ్య్యా నిశమ్యైవం సర్వం దాతీవ్వు మర్థినే, ౭. నాస్మాహం
న మదీయో౭౬యం పాపం కుర్యా ద్విమానిత;, వతి దద్యాద్భయా చేవ దృఢం
అగ 8 జా © ca 5 Rdg ఎ వే
మూణాయ వండితః, ౮, వ్రీయోమే యం వ్రీయోజఒస్యాహమితి సంపత ష్‌

మాక, నయ స్యా యెవ మన్ష ఫ్టం దానం ద ద్యాదతం ద్రైలే, ౯ దీపశ్చి శక '

చాయమల్పేనావీ హీ తుష్యతి, ఇతి దద్యాద్దరిద్రాయ కారుణ్యాదితిసర్వథా. ౧౦,
బ్రతి వంభపిధం దానం పుణ్యకరి స యథా శక్యా స్మదాతెవ్య మేవమావా
ప్రజాపతి, ౧౧. wr
ఆనుశాసనపర్వాంతర్షత ఆనుశాసనిక పర్వణి, ఆప్ట త్రం దధికళరక మోడు భ్యాయ న
అం బుషివానుదేవ సంవాద, ఇఆ్రా-
యుధిప్టిర ఉవా చ;---వీతావుహ మహావ్రాద్ద సర్వశాస్త్ర విశారద, ఆగమై
ర్పహుభః ప్ఫీతో ఇ వాన్నః ప్రవరే కులే. ౧. త్వత్తో ధ 5గ్రసంయు క్ష మాయ
త్యాంచ సుఖోద యమ్‌, ఆశ్చర్వ్యభూతిం లోకస్య శ్రైతుమిచ్భామ్యరింద మ. 9,
అంకం చ కాలస్పంప్రావా దుర్తభో జ్ఞాతి బం ధవైః, శాసా చన హా మే కలి
తాషమృ కే పురువగ్నభ. ౩. యది తేఒహ మనగ్రాపా్యూ 7 "తృ భిస్సహి తో ఒ నఘ
వక్తు మర్ష్శసి నః ప్రృళ్నం యంత్వాం పృచ్చామి పార్ధివ, ర. అం నారాయణ
॥ ఖా సర్వ పొర్ట్‌వ సమతే?, భవంతిం బహుమానేన వశ్రయేణ చ సేవతే,

A054 పరక శ్రీమవాభారి శే, న (అధ్యా.

౫. అస్నచైవ సమక్షం త్వెం వా యానాం చ సర్వశః, భా ధాంత్యూణాం చ వ్రీయా
ర్ధం జ్జ వ మర్ష సి ౬, ఛె.శింపాయనడ వా చ: తేస్య తద్వచనం
శ్రుత్వా న్నవో దాగలసంభనుక, హో భాగీరథీ పులే, ఇదం వచనమ బవిత్‌ ,
2. భీషఉవాచః అహం తే క థయిప్యూమి క థామతిమనోహ రామ్‌, అస్వ విష్ణోః
పురా నాటక ప్రభావ యో మయాః శ్రుతేః ౮, యశ్చ గోవృ పభాంక స్య వృథా
వస్తం చ మే శృణు, రుద్రాణ్యా స్పంళయో యళ్ళ్చ దంపతోో స్తంచ మే శృణు,
౯. వశం చచార ధర్హాత్గా కృష్ణో ద్వాదళవార్షికమ్స్‌ దీకీతం చాగతో ద్రష్టు
ముభొ నారదపర్వతే*. ౧౦, కృష్ణ డై ఏపాయన శే (వ భామ్యుశ్చి జగ తొం వరః
"దేవల; కాథ్యపన్చేవ హస్తి కాశ్యప ఏవ చ. ౧౧. అపరే చర్చ యస్సంతో దిశ
దమసమన్వి తాక. శమ్చైరనుగ తాస్సి ద్ధి 'రేవకలైపై సపోధనైః. ౧౨. 'తేపా మతి
థిసత్క్కర మర్చనియం కలో చిశమ్‌, చేవకీతనయః ప్రీతో జేవతుల్యమకల్ప
యత్‌, ౧౩. హారితేషు సుప,క్టేము బర్జిమ్కేషు నవేషు చ్య ఉపోవవివిళుః
వీల విష్తరేషు గుహ్య యః ౧౪.5 థాశ్చ కు స్తలేస్తే తు మధురా ధర సంహీ తా
రాజర్షీ ణాం సురాణాం చ యే వసంతి తపోధవాకి, ౧౫. తతో నారాయణం తేజో
బ్రహృచన్యేంధనో ల్థితమ్‌, వక్తా9న్ని స్సృత్య కృష్ణస్య వహ్నిర ద్భుతకర్యణ:, ౧౬
సో౭ గ్ని ర్థృదావాతం శైలం సద్రుమం సల తాక్రుపమ్క్‌ స పక్షీ మృగసంఘాత౦ సశ్యా
పద సరీష్ఫుపమ్‌, ౧౭. మృగైశ్చ వివిధాకారై కాహాభూతమచేశనమ్‌, శిఖరం తస్య
శొలస్య వథికం దీనదర్శనమ్‌. ౧౮. సతు వహ్న రృ హాజ్యూలో దగ్ధ్వా సర్వ మే
షత వి్లోస్సమిోపమాగమ్య పాళా శిపష్యవదస్పృళ్‌త్‌,. ౧౯. త్రశ్రో విస్తు
క్రికిందృష్ట్వా నిర్చగ్ధ మివక రని, సౌమ్యదృష్టి నిప్నాతైస్తం పునః ప్రకృతి మానయత్‌
౨౦. తేణైవ స soos సుఫుప్పితల తా ద్రుమః; సపతీగణసం ఘుప్టః
సళ్వాపదసరీసృృపః, ౨౧, తేదద్భుతి మచింత్యం చ దృష్ట్వా మునిగణ స్తదా,
విస్టిత్‌ హృాప్రరోమా చ బభూవాస్రావి లేక ణ* ౨౨ తతో నారాయణో
దృష్ట్యా తా నృషక్‌ విప యాన్యికా'క, (పస్ఫృతం మధురం న్ని వవ ప్రచ్భ వద
శాం వరః, ౨3, సై. మృపిపూగస్య త్యక్త సంగస్య నిత్యశ లో నిర్వమస్యాగమ
వతో విస్తయ స్సముపాగళి!, 2౮, ఏతన్నే సంశయం సర్వే యాథాతథ్య మనింది
ఈ బుషయో వక్తుమర్హంతి నిశ్చితార్థం తీపోధనాకి ౨౫% బుషయడాచుః: -
భీవా౯ పిస్ఫజతే లోకా౯ా భవా౯ సంహరతే పున, భవా౯ శీతం భవానుప్పం
కనా వచ వరత, 2౬. సృథవ్యాం యాని భూశాని స్టైనకాణ చరాణ చ

౧౪౦.) అనుకాననిక పర్వణి చత్యారింక్‌ దధికళతత మోఒధ్యాయః, 10565

లేపాం పితా త్ర రాచ పభధూః | న విస య
వీ సం మా ప్రభు ప్రభవ ఏవ చ. ౨3౭. వవునో న
న గ జప a 9 శే క గ
కరం సంళయం మధుసూదన, త్వమేవార్హసి కల్యాణ వక్తుం వ హ్నార్వినిర్త
మమ్‌ 2౮, తతో విగతసంత్రాసా వయమప్యరికర్శన, యచ్చుితం యచ్చ
అచ నా a = ల్‌ భా గ
ద్భ మం నస్తత్చ్రవమ్ష్యూమ వాహ శే, _౨౯, వాసుబేవ ఉవాచ? ఎతదై ౪ పైని
హ్లవం శకేజో మమ వక్తా) ద్వినిస్సృతమ్‌, కృవ్ణవర్తా యుగాంతాభో యేశాయం
మధికో గర, 30. బుషయళ్సార్తిమాపన్నా జితకోధా జితేం ద్రి యాః,
అ లో
భవంతో వ్యథితా శ్వాస" దేవకల్పా స్రపోధనా;ః, 3.౧. వ్రశద ర్యాపరీతస్య
ల బ్‌ ల ల వ
తపస్యివతసేవయా మమ వహ్నాసముదూతో న వై, వ్యథితు మరక్షథ,
5౨. వతం చరు మిసాయాత స్త(హం గిరిమిమం శుభమ్‌ పుతం చాత సమం
(WU జ కక |W అత్ర.
వీలే తపసా 5 33, తతో మమాశ్రా యూ చేహ నోజగ్ని
ర్భూత్వా వినిస్సృత, గతశ్చ వరదం చవ్లాం సర్వలో౯వీ కామవామ్‌. 3౪,
లేన చాతానుగిపో మే ఫుత తే మునిస తమా), తేజనోజచేన పుత సే భవి
ye hr re ఖ్‌ YJ
తేసి వృపధ్యజః, 3”, సనోడయం వహ్నృరు పాగమ్యు డమూూలే మమాంతి
అప శ | అ ర్ట ఆ రి | ( ్య వాహ + 8
5మ్‌, శిష్యవ క సొంత స ౨౬. ఏతిదేవ ర స్థం వ
పద్మనాభన్య ఫనుత? మయా ప్రోక్తం సమాసేన న 3 కార్యా తపోధనాః, ౩౭,
బల 1 5 ) : అ we మా గానవిజా
సర్వత్ర, గతీరవ్యగా భవణొం దీర్గ దర్శినామ్‌ త స్వి వృత సందిప్తా జ్ఞానవిజ్ఞాన
నోభితాః, 3౮. యచ్చు)తం యచ్చ వో దృష్టం దివి నొ యది వా భువి, ఆశ్చర్యం
rr స్ట ణో ణి వే \ వ Yn nL
వరమం కించి ల్రేద్భవంతి ప్రువంతు మే. 3౯. తస్వామృ3ని కా? స్య వ జ్వృధో
య అభ 9 కనాన వే 2 5 రి ee
రసిమే స్పృహా, సం. కొధితె సాహ తేపోవనని వానసిఫిః, ౮0౦, యద్యప్యవా
మద్చష్టం పో దివ్య మద్భుతదర్శ: మ్‌, దివి వా భువి వా కించిక్సళ్యామ్య
మాక క వ త్‌ మే, శగిదమః ష్‌ సన వణ
మైళ్వర్యమాశ్చర్య ప్రతిభాతి మే, ర శబ్ద కథిత్రో హ్యార్ధః సజ్జన శ చణం
గతెక్కి చిరం తివ్షతి మేదిన్యాం కెలే లేఖ్యమివార్సితమ్‌. ౪౮౪౩: తదవాం సజ్జన
మాఖాన్నిస్సతం తశ్చమాగ మే, కథ ముప్యామృహవువళో బున్గిదీపక రం నృణామ్‌,
1 $ రౌ అ గ 5 అ గ యష్‌ స we య నో యా
రర. తతొ మునిగణా; సర్వే విసి తాః కృవ్రసన్ని ఫె, నేత) పన దళ ప్రభ న్ట్‌రప
శ్వంత జనాక్షనమ్‌. ర వ్భ యంత స్త కై వాన్యే పూజయంత సథాపే, స
గ్ఫూపి. తొర్థాభిః స్తువంతో మధుసూదనమ్‌, రజ, తతో మునిగ ణాన్స రే నారదం
దేవదర్శనమ్‌, తదా సియోజయామానుర్గచళే వాక్ళకోవి “మ్‌. రీ మునయ
ఊోచు!;:-య దాశ్చర్య మ చింత్యం చ గిరౌ ఫామవళతి ప్రభో, అనుభూతిం మున్సి

మరడర్శవాః, ఈ, వకృతిన్సా మమ పరా న కషచిక్సకిహన్య తే, న వాత్తగత

1056 ra శ్రీమవో భార లే, అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా.

శనీ పర రుని: * తదావాన్నమిన స: స్‌
గణ ఎరయాత్రావ్యర మనే రర తే | నృపినఎఘస్య హీ తార్ధం సర్వమాదితః,
రదో భగ వాన్లు సీకి కథయామాస చేవర్గిః పూర్వవృ త్తామిమాం క థామ్‌. ౫౦.
అను కాసనప ర్యాంతర్షతఆను శాసవిక వర్యణ్శివళో న చ త్వారింఛ దధికళతత నా
“అం ఉమామహే వాశ్వరన నంవాది. ్రఆతా-
ఛీషఉవా చాత నా రాయణసుహృన్నా రదో భగవానృపీ* శంక
రస్నోదు మా సాగ్గం సంవొదం పృత్యభావత, ౧. నారదజివావ:--తపశ్చచార
ఢకాకా వృవభాంకస్సు శేళశ్వరక పుజ్యే గిరౌ హీమవతి సిద్ధచారణ సేవి తే, 2
_నానావధియుతే ర మే కం అస్పరోగణసంకీ కే భూతసంఘనిమే.
ఏతే, 3, తత్ర దేవో ముదా యుకో భూతసంఘశ తై ర్ట తః నాసారూపైర్వి
రూపెళ్చ దె సరద్భుతదర్శ నై £. ర, సింహా వ్యాఘ ఘు గజ? న్‌. స్పర్వజాతిసమ
వ గాబ్రి శ్‌ చా ద
న్వితె, అ సుక ద్వీ వదనే రృశుర్ష భమ్ము సా XX. ఉలూకవదనైక్భీమె ర్ట

థె

8 శ్యేనమున _ MY నానావ్యస్థెర్మ్భ్రగమ 8 సర్వజాత్‌శమన్వి ణః ౬. కిన్నర

ర్యత్త గంధనై స రతోభూతగతై సఖా, దివ్యవుష్పసమాశీర్ణం దివ్యజ్వాలాసమా
కులమ్‌. 2౭, వ్యచందనసంయు క్రం దిన్యధూ పేన ధూవితమ్‌, తత్పరో వృష
భాంకస్య దివ్య వాది త నాదితీమ్‌, రా మృదంగపణ వొ ద్రుప్తం సర్వ భేరినినాదితమ్‌:
నృత్య బ్బ య్యూలేసం మైన బక్హిణై గ సమన్వితిమ్‌. ౯. పృన్భ త్యాష్పరసం దివ్యం
దేవి గణనేవి౭మ్‌, దృవ్షి కాంత రునశేశ్ణం దివృమమ్ముశదర్న్శనమ్‌ ౧౦. స గికి
య అలు డ్రి లి ఖీ ఛే

ఆ లగా దప ఆగ జ్‌ ఇగ z= 0 ఆ అధ
_స్పపసా తస్య గిరిశస్తు వ్యరోచత్క సార్రధ్యాయ పరమెర్వి వె ఏర్భహుఘోష నినా
దితి (౧౧. పట్పదై రువగీ తె శృ మాథవాపతీమో గిరి, తేన ెహూాత్సేవ

ర్లు a ల —3
సంకాశం భమరూవధరం తతః, ౧-౨. దృష్ట్వా మునిగ ణస్యాసీ త్పరా వీతికనా
ర్ల న.
గన, మునయశ్ళ మహాభాగా? సిర్దాన్సెవ్‌ ఏ రెతసి, ౧౩. మరుతో వసవ
గ విశ్వేదేవాస్సవాసవాః, యత్షానాగా! వ సావాచ్చ లోకపాలా హుతా
ననా? ౧౪. వాతాస్పశళ్య నవహాద్భూకా సట వాస" సమాహీ తాః, బుకవస్ప
= ॥ నా అన దర స 169
ర్యవుమెశ్చ వ్య కిరంత మహోద్భూతెకి, ౧౫. ఓపధ్‌ ఏజలమానాళ్చ ద్యోతయంతిస్త
. : న “hh ఉస
తద్వనమ్‌, వీహూ గొశ్చ మవోభాగ సానృత్య౯ వ్యనదంశ్చ హః, ౧౬. గిరిప్భ మెము
ర మ్యేషు వ్యాహరంతి" జనపియాకీ తత దేనో గిగతకే దివ్యధాతువిభూవి. తే.
WU Uy

౧౭. వరిరింక్‌ ఇవ విభా్శాాజన్ను వవిష్లో మహామనాః, వ్యాఘ్రిచ ర్థాంబరధ 58 సింహ
చరో త్రరచ్చడః. ౧౮. వా భశయభోపవీత్‌ చ లోపి- తకాంగదభూవణ%ి హారిశ ళు
ఇంగ ఆశి $ అ టీలో

౧౪౦.) ఆనుశాసనికపర్యణ్కి చత్వారింకదధికళ తత మోఒధ్యాయ!. 1057

రే భీమో భయక రా సురది( పామ్‌, ౧౯, అభయస్సగ్యభూ ఇనాం భకావాం
వృషభధ్వజః, దృష్ట్వా మహర్షయస్పశ్వే శిరోభికవనీం గతాః, ౨౦. విముకాస్సర్య

. పాపేభ్యః వోౌంతా విగ తకల పాకి, తస్య భూతపశేః స్థానం భీమారూవధరం బభో.
' ౨౧. అప్రధృష్యశరం నైవ మహెరారగసమాకులమ్‌, క్షణేన పాఒ ఛవశ్సర్వమద్భు

లో

తం మధుసూదన. _౨_౨. తశ్చృదో వృషభాంకస్య భీముకూపధరం బభౌ, తమభ్య
యావమైలసు తా భూత స్ర్రీగణసంవృ తా, ౨౩. హరశుల్యాంబరధ రా సమాన
స్ట కంస జో రార స
నృతథారిణ్సీ విభతీ కలగం౦ం రౌక్కం సర్వ తీర్థజ ద్భవమ్‌, ౨౨౦, గిరిసవాభి
స్పర్వాఖిః పృష్టతో ఒనుగతా శుభా,పుప్పవృ ప్యాఒభివర్ష ంతీగంధైర్చహువిథైె స్తథా,
చ 2 a) గా - గొ ఇత కళ జల =
2, నేవంఠీ హెమవ త్పార్శ పం పార పార్శ (ముపాగ ముత తేతెస్త ఎయంతీ
పాణీభ్యాం సరాాం చారుదర్శనా, ౨౬ హర నేత్రే శుభ దేవి సహసా నాసమా
వృణోత్‌ , సంవృతాభ్యాం తు నేత్రాభ్యాం త మోభూత మచేతనమ్‌, ౨౭. నిగ్గోమం
నిర్య్వషట్కా_రం జగడై ౪ సవాసా భవేత్‌ , జనశ్చ విమనాస్పర్యో భయశణాస సమ
న్వితః ౨౮+ నిమాలితే భూతపతౌ నష్టసూర్య ఇహాభవల్‌, తతో వితిమిరో
లోకః క్షణేన సమపద్యత ౨౯. జ్వాలా చ మహతీ దీపా లలాటా త్తీన్య నిప్ప లౌ
తృతీయం చాస్య సంభూతం నే శృమాదిత్యస న్ని భమ్‌, 30, యుగాంతసవృళం
దీపం యేనాసా మధితో గిరికి తతో గిరినుతా దృష్ట్వా దీప్తాగ్నిసద్మ *శణహమ్‌.
3౩౧. హరం ప్రణమ్య వీర సా దదర్భాయత భో చనా, దవహ్యామానే వనే తసి ౯ా
హన. ఆశీ
తమాలసరళద్రు మే, ౩౨, సచందనననే రమ్యే దివ్యౌపధివిదీవిత్తే మృగయూధై
ర్ల్రుతెర్ళికెర్డ రపార్ళ పముపాగ తేః, 32, శరణ్యం చాప్యవిందద్భి సత్సడస్స కులం
బభౌ తితోన భిస్పృళజ్య్వాలో విద్యుల్లోలాన్నిరుల్బణః 36. ద్వాద శాదిత్య సం
కాళో యుగాంతాగ్నిరివాపర్క క్షణేన తేన నిర్ద్ధోహిమ వానభవన్నగ 3౫, సధా
నుళిఖరాభోగో దీ ప్రదగ్గవనాపధిః, తం దృష్ట్వా మథితం శైలం శ లరాజసుతా
తతః, 3౬.. భగవుతం౦ (న్యా వై సాంజలి గ గృహో సీతా, ఉమాం శరర స్తదా
చీ ou ae వి a ద్ర శ జో స
దృష్ట్వా 'ఫ్రీభావగళిమార్షవామ్‌,. 3౭. పితు నవన్‌ ల్యం వ్రీ త్యాఒవళ్య త్తదా
గిరిమ్‌ త&ణన హావువాక్‌ సర్వః వ్ర కలతిస్టస్కు దర్శన, 3౮. పృహృస్టవిహాగ
ఆస ఇ ఆను అమ “౧ ఇ gr i a -5 శి
న్‌ సుపుప్పితేవన సాకు ర Ado దృష్ట్వా నీతా చెవంమ వాళి (రమ్‌,
3౯, ఉవాచ సర్యలో కానా ప్‌ం సల్‌మనిందితా, ఈం. ఉ మోవాచ:-భ గవళా
సర్వభూ లేశ నూలవాశే మహావత్క, సంశయో మే మహవో౯ జాతే సనే వ్యా
WU క్ర

స కిమర్ల దీ వ అ
ఖాాతుమర్హసి. రం. కీమర్థం తే లలాకే వై తృతీయం నేశ్రముశ్థితమ్‌, కమ్యుం

183

J

గిరిర్జగ్గః సపథతీగణకాననః ౮ ౨ కిద్యుం చ వునశ్లేవ పకృతి a
తేణైవ 'ప్రుముసా ఛన్నక కృతోఒయం తే వితా మమ రర. మ సే-థ్యర ఉవాచ.
వేత్త మే సంకృతే దేవి త్వయా బాల్యాదనిందితే, నష్టాలోక స్తథా లోకఃత్షణేన
సమపద్యశ. రర, నఫాది తే తథా లోశకే తమోభూలే నగాళ జే, తృతీయం లో
చనం దీ ౩౧ సృషం మే రశతా పజాః. క తస్య చాకో మహ తేజో యేనా

—0 ల త యు వాతో

యు వధితో గిరి, కషం చ మే దేవి ప్రశృతిస్థః ఫునః కృతః. ర౬
ఉమోవాచ; =-భగవ౯ా శేన లే వక్షం చం ద్రవక్సిియదర్శనమ్‌, పూరం
తథైవ శ్రీకాంతిము త్రేరం పన్చీనుం తథా, ర౭. దతీణం చ సుఖం రౌద్రం కేనో
ర ఏ-కొపీలా జటాక్కి కేన కంకక్చ తే నీలో బగ్గి బర నిభః కృతః రం. వాస్తే చేవ
నాకం తే సతతం శేన తీపత్కి జటి శో బహాచారీ చ కీముర్ధమసీ నిత్య దా. ళో,
ఏకం మే సుశయ సరం వక్తుమగ్గసి వై వై ప్రభో, సధర్తచారిణీ చాహం భశకా
వేతి నృవధ్యజ,౫౦. భీష్మ ఉవా ద;ంలా-వవము క్షస్బ భగవా౯ నే లఫు త్య ఏనా
కధృక్‌, తస్యా ధృత్యా చ బుద్ధ్యా చ వీ లిమా నభ వక్సభుః: ౫౧, కతసామ బివి
ద్ఞేవసుభ గే నూ యతాముతి, హాఖభిత్యైకృవై మెతాని రూపాణి రుచిరాననే 1 ౨,

ఇకీఅనుశాసనప ర్వాంతర్షత ఆను శొస నిక వఏ INP చత్వారింశ దధిక థత్రత్ర మోఒధ్యాయ,

ఫీ భగవా నువాచ;___పిలో తము నామ పురా బహణో యోషీదుత

WU జా /-+* జాలి

మా, ఫ్‌. తిలం ననిన ఎతు ౧త్న్నావాం లో శుభా, ౧. నాభ గుచ్చత

మాం చేపి రూ వేణా ప్రతిమా భువి ప్రదవీణం లోభయంలతీ మాం శుభే రుచిరా

ననా. .౨. యశో యతస్బా సుపతీ మాముపాధావదంతి కే తత సతో ముఖం
శాత

బారు మమ దేవి విసిన్లతిమ్‌, 3. తిం దిద్భుషుర హం యోగాచ్చతుర్తూ ర్రిత్యవూ

గతః, చతుర్షుఖశ్చి సంవృత" దర్శయ౯ యోగము త్రమమ్‌, ర. పూర్వేణ వదనే

నాహమిందృత్సమనుళాసి హూ, ఉత్తలేణ త్వయా సారం రమామ్యహమనింది శే,
UU శ)! ౨ థి ల

౫. పశ్చిమం మే ముఖం నౌమ్మం స్య ణిసుఖావహమ్‌, దశీణం థీమనం కాశం

సంహారతి పజా$, ౬. జో రె చ తౌ ల్‌ :

రౌద్రం సం తి ప్రజా? ౬. జటి బ్రహ్మచారీ లో కొనాం వాత కామ్యుయా,

దేవ కా ర్యార్థ సిద్ధ్యర్థం వినాకింమే కరే సితమ్‌, ౭, ఇచేణ చ పురా వజం

థి ల WW

థీ పం శ్ర కారపిణా మమ, దగ్గ్వా కంఠం తు వ తేన కంఠతా

నువు. ౮ see --వాహనేవ్యత్ర సర్వేషు 3 శ్రీ మత్స్య చ్యేషు స సత్తమ,

కథం చ వృషభో kt వా ముపాగతిః ౯, నుహేశ్వర we
; wo .

ry
|

|
Me

అక ఎగ చం

ర౮౧.] _ అనుకాసనికవర్వణి ఏక చత్వారింశ గధిక శి తత మో౭.ధ్యాయక. 1069

సుర భీమన్ఫజద్బఏవా చేవభేనుం పయోముచమ్‌ సొ స సృష్టా బహుధా జూతా శ్రర
మాణె ప పయో= ముతమ్‌. ౧౦. తస్యా వత్సముఖోత్స నః ఫెగోమరధ్లాత, మాగతికి,
త్రత్రో దగా మయా గావో నానావర్షత్యమాగ తాః, ౧౧. తో ఒహం ప గురుణా
శమం నీతో ఒర్గ వేదినా, వృపం వై చెనం ధ్వజార్థం మే దగా వాహానమేవ చ, ౧

: ఉమోవాచ;నివాసా బహురూపాో దప! సర గు శాన్ఫితాకి తాంక్చ సంత్యజ్య

భిగవ౯కా శ్రశానే రమసే కథమ్‌, ౧౩, శే శాస్థికలి లే భీము కపాలఘటస )కు లే:
గృధ్యగోమాయుబహు కే చితాగ్ని శతసంకులే, ౧౪. అళుచౌ మాంసకలిలే వసా
క్‌ ణితకర్ష మే, వికీర్ణాంత్రాన్టి స్టినిచయే శివానానని కాది తే, ౧౫ మహేశ్షకఉవా చః-
మేధ్యా న్వేష మహీం ee విచరామ్యనిశం సదా న చ మేవ్యతరం కించిత్‌
వ్‌ + Sin న
న శొనాదిహ లకు తే. ౧౬. తేన మే సరవా సొానాం ch థానే రమతే మనః, నృగ్రాధ
శాభాసంఛ న్నే నిర్భున్నస, గ్వృభూషి జే ౧౭. తత్ర చైవ రమంతీ మే భూగ ఘా
శ్ముచిసీ తే న చ భూగతగై లేవీ వ వినాజఒ హిం ప... స్ట హూ ౧?.వవవానో హీ
మే మేధ్యస్స (ర్రీ యశ్చ మత శుభే, స్రఇ్యకః పంమక కేవ మేధ్య కామైరుపాగ్య తే,
౧౯. ఉమోవాచ;-భగవ౯్‌ సర్వభూ తే) సర్వధర్థ భృ తాం వర్క. పీనాక వానో వరద
సంశయో మే మహాశనయహ్‌, _9౦. అయం మునిగణస్పర్వ సప.స్టేప ఇతి ప్రభో
తవోన్వేషకరో లో శే ఛ్రమతే వివిధాకృృతి;, _౨౧. అస్య వైవ్ష్షిసంఘస్య మమ చ
పియకామ్యయా, ఏతు మమేహ సంచేహు వకుకు5 స్నరిందమ ౨_౨,. ధరః
గ “అ యాలి ఆశీ
కిం లవణ: వో కః కథం వా చరితుం నె, శఫ్నో ధక మవిఎదద్నిరరజ వద మే
(yo సూ త భఖ ఫా
పృభో. ౨౩, నొరదణ వాచాక శ మునిగణప్సర్వన్తాం చేపిం పృత్ముపూజ యేత్‌.
గ 9 ee ౫+ నవ
అహాంసాస సనన చనం సర్బభూ జానుకంవ+మ్స్‌ ళమో దానం యఖథాోకి బారో
ధర్మ ఉత్తమః ౨౫. పర దా రేప్వసంసకో న్యాస ప్ర్రీపరర క్షణమ్‌, అస తాదాన
విర మో మధుమాంసస్య వర్ట నమ్‌. ౨౬. ఏష పంచవిధో ధరో బహు శాఖః సుఖో
దయ, జేపాభిర్టర్మపర మైక్చ ర్త వో చేవాంంభవః ౨౭. కహ బై గ వక్ష
పన ం జబ జ వ Wn క్తి వభ 6 చ మీ నే
సంశయః స్పృృప్రై స్తం "ము సంశతుమస్వాసి, చాతుర్వర్ణ స యో ధర్మ స్సెె స
a . ర భూహస్తే & . క Fg రన తో ర
ధత్తే సుఖావహః, ౨౮+ ద్రాహణే పదృకో ధరః క త్రియేకి ఎకో భవేత్‌, వై శ్యే
కీంలక్షణో ధర శ్మాద్రే కి లవుణో భవేత్‌ , ౨౯, భగవాను న'చ.---న్యాయత
సే మహాభాగే సర్వశ స్సముదీరిగ్క, Sau ఖో క ద్విజా
తయ], 30, ఉపవాసస్పదా ధర్మో హహ. ప హి ధర్ధార్ధస సంపన్నో

1060 ౨... శ్రీమవాభారశ్చే అనుశాసనపర్వణి [అధో
దృెహాథాయాయ కల్పతే. 3౧ తస్య ధర్మ కియా దేవి బృహాచ ర్వా చ న్యాయత;ః, |
వృతోపనయనే చైవ ద్విజో యేనోపపద్య కే, 3 ౨, గురుడై వతపూ జార్థం స్వాధ్యా.
యూ భ్యసనాత్మ కః, బేహిభిర్ధర్మపరమెశ్చ ర్తవ్యూ ధర్యసంభవః. 33. ఉమోవాద-
భగవ౯ సంక యో మేఒస్తి తం మే వాఖ్యాతుమర్హసి, చాతుర్వర్ష కస్య ధర్మం వై
నైవుణ్యేన సృకీ రయ. 36. మహేశ్వర ఉవా చ- రహాన్య శ వణం ధర్లో వేద వ్రతని"పే.
చణమ్స్‌ అగ్నికార్యం తథా ధరో గురు కార్య పుసాధనమ్‌. 3౫. భెతుచ ర్యాపరో
ధరో నిత్య యజ్ఞో పఏతినా, నిశ్యస్వాధ్యాయినో ధరా బ్రహచర్యాశృయ స్తథా.
ఏ౬, గురుణా చాభ్యనుజ్ఞాతస్సమా వేత వె ద్విజీ పిండే తానంతరం భా ర్యామను
రూపాం యథావిధి. 3౩౭. శూదా/న్నవర్షనం ధర్మ స్తథా సత్పథ నేవనమ్‌, ధరో
నితో్వోపవాసిత్వం బృహచర్యం తణఖైవ చ 3౮, ఆహి తాన్నిరధీయానో జవ
నస్స య తేందియకి విఘసాశీ య తాహారో గృవాస్థస్సత్య వాక్ళుచిక. 3౯, అతిధి
వృతితా ధర్తా ధర్మ న తాగ్నిథధారణమ్‌, ఇ ట్ర్‌ పశుబంధాం చ విధిపూర్వా౯్‌
సమాచరేత్‌ .;౪0, యద్హశ్న పరమో ధర్మ స్తథాఒహింసాఒథ దేహిష్సు అపూర్వ
భోజనం ధర్లో విభు సాశిత్వ మేవ చ. రం. భుం కే వరిజ నే వళ్చాత్‌ భోజనం ధర్మ
ఉచ్యల్కే బ్రాహణస్య గృవాస్థస్య శ్రోత్రియన్య విశేషతః ర ౨. దంపత్యోస్సమ
కీలత్వం ధర్మన్నా ద సవా మేధినః, గృహ్యాణాం చైవ "దేవానాం నిత్టఫుప్పబలి
(క్రియా. ఈ3. నితోోవలేపనం ధర్మ స్తథా నిత్యోపవాసితా, సు సంసృృష్టోవలి స్తే చ
సాజ్యధూ మో భ వెద్దృ హా, రర, ఏష ద్విజజనే ధరో గార్హ స్టో లోక థావణ!,
ద్విజాతీ నాం సతాం నిత్యం న చనెష ప్రవర్తతే, ర, యస్తు మత్సగతో 'చేవి
త్వయా ధర్మ ఉదీరితక తేమహం లే వవమ్యూమి తిం మే శృణు సమాహితాః,
౮౬. తత్రియస్య స్తతో ధర్మః వపజాపాలనమాదిత,, నిర్షిష ఫలభోకా హీ రాజూ
ధే యుజ్య లే, ర వ్రజాః పాలయతే యో? హీ ధర్రేణ మనుజాధిపః, తస్య
ఇ లోకాః పజాపాలనసంచితెః, ర౮, తన 8 వ
న లట SE RS oe
లీ ) ఆన్న పెారాత్రవరిస్పందో దానాధ్యయనమేవ చ ర౯ః
యజ్ఞో పపితధరణం యజ్ఞో ధర్మ క్రియా సఖా భృత్యానాం భరణం ధర్మః కృతే
కర్మణ్య మోఘతా, ౫౦. సమ్యగండే స్థితిరర్ళో ధరో వేదకృతు క్రియా, వ్యవహార స్థితి
ర్ధర్మస్సత్య వాక్యరతి స్తథా. ౫౧. ఆర్హహ స్త పదోరాజా పేత్య చేవా మహీయ తే,
గోబ్రాహణా న విక్రాంతస్పంగ్రామే నిధనం గతః, ౫౨. అశ్య్వమేధజతా౯ లోకా.
నాప్మోలీ త్రీదివాల మే, వె ళస్ట్‌స్య సతతం ధర్మః పాళుపాల్యం కృపీ సఖా, 3,

౧౪౧.) కకక వక bid a చధికశ త అ 1061

అగ్నిహోత్ర పరిస్పందో దానాధ్యయనమేవ చ, వత సత్సథ స్రాన మాతిథ్యం
పశ మో దమః, సం. విప్రాణాం స్వాగతం త్యాగో వైశ్యధర్భ స్పృనాతనక తిలా౯
న్‌్‌ రసాంశై పవ విక్రిగేయాన్న వై చైవ హి. ౫౫, వణిక్సథముపాసీనో వైశ్యః

స్పత్పథమా క్రిత! స ర్యాతిథ్యం త్రీవర్షస్యయ థాశ క్రి క్రియ థార్తతః. ౫౬. శూద్ర ధర్మః
పరోనితృం శుశ్ర్తూ పా చ ద్విజాతిషు, స శూ ద, స్పంశితతపా "సత్యవాదీ జితేంద్రియః
౫౭. శుక్రూ షురతిథిం ప్రాసం తేపస్పంచిను శే మహత్‌ , నిత్వం స హి శుభాణారో
చేవతా ద్విజపూజకః. ౫౮. శూద్రో ధర ఫలెరివ్హై స్పంప్పయుజ్వేత బుద్ధిమా౯,
ఏత శ్రే సర్వమాఖ్యాతం చాతుర్వర్ల స్స శోభ చే, ౫౯, ఏకైక సేవా సుభగే
కిమున్యత్‌ శతు మిచ్చని, ౬౦. ఉమోవాచ;ంలాడిక్త స (యా షృథస్ధర్య శ్చాతు
ర్వన్త ఫ్రపొాతళ్ళుభ +, సర్వవ్యాపి శు యూ ధరో భగవం స్తద్బభఏిమి తే. ౬౧.
మ హళ్వరఉ వాచః బ్రాహ ణా లోక సారేణ సృృష్టాధా శ్రా గుణార్థినా, లోగాం
సారయితుం కృతా త నృశ్తెక్టిమ శీ తిదేవతాి. ౬, వకు వ్రవయ్యూమి
ధర్మ రర రృఫలోదయహ్‌, బ్రాహ్మణము హి యో ధరః 8 సధర్మః పరమా వుతిః, ౬3,

క్యా శే లోకధ రా నం త్రయ! స్పా స్స యంభువ్యా పృథి ప్యాం సర్టనే నిత్యం
సృృష్టాం మనని వె సా జ్‌ వేదో క్షః పరమో ధరః స్మృతి శాస్ర “గతోపరః,

విద్యాళా న తట రికా త్రిపరిశ్రాంతో | మైత్ర వష సృతో ద్విజః,

౬౬ పడిమానితు క రాణి పోవాన న ' సశ్యరశ, వృత్త షం si all, వె
శ్చణు ధ రాక్‌" సనాతనా౯,౬౭. యచనఎ యాజను చేవ తేథా దానప్రతి గృహా
అధ్యాపనం చాధ్యయనం పట్‌ కర్తా ధర్మభ్యా ఏజీ, ౬౮. నిత్య స్వాధ్యాయి ఆ"
ధరో ధరో యజ్ఞస్సనాతనః, దానం పృశస్యతై చాస్య యథాశక్తి యథావిధి,
౬౯ా శమస్తు పరమో ధర్మః సృవృత్త స్పత్సువిత్యశ ః, గృహస్థా నాం విశుద్ధానాం
ధర్మస్య నిచయా మవో౯. 80. పంచయక్ష్మ కులాల సత్యే వాగనసూయుకి క్కి
దాతా 'బా్రాహణసత్కంరా సుఫంసృప్టని వెశినః ౭౧. అమాసీ చ సదా జిహః
న్నీ గ్గవాణి పద స్తథా, అతిథ్యా భ్యాగ తర తీశ్ళుపాన్న కృతే భోజన, ౭౨. పాద్య
నుర్చ కం యశా న్యాయహాసనం శయనం తఇ్వ్యా, దీపం పృతిశృయం చైవ యో
వేదాల క ధారి కః. ౭౩, ప్రాతరు పాయ బాచమ్య భోజనే నోపమంత్య చ
నర త్యానువ్ర జేద్యశ్చ తస్య ధర్శస్సనాతేనః. ౭ర, సర్వాతిథ్యం తీ, వర్షస్యయ థా
శి నిఖానిళమ్‌, శూ దృభర్శస్సమాఖ్యాత(న్ర్రివర్షపరిచారణమ్‌,. ౭౫, వవృత్తి

108 ౯. శ్రీమహాభారతే, అనుశాసనపర్వణి 3 |అధ్యా.
లశణో ధరో గృవాస్థస్య విధీయతే, తమహం వర్త్షయిపాామి సర్వభూతపహితం
శుభమ్‌, ౭౬. దా౭వ్యమసకృచ్చ కా యపష్ట్షవ్య మసకృ తెథా, పుష్టి! ర్య పిధానం చ
క_గ్రవ్యం భూ తిమిచ్చ తా, ౭౭. ధ్యాణాాస్స్పమాహర్యో థర అం త్రీథా ధనమ్‌,
క ర్థవ్యం ధభ3 పరమం మానవేన ఫయక్నతః. ౭౮. ఏశ్తేశాంశేన ధరాళొా
వ లాలి క్‌ ఆ థి
కర్తవ్యా భూలిమిచ్చతా, ఏ కేనాం శేన కామార్ధ ఏక మంశం వివర్ధయేత్‌ , ౭౯,
నివృతి లశ ణ_స్త్వన్యో ధరో మోమాయ తిప్టత్సి తస్య వృత్తిం వవవమ్వూమి
శృణు మే చెవి తత్వత*, ౮ం. సర్యభాతదయాధర్థాన ఎక్‌ గామవాసితా,
అశాపాళవి మోత్షశ్చ శస్యతే మోశ్షకాంక్రిణామ్‌. ౮౧. నకుండ్యాం నోదశే
సంగో న పససి న వాసనే, న త్రీదండేన శయనే నాన్నా న శరణాలయీ. ౮.
అధ్యాత్మ గతిచిత్తోయ చస్రేన్ననా స్రత్సెరాయణకి యుకో యోగం ప్రతి సదా ప్రతి
న జ్‌ 3 *లహరో నిగ cy
సంఖ్యానమేవ చ, ౮౩౫. వృవమూలవ9 నిత్యం శూన్వాగార నివేశనః నదీ
పుళినశాయీో చ నదీతీరర తిక్స యః, 5౪౮, వీము క్ర స్పర్యసంషు స్నహబంధేషు
॥ న 5 a గా ప గన; Ml న్‌ా
చ ద్విజ, ఆత్మన్యేవాత్తి నో భావం నసమాస్వ్ఞక వైద్వొిజః, ౮౫. స్థాణుభూతి
>< చీ 7 పో లా | నా. ల
నీశాపో దో మోత్షదృష్పైన కరా పరవ జిత్‌ యో యుక్త స్తస్య ధర్మస్సనా
రి క్ర స \ ) [|
తనః, ౮౬ నై త్ర నిరాసకో న నైక గామళోచరః, ముక్తో హ్యాటతి నిర్గుకో న
_ చక ఫుళినే శయః, ౮౭. వవ మోవక్షవిదాం ధర్రో వేదో క్షస్స త్సథస్స తామ్‌, యోగ
మార్గ్లమనుయాతీమం పగం తన్వ నవిద్య తే, ౮౮-. చతుర్విధా భిథవ స్తే కుటీచక
బహూదకొ, హంసః వరమహంసన్న యూ యః పళ్చాత్సే ఉత్తమః, ౮౬౯, అశః

త

పరతరం నాస్తి నాచరన్న తిరో గతః, అ 8ఖమసుఖం నొమ్యమజరామర మవ్య

యమ్‌. ౯౦. మావారి లాగ మోక్ష ధర్మళ్చ సజ్జనాచరత సృథ్యా భామ.
./ a Oe. మళీ ఒళ YK ఇద ]

తో జీవలోకస్య మార శ్యెయస్క_5 మజాకా. ౯౧, బుపిధర్ర స్తు ధర్మజ్ఞ శతు

మిచ్చా మ్యతః పరమ్‌ స్పృహా భవతి మే నిత్యం తవోవననివాన్సీవు, ౬. ఆజ్య
-£ న్‌ రీ జ

ధూమో భ వేద్దంధ్‌ రుణద్ధివ తవోవనమ్‌, న దృష్ట్వా మే మునుల మహా
7 గో మ్‌ జో

సిధర కృతం ఖ్‌, సర్య

. ధర్మార్థ తత చేవ దేవ వదస్థ మే. ౯౮ నిఖబేన మమా పృష్టం మహదేవ

శర సదా భజేతీ, ౯౩. ఏశం మే సంశయం జేవ ము

| . న క్ష f శై Ep శ CE కవు. | 1
యశాకభమ్‌. ౯౫, రభ గ వాగువా చావ త హాం ధవవ్యోమి మునిధర్డ
మను త్రముమ్‌, యం కతా మునయో యాంతి pis సుతవసా శుభే, ౯౬, చన
పానామృషీణాం యో థరొోధర్శవిదాం సలామ్హ్‌ తం మే శృణు మసోభాగో

| న 3 దంతి సతత బావ సనోతల
ధర జే రాట ద్‌ కం ప 0 ee లై ఫిన్‌ కరం

జ

౧౪౨,] అనుశాసనికవర్వణి, ద్వి చ త్యారింశ దధికళతత మాఒధ్యాయ!. 1008

శుభమ్‌ అమృతం బ్రహాణావీక మధ్యర వ్ర సృతం దధి ౯౮. ఏష తేపాం విళు
ద్దానాం శేనపానాం తపోధనే, ధర్మ చర్వాకృతోమార్లో వాలఖల్య గణే శృణు.
౯౯. వాలఖల్యా పా మునయస్స్ఫూర్య మండ లే, ఉంశో తిష్టంతి ధర్మజ్ఞా
శ్యాకునీం వృ త్తిమాస్టితా, ౧౦౦, మృగనిక్షోకవసనా శ్చీగవల్కలవాసం నిర్ష కం
ద్వా స్పశ్చేథం వ్రాప్తా వాలఖిల్యా స్పపోధనాః, ౧౧౧. ఆంగుప్రపర్వమా ్రా యే
భూ కా న్వే న ప తవశ్చరణమివా:తి తేపూం ధర్మ ఫలం మహత్‌,
ద్య|ోశతయంతి దిక్‌
స్ప ర్యా స్తపసా దగ్గకిల్సి హా, ౧౦౩. యే తనే కుద్ధమననసో దయాధర పరా
యణాక, సుతేశ్నక్షచరాః. వుణ్యాశ్చోమలోక చ రాశ్చ యే. ౧౦౪. విశృలోక
సమిపస్థాస్త ఉంఛంతి యథా విధి సంప్రతాళి క్షికుట్టాశ్చి దంతోలూఖలి కా
శ్చ యే. ౧౦౫. సోమపానాం చ చేవానా ముష్షపాణాం తణెప చ, ఉంఛంతి యే

౧౦౨ తేసురె స్పమతాం యాంతి సు కార్నారసిదయే
మ లథ థి

సమిపసొన్సదారా నియతేందియా!. ౧౫౬. తేపామ్నొపరిస్పందః విత్యూ శాం
థై లీ
చార్చనం తేథ్యా యడ్లానాం చైవ పంచానాం యజనం థర ఉచ్చ తే, ౧౧౭ ఏష
చక చైచ్చేవి దేవలోక చరైక్ట్యవైః, బుషీధర స్పదాచీనో యో న్య స్తమపి
(ss C—O DJ J —_ ర్‌ —0
- నరెందంవరి దరేకు స ర నవా
మే శు, ౧౦౮. నర్వ బన భరి న దు ఆకా జిలేంద్రి యె”, కామక్రొ,ఖ
తతః పశ్చా సతీ వ్యావితి మే మతిః, ౧౦౯. అగ్ని పాళాగృపరిస్పందో ధర్మచక్రం
సనాతనమ్‌, నోమయజ్ఞాభ్య్యమజ్తాపం పంచమి యజ్ఞ ద వీ ణా, ౧౧౦ నిత్యం
ర క ఇ ౨ 3 + చీ వె “| ర ద. + |
యజ్ఞః క్రియాధర్యః పీతృచెవార్భనే రతికి సర్యాకిథ్ళం చ కర్తవ్య మన్నే
నోంఛార్శి తేన నై ౧౧౧ నివృ త్రికుపభో-గము గోరసానాం శమే రతి
స్థండిలీ శయనే యోగళ్ళాక పర్ల నిషేవణమ్‌. ౧౧౨. ఫలమూలాశనం వాయుథ
రాపః 2 వలభత్షణమ్‌, సు సొర సియమాహ్యా తే మైర్భయంతృజి ఆ'ం గతిమ్‌.
౧౧౩. విభూమే సన్న ముస లే వ్యంగా శే భు క్షవద్ద నే, అతిళపాత్రసంచా నే కాలే
విగతభైక్షు కే. ౧౧౮. అతిధిః కాంశమాణో వై శేసాన్న కృతభోజనః, సత్య
స! మున ర్లెణ యుజ్య తే. య న స్తంభ న చ మాని స్వాన్నా
పస విన తా మిత సః సే యస!
వ్రసన్‌ షన న్బతేః, మల మిత్ర సమో మెఠి ) యస్సథధర్మ విను తేమకి ౧౧౬.
అనుకాసనప ర్య్వాంతర్లత ఆనుళా సనిక్షపర్యణి, ఏక చ త్యారింశ దధిక శ తతె మోధ్యాయః
ఉమోనాచః-దేఇెషురమణీ మేషు నదీనాం నిర్ణ రేషు చా సవంపీనాం
Uy
నికుంబేషు వర్వ లేషు వనేషు చ, ౧ చేశేషు చ పవిశ్రేషు ఫలవక్సు సమాహీక్క,
లవతు చ మేధ్నషు వస రి 4 మువీ శు
నూ స్స ధ్యషు సంతి నిన ఎల ౨. తేపూమవి పథి పుణ్యం శతు

1064 ..... ఆ్రుమహాభారలే, అనుశాసనపర్వణి (అధ్యా,

మిచ్చామి కంకర వాన ల తు దేవేశ స్వశ రీరోపజీవిషు, 3, మచి హీశ్వరః
ఉవాచఃాహాన పస్టేషు యో ధగ్మస్తం మే శృణు సమాహిఠా, శ్రుత్వా చై చెక్ర

మనా దేవి ధర బుద్ధిపరా భవ, ఈ సంసి ర్నియ మైన్సద్భిర్వన వాసముపాగ తై 8

9

QQ

వానపగె రిదం కర క్త రవ్వ వెం న్యు య యాగ్భశ మ్‌, 2, (కాట మఖ పే.!0 చ వీశ్చ
ఫ్‌

'జీవార్చను తథా అగ్ని హెరా క్ర పకిస్పదం ఇప్టి హెనువిధి స్తథా. ౬. నీవార

Mone చైవ పఫలమూలని వే. వణమ్‌, ఇంగు డైరండ తే లానాం న్నే సోర్థం చ

పేవణమ్‌,ఓ యోగచర్యా కృ శై శ్‌ కామకో9ధవివర్ణి తె వీరశయ్యా న్‌ు

సద్భి ర్విర స్థానోపనే నేవివిః: ౮ యు మ క ఫీగవి థె ప్పవ్ళి గ్‌ పంచతపె సశ్చా
మండూకి యోగ నియ గ్య థా న్యాయం నిపే.విఫిః;, ౯, ఏరానన గలెర్నిత్యం
స్థండి లే సయనై స్తథా, కీతతో మాగ్ని ఇాగన్న కర్తవ్యో ధర రృబుద్ధిభి!, ౧౦;
అబ్బ శై కాయుభ క్షళ్చ చవలో త్రరభోేజనైక అశ కుక్టై స్తథా క లః సం
ప్రవాళ స్తథా పరైః ౧౧. చీరవల్కల సంవ్నీతె ర ర్యృగచర, నివాసిభిషి కార్యా
యాత్రా యథాకాలం యా ధరం యథావిధి ౧.౫౨, వననితె స రన చర

ర్వన స్ట ర్వనగో చ రె 9, వనం గురుభిరా సాద్య వ సవ్యం వనవాసిభ్యి, ౧౩. తేషాం

హోమ క్రియాధరః పంచయజ్ఞ నిమేవణమ్‌, భాగం చ పంచయిజ్ఞ స్వ వేదో క్ర
స్య్వాను పాలనం, ౧౦. అష్టమి యజ్ఞ ప లొ చాతుగాస్ఫనిషేవణమ్‌, పార్ల మాసా
దయా య జ్ఞా నిత్య యజ్ఞ సభెవచ, ౧౫ విము క్షదారసంయో గైర్విముకా
స్పర్వసం! కై రక్కి విముకా సృరగ్వసాపై శ్చ చరంతి మునయో వనే ౧౬, స్తుగ్భాండ
పర మానిళ్యం అ తాన్ని శ రణాస్పదా, సంత స్సత్పథని త్యా యే తే ఈూండి
పరమాం గతిమ్‌, ౧౭. బ్రహలోకం మహాపుణ్యం నోమలోకం చ శాక (తము,
గచ్చంతి మానయనస్ఫిన్లా' సతర్ణధర వ్యపాశ యాః, ౧౮. ఏష ధర్తో మయా దేవి
వానృపస్థా శ్రితళ్ళుఖే వి స్తలేణాథ సంపన్నో యథా సూల ముదాస్ఫతః, ౧౯,
ఉ మోవాచ:ాభగవలా సర్భభూతేశ సర్వభూత నమస్క్భ్శ, యో ధరో ముని
సంఘస్య సిద్ధివాటేషు తం వద _౩౦. సిద్ధివాచేషు సంసిద్ధా _సథా వననివాసినః,
దారసంయుకా స్తపాం ధర్మః కథం సృృతేః* ౨౧. మసహాదేవఉవాచ;-
స్తాపనా చేవి సక్వే దారవిహారిణక తేషాం మాండ్యం కపాయశ్చ

లు "గ్ర
Se

శ

న 2౨, కిల ప పకశ్చ. పాలం బువక్చతం.

౧౪] ఆనుశాసనికొపర్వణ్మి ద్విచ త్యారింశదధికశ శత వా 1065

| మహత్‌, సమాధి స్పత్చథస్థాసం యథోద్దిషంనిషేవణము. ౨౩. యేచ తే పూర్వ
_ శీధితా ధర్ధాన్సే వనవాసి నోమ్‌ యది సేవంతి ధర్లాంసానావ్ను వంతి తపఃఫలమ్‌.
౨౧౫, జ. చ దంపతిధర్తాణః స్వదారనియ తేంద్రి యాః, చరంతి విధిదృష్టం తదృతు
కలాభిగామినః ౨౫, తేషా మృషీ కృతో ధర్లో ధర్మిణా ముపపద్యశత్తే న కామ
> “<n | శశ అ అ అ
కారా త్కా మోపన్యః సంసేవ్యో ధర దగ్భిథి! ౨౬. సర్వభూ తేషు యస్సమ్యక్‌
దదాత్యభయదశ్షి శామ్‌, హింసాదోవవిముక్తాతా స వై ధర్మేణ యుజ్యతే.
౨౭ సగ్యభూతానుకంవీ యః సర్వభూ తారవవుతః, సర్వభూ తాత భూకక్చ స
వై ధశ్తేణ యుజ్యతే, ౨౮ సర్వవేదేషు వా న్నాసం సర్వభూతేషు చార్హవమ్‌,
ఉభే ఏతే సమే స్యాతామాకనం వా విశిస్యతే. _౭౯. అర్హవం ధర మి త్యాహు
ర్ల జ్జ € జ లి
రధర్లోజిహ ఉచ్యతే, అర్హవేనేహ సుయుకో నరో ధడేణ యుజ్య తే, 350, ఆక వే
ప స. ద్‌ జి ర దే
తు రతో నిత్యం నసళ్యమర సన్ని భౌ, తీస్తాదార్టవ యు క్త స్సా్యాద్య ఇ చ్చేద్ధర్మ
మాత నః 9౧. తూంతో దాంతో నికో ధర హ్‌ స విహింసక క, ధో రత
పప నిశ్యం నో ధశ్రేణ యుజ్య కే ఇ, 3_9. వ్య పేతతంద్రీ ధరాళా క క్యా 'సక్పథ
మా శ్రిత చారిత్రపరమో బున్గో బ్రహభూయాయ కల్పతే. 33. ఉమోవాచ,
ఆ శ్రచూభిరశాజేన తాపనా జ్‌ త్ర హోధ నా దీ ప్రిమంతేః వ్రీయాశ్చెవ చర్య
యాథ భవంతి తే.36. రాజానో రాజ పుత్రాళ్చ నినా యే మహాధనాక కర్మణా
శన భగవక" ప్రాప్నువంతి మహాపలమ్‌, 3౫, నిత్యం స్థానము పాగమ్య దివ్ఫిచంద
నభూపి తాక కేన వా కర్మణా దేవ భవంతి వనగోచరాకిి 3౬. ఏతం మే సంళ
య) చేవ తపశ్చ ర్యా శీతం శుభమ్‌ శంస సర్వమశే పేణ త్ఫకు త్రీవురనాళన,
3 ౭. చెవఉవాచ;ాఉపవాసవ తైర్షాంతా అ హంస్రాస్సత్య వాదిని, సంసిద్ధాః
ప్రేత్య గంధ రె సః సహ మోవంత్య నామయాక. 3౮ ముడూక యూగళయనో
యథాన్యాయం యథావిధి, దీమౌం చరతి ధరాత్గా సనాగ్రైస్పహ మోదతే, 3౯.
శప్పం మృగగణోత్సృప్రం యో మృగైస్సహ సేవతే దీక్షితే వై సమాయుక్తః
జ వా $ Eg (న్స ర
స గచ్భశ్యమరావలీమ్‌ రం. శైవలం శీర్మవలిం వా తద్యతు యో నికే సేవతే,
లీతయోగవ-బూ నిత్యం స గ చృేశ్చరమాం గతిమ్‌. ౮౧. వాయుధ వ్ర స ంబుభ క్రో
వా ఫలమూలాశ నో౭. పి కో యు మే పై ( క్యర్యమాథాయ మోద తేఒప్పరసాం
గడె. ర_9. అగ్ని యోగవ హా గీ శే విధిదృధేన కరణా చీర్హా ద్యాదశవ
యా ; టీ వై) రీ —0
రాగో రాజూ భవతి పారిన, ౮౩. ఆహాగసియమం కృత్యా మునిగ్యాదశ వార్షిక మ్‌,
మరం సం సేవ్య యత్నేన రాజా భవతి పార్థివ, లర, స్థండిలే భుద్ధమా కాశం
4

1066." శ్రీమవాభారలేే అనుశాసనపర్వణి. [అధ్యా .

పరిగ్భుహ్వూ సమంతతః, ప్రవిశ్య చ ముదా యుకో దీనాం ద్వాదశ వాగ్గి కీమ్‌, ౪x,
చేహం బానశ నే త్య కా! ఇ స్వే సుఖ మేధ శే, స్థంజిలస్య ఫలాన్యాహుర్యానాని
శయనాని చ ౮౬, గృహాణి చ మహారాణి చంద్రశుభాణి భామిని, అత్తాన
ముపజీవ౯ యూ నియతో నియకాశన;$. ర౭. చేహం వా శయనే క్వ క్యా
స స్వర్గం సముపాళ్ను తే, అత్థానముపజీవ౯ యో దీశ్షూం ద్వాదశ వార్షి క్రీమ్‌. రర
త్యక్వా మహార్లవే బేవాం వారుణం లోకమశ్ను శే, అశ్రానముపజీవ౯ా యో
దీమాం ద్యాదళ్‌ వార్షికమ్‌, ర౯. అశనా చరణా భిత్త్యా గుహ్యశేషు సమోదతే,
సాధయిత్వాఒఒ తృనాశ్తౌానం నిర్ల గందో( నివ్బరిగ్నవాః ౫౦. చిర్త్యా ద్వాదశ వర్షాణి
దీశ్షూ మేనాం మనోగ తామ్‌, స్వర్లలోకమవాప్నోతి చేవెశ్స సహా మోనశే. ౫౧,
ఆ తానమువజీవ౯ యో దీవోం ద్వాదశ వార క్రీ హుత్యాగ్నా చేవాముత్స జ్య
DE 0 యె లు
బ్రహలోశే మహీయతే. ౫౨, యస్తు చేవి యథాన్యాయం దీక్షితో నియతో
ద్విజః, అతృన్యాతానమాధాయ నిర్మ మో ధర్మ లాలసః, ౫౩. చీరా ద్యాదళవరాణి
దీక్షా మేతాం మనోగతామ్‌, అరణీసపాతం స్కంభే బద్ధ్వా గచ్చక్య నావృతి. ౫౮.
ఏరాధ్య్వానం గతో నిత్యం వీఠరాసనగతి స్తథా, వీర స్థాయీ చ సతశం స విరగతి
మాపు యాత్‌. ౫౫, సశ కృలోకనో నిత్యం సర్వకామపురన్క్బుతః, దివ్యవుప్పస
మాకీక్లో దివృచందనభూమితః, ౫౬. సుఖం వసతి ధర్లాత్తా దివిదేవగకైస్సహ,
పీరలోకగతో వరో విరయోగవవాస్సదా. ౫౭, సత స్థస్సరముత్స జ్య దీతీతో

న్‌ రా జ ఆర న్ను ఇ. అ బబ అ ఇళ న
నియత శుచిః, విరాధాగనం పృపచ్యః స్తస్య లో కొస్పనాతనాః. ౨౫౮౫. కామ
నన విమానేన స వై చరతి ఛందతః, క కలో గతశ్శ్రమాన్లోదతే చ నిరా
మయ], ౫౯,
అనుశాసనిక పర్వణి, ద్వి చత్వారింశ దధిక శతత్ర మోఒ ధ్యాయః,

ఉ మోవాచ;-- భ గవ౯ా భగనే తృఘ్న పూస్తో దంతవినాశ న, దక్ష క్రతు
హరత్య్రక్ష సంశయో మే మహానయమ్‌, ౧. చాతుర ర్ల రం భగవతా పూర్వం
సృష్టం స్వయంభువ్యా కేన కరవిపా కేన వైళ్ళో గచ్చకి శూ ద తామ్‌. ౨
వైకో వా మ తృియః కేన ద్విజో వా మ త్రియా ధవెత్‌, పృతిలోమః కథం

చేవ ళళ్ళ్యో ధరో నివ రితుమ్‌. 3, కేన హి కర్త్షణా వివశ్నూద యోనౌ పజా

శీ —0 -- ల లో ల
యత, కుత్రియశళ్నూద్రతామేతి కేన వా కర్తణా విభో. ఈ. వ8౦ మే సంశయం

చేవ వద భూతపలతేఒనఫు, త్రయో వర్గాః పృకృత్వేహ కథం బ్రావాణ్యమావ్ను
యు, ౫ దెవఉనాచ: బె హణ్యం "దేవి దుప్బాప్యం నిసన్షాద్బ్రాహ్మణళ్ళు భే,

౧౮3 .] ఆనుశాసనిక పరణ త్రీచ త్వారింళద ధికశతత మో ౬ ధ్యాయః, 1067

తృత్రియో వైశ్యకూగ్రా వా నిసర్జాదితి మే మతిః ౬, కర్మణా దువ లేనేవా
స్థానాద్భశ్యతి వై ద్విజః శేషం వర్మమనుప్రావ్య తస్తాద్ర దజేత వై ద్విజః ౭,
స్థితో బవాణధ రేం బ్రాహా ష్టముపజీవత్కి కు త్రయో వ. వైశ్యో వా బ్రా
త స గచ్చతి, రః యస్తు బ్రవార్యిము క్స్‌ జ్య వూతం ధర్మం ని శే పప,
బ్రావా శ్యాత్సృవరిభిప్పః తు ర్రయోనౌ ప్రజాయతే, గ్‌, వె శ్యకర, చ యో విప్రో
లోభ మోవావ్యపా శ యః, బ్రావాణ్యర దుర ర భం వాస ని కొరోత్వల్స మతిః క.
0. స ద్విజో వైశ్య తా మేతి వళ్ళో వా Sra, స్వధర్మాత్స
చ్యుతో వ్వ, సతిళ్య్ళూద్యత్వనూవ్ను తే. ౧౧. తత్రానా నిరయం ప్రాప్తో వర్ల
భ ప్రో బహి మ్కృతః, SR DS ౧౨.4 త్రీ
యో వా మహాభాగో మ ఖ్‌ నె వా ధర్మ చారిణి సాగని క రాణ్య పాహోయ కూర
చేనతే, ౧౩. స్వస్తానాత్సవరిభిస్టో వరసుకిరతాం గతి, ళు.
P లు ౯

హ్‌
స జబ 2 a బస జట్ల
న వైశృళ్ళూ దృత్వం యాతి తాదృశః. ౧౪. యస్తు బుస్ధస్సధ -ర్టేణ జాన

విజ్హానవా౯ నుచి, ధర్మజ్ఞ ధర్మ నిర తెస్పధర్శ ఫలమళ్ను తే. ౧౫. ఇదం చై వాపరం
చెపి బ్రహవణా సమునాహృతమ్‌, అధ్యాత్తం నెష్టికం సద్భిర్ధర్థ కామైర్ని పె.
వ్యతే. ౧౬. ఉగ్రాన్నం గర్భ్రితం టేవి గణాన్నం శ్రాద్ధసూతకమ్మ్‌ దుస్టాన్నం నైవ
భో_క్తవ్యం శూద్రాన్నం నెవ కర్హిచిత్‌, ౧౭, నూద్రాన్నం గప్పలిం "దేవి సదా
దేవైం హోత భి, పితామవహాముఖోత్సృప్టం వమాణమితి మే మతిః, ౧౮.ళూద్రా
న్నేనావశేషేం జఠరే మ్రియతే దిర్టజ ఆహి తాగ్నీి స్తథా యుజ్యా స శూ దృగతి
భాగ్భ వేత. ౧౯. లేన కూదాన్న శేషేణ న స్రావాణళ్ళూద్ర

తామేతీ నొ సీ తత్ర ఏీచారణా. ౨౩౦. యస్యాన్నే నావశేపే పేణ జఠరే మ్రియతే
ద్విజకి తాం తాం a పృజేడ్నిపో యస్వాన్నముపజీవతి. ౨౧. బ్రాహణత్వం
శుభం ప్రాష్య దుర్హ భం యోఒవమన్య తే, అభోజ్యాన్నాని వాశ్నాలి సద్విజ క్యాత్స
లేత వై.౨_౨. సురాపో బ్రహ్మహా శూద్ర ద్రక్చౌరో భగ్న నృతోఒళుచి స్వాధాయ
వర్షితః 5 పాపో లుభ్టోనై కృతీకగ్నకః. 93. “అవీ వృపలీ భరాా కుండాశీ సోమ
వి క్రయ, నిహీన చేపీ ఏప్రో హి పతతే బ్రన్యాయోనితః, ౨౦. గురుకల్సీ గురుద్వేషీ,
గుపకుశ్చా రతిళ్చా యక “పివావిచ్చాకి పరతి ద్రాహ్తాణో బ్రహవి త్తమ, 9, ఏభిస్తు
కర భి నేవి శుభ రాచరితె స్తథా, శూడ్చా స్రూహాణతాం యాతి వైశ్యకి క్షత్రి
యతౌాం వ్రజేత్‌ = DE శూదృక రాణి సరణి యథాన్యాయం యథావిధి,
ఛుక్రూపాం పరిచ ర్యాం చ జ్యే పే వళ్లే వయత్నతః౨౭, కుర్యాదవిమనాశళ్నూ దః

1068... శ్రీమవాభార తే, అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా

సతతంసత్స భే స్థితః, చేవద్విజాతిసక్క_ రాస ర్యాతిథ్యకృత వృతః, ౨౮ , బుతుకాలాభిగా
మో చనియతో నియతాశ న, చోకుక్చోక జనా న్వేపీ శేపాన్న కృతిభోజనః ౨౯
వృథామాంసం న భుంజీత శూద్రో వె శ్య్యత్సమర్గ త్కి బుతవాగనహంహాడీ నిర్ణ (౦
ద్వశ్శమకోవిదః, 30. యజలే చెవ మ. స్వాధాన్యయపర మళ్ళు చిక, దాంతో
బ్రాహణసత్క రా సర్వవర్శబుఘోవమకః,. 3౧. గ్భహస్థ వ్రతలేమా*తిష్టళ్‌ ద్వి కల కృత
భోజనం శేపాళీ నియ తాహారో నిష్కా మో నిరహంవద!, ౩౨. అగ్ని హో త్రము
పాసంశ్చ జుహ్వోనోఒథ యథావిధి, సర్వాతిథ్యముపాతిప్ట౯ా. శపాన్న కృతభోడన!.
డవ లే కాన్నిమం తవిపి*తో వెళ్ళో భవతి నె ద్విజ స వైళ్యః య్‌ యకు లే
శుచి రృహతి జాయతే, ౨56. స వెళ్ళే! తతి యో జాతో జన న, ప భృతిసాస్మృతః
ఉపసీ సత్త వృతపరో ద్విజో భవతి సక్కృతో . ౨౫, దిదాలి యే యక్ఞిస్స మృ ద్ధ
రా పదశ్లీ ణెకి అధిత్య స్వర్ణమన్విచ్చం. స్త్ర కాన్నిశరణన్సదా. 3౬, ఆర్తహా స్త
ప్రదో నిత్యం ప్రజాధన్తేణ పాలయ౯, సత్యస్స తాని కురుతే సి గర యస్సుఖదర్శ
న 38, ధర్మ య. "నిరండో ధర కా ర్యానుశాసక క ంత్రి తక కార్యకర జై?
వడ్చాగకృరలకు కై: 3౮. గ్రామ్యుధ 5 న్న నే వేత MASE బుతు
అ న్‌
కాలే తు ధర్హాక్మా ప పత్నీ ముపక యేత్స దా. ౨౯, సదోపవాని సియతస్సా (ధ్యాయ
నిరతః శుచిః, బర్జిప్కాంతెరితే నిత్యం శ యానో౭గ్నిగృహేౌ సదా, ఈం. సర్వాతి
థం త్రీ తి వర్తస స్య కుర్వాణస్పువునాస్సదా, నీరా ద్రాణాం చాన్న కమానాం నిత్యం
సిద్ధమితి బ్రువ౯. రేం అన్ధాద్వా యది వా శామాన్న కించిముపల త యేత్‌ , వీళ్ళ
వోదోకిధికతే సాధనం కురులే చ యః, రూ స్వ వేశ్శని యథాన్యాయము పా స్తే నే
| శ్‌
భెత్యుమేవ చ, త్రికాలమగ్ని వో త్రం చ జ వెయథావిధి,5 3. గోబ్రాహూణ
తి అ జర ( అగ శ్‌
బాల యు రణేచాభిముఖఫో హతః, లే తాగ్నిమంత్ర పూతం వా సమావిళ్యద్విజా
భవేత్‌, ఈర. జ్ఞానవిజ్ఞానసంపన్నస్సంస్క్పతో. వేదపారగ్క విప్రో భవతిధ ర్థాత్యాత్స శ్రీ,
ఎస్‌ ఖ్‌ ళ్‌ శ్‌
యస్సే న కర్మణా. ౪౫%. వృతైః కర్మఫ లై ర్లేవి న్యూనజాలికలోడ్భనవక శూద్రో ప్యా

_. గమసంపన్నో ద్విజో భవతి సంస్కృత, ౮౬. శ్రావాశో వాప్యసద్యగ్సస్సర్య

_ సంకర భోజని,బా బ్రా హణ్యంసమనుత్సృజ్య శూద్రో దోష సనత్‌ తాద్భృళః, ౪౭ కర భిళ్ళుచి
భి రైవి అకార నొవికేతేంద్రి, య శూద్దోజఒవి “ద్వజనత్సేవ న్య ఇతి బవనుకొసనమ్‌,
ళం. స్వభ్యావం కర్మ చ a యత్ర, శ “ద్రేఒవి తిష్టత్కి విశిప్టస్సద్యిజు తేర స నిజ
యతి మే en న యోనిర్నాకి స రోన శ్రుతం న చ సంతతి, అక
ద్విజత్వస్య వృత్తమేవ తు కారణమ్‌, ౫౦. సర్వోఒయం బ్రాహణో వృత్తే లో కేన

౧రీళ,] అనుకాసనికపర్వణి, చతుక్చళ్వారింళ దధికళతత మోఓఒభ్యాయ!. 1069

చవిదీయ'తే, వ, తే సనన లి తక క ‘ వరి
ధయ లే, వృత్తే స్థికస్తు శూద్దోఒకి బ్రావాణశ్వం నియచ్చతి, ౫౧). బ్రవ్మాస్వభావః
కల్యాణి సమస్సర్య త మే మతిః. నిసణం నిగ లం బవా యత తిపతిస ద్విజ,
ట్‌ ౧ ఆ త ఆ ఆ
౫౨. ఏతే యోనిఫలా దేవి స్థానభాగనిదర్శకాఖ స్వయం చ వర దేనోకా బహణా
జ్‌ శ్రీ
సృజతా పజాః. ౫౩, బాహణోఒపీ మహత్‌ మేతం లోశే చరతి పాదవత్‌,
© Ut _/
యసస్తత్ర వీజం నపతి సాకృమి! శ్రేత్యి భామిని, ౫6. విఘసాశినా సదా భావ్యం
సత్పథాలంబినా తథా, ట్రావ ష్టం మార్లమను క్ర మ్య వక్షితవ్యం ధూపషతా. ౫౫౪%,
అల |! వ - . ష్‌ ఇ షు
సంపహి తాధ్యాయినా భావ్యం గృహా వె గృహమేధివా, నిత్యం స్వాధ్యాయ
యు కేన న బాధ్య యనజీవినా. ౫౬, ఏవం భూతో హీ యో విపస్పతతం సన్పఖే
2 48 ణల ఫ్య షో క న ళీ గా 1 క జ్య
స్థిత, ఆహీ తొగ్ని రథీయాంనె ప్రహభూయాయ కల్ప *, ౫౭. బ్రా హణ్య మేవ సంప్రా
ప్యరశ్షితవ్యం య తాత్మన్యా యోనిపతిగ్సహాదానై 8 కిర్మభిశ్చ శుచిస్మితే, ౫౮.
అభ శ శ = ( య్‌ x
ఏతత్తే గుహ్యమాఖ్యాతం మణ శూద్రో భ వేద్ద్వి జ, బాహణో వాచ్యుతో ధర్మా
ద్యథా శూ దత్వమాప్పు లే. ౫౯,
అను శాసవప ర్యాంతర్షత అను భాసనిక పర్వణి తృీచ త్యారింక దధి కతత మో:న్యాయః,
ఉమోవాచ;లాభగవళా సర్భభూ తేశ సురాసుర నమస్క్యృత, ధ రాధ రౌ
న్‌
నృణాం "దేవ బ్రూహీ మే సంశయం విభో, ౧. కర్మణా మనసా వాచా త్రీ విధం
హి నరస్పదా, బధ్య తే బంధనై! పాడై మ్లచ్య తేఒప్యథవా పునః ౨. కేన శీలేన.
వె చేవ కర్తణాకీద్భశేన వ్యాసమాచా ౨ ర్హుణెర్వాకె కః స్వర్ణం యోంతీవా మానవాః
3, దేవచేవఉవాచ;ా దేవి ధవ్మర్థతత్వి జీ ధర్శని తే ద మేర లే, సర్వప్రాణిహితః
వశ్నశశఘ్రూయ తాం బుద్ధివర్ధ న, ర, సంర రో య. ధర్మ
-బ్‌ పాయు ప
లభ్రార్థభో కార స్టే నరాస్స (ర్టగామినః ౫. నాథర్మోణ న ల బధ్యంలే చ్చిన్న.
సంశేయాకి, ప్రశ యోత్స ల్రితత్వ జ్ఞా స్పర్వజ్ఞాన్సర్వద ర్భినః. ౬. వీతరాగా విముచ్యంతే |
పురుషాః కర బంధ నై!, కర్య ణా మనసా వాచా యేన పాంసంతి కించన, ౭. యేన
బో 9 ౦0 స
సజ్జంతి కసింశ్చి బైన బధ్యంతి కర భి ప్రాణాతిపా తాద్విర తాః నీలవంతో దయా
న్వితాః, ౮, తుల్య చ్వేవ్య ప్రియాదాంతా నుచ్యం లే కర్యబంధనై సర్వభూతద
ఆలీ స న అధ 5 మల ద్‌ _
యావంత విశ్వా స్యాస్సర్వజంతు వు, ర త్య క్ష హింసాస్సమాచారా సె నరాస్స ర్త
ప చ్‌ ౮) అగ వగ 8 స తప్‌
గామిన9, పర స్వ నిర్శ్మమా సిత్యం పరదారవివర్థ కా . ౧౦. ధర్మలభాన్నభో కార స్తే
నరాస్ప (ర గామినః, మాళ్ళవత్స కష్భవ మైన నిత్యం దుహీళ్ళవచ్చ' యే, ౧౧. వర
దారేషు వర్తంతే తే నరాస్స ఏర్షగామినకి, స్రెన్యాన్ని వృ త్తొస్సతతం సంతుష్ట్రాస్స (ఢ .
నేన చ, ౧౨ స్వభాగ్యాదుపజీవంతి తే న రాన్స (ర్షగామినక్కి పర దారేషు యే నిత్యం

బో జ్‌ ల
చారిత్రావృ త్తలోచనాః, ౧౩. యతేంద్రియాశ్నీలవరా సే నరాస్స (ర్షగామినక వవ
Va] చ్‌ sa ళ్‌ వే వ్‌
దేవ కృత్‌ మార్షః సేవితవ్యస్పదాబు ధైః ౧౮, అక పూయక్ళత శై పవ మార్ల స్పెవ్యస్స
దాబుధైక స్వదార నిర తా యే చ బుతు కాలాభిగామినః. ౧౫. అగామ్యసుఖభోకా
ర స్తే నరాస్ప్వగ్రగామిన*ి దానధర్శతపోయు కః శ్రీలకౌచదయాత్రకకి ౧౬.
వృ త్త్యీర్థం ధర్మ హేతోర్యా సేవితవ్యస్పదా బుధకీ స్ఫర్ల వ*సమభీప్పడ్కిర్న సేవ్య
స్ట్యత ఉత్తరః ౧౭. ఉమోవాచ;--వాచా తు బధ్యతే యేన ముచ్య తేఒప్యథ వా
పున తాని క రాణ మే దేవ వద భూతవతేఒనఘ్టుః, ౧౮. మెహా?(రఉవా చ; =
౨ Wan? జో ~~ we అడు స్ట 7 రీ ప
ఆక్కహేత”ః పరాశేవా నర్మవహాస్యా శృయా త్రథా, మే మృషా న వడంతీహ తే
బో న్‌ వి ళం ష్‌
నరాస్స (ర్ల గామినః. ౧౯ పృర్త రగ్ధం ధర హీతో ర్యా కామకారాత్తథెవ చ
అనృతం యేన భావంతో తే న రాస్స (ర గామినః, చ్‌ రః నకం వాణీం నిరాబాభాం
మధురాం దోవవర్తి తామ్‌, స్వాగ శేనాభిభావంతే తే నకాస్స (ర్షగామినకి ౨౧,
పరుషం యే న భావంతేకటుకం నిష్టురం తెథ్యా అవైళున్యర కాస్సంత స్టే నరాన్స ఏర
గామినః, _9౨. వీశుసనాం యే న భావంతే మిత్ర, భేదకరీం గిరమ్‌, బుతం మైత్రం
తు భావం శే స్టే న రొస్ప్స ర్రగామినః, ౨౩. యే వర్ణయంతి పరుషం పరద్రోవాం చ
మానవా సర్వభూశిసపూ చాంతా స్తే నరాస్స (ర్లగామినః, ౨౮, అసత్ప్రలాపా
దర త విరుద్దపరివర్ట కాళ సౌమ్య పలావినో యే చ తే నరాస్స (ర్లగామినకి, ౨౫
ప థి ల్‌ లి ౧
న కోపాదాశష(హరంతే యే వాచం హూదయడారిణీమ్‌ సాంత్వం వదంతి కుదా
వెలి లి బ్‌ Wy

హీ తే నరాస్స్యన్షగామినఖ ౨౬. వ వాాణకృత' చేవి ధర్న స్సేవరిస్సదా నర,
శుభ స్పత్యెగుణో సిత్యం వర్టనియం మృసూ బుగ్రు క. ౨౭, ఉమోవా చ;-మనసా బధ్య తే
యేన కర్మణి పురుపస్సదా, తనే బ్రూపా మహాభాగ దేవదేవ పినాకధృత్‌ ._౨౮.
మహళ్వరటనాచ; మాన నేనేహూ ధరణ సంయు'కాః ఫ్రురుపొస్పదా, స్వర్షం గ చ్చంతి

" «<0 నే బధ అ
కల్యాణి తన్నే కీ_రయతశళ్ళ్భణు. ౨౯. దుష్ఫిణీ కేన మనసా దుప్ప్రణి తాంత౮
కృతికి మనోబధ్యతి మే నేహ కృణు వాక్యం శుభాననే. 30. అరణ్య విజనే
న్య_స్తం పరస్వం దృశ్య శే యద్యా మనసాపి న హింసంతి తే నరాస్స (ర్షగామినః,

జస 9

8౧. గ్రామే గృెబా వా యద్ద వ్యం పారక్యం విజనే స్థితమ్‌, నాభినందంతి వై
నిత్యం తే నరాస్స రగా మినః, ౩౨, తెఖైవపరణారా౯ా యే కామవృత్తాల రనో
గతా మనసావీ న హింసంతి తే నరాస్స్యర్ణగామిని, 33. శత్రుం మిత్రం చ యే
నిత్యం తుల్యేన మనసా నరా భజంతి మైతాస్పంగమ్య తే న రాస్బ్వర్లగామినః
కర్ణ. శ్ర తనంతో దయానంశళ్ళుచయస్సత్యెసంగరాకి సై పరిసంతుష్టా శే

RH

౧౪ర.] అనుశాసనిక పర్వణి చతుశ్చ త్యారింక దధికళతత మోఒధ్యాయః, 1071

న రాస్సర్దగామినః. 3౫, అవైరా యే త(నాయాసా మె మెత్రీచి త్తగతాస్సదా, సర్వ
భూతదయావంతన్నే న రాస్స్య్యర్దగావినః, 5౬, శ్రద్దావతో : దయావంత? క్పోశూక్చో
తుజన వీ యాకధ రాధక విదో నిత్యం తే స. (గ్రగామనః.3 ౭, శుభానామశళుభా
నాం చ కరణాం ఫలసంచయ్మే విపాకొజాక యే చేవి శే న కాస్స (ర్హగామినః, 3౮,
రి ఈ ౪ Ce
న్యాయోాసేతా గుణోపోతా దేవ ద్విజవరఃస్సద్యా సముతైనమనుపాప్తాస్తే నరా
| టాం జాలి
స్స (ర్లగామినః, 5౯ా శభుభె; కర ఫలెరేవి నుయకెః పరికీ రితాః, ససరమారపరా
౧ వే ఆశ a4) as —o 9 ఎగ ౧

భూయఃకిం య. రం. ఉమోవాద;-ల- మహాన్తే సంశయః కళ్ళి
నరా ప్ర ప లతిమేో శ్వర తనా న్సా త్తే ్టం నైపుతేనాన్య మమ వ్యాఖ్యాతు మర్ష, స్మి
రం౧.కేనా యుక్లభ కే దీర్భం కరుణా పురుష పృభోోతపసా వావీ దేవేశ శేనాయు
న స గా కేన భవతి కర్మణా భువిమానవః,విపాకకర ణా చేవ
వక్షుమర్హ న్యనిందిత. ౮౪౩. అప తార ఇ మందభాగ్యా స్తథా క అపలీ

నా స్తథా చాన్నే కులినాశ్చి భా. రర. దుర్షర్శాః శేచిదాభాంలి నరాః
కాషఘమయా ఇవ వియదర్శా స్తథా భా న్నే దర్శనా దేవ మానవాః, ౮౫, దుష్పరజ్లా।
శేచిదాభాంతి శేచిదాభాంతి పండి తాక మహావజ్డా స్తథై వాన్యే జ్ఞానవిజ్ఞాన భావినః,
ర౬. అల్పభాధా స్తథా శేచిన్నహో గాఢా స్తథాపశళ్కే దృశ్యంతే పురుషా చేవ తన్నే
ఫంసితుమర్హసి.ర ౭. దేవ దేవఉవా చ;లాహుత తేఒపహం వవమ్ష్యూమి "దేవి కర ఫలో
దయమ్‌, మ_ర్హ్యలో శే నరన్సర్వో యేన స్వం ఫలమళ్ను లే.ళ౮.స్రాణాతిపాతే యో
రాదో దో దందవాస్తోద్యత స్త స్తథా, నిత్యము ద్వ తళత్ర్రుశ్చ హంతి భూతగణాన్నర!. ర౯
నిర్ధయస్సర్వభూ తానాం నిత్యము జ్వేగకార క 2, ఈవీ కీటపీవీలానాముశ రణ్య స్సునిర్హు
ణ$.౫౦. వవంభూతో నరో దేవి నిరయం ప్రతిపద్యతే, విపరీకస్తు ధరాతా రూపవా
నభిజాయ తే, ౫౧. నిరయం యాంతి నాక యాతిస ఒర్లమి ర. లం
నిరయే ర్మొద్రీం స కృచ్బాం లభ తే నరః, ee యి కళ్చిన్ని రయా త్రస్తాత్సము
త్తరతి కర్షిచిత్‌, మానుష్యం లభతే ఇాపి హీనాయు సత్ర, జాయతే. ౫౩,
పొపేన కర్మణా చేవి బద్ధో హింసాఠతీర్నరః, అవ్రియస్సర్వభూతానాం హీనా
యురుపజాయతే. ౫౮. యస్తు శుక్లాభిజాతీయః వ్రాణీ ఘాతీవివర్ణకక్కి నిక్షి ప
శస్తో నిర్ణండో నహి:సతి కచాచన. ౫౫ న ఘాతయతి నో హంతి ఘ్నంతం
వైవానుమోవల్సే సర్వభూతేషు నస్నేపాా యథాల్మని తథాపరే, ౫౬
ఈద్భశః పురుపోత్కర్లో చేవి చేవశ్వముళ్ను కే, ఉపపన్నా౯ా సుఖా౯ా భోగా
నుపాళ్నాతి ముదా యుత!,౫౭ అథ చేన్తాన పే లోనే కదాచిదువపద్యతే, తత్ర

10722 *” శ్రీమవాభారతే, అనుశాసనపర్వణి [అభ్యా.

౧

అనుశాసనిక పర్వణి చతుళ్ళ్చ త్వారంశ దధికళశ తతమో ధ్యాయః

దీర్హాయురుత్పన్నస్సనరస్సుఖ మేధ తే, ౫౮, ఏపదీ ర్థాయుషాం మాగ్గస్సువృతానాం స

స న్డ్‌ [” Bra, se
ఉమోవాచ:లాాకింలిలక కి సమాణాళ$ పురుషః జ్‌ క్‌ ర భి స్వర్గం
సమభిప బ్యేతి సంప దానేన శేనవా. ౧. మ హేళంరజి వాచ; ---దా తా ఛాహాణ
> (జా ఖీ J
సత్క_ రా దీనాంధకృపణాదిషు, భకభోజ్యాన్న వానానాం వాససొం చ ప్రదా
యక 3. ౨, ప్రతి శ్రయా౯ సభాః కూపాక్‌ ప్రపాః పుష్కరిణీ స్తథా, నైళ్యకాని
చ సర్వాణ కిమి చృక మతీవ చ 3. ఆసనం శయనం యానం ధనం రత్నం
గృహంత థా, సస్యజూ తాని సర్వాణి గాః మేత్రాణ్యథ యోవమిశత్లః రోసు పతీతమనా
నిత్వం యు? వ్రయచ్చలే వమూానవ% వవంభూ తో నరో చేవి బేవలో కేఒఛిజాయతే,
౫, తత్త మ్య సుచిరం కాలం భుక్త్యా భోగానను త్తమాకా, సహాప్పరో భిర్షుదితో
రమతే నందనాదిషు.౬, తస్తాగ్స (న్లాచ్చు్యుతో లో కానొనుషేషాపజాయ తే, మహో
భోణే కులే దేసి ధనధాన్యసమన్వితే. ౭. త త్రీ కామగుణైస్సరె (స్స్పమువేతో
ముదా యుతః, మహాభాగో మహాకోశో ధసీ భవతి మానని ౮. వే చవి
©. డ్డి అహ | ల బే లి
మవోభా గాః ప్రాణినో దాన$లిన, బహణా వై పురా వోక్తాః సర్వస్య శ్రీయ
దర్శనాః ౯. అపరే మానవా దేవి పృదానకృపణాది(జె 5, యాచితా న పయ
లల ర్త
చృంతి విద్యమా నేఒస్యబుసగ్రయ!.౧౦. దిన్‌ ంధకృవణ్గా౯ దృష్ట్వా భికుకానతిధీనవి,
యాచ్యమానా నివ_ర్ధంతే జిహ్వాలోభసనన్వితాః ౧౧. న ధనాని న వాసాంసి
నగావెనాన్న విక్షతిం పయచ
న భోగా న్నచ కాంచనమ్‌, నగావైనాన్న కృతం ప్రయచ్చంతి కదాచన, ౧౨,
అప్రవృ త్తాళ్చయేలు బ్ఞానా_స్టికా దానవర్టి తాళ వవంభూతా నరా చేని నిరయం
యాంత్యేబుద్ధయః. ౧౩. తే నె మనువ్య తాం యాంతియ డా కాలస్య పర్య యే,ధన
రికే కులే జన్మ లభంతే స్వల్పబుద్ధయః. ౧౪. క్షుత్చిపాసావరీ తాశ్చ సర్వలోక బహి
మృ తాః నిరాశా స్పర్వభో గేభ్యో జీవంత్యధ మజీవి కామ్‌. ౧౫. అల్ప భోగ
కులే జాతాః స్వల్పభోగరతా నరాః అ నేనకర్మణా చెపి భవంత్యధనినో నరాకి
౧౬. అపరే స్తంభినో నిత్యం మానినో ధనతో నరాః, ఆసనాన్హాంశ్చ య్‌ వీఠం
నప్రయచ్చంత్య చేతసః. ౧౭. మార్తార్హస్య చ యే మార్లం నదదత్యల్ప మేధస!,
పొద్యార్హాస్య చ యే పాద్య?న దదత్యేల్పబుద్ధయ కః, ౧౮. అర్హా్యాన్న చ సత్కాా
రె రర్పయంతి యథావిధి, అర్హ్యమా* చమనీయం వా న యచ్చంత్యేబుధా నరాః,
న్‌ ద "a అగ జ |
౧౯. గురుం ఇాభిగతి వేన్లూ గురువన్న బుభూ వ త్తే అభిమానప్రవృ శ్రేన లోభేన

౧౮౮.] అనుకాసనిక్రపర §, పంచ దధిక కతత మోఒధ్యాయ!, 1078

సమవస్థితా?. ౨౦. మాన్యాంఖ్బాప్యవమన్యంతే వ పరిభవంతి చ, వవంవిధా
నరా జీవి సర్వే నిరయగామిన3. ౨౧. తే వై యదీ నరా _స్తస్థాన్నిరయాదు త్తరంతి
వై, నర్షపూరై. సథా జన లభంతే పర్సితే కులే, ౨౨, క పాకవుల్య- పాదీనాం
కుత్పితానా నుచేత సామ్‌. కు కేషుతేషు జాయంతే గురువృద్ధాచాయిననక, ౨౩,
నస్తంభీ నచ మానీ యో బేపగాద్విదపూబకః, లోకపూజో నమస్క-ర్రా
ప వశీ, తో మధురం నచ, _95. సర్వవన్ష పి వీ యకరకి సర్వభూతహితస్పదా,
అక్వేషీ సుముఖ; గతః స్నిగ్గవాణేప్ర ద స్పణా. ౨౫ స్వాగ తేనైవ సర్వేపాం
భూతానా మువిహీంసక క, సై కసత్కింయాపూర్వమర్చయన్న వతి కతి. 9౬,
మార్గార్షాయ దదన్తాాం గుపం గురువదర్భయక, అతిథివ, గృవహరత స్తథాఖ్యాగ
తపూజకక, ౨౭. ఏవంభూకో నరో చేని స్నర్షతిం వతిపద్యతే, తత్రోో మాను
పతాం ప్రాప్య విశిష్టకులజో భవేక్‌. ౨౮. తీత్రాసా విపులై ర్బో గై స్సర్వరత్నసమ
న్వితై;, మధాన్ష దాతా చా'ర్మేషు ధర్మ చర్యాపకో భవేత్‌ , ౨౯. సమ్రతస్సర్వ
భణ నాం సర్యభూతనవ క. స్వ! ర ఫలమాస్నోతి స్వయ మేవ నరస్సదా*
30, తన త జ. ఏప ధరో మయా వ్రోకో కథలు
స్వయమిరితః, 3౧. యస్తు కాద్రృసమాచారః సర్వస త్త్వ్వభయుకరః, హస్తాభ్యాం
యది వా పద్భ్యాం రజ్వా దండేన వా పున 3౨, లోసపైః స్తంఖైరుపాయె

రా

రా జంతూక్‌ బొధతి న్లోధ నే, హీంసా రో నికృతి ప్రజ్ఞ! ప్రోజ్వేజయతి వై చెవపా?

33. ఉపక్రామతి జంతూంగ్సో ఉచ్వేగజనన స్పద్కా ఏవం జో నిరయం.
పృతివద్య తే, కర. సవై మనుష్య తాం గచ్చేద్యది కాలస్య పర్యయాత్‌ , బహ్వా ల
జాధపరిక్లి వే జాయతే సోఒధమే కులే. 3౫. లోక చ్వేహ్యాఒధమః పుంసాం స్వయం

కర్యఫలైః కృషతె తక్క ఏష చేసి మనువ్చేషు బోద్ధవ్యో జ్ఞ జ్ఞాతిబంధుషు, 3౬. అపరస్స
ర్వభూ తాని దయా వాననుపశ్యత్కి మె త్ర దృష్టిః విల్ళస మో నిర (రో నియ లేంది,
యః. 3౭. నోద్వే జయతి భూతాని న పి హేశయుతే తథా, హస్తపాదైస్సుని
యతె ర్విక్వాస్యం సర్వజంతువు, 3౮. న రజ్యా న చ దండేన నలో షెర్నాయు

6)

A

ధేన చృ ఉద్వేజయతి భూతాని క్ల శరా దయాపరః, 9౯. వనం శీలసమాచా?;

సే సముపజాయ తే, తత్రాసా భవనే దివ్యే ముదా వసతి బేవవత్‌, ౮౪౦. సవే

త్క_ర్శ శ్షయాన నరో క! నాలు. అల్ప బాధో సిరొతంక 8 సజాతేస్సుఖ

మేధతే ౮౧ సుఖభ'గీ నిరాయానో నిరుబే ్రగస్సనా నరక వవ ba సతాం
185 |

1074”. శ్రీమవాభారతే, అనుశాసనపర్వణి (అధ్యా,

వమూన్లో బాధా యత్ర, న విద్యతే. ర౨ ఉమోవాచః.___9 మే మనుష్యా దృశ్యంతే
ఉఊవోవోవావిళారదాళ జ్ఞానపిజానసంవన్నాః ప జాూవంతోజఒరళోవిదాః, ఈ3,
షా ఇ Uy థి
దుపష్ప్ర్యూక్చాప₹ దేవజ్ఞానవిజ్ఞానవర్టి కాః, శీన కర్శవిపా కేన సృక్తావాళ్‌ పురుషో
భవేత్‌ , రర, అల్బపజ్లో విరూపాక్ష కథం భవతి మానవ ఏతం మే సంళయం
ఛి.ధి నసర్వధర్శభృతాం వర. ర౫. జాత్యంధా శ్చావనే దేవ రోగార్రాక్సాపరే
. సర వ ౨
తథా, నరాః వ్‌ బాశ్చ దృశ్యం లే కారణం బ్రూహా త్ర, వె. రజ, మ పాశ ర
ఉవాచ బ్రాహ ౯ వేదవిదుషః సిద్ధా ధర్మవిద_ స్తథా, పరిష్ఫృచృంత్య హ
రహః కుశలాః కుశలం తథా ౮౭, నర్హయంత్శ శుభం క్‌ సేవమా నా శుభం
సద్కా లభంతే స్వర్ల్షతిం నిత్యమిహ లోకే తథా సుఖమ్‌. ౪౮, స చేన్తానువకాం
యాతి మేధావీ తత జాయళల్తే భుతం వ జానుగం వాన క ల్యాణముపజాయ తే,
© Wy Ua ఖీ
౮౯, పరదారేష యే మూథాశళ్చముగ్తుష్టం వయుంజల్కే తేన దుప్పస్వభావేన
/ క J ae SS స. నా
జాత్యంధా స్పై భవుతి పా, ౫౧. మననాన పది పైన నగ్నాం పశ్యంతీ యీ
(శ్రీయమ్స్‌ రోగార్తాస్తే భవంతీహ నరా దుమ్హృత కారణ. ౫౧. యే తు మూఢా
దురాణారా వియోనా మైథునే రతాః, పురుషేషు చ దువ్చంజ్ఞాః శ్రీబతముప
యాంతి తే. ౫౨. పకూంక్స యే ఘాతయంతి యీ చేపా గుకుతల్పగాళి వ కీర్ల
ym
మైథునా య చ క్షీ బాజాయంతి తే జనాః ౫౫ ఉ మోకా చ: నావద్యం కింతు
వైళర్మనిరవద్యం తత్రైవ చృ శ్రేయః కుర్వన్నవాప్నోతి మానవో దేవసత్తమ
జెన్‌ మ ళల aCe 2 ల 9 జర ఇక మో ఎ రీ ఈ,
సర. మ Sos చ 3 యాంసీ మాష మని ద్భ౯ సదాయ పృ భృతి
ద్విజాక, ధరా న్వేఎ. గుణా కాండీ సస్వర్దంసము పాళ్ళు తే, ౫౫, యవ మానుప తాం
తది చాతి అక్‌ స్‌ న | .
"దీవి కదాచిక్స గచ్చ , మేధావి ధా ణాయు క్తః ప్రాజ్ఞ సృక్రాభిజాయ తే లు
ఏవ డేవి సళెాం ధరో మంతవ్యూ భూతికారకణ నృణాం హతార్థాయ మయా
తవ వై సముదాహృతః. ౫౭, ఉమోవాచ!=-అపరే స్యల్పవిజ్ఞానా ధర ఏద్య
యా ణా జీ
లి అద్య అడే i PT ల వ్‌ ప
మో నరా!, మా ఐదవిదుపో నేచ్చంతి పరిసర్పితుమ్‌, ౫౮, వ్రతవంతో
నరా; శకేదిచ్చద్ధాధర్శ్యపరాయగణాకి అవుతా భిప్టనియమా _స్పథాన్యే రాక్షసో
పమాః ౫౯. యజ్యానశ్చ తై వాశ్యేని ర్లో మాళ్ళ తథా పరే శేనకరవిపా.
“శీన భవంతీహ వదస్వ మే, ౬౦, మ హాశ్వరఉవాచ;--అగమా లోకధరాణాం
మర్యాదా! పూర్వనిరి తాః, ప్రామాణ్యేనానువ ర్తంతే దృశ్యంతే చ దృఢ వ తాః,
౬౧+ అధర్మం ధర్మమిత్యాహు ర్య చ మోహవశ౦ం గతాః, అవుతా నష్టమర్యాదా

శ్రే ప్రకా ప్రవ్యరామనాన అ. తే. చేత్ళాలకృతోద్యోగాత్సంభవంతీవా.

_ ౧౪౬.) ఆను ₹'సనిక పర్వణి, పట్బ త్యారింశ దధికళతత మో౭._ధ్యాయః, 1075

_ మానుషాః, నిర్జోమా నిర్వవట్కారా స్తే భవంతి నరాధమాః, ౬౩+ వవ చేవి
మయా సర్వసంశయ చ్చేదనాయ వె, కుళలాకళలో న్యాణాం వ్యాఖ్యాతో ధర్మ
సాగరః, ౬ర,.
" అనుకాననిక పర్వణి, పంచచ త్యారింళదధికళ తత మోఒధ్యాయ!.

నారదఉ వాచ:---వవముక్త్వ్యా మహా జీవః శ్రోతుకాను స్ప యం పృభుః, ఆను
కరూలాం ప్రియాం భార్యాం పార రస్టాం సమభథా షత, ౧, మహాదేవఉవా చ;ూపరా
పర బ్దేభర జ్లే తపోవనసివానిన్సి సాధ్వి సుభ్ఫు సుకేశాంతే హి మువగ్నర్యణాత జే. ౨.
దవే. దమశ మోవేతే నిరమే ధర చారిణి సృచ్ళామి త్వాం వరారో హే పృష్టాన
దమమేప్సిశమ్‌. 3. సావిత్రి బ్రహాణన్నాధ్వీ కౌశికస్య న చీసత్కీ మార్క_ండేధుస్య
థూ మోర్డి' బుద్ధి నై శృవణస్య చ. ౪. వరణస్స తథా గారి సూర్యస్య చ సువ
ర్బలా, రోహిణి శ గిన స్సాథ స్వాహా చైవ విభావసోః ౫, అది£ి కళ్ళవస్యాథ
సర్వాస్తాః పతి దేవతా), దృష్టాళ్చోపాసితా శ్చెవప తా_స్ట్వ్రయా 'చేఏ నిత్యశః,
౬. లేన త్వాం పరిష్ఫ్రచ్బామి ధర్మజ్లే ధర్మవాదిని, త్రీఢర్శ్మం శోతుమిచ్భామి
త్వ యోచాహృత మాదితః, ౭. సహధర్మచరీ మే త్వం సమళీలా సమ వ తా సమాన
నారవిర్యా చ తప్పని న్రం కతం చ తే. ౮. త్యయా హ్యుక్షోవి శే పే.ణ గుణ వాక్‌

లే
భవివ్యతి, లోశే చవ తథా దేవి ప్రమాణక్య ముసై వ్యతి, ౯, (స్ర్రియశ్సేవ

9 లి

ట్‌ వ్‌ యంత సల ల జ వ్‌
శేచ్చీణ శ్రీధనస్వ్య గతిః పర్యా గొర్యాం గచ్చతి సుక్రొణి లో శేష్వేపా గతి

నో

స్పదా. ౧౦. మమ చార్లం శరీరస్ల తేవ చాస్థైన నిర్మితమ్‌, సుర కార్యక రి చ త్వం
లోకసంతెనకారిణి, ౧౧. తవ సర్వస్సుపిదిత: శ్రీధర శ్నాశ్యత భు, తసాదశే
పం తం బ్రూహి స్వధర్మం విసరణ మే. ౧౨ ఉమోవాచ;ూభగవకా సర్భభూ
లేగ భూతభవ్య భవ దృవ, త్వత్స9సా దాదియం జేవ వాక్షైవ ప్రతిభాతి మే,
౧౩. ఇమాస్తు నద్యో దేవేశ సర్వతీర్ధోద కె ర్యుతాక్కి ఉపస్సర ఇనహేతో స్వాముప
యాంతి సమిాపత$ః. ౧౮౪. ఏళాభఖి సృహ సంమంత్ర క ప్పవమ్యా మ్యనుపూర్వళ 8,
ప్రభవ యోజఒనహంవాదీన వై పురుష ఉచ్యతే. ౧౫. ప్రీ చ భూ లేశ సతతం
(స్రీయ మేవానుథావర్‌, మమా సంమానితాశ్చేవ భపిష్యంతి సరిద్వరాః. ౧౬
వపా సరస్వతీ పుణ్యా నదీనా ముత్తమా నదీ, ప్రథమా సర్వసరి తాం నదీ సాగర
గామినీ, ౧౭ విపాళా చ వితస్తా చ చంద్రభాగా ఇరావలీ, శతదు న్టేవికా సింధుః
కొనికీ గోమతీ తథా. ౧౮. తథా చేవనదీ చేయం సర్వతీర్ధాభిసంవృ ఈ, గగ
నాద్ల్దాం గతా దేవీ గంగా సర్వసరిద్వరా, ౧౯. ఇత్యుక్తా 'దేవదేవస్టు పత్నీ ధర్మ

1076 శ్రీమవాభార తే అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా.

భృతాం వరా, సితపూర్వవమథా ఫా వ్య సరాగ్సస్తాస్సరిత స్తథా, _౨౦. అపృచ్ళ

'ద్దేవమహిషీ స్రీభరం ధర వత్సలా, ద్రీఢర్శకుశలాస్తావె గంగాద్యాస్సై9

laa edit న్‌

తాం వరా* ౦౨౧. ఉమోవాచ;-ా అయం భగవతా పోక (ప్రశ్నః (మై

ధరసంశితత తం తు సంముతే ్య యుపూాభిర కు మిచాామిళంకరమ్‌, _౨_౨,
ky లో శ హ్‌ + |

4
నై కసాధ్యం పశ్యామి విజ్ఞానం భువి కించన, దివి వా సాగరగమా స్తన వో

మానయామ్య హహ్‌: ౨౩, వప సగ్యా స్పరి శే సా 8 వృస్టాః పుణ్యతమా
న్మ్‌వాః, తతో 'దేవనద్‌ గంగా నయుకా 8 స్రూజ్వాచ, ౨ర, జబ సని
ర్చుద్ధిభిః స్సీతా త్రీభరృజ్ఞా శుచినీ తా శై లరాజసు కా డేవి పుణ్యా పొపభయా
పహా, ౨౫, బుద్దా ఏ వినయసంపన్నా సర్వధ ర్థవి జార దా, సమిత్రం rm
ఢార్టిగంగా వచనమ బఏత్‌ . ౨౬౬. ధిన్యాస ననుగ్భపా తెస్పి దేవి ధర్మపరాయశే,
యూ త్వం సర్వజగన్థాన్యా నదీం నూనయనేఒవ ఘే. ౨౭, ప్రభవక్‌షృచ్ళతే
'యోా హీ సమ్మానయతి వా వా ఫ్రున$ః, నూనుమ న్వే సధ రాతా ప పుడితాఖ్యాం సగ చృతి,
2౮ జ్ఞానపీజ్జాన సం పన్నా నూపహ Ses ప్రవర్త గాల్‌ పృచ్చతే
యోా౭న్యా౯ సవై నా పదమృ చ్చడి, ౨౯, అన్య థా బహుబు ద్గ్యాఢోో వాకసం వదతి
సంసది, అన్నథై వ హ్యహుంవాది దుక్భలం వదతే వచ, 3౦, దివ్నజ్ఞ నే దివి శ్రే
దివ్య! పుళై గస్సహాోల్టి లే, త్గమేవార్డసి నో చేవీ శ్రీధనాననుభాపిమెమ్‌, ౩౧,
భీవ ఉవాచ=ాతతస్సారాధితా దేవి గంగయా బహుభిర్లుణెి ప్రాహ సర్వమశే
వణ శ్ర్రుభర ౦ సురసుందరీ, 3 ౨, త్రుభరో మాం ప్రతి యథా సృతిభాతి యథా
విధి తమహం కర్త యిష్యాామి తత్రైవ ప్ర శీత ఫి భవ, 33. 'స్రీధక్యః పూర్వవవా
యం వీవాహెరా బంధుభిః కృతః, సవౌఫర్త ఇరీ భ ర్పుర్చ వత్యగ్ని సమిపతః, కర,
సుస్వభావా సువచనా సువృత్తా సుఖదర్శన్సా వుతృవర్త ఏచివా భిక్షం భర్తర్వదన
మోావ్షతీ; 5౫ యా సాధ్వీ నియతాభారా సా భ వేద్ధర్శచారిణే, శ్రుత్వా దంపతి
ధర్భంవై సవహాధర కృతం శుభమ్‌. 2౬: యా భ వేద్దర్శ పరమా నారీ భ_ర్హృసమ
వృతా, దేవవళ్సతతం సాధ్వీ భ రార మనుపశ్యతి. 36, శుష్రూపాం పరిచర్యాం చ
చేవతుల్యం ప్ర ప్రళుర్వతీ. వశ్యాభావేన సునునాః సు వృతా 'సేఖడర్శనా, 3౮, అన
న్యచిత్తా సుముఖ సా నారీ ధర్మభారిణ్కి ప పరుషాణ్యక్‌ చోక్తాయా దృష్టా క్ర క్ర ద్దేన
చక్షుపా. 3జుసువ ప్రసన్నముఖ భర్హుర్యా నారీసా పతివ వృతా, న చంద ద్రనూక్యా
నతరుం వున్నా "మో యానిరీక్షతే రం భ రృఫూజ్యావరారోవా సా భి పెద్దర్య
చారిణి దరిద్రం వ్యాధితందీనమధ్యనా పరికర్శితమ్‌, ౮౧. పతిం ఫుత్రమివోపాక్తే త్ల

౧౪౭౬] అనుశాసనికపర్వణ్శి స ప చత్వారింశ దధికశ తత మాఒధ్యాయః, 1077
సా నారీభర చారిణీ యా నారీ ప్రయతా దమౌ యానారీ వులిణీ భవేత్‌. ౪౨. పతి
వృతా పతి ప్రాణాసా నారీ ధర? ర్మభాగిస్సీ శుశ్రూషాం పరిచర్యం చ కరోత్యవిమనా
న .౮3.ను ర్రీతా చ వినీతా పే సా నారీ ధర” భాగిపీ ;బిభ ర్త కన్న ప్ర దానేన కటు
బంశై వనిత్స దా, రర, న కౌమేషు న భోణ్‌షు నెళ్వ కే న సుఖే తథ్రా స్పృహ
యస్య యథా పతే సానారీ ధరభాగినీ,6%౫ ౯ లో క్రానర తిష్షి త్యం గృహశుశ్రూవణే
రతా సుసంమృన్లక్షుయా చైవ గోశ కృత్క త లేపనా, ౮౬. అగ్ని కార్యపరా నిత్యం
సదా పుష్పబలి ప్రదా, దేవ కా తిథిభ్ళ త్యానాం నివాష్న వతినా సవా, ఈ౭. శేపాన్న
ముపభుంజా నా యథాన్యాయం యథావిధి. తుష్పపువజనా నిగ్యం నారీధ మణ
యుజ్య తే. ర౮. శ్వ ళ్రూశ్వళుక మూ: పాదా తోవయంతీ గుణాన్వితాా మాతా
వితృపరా నిత్యం యా నారీ సొ తపోధనా.౮ ౯. బ్రాహ శాక ముర్చలానా థాక్‌ దీనాం
ధకృపణాం_స్టథా. బఛర్త్యన్నేన యానారీ సా పతి వ్రతభాగినీ ౫౦. వృతంచరతి
యా నిశ్యం దుళ్చ్ళరం లఘుస త్తే (య్యా, పతిచిత్తా వతిపాతా సా పతి న తభాగినీ,
సం, పుణ్య మేత చ్రేపశే్పవ స్వ స్వర్ష గి నవ సరాడన యా నారీ భ_గ పరమా భ
వేద్భ ర్ఫివతా స సతీ. ౫ ౩. ప జీవా నారీణాం పతి రృంధు? పత్నితిక పత్యా
గతి స్సమా నాసి దైవతం వాయథా పతిః ౫౩. పతిషసాదాత్స్వన్లోవా
తుల్యో నార్యానవాభ వే ఆహం స్వరం నఇచ్భేయం త్య్వయ్య ప్రీ తే మహే
వ్వ రే. ౫6. యద్యశకార్యమధర్శం వా యకివా వ్రాణనాశనమ్‌, పతీర్య్చూయా
ద్దరిద్రొ వా వ్యాధితో వా కథంచన, ౫౫, ఆపన్న రిపుసంస్థ* వా Saree?
తోజఒపీ వా, అపద్ధ ర్వా నను ప్రే ప్రత త్కార్యమవిశంక యా, ౫౬, ఏష చేనమమా
పోక త్రీంధరో వచనా _ల్లెవ్మ యా తేేవంభ్రామిసీ నారీ సా పతి వృతభాగినీ, ౫౬
ఫీషఉవాచ: క్యు క్షస్పకుజీవేశః ప్రతీపూజ నగి లే స్స్పుతామ్‌, wee విస
రయామాస సరె రనుచరై స్పృహ, ౫౮, తితో యయుర్భూతగ ణాస్సరితేశ్న
యథాగతహ్‌, గంధ ర్వాష్పరసృశ వ స్కణమృ శిరసా భవమ్‌. ౫౯,
అనుకాసనవ ర్యాంత ర్లిత ఆను శాసనిక పర్వణి పట్బ త్వారింళ దధిక శ తత మోఒభఛ్యాయః,
బువయజూోటుః ;--పి నొకిక్రా భగనే త్రభ్న సరర్గలోక నమస్కృత, మాహా
త్యం వాసుదేవస్య శ్రైతుమిచ్భామి సంకర, ౧. మ హేళ్యర ఉవాచ; పి కామహో
దపివరశ్శాశ్వతః పురుపో హరి, కృష్టో ' జూాంబూనదాభానో నభ సూర్య ఇవో
దితః, ౨. దళ బాహుర వో తేజా చేవతారినిషూదనః, శ్రీవత్సాంకో హృషీకేశ
స్పర్వధై వత పూజితః 3 బ్రహ్మో తస్ఫోదరభవ స్తథాచాహాం శిరోభవకి శిరోరు

1078 శ్రీమహఃభార తే, అన.కాననపర్వణి [అధ్యా

హీభ్యాజ్యోతీ ప. రోమభ్యశ్చ నుకాసురాశి ౪. బువయో చేహసంభూతా
నథా లో కాన్న శాన్వ తాః, వితామహగ్భహం సామైత్సర్వదెవగ్యృహం చ సః,
౫. సోఒస్యాః షృథివ్యాః కృత్స్నా యాః స్రష్టా త్రీ భువ నేశ్వర్య సంవార్తా చెన
భూ తనం స్థాపాస్య చరస్య చ. ౬. సహి దేవవరః సామాద్దేవనాథః సరంతప్కి
సర్వజ్ఞ స్పహి+స: న్లీప్ట స్పర్యగ స్పర్యతోము ఖకి ౭ పరమా శ్రా హృ శేళ; సర్వ
వ్యాపీ మ సాశ్వరక్కి న తిన్మాత్సర ముం భూతం తి షు లో శేషు కీ. చన. ఛా సనా
తనో వై మధువో గోవింద ఇతి ఏక్రుతకి స సర్యాళా పార్టి వా సంఖ్యే ఘాత
యివ్యతి మానక. ౯, నురకార్యాగ్గ ముత్చన్నో మానుషం వపు రాస్టిత%, న హీ
చేవగ ణాక్ళక్వ(స్త్రివి క్క మవినాఖృ తాః, ౧౦. భువనే దేవకార్యాణి క రుం నాయక
వ. నాయక స్ప్సర (భూ తొనాం సర్వ దేవనమస్కతెః, ౧౧. ఏకస్య దేవనాథస్య
బేవకార్యర తస్య నో బృ హభూతన్న సతత దేవర్షి క రణస్య చ. ౧౨. on వసతి
గర్భస్థక్నరి ౯ ను ఖనంప్టికే సర్వస్సుః ౦ సంధి లేక శ్‌దిే సుఖసం స్థితే ఏ ౧). సరా
స్పుఖసం శ ని ER స్ట్‌ తస్య దేవ తా? క ఫుండరీకాక్ష$ శీ శ్రీగర్భః శ్రీసహోే
తం, ౧౦. వూర చకా ప ఖడి సర్వానాగరిఫుధ్యజః, డ్‌ త్తమేన చ నీలేన

స

శెత్యే నచ మ్మ. ౧౫. పరాక మేణ ఏరే అణ వపుపా దర్శ నేన చ ఆరో

మా Says ప సదా. ౧౬, అన్ఫశం స్వేన రూపేణ బలేన
చ సమ్వితః, అ్వస్పమా దితస్పనై ( స న ౧౭ యోగ
మాచ! సహనాివ్షి సిరవదోో మహీమనాః, ఏరో మిత్ర జ నిక్ధాఘు జ్ఞాలిబంధుజన
వ్రీయః ౧౮. కు వూ బాం శ్చానహంవాదీ బ్రహ్మణ్యో ద్రిహనాయక క, భయహార్రా
భ యా. రానాం ముకు శర నన ౧౬౯, శరణ్య స్పర్యభూ తానా దీనానాం
పాలనే రతః, శ్రుతి వాన్థసంపన్న స్పర్భభూరత నమస్కృతీః, ౨౦. సమా శ్రీ తౌనాం
బహుకృచ్చశతూ ణామవి "ధర విత్‌, సీతిజ్ఞ' సీతిస-వన్నో బహావాడి జిలేరద్రి యః,
9౧ భ వార్గమివా చేవానాం బుద్దా పరమయా పునః, , ్రజాపత్యే కళే ప నూనే
మానవే భరస సంపీ+ తే, ౨౨, సముక్చ్‌న్స $9 గోవి. దో మనోర్వం శే మవోత్త నకి
ఆంగో నామ మనోః పుత్ర అంత్థామా తత పరమ్‌ _౨౩3, అంతశ్హా మ్మో వ హావి
ష్‌ కషం... ప్రాచీనబరి ప్రాత వావిస్థాన్ను సుతో మహో౯ా
2౨8, లేస్ట ప్ర ప ప్రృముఖా భవివ్యంతి దఢౌాత త్ర జాకి పచేతస _స్తథా దక భవి'
కేహ వ్రజాప జ్ర ఫు దావాయణ స్తథా దిత్యో మనురాదిక్యత స్తథా, మనోళ్ళ

నం వ్‌ సుకున్న భర్య ౨౯౬, లుధాత్చురూరవాశ్నాక తేస్గాదాయు
హస స.

౧౮ 8.) _ ఆనుకాసనికపర్వణ్మి స వచత్యారింశ ద ధికళ తత మోఒధ్యాయః. 1079

గృవివ్నుతి నహుషో భవితా తసాద్న్వయాతి సస్గ ఇాత్తజః ౨౭, యదు స్తస్తా
ఖీ ని నలీ ఏలి ఆవి
wa . wad a: షః
నృవోసత్వః కోపా తస్తా ద్భవిష్యతి, కోస్టుశెవ మ హాల పుత్ర వృజినీపాళ్‌ భవి
ప్యతీ, ౨౮, వృజిసీనతశ్చ భవితా బుషధ్ధు రపరాజిత? బు వద్దో ర్భవితా పుత్ర,
స్తత ర్చిత్ర, రథ స్ట సథా. ౨౯, తస్యత్వవరజ! పుత్ర శూరో నామ భవివ్యత
తేషాం టా చారిత్ర సణకాలినామ్‌, 30. యజ్వనాం సువిళు
ద్ధానాం వంశే బ్రాస్తాణసంమ లే జ క క్షతియశ్రేస్లో మవోవీర్యో మవో
రు. 3౧. స్వవంళ్‌ విస్తర క రంజనయిష్యలతి మానద నసు దేవఇతిఖ్యాశంపుత్ర,
నూనకదుందుభీమ్‌ 3౨. కన్య వుత్రక్చతుర్భాహు ర్యాసుదేనో భవివ్యుతి, దాతా
4 గతే _'రా హా: 6 any’ $9, బ్‌ో క సంజూ ళ్‌
వ్రాహణసత్క_ రా బహభాతొ ద్విజ వయ 33 లా మా ప నతు
యిష్యుతి యూదవక్క జరాసుఫం చ రాజానం న్ని త్య గింగహ్వూరే. 36. సరవా
sii ఎత క అట క a yt
రివరత్నాఢ్యో భవిష్యతి స విక్ణఐ'క్కా పృధివ్యామ పతిహూక ఏ ్యేణ చ భవి
మృతి. 5౫, నిక్ర మేణ చ సంవన్న స్సర్వ పార్టి ఎపార్టివః, నూరి నే నేషు సంవృద్ధో
ద్యారకాయాం వస౯ ప్రభుః 3౩౬, పాలయివ్యుతి గాందేవి విజిత్వ నయవిత్స
జా, తం భవంతన్సమా నాద్య వాజ్థాల్యె రర్ణవైర్వనరె% 3౭. అర్చ్భయుతు యథ్రా
3 ag 5 am అధ కా
న్యాయం బ్రవాణహివ శాశ (తమ్‌ యో హి మాం దృష్టుమి చేత బ్ర జ వోణం చ
వీతామహమ్‌, 3౮. దృష్ట వ్య నే నేన ఛభగవా౯ వాసుదేవః సృతావ న దృ పే.
తన్న న్నహం దృష్టో న మేరా సై విచారణా, 3 ౯,వి తామూ వాదే వేళ ఇతివి త్రత
సోడ వ సయస్య పు వు: డరీకార్ల న ప్రీ తియుక్లో భవిష్యతి. రం. త్వ దేవగణ? వ్రీతో
చ జడ అ ను రంగ్‌ జ బస అ
బహపూర్వో భవిష్యతి యశ్చ తేంమాననో భోశే సంశృయి ప్యతి శేఫవమ్‌, ౪౧.
తసకీ_రీగ్ణయ శై పవ J Ps ధర్థాణాం దేశి? won కృభవి పతి ధర్మ
భాక్‌,ర ౨.ధర ర విద్భిస్సదై వేళో నమస్కా.ర్వ ని స్పదోద్య తై 9, ధర్శవీ నవరో హి స్యా త్ర
న సిన్నభ్యర్చి తేవభా. ర. సవా దేవో! వుహా 'శ్రేజాః తు. “తచిక్‌్ష య్యా టా
పుకువవ్యాఘ) బుషిశళోటీ స్పసస్టహ. ర, తాస్స సా నేన షట పర్వతే న
మూదన్సే సనత్కు_మాగ వ్రముఖాషి స్థివ్పంచి తళా స్వ తాకి ర్క. తస్తా త్సవాగ్ని ధర్మ
బ్లోనమస్యో దిజవుంగ వా, దివి క ఫెస్టా హి హీ భగనాలొ కర లభ
ర౬. వందితో హి సవందేత మానితో మానయీత చ, అర్చి తశ్చార్చయీన్ని
త్యం పూజితః ప్రతిపూజయేత్‌ . ర౭. దృష్టః పశ్నేదహరహ స్సం శ్రితః ప్రతిసం
శృయేత్‌, అకిరా న్నర సదేవో ద్విజసత్తమాః. ౪౮౮, ఏత త్త స్యానవ
ద్య స్యవిష్ణో రై పపరమం వ్రతమ్‌, ఆదిదేవస్య మహత స్సజ్ఞనాచరేశిం సదా, రేగా

1090... శ్రీమవాభారలే, అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా,

భువనేఒభ్యర్చితో నిత్యం చేవైరసి సనాతన అభ యేనానురూ పేణ యుజ్యం తే లమ
నువు ల :. Tey కర్తగా మనసా వాచాస నమన్యో ద్వివైస్పదా, యత్నవద్భిరుప
స్థాయ ద్ర వ్రవ్యో చేవకీనుతః౫౧. ఏవ వోఒభిపహితో మార్లోమయా వైమునిసత్త
మాః,తు దృష్ట్యా సర్వశ్‌ చేవా దృసాస్సురస త్తమాః, ౫౨. మహావరావాం తం
చేవంసర్భలోక వితామహమ్‌. అహం చైవనమస్యామి నిత్య మేవ జగత్సతిమ్‌. ౫౩,
త త్రవ(శ్రిత్రయంద్భప్టం భవిష్యతి న సంశ యః,సమస్తాహి వయం చేవా స్తస్య దేహే
సా వ 3 సరే, En ఆం 6 0 ల పుణికి
వసామహే, ౫ర. తస్య వెవాగ్రజో భాాతా సితాద్రినిచయ ప్రభకి హలీ బల
ఇతి ఖ్యాతో భవిష్యతి ధ రాధర ౬౫౫, తిశిరా స్తస్ఫ దేవస్య కాతకుంభమయో
భీ న వనం 'ట అప, 4 x నె న జధ
దుమ, ధ్వజ స్ఫృణేంద్రో దే స్య విష తిర థా శ్ర త శ కో నాగర హాభోగైః పరి
కీర ంమహాళే భిక, భవివ్యతిమహాబా హెరా స్పర్వలో శేశ్వర సృహ, ౫౭, చితి తాని
సమేష్యంతి శ స్తా గ౧ణస్రాణి వైవహ్క అనుతశ్చ సవవోకో భగవా౯్‌ హరిరవ్యయ:.
౫౮. సమాదిష్టశ్చ విబుధ క్రర్శ్మయశ్వమిత వ్రభో, సువర్లో యస్య ఏరే కశ్యప
స్వాతజో బలీ,౫౯, అంతం నైనాశకద్దిష్టుం బేవస్య పరమాశ్ర ని అంతర్వసతి
నొ యు My) ఫీ జీ
భోగేన పరిరభ్యి వసుంధరామ్‌. ౬౦. స చ శేషో విచరతే పరయా-వె ముదా
యుత$, సవీవ విష్ణుస్సోఒనంతో భగవా౯ వసుధాధరః. ౬౧ యో రామన్సవ్యా
పీ-కీకో యోజఒచ్యుత స్సధ రాధరః, తావుభొ పుగువవ్యాఫా ది వ్యాదివ్యపరా
అర గ ళు జ ఇష ఖై వా గ
శ్రృమౌ,౬ ౨. దృష్టవ్వా వమూననీయా చ చక్రలాంగలధారిణాా ఏవ వో౭_ను గవాః
ప్రోక్‌ మయా పుణ్య ప్రపోధనాః, యద్భవంతోో యదు క్షేషం పూజయేయు.;ః
ప యత్నతేక ౬౩.
\((W
అనుకాసనప ర్వాంకర్షత అనుశాసనిక పర్వణ్కిస ప్రచ త్వారంళ దధిశ తత మో౭ ధ్యాయః,
నారద ఉవాచ: అభ వ్యోమ్ని మవో౯ొ శబ్దఃసవిద్యుత్‌ _స్తనయిత్ను
క. ల క్‌ వ లన | ం జ్య మ అప
మాళ౯ా,మేపైైళ్చ గగన. సీలైః సంగ ద్ధమభవద్వ నై 8.౧. ప్రవ వచ పర్జన్యోవప్ప మే,
నిర్మలం పయః, తమృశై హాభ వర్జోరం దిశశ్చ న చకాశిరే. ౨. తతో చేవగికా
తసి౯ రమే పుణ్యే సనాత నే న శర్వం భూకిసఘం వా దదృశుషునయ స్తదా. 3,
వ్యభ)ం చ గగనం సద్యశిశ్ష ణేన సమపద్యత, తీర్గీయాశ్రాం తతో విప్రా జగ్గు
ఫ్బాన్యే యథాగతహమ్‌, ర. సమ స య ద్భుస్ట్వా తే నిస్తయం గత్వా,
శంక రస్యోామయా ర సంవాదం తత్క థా శృయమ్‌. స. సభవా౯ స్రరువ
౧ త్య స స క్‌ నిద లం మనుసు న జే
వ్యాఘ్ర బహభూక స్పనాతేని యదెస్థ మనుశ్‌ష్టైః నో Ag మై మవోత్మ నౌ, ౬,
క స్ట . a 5 9
దిషతీయం సద్య సమక తె త్రేజః కృతమద్య వై, దృష్ట్వా హీ విసి శః ననా

౧౪౮.) అనుశాసనిక పర్వణి, అప్పచ త్య్వారింళదధికళ తత మోఒధ్వాయ* 1081

చనః స స్మృతి రాగతా. ౭, వత శే 3 దేవదేవస్య మావోత కం కథితం విభ్యో కప
దనో నిర్‌శ్‌స్య మవోబా హో జనార్దన. ౮. ఇత్యు క్ష సృ తదా కృష స్త సపోవన
నివాసిభికి మానయామాస తా౯" సర్వానృవీక చే ద్రేవకినందన!, ౯. అథర్ష యస ౦ప్ర
హృస్తా: ఫున స్టే కృష మబువక్కొా ఫునః ఫున్వర్శయాస్తా౯ా సదైవ మధుసూదన,
౧౦. నహి న స్ప్సారతి స్సృష్టకే యాచ త్వన్దర్శనే విభో, తదృతం చ మవో బావో
యదావా భగవా౯ భవః. ౧౧. వతత్తే సరమాఖ్యాతం రవాస్య మరికర్శన,
త్వమేవ హ్నాగ్గత త్త ఏజ్ఞః పృష్టోఒస్తా౯ పృచ్చనే యదా, ౧౨ తదస్తాభిరిదం
గుహ్యం త్వక్సి ౨యాగ్ధముదాహృశమ్‌, నచ తే విదితం కించిత్తి షు లోకేషు
విద్యతే. ౧౩. జన్మ చైవ ప్రసూతిళ్చ యచ్చాన్యత్కారణ౦ విభో వయం తు
బహుచా పల్యాదశ కా గుహ్యుధార జే, ౧౪౮. తత; సితే త్వయి విభో లఘు త్య్వాత్చశల
పాదుహే, నహి కించి త్తదాళ్చర్యం యన్న వెతి భవానిహ, ౧౫. దివి వా భువి
వా దేవ సర్వం హీ విదితం తవ, సాధయామ వయం కృష్ణ బుద్ధిం వుష్టిమవా
ప్నుహి. ౧౬. వుత్ర స్తే సదృశస్తాత వశిష్టో వా భఏివ్యత్కీ మహాప భానసంయికో
ద్‌ వికీ ర్లికరక ప భు ౧౦ నా తతః ప్రణమ్య జేచే?ం ౩ యాదవం ఫురు
వర్గ భమ్‌, ప్రదక్షిణముపావృగ్య ప్ర పజగు సే స్తే మహర్షయః. ౧౮. సోఒయంనారా
యణః శ్రీమా౯ దీప్త్ర్యా పరమయా os నృతం య థావ త్తతీరాా ద్వార కాం
పునరాగమత్‌ . ౧౯. పూనే చ,దశ మే మాసి పుష్టాజస్య పరమాద్భుత, రుక్షిణ్యాం
సమ్మతో జో భూరో వంశధరః పభో. _౨౦. సకామస్సర్యభూతానాం
సర్వ భాగవతో నృస్క సురాణా మసురాణాం చ చరత్యంతగ్గతస్పదా, ౨౧
సో౭ యం పురు వశాగూలో వవ పర ర్న సం శ్రితః పాండ వా౯ ప్రేమా
భవంత శ్చెపమా్సి తాం. ..౨౨. కీ ర్తిర్సత్మీః ధృతిశై నవ స్వర్షమార్ల సతవచ,
య్నణ)ప సంస్థిత స్తత, చేవ. విషు గ్రని క్రమ ౨౩. నేంద్రాదే వాస్ర్రాయ
(త్రింశ చేవ నాత్ర విచారణా, ఆదిదేవనో మహ దేవస్సర్వభాత పతి శృయః, ౨౮
అనాదినిధనో౭ వ్యకో మహతా మధుసూదనః, ఆయం జాతో మహోతేజాః
సురాణా మర్గ సిద్ధయే. ౨౫. సుదు స్తరాగ్ధతిత్వేస్య వకా కరా చ మాధవః, తవ

పార్థ జయః కృత్స్న స్త స్తవ కీ రి స్తథాతులా. ౨౬. త వేయం పృథివీ కృత్వా నారా
యణసమాగ్రయా త్‌, అయం నాథ సవాచింతోో యస్య నారాయణో గత్యి
గ స భవాం స్థముపాధ్యర్యూ రణాగ్నా హుతవాన్నృపా౯ కృపను వేణ
నువాతా యుగాం తాన్ని సమేన వై. ౨౮ దుర్చోధనస్తు శో చ్యోఒ సౌ సవుత్ర భ్రాతృ

136

1082 ౧... శ్రీమవాభారతే, అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా.

బాంధవ్య కృతవా౯ యో బుధః కోపాద్ధరిగాండివవి గ వామ్‌. ౨౯. చె లేయా
దాన వేంద్రాశ్చ మహాకాయా మహోబలా;, చక్రాగ్నా మ్షయనమూపన్నా దావాగ్నా
కలభా ఇవ. 30. ప్రతి యోద్దుం న శక్యో హి మానుషెరహ సంయుగే విహీ
నెః పురు వవ్యాఘ్య సత్వళ క్తిబలాదిఫిః, 2౧. జయో యోగీ యుగాంతాగ్ని స్పవ్య
చారీ రణ్నాగ్యగఃి తేజసా హతవాళొ సర్వం సుయోధనబలం నృప 3౨. యత్తు
గోవృవభాం కేన మునిభీ! సముదాహృతమ్‌, పురాణం హిమవత్సృపే. తవ్వే నిగదతః
ఎ సం 5 చ Tre అ ఇ ఆ అ

శృణు. ౨3, యాదవస్య భ వేత్తుప్రి న్తెజోవిర్యపరా క మైః, ప్రభ వ స్పన్నతీ్వ్వన కృన్తు
క విభా, 36. కశ్ళక్నోత్యన్యథా కర్తుం తద్భది న్యాత్తథా కృృణ్కుయ త్ర
క్భృప్లో హూ భగ వాంస్తత, పుష్టిరను త్తమా, 3౫, వయంత్విహాల్చ్పమత యః పరతం త్రా
ఆప అక జ్య అ అ జబ ఆశిం ఖో అత ళు

స్సువిక్ష బాః, జ్ఞా నపూర్వం ప్రవన్నాః సో మృత కి పంథా నమవ్యయమ్‌. ౨౬,
భ వాంశ్చాప్వార్టవపర॥ పూర్వం కృత్వా వతిశ్ర యమ్‌, రాజవృ త్తం న లభతే ప్రతిజ్ఞా
పాలనే రతః, 3౭. త కై వాత వధం లోశే రాజం స్త Qo బహుమన్న నే న హీ
వతిజ్ఞు యూ దత్తా తాం ప్రహోతుమరిందను, 3౮. కాలేనాయంజనస్సర్యో నిహతో
రణమరార్గని, వయం చ కాలేన హతాః కాలో పి వర మేశ్వరః.3౯. న హీ కాలేన
కొల్జస్పృసం కోచితుమర్చస్కికాలో లోహీతర కాకి కృష్లోదండధరో వారికి, రం.

ర ఈ యో జాలి ac)
తస్తాశ్రుంతీసుత జ్ఞాతీ న్నేహ శోచితుమర్హసి, వ్యవేతమన్యుర్ని త్యంగ్వం తవ కౌరవ
నందన, ర౧. మాధవస్యాస్యమా హోత్స్యం శ్రుతం యత్క_ధికం మరో, తేబేవ తావ
త్పర్యా ప్పం సజ్జనస్య నిదర్శనమ్‌. ర, వ్యాసస్య వచనం శ్రుత్వా నారదస్య చ
ధీమతః, స్వయం చెవ మహారాజ కృష్ణ స్యాగ్షతమస్య వై. ౮౩. వభావశ్చర్షి పూ
_ గన్య కథికస్సుమహాన్నయ్యా మహెాశ్వరస్య సంవాదం శ్లైలపుత్ర్యాశ్చ భారతే రర,
ధఛారయిప్యతి య శె ్చెనం మవాోపురు ష సంభ వమ్‌, కృణుయాత్కే_థ యద్రాజ౯
స్మవె శ్రౌయో ల భేక్సరమ్‌. రణ. భవితారశ్చ తస్యాథ సర్వే కామా య ఛేవ్సీ తౌః,
ప్రేత్య స్వగ్రంచ లభతే నరో నాస్త్వ తే, సంక యీ. ౪౬, న్యాయ్య ఇ) యోభి కా
మేన వ తిపతుం జనారన్మ్క వవ వవాక్ష యో విపె ల; సుతో రాజక జనాగని, ర౭,
©) ఎవి 0 యా జాతి టు
3 అ i a
మ హేళశ్వరమ:ఖోత్సృష్టా యే చ ధర్మగు గారా సృసతాః తేక్య్చయ మనసా ధార్యాః
కురుర*జ ది వానిశమ్‌. ౮౪౮. ఏవం తే వ_్హ్రమానస్థ సమ్యగ్గండధరస్య చు ప్రజాపాలన
దక్షస్య స్యర్లలో కో భవిమ్యతి. ర౯, ధర్తోణాపీ సదా రాజక ప్రజా రక్రీతుమర్ష సి
fn జార అల a జ | = (

య స్తస్య వివులో దృండస్సమ్యాగ్ధర్మన్స కీర్హ్యతే. ౫౦. య ఏవ కథితో రాజ౯ మయా
అ బలి జ ఆశోక్‌ 8, 3 2

సజ్జనసన్ని ధౌ, శంక రస్యోమయూ సరం సంవాదో ధ_ర్గసంహితే : సీం శ్ఫుత్వా

౧౪౯.) _ అనుశాసనిక పర్వణి, వళోనపుభాళ దధీకళతత మో౭ ధ్యాయ* 1088

వా శోతుకామో వా ప్యర్చ యేద్భవభధ్యజమ్‌, విశుదే నేహ భా వేన య ఇచ్చేదూ
తిమాత్తనః.౫ ౨.వ వ తస్యాననద్యస్థ నారదన్య మవోత నక సందేళో దేవపూజూర్ధం
తం i కురు పాండవ, ౫౩, ఏతదళ్యద్భుతం వృత్త పుణ్యే హీమవతి ప్రభో.
వాసుదేవస్య కాంకేయ స్థాణోక్సైవ స భా వజమ్‌, ౫౪, దశవర్ష సవా ప్రాణి బదర్యా
. మేవ. శాళ్వత్క్క తపశ్చచార విపులం సహా గాండీవధన్వినా. ౫౫. త్రియుగాపుండరీ
" శాషు వాసుదేవధనంజయా, విదిత నారదా బేతొమవమవ్యాసాచ్చ పార్టిన. ౬.
బె'ల వవ మవాబాహుశ్చ॥ర కదనం మహాల్‌, కంసన్య పుండరికాక్రో జ్లారిత్రా
ణ్యాకారణాత్‌ , ౫౭, కర్మ ణామస్య కొంతేయ నాంతం సంఖా్యాతుముత్సృ
హూ కాగ (తస్య పు రాణన్య పురు వస్య యుధిపి. ర ౫౮. ధనం శ్రేయః పరం కాత
భవివ్యతి తవొ తమమ్‌, యస్య తే పుర షవ్యాఘస్స ఖా చాయం జనార్లనకి, ౫,
దుర్యోధనం తు శోవామి ప్రేత్యలో శేఒవీ దుర్శతిమ్‌ య త్క్భృతే పృథిపీసర్యా ఏినస్తా
సహయద్విపా. ౬౦. దుర్యోధనాపరా ధేన కర్ణస్య శకునేస్తథ్యా దుశ్శాసన చతు
గానాం కురవోనిధనంగతా!. ౬౧. వైశంవియనడఉివా చ; ఏవం సంభావమాశే
తు గాంగేయే పురువర్ష భే, తూప్తిం బభూవ కొరవ్యో మధ్యే తేషాం మహాత నామ్‌,
ఓ 9, తచ్చు/త్వ్వ వీస్మ ఏస యం జగుర్భ్రత రాష్ట్రా )ద య+ నృవాఖ సంపూజ్య మనసా కృ
పం సర్వే ప్రా sc గ ౬౩. బుషయ శ్చొవీ తేసర్వే నారద వ్రముఖా స్తదా
న షప స తేద్యాక రం శ్రతీపూజ్య చ. ౬౮, ఇత్యే తె దఖిలం సరః
పాండవ భాకృథభిస్సహ, శత వాళ్‌ సుమహాక్చర్యం పుణ్యాం ee నమ్‌,
౬ యుధిష్టార స్తు గంతుం న్‌శ్రాంతేం భూరిదథతీ.!*+మ్‌, ఫునరేవమహాబుద్ధిః
పర్యపృ చృన హీ పతిః, ౬౬

ఇతి ఆనుకొసనిక పరణ అప్ట్రచ త్యారింశ ద ధిశ తత మో౭ ధ్యాయః,

రి వివ్ణోర్లి వ్యసవ్మా స నామక భనమ్‌, ఈ

వై శంపాయనఉవా చ: శ్రుత్వా ధరానశేపేణ పావనాని చ సర్వశం
యుధిష్టర కాంతనవం ఫు నెరే వాభ్య భా పషత,౧.యుధిషప్టిం ఉవాచ: కి మేకం దైవతం
లో శే కిం వా ప్యేకంపరాయణహ్‌్‌*౦ స్తువంశఃక మర్చంతేః ప్రొప్ను యు ర్లానవాళ్ళుభ మ్‌,
౨.౯ ధర్మస్సర్వధ ర్థాణాం భవళః పర మో మత కిం జపక్‌ ముచ్య తే జంతుర్ణన సంసా
= శబంధనాత్‌., 3, భీషఉవా చా జగత్ప్రభుం చేవ చేవమనంతం ఫురుపోత్తమహమ్‌,
స్తువన్నామసహ నేణ వురువ స్పతతోల్ధితః. ర, త మేవచార్చయన్నిత్యంభ క్యావురున
నువ్యయహ్‌, ధ్యాయంస్తునన్న మస శ్చ యజనూన స్రమేవచ. ౫, అనాది ది నిధనం

1084 : Ee శ్రీమవాభార శే అను* సనపర్వణి . [అధ్యో.

విష్ణుంసర్వలోకమ హేశ్నరమ్‌,లో కాధ్య కం స్తువన్ని త్యం సర్యదు! ఖాలిగోభ వేర్‌ ,౬.
బ్రహ్మణ్యం సర్వభధర్శజ్ఞం లోకానాం క_క్టివర్గనమ్‌ లోక నాథం మహాద్నూ “ర్వ భూలే
భవ ద్భృనమ్‌.2.ఏ మ మేసర్వధ ర్థాణాం ధర్గోఒధికత మోమతః, యద్భక్వ్యా ఫుండరీకా
తంస్తనై ర ర్చేన్నరస్సడా. ౮. పరమం యో మహా ల్రేజకి పరమం యో మహ త్తప*
పరమం యో నమువాద్బ హా పరమం యః పరఠా.నుణహ్‌. ౯. పవితాణాం పవితం
- Uy YU
యో మంగళెసాం చ మంగళమ్‌, దెవతం 'దేవతానా చ భూ తానాం యోజవ్య
యః వీతా. ౧౦. యత స్సరాషణి భూ తాని భవంతాదియుగాగమే, యస్నింశ్చ
వళయం యాంతి పునరేవ యుగక్లయి. ౧౧ తస్య లోక పథానవ్య జగ న్నాథస్య
భూప లే ఏస్టోర్నా మసహస్సం మే శృణు పావభయావహమ్‌, ౧౨. యాని నామాని
గాణాని విఖ్యాతాని మహాత్మన బుపిభిః పరిగీతాసి తాని వమ్యామి భూతయే,
౧౩. విష్ణోర్నామసహస్కస్య . వేదవ్యాసా మహాన్ఫపీ. ఛందోఒనుష్టు పా దేవో
భగవా౯ా చేవకీసుతః ౧౮.అమ మృ తాంళూద్భవో వీజం శ _క్రీశైవకినంద న$, తీ సామా
హృదయం తస్య శాంత్యగ్టే వినియుజ్యలె. విశ్వం విష్షుర్వవట్కారో భౌతభవ్య
భవత్ప్రభుః, భూతకృద్య్భూతభృద్భావో భూ తాతా భూతభావనః. ౧౫. పూతాణతా
పరమాత్తా చ ముక్తానాం పరమా గతిః, అవ్యయః పురుపస్సాతీ. మే త్రజ్ఞోఒత్షర
ఏవ చ. ౧౬. యోగో యోగవిదాం నేతా ప పృథధానవురు మేశ్వోరు, నారసింహ
పుః శ్రీనవూ౯ కేశవః పురుహో త్రమః ౧౭ సర్వశ్శర్వశ్శివః స సాయి న దిగ్నిధిర
sg సంభఎో భావనో భా సభ పః ప్ర, భురీశ్వరః 8 ౧౮. స్వయంభూశ్శంభు
రాదిత్యః వుష్క రాక్షో దుహోస్యనప అనాదినిధనో ధాతా విధాతా ధాతు
రు త్రేమః, ౧౯. అ పృమేయో హృ. కేశ; పద దృనాభో2మర ప ప భు విశ (క్ర ర్ల మను
సంపా స్ట స్టపిప్టః స్టవీరో ధు)వః, 20, అగ్రాహ్య శాశ్వతః క్లో లోహి తాకు;
ప్రతర్ణనఖి ప్రభూళ్త్రి నిక కుద్దామ పవిత్రం మంగళం పరమ్‌. ,.2౧, ఈ ళానః ప్రాణదః
వోచే (పేేివః వ్ర em ప గర్భో భూగర్భో మాధవో మధుసూ
ఆ
దనః. ౨౨. ఈశ్వరా ని రసో ధన్వీ మేధావి వి ర్‌ మః క శ్రమ అను శత మోదురా
ధర్గః కృణజ్ఞః కృతిరాతే వాళ, ౨౨, సుశేళళ్ళారణం శే శర విశ్వరేతాః ప్రజా
భవ అహస్సంవతరో వ్యాళః ప్రత్య యస్సర్వదర్శనః ౨౪. అజన్స ల్వేళ్వర
స్పిద్ధః నన వృపాక విర మయాత్రా ne
౨౫, వసుర్వసుమనాస్సతశ్యః సమాళ్తా సమితసృమః, అమోఘః పుండరీ
కావో వృషకర్రా వృపాకృతిక ౨౬ రుద్రొ బహుతిరా బభు)ర్విళ్వ యోని. .

౧౮౯.) అనుళాసనికవర్వణి వకోనసంచాళగధికశితత మో౭.ధ్యాయః, 1085

శుచి శృవాకి, అమృత శ్మాశ్వతః స్థాణుర్వ రారో హో మహాతపాః ౨౭. సర్వగ
స్సృర్వవిద్భానుర్వి వ్వ క్సేనో జనార్షన వేదో వేదవిదవ్యంగో వేదాంగో వేదవిత్క విః.
౨౮. లొ కాధ్యశ్ష స్సు రాధ్యత్షో ధర్థాధ్యక్షః కృతాకృత% చతురాత్తా చతు
ర్యూ్యూహాశ్చతుగ్ద్షంప్ల 9 క్పతుర్భుజకి, 2౯ భాజిపురోజనం భోశా సవీ హ్‌ష్షు
రగదాదిజః, అనఘో విజయో చేతా విశ యోనిః సునర్వసుః, 30, ఉచే వందో
కః ప్రాంశుర మోఘళ్ళుచిరూర్ణిగః, అంతీంద్ర, స్పంగృవా న్సర్లో ధృతార్మో

నియమో యమః, 5౧. వేద్యో వేద్యస్సచా యోగీ వీరహా మాధవో మధుఖ
అతీంద్రి యో మవోనూ యో మహెౌరాత్నాహెరా మవోబల!, మా ను. po 2౫

రృహవీక్యో మహాశ క్షి ర సాద్యుతికి అనిర్లేశ్యవవుః క్రీ భీ మాన మేయా తా మహాద్రి
ధృత్‌, 33, మహేప్వానో మహీభర్తా శ్ర్‌నివానన్స శాం గతిక, అనిరుద్ధస్సు రౌ
నందో గోవిందో గోవిదాం పతిః. 3౪. మరీచిరమనో హంసః నుపర్లో భుజగో
శ్రమ హిరణ్యనాభస్సుతపాః పద్మనాభః ప్రజాపతిః 3౫, అ మృత్యుస్సర్వదృ

అ శ అ 9 ంో a me .
కృింహాః సంఛాత' సంధిమా౯ స్థిరః, అజ్‌ దుర్భర ణ శాస్తా విళుతాత్తా స సురా

రహీ, 3౬, గురుస్తురుత మో ధానునన్య స పరము; నిపిపో= నిమిష; సిగ్వీ |
వాచస్పతిరుడారధీః. 36 అగ ణీ గౌంిమణేః స్ట్‌ శృమాన్నా్యా యో నేతా సమోరణః,
సహసమూన్ధా వశ్వాత్లా సహ సాగ క్రస్ఫవాస్వ హల్‌. 3౮, ఆవ _రృనోనివృత్తాత్తా
సంవృతేస్ఫం ప్రతర్షన$ అహాస్సంవర్త కథో వహి్శ్నిరనిలో ధరణీధరః, 3౯. సువ పృసాదః
పన నం వి ళ్య్వధృద్విశ్వభుగ్య భుః సత్య రా సత. తస్నాధుక్షహ్ను ౮ ae
యణో నరః. ర౦ అసుఖ్యయో పృ ప్‌ మేయా క్ర విళిప్టశ్శష్టళృచ్చుచిః, హా :
సిద్ధస _కల్పస్సిద్ధిన స్పిద్ధిసాధన! రం. వృషాహీ వృషభో ఏష్ణుర్వ్పవ పరా కృహోడర?
వర్గనోవరమూానక్చ ఏవి 3 కృళ్ళుంతిసాగ ర £. ర, సుభుడో దుగ్ధరో వాగ్మీ వముహేం దో
థి థి
వసుదోవసుః. నెకరూపో టవ శిపివిప్టః వకాశ నః, Be ఓజ స్తేబో ద్యూతీ
ధరః పృకాశాత్తా ప,తాపనః. బుద్ధః స్వష్టాక్షరో మం త్ర శృం ద్రాళు ర్భాస్కరద్యుతిః,
రర అమృతాంళూడ్భవ్‌'' భానుః శశిబవిందుస్సురేకషరకి జొవధం జగత స్చేతు
స్పత్యధర్ష పరా కృ్కమః, ర, భూతభవ్యభవశ్నాథః పవనః పావనో౭ నలః, కామజాః
కామకృ ళ్క్ళంత! కామః కామప్రదః ప్రభుః ర౬ యుగాదికృద్యుగావరో నెక
మాయో మవహాళనం అదృశ్య వ్య_క్రరూపశ్చ సహసుజిదనంతజిత్‌ . రోడ, ఇష్టో
విశిష్టశ్ళి ప్రేవ 8 శిఖండీ నహుపో వృష్ము కోధవో కోధకృత్క._ర్రా విశ్వబాహుర్శ ష్‌
ధరః రో౮ అచ్యుత! ప్రథితఃప్రాణః ప్రాణదో వాసనానుజ అపాం నిధి ర ధిష్టూ

ib86 . శ్రీమహాళార శే, అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా

నమప్ర మత్తః పృతిష్టతః, రణ. స్కందః స్కందధరో ధుర్యో నరదో వాయు
వావానః, వాసుదేవో బృహ ద్భానురాది దేవః సురంరరః, ౫౦. అశోక సారణపారః
శూర శ్మారిర్ష నేళ్వరః, అనకూల శృణకావర్తః పద్మీ పద్మనిభక్షణః ౫౧. పద్మ
నాభో౭రవిదాశ్షుః పద్మగగ్భశృ్శరీర భృత్‌ , మహర్థిరృద్ధావృద్ధా తా మహాక్రో గరు
డధ్యజీి, ౫౨, అతుల శృరభో భీ మో సమయ బ్లో హవి గ్లరి3, సర్వల క్షణల క్ష ణ్యో
_లథీవాకొ సమితింజయః, ౫౩, విక్షరో రోపి*తో మాన్లో హేతునా మోదరస్సవాళ,
మహీధరో మసహోభ్ధాగో వేగవానమితాననః, ౫౪౮. ఉద్భవ! వోభణో దేవః
శ్రీగ న పర మేళ్యర, కరణం కారణం కరా విక రా గహనో గుహః, ౫౫, వ్యవ
సాయో వ్యవస్థాన స్సంస్థా నస్థ్రాన నదో ధ్రువ పరర్థిః పరమస్పప్ట స్తుష్టః పుష్టళ్ళు భే
క్షణః. ౫౬. రామో విఠామో విరతో మార్లో శేయో న రా ఒన యః, వీర ళ్శక్తి
దుణాం గ్రైష్టో ధర్తో ధర్మ ఏమ త్తీముః, ౫౭. వైసంఠః వురువః ప్రాణః ప్రాణదః
ప్రణవః పృథు, హిరణ్యగర్భ కృతుఘ్న్యో వ్యాపో వాయురథధోక్షజః, ౫౮. బుతు
స్సుదర్శనః కాలః పర మేట పరిగ్సహకి ఉగృస్సంవత్సరో త విశ్రామో విశ్వ
దతీణః,౫౯,వి స్తారః స్థావరః స్థాణుః ప్రమాణం బీజ మవ్యయమ్‌, అర్థోఒనర్హో మహ+
కోకో మహాభోగో మహాధశ;. ౬౦. అసిర్విణ్లః స్థవిఫ్టో భూర్థర్మయూపో మహామఖిః,
నక్ష లే, నేమి ర్నకు ల లీ శుమః శ్రూమ స్పృమాహన;, ౬౧, ఆత ఇజ్యో మ హౌజ్య
RY కున్నత్రం సతాం గర్‌, సర్వదర్శి విముకాతా కా సర్వజ్ఞ జ్ఞా జానము_త్రమమ్‌,
౬ ౩ సు వ్రశేస్సుముఖస్సూక్తసు, ఘో వన్సుఖడస్సుహ్ఫత్‌ , వృనోపారో జిత క్రోధో
ఏర బాహు ర్విదారణః, ౬౩. స్వాప పనస్ప్వవశ్‌ వ్యావీ నై కతా నై కకరక్ఫ్‌ల్‌,
వత్సరోవక్సలో వళ్సీ రత్నిగ ర్ళో ధ నేళశ్యర:, ౬రో, ధర్మ గుబ్ధర ర కృద్ధర్మ సదిసత్త ర
మశ్షురమ్‌, అవిజ్ఞా తా సహ సోంళు ఓషధాతా కృతలమణ£ ౬, భగ సి పు
సత్వషః మ. భూతమహేశ్వరః, ఆదిబేవో మహాబేవో చేవేశో దేవభ్ళ.
ద్రురుః ౬౬, ఈ రో గోపతిర్లో పా జ్ఞానగమ్యః పురాతనః, శ రీర భూత భృ ద్భొక్తా
కవీంద్రో భూరిదక్రీ ణః ౬0 సోమవోఒమృతపవ న్ఫ్సోమః పురుజిత్సురస త్ర తమ,
ad జయ స్పత్యసంధోదా శార్డ సా పకోగతాం వలిః.౬౮. జీవో వినయితా సాశ్నీ
ముకు: దోఒమి తవికృవః క్కి అంభోసిధిరనం తతో మెజహజూూద ధిక యో'ఒ౦త8క;,ట౬ణా
అజో మహార ర స్స్వాభ వ్యు జితామిత్రః ప మోదన్క అనందో నందనో నంద
స్పత్యధరా ర్‌ త్ర్‌వ్‌ క్రమ £. ₹0. మహర్షిః "కిలో చార్య కృతబ్ఞో మీదిసిపతిః, తృిపద .
్రదళాధ్యష "మహాళ్ళంగః కృ తాంశకృత్‌, ౭౧. మహావరా పారూ గోపందః

-D

శ)

౧రF౯,] ఆను ఫౌసనికవర్వణి, ఏకోనపంచాశ దధిక శతత మో౭_ ధ్యాయః, 1087

సుషేణః కనకాంగదీ, గుాలాంగ నీకో గవానో గు_ప్పశ్స్‌క గదాధరః, రం,
వేధా;ః సాగ్గంగో౭జిత్కః కృప్లో దృఢ స్సంక ర ణోఒ చ్యుత్క, వరుణో వారుణో
వృతః వుమ్క_రాక్షో మహామనా ౭3, భగవా౯ా భగహో నందీ వనమాలీహూలా
యుధ్య ఆదిత్యో న్యోతి రాదిత్య స్పహిస్తురతిన న్యు ౭, సుధన్వా ఖండ
పరళు ర్షాకుుణో ధ్రవ్‌ణప్రదః, దివస్పృక్సర్వ వృ గ్వా రసో వాచస్పతి ౨ యోనిద;,
౫ త్రిసామా నామగ స్పామని ర్యా౩౦ భేవజంభి షక్‌, సన్నా్య్యాసకృత్‌ శమ ళ్ళాంతో
నిసా శాంతిః పరాయణమ్‌. ౭౬. శుభాంగ శ్నాంతి శః ససాకుము నః కువలేకయః,

లి వాళి వాటా <9 |
గోహితో నోవత్రి నోవా వృషభాన్లో వృష ప్రియః, ౭౭ అనివ రీ నివృ శ్లాశా

జా కూ as అ (WY

లోకతయాశ యః. ౭౯, సృక్షః సాంగః ళతానందో నందిగో ్యతిర శె శ ర
: ఎ బి జ లీ ద్‌ *వెీ
విజితాత్తా విధేయా కా సత్కీ_ రః ిన్నపంశయః, ౮౦. ఉదీర్లః సర్వతశ్చక్షు
రనీశ శాశ(తః స్థిరకి భూశయో భూవణో భూతిర్విళోకః తోక నాకను, ౮౧,
8 కుంభో విష 'ధన్కి అనికనోజ ౪ వ
అర్చిషానర్చిత కుంభో నారాల వికోధనీి, అనికన్గోఒ వ తిరథః వద్యు మ్నోఒ
మితేవి క మః. ౮౨౨. కొల నేమిసివా పీరః వౌ” శూరజ నేశ్వర్క తిలోకాతాతిలో
Uy ళ్‌ 4 (/
కేశ కేళవః కేశిపో హూర8,౮3.కామబేవ; కామ పాలః కామి కాంతః కృతాగమకి అని
గ్‌ వాక న a nD py 4 0 వ
₹శ్యవపుర్విమ్లుర్వీరో ఒనంతి ధనంజయః. ౮౮. బ్రహణ్యో బహకృద్భివా ద్రవ
జర ౦ «7? (A ష్‌ ర భా న వ్‌, రి
ప్రన్యావివర్థను బహావిద్భావాణ్‌ ట్రక్‌ బపాజ్లో ర్రాహణవ్రియః ౮౫.
మహాక్ర మో మహాక రా మహాతేజా మ హోోరగక మహాకతుర హాయజ్య్వా మఖ
Wy -2 ఆ
యజ్ఞో మహాపహావిి, ౮౬, స్టవ్యః ప సోత్రం స్తుతి సోతా రణ్రియ,,
పూర్ణః పూరయితా పుణ్యః పుణ్యకీ ర్రిరనామలూః ౮౭, మనోజన ్తర్ధకరో
వనురేతా వసువద,, వసుప్రదో వాసుదేవో వసుర్వ్శసుమునా వావి; ౮౮,
©) %
క్‌ ం «3 ం ఎ అ ° 3 గం వగ << జ
సద్దలీః సత్కతిః సత సమ్మ సత్పరాయశణ్య, కూర నేవు యదు శ్రవ్య స్పన్నివా
సస్సుయామునక, ౮౯, భూతావానే వాసుచేశ; సర్వాసు నిలయోఒనల్య దర్పవ+
దర్పదో దృపో ద్యురోఒథా వ కాజితీః ౯౧.విశ్ళమూూ రి ర్మృళోమూర్తి రీ పమూ ద్ర
రమూ రిమాకా, అనేక మూ ర్రిరవ్య కృళ్శతమూ ర్తిళ్ళ తాననః, ౯౧. వకో నైక
స్తవః కః కిం య త్రత్సదమను త్రమమ్‌, లోకబంధున్లోక నాథే మాధవో భక
వత్సలః ౯౨ సుపషర్షవర్షో “"వామాంగో వరాంగళ్చందనాంగదీ వీరహా వివము
క్నూక్ళో ధృ తాళీరచలశ్ళలః. ౯౩. అమాని మానదో మాన్యో లోకస్వామో

1088 శ్రీమహాభార తేే అనుశొసనప పర్వణి [అధ్యా.

త్రిలోకధృత్‌ , సుమేధా మేధజో ధన్యస్సత్య మేధా ధ రాధరఃణ కీ లేజోవ్చపో
ద్యుతిధరస్పర్యశ స్త ంఛ్ళళాం వరకి ప్రగ, హూ నిగ్గ హో వ్యగో నె కళ్ళంగో
గడా గృజః, ర చతుకూ రిక్పతు ర్చాహుళ్చతుర్వ్యూ హాక్చేతుర్ణ తిః, చతు
రాకా చతుర్భావశ్చతు శ్వేదవిదేకపాత్‌. ౯౬. సమావర్తో నివృత్తాళత్తా దుర్హ
యో దురతిక్రమ్మ దుగ్గభో దుగ్గమో దుగ్లో దురానాసో దురారిహా. ౯౭
ఈుభాంగో ie స్పుగంతు స్తంతువర్ధన, ఇంద్రక రా మహ+క రా కృలేక ర్వా
కృఠాగమవః,. ౯౮, ఉద్భవస్సుందర స్సుందో రత్న నాభః సులోచన అర్మో
వాజసన; శృంగ జయంగ; సర్వవిజ్ఞయీ., డాల్‌ సువర్ల బిందుర క్లో భ్యస్పర్వ వాగీ
ఛ్వరేశ్వర మవోహైదో మహాగరో మహాభూతో మహానిధిః, ౧౦౦. కుముదః కుం
దరః కుందఃపగన్యః వవనో2నిలః, అమృ తాంశోఒమృత వపుః సర్వజ్ఞ స్పృర్వతోముఖః-
౧౦౫ సులభ; సువ్రత స కగ్రుజిత్‌. శత్రు తాపన, న్వగోధో దుంబరోఒక్వగ్ల
శ్చాణూరాంధనిషూాద నః, ౧౦౨. సవా సార్చిః స_ప్తజిహ్వాసృ పెధా!ః స కవాహాన్మ,
అమూ కీర సఘో2. చింతోో భయకృద్భయ నాశనః, ౧౦౩. అణుర్న పం
_స్లూలో గుణభృన్ని ర్లుణో మహః, అధృతః స్వధృళః స్వాస్థ్య: 8 హాగ్షంకో వంళవర్థన
మ. భారభృత్‌ కథితో యోగీ యోగీశః సర్వకామది, ఆశృమః fa
యౌవ? సుపగ్గో వబాయువాహాన;,. ౧౦౫. ధనుర్ధరో ధను ర్వేదో దండో దవముయితా
దమః, ఆవరాజితః సర్యస హెరా నియంతా నియమో యమః. ౧౦౬, సక్వ వాక్‌

ఇ సాల్వికః సత్యః సత్యధర్శ పరాయణకి, అభిప్రాయః వ్రియార్హాఒర 8 వ్రీయకృత్‌ ప్రీతి

వర్గనః.౧౦౭, .విహాయసగతి నో రతిః సురు విషు పతభుగ్య భు, 'రవిక్యరోచనస్ఫూర్యః స సవి
తా రవిలోచనః, ౧౦౮. అనంతో పుతభునో, ఎ సుఖదో నె కడో౭ గ జక అనిర్విణ్లః
సదామర్షీ లో కాధిఫా నమద్భుతమ్‌ః, ౧౦౯.స శౌత్సవాతేనతమః క వీలః కవీరవ్యయ,,
స్వ సిదః స్వ స్తిళ్ళత్‌ స్వస్తి స్వస్తిభుక్‌ స్వస్తి దజీణ, అరాద్రః కుండలీ చ క్రీ
విక మ్యూర్డితేశాసనః, థభాతిగః శబ్బపహాః శిశిరః Ys ౧౧౧ అక్టూర
జ్‌ ఇ (3 >

బీశలో దక్షో దక్షిణః తుమిణాం వరకి విద్వత్తమో ఏకభయః పుణ్య శృవణ
కీ రనః, ౧౧౨ ఉత్తారణో దుష్కృరినో పుణ్యా దుఃస్వప్ననాశన్య వీరవో
రక్షణి సంతో జీవనం పర్యవస్థితః. ౧౧౩. అనంకరూపో౭ నంత శ్రీర్జీ తమను

పి చ 3 క వ ధే
ర్శయాపహః, తురక గభీరాత్తా విది ళోవ్యాదికో దిశః, ౧౧౮,అనాదిర్భూర్భువో

లథీీ! సువీరో రుచిళాంగదక జననో జనజన్రా దిర్భీ మో ఫమపరాక్ర మః, ౧౧౫,
రీ
అధారనిలయా ధాతా వుప్పవోసః వృజాగరః, మ సత్పథాచార। ప్రాణదః

౧ిరో౯,] అనుకాసనికపర్వణి, ఏకోనసంచాక దధికకతత మోఒధ్యాయః. 1080

వణవ!వణ:ః, ౧౧౬. వ

ఆ పణః, ౧౧౬ ప్రమాణం ప్రాణనిలయః ప్రాణ భృత్చా ణజీవనః; తత్వం తత్వవి
కా ళ్తాజన్మమృత్యుజ క తిగ,, ౧౧౭. భూర్చువః స్వ_స్తరుస్తారః సవితా పృపితా
హొ iw ,

మ ,యబ్లో యజ్ఞ'పతి ర్యజ్వా యజ్ఞాంగో యజ్హవావాన!. ౧౧౮. యజ్ఞ భృద్యజ్ఞ

కృద్యజ్లీ యజ్ఞ భుగ్యజ్ఞ సాధన, యజ్ఞాంతకృద్యజ్ఞగుహ్యుమన్నమన్నాద ఏవ. “వ,

౧౧౯.అత్త యోనిః స్వయం జాతో వెఖానః సామగాయ నః దేవకీనందనః స్రష్టా

శ్నీతీళ! పావనాశన?, ౧_౨౦.శంఖభృన్నందకీ చక్రీ ఇార్టధన్వా గదాధరః, రథాంగ

౧

పాణే రత్ష్మభ్యస్సర్వ ప్ర,హర ఆశాయుధ$ః, ౧౭2౧ ఇతీదం కీ ర్తనీయస్య కేశవస్య మహో
తృన్కి నామ్నాం సహాస్తం దివ్యానామశేవేణ పపక్షీర్తితమ్‌, ౧.౨౨. య ఇదం
శృణుయా న్నిత్యం యత్సావి పరికీ రయేశ్‌ , నాశుభం వాస్ను యా త్క్‌ంచి త్రో
నుసేహ చ మానవిః.౧౨౩. వేదాంతగో భాహణః స్వాత్‌ కుతి యో విజయో
(౬ Wy dd VG
భవేత్‌, చైకో ధనసమృద్ధః స్యాత్‌ శూద్రః సుఖమవాప్నుయాత్‌ , ౧౨౮
ప : ద్ర రమూాప్స్పు యూ మా ప
ధర్యార్ధిప్రాన్ను యాగ్గర్మ మన్జర్టీ చాగ్భమా వ్న్వు యాత్‌ , కామానవావ్నుయాత్కామిోా
ప జాగీచాఫ్పు యా తే ఇ జాకి ౧-౫౪. భ క్రిమా౯ యస్పదోతాయ శుచి సదత
మానసా సహసం వాసుదేపస్య నామ్నా మేత త్ప్రికీర్హయేత్‌. ౧౨౩౬. యశః
UU : ధాం |
ప్రాప్నోతి విపులం యాతి ప్రాధాన్య మేవచ్కఅచలాం శ్రియమాష్నోతి శాయి ప్రాన్నో
త్యను_త్తీమమ్‌. ౧౨౭, నభయం క్యచిచావ్నోతి వీర్యం తేజశ్చ విందతి, భవత
రోగో ద్యుతిమా౯బల రూపగుణాన్వితః, ౧౨౮. రోగార్తో ముచ్యతే రోగాత్‌
బద్ధా ముచ్యేత బంధనాత్‌, భయాన్నచ్యేత భీలస్తు ముచ్యేశాపన్న ఆవదః.
౧౨౯. దున్గాణ్యతిశరత్యాళు పురుషః పురుషో త్తమమ్‌, స్తువ న్నామసహావ్రేణ నిత్యం
భక్తి సమన్విత! ౧౩౦. వా-సుదేవాశ్ర యో మర్నోో వాసుచేవపగాయణః, సరి
షాపఏిథశుదాతా మాలతి బహూ సనాతనమ్‌, ౧౩౧. న వాసుదేవభ 3నా మసగీభం
థి శ )
విద్య లే Bde $ జన్మమృత్వుజ రా వ్యాధిభ యం వ 6. ౧౩.౨. అవముం
స్తవ మధియానః న యు జ్వే తాత సుఖమైంతి శ్రీధృుతిర్టృతి
కీ ర్తి, ౧౩౩. న క్రోధో నచ మాల్సర్యం న లోభో నాళుభా మతిక భవంతి కృత
ఫుణ్యానాం భక్తానాం పురుషో త్రమే, ౧౩౪ చ్యా స్పచంద్రా ర్క-నక్ష త్రా, ఖం దిశో
భూర వోోదధి!, వాసుదేవస్య పీర్వేణ పధ్భ తాని మహాత్మనః. ౧౩౫ ససురాసుర
రీ
గంధర్భం సయక్షిీరగరాశ్షసమ్‌, జగద్యశే వర్తతేదం కృష్ణస్య సచరాచరమ్‌.
౧౩౬, ఇంద్రియాణి మనో వ స్ప్శ్వం తేజో బలం ధృతి, వాసు చేవాత్మ కా
నాాహుః వత్రం మేత్రజ్ఞ వీవ చ, ౧౩౭. నాలక వ్రథమః పరి
187 స క సవ ఆ

1090. న శ్రీమవోధార్తే అనుశాసనపర్వణి . [అధ్యా

కల్ప ళీ ఆచారవ్రభవో ధరో ధర్మస్య ప్రభురచ్యుతః, ౧౩౮. బువయః పితరో
జీవా క యా ధాతేవకి జంగమాజంగమం చైవ జగన్నా రాయణొ దృవ
మ్‌. ౧౩౯. యోగో జనం తథ్రా సాంఖ్యం విద్యా శృిల్బాదికర చ, వేదా శా
స్తాణి విజ్ఞాన మేతత్పర్వం జనార్టనాత్‌ , ౧౪౦. వీకే విష్ణు గృ హదూతం పృథ గస
తాన్య నేక త్ర లో కాలా వ్యాప్యభూ తా శ్రాభం శే విశ్వభ్యుగన్యయ;. ౧౪౧.
త్రమం స్తవం భగవతో విస్లో ర్వా ర సేన కీ రితమ్‌, పశెద్య ఇచ్చె త్పురువక ౫ స్తే నుక
ప్రాప్తుం సుఖాని చ,౧రఠర౨, విశ్వేశం మజం చేవం జగతః సృభ వాపష్యయమ్‌్‌, రట
Te నతేయాంతి వరాభవమ్‌ ౧౪౩.
వ స త ఆను శాసనిక పర్వణి ఏకోనపంచాళ ద ధికళతత మోఒ ధ్యాయ*,
_అం సావితీ వ కకథనమ్‌. ఏతా
యుంధిష్టిరణ వా చవి తామహ మహాప్రాజ్ఞ సర్వ కొత్తవి ౯రద, కిం జప్యం
లా రాలి అర్య వ ws లి ప అ
జపతి నిత్యం భ వేద్ధర్థపఫలంమహత్‌ , (౧, న వా ప్రవెశి వాప్రవృ శ్రే వాఎ
కరణ్కిదై వె వాశ్రార్ధ కా లేవా కిం జప్యం క రృ సాధనమ్‌, ౨, పొంతికం పొష్టికం ws
కత్రుఘ్నం భయ నాశనమ్‌, జవ్యం యద్భహాసమితం సఖ. వక్తుముర్హతి.3.వ్మ
ఉవాచ:-- వ్యాసవో క మిదం మంతం శృణు మెరక మనా నృప్క సావిత్సా విహితం
తా కో షా a
దివం సద్యః పొపవిమోచనమ్‌, ఈ, కృణు మం త్రవిధిం కృత్స్నం పోచ్యమానం
మయానఘ, యంశ్లు త్వాపాండవ శేవ సర్వపాపెః ప్యముచ్చలే. ౫. రాతావ
Uy అ స a. శ, బీ | స్త
హని ధర్మజ్ఞ జప౯ప్నాపెర్న లిప్యతే, తల్తేఒహం సంప్రవత్ష్యూమి శృణుమ్వైకమనా
జ వళ ల జగ లప యి
నృప. ౬. ఆయుష్తా౯ భవతే చవైవయం శ్రుత్వా పార్టివాత్మజ్క పురువస్తు సుసి
దార్గః శ్రేల్యె చేవా చ మోదతే. ౭. సమేతం సతేకం రాజ౯ పురా రాజరిసత
థథ 4 | es పాకి
"మెక, త త్రృధర్శపరె ర్నిత్వ్యం సత్య వ్ర తపరాయణ 9. ౮. ఇదమాహ్నాక మవ్యగృం
కుర్వద్భి ర్నియ_తె స్పృద్యానృపై గ 'సళార్లూల ప్రాస లే శ్రీ గను త్తమా*౯,నమో వసి
సాయ మవో వతాయ వరాళరం వేదని న క వ్రణమ్మ్యన మో౭ స గనంతాయ మహో
రణాతువమోాబ సు సిద్దేభ్య ఇహాక్ష యేభ్యక ౧౦.నమ స్తర్ట్రపభ్యః పరమం పరేషాం
"దీచేషు దేవం వరం వగాణాము సహ సళీక్షాయ నమశ్శివాయ సహా (ఎ, నావతా
. యజనార్షనాయ. ౧౧. అజై కపాదహిర్చుధ్న పినాకీ వా పరాజతక, బుతేశ్న విళ్ళరూ
పశ్చ త్ర, సింబకళ్చ మ హేశ్వరః,౧_౨.వృపాక వీళ్చ శంభుశ్చ హవనో౭ ఖేశ్వర స్తథా,
ఏకాద శేతే పథి తారుద్రా (భువ నేశ్వరా!& ౧౩. శత మేతత్స మామ్నాతం ళతరు
ద్రే మవాత్త నామ్‌, అంతో ఛాగశ్చ మిల్రశ్చ వరుణశ్ళ జలేశ్యర 8. ౧౮. తథా

జ! it ల
అనల

౧౫౦.) అనుశాసనిక పర్వణి, పంచాశ దధిక్రళతత మోఒధ్యాయః, 1091

థాతాఒర్యమాచైెవ జయంతో భాస్క_ర స్తథా, తపా పూపాతశై వేంద్రాద్వాద
శో విష్ణుషచ్యతే. ౧ ఇతే తే ద్వాద థా ది త్యాః కాశ్య పే యా ఇతి శుద ధరో
ధ్రువశ్చనోమళ్చ మ ౧౬. పత్యూషళ్చి వభాసశ్చనసవోఒ హౌ
స్పక్‌ర్డితాజ నాసత్యశ్చాపి దస్యశ్చ స్మృతి ద్వానశ్వినావపి. ౧౭. మార్తండన్యా
తృ జావేతే' సంజ్ఞానా సావినిర్షతే", అత; పరం పృవమ్యోమి లోకానాం కర సాత్షీ
ణః. ౧౮. అవి యజ్ఞస్య వేత్తారో దదత్తస్య సుకృతస్య చ అదృశ్యా స్పర్వ
భూ తేషు పళ్యంతి త్రిద్వో (5. ౧౯. ళుభాళుభాని సర్వాణి మృత్యు కా లళ్చ
సర్వశః, విశ్వే చేవాః వితృగణా మ్తూర్తిమంత న్రపోధనాః, ౨౦. మునయ్మశ్చె
వసిద్ధాశ్చ తపో మోర్షపరాయణాక _ శుచిస్మి తాః కర్త్ణయకొం ప్రయచ్చం
తి శుభం నృణామ్‌. ౨౧ వృజావటిక్ళ తా నే తాః లో కాకా దివ్యెన తేజసా,
వసంతి సర్యలో శేషు వయతా స్పర్వకర్శసు, _౨౨. ప్రాణానామిశ్వరానే తా౯ా
క్టీర్తయక్‌ ప్రయతో నరక ధహ్లార్ధకామై ర్వివులై ర్యుజ్యతే సహ నిళ్యిశః, ౨౩.
లోశాంశ్చ లభతే పుణ్యా౯ విశ్వేశ్వర కృతాకా శుభాల, ఏతే చేవా న్రయ(న్ర్రిం
కొత్‌ సర్వభూతగ ణేశ్వ రాణ ౨, నందీశ్వరో మహాకాయో గ్రామణే ర్య వభ
ధ్యజకి ఈశ్వరా స్పర్వలో కానాం గణేశ్వరవినాయకా:. ౨౫. సౌమ్యా రౌద్రా
గణాశ్చ్చైవ యోగభూతగణా సథ్యా జ్యోతీంపి సరితో వ్యోమ సువర్లః సన్నగ
శ్వర 8. ౨౬. పృథిబ్యాం తపనా నద్ర సన్‌ చరాచరాకి పావమవాక్‌
గిరయ స్సళ్య చ త్వారళ్చ మసార్హ వాః, ౨౭, భివస్యానుచ రావ్చెవ హరతుల్య
పరాక్రృవూః, విష్ణుర్ణేవో=థ జిష్షుశ్చ స్కంద శ్చాంబికయా సహ, ౨౮. క్రీర్ణయకా
ప్రయత స్పర్వా౯ సర్వపాపైః పముచ్యశే, అతఊర్థ్వం ప్రవమ్యామి మానవా
నృపి.స్తత్తమాక్‌ . ౨౯, యవ క్రీతేశ్చ వై దృశ్చ్‌ అ ర్వావసుప రావసూ, కొపిజ
శనీ కథీవా౯ బలశ్వాంగిర సస్ఫుతః, 30, బుపి_కేధా తిథి! పుత్ర! కణ్యో
బర్హిష దస్తథా, బ్రవా తేజో మయా స్పన్వే కీర్తితా లోకభావనాః 3౧, లభం
శీ పా సుఖం సర్వే రుద్రానలవసు ప్ర భాకిభువి కృత్వా శుభం కర్మ మోదంతే దివి
దైవతైః. 9 ౨. మహేంద్రగురవస్సన్స ప్రాచీ వై దిశ మాశ్రితా%* ప్రయతః,

క్రీ రయన్నే తా౯ శ కృలో కే మహీయతే. 33. ఉన్లుచుః ప్రముచుశ్చ్చేవ స్వస్త్యా
త్రేయశ్చ ఏర్యవా౯, దృథ వ్యశ్చార్థ పబాహుశ్చ తృెణసోమాంగిరా సఖా. 956.
మిక వరుణయోః పుత్ర _సథాజగ్త వి ప లౌవవా€౯, ధర్మ రాజ_ర్హ్వి జస్స ప్ర
దశీణాం దిశ మకార కగు. దృఢేయుక్చ బుశకేయుక్న పరివ్యాధశ్న

జొ

1008. ౨ శ్రీమవోభారిత్కే అనుశాసనపర్వణి శ [అధ్యా

కీ రిమా౯, వకతశ్చ ద్యితశే పవ తీత శ్చాదిన్యసన్ని భాః, 3౬. అత్రేః పుత్రశ్చ
ధరా తా బుపి సారస్వత _స్తథ్యా, వరుణస్య రి రజస్సు పశ్చిమాం దిశ మూ
స్థితాః, 3౭. అత్తి ర్వసిస్టో భగవాక్‌ క వ్య పళ్చమపహళ+నృప.!, గౌతమ.
స్పభగ ద్వాజో విశ్వామిత్ర, ఒథ కౌద్సిక3, ౨౨౮. బుచీక తనయ క్న్ళోన్లో జమదగ్ని:
పృతాపవాళా ధ నేశ్యరస్య గురవః సవెలే ఉ శృరాశ్రికాః 3౯, క్‌ మునయ
స్ప ప్ప దిక్షు సర్వాస్వధిప్పి తాకీ క్రిస్వ సిక రా న్యూశాం 5 కీ తా లోకభావనాః,౪౦.
ధరః కామశ్చ కాలశ్చ వసురాషసుకిశేవ చృ అనంత; కపిల శై్పెవ సుతే ధరణీ
ధరాః. ౮౧, శాంతి స్వ సికరా లో కే దిశాం పాలాః పర్‌ ర్పితాశ్కి యస్యాంయ స్యాం
దిశి హ్యేతే తన్నుఖశ్శరణం వృ జేత్‌, ర, కు వ్యాస _సథాః చ్రాణి రశ్వ
కామా చ లోమశ? ఇక్ఫేతే. మునయా౭దీత్యా ఏృకెకి సృష్ట స్ప ప్రధా, 1.
సిష్టార స్పర్వభూతానాం కీ_ర్డితా లోక పావనాశృసంవర్లో మేకుసావర్ణో మార్క_ండే
యళ్ళ ఛార్మికః, గర, సాంఖ్య'యోగో నారదళ్చ దు ర్వాపొశ్చా మవోనృ్ఫపి. ఆత్యం
తతపసో దాంతా (స్ర్రిషము లోకేషు విళ్తుతాఃి. ౮౫, అపరే రుద్రసంకశాః కీర్తి తాః
బ్రహలౌకికాః అపుత్రోలభతే పు పుత్రం దరిద్రో లభతే ధనమ్‌, ౮౬ తథాధ ర్యా
ర్థకా మేషు గడ చ లగే నరక నస్యం సృపవరం పృథ్వీ యస్యాభి వ
క్సుతా. ర౭. ప్రజాపతిం సార్వభౌమం కీర యే ద్వసుధాధిపమ్‌, ఆదిత్యవంళ ప్రభ
వం మ హేంద్రనమవిక్ర మమ్‌, ౮౮. పురూరవనమెలం చ త్రిషు లో కేషు వ్రు
తెమ్స్‌ బుధస్య దయితంవు త్రం కి రయ ద్వసుభాధిపషమ్‌ ౪౯. త్రీలో శే విశ్రుతం
వరం భరతం చ ప్రక్సీర్హయేత్‌, గవానుయేన యశ్లేన యేనేప్టం వై కృతే యుగే.
౫౦.రంతిబేవం షస ప క ర్తయే తెర మద్యుతిమ్‌, పిళ్వజి_ల్తి నా నో పేతు లక్షుణ్యం
లోక మంగళమ్‌.౫౧.త శ్రా శ్వతు చ రాజర్షిం కీర్హయే తృరమద్యుతిమ్‌, సాగర స్యా

తేజా యేన ప్లావితా న్తారితా స్తథా. ౫౨. హుతాశననమానే తా౯ మహారూపా
స హళొజస్క, 'ఉగశాయాక్‌ మర కిర్హయే త్కీర్తి ర్తివర్గనాళా, ౫3. జేవా

నృప.గణ' ర. నృ పాంశ్చ జగతీశ్వ రాలా సాంఖ్యం ము చ పరమం హావ్యం
కవ్యం తణెవ చ. ౫5, కీ రితం పరమంబవా సర్వళుతిప రాయ ణమ్‌, మంగళం
షో a 3 టాక స శ వ |
సర్వభూత నాం పవిత్రం బహు _రితమ్‌. ౫౫, వ్యాధి ప్రశ మనం వం మస
సర్వకర్శణామ్మ్‌ ప్రయతః క్‌ ర్తయే వ్చైళా౯ల కల్యం పాయం చ భారత, ౫౬౪
ఏతేవై పాంతి వర్షంతి భాంతి వాంతి సృజంతి చ వతే వినాయకా! శే ప్థాదతూః
మాంశాజిలేంద్రిరో, ae నరాణా మశుభం సర్యం వ్యపోహంతి వ్ర స _ర్థితాకి.

టో కా? శ

౧0.) ఆను శాసనిక పర్వణి, పంచాశ దధికశ తత మోఒధ్యాయ:, 1098

_సాక్షిభూతా మవోత్తాని పాపస్య నుకృతస్య చ. ౫౮. ఏకానై ్యకల్యమున్రా
= థి
యకీ రయ౯ా శుభ్ర మశ్ను కే నాన్ని చోరభయం తస్యన మార్ల ప త్‌రోధనమ్‌. ౫౯,
వతా౯్కకీర్హయ తాం నిత్యం దుస్స (ప్నో నశ్యతే నృణామ్‌, ముచ్యతే సర్భపాపేభ్యకి
స్వ_స్పిమాంశ్చ గృహం వ్రబేల్‌ . ౬౦. దీశ్షూకాలేషము స్వేషు యః వశేన్నియ
తో దషిజకీ నా్యాయవానాతనిరతః క్రాంతో దాంతోే౭ఒనసూయకః ౬౧, రోగారో
వ్యాధియుక్తా వా పషఠకా పాపా త్పముచ్య తే, వాస్తుమ భ్యే తు పఠతః కులస్వ స్త్వ
యనంభ వేత్‌ -౬ ౨. మే తృ మధ్యే తు పఠతః సక్వసస్యం వరోవాతి, గచ్చతః కేమ
మధ్యానం గ్రామాంలేరగతః పఠక్కొ ౬౩, ఆత్తనళ్ళ్చ సుతానాం చ దారాగణగాం చ.
ధనస్యచ, బీజానా మోషధీనాం చ రమా మేతాం ప్రయోజయేత్‌. ౬౫. ఏతా'కా.
సంగ్రామ కాలే తు జపతః క్షత్రియస్య చ, గచ్చంతి రిపవో నాశం చేమం చ పరి
Uy GU

వర్తతే. ౬౫. ఏకా౯ా దైవే చ పిత్ఫే చ పఠతః ఫురుపస్య హి, భుంజతే పితరో.
వావ్యం కవ్వం చ త్రెదినౌ'కసీ,.౬౬,న వ్యాధిశ్నాపడభ యం నద్విపాన్న చ తస్క_.

రాణ్‌ ,కశ్ళలం లఘుతౌం యాతి పాప్తనా చ పృముచ్య తే, ౬౭, యానపాతే, చ
యానే చపవానే రాజ వేళ్ళని, లాం సిద్ది సదన్‌ సావిత్రీం హ్యుత్తమాం
పఠళ,౬౮. నాన్ని ర్చవాతి కాపాని సావిత్రీ యత్ర పఠ్యక్కే న తత్ర గాలోబ్రయతే
న చతిష్టంతి పన్నగాః, ౬౯, న చ రాజభయం తేపూంన పీళొచాన్న రాశ్ష సాత్‌
నాగ్న సబుపతనాద్వా ్యళాద్భయం తన్యోపజాయతే. ౭౧. చతుర్ధామువి వర్థానా
మా శృమస్య విశేషత కరోతి సతతం శాంతిం సావి త్రము త్రమాం పఠక్‌, 8౧, |
సతేపాం విద్యతే దుఃఖం గిచ్చంల పరమాం గరమ్‌, యీ గృహ్హాంతీ మసాద్బ YEA
సావిత్రీ గుణకి ర్హనమ్‌. 2౨. గవాం మధ్యే తువఠతో గాన్‌ ౬స్య బహువత్సే లా
పస్తానే వాప,వానేవా సర్యావస్థాం గత! పరేతీ ౭౩3 ,జపతాంజువార తాం చై వనీత్యం
(WD (UU య 0
చపయతాత నామ్‌ బుషణాం పరమం జప్యుం గుహ్య మేత న్నరాధివ, ౭౮. యా.
© 4 ఫ్రీ
థాత ఖ్యేన సిద్ధస్య ఇతివోసం ఫురాతనమ్‌, ల శ కాయ కథితం
పురా. ౭౫.తదేత లే సమాఖ్యాతం తథ్యం బువా సనాతనమ్‌, హృదయం సర్భభూ తొ
నాం శతి లేపా సనాతనీ 2౬,సోమాదితో్యోన్వయా స్సర్వే రాఘవాః కరవ స్తథా
యం
పఠంతి శుచయో నిత్యం సావి 8, ౦ పరమాం గతిమ్‌. ౭౭. అభ్యాసే నిత్యం "జీవా
'నాంనపరీణాం ధువస్ఫ చ, మోఠుణం సర్వక్టచ్చాాణా౨ మోచయత్యశ్తుకా'
అక్‌ ర్న J or
స wee శక

త్పడణా +౭౮, వృద్ధెః కాశ్యపగ "తమ ప్ర భృతిభి ర్భ ృగ్వంగిరో ఒ క్యాాదిభిః న్‌

బృహస్పతి ప్ర భృతి ర్భహర్షిభి స్సేవితమ్స్‌ భార ద్వాజమతం

1094 ee శ్రీమవాభార లే, అను ఇ సనవర్వణ (అధ్యా,

పాప్తం వసిస్టా త్పునః సావిత్రీ మధిగమ్య శ కృవసుభిః కృళ్సా జితా దానవాకి,.
A :
౭౯. యో గోశతం క నకశ్యంగమయం దచాశీ విస్రాయ వేదవిదువే2థ బహు
శ్రుతాయ, దివ్యాం చ భారతక థాం కథ యేచ్చ నిం పుణ్యం ఫలం భవతి తస్య చ
గస్యవైవ. ౮౦. ధర్లో వివర్ధలి భోః వరికి _ర్రనేన ప్‌ర్యం ప వసిప్పన మోన లేన, |
సంగ్రామజి ద్భృపతి వై చైవ రఘుం నమసృక్‌ స్యాదశ్వనా చ పరక రయతో న రోగ,
త. ఏపాతే కథితా రాజ౯ సావిత్రీ ee లక! పినశ్రుర నీ యచ్చాన్యత్త శ
వమోస్టమి భారత. ౮౨. ల"
ఇతి అను శాసనపర్యాంతర్ల రత అన.శాసనిక వ. ప వాళదధి? కతత మో౭.ధ్యాయః
యుథిబ్టర ఉవాచ: — పూజ్యాః క we కథం వర్తేత కేషుచ,
eee క దృశేషు వీశాటదుహా కరిష్య తే ౧. భీష్వఉ వాచ: బ్రాహ్మణానాం
పరిభవః సాదయేదవి దేవతాః, ౫ ్రావ్హాణానాం నమస్కృత్య యుధిష్లార “నరివ్యతే
౨. లేపూజ్యా స్తే నమస్కార్యా వళ్తేథా న్చేషు పుత్రవత్‌ , లేపా లో కానిమాకా
సర్వా౯్‌ ధారయంతి మనీషిణః, ౩. బ్రాహణా స్పర్వలో కానాం మహోాంతో ధర్మ
సనవ9, ధన త్యా గాభి రామాశ్చ వాక్సంయమర తాశ్చయే. ర, రమణీయాశ్చ
భూతానాం నిధానాం చ ధృతవ,తాప్రణ తారశ్చ లోకానాం శాస్హాణాం చ
యళశసి(నః. ౫ తపో మేెపాొం ధనం నిత్యం నాశకైవ విపులం బలమ్‌
ప్రభ వక్నైవ ధర్గాణాం ధర్మజ్ఞః సూత్ష్మదర్శినః, ౬. ధర్మకామా; స్థితాః ధే
= న మ్మ అత > _ వ్య
సుక్క తే థర్మసేతవక్క యా౯ా సమాశ్రిత్య జీవంతి ప్రజా స్పర్వాళ్చతుర్వధాః,
౭, పంథ్రాన స్వర్వనేతారో రకజ్ఞవాహా స్పనాతనా%ి పితృవపై తామపాం గుర్వీ
ముద్యవాంతి ధురం సబా. ౮. ధురి యే నావసీదంతి వివమే సద్దవా ఇవు పితృ
"దే వాతిథిముఖా హవ్యక వ్యాగ భోజిసః, ౯. భోజనాదేవ లో కాం త్రం స్తాయంతే
మహతో భయాత్‌, దీప సృర్వస్యలోకస్వ్య చక్రుశ్చకుష్యతామకి. ౧౦ సర్వశిత్షూ
శ్రూతిధనా నిపుణా మోత్షుదర్శినః, గలీజ్ఞా స్సర్వ ” కానా మధ్యాత్మగతిచింత కాక.
౧౧ ఆదిమధ్యావసానానాం జా తార; శున్న సంశయా?, పరానరవివజ్ఞా గంతార్మ
పరమాం గళకిమ్‌, ౧.౨, వముకా ధూత పాపానో నిర్ణ్వంద్వా నిప్పర్మిగ వో,
బూసనార మానిఠతో నిత్యం బానవిదిర హర భి. ౧౩, చందనే మలపంశే చ
లా ery ఖం వీ
భోజ నేఒభోజనే సమాః, వాసోయేపాం దుకూలం చ శాణడశి మాజినాని చ. ౧౦6.
తే. రక నానా పటాని దిభసాన్యమ్కి ఇవశామాక్చిగా ర్రైటే న్వాథరరా

౧౫౨.) అ ణి స ధక “రర మధ్యా యః 1095

స్పంయతేంద్రి యాః ౧౫, అదైవం దైవతం ప శెవరం వాప్యదై వతమ్‌ లోకో

నన్యాళ సృ జేయు స్తే లోక పాలాంశ్చ కోవితాః, ౧౬, అవేయ స్సాగరో యేషా
మవీ శాపా న్మహోత నామ్‌, యేషాం కోపాగ్నిగ ద్యావి దండే నోప శామ్యుతి, ౧౭.
దేవానామవి యే దేవాః కారణం కారణస్వ చ, ప్రమాణశ్య వ్రమాణం చ
కస్తానభిభ వే ద్ఫుధః ౧౮. యేషాం వృద్ధశ్చ చాలళ్ళ సర్వ స్పష్లాక మర్ష తి,
తపోవిద్యావి శేపాత్తు మానయంతి పరశ్సరమ్‌. ౧౯. అవిద్వా౯ బ్రావూశో "జీవ। ల
పాత్రం పై పావనం ౦ మహత్‌, ఏద్య్వా౯ భూయ స్తతో దేవః పూర సాగరసన్నిభః,
టం. అవిద్యాంశై ఎప విద్యాంశ్చ చ్రాహ్లణో వై చె పతం మహాత్‌ , ప్రణీత శ్చా
(వణీతశ్చృ యథాన్ని సె వ మహత్‌. ౨౧. కళా నేవ్యావి తేజస్వీ పాపకో నైవ

దువ్య తే హవిర్య జే చ విధివద్దవా వవ క ౨౨. ఏవం యద్యప్యనివ్రేషు
వర్ధతే సర్వకర్శసు సర్వథా బ్రాహ్మణో మాన్యో దైవతం విద్ధి తత్సరమ్‌. ౨౩,
be పర్వణి, ఏక పంచాశ దధికశ తి న

వవనార్జునస వాదం. ఆతా
యుధిప్టిర ఉవాచ; కొం తే 'బ్రాహణపూజాయాం ప్యుష్టి౧ దృష్ట్యా నరా

ధిప్క కం వా కర్ఫోదయం యద్వా తానర్బసి సోమహామతే. ౧, భీషఉవా చ; _లిర్రౌ
వ్యుదాహరంతీ మమితీహాసం ఫు రాతనహమ్‌, పవనస్య చ 5 మర్దునస న్య చ భార
త, ౨. సహ సృ భుజభృచ్చ్రీమా ౯ కా శ్తవర్చోఒభ వత్చ భః, అస్య లోకస్య
సర్వస్య మాహావ్యత్యాం మహాబలః, 3. సతు రత్నా కరవతీం సద్వి పాం సాగ'రాం
బరామ్స్‌ శశాస పృథివీం సర్వాం హైహయ స్పశ్యవిక్కనుః ఈ, స్వవిత్తం యేన
దత్తంతు దత్తాత్రేయాయ కారో క్షు త్రధర్మం పురస్కృత్య వినయం శుత మేవ
చ, ౫, ఆరాధయామా౪ చ తం కృతివీర్యాత జో మునిమ్‌, న్యమంత్రయక సుతుష్టో
ద్విజనై నం వరై న్ర్రిభి, ౬. సవరై శృందిత స్తవ నృపో వచన మ బ్రవీత్‌.
స స వలన చమూమ భ్య గృ హఒన్యథా, ౭. మమ బాహుసహ
సం తు పశ్యింతాం సైనికా రణ్కా పి శ్‌ మేం మహీం కృతాం జయేయం శంసిత
వః: ౮: కొం చధ రేం సంఫాప్య we మగ దితేకి తుం తు వరం
యాచే త్వామహం ద్వజన త్ర తమ, ౯. తం ముమాను ? హాక్ళశే దుః ర స్య
నిండిత్త ఆనుశాసంతు మాం సంతో మిథ్యో ద్ర త్తం త్యదా శృయమ్‌, ౧౦.
ఇత్యు_క స్పద్విజః ప్రాహ తథాపి (తి నరాధిపహ్‌, ఏవం సమభ వం సస్య వగా సే
ద్రీప్తతేజస$, ౧౧. తత స్సరథమాస్థాయ జ్యలనార్క-సమద్యుతిమ్‌, ఆ బ్రవీద్బీర్యసద్ప

1096... శ్రమవాభారలే, అనుశాసనపర్వణి అధ్యా?

హా త్కోన్వ స్తీ సదృశో మమ, ౧౨. కైర్యవశ్యీ యశశ్శొళ్యే విక కృ మేణౌజ:
సావి వా, త ద్వాక్యాం కేఒంతర మే. చ్‌ వాగువావాశరిరిణీ ౧౩. న త్వం మ |
బానీవే. చ్రాహణం క్ష తి త్రియాద్వరమ్‌, స సహితో చ్రా హనేణేహ క్షు త్రియక్మా సీ
వజాః, షు అద్దనఉవా చ - కుర్యాం భూతాని తుష్టో హం క్రు నో నాళం నే |
as గ క న -
కర్మణా Pe వాచా న మత్తో _స్టీ వరో ద్విజి.౧౫. పూర్యోణా హూ త్తరో
వాదో ద్యితీయః కు తియో గ్లర?, 'ర్యయోళా హేతుయుకా తౌ విశేవ స్తతద్భ
(WU —0 a అ జాలి ~—D\
, స్ట వా స న్‌ § గ వ్‌ గ 9
కథ్యతే. ౧౬ బ్రావా ణాస్సం శి తాః శ తం నక్షశృంబ్రావాణా శితమ్స్‌ శి తా బ్రవోో
ప § త్రి ఇ . | జ

పథా విప్రా ఖాదం తు త్తి యా౯ భువి, ౧౭ కు త్రియేప్వాశితో ధర్మః ప్రజానాం
పరిపాలనమ్‌, తు త్తాంద్వ్భు శిరా హా హణానాం తె? కథం బ్రావాణో వరః, ౧౮. సర్వ
భూత, ఛానాంసాక౯ా ఛి ఖై మవృల తీనహం సద్యా అత త సథావి కా౯ వి పాక్‌ నవా
మ్యూతి నో వశే, ౧౯. కథితం హ్యానయా సత్యం గాయశ్యాి కన్యయా దివి విజే
ప్యూ న్యు వకా౯ స ర్యా౯ కాం శృర్శ్మవాససః,౨౦. న చమాం చావ యేద్రా
ప్రా?త్తీషము లో శ్లేష కశ్చన, దేవ వా మానుపో వావి తస్మా జ్యే స్టో ద్యిజాదహం ౨౧
అథ బి, హ్మ్ళూళ్తీ తరం లోకం క రి్యె కుతి త్రి యో త్తంమ్‌, సహి మే సంయుగే
క శ్చిత్చోఢుముత్సహ తే బలం. ౨-౨. అష్టనస్యవచళ్ళు త్వా విత్త సాభూన్ని శాచరీ,
అక్రై నమంతరిక్షుస్థ స్తతో వాయురభావతే, ౭౩. త్యజైనం కలువం భావం ట్రాహ్హ
తేభ్యో నమసు,_రు, య్‌ తేషాం కుర్వుగః వొపం రాష్ట్రమిభో భవిష్యతి, ౨౮,
అధ వా త్వాం మహీ పాల శమయివ్యంతి వై వె ద(జా?ః, నిక సిస్యంలి లే రాస్ట్రా
ద్ధత్‌* త్సాహం మహాబలాః, ౨౫. తం రాజా కస్ట్వమిత్యాహ తతస్తం స్రావా
మారుత, వాయుకై ( ్ట చేవదూతోఒస్మి హితం ఆర్థం ప్ర ప ద్రైవిమ్యవామ్‌, ౨౬, తట్ట
ఉవాచ; అహో mee వ్‌ పష భి _క్రిరాగః వ్రదర్శితః, యాదృళం
పృథివభూతం తాదృ్భగం sD టై ద్విజమ్‌. 22. వాయోర్యా( సదృశం కించి
అవ టా / €é రి జ ప,

ద్బూ)హి త్వం బ్రాహణో త్తమమ్‌, అపాం వె సదృశో వహ్నిః సూర్యస్య
నభనోఒవీ వా ౨3౮. .
అనుశాసనవ ర్వాంకర్షత అను శసనికవర్వణేి, ద్విపంచాశ దధిక కతత మోఒధాన్యయః,
వాయురు వాచ;- శృణు మూఢ గుణాల కొం శ్చిద్చాంహణానాం మవోత్తో నా

జ్య 9 ఇ

మ్క్‌ నేత్వమా కీర్తితా రాజం నేభ్యోఒథ బ్రాహణో వరః.౧. త్యక్వ్యా మహీత్వం
భూమిస్తు స్పర్ధయాంగ నృపన్య పూ, నాశం జగామ తాం వివో వ్యప్రంభ యత కథ క్లిపకి,
టై. అజేయా బావహాణా రాజ౯ా దివి చేహచ నిత్వదా, అవిబ తేజసా హ్యాోపః

జ.
స్య

౧౫౪.) అనుకాసనిక పర్వణి చతుఃపంచాక దధికశ తత మోఒధ్యాయః 1097

స్వయమేవాంగిరాః పురా. ౩. న తాః పిబ౯ా శీరమివ నాతృప్యత మహామనాః,
అపూరయన్ల హా ఘేన మహీం సర్వాం చ పార్థివ. ఈ తసిన్నహం చ విట్లే వై
ర ణీ ఖై = Ma
జగ త్త YER తతో గతః, వ్యతివ్రమగ్ని హూ తే) చ చిరమంగిరసో భయాత్‌ . ౫.
అథ శ ప్రక్సభగవా౯ గొత మేన వురందరక అహాల్యాం కామయానో వై
ఏ3 ॥ క వ ఆ |
ధర్యార్ధం చ న హీింసితేః. ౬. యథా సముద్దో నృపతే పూర్ణో మృష్టశ్చ వారిణా,
శా హగా రిక పస్పః ) లవణోచఏ। ౭, సువర్లవవో స
బ్రాన్గాళైరభిశ వ్షస్సలా బభూవ ల ణోదుం: ౭ సువర్లవన్లో నిగ్గూమః ంగతోర్థ్వ
శిఖ కవికి కుదేనాంగిరసా శపో గె శేతై రిని, ౮.మహతళ్ళూర్లి తాళ పళ్య
UU ఆట్‌ రా చ. జా ఆరా (2
మేవాోస- తమ ెహోాదధిమ్‌, సుపర్హథారిణ' నిచ్యమవశ స్త'౯ ద్విజాతీనా.౯. సమో
త్ర విది నరం'ధిషప్కగగ సాణాకాశ న స
న త్వం ద్యిజాతిభ్యః శ్రేయో ద్ధి నం ధిప్కగగ్భస్థా ౯ బాప ణా౯ కన్న మస్యతి
కిల ప భుక,౧౦౦దండకానాం మహా దాజ్షం బా హా కేన వినాశితమ్‌, తాలజంఘం మవో
(UU JY ఈ.
స్టా "నా R వే గాః గ ) ఇ 5 ద
త తమా గ్వేతై కేన సాఠింమ్‌,౧౧. త్వయా చ వివులు రాజ్యం బలం ధర్మం శ్రుతం
జ ళ్‌ ప చక అర్‌ లం
తథా, దత్తా త్రేయప్రసాదే? పొస్తం ప 'మదుక భమ్‌, ౧౨. అగ్నిం త్వం యజనే
నిత్వం కస్తాద్చా ఇహ్మణమస్టన్మ స పా స్వస్న లోకస్య హవ్యవాట్కి౦ న వేళ్సి
తమ్‌. ౧౩. అథవా భాహ్గణశ ఫమనుభూ తానుపాలక మ్‌, కరారం జీవలోక స్వ
స హ్యనే ౧౮. తథా ,పజావతిర్సివాః అవ్వు కః పభురవయః
కస్తాజ్ఞా ౯ విముహ్యూసె ౧౪౮. తేథా పజ తిర్బ వ్వ అ విక్స్‌ పభురంవ్యృ్యయః,
యెనిదం నిఖలం విశ్వం జసితం రం చరమ్‌. ౧౫, అండజూతం తు బృహ్లాణం
కేచిదిచ్ళ తా టాటా విశ శ లా దికో౭౦భ! పృథివి దివమ్‌, ౧౬.
ద ప్రవ 0 నైతదేవం హీ కథం జాత సతో హూ సః సృృతమా కాశ మండం తు తస్యా
జాతః వీతామహాః, ౧౭. డషేత్క థమితి బూపిా న కించిది తదా భ వేత్‌, అహం
కారఇతి పోక్టః సర్వతేజో గతః ప్రభుః ౧౮ తన్యాందాదుల్తితో బవో స రాజా.
Uy ణీ క థ U4 rr
స జో రి నన్న [5 ణి :
లోక భావన, ఇత్యు క్షస్స తదా తూస్తమభూ ద్వాయు స్తతో బ విత్‌ , ౧౯ .
అనుళాసనపర్యాంతర్దతే ఆను ళా సనిక పర్భణ త్రీపంచాశ దధిక ₹తత మో+2ధారయః,
వాయురువాచ;---ఇమూ ౪౦ భూమిం ద్విజాతిభ్యో దిత్చు ₹స దథ్షీ కాం
పుర్కా ఆఅంగో నామ న్భపో రాజం_స్తతెశ్సంతొం మహీ యయా.౧. ధారిణీం సర్వ
భూ తానామయం ప్రావ్య వరో నృష్య, కథ మిచ్చతీి మాం దాతుం ద్వి బేభ్యో
బ్రహణస్సు కామ్‌. ౨. సాహం తృక్తార్థ గమిహ్యామి భూమిత్వం ద్రైహ్మ ణః పదమ్‌,
అయం స రాష్ట్రో నృపతిరాభూదితి తతోఒగమత్‌ , 3. తతస్తాం కశ్యిపో డృేస్ట్వా
వ జంతీం షథిపిం తదా, “వివేశ మహీం సనో ముగా ఏ౬ తానం సమాహఃతః, ర.
బుద్ధా సా సర్వతో జజ తృశా వధిసమన్వి తా ధరోత్తరా నష్టభ:యా భూమి
138

1098... శ్రీ మవ శీట్లార లె, Sl (అధ్యా.

రాసీ త్రత్రో నృప, ౫, క వర్ష సహస్రాణి దివ్యాని సతతం నృప, త్రింశ తః కాళ్యపీ
రాజక భూమి రాసీదతం ద్రి తా. ౬. "అథాగమ్య మహా రాజ నమస్కృత్య చ
కళ్యపమ్స్‌ పృథివీ కాళ్యవీ జజ్టే సుతా తస్య మహాత్మనః. ౭. వవ రాజస్నీదృళొ వై
బ్రాహ్మణః కశ్యపో భవేత్‌, అన్యం సృబ్బూహి వాతం చ కశ్యపాత్‌ తత్రయం
వరమ్‌. ౮. తూస్తం బభూవ నృపతి? పవన స్త్వ బ వీక్సున్కా శృణు రాజన్నుతథ్యస్య
జాతస్యాంగిర సే కులే, ౯. భద్రా సోమస్య ' దుపీ తా రూపేణ వరమా మతా,
య స్యాస్తుల్యం పతిం సోము ఉరథ్యం సమపశ్యత. ౧౦. నచ తీవం తవ న్పెపే
మహాభాగా యశస్వినీ, ఉతథ్యార్థ తు చార్వంగీ పరం నియనుమాస్థి తా. ౧౧.
we క న డో
తత ఆహూయ చో తథ్యం దదానత్రిర్యశ స్విస్‌ మ్‌ భార్యా నై సతు జగ్రాహ విధివ
on ౧౨. శాం త్వ కామయత శ్రీమా౯ వరుణః పూర్వమేవ హా,
స చాగమ్య వన ప్రస్థం యమునాయాం జహార తామ్‌, ౧౩. జలేశ్వరస్తు వృతా
తామనయత్న (పురం పృత్కి వరమాద్భ్చుతసంకాళం వషట్‌ సహ సశతం వాదమ్‌,
ఎ ర ఇ ww yy
౧౯. న హి రమ్యతరం కించిత్‌ తస్తాదన్యత్చురో త్తమమ్‌, ప్రాసాదైరప్పకోభిక్చ
2 రీ —-5 స) రా
దివై ౪? శామైళ్చ శోభితమ్‌, ౧౫. తత్స చేవషయా సార్బం రేమే రాజ౯ జలే
నరః, అథాఖ్యాతముత థ్యాయ తతః వత్త సవమర్గనమ్‌. ౧౬ తచ్చు)త్వా నారదా
త్సరముతథ్య నారదం తదా, పోవాచ గచ్చ బూ్యహా త్యం వరుణం పరువం
వచః.౧౭.మద్యా క్యాన్సుం చ మే భార్యాం క స్వాతం హృత వానస్కి లోక పాలో ఒసి
లోకానాం న లోకస్య విలుంపకః ౧౮. సోమేన దత్తా మే భార్యా త్వయా
చాపహృతాద్య వై, ఇత్యుకో వచనా త్తస్య నార చేన జలేశ్వరః, ౧౯, ముంచ
భా ర్యాముత థ్యస్య కస్తాగ్త 30 హృతవానసి లకి శ్రుత్వా వచ_స్తస్య తతస్తం
త Am nc, 0
వరుణోఒబ్రవిత్‌ , 20, మమెపూ సుప్ర్‌యా ea ha Te
ఇత్యుక వరుశీనాథ నారద; ప్రాప్య వై మునిమ్‌. ౨౧, ఉతథ్యమ,బ ఏ ద్వాక్యం
నాతిహృషమనా బ్రవ్య గళ గృహీ త్యా శీపో౭సి వరుణేన మహామునే, _9_౨,
డం ఎం రీ
న పృయచ్చతీ తే భార్యాం యత్తే శార్యం కురువ్యు తేత్‌ ,నారదస్య వచః శి త్వా
క్ఫుద్దః ప్రాజ్యలదంగిరాః. ౩౩. అవిబత్తేజసా వారి వీష్టళ్య స మవోతపాః, వీయ
మానే తు సర్వస్మింన్లోయే వై సలిలేశ్వరః. ౨౪౮. నుహృద్భిః క్రోభ్యమాణో వై
Ve క as 5 చ
నెవాముంచత తాంతద్యా తతః క్ఫద్ధో౭_బపీద్భూమిముతెథ్యో బ్రాహణో త్తమః,
౨౫.దర్శయ స్వస్థలం భడె వట్పహాస శతం హదహ్స్‌తత స్తదీరణం జాశం సముద
థి | (ల (WU కర లో
శ్చావసర్నృత॥, ౨౬, తస్తా ద్లేళాన్న దీం చైవ Sas ద్యిజో త్తమ అద్భృళ్యా
స్థ న్నీ హు న్న | _ మ? : : a

3g,

౧౫౫.) ఆను శాసనిక పర్వణి, పంచపంచాళ దధికశతత మో౭_ధ్యాయః, 1099

గచ్చ ఫీరు త్వం సరస్వతి మరూ౯ ప్రతి. ౨౭. అపుణ్య వవ భవతు బేశస్త్వక్త
స్త్వయా శుభే తస్మి౯ సంకోషితే దేశే భద్రామాదాయ వారిపః ౨౮ అదదాత్‌
శరణం గత్వా భా ర్యామాంగిర సాయ వె, సృతిగృవ్యా తు తాం ఛార్యాముకథ్యకః
సుమనా ఒ౭భవత్‌ ౨౯, ముమోచ చ జగద్దుఃఖాద్వరుణం చైవ హైహయ, తతస్ప
లబ్ధ్వా తాం భారం వరుణం ప్రాహ ధర్మవిత్‌ , 30, ఉతథ్యస్సు మహాతేజాః
య తత్‌ శృణు నరాధిప మమైెపా తపసా ప్రాప్తా కోశత సే జలాధిప. ౨౧.
ఇత్యు క్యా తాముపాదాయ స్వమేవ భవనం యయా వవ రాజన్నీదృశో వె.

నా O.- ళ్‌ 9 స స
ఉతథ్యో బాాహూణో త్తమ. బ్రవమ్య హం బూ్యహి వా త్య్వముత థ్యాళ్‌ తు త్రియం |
వరమ్‌. 3౨, నం
అనుశాసనప ర్వాంశర్లత అనుశాసనిక పర్వణి, చతుఃపంచాశదధికశతత మోఒధ్యాయః,

ఛీషఉనాచ; లా ఇత్యు క్షస్స నృప స్తూప్టీమాసీద్వాయు స్త సతో బృవీత్‌ , క్యు
రాజన్న గ స్త ష్టిస్య మావాత +, పి బాహణస్య వా, ౧, అసు రెర్నిర్సి త దేవా నిరు
త్భాహాశ్చ తే కతా, యజ్ఞ ౩ పపొం హృతాస్స కే వీళ్యాణాం చ స్వధా
తథా. _౫ క జ్యూ జ చ దానవైర్హై హాయ్‌ వభ భై మైళ్వర్యా స సతో
దేవా గే గ్పారుకి ఫృథ్వేమితీ శుతిః, 3, తత; కదాచి శే రాజ్‌ దీ ప్పృమాదిత్వవర్చసమ్‌,
దదృశు స్తే సేజసా యు క్రమగ స స్తం విపుల వృశిమ్‌. అర్‌ అభివాద్య తు త్రం దేవాః
షృష్ట్వా కుశలమేవ చ, ఇదమూచురహాఖ్లోనం వాక్యం కాలే జనాధిప, యి దాన్నవై
ర్యుధిభగ్నాః సృ తిక్షైాళ్వర్యా చ్చ భ్రంశితాః, తదస్తాన్నో భయా శ్రీవాతాాహి
త్వం మునిపుంగవ. ౬, ఇత్యుక్షస్స తవా దేవెరగ్నస్త వ కువీతోజ భవత్‌ , వ్ర
జజ్యాల చ తేజస్వి కాలాగ్నిరవ సంక్ష యే.౭. తేన దీపాంశుజా లేన నిరా దానవా
సదా అంతరిక్షం మహారాజ నివే పేతు స సహ సః, ౮, దహ్యమానాహి
దైత్యాస్తె స తదాగస్ట స్త సస్య తేజసా, ఉభ్గా లోకా పరర్యెజ్య యయుః కాష్టం తు
దశ్నిణామ్‌.౯.బలిస్తు యజతే యజ్ఞ మశ మేధం మహీం గత యేఒ న్యేఒధప్తానహీ
స్థాశ్చ నేన దగ్ధా మహాసురాః ౧౦. తతో లోకాః ఫునః పాంప్తాస్సు రై శాంత
భణయెర్న ప, అధై నమబ్బువక్‌ జీవా భూమిష్టానసురాక్‌ జహి, ౧౧. ఇత్యు క్షం

ప్రావా వై చేవాన్నళక్తోఒసి మహీగ తాళ దగ్గుం తపో హీ వీ యేన్నే న ధత్యా

మోతి పార్ధివ ౧౨, వీవం దగ్ధా భగవతా బోని సజ స్వేన తేజస్కా అగ స్తే రన తదా
రాజ్‌ స భావి తాత్తనా, క. ఈద్భ శ క్బూస్యగస్తా్యా హి కథితన్తే మయాజఒ '
నష్ట, శ్రవీమ్యుహం బూహీ వా త్వమగస్త్వ్యాత్‌. క త్రియం నరమ్‌. ౧౮౪,

1100 శ్రీమహాభాం తే, అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా

భీవషఉవా చ;- -ఇత్ఫు క్షస్ప తదా తూర్తోమభూద్వాయు స్త కతోజ బీర్‌, శృణు రాజక

జాడే

వసిష . ముఖ్యం కరి యశ్‌ స్వినః, ౧౫. అది శ్యాస్సగ్రమాసంత సరో వెఖానసం .
@
సతీ వ సిషం మనసాగ త్వా జా త్వా త్ర ర్రస్య గారవమ్‌, ౧౬. యజమా*నాంస్తు తాక

Cis

దృష్ట్యా సర్వాః దీశ్రూనుక రితా౯ా, హంతు మైచ్చంత శె లాభాః బలినో నావు
ర
దానవాః. ౧౭, అదూరాత్తు తతి స్తేషాం బ్రహద త్తివరం సర హళఠతాహళావై
తతై)లే జీవం ౪ సఫ్టుత్వ దానబాక ౧౮. తే వగలహ్య వమహాఘాో రాకా పర్య
తా౯ పరిఘాకా ద్ఫుమా౯, వ్య క్రై*భ ంతే సలిలముల్థితేం శ తయోజనమ్‌. ౧౯.
అభ్య ద వంత 'దేవాం సే సవాసాణి దకెవ హి త౫సెరరితా దేవా శరణం
WY అ Uy a వాద
వాసవం యయుః. ౨౦, స చ టరు (థి 'ళ్శళో వసిషం శరణం యయా, తతో
ఒభయం దడా తేభ్యో వనిష్టో భగ వాన్ఫపః. ౨౧. తదా తా౯్దుఃఖతాళ
గ SP Tet షే ర వీ
జ్ఞాత్వా అన్ఫశ. స్య పరో మునిః, అయత్నే నాదహ'త్సర్వాలా బలినః న్వేన తేజసా,
౨౨. 'కెలాసం ప్రస్థితాం చెనవనదీం గంగాం మహాతపాక ఆనయ త్తత్సరో దివ్యం
తయా భిన్నం చ తెత్నరః ౨౩, సరోభిన్నం తయా నద్యా సరయూస్సా తేతో౭
భవత్‌, వాతాళ్చ బలినో యత్ర స దేశః బలినోఒభ వత్‌. ౨౮. ఏవం సేంద్రా వసీ
పైన రక్షీ ణా (న్ర్రిదివౌకసకి హద త్రవరాశేషున హతా దైత్యా మహాత్మ నా,
3 ఏతీత్కర వసిష్టస్య కథితం పా మమయూజనఘ, బ ద్రైవిమ్యహం బ్రూహా వా కం
వసిస్థాత్‌ త తియం వరమ్‌,
అన శాస 4పళ్వాంతర్షి అనగాన) పర్వణి పంచపంణాశ దధికశ తత మో ఒభఛా్యాయక!,
భీషఉ వాచ; ఇత్యు క స్త ష్టునన్త్యూ . మభూడి (యు స్త తీ స" ఒబవీత్‌ శృణు
మే హైవాయశ్రే వ కర్వాత్రేసు స్ఫుమహాత్మినః, ౧. ఘా తి మస్థయుధ్యంత సహితా
టు తవిధ్యతి 9 సత త్ర స్వర్భానున్సోమధ్ధాస్న రౌ, ౨. అథ శే తమసా
రస్నా నిహన్యంతే స్మ దానవ దేవా నృపతిళార్టూల సహైవ బలిఖిస్తదా, 3,
క || ష్‌
అసురైర్వధ్యమానా స్టే మీ౧ప్రాణా ది'వౌక సక, అపశ్యెంత తపస్యంత మత్రిం విప్రం
_ తపోధనమ్‌, ఈ అక్షై నమ బువా బేవాః కాంతక్టోధం జి లేంద్రి యమ్‌ అసుర రిషుభి
3 a చే వి జ |
రా అందా ద్‌ కాపమాఖు ఖ్‌: ౫. వయం వధ్యామ యా వాపి కత్రుభిస్తమసా
వృతే, నాధిగచ్భామ థాంతిం చ భయాక్తా )యస్వ నః ప్రభో. ౬. బుషిరువాచ:-
చే జ అ
కథం రియ్యూమి భవత్వైఒబ్రువం శ్చందమా భవ, తిమిరఘ్నశ్చ సవితా దన్యు
' _వాంతా చ నో భవ, ౭. ఏవముక్త సదాఒతి ర త మోనుదభ వచ్చీ, అపశస
గా? 8, ౮, ప
త్‌ నమ్యభావాచ్చ సహ : ౮ దృష్ట్వా నాత్మీప్రభం నము రక

౧౫౬.) ఆనుశొసనిక పర ఏతే, షట్సంచాశ దధిక శ తత మో౭ధ్యాయః, nol

. సూర్యం చ పార్టివు ప కాశమకరోద తి స్తపసా న్వేన సంయుగే ౯. జగద్వితిగురం
థి 4 Wr:
. ఐావీ వకాశమకరో త్తదా, వ్యజయచ్చతుసంఘాంశ్చ బేవా వాం స్వేన తేజసా,
౧౦. అరి ణాదహ్యమానాంస్తా౯ దృష్ట్వా చేవా నుహాసురాక, పరాకృమైస్తేజపి
తదా వ్యత్యఘ్నన్న తిరతీ. తా! ౧౧. ఉద్భాసితశ్చ సవి తా బేవాసా కా వీ య
సురాః, అల్రిణా తథ నా $0 కృతము తమతేజసా, ౧౨, ద్వి జేనాగ్ని ద్యితీయేన .
జప ఠా చరక్మవాససా, ఫలభ మేణ గాజరై పక్యకరాతిణా కృతమ్‌. ౧౩. తస్యావి
విస్తరేణో కం కర్గాలేస్సునువోత్మ న బ్రవీమ్యవాం బ్రూహి వా త్వమత్రితః
1 ఉర కాల న్‌ | ల స్ట
య్మత్తీయం వరమ్‌. ౧౪ ఇత్యు క్ష స్ట ఏర్డన స్తూక్టీ మ భూ ద్యాయు స్పతోఒ బ్ర వీల్‌,
~ ర్య లఇ ఇ చోళీ ఆ aa
శృణు రాజా మహత్క_ర్మ చ్యవనస్య మహాత్మనః, ౧౫ అశ్సినోః పతి సంశ్రుత్య
చ్యవన పాక కాసనమ్‌్‌ ప్రోవాచ సహితో చేవైః సోమపానక్యినౌ కురు. ౧౬
ఇందఉవా చః-అసాభీర్నిందితా వేత భవేతాం సోమపాౌ కథమ్స్‌ దేవె ర్నసమిి తా
A ర్త క్‌ ఇ స నే ల: నై
వత" స్ట వదస్వ ష్ష్‌; ౧2, ఆ శిరభ్యాం "త so సోమం పాతుం
మవో వత్త, యదన్యద్వత్ష్యు సె కక తత్యారిహ్యూ ము తే వచం (౧౮. చ్యవన
ఉవాచ;--వీ బేతామశ్వినౌ సోమం భవద్శస్పహా ఆవుభౌ, ఉధా వేతావవీ
సురౌ సూర్యుల సునేశ్వర, ౧౯, శ్రీియతాం మద్వచో దేవా వుశా వై
సముదాహృతమ్‌, ఏతెద్యః కుర్వ తాం వ్ర యో భవేనై ఉతదకుర్వ తామ్‌, ౨౦.
ఇంద్ర ఉనా చ:--అశ్చి భ్యాం సహ సోమం వై న పాన్యామ్‌ ద్విజోత్తమ, వీబం.
త్య న్యే యథాకామం నాహం పొతుమి పౌళూచ్స హొ. ౨౧. చ్యవనఉవాచ
న చేత్కరివ్యసి వచో మయోక్షం బలసూదన్య మయా _మథితస్సద్యః వోముం
పాస్యతి వె మఖే, ౨.౨౨. వాయురువాచ;లాతతః కరగ సమారబం హితాయ
జ 4a వై @
సహాసాశ్వినోళ, చ్యవచేన త్రత్రో మం తై రభిభూ కాస్సు రాభ వక్‌, ౨౩. తతు
/ త్‌ 1 నం దను ఉగ న్‌ా
కర్మ సమార బ్ఞం దృ ప్ర్టంద, కధ మూర్భిత క డ్‌ మ్య విపులం ₹లం చ్యవనం
సముపాద్రవత్‌ 2౮, తథా వ్రేణ భగ వానమ కాకులభో చని తమాపతంతం
ళా ~ వే జ రా 9 జ వ జో జ
దృస్వైవ చ్యవన _స్థవసాన్వితః, ౨౫. అద్భి స్సిక్వాఒ స్తంభయ త్రం సవప్రం సహపర్వ
రమ్‌, అ ఖేంద్ర న్య మహాఘోరం సోఒస్ఫజ చృత్రు మేవ సీ, ౨౬, మదం నామా
హుతిమయం వ్యాదితాస్యం మహాముసిః, తేస్వ దంతస హస్తం తు బభూవ శత రొరా
జనమ్‌, ౨౭, ద్వి యోజనళ తా_స్పన్య దంష్టా,॥ః పరమదారుణా%ి హను _స్తస్యావిళ
ము ఒడ గ? ఆష్‌ / జ్యో
ద్భూమా వేశా చాస్యావిళద్దివమ్‌. 2౮, జిహ్వోమూ6 స్థితా _ప్రస్య సర్వే జేవొో
సంకా తీసురాన్యమనునానై యఖా. మత్స్య మహార్ణ వే. ౨౯. తే

11028. సక శ్రీమవోభారత్తే అనుశాసనపర్వణి (అధ్యా,
సంమంఠ్య) తతో బేవా ముద స్యాస్య సమివపగాః, అబ్రు వ౯ సహ తాళ్ళ క్రం
ప్రణమాసై ద్విజాతయే. 30. అశ్విభ్యాం సహ క చ పీబామ విగతజ్వరాః,
తతస్సపు్యణతశ్శ కృళ్చకార చ్యవనస్య తేత్‌. 3౧. చ్యవనః కృతవానేతా
వశ్వీనె సోమపాయిన్నౌ గతః వృ గ్వ్పాహరల్కేంర్మ మదం చ వ్యభ జ నునిః,. 3 9,
అశేషు మృగయాయాం చ వానే శ్రీషము చ ఏర్య వాక వె రోమెర్నరా
రాజక మయం యాంతి న సంశయః. 39, తేస్తాదే తాన్నరో నిత్యం దూరతేః
పరినర యేజ్‌ , ఏత తే చవనస్వావీ కర ఛాజ౯ా వశకీ రితమ్‌ బ' వీమ్యహం బూహీ
జ నా స ఫీ శీ QJ —~2 i (UW
ఖా త్వం త తీయం బాసహణాద్యురమ్‌. ౨రి,
క + వ
అసుశా.వ వ ర్యాంత క్షత అను ఇ సనిక పర్వణి పట్బంచాళ దధిక శతత మోఒ ఛ్యాయః,
| వ లము. గో న్‌ రీ నము అడ జూసు అకు ఎ శ
భీష్మ ఉవాద; తూస్తుమానదష్టనస్తు పనస స్వ బ్రవీత్సునః, శృణు మే
చే wa వ An ష్‌ ద
బ్రాహణే ప్వ్యేవ ముఖ్యం కర్మ జనాధిప. ౧. మద స్యాస్యమనుప్రాప్తా యదా సేంద్రా
దివొకస్య, తెదెవ చ్యవనేనేహ హృతా తేషాం వసుంధరా, ౨. ఉభా లోకా వృత
మత్యా తే దేవా దుఃఖ తా భృశ మ్‌, కో కారాశ్చ మహాత్తానో బవైోణం శరణం
యయుః. 3. దేవ చః--మదాస్యన్యతిపి, కానామస్తాకం లోక పూజిత, చ్యవ
నేన హృతా య జె శె ్పెవ దివం వభో, ఈ బ్రహ్మో వాచ.--గ చృధ్వం
శరణం విప్రా నాళు సెందా దివెకిసి, ప్రసాద్య తాను భా లొ కావవాప్స్యథ యథా
పురా. ౫ లే యయుశ్ళర ణం విప్రానూచు స్తే కా౯ా జయామహా, ఇత్యుకా నే
ద్విజా౯ ప్రాహుర్టియ లేహ కవానితి ౬. భూగతా౯ హీ విచేతారో వయమిత్య
" వ ఇ . ఆ యు 0 చీ
బ్రువళ్‌ ద్టిజాః, తెలి కర వం బ్రాహ్మణః కపనాశనమ్‌, ౭. తచ్చుుత్వా ప్రే
పీతోదూతో బ్రా హతే భ్యోధనీక వై కి భూగ కాలా బ్రూాహ్మణానాహ ధనీ కపవచో
యథా.౮. భ వద్భిస్పదృళ' స్సర్వే కపాః కీమిహ వర్తతే సర్వే వేదవిదః ప్రాజ్డూః
సరే చ Se ౯, సర్వే సత్య వతాశైెవ స్వే తుల్యా మహర్షిభిః, శ్రీ
శ్చైవ రములేలేషు ధారయంతి శ్రియం చ తే, ౧౦. వృథా దారా న్న గచ్చంతి
వృథానూంసం న భుంజతే దీ పమన్నిం జుహ్వతే చగురూణాంవచనే స్థితాః ౧౧
సెర్వేచ నియ ఆాళ్తానో బాలానాం సంవిభాగిన్కఉ పేత్య శనకె ర్యాంతిన సేవంతి రజ
స్వలామ్‌,౧_౨, స్వుగతిం _వెవ గచ్చంతి తథైవ శుభకి రణ అభుక్తవత్పు నాశ్నంతి
గర్భిణీ వృద్ధకాదిషు. ౧౩. పూర్వా హేమ న దీష్యంతి దివా చైవ న శేరతే
ఏతెళశ్చానై ఫ్ట్‌ళ్చో బహుభిన్షుణెనుకా౯ కథం కపాల వి చేవ్యథ నివ_రధ్యం నివృత్తా

త్వ్తల; 8, శ కలాల! జ
నాం శుభం హీ. వ oe రిల! డాక్‌ పాక వయం విజేప్యా మో”

౧౫౮.] _ అనుకాసనికపర్వణ్స అష్టపంచాళ దధికళతత మో ధ్యా యక, 1108

యే చేవాస్తేవయు సృతా* తస్తా ద్వధ్యాః కపాస్తాకం ధనిన్యాహి యథా
' గఠమ్‌, ౧౫. ధని గత్వా నక. న వో విప్రాః ప్రియంక రాక, గృహీ త్యాస్తా)
ణ్యతో విప్రా విప్రా౯ కపా స్సర్వే సమాద్రవక,౧౬. హం భగ ధ్వజా దృష్ట్వా కపాళా
॥ స్వే ద్విహతయః, వ్యసృజక్‌ బ్యలిళానన్నీ౯ కపానాం ప్రాణనాళనా౯ా, ౧౭.
బహ్మాసృష్టా హవ్యభుజి కపా౯ వాత్యా సనాతనాళి నభసీవ యథా౭భా ణి
వ్యరాజంతే నరాధిప, ౧౮. హత్వా వై చె చదానవాకి దేవాః సర్వే సంభూయ
సంయుగే తే నాభ జాన్‌ హీ తదా మారా నాకాక కపాక్‌,. ౧౯. అభా
గచ్యు మహ హా తేజా నారదోజకథయదిగ్షిో, క హతా మవోభాగై స్తేజసా
చ్రావాణైః కపాః ౨౦, నారదస్య వ చళ్ళు "త్వా తాస్సే స దివౌకసః ప్రశ
టం ని క దాంశ్చావీ Bey యక స్వినకీ, ౨౧. లేపాం తేజ స్తథా వీర్యం
వానా వవ్చ భే ఈ అవాఖ్నవ వంస్పామకత్వ 0 తి షు లో కేషు పూజిశమ్‌,
౨౨. ఇత్యుక్త కవచనం వాయుమస్తున క కృత్యువాచ హా, వలీపూజ్య మహో
భూమా యత శ్రచ్చ్భణు నరాధిష, ౨౩. అగ్థునఉ వాచ; జీవామ్య హం బ్రాహ్మ
ణాగ్గం సర్వథా సతితం ప వృభో, బహణ్యో బ్రాహణేళ్యళ్చ ప్ర పృణమామి చ నిత్యశః
ర, దక్తాతై యప్రసాదాచ్చ వ మయూ ప్రాప్టమిదు బలమ్‌ , లోనేచ పరమా శీ ర్తి
ర్గర రృశ్చ చరితోమపో౯, ౨౫. అహో బ్రావాణక రాణి క మారుత త త్తే!
శ్వేమా బ్రో పోకాని కా మేన శ్రుతాని ప్రయ తేన చ, ౨౬. వాయురువాచ;_
బ్రాహాణా౯ కూ తృధన్షణ పాలయ న్వెంద్రి,. ద మాణి చ, భృుగుభ్య సై సే భయం ఘోరం
స్తు కాలా దృవివ్యతి, ౨ ——™—™—
అనుకాసరవ ర్వాంత్యతే ఆనుశాసనిక పర్వణి, స _ప్పపంచాశో దధిక శ తత మో౭. ధ్యాయకి ఖై
4 భగవన్తాహాత్మ స్రకరనమ్‌, ధ్రితా

యుధిప్టిరఉవా చ: బ్రాహాణానర్చనే రాజక సతతం శంసిక వ్ర తాకా
కన్ను కర్రోదయం దృష్టా తానర్బ్చసి జనాధిప, ౧) కాం వా బావాణపూడాయాం i
దృష్టా ్యుష్టిం మహా వతే, తానర్చసి మహా బౌ పారా సర్వ మేతద్వదస్వ మే
౨. భీషఉవాచ: వవ్‌ తే శేశవః సర్వ మాఖ్యాస్యతీ మహామతిః, _వ్యుష్టిం
బ్రాహణపూజాయాం దృషప్రవ్యుష్టిరవోవ,లఃః 3, బలం కోతే వాజి జ నశ్చటీంపీ
నో జ్ఞానం తథా న విశుద్ధం మమాద్య, దేహాన్నాఫో నాతిచిరాన త్రో = న చాతి
తూర్షం సవితా ప్రయాతీ. ర. ఉక్తా ధరా యే పురాణే మువాంతొో. రాజక
విప్రాణాం క్‌ తీ యాణాం విఖాంచ్య తథా శూద్రాణాం ధర్మ ముపాసతే చ శేషం

శృష్ణాదుపశిక్షస్వ పార్థ. ౫. అవాం హ్యేనం వేద్మి తత్తే న కృన్ణం యోజఒయం:

104 .... ., ఇశ్రీమహాభారతే, అనుశాసనపర్వణి [అభ్యాః

హీ యచ్చాస్వ బలం పురాణమ్‌, అ మేయాత్తా శన వః కొర వేంద సోఒయం ధర్మం
రత్తతి సంక యేషు. ౬ కృన్లః పృథ్వీ మసృజత్‌ ఖం దివం చ కృష్ణస్య దేవో న్తేదినీ
సంబభూవు వరాెజాహా ఒజయం ఫీమబలః పురాణ! సవర తా౯ వ్యసృృజ దై (
దికళ్చ. ౭. అస్థాద్వాయుళ్చా-తరిక్షం దివం చ దిశశ్చతస్రో విదిశశ్చత స్వః, సృష్టి
_స్షతవేయమను షసూ తా స నిర్హ మే వీశ్వమిదం వురాణః. ౮. అస్య నాభ్యాం
పుష్కు_రర సంప్రృసూతం యశ్రోనృన్నన్న యమేవామితౌజా, యేనాచ్చిన్నం
య త్తమః పార్ధ ఘోరం యత్తత్తిష స్థత్యర్థనం తగయానమ్‌ ౯, కృతే యుగే
గ Sa అ
ధర్మ ఆనీత్సమ గ స్ట్రేకాకాలే జ్ఞా జ్ఞానమను * రసన్ని బలం చానసిద్దాకపే gp కృషం
కలావధర 8 శీలి మేవాజగాము, ౧౦. స _ పూర్వం నిజఘాన దై త్య్వాక్‌ స పూగ్వ
'జేవళ్చ లక సమ్రాట్‌, సభూ తానాం భావనో భూకభవ్యః సవిళ్వస్యాస్య జగ
తణ్చాభిగో ప్రా, యదా ధర గాతి వంకే సురాణాం తదా కృష్ణో జాయతే
మూాను సేష్ర్కు ధ్ర స్థిత్యాసతు వై భావిశాతా పరాంశ్చ లోకానపరాంశ్చ పాతి,
౧౨. క్యాజ్యాం స్త రక వాసు 57 ణా వధాయ కార్యాకాన్యే కారణం చైవ పార్గ,
కృతం కరివ్యత్‌ క్రియతే చ దేవో రాహుం సోమం విద్దిచ శ క మేనమ్‌.౧౩ .స విశ్వి
U థ ఆ
కరా సహ విశ్వరూపః స విశ్వ భుగ్విశ్వసృృగ్విశ్వజిచ్చ,వ కూలభ్బ చ్యోణితభృత్క_ రా ల
భస్తంకి రృభిర్వి ఏతం వె స్తువంతి, ౧౮. తం గంధ ర్యాణామప్పర సాం చ సీత్యముప
తిఘంతే విబుధానాం ళతాన్సి తం రాక్షసాళ్చోపరి సంవదంతి శాయస్పోపః స విజి
గీషు రేక ౧౫. తమనే శంసితారస్తు్సువంతి రథంతచే సామగాళ్చ స్తువంతి
జా అ - ఆచ
తం బాహా ణా బహామం్నత ఏ; సవతి స. హవిరధ్వర్యవః కల్పయంతి, ౧౬,
తం ఘోపా కే గీర్భిరింద్రాః స్తువంతి స చావీశో భార కై క* పశూనామ్‌, స పారాణీం
బ్రహగువోం ప్ప నిష్టో మహీస త్రం భార తాగే దదర్శ, ౧౭. స చైవ గాముజ్జహో
రాగభ్యక రా వీష్రాభ్య వై తాగ్టినసురాంక్సే సర్వా తస్యభ మ్యూ౯ వివిధాళా వేద
యంతి తమేవాజె' వాహనం వేదయంతి. ౧౮. తస్యాంత రికిం పృథివీ దివం చ
సర్వం వశే తిన్టతి శాశ్వశస్య, స కుంభ రేతః సస్ఫజే సురాణాం యత్రోత్చన్నమృషీ.
మాహుర్వసిపమ్‌, ౧౯ స మాతరిఠ్వా విభురశ్వవాజీ సరశివా౯ సవితా
© రి
దాది జేవః, లేనాసురా విజితాః సర్వ వ్‌ప తదిషకాం తే ర్విజితానిహ త్రీణి ౨౦,
సచేవానాం మానుపాగణాం వీత్యాగాం తమేవాహు ర్యజ్ఞ వీదాం ఏతానమ్‌్‌ సవీవ
కాలం విభజన్ను చేతి తన్యో త్తరం దశ్నిణం చాయనే ద్వే. ౨౧. తస్యెబోక్ల రం
తిర్భగధశ్సరంతి గ = ba సయం, తం బ్రాహ్మణా. వేదవిదో

౧౫౮ ,] ఆనుశొసనికవర్యణ్సి అప్రపంచాళదధికళతత మోఒధ్యాయణ 1108

జుషంతి త స్యాదితోో గాముపయుజ్య భాతి ౨౨. సమౌసి మాస్టధ్వర
కృద్విధ త్తే తమధ్వరే వేదవిదః పఠంత్కి స ఏవో క్తళ్చక, మిదం త్రి నాభిసప్పాళ్వ
యుక్తం వహతే వై త్రిధామా, ౩౩, మహాతేజాః సర్వః సర్వసించాః కృష్ణో
సం Ty కు.
లోకా" భారయ తై యెక్క, హంసం తమోఘ్నం చ తమేవ వీర కృవ్షం సదా
_ పార్ధ కర్తార మేహీ. _౨ర. స వకదా కశక్షగతో మహాత్తా తుష్టో విభుః ఖొండ వే
' భూమ కేతు స రాక్ష సొనుక గాం శ్నావజిక్య సర్వ తృగః సగర మగ్న్న జు "పాతి,
డు న
౨౫ స ఏవ పాగ్రాయ శ్వెత మళశం ప్రాయచ్చ్భత్స ఏవాశాషవథ సర్వాంశ్చకార,
a ఆల ఇ «x వి క <a | తి లో
సబంధుర స్మ రథ ప్రచ క (శ్ర్రినృచ్చి రాష్రిశిరశ్చ తి నాధిః ౨౬ నపిప+ళ యా వ్యదధథా
త్పంచనాభి; స నిగ మే గం దివమ:తరిక్షమ్‌, సోగ ణ్యాని వ్యసృజత్పర( తాంశ్చ
వీ" స్తో స సాని ర్‌ 2, ప జల బాల ee శ
హృషీ. శే ౬ మితేదీ ప్లా స తేజాః a ఆలంఘ ముదై ( సరితో జిఘా*ంసక్‌ శకం
వజ్బం వహరంతం నిరాస, సముహేందః స్తూయతే వై మవాధ్యరే వినవే) రేకో
J (4 3 న. అలాటి Q_ నె Q_
బుక్సహ సె; పు ర్మ్నాణెః, ౮. దువ్వాసా వె తేన నా నేన శక్రో గా రాజక
వాసయుతుం మహౌజా,, తిమేవాహురృపుమేకం పురాణం సవిశ( కృద్విద థా
త్యాడ భావాల. ౨౯, వేదాంక్చ యో వేదయలే౭.ధిదేవో విధీంశ్చ యళ్బాశ్ర
యతే పురాణాలా, కామే వేచే లాకిశే యతశ్ఫలం చ వివ్యక్సేనః సర్వ మేతెత్‌ ప్రతీ
పా. 3౦. జ్యోతీంవీ. శుక్లాని పా స్య్యలో కే త్రయో లోకా లోక పాలాస్ర్ర్రయ
క్క త్రృయోజఒగ్న యో వ్యాహృతయశ్చ త్మిసస్సర్వే చేవా దేవకీవుత్ర ఏవ. ౩౧
సంవత్సరః స బుతుః సోకు వరాసఃి నాఒ హారారాత్రః సకలా వెస కాసి మా
Seles అవా? మ. కాళ్ళ విష్య క్సేవస్పర్వ మేతన్చ్రతీహా. 3 9, చంద్రా
దితే గ్రవానకు త్ర తా రాః సర్వాణి ప ర్వాణ్యథ పార్త మాసము, నక్ష త్ర యోగా
బుతవశ్చ పార్ధ ఏవ్వ క్సేనాత్సర్వ మేతత్పఎసూతమ్‌, 33. రుద్రాది త్యా వసవో౭౬
థాశ్వినౌా చ నాధ్యాశ్చ విశ్వే మకుతాం గణాళ్చ, పృజాపతికేవమా? తాదితిశ్చ సర్వే
దహతే విశ్వరూప ఆపో భూత్వా మజ్జయ తే కక బ్రహ భూత్వా స్పజతే
సర్వసంఘాళ్‌, ౩౫, వేద్యం చ యబ్వేదయ తే చ వేద్యం విధిశ్చ యక్నాకృ్ళయ తే
ఏ ధేయమ్‌, ధి చ వేదే చబలే చ సర్వం చరాచరం కేశవం త్వం ప్రతీహా, 5౬
జ్యోతిర్భూక;ః పర మో౭. సౌ పురనా తే) కాళ లే యత్స్రభ యా విశ్య్వరూవః, అపి
సృష్ట్వాసర్వభూ తాత్త యోనిః పు రా౭.కరోత్సర్య మేవాథ ఏశ(మ్‌. 3 6 బుతూనుత్సా
తావక సమ ఆ "ని మేఘాక్‌విద్యుత్సర్య మె రావతం చ, సర్వం కృపాత్‌ నరం

వ

1106 “౧ శ్రీమవోథార లే, అనుశాసనపర్వణీ (ఆధ్యా'

జంగమం చ విశ్వా తానం విశష్ణమేనం పృ ప తీపీ 3౮. విశ్వా వాసం నిర్ష నిగుణం వాను
"జీవం సంకోర్ష ణం జీవభూతం వదంళలి, తతః; ప ను ననిరు 9 చతుర్ధమాజ్జావయ
శ్యాత యోనిర్తవాత్తా. ౨౯, సవంచధా పంచజనోపపన్నం సం Me విశ్వ
మిదం సిసృక్షుః, తతశ్చకారావనిమారుతొ చ ఖం జ్యోతిరాపశ్చ తథైవ పార్థ,
రోం. సస్థావరం జంగమం చైవ మేశచ్చతుర్విధం లోకమినుం చ కృత్వా, తతో
భూమిం వ్యదభాత్సం చబీ జాం గ్యాః పృథివ్యాం థాస్యలతి భూరి వారి. ౪౮౧. తేన
విశ్వం కృత మేతద్ది రాజా సజీవయత్యాత నె నె వాత్మే యోనిః, తనో చేవానసురా
నానవాంశ్చ లో కౌనషీంళ్సావి విత్యా౯ా వ ప్రజాళ్చ. రీ౨. సమాసేన విధివ త్పా్రణి
లో కా౯ా సరా సదా భూతపతిస్పిరృష్షుః + భుభాశుభం వరి జంగమం చ విష్య
శ్చేనాత్సర్వ మేతత్పితీహి. ౪౩, యక్ష ర్హతే యశ్చ భవివ్యుతీహ సర్వం హ్యేత
త్రే_కవం తం వతీహి. మృత్యు శేపవ ప్రాణినామంత కాలే సామా త్కన్హ
ఇ్నాశ్వతో ధవ్యవాహాః. రర భూతం యచ్చేహ న విద్మ కించి దిషష్యక్సేర స్పర్వ
మేతత్సితీహి. యక్ప్రిశస్తం చ లోశేషు పుణ్యం యచ్చ శుభాశుభమ్‌, తత్సర్వం
శీ నోఒచింత్యో విపరతమతః పరమ్‌. ౮౪౫, వతాదృళః శేశవోఒతళ్చ భూయో
నారాయణ; పరమ థ్చావ్యయళ్ళు, మధ్యాద్యంతస్య పట నదానం వె
ప్ర భవ శ్చావ్యయశ్చ. రజ,
అను శాసనప రాాంతగ్షత అనుశాసనిక పర్వణి, అప్రపం చాళదధికళతత మోఒధాయ్యః,
అం దుర్వాసో ఫిషోపాఖ్యానక్‌. రతా
యుధిసైర ఉవాచ: au ma శ్యాహాణపూజాయాం వ్యుష్టిం త్వం మధు
సూధన, వేత్తా త్వమథ చార్థస్య వేడ త్వాం పా- పితామహః. ౧. వాసుటేవ
ఉవాచ; _-శృణుప్వావహితో రాజక ద్విజానాం భరతర్షభ యథా త తే ఏన
పదతో గుణానై( కురుసత్తమ. ౨. ద్వారవత్యాం సమానీనం పురా మాం కురు
నందన, ప్రద్యుమ్న ః వరిషపుచ్చ బ్రాహణై;ః పరికోవితః.3. కిం ఫలం బ్రాహణేవ్వ స్థి
పూజా మాం మధుసూదన ఈశ్వరత్వ్యం కుతే సెపొమిహైవ చ పర త్రి, చర. సవా
ద్విజూతీక౯ స పూజ్య కింఫలం తత్ర, మానద్యవతద్చూ ఏహి స్ఫుటం సర్వం సుమవ+౯ా
._ సంశయోఒ త్ర మే, సో, ఇత్యు _కే వచనే తస్తి౯ వద్యుమ్నేన తథా త్వహమ్‌,
వృత్యబువం మవో రాజ య త్తచ్చృణు సమాహితః, ౬, ప్వుష్టం బ్రాహణపూ
జాయాం రౌకిి కేయ నిబోధ మే ప్రవక్లే చాపవళ్లే చ యశళ్ళీి) రోగ శాంతిషు.
దేవకావితృపూజాసు సంతోపా్గత్వ్పెవ నో ద్విజా, వతే హీ సోమరాజాన

౧౫౯.) అనుకాసనీకపర్వణ్తీ వకోనవష్ట్యధికళతత మోఒధ్యాయ* 1107

ఈశ్వరాస్సుఖదుఃఖయోః.౮. అస్మి౯ లోశకేరాకి గేయ తథాఒ ముప్పింళ్చ వుత్రక,
బావ ప k
హణ, ప భొవం సౌమ్యం న మే౭శ్రా స్ట పి పార ల వప తిపూజాయు

(UU

మాయు; కీ ర్రిర్భశోబలక్‌, లోకాలో కేళ్ళరాశై ఎన సర్వే బ్రా ద్రుపద. ౧౦.

తత్కథం వై నాద్రి యేయమిళ్యరోన్లీ ఒతి పుత్సక్క మా శ్‌ మన్యు రహో బాహో
భవత్వ తృ ద్విజా౯ వతి. ౧౧ బ్రాహ్మణా హీ మహాద్ఫూతమస్మికా భో కే
పరత్ర చ, భస సృకుర్యుర్గ గదిదం కుద్దాః వత్యతదర్శి నః, ౧౨౩ అన్యానవీసృ జే
యుక్స్‌ లోకాకా లో కేశ(రాం స్ప టం కథ౧ తేషు న వైర౯ సమ్యక్‌ జ్ఞానాస్సు
లేజసః, ౧౩. అవ సే గృహే తాత బ్రాహణో పహారివీంగళ?, వ. బీల్య
ఖండో దీర్హశ్శళుః కృతో మభాకా. ౧౦. ల" హళ్యళ్చ మను స్యేభ్యః ప్రమాణాద
ధికో భువీ, సశ షా నంచర తే లో కాకా చు దివ్యా యే చ PT en ౧౫,
ఇమాం గాధాం గాయమానశ్న్చొత(రేషు సభాసు చ దురాషపసం వాసయేత్కో_
బ్రాహ్మణం సత్క్బుతం గృహా, ౧౬. రో వణస్పర్వ్యభూతానాం సూ న్మేఒవ్యపకృతే
బృచవంభాపాం చమే ప్రత్య్వా కోను దద్యార్స్రతిశ్రయమ్‌. ౧౭, యో మాం
కర్చిద్యాసయీత న సమాం కోపయేదితి ;యస్లాన్ని ద్రాయతే కశ్చి త్తతోఒ హం సమీ
వాసయమ్‌. ౧౮. సస్మభుం కే సహ స్తాణాం బహూనామన్న మేక దా, వక దాస్తా
ల్పకం భుంే న చవైతి పునర్హృహా౯, ౧౯. అకస్నాచ్చ పృహసతి తఖా కస్తాత్చి
రోదితి, నచాస్య వయసా తుల్యః పృథివ్యామభవత్తదా. _౨౦. అథస్బా్వావ
సథం గ త్వా సశయ్య్యా స్తరణాని చ కన్యాశ్చాలంకృతా దగ్ధ్వా తత్రో వ్యపగత!
పునః, ౨౧. అథ మా మబ్రవిద్భూయః స మునిస్సం శిత వృతః, కృష్ణ టట |
భో క్తుమి క్యేవ సత్వర, _౨_౨. తదైవ తు మయా తెస్య చిత్తజ్లేన గృహే జని
సర్వాణ్యాన్నాని పానాని భమ్యాశోచ్చావచా స్తథా. ఖతి మ్మ షై సల్క్హ్భే ఆ"
నీవా పూర్వ మేవ పృచోదితః, తతోఒహం జ్వలమానం వై పాయసం పృత్య వేద
యమ్‌. ౨౮. తం భు క్ష్వైవ తు సక్షీపృం తతో వచనమ బఒపీత్‌ , ఖీ ప్రమం
గాని లింవ స్వ పాయ నే నేతి సస్తహా, Poy అవిమృ శే వ్ట్‌వ be తం, కృతహోనస్తి
త త్తథా, తేనోచ్చిశ్టే ఘన గాత్రాణి శిర శె వాభ్యమృక్షుయమ్‌, ౨౬. స దదర్శతదా
భఛ్యాశే మాతరం తే శుభాననామ్క్‌ తామపి స్మయమానస్స పాయ సేనాభ్య లే
పయత్‌ . ౨౭, మునిః పాయసది గ్ధాంగీం రణే తూర్ష మయోజయన్‌, తమా
wl రథం చెవ నిర్వయా చ గృహాన ము. ౨౮, అగ్నివర్లో జ్యల౯ ధమాక

స ద్విజో రథధుర్యవత్‌, సృతోచజేనాతుదజ్భాలాం రుకి ణం మమ ప్యకే!ి GE

1108 = గ్రీనవాభారతే, అను జాసనపర్యణి [అధ్యా.

నచ మే న నెక్‌ కృతం తద్యా తథా స రాజమా గణ మహాణా
నిరయా బహీక* 30. తేద్ద స్టా S మహాదాశ్చర్యం దాశారా జాతమన్నవః,
తథా జల్పన్మిథ! కేచిత్సమా భా మ్య పరస్పరమ్‌. 3౧. క్రాహణా ఏవ జాయీరళొ
నానో వర్షః కథంచన, కోప హీనం రథమాన్థాయ వేదన: పుమాసిహా. 3,
అ త్తం తత స్తీశ్యతరో ద్విజ, Su హ్లోశ్రివిషదగ్గస్య నాస్తి క శై చ్చికి
తశ 33. తసి ౯ వ్రజతి దుర్దశ వాసల దుక్శిణి పథి, ౭ క్రామర్ష యత శ్రీమాం
స్త్రతస్తూూ మ క తి ౩౮, pe పరమస క్రుద్దో రథా వ స్కంద్య స ద్విజః,
పదాతిగుత్చ ఖేనైవ ప్రాద్రవప్షతీ అముఖకి, wa తముత్సణేన ధావంతమన్న
ధావం ద్విజోత్తమమ్స్‌ తెజెవ పయసా ద్యాః ప్రసీద భగవన్నితి. ౨౬. తతో
ఇ ర్ట అచు స ॥ |
విలోక్య తేజస్వీ బాహణో మా మువాచ వూ, జిత! క్రోధ _స్తస్టవూ కృృవ్ల పృక్ళ
తై వ మహాభుజ 5౭, న తేఒపరాధమిహ నె దృష్ట వానసి సువ, వ్రీతో=ఒస్సి
తవ గోవింద వృణు కామాకా యశేప్పితాకా.?౮ సృసన్నస్య చ మే తాత వశ్యవ్యు
సిం యథావిధి, యావ ద్లేవమనుప్యాణామన్నే భావొ భవిష్యతి. 5౨౯. య్వ్టావాన్నే
తథా తేపాం త్వయి భావోభవివ్యతి, యావచ్చ పుణ్యా లోకేషు త్వయి కీర్తి
॥ టే అబ గర్‌ ఆ అస ల we ష్‌ అ, ౧ రి Ar
ర్భవివ్యతి. ఠం, త్రిషు లోశేషు శో వచ్చ వైశిన్ల Ne ప్రృతిపత్స్య స్కేసు ప్రియ స్వ
లోకస్య భవిష్యసి జనార్దన. ౮౪౧, య. తే భిన్నం చి దగ్గం చ యచ్చ కించిద్వినా
శిత్రమ్‌, సరి) తథెవ ద్ర ప్రాసి విశిష్టం నవా జనార్షన, రో ౨. యా బేతత్ప'"లి ప్పం
"జే గాత్రేషు కష న. మృత్యుభయం నొ సి _స్థి యావదిచ్చసి చాచ్యుత.
జీ అష్‌ 9 తై Fy ఇగో
రేకి. న సు పాడతలే లి ఫే కాలే పుత, కాద్య చై, వ్‌ తినే వ్రీయమిత్యేవ సమాం
వీ తోఒభవ త్రదా, రర, ఇసన్యుక్నొఒహం స్‌ దీరం స్వం దదర్శ శ్రీసమాయుతమ్‌,
నం. ర్‌ు ణ్‌ కం ద్‌
రుక్షిణీం చా బృ వీత్స్రీతః సు Sy శెం వరం యక ౮% కరీం చాను త్రమాం
లోకే సమవావ్చ్యసి శభనేే న తాం జరా వా బ్రో గూళ్యు వైవర్త ఫ్రం చాపి
భామిని, ర, దృత్య స వుణ్యాగంభా చ కృ ప్రమా రాధయి వ్యస్తిపోడ శానాం సవా
సాణాం వధూనాు కేశవస్య హః ౮౭, వరిస్టా చ సలోక్యా చ శేశవస్య భవి
వమ్యస్కి తవ మాతిర మిత్వు కొ ఏ తతో మాం పునర బపీత్‌. రో౮. ప్రస్థితిస స్ప మహో
జేజా దురాషసాగ్ని రివ జ్యలక౯ా, వ్‌ష వై తే బుద్ధిరస్తు బ్రావణాక్‌ కొ వతి కేశవ,
రా ఇత్యు క్యా స తదా విప స్తతె )వాంతరధీయత, తిస్మిన్నంతర్హి తే బావా
ముపాంశు వతిమాచర మ్‌, ౫0, యత్కి_ంచిద్చా9హణో బ్రూయాత్సర్వం కుర్యా
మితి ప్రభో, మ కను వార కృత్యా షూ తే సవ పుర్రిక.౫౧. తతః పరమ

౧౬౦.) ఆనుకాససిక పర్వణి షష్ట్యధికి న్‌ తత మోఒధ్యాయః, 1109

హృస్టాత్తా స్రావిశం గృహ మేవ చ, ప్రి విష్నై స్వం హా సర్వమథ పశ్యామి తిం

నవమ్‌. ౫9, యద్భిన్నం యచ్చ వై దిస్థం లే ఏశే ణ పుత్ర క తేతో౭ వాం ప్‌

యం ప్రాప్త 8 సర్వం దృస్ట్వానవం బృఢమ్‌ ౫3, ఆపడం చ మనసా కాకి ణేను

సబా “ద్యహా౯, ప్రత్య హాం రాకి తేయస్థ ఫృళ్ళతో భరతిర్త భ. గం. మా

హాత్మ సం డిషజముఖ్యస్య సరమాఖ్యాకెవాం సదా, తిథా త్వమపి కొంతేయ

or సతేతం ప్రభో. ౫%. పూ'జయ స్వ మహాోభాగాF౯ ధ నై వోభిళ్చ

నిత్యదా, ఏవం వ్వుషిమహం పో ఛాహాణానాం పవాదజూషమ్‌, యచ్చ
లట Jo UJ =

న a సె. క ye
మామాహాొ భీషృస్తు తత్సిత్య్ట + భరతెర్ష భ. ౫౬,

అను శాసనపర్యాంతేగ్లతే అను ళాసనిక పర్వణి, ఏక'నవస్ట క థెక శో తత మోఒధ్యాయ॥,

పు

40 ఈశ్వర వశంసా, ఆ
యుధిపురఉ వాచా ను ర్యాససః వృహాదా టో చే య తదా మధుసూదన,
© క
బక జానా న వె ఖై ; స్‌ i కః స్తు
అవా _పమివా విజ్ఞ ౦ తినే వ్యాఖ్యాతుమర్హ్హసి ౧. మవోభాగ్ధం చ యస్య
నామాసి చ మహాతేన్య తశ్వతో జ్ఞాతు ముజ్చాము సరం మలిమతాం వర ౨,
= కూ. 4 ఖీ ఏ
వాసుబేవఉివాచ:---హంతి తే కీ ర్థయిప్యామి నమస్కృత్వా కపర్టినే యద
జ్‌ క్‌ వ
వాష్లం మయా రాజక శ్రేయో యచ్చార్జీతం యశ! 3. వృయతి; ప్రాతరుణ్ణాయ
యదధీయే విశాంపతే, పా_జలిశ్శితిరు దీయం తన్నే నిగదతః శృణు, ఈ, ప్రజాపతి
స్తత్స్పసృజే తివ సోఒంలే వ హోత పాష్కిశింక ర స్వసృచత్తాత వ్ర ప్రజాః స్థావరజంగమాః,
౫. నాసి కించిచ్చిరం భూతం మవాటేవాద్వి "పతే, we త్రీవ్యవి లో శేవ్వు
భూతానాం వవరో సీ సి ౬, నమైవోగ్సిహతే స సాతుం కశ్చిన గో మహాత తన్కు
న హీ భూతం సమం లేన త్రిషులో శే శేషు పద్య లే, ౭. గంభధేనాపి పీ సంగామే
ఇ గ జ 3 పోూ (
తస్య క్రుద్ధస్య కి త్రేవక సంజ్ఞా హత భూయ్యి వేపంతే చ పతంతి చ ౮. ఘోరం
చ నినదం తస్య పర్జన్యనినదోపమమ్క్‌ శ్రుత్వా Moss, 'ేవానామవీ
సంయుగే, ౯. యాంశ్చ ఘో రేణ రూపేణ పశ్యిత్కుద్ధః పినాక ధృత్‌ ,న సురా
నొసురా లోశకేన గంధ ర్యా న పన్న గాః. ౧౦, సువీ లే సుఖ మేధంతే తెస్టిన్నవీ గువో
ప్ర హ్‌ క్‌ అరు జ స రా. | ల srt
గతా ప్రజాపతేస్తు దత్త స్వ యజతో వితితే కత, ౧౧. వివ్యాథ కుకీతి
యుజ ౦ స్ట భవ సదా ధథనుహూ చొాణముళ్ళెబజ్య సఘాో షం విననాద చ,
వ్‌

౧.౨. తేన శ కలే ఇంగింవిపాదం లేవి రేనురాఖ విద్దచ నవానా యీ రువీతే
చమహేశ్వశే. ౧౩. తేన జ్యాతలఘో షే, ణ సశ్వీలో క*నమాకులాక, పాం ఖా

వార ఏవే. పేదుళ్చ సురాసురాః. ౧౪. వ చెవ చకంచే చ వసుంధర్మా

Pp

“కా

1110 గ ష్ణ -. శ్రీమహాభారశ్తే అనుశాసనపర్వణే [అధ్యా.

వ్యద్ర వ గెరయళ్ళావి జ్యాః పఫాల చ సర్వశః ౧౫. men తమసా లోకాః
పావృణా న చకాశిెరే, ప్రగప్రా జ్యోతిపాం భాశ్చ సహ సూర్యణ భారత. ౧౬.
భృశం భీతా _స్పతః పురం చక్రుః స్వ_స్త్యృయనాని చ బుషయః సర్వభూ తా నా
వమాత్తి నశ్చ హీళష్ళలప్‌ణః. ౧౭. తత పోఒభ్య దృవధైవా౯్రుదో రౌ దపరాకృయః,
భగస్య నయనే కు ద్ధః వ్రహాలేణ వ్యశాతయత్‌ . ౧౮. పూపణం చాభిదుద్రాన
పాదేన చ రుషాన్వితః, పురోడాశం భతశ్షయతో దళ నాంశ్చ వ్యకాతయత్‌ , ౧౯.
తతః పతేముశేవా_సే వేపమానాస్తు శంకరమ్‌, పునశ్చ సందధే రుదోదీషం
నా. © అట జ ఉల ©) Tr)
సునిశితం శరమ్‌ _౩౦. రుద్రస్య వి క్షమం దృష్టా ఫీతా దేవాః సహర్షి భి తత;
వృసాదయామాసుః సర్వే తే విబుధో త్రమాః. _౩౧. జేఫుశ్చ కతిరు ద్రీయం
దేవా; కు త్వాంజలిం తదా, సంస్తూయమాన(న్ర్రిదశే 8 వ స ససాద మహె హీఫ్వరః,
౨౨. రుద్రస్య భాగం యజ చ విశిన్లం తే త్యకల్పయకా, భ యేన త్రి దశా
రాజక శరణం చ ప్రపేదినే, ౨౩, తేన చెవహి దుష్టేన స యజ్ఞ స్ప ధితోఒ
భవత్‌, యద్య చ్యాపవృతం తత త క్రథైవ సజేవయత్‌, .2౮, అసురాణాం
పురా ణ్యాసం ప్రణీ ఏర్యవతాందివి ఆయసం రాజతం చె వ సౌవర్ల మవీ చాపరమ్‌.
౨౫ నాళకత్తాని వఘహా భత్తుం సర్వాయుధైరవప్కి అథ సర్వే మహారుద్రం జగ్గు
శ్నోరణమర్దితాః, ౨౬. తత ఊదుర్శహాత్తానో చేవాస్సళ్వే సమాగ శాక, రుద్ర
రౌద్రా భవిమ్యంతి పశోవః సర్యకర్శసు, 2౭. జపా చే క్‌ సహా పురెర్లోకాం
స్తాయస్వ నూనద, స తథోక్త స్త థేత్యుక్తా్య కృణాగ వి సుం శరోత్తమమ్‌, ౨౮,
శల్య మగ్నిం తథా కృళ్వా పుంఖం వె వస్ఫతం యమమ్‌, హాల కృత్యా ధను;
సర్యాకా జ్యాం చ సావి శ్రీిముత్తమామ్‌. _9౯. బ్రృవ్మాణం సారథిం కృత్వా విని
యుజ్య చ సర్వశ?, త్రిపర్వణా త్రి" ల్యేన కాలే తాని బిభేద సః, ౩3౦, శ శేణా
దిత్యవన్షేన కాలాగ్నిసమతేజసా తే సురాస్పపురా స్తత్ర, దగ్ధా రుద్రేణ భారత.
౩౧. తం చె వాంకగతం దృష్ట్వా బాలం పంచళిఖం పునః, ఉమా జిజ్ఞాసమానా
॥ N AS ‘ నో న జ, “క్షం
వై కో2.యముత్య బవ త్తదా, 3౨. ఆసూ యతశ్చ శకృస్వ వణ వహవారివ్యళః,
సవజ్రం స్తంభ యామాస తం బాహుం పరిభోపమమ్‌. 33. న సంబుబుధికే
చైవ చేవా స్తం భువ నేశ్వరమ్‌, సప్రజాపతేయః సర్వే తేస్తికా సుమవాతీశ్వ రే. వ్‌
తతో ధ్యాత్వా తు భగవా౯ oe తమమితే"జసమ్‌, అయం Es లి జ్ఞాత్వా
వవంబే తముమాపలతిమ్‌, 3౫. తతః ప్రసాదయామాసురుమూం రుద్రం చ లే

సురాః, బభూవ సతదా బాహుర్చలహంతుర్యథా ప్రురా.3౬, స వాపి బ్రౌవాణో

౧౬౧.] అనుళాసనికపర్వణ్శి వకవష్ట్యధికళ తత మోఒధ్యాయ!, 1111

భూత్వా దుర్వాసా నామ వీర్యవాకొ, ద్యారవత్యాం మమ పురే చిరం కాలము
_ పొవసత్‌, ౩౭, విపకారా౯ పయుం. కేస సుబహూనమ వేశని, తానుదార
Uy తక చ -

తయా చాహం చక్షు మే చాలిదుస్స్న హాకా, 3 ౮. సవై రుద్రః సచ శివః సోజగ్నిః సర్వః.
, స సర్వజిత్‌ , సవై చే ద్రశ్చ వాయుక్సో నోఒన్వనౌాసచ విద్యుతః. 3౯. సచంద్రమా
స్ప చేశాన; ససూరో్యో వరుణశ్చ స్క స కాలన్ఫ్సోఒంతళో మృత్యుఃస చు మో చాత

ఏ)
హాని చ. ౪౦, మూసార్గమాసబుశవః సంధ్య సంవగ్చరక్చ స్క స ధాతా
_స విధాతా చ విశ్వకర్తా స సర్వవిత్‌, రం. నక్ష త్రాణి గ్రవోశ్వ్చేవ దిశో=భ విది
శ స్తథా, విశ్వమూ క్రి మేయాతాభగవా నమరద్యులిః ర౨. వకధా చ ద్విధా
చెవ బహుధా చస వవ హీ, తథా సహ స్రధా చెవ తథా శతసవా సళః, ౪3.
ఈదృశః స మవోదేనో భూయః స భగవానజక నహి శక్యా గుణా వక్తుమకి
వర్ష శ తెకవి, రర,

బ్రతి అను శాసనపర్యాంతర్లత అనుశాసనిక పర్వణి పసష్ట్యధిక శ తత మోఒధ్యాంయయ:.
వాసు దేవఉివాచ;--- యుధిష్టిర మహా బా పారా మహాభాగ్యం మహో
తన రుద్రాయ బహురూపాయ బహునామ్నే నిబోధ మే, ౧. వదత్సగ్నిం మహో
న్‌ . |
జీవం తథా స్థాణుం మ వాశ్వరమ్‌, వకాశ్షం త్య్రంబకం చైవ విశ్వరూపం శివం
ఆ a an 9 అర ఇ
తథా ౨. చ తనూ తస్య "దేవస్య వదజ్ఞా _బ్రూాహ్హాణా ఏదు, ఘోరామన్యాం
శివామన్యాం తే తనూ బహుధా పునః 3. ఉగా) ఘోరా తనుర్యా సా నోఒగ్ని
ర్విద్యుత్స భాస్కర క, నీవా సౌమ్యా చ యా త్వస్య ధర్మస్తా ృవోఒథ చంద్రమాః,
రీ ఆత్మనోఒర్ధం తు తన్యాగ్నిః సోమోజఒర్ధం పున రుచ్య తే, బ్రవాచర్యం చరత్యేకా
శివా చాస్యతను స్తథా. ౫. యాస్య ఘోరతమా మూ ర్తిర్గగత్పంహరతే తదా,
ట్‌ "| జ్‌ J అ 6 J ఇ J
ఈళ్వర త్యాన వాతా గచ్చ మ పాశ్వర ఇతి స్మృతః ఓ. యస్నీ వాతి య త్ర్తీక్లో
యదుగో యక్సె)తాపవా౯ మాంసశోోణితనుజాదో యతతో రుద ఉచ్నతే. ౭,
© య జ్‌ (WU భి +
చవాసాం సుమహా యచ్చ యచ్చాస్య విషయో మహో యచ్చ విశ్వం మహ
_త్పాతిమవాదేవ స్తతః సృృతేః, ౮. ధూమ్రరూపం చ యత్తస్య భూర్జటీత్యత
ఉచ్య లె, స భేదయతి యన్నిత్యం సర్వాన్వ్వె సర్వశర్శభిః ౯. మనుష్యూకా
శిపదన్వి చృం స్తస్తాబేవ శివః స్మృతః, దహత్య్యూర్ధ్వం స్థితో యచ్చ పాణాన్న గా
కాం స్థిరశ్చ యత్‌. ౧౦. స్పిరలింగక్చ యన్ని త్యం తస్యాత్‌ స్థాణురితి స ఎత
యదస్య బహుధా రూపం భూతం భవ్వం భవత్తదా. ౧౧. సవరం జంగమం
: చైవ ఒహురూస స్తతః స్మృతః, విశ్వే దేవాశ్చ యత్తస్కి౯ విశ్వరూప స్తత;

1119 ను జ్య శ్రీమవాభార తే, అనుళొసనపర (ణి (అధ్యా.

స్మ్ర్రనః ౧౨. సనా స్రొమ్షోఒయు తాల్లో వాసర్భ్ణతో౭ఒశీ మయో వీ చ చక్షువః
పృభవిత్తేశో నాస్త్యంతో యస్య చక్షుపామ్‌. ౧౩, సర్వథా యత్పళూ౯
వాతి తెళ్చ యదృమతే సహ్మ లేపా మధివతి ర్వ చ్చ తన్నాత్సశువతిస్మ్స్ర
ల$, ౧౮. నిత్యం చ బహచసర్నేణ లింగమస్న యదా సితహమ్‌్‌ మహయం

న్‌ లి లి
త్సస్య లో కాక్చ ప్రియం హ్యాత న్మశోత్తన$ ౧౫. విగృహం పూజయేద్యో వై

అ

లింగం వాపి ముహాత్మేన£, లింగం పూజయిణతా నిత్యం మహాతీం శ్రీ యమతక్నుతే,
“౧౬ బుషయా్నాకి దేవానా గాధ కాళదనన నథా, లిగమేవాగ తి స
అ శ చన స స గ్బయంలి స్మ
య త్హదూర్హ గ్‌ సమాస్థితమ్‌, ౧౭. పూజ్యమానే సహాతసికా మోదతే సమే
— ర తనా
ల 1 ధీ bp జ ం భో అద్య
రః, సుఖం దదాతి తా టక రాల భ క్రవత్సలః ౧౮. ఏవ వవ శ శానేషు
దేవో వసతి నిషహ౯, యజంతే మే జనా సగ ఏీరస్థాననిసేవిణః. ౧౯, వివ
జ
యసళ్ళరెరేము స మృత్యుః పాణినామిహు, నచ వాయుఠశ రీరేమ పాణవాలనక,రీ
థి Ee te ఇ Uy లి
రిణావ్‌ _౨౧. తస్నగూపాణి ఘోరాణి దీవాని చబహూని చలో శే యాన్యస్థ
పూజ్యంతే విస్టా స్తాసి విదుక్భుధాః. ౨౧. నామధేయాని. బేవేషు బహూన్యస్య
యథాగానత్‌ , సిరుచ్యంతే బహుశ్వాచ్చ కర భిశ్చరితై స్తథా. ౨౨, వే దేచాస్య
విదుర్వి పాః ఫతరు దీ యము నమమహ్‌్‌, న్యానేనో క్షం చ యచ్చావీ అవస్తానే మహో
లో లో జ అద థి
త్తని. ౨౩. పృదాతా న ఏలో కానాం విథ( వాప్ఫు చ్యతే మహాక్‌, జే ప్టభూతిం
పదంత్యేనం Sa బుషయోా వచే, ౭౪, ప్‌ మోెహ్యాష దేవానాం ముఖా
దగ్నిమజీజనత్‌ , గృహెర్బహుపిధైః ప్రాణాలా సంరుద్ధాన తృృచత్యవి, ౧౫%
వికంచతిన పుణ్యాత్తా ia శృరణ్యాగ తా౯, ఆయు రారోగ్య మైశ్వర్యః
| వ్‌ త్తం కామాంశ్చ పుష్క. లా ౨౬. స దదాతి మను పే భ్యః స్పవవాశ్షి పతే
న won చీ ెతాెనర౧రగ ఇయు సద మాం న న్యం
పున$,శ కాదిషు చ చే వేష బకరా అం చృతే.౨౭,సవవ వ్యాషృతో* నిక్వం
చైలోక్యస్య సుభాశు భి, ఐశ్ళర్యాచె వ కామానామోశ్ళరః పునరుచ్య తే
. మహేళ(రళ-. లోకానాం మహతామా?ధంగథష సళ బహుఖి[&6వి ఆజ
౨౮ మ హెశ్వ స ం కషగిశ్చ సక బహుభి ర్భవిధె రూ
గ క MAN | లో జీ. » న్‌ బ్య అర,
ర్విశ్వం వ్యా మిదిం జగత్‌, తస్య దేవస్య యక క్షం సముద్రే బడ భా
ముఖమ్‌, _౨F్‌ | |
ఇతి అనుకాసనవర్వాంత కత అను ఖౌసనికపర్వణ్కి ఏక పష్ట్యధిక శతెత మో౭ ధ్యాయః,
అం ధర్మకథనమ్‌. ఆఆ i
వైశంపాయనఉవాచ; ఇతుర్థి కవి వాక్యం తు కృషే. చేవకినంద నే, '
, “శ జా AD ౦
భీవ్యం కాంతనవం భూయ; పర్యుష్టు చృద్భుథిప్పిరః, ౧, నిర్ణ యో వా మవోబు క

౧౬౨] అనుశాసనిక పర్వణి, దిగీ షష్ట ధిక కతత మోఒధ్భ్యాయ?, 11183

/ సర్వధర్మవీదాంవగ, ప్రృత్యక్షుమాగ మో వేరి కిం తయో; కారణం భవేత్‌, ఆనీ

భీవఉవాచ;ానా సత్ర, సంశయః కళ్చిదితి మే వర్తతే మతిః శృణు వత్యామి

a అ గ్‌ లో ది న ల అర్య ఆ ఠా జ్‌ 0
లే ప్రజ్ఞ సమ్య క్ష మనుషృచ్చసి, ౩. సంశయస్సుగమ స్తత్ర నిర్ణయ స్త తృ దుగ్గమః

దృష్టం శంతమ చింత్యం కి యాత్ర సంళ యదర్శనమ్‌, ల ప్రత్యతుం కారణం

దృష్టా హెతుకాః ప్రాభ్రమానినః; నా_స్టత్వేవం వ్య వస్యంతి సత్యం సంశయ మేవ

చ ౫, తదయు క్షం వ్యవస్యంతి శా'లాః పండికమానిన్క అభ చేన్మన్య నె చె కం

వ కేల

కారణం కింభ వేదితి. ౬. శక్యం దీశ్లేణ కాలేన యు _కేనాతం ది, తేన చ ప్రాణ
యా ల్రామనేకం చ జల్పమౌానేన భారత, ౭, త్స రేణై వ నాన్యేన కకం హా
తస్య దర్శనమ్‌, హేతూనామ-తమాః సాద్య విపులం జానము త్తమమ్‌. ౮. జ్యోతి
స్పర్యస్య లోకస్య విపులం వతిపద్య నే, న త్వేన గమనం రాజ౯ ేతూనొం
గమనం తథా అగ్యాహ్యమనిబగ్గం చ వాచా సంపరివర్ష యేత్‌ , ౯. యుధిష్టీర
ఉవాచ; సృత్యత్షుం లోకతిస్పిద్ధిర్లోక క్చాగ మపూర్వకః, శిప్లాచారో బహు
విధ స్టనే ద్రాహీ వీళామహా, ౧౦. భీష ఉవాచ ధర్మస్య హ్రీయమాణస్య బల
వద్భిష్టరాత్మభిక, సంస్థా చ తై రవి కృతా కాలేన పరిభిద్యతే, ౧౧. అధర్తో
ధర్మరూపేణ తృణైః కూప ఇవావృకః, ర వృత్తం శృణు వైవ
యుధథిష్టిర , ౧౨ అమృణ్వ్యా యేనుఫిందంతి శ్రుతిత్యాగపరాయగణాక ధర ర విద్యే
వీణో మందా ఇత్యు క్త స్వేషు సంశయః. ౧౩. అతృవ ప్యంతేస్తు సాధూనాా య
వవాగమబుద్ధయ,, పరమి త్వేవ సతుస్టాస్తానుపాస చ పృచ్చ చ ౧6.
కామార్గౌా "పత కృత్వా లోభ మోహానుసాకిణ్కా ధర్మ ఇత్యేవ సంబుద్ధ
స్తానువాన్వ చ పృచ్ళృచం. ౧౫. న తేసూం ఛిద్య తే వృత్తం యజస్వాధ్యాయ
కర చ, ఆచారి కారణం చెన ధర్మా న ఎకత్రుయం ఫున£ఓ ౧౬, యుక్‌ ర
Fey = పునరేవ హి మే భు; సంక యే పరిమువ్యా శే, అపాంరే మార్షమాణ
నళ వరం తీర మపశతేశ , ౧౭. వేగ ప్రత్యవమాబార।ః స్మమాణం తు ఆయం
యది, పృథ క స్వం లభ్యతే చై చెపూాం ధర్షశ ఎక్‌ తు యం కథమ్‌. ౧౮. భీవ్వఉ వాచ:

ఆ

A

£Y
Jr

స్య ద్రయమాణస్య స. వ రురావ వే య బ్యేవం మన్య సే రాజం (శ్రీధా
వ భలం టట క త్రిధా ధర్మస్య దర్శనమ్‌ పృథక్ష్వేన చ

బుద్ధిన్ర యాణామపి వై తథా. ౨౦. ఉక్తో మాగ్షస్రయాణాం తు తత్తశైవ
Pe జిజ్ఞాసా న తు కర్తవ్యా ధర ర్మస్య పరితర్మ్శ_.ణాత్‌ . ౨౧. సదైవ భరత
ప మా తేజఒభూద్ర, సంశయకి అంధో జడ ఇవాళంకీ యద ఎ నీమి తేదాచ్లర

ల

Cab

ls. శ్రీమవోభార లే, అనుశాసనపర్వణి . [ఆధ్యా

ప నా. న! Ss వ బు ల్‌ అంజ
౨.౨ అహింసా సత్యమక్రోధో దాన మేతచ్చతుప్ల యమ్‌, అజాతశ తొ, సవస
ధర్మ ఏవ సనాతనః. ౨౩. బ్రావాణేషు చ వృత్తిర్యా విత వై తామ హెరాచితా,

న మహో బూ రౌ స గ్గ ప ప
తామ న్వేపా హెరా ధర్మ స్యైలే ఫా దైశికాః ౨ర వమాణమప్ర,
మాణం వై యః కుర్వాదబుధో జనప నస పృమాణతామర్దో విపోదిజననో
హ్‌ సః ౨౫ బ్రాహ్మణానేవ నేవస్వ సతక్భృత్య బహుమాన్య చ, ఏ కేమ్యవ త్విమే.
లోకాః కృత్స్నా ఇతి నిబోధ తా౯. ౨౬, యుధిష్టింఉవాచం-- యే చ ధర్మ
మసూయంత యే వైనం పర్యుపాసతే, బఏకు మే భవానేశత్‌ క్యతే గచ్చంతి

6౬. ఎ Ww)
తాద్భథాః. ౨౭, భీవఉవా చః__ రజసా తమనా చైవ సవ స్తీర్ణ చేతసి, నరకం

శ KN ( = గి క గ షప నల
వతివద్యంతే ధరవి జ్వేపిణొ జనాకి* ౨౮, యే తు థ్‌ వువహారాజ సతతం

పర్యు పాస లే, స త్యార్టవపరాస్సంత స్టే వై స్వర్షభుజో నరాః, _౯, ధర్మ ఏవ గతి
సేపా మాచార్యోపాసనాద్భ వేర్‌ , చేవళోకం పృపద్యంతే కు ధర్భం పర్యు
పొసతే. ౩౦. మనుప్యూ యది వా జేవాః శరీర ముప తొవ్వ నె. ధ్రేణ సుఖమే

నే లోధ చేవ “| జ్జ బహాణః ఫు; ప
థం | భ జ్వెషవివర్ణ తాః ౨౧, ప్రథమం బ్రహణ పుత్రం ధర మాహు శ్తేసీ
షీణకి ధన్షేణ సర్యు పొసం తే ఫలం పకషమివాశ యా, 3౨. యుధిసిరఉఢవా చ
అసతాం కీషృ్‌ం రూపం సాధవః కించ కుర్వతే? ద్ర వితు మే భవానేతత్సంతోఒ
a ty a 5 అ అద టు అ శ షే
సంతశ్చ కడ్భ ౪8. చర భీషఉవాచ:;- దురాచాగాశ్చ స దురుఖాక్చా
స్యనాధ వః, సాధవల్శీల సంపన్నాః నీపావారస్య లక్షణమ్‌. ౨౪. రాజమారే గవాం

ల “నా? గ వ క్ష 0 షర ద మ్‌ Am అ ష్‌
మధ్యే ఛాన్యమ భ్య చ ధర్నిణః, నోపసేవంతి రా జెంద్ర, స్వం మూత్ర పురీ యో;
3౫%. వంచానామశనం దత్వా శేషమశ్నంతి సాధవక్కి న జల్పంతి చ భుంజానా

న న్‌ తా Press 3౬. చిత్రేభానుమనడ్భాహం దేవం గోవ్టం
చతు వ్వృథమ్‌, బ్రావాణం ధార్మిళం వృద్ధం యే కుర్వ.. తి ప్రదతశ్నీణమ,9౭ నృద్ధానాం
॥ జ న్‌ ది ఇ అర ఎగ ui a
భారతప్తానాం గం చక్రథధరస్య చ Meer: గవాం న. పంథానం
_ దదటే చ యే. 3౮. ఆతిధీనాం చ సర్యపాం ను ప్యాణాం స్వజనస్య చు తథ్రా
శరణ కామానాం గోపా స్యాత్స్వాగతపృదః, 3౯. నాయం వ్రాతర్శసుప్యూ ణా
మశినం చేవనిర్థితమ్హ్‌ నాంతరా భోజనం దృష్టముపవాసవిధిక్ట్మైసః, రం. హోమ
కాలే యథా వహ్నిః కాలమేవ ప్రతీవ తేబుతు ౩ "లే తథా నారీ బుకు మేవ ప్రతీ
మతే. ౮౧. నాన్య దా గచ్చతే యస్తు బవా దర్భం తు తత్‌ స్సృతేమ్‌, అమృతం
బ్రాహగణా గావ ఇ ల్యేత త్రయ మేక తః రు, తస్తావో బ్రాహ్మణం నిత్య మర్చయేత
యథావిధి యజుపా సంస్కృృతేం్థ . నూంసముపభుంజన్న దుష్యు లి, ౪3. పృష్ట

నం నం

౧౬ ౨) అనుశాసనిక పర్వణి, ద్విమ షష్టధిక శతత మో. ఒధ్యాయః. 1115

మాంసం వృథామాంసం పుత్ర మాంసం చ తళ్సమమ్‌, స్వదేశే వర బే శే వాప్వతిథిం
నోపవాసయీత్‌ . గళ, కర్మ వె సఫలం కృత్వా గురూణాం ప్రతిపాద యేత్‌ =
గురుభ్య ఆసనం చేయమభి వా ద్యాభిపూజ్య చ, ౪౫. గురూనభసర్చ్వ వగ్ధంతే
ఆయుపా యశసా శ్రియా, వృద్ధాన్నా తీవ బేజ్ఞాతు న చ సంప వరేదితి.
రట, నాసీనస్సా త్‌ సి సతేచ ష్వేవమాణయురస్య నరివ్యతే, న సణ్యుమా- కలే నారీం
న నగ్నా౯ తరహా ర౭, మైథునం సతసం గుప్త మాహారం చ సమాచెేేత్‌ ,
తీర్ధానాం గుర వ_స్తీర్టం శుచీనాం హృదయం శుచి. ౮౮. దృ'ళ్వా నాం పరమం
జ్ఞానం సంతో వక పరమం సుఖమ్‌, సాయం ప్రాతేక్చ వృద్ధానాం శృణుయా
త్పుష్కళా గిరణ రణ, శతమాప్నోతి హి నరః సతతం వృద్ధ సేవయా, స్వాథ్యా
యే భోజనే వైవ దక్షిణం పాణిముద్ధ రేత్‌ , ౫౦. య చ్చేద్వాజ్బనసీ నిత్యమిం ది
యాణి తణైవ చ, సంస్క్బులేం పాయసం చైవ యావకం కృసరం హవావిః ౫౧...
అప్పకాః పతృ దైన త్యాగవో ణామభిపూజనమ్‌, శశుకరణి మంగళ్యం త్రుతానా
మభినందనమ్‌, ౫౨. వ్యాధితానాం చ సర్వేపామాయు పామభి నంద నమ్‌, న జూతు
తమిల్‌ బ్రూూచయాదాపన్నొఒవీ మహా త్రరమ్‌, ౫3. త్వంకారో వా వధో వేతి
ఏద్వత్సు న విశిష్యతే అనరాణాం సమానానాం శిప్యాణాం చ సమాచశేత్‌ ,
౫ర. పాపమాచక్షుతే నిత్యం హృదయం పాపకర్శిణి జ్ఞానపూర్వం విన
శ్వంతీ గూూహూమానా మహాజనే, ౫౫. జ్ఞానపూర్వం కృతం కర ఛభాదయం తే
హ్యసాధవ్కి న మాం మనుష్యాః పళ్యంతి న మాం పశ్యంతి "దేవతాః. ౫౬,
చేనాభిహితః పాపో పాపమేవాభిజాయతే యథా మారా న్ఫద్ధిం దిన
ఛేచే ప్రతీతు తే. ౫ రి, ధ_్షణ విహాతం పాపం ధర్మ మేవాభివర్గ యేత్‌ , త. లవణ
మంభోభి రాఫ్ట్రతం వ తిలీయ తే, ౫౮, ప్రాయశ్చిత్త హతం పః తథా స పణ
నతి, తస్తాత్సాపం న గూహేత గూహమానం వివర్ణ కే, ౫౯. కృత్యా య
సాధుప్వాఖ్యేయం తే తత్ప్రశమయంత్యుత్య ఆశయా సంచితం ద్రవ్యం కా లేనైవోప
భుజ్యతే. ౬౦. అన్యే వైతత్సివద్యంతే వియోగే తస్య ేహినృ మానసం
సర్వభూతానాం ధర మాహుర్శసిషీణకి, ౬౧ తస్తా త్సర్వాణి భూతాని ధర్మ మేవ
సమాసతే, ఏక వవ చరేద్ధర్షం స ధ_ర్శధ్వజికో భవేత్‌, ౬౨. ధరవాణిజకా
హ్యేతే యే థ రముపభుంజ తే అన్పేదేవానదం భేన సేచేతాఒమాయయాగురుమ్‌,
౬౨. నిధిం నిదధ్యా క్పారత్యం పాత్రార్థం దానశ ప్రితమ్‌, జరం
ఇతి same rs అను శాసనక పర్యణి ద్వస్టి ్రతికతశ మోఒధ్యాయ

1116... శ్రీమవాభారల్వే అనుశాసనపర్వణే [అభ్యో.

అం నీలికథనమ్‌. రతా

యుధిషీరఉవా చ; నాభాగ భేయ; ప్రాప్నోతి ధనం ను బలవానవీ, భాగ భే
యాన్విత శ్చార్ధం కృతో బాలశ్చ విందతి. ౧. నాలాభకాలే లభతే వయన్నేఒవి
కృతే సక లాభశకాలే2 5, యే షన లభతే విపులం ధనమ్‌, ౨. కృతయత్నా=౬ఫలా
వన దృశ్యంతే తశ నరాఇ అయత్నే నై ధమానాశ్చ దృశ్యంతే బహవో

, 3౨ యది యళత్నే భవే సుర్‌ వై సద్యః ఫలమవాప్నుయాత్‌ , న పిద్యాక్‌
oe హీనం వృ _ల్తీ కర్థమువ వసం శ యేత్‌ . ఈ. నాలభ్యం చోపలభ్యత నృణాం
భరతస త్తమ్మ ప్రయత్నం కృతవంతోోం.వి దృశ్యంతే హ్యఫలా నరాః ౫ మార్గ
క్యాయశ తై రర్హా నమౌార్షం శ్చాపరస్సుఖ, అ కార్యమసకృత్కృత్వా దృశ్యంతే
హ్యాధనా నరాః,౬. ధనయుక్తాస్స ఏక రృస్గా దృశ్వింతే చాపశేఒధ నాక, అధీత్య నీతి
. శాస్తొణి సీతియుకోన దృశ్యతే. ౭. అనభిజ్హ శ్చసాచివ్యం గమితః శేన హేతునా,
విద్యా యుక్తో వ్యావిద్యశ్చ ధనవా౯ దుర్శతి _స్తథా.౮.యది విద్యాముపా శిత్య నర
స్సుఖమవాప్ను యాత్‌ , న విద్వా౯ విద్య యా హీనం వ త్త్యర్థ ముపసం శృ యేత్‌ ,
౯. యథా వీపాసాం జయతే ఫురువః ప్రాప్య వై జలహ్‌, ఇష్టార్ధో విద్యయా
హ్యెవం న విద్యాం ప్ర జ హెన్నరః. ౧౦. నాొప్రా ప్రకాలో మ్రియే విద్ధశ్శర శ తె
రపి, తృణాల్రో ణావీ సంస్ప్రృప్టః అ శ న జీవతి, ౧౧. ఫీవఉహచ:
ఈహమాన 'స్పమారంభ్ఞా౯ యది న. ద యస్థనమ్‌, ఉం తపస్సమారో హే
న్నహ్యునుప్తం వరోవాతి. ౧౨. చానేన భోగీ భవతి మేధావీ వృద్ధ నేవయ్యో,
అహింసయా చ దీర్హాయు రితి ప్రాహుర్మ ఏపీణక. ౧౩. తసాద్దద్యాన్న యూ చేత
పూజయే ద్ధార కానపి, సనక క్రియకృచ్భున్ధః సర్వస తా ను ౧౪.
యదా ప్రమాణం పృసవస్స (భావళ్చే సుఖాసుఖే దంశ కీటపిపీలా నాం స్టిరో భవ
యుధిస్ట.ర, ౧౫.

ఇతి అనుశాసనిక పర్వణి త్రి తిషవ ప్ల కధికశతెత మోఒధ్యాయః,
-అ6 ధర కథనమ్‌. రియా

నీవఉవాచ: కార్య లె యశ్చ క్రి కియతే సచ్చాసచ్చ శృళాకృతమ్‌.
రిత్రాశ్వసీక' సత్క. ఎ త్వా అసత్క తార న విక్ష చేత్‌, ౧. కాలవవ సర్వ
కాలే నిగృవోనుగహౌ దదత్ర్‌, బుద్ధిమావిశ్య భూతానాం ధర్తాధన ప్రవ
రృతే,౨, హా తస్య భ వేద్చుద్దిరర్లార్ధస్య ప్రదర్శనాత్‌ , తదాక్వసీత ధర్లాతా
దృఢబుద్ధిర్న స. 3. వశ్వావన్న త్ర మేరెది భూతానాం ప్రాజ్ఞ ద లక్షణమ్‌, కాల

౧౬౫.) అనుకాసనికపర్వణ్కి పం చషష్ట్యధికళతత మోఒధ్యాయః, 1117

యుక్తో వ్యాభయవిచ్చేషం యు_క్రం సమాచశేత్‌. ఈ. యథా వ్యు పస్థి తె శ్వ ర్యాః
ర్తి ( | 3 అ య స్ట
వజాయంతే న రాజసాు, ఏవ మేవాత నా తానం పూజయంతీవా ధారి కాః ౫
న హ్యాధర్శతయా ధర్శం దద్యాత్కాలః క థం చన,తస్తాద్విళుద్ధమా తానం జానీయా
క క న Re 9 జ్య

ద్ధర్మ చారిణమ్‌. రః స్పృ్రష్టుమప్వసమర్థో హీ జ్యలంతమివ పావకమ్‌, అధర స్పంత
తో ధరం కాలిన పరిరశ్షితమ్‌, ౭. కార్యావేతౌ హి ధశోణ ధరో హీ విజయా
వహ, తయాణామవి లోకానా మాలోక! కారణం భవేత్‌. ౮. నతు కన్చిన్నయే
త్పాొజ్లో గృహ్‌ీతె సవ కే నంమ్క్‌ ఉచ్యమానస్తు ధర్మణ సర్వలోక భయచ్చలే.
౯. ళూదోఒపహు నాధికారో మే వాడురా శ మ్య సేవన్సే ఇతి పిజ్తానమవశే నాత

ల లం ళో ఆశీ
న్యుపదధత్యుత, ౧౧. విశేషేణ చ వయ్యోమి చాతుర్వర్ష్యస్య తత్త (తజ పంచ

భూతశరీరాణాం సర్వేషాం సద్భశాత్మనామ్‌. ౧౧.లోకధన్షైచ ధనర్తేచ విశేవకరణం

కృతమ్‌, యై కత్వం వువర్యాతి ప్రెసీకకత్ర విక, ౧-3 అమినో హి కథం
అ లాలి టు స్ట / ను
లోక; స్మృతి ధర్మ! కథం ధ్ఫువకి, య త్ర కాలో భుఛవస్తాత లత థర గులా

ని, ౧౩. సే సే నద్న 7
తనక, ౧౩. స స్‌హోం తుల్య బేవోనాం సర్వపాం స శాత నామ్‌, కాలోధిన్తేణ

మీరీ

సంయు కః శేష వవ స్వయం గురుః, ౧౮,ఏవం నతిన దోపోజఒ సీ భూ తానాం ధర
ఆ -
నేవన్సే తిర్యగ్యోనావపి సతాం లోక వఏవమతో గురుః, ౧౫

ఇతిఅనుళాసనప ర్వాంతెర్లతేఆనుశా సనిక పర (ణి, చతుష్షష్యధికి శతత'మో2. ధ్యాయః,

కర్ర వంశనుకీ ర్రనమ్‌, Od

వెశీంపాయథునఉ వాచ: శ రతల్పగతిం భీవ్వం వాండవో2థ కురూద్వహ,

యుధిపష్కిరో హితం ప్రెవ్సురప్పచ్చృత్క.ల్తషూపహమ్‌. ౧. యుధిష్టిరఉవా చ;
కిం సేయ! పురుపన్వేహా కిం కుర్వు౯ సుఖమేధ కే, వపాప్తా తు ఛవేత్కేన కిం
వూ
వా కల వనాశనము ౨,వె శంపాయనఉవా చలి త్ర శుళూ)పమా ణాయ నృపః
లీ యా
శాంతనవ స్తద్యా దేవవంళం యథాన్యాయమాచప్ట పురుషర్ష భ.3. భీషఉవాచ;---

శ ల ఎ కుం త్త అ ~ జన అద
అయం దెవతవంళొ చై బుబవంళ సమనికేక్సి త్రిసంధ్యం పఠిత; పుత్ర, కల పూపహారః :

పరక, ర, యదహ్నా కురుతే పావమింది యైః వపురుషశ్చరళ బుద్ధిపూర్వమబు
9 ఆగ AXA చ

కా రాత యచ్చాపీ సంధ్య యో, స్తో, ముచ్యతే సర్య పా మభ 8 కీ రయకా వై

శుచిస్పనా, నాంధో న బధిర! కాలే కురుతే స్వ స్తిమా౯ా సదా. ౬. తిర్యగ్యోనిం

న గచ్చేచ్చ నరకం సంకరాణి చా న చ దుఃఖభయం తస్య మరశేన సము

వ్యాతే. ౭, దేవాసురగురు శ్లేవస్సరభూత నమస్కృతః, అ చింత ఒ థాప్యని శ్రేళ్యః

సర్వ స్తణో హ్యయోనిజీి, ౮. వితామహో జగన్నాథః సావిత్రి బ్రవాణః

ఖ్‌
ట్‌

1118 ' శ్రీమవోధారత్తే అను ₹సనపర్వణి క్‌ [అధ్యా.

స్పతీ, వెదభూరిథక రా చ విష్టుర్నారాయణః వ భః ౯ ఉమాపతి ర్విరూ
పాక్షుకి స్క.0దః సేనాపతి సథా విళాఖో హుత భుగ్వాయుశ్చం దాగదితో
ప్రభాక రౌ ౧౦ శక్రః శ చీపతిచ్లేవో యమో ధూ మోర్ల రహా సహ్మ వరుణ.
స్పహగ ర్యా చ సవాన్థ్యా చ ధనేశ్వరః. ౧౧. సౌమ్యాగాః సురభి న్రైవీవి శ వాళ్ళ
మహానృపీః, సంకల్పః సాగరో గంగా సివంతోఒథ మరుద్దణః ౧౨. వాల.
ఖల్య్యా స్తవః స కృప్వదె పాయన_స్తథా్యా నారదః పర్యతృశ్చన విశ్వావసు
రృహాహుహూః. ౧౩. తుంబురుశ్చి త సేనళ్చ చేవదూతశ్చ విిశుతక, దేవకన్యా.
మహాభాగా దివ్యాశ్చాప్సరసాం గణాః. ౧౮. ఉోర్వశీ మేనకా రంభా మి శృ కేళీ
వహ్యాలంబుస్కా విశ్వాచీ చ ఘృతా-చీ చ పంచచూడా తిలో తమా,౧౫. ఆదిత్యా
వసవో రుద్దా సాఖ్విన; వీతవో౭ఒవిచ, ధర్మశ్ళుతం శవోదీశూ వ్యవసాయః వీతా
మహః. ౧౬. శర్వర్యో డివసాశ్నెవ మారీచః కశ్యపపస్తథ్రా శుకో బృహస్పతి
రామో బుధో ౨హుః శనైశ్సరః, ౧౭, నకు త్రాణ్యఫ్రలేవకే పవ మాసా; పమూ
సవత్సరాకి వెన తేయాః సముద్రాశ్చ కద్రుజాః పన్నగా స్తథా, ౧౮. శతృ ద్ఫూళ్చీ
విపాశా చ చంద్రభాగా సరస్వతి, సింధుశ్చ 'చేవికా చెవ ప్రభాసం వుష్కరాణి
చ. ౧౯, గంగా మహానదీ వేణా కావేరీ నర్శణా తథా కులంస్రునా విశల్యా
చ కరతోయాంబువాహీనీ, ౨౦. సరయూరగ్గండకి చైవ లోహాతశ్చ మహానది
తామ్రారుణా వేర్రవతీ పర్లాశా గాతమిో తు సా, ౨౧. గోదావరీ చ వేణాచ
కృష్ణ వేణా తథా ద్రిజాః, దృవద్యతీ చ కావేరీ వంక్షురందాకినీ తథా. ౨౨
ప్రయాగం చ ప్రభాసం చ పుణ్యం నైమిక మేవ చ, తచ్చ వి శ్వశ్వరస్థానం
యత్తద్దివిమలం సరః,_౨౩. వుణ్యతీర్రేము కలిలం కురు తేత్రం ప్రక్షీర్తితమ్స్‌ సింధూ
త్తమ_స్తపోదానం జంబా మార్త వమథావిచ, ౨ర, పార ణ్యతీ పీతసా చ తథా పక్ష,
వతీ నదీ, వేదస్థృతి ర్వేదవతీ మాలవాథాశ్యవత్యవి. ౨౫. భూమిభాగా స్తథా
పుణ్యా గంగా ద్వారమథాపీ చ బుషికుల్యా స్తథా మేధ్యా నద్‌ చిత్రవహో తథా,
౨౬ చర్మణ్వతీ నదీ పుణ్యా శకానికి యమునా తథా నదీ భీమరధథి వైన భాహుదా
చ మహానదీ. ౨౭. మాహేంద్రవాణే శ్రిదివా నీలికా చ సరస్వతీ సందా

బాపరనండా చ తథా తీరమహాహ్రాదః, ఏ౮ గయా చ ఫల్లుతీర్థం చ ధర్తారణ్యం
సురైర్వ తమ్‌, తథా చేవనదీ పుణ్యా సరళ్చ ద్రహ్మనిరితమ్‌,. ౨౯. పుణ్యం త్రిలోక
విఖ్యాతం సర్వపావహరం శివమ్‌ హిమవా౯ పర్వతృశ్చెవ దివ్యా వధిసమనితకి
30, వింధ్య ధాతువిచిత్రాంగ స్తిర్ధవా నౌ పధాన్వితః, మేరుర్థ వాంద్రా, మలయ

౧౬౫.) అనుకాసనికపర్వణి పంచపవ్ష్యధికళతత మోఒధ్యాయః, 1116

శ్వీతళ్చ రజతాన్వితః ౩౧. శృంగవా నందరో నీలో నివధో దుర్జుద స్తథా,
. చిత్రకూటోఒంజనాభశ్చ పర్వతో గంధమాదన, ౩3౨. పుణ్య స్పోమగిర్హిశ్పైవ
థితిస్సన్వే మహీరుహ్వా దిశశ్చ విదిశశె్నవ కుత్సిర్వే మహీరుహోః, 33+
_ విశ్వేదేవా నభశ్వైవ నక్షత్రాణి గృహా_థా పాంతు నః సతతం దేవాః కీర్తి
కాఒకీర్తితా మయా, 36. కీర్తయానో నరోహ్యేతా౯ ముచ్యతే సర్యకిల్సి మః,
స్తువంశ్చ ప్రతినందంశ్చ ముచ్యతే సర్వతో భయాత్‌ , 3౫. సర్వసంకర పా చేభ్యో
దేవతా స్తవనందకక్కి దేవతానంతరం వివ్రాం స్తవః సిద్రాం స్తపోఒధికా౯, 3౬. కీర్తి
తా౯ కీ ర్తయిప్యామి సర్వ్యపాపవ మోచనాక్‌, యవ కీతోఒథ నై భ్యశ్చ కకీవా
నౌాపుజ స్తథా. 5౭. భృాగ్వంగి రా స్తథా కణ మేధాతిధిరథ పభుఖ బర్ఫీ చ గుణ
సంపన్న ః పాచం దిశముపాగ్రి తాః. 3౮5, భద్రాం దిశం మహాభాగా ఉన్నుచుః
ప్రముచు స్తథా, ముముచుశ్చ మహాభాగ; స్వస్త్యాత యశ్చ ఏర్య వా౯, 3 జా,
మిత్రావరుణయోి వుత్రస్తథాఒగ_స్ట్యకి ప్రతాపవాళొ దృఢణాయుళ్నోక్ల (
బదాహుశ్చ విళ్రు తావృషి.స త్తమౌ, రం. పళ్చిమాం దిశమా శిత్య య వధంతే
నిబోధ తాకా ఉవంగుస్పహ సోదరై ఫు పరివ్యాథశ్చ పర్య నాళ, రోం, బుషి్టిర్హ
తమాశై వ గొతమః కాశ్యవ స్తథా, ఏకతళ్చ డ్వితశై పవ త్రితతైపైవ మహో
నృపీ.8: ర_౨. అలైేః పుతశ్చ ధర్గాతా తథా సారస్వత; విభుః ఉత్తరాం దిశ
మా గ్రిత్య య ఏధంతే నిబోధ తా౯. ౪౩. అత్రిర్వసిప్పః శ క్తిశ్చ పారాళర్యశ్చ
వీర్ణవా౯, విశ్వామిత్రా, భర ద్యాజో జమదగ్ని సవైవ చ, రర, బుచీకపుత్రో,
రామళ్ళ్చ బువ. రౌద్దాలకి స్తథా, శ్వ తశేతుః కోవాలశ్న విప్రులో చేవల స్త ఛా. ర౫.
దేవశ రా చ ధామ్యళ్ళ్చ హా స్తికాశ్యపవన చి లోవుళో నొ చిశేతశ్చ లోమహర్షణ
ఏవ చ, ర౬, బుపురుగ శ వ్యాక్చవ భార్గవశ్చ ్యృవనస్తథా వష వె సమ
వాయశళ్ళ్చ బుపి. చేవసమన్నిత*. రడ ఆద్య? ప్రకీ ర్థితో రాజా సర్వపావప్ర, మోచన,
నృగో యయితి ర్నృహుపో యదుః పూరుశ్చ ఏర వా౯, ౮౪౮. సాగరో దుందు
మారోజఒథ దిలీపశ్చ పృతాపవాల్సా కృళాశ్టో యావనాశ్వ్యశ్చ చిత్రాశ్యస్సత్య వాం
_స్హథా. త, దుప్యుంతో భ రత్మిశ్చావ చక్రవర్తి మవోమనా,, చ్యవనో జనక శైవ
తథా దృష్టర థో నృపః. ౫౦. రఘు ర్నరవరశై పవ తథా దశెరథో నృపి, రామో
రాక్షుసహా వీరః కశ బిందుర్భగీర థః, ౫౧. హరిళ్చంద్రో మరు_త్రేశ్చ తథా దృఢ
రథో నృప మెహూదయో హ్యలర్కశ్చ ఐలశై్చైవ నరాధిపః. ౫౨, దమోఒంబ
ర్రీవః కుకురో రేవతళ్ళ మహాయాశా్క, కురుః సంవరణన్రైవ మాంధాతా సత్య

1120 స్టే ల శ్రీమవోభారతే, అనుశాసనపర్వణి _ [అధ్యా

వికృమః. ౫౩, ముచుకుందళ్చ రాజర్షి ర్సహ్నూ ర్థాహ్నవి సేవిత! ఆదిరాజః పృథు
షో ఆ 1 Ax ఆ ఆర్య అవి లో ల్‌
రాన్యోమి త్ర భానుః ప్రియంకర్య.౫ ర. త్రసదస్యు_స్తథారాజూ శ్వితో రాజర్షిసత్తమః,
మహాభివళ్ళా విఖ్యాతో నిమో రాజా తీత్తాష్ట్రకః ౫౫. ఆయు! క్షుపశ్చ రాజర్షిః
క కేయుశ్చనరాధిప్క వృళక్షనోదివోదాసి సుదాసు* కోస లేశ్వరః,౫౬,ఐలో నలళ్చ
రాజర్షి ర్మన్నుశ్చెన ప్రజాపతిః హవిధిశ్చ పృ షధ)ిళ్చ (ప్రతీపః శాంతను స్తథా,
౫౭. అజః పచీనభర్ష శ్చ త భేమ్యూకుర్తహాయకా 9 అనరణ్యో నర పతిర్హాల జంఘ
సణవ చ, ౫౮. కక్ష సెనశ్స రాజరి ర్యేచన్వే నానుకీ రణ"? కల్య ముతఠతౌయ '
న 5౫ ( ఫు! థి ot
యో నిత్యం సం భ్యే బ్వేఒ_స్తమయోదయే. ౫౯, ప రెచ్చుచిరనావృ త్తస్సధర్మ
ఫలభాగ్భ వేత్‌ , చేవాదేవగ్గ యే పన సుతా రాజర్షయ స్తథా, £0, పుష్టమా
యుర్యశః స్వర్షం విధాస్వ్యంతి మమేళ్వరాఇ మా విఘ్నం మా చమే పాపం మా
చ మే పరిపధిన$ః, ధ్రువో జయో మే నిత్యం స్యా త్పరత్రాయ శుభా గతి, ౬౧,
క అనుకాసనపర్య్వాంతర్రత ఆను శాసనిక పర్వణి కుర్‌ చవస్ట్యథికశతత మోఒ ధ్యాయః
శ్రా ఫీష్టానుజ్జా. అఆ
జనమేజయఉపాచ.--శ రతల్పగలే ఛీవే కొరవాణాం ధురంధ రే, శయానే
వీరశయనే పాండ వె స్సమ పస్థిలే, ౧. యు ధిష్టిరో మహాస్రాజ్ఞూ మమ పూర్వ
వీతలామనా;,, ధరాణామాగమం శ్రోత విదిత్వా సర్య్వసంశ యా౯. ౨, దానా
ఇ TEEN ఠి జ
నాం చ విధిం శ్రుత్వా భిన్న ధర్హ్యా సంక య్య రయమదన్యదకరోద్వి ప, తన్న న్‌ంసితు
ముర సి, 3. వశంపాయనడఉవాచ:___అభూనుహూ రం సిమితం సర్వం తదాజమం
బా oie = అది ది 9)
డలమ్‌, తూస్థం భూ తే త్రతస్త స్త్‌ పే చి త మివాగ్బితం. ర. ముహూర్తమివ
చ ధా త్వా వ్యాస స్పత్యవతీసుక, నృపం శయానం గాంగేయమిుదమాహా వచ
స్తదా. ౫. రాజక ప్రకృతిమాపన్నః కుగురాజో యుధిస్టారః సహితో శ్రాత్భభిః
మసన న ఒడ వ జీ
సరె రక్షః నంతై చై శానుయ యిఫీః, ౬, ఉపా స్తే త్వాం నర వ్యాఘ్ర సహక సున
ధీమతా, షె పుర యా సాయ సమనుజ్ఞాతు మర్గసి, ౭, ఏవముకో భగవతా
వ్యా సేన పృథివిపతిక యుధిష్టిరం సహ మాత్యమనుజశ్లై నదీసుతః, ౮. ఉవాచ
మైనం మధురం నృపం శాంతనవో సృవః ప్రవిశస్వ పురీం రాజా వ్యేతు తే
మానసోజ్వర్య. ౯. యజస్వ వివిధై వ రృహ్వనై్నళ్చాష్రదతీ వై, యయాతిరివ
రా జేంద్ర, శ్రద్దాదమపురస్పర 8, ౧౦. కుత్రధర్హరతః పార్టి పిత్యూళ్‌ చేవాంశ్చ
నర్చయ, శ్రే న శేయసా యోవ్యునే చైవ వేను తే వ మానసో జ్వరః, ౧౧. రంజయస్వ
వ్ర జాస్పశ్వావ్రకృకీ! పరి శాంతయ సుహృదః ఫలసత్కా ర రర్ప్బయస్వ యథార్థ తః.

౧౬౭.] _ స్వర్రారోహాణపర్వణి, సవ్ప్వషష్ట్యధికళతత మోఒధ్యాయః, 1121

౧౨. అను త్వాం తాత జీనంతు మిగ్రాణి సుహృద స్తథా, చైత్యస్థా "తం
_ వృక్షం ఫలవంతమివ ద్విజాః ౧౩. ఆగంతవ్యం చ భవతా సమయి మము పార్థివ,
" సినివృ లే దినకశే ప్రవృత్తే చోత్తరాయణే. ౧౮ తభఖేత్యుకా తు కొం తేయః
సో౭.ఫీవాద్య ఏితామహమ్‌, వ్రయయా సవరీవారో నగగం నాగనా'హ్యయమ్‌.
౧౫. a పురస్కృత్య గాంధారీ చ పతివ్ర తామ్‌, సహీ తే స
సరె మై స్ప కాల్చే ని; కేశ నేన చ, ౧౬. పొరజానవ మై శె ఏవ మం త్రి భ్నికె ఏవ పార్టివ
గని వెళ కురుశ్వెస్థ పురం వారణ సాహ్యాయహ్‌, (ల. :
అనుశాససపశాస్టతిర్షత అను ₹ొసవి; పర్వణ్మి పట్‌ వప్ప్యధి] శతత వె ప
అభస్వన్లారోహణిక వర్వ ప్రారంభ
అర్ర భష ప్రార్థనా. రిక

కుంతీసుతో రాజూ ఫొరజానపదం జనమ్‌

E గృ్‌హా౯ా పతి. ౧. సాంతగయా మాస
న నారీశ్చ సాలెలుర హా లేశ్వ = పుల ర మానం) తదా వొండుసునో నృపః

వెశ.పాయనఉవాచ; జత పె;
పూజయి త్వా రక Ae ays

2 సో౭ భిపీకో నువోవాా్‌ ప్రా త రాజ్యం యుధథిప్లిర ః, షం నర న ల
స్సు ప్రకృతీ స్త సజాతి: ద్వ జభ బలము ఖ్యేభ్యో నై గమేభ్యశ్చ సర్యశ న పృతిగ్భ
వ్యాశిపో ముఖ్యా సథా ధిర ,భలతాం వరః. ౪. ఉప తా శర (రీ శ్రీవా౯
పంచాశ న్నగరో త్రమే, మ... కౌాంవాగ గ్ర ప్రస సస్తార పురుషర్షభః, ౫ స
నిర్యయౌా గజపురా ద్యాజకిః పరివారితికి దృష్ట్వా నివ త్రమాదిత్యం సృవృత్తం
చో త్ర రాయణమ్‌ ౬. ధృతం మాలళ్యుం చ నంధాంశ్న మమాణి చ యుధిక్ర రః,
చంద నాగురుముఖ్యాని తథా కలియ కాన్ని, ౭, ప్రస్థాప్య పూర్వం కొంతేయో
భీషసంస్క రణాయ వై, మాల్యాని చ మహార్థాణి రత్నాని వివిధాని చ, ౮. ధృత
రాష్త్రం పురస్కఫణ్వో గాంఛారీం చ యశ స్విసిమ్‌, మాతరం చ వృథా థివూక౯
భాంళ్యాంశ్చ పురుషర్షభ. ౯. జనార్ర నేనానుగతో విదుకేణ చ ధీమతా, యుయు
త్పునా చ కొరవ్యో ( యుయుథాశనేన వా విభో, ౧౦. మహతా రాజయో”్యేన
> మ కౌ

పరివా రేణ సవ 8, సూయమాన మహో తేజు ఖపషన్యాగ్నీన సువ్రజక ౧౧
సిక్చక్రామ పువాత్తిస్తాష్యాథా దేవపలిస్తథ్యా ఆససాద కురు మే తే తథా శాంతే
నవం నృపః ౧౨, ఉ వాస్యమానం వ్యాసేన పారాశ ర్యణ సీమల. ఏ. సాతి నతో

రాజ చేవలేనావితేన చ. ౧౨౩. హాతళశి Mn చేశ సనమాగలెః,
రక్షి ఖశ్చ మహా తానం రక్ష్యునూ*ణం సమంతతః, ౧౪. శయాను ఏరళయనే

141

1122 శ్రీమహాభార తే, అనుశాసనపర్వణి (అధ్యా.

_ దదర్శ నృవతిస్తథాా తతో రథాదవారోవాద్భా్రాతృభిస్సహ ధర్మ రాట్‌, ౧౫.
అభివాద్యాథ కౌరవ్యంపితామహమరిందమహ్‌, దె ్యపాయనాదీ౯ ఏస్ట్రాంళ్చ తెక్చు
వృత్యభినందితః, ౧౬ బుత్విగ్భిర్భ్రవాక లై ్పక్చే భాకృభిశ్చ సహాచ్యూతక్కి ఆసాద్య
శరతల్పస్థమృమిఖ్యి పరివారికమ్‌, ౧౭. అయ | ధర్శ రాజో యుధి
స్టీరక్కి భాతృభిస్పహ శారవ్యం శయానం నిమ్న గాను9మ్‌, ౧౮, యుధి సి.రో ఒహం
నృపతే నమస్తే జావ్నావీనుత్క శృణోప చే నృహాబావోోో బ్రూహ్‌ కిం కరవాణి
లే, ౧౯, ప్రావోఒస్సి సమయే రాజన్నగ్నీనాదాయ సే వభో, ఆచార్యా బ్రాహ్మణా
బవ బుత్విజో భాతరళ్చ మే. ౨౦. వుత్తశ్చ తే మహాతేజా ధృతరాష్ట్రో జనే
శర, ఉపస్థితః సహామాతో వాసుచేవళ్చ వీర్ణవాళా. ౨౧ వొతశిస్టాశ్చ శాజాన
స్సర్వే చ కురుజాంగలాక, తె౯ా పశ్య కురు శా గూల సముస్తల్య చ లోచనే.
౨౨. యచ్చేఒహం కించిత్క ర్రవ్యం తక్పర్వం వ్రాపితం మయా, యథో క్షే భవతా
కాలే సస్పమేవ చ తత్కృ్శగమ్‌. ౨౩. వైశంపాయనఉవాచఃావవము క్షస్తు
గాంగేయ: కుంతీవులెణ ధీమతా, దదర్శ భరజ'౯ సర్వా౯ సంస్థితా౯ పరివార్య
తమ్‌. _౨౪. తతన* బలవా౯ ఖీవ$ హగ్నహ్న విప్రం భుజమ్‌, ఉగ్శ్ననే ఫఘుసంరో
వాగీ కాలే క వన్‌ , త్ర. he Mee nr 7

- Uy లు. = లీ
యుధిష్టిర , వరివ్భతో పం భగ వా౯ సహాస్రాంళుర్జి వాక రక, ౬, అష్రపంచాళ త్రం
రాళ శృయానస్యాద్య మే గతాః, శ రషు నిశికాగామ. యథా వర్షళతు తథా.
౨౭, మాఘోఒయం సమనుప్రాప్తో మాసః పుణ్యో యుధివ్టీర, తి భాగ శేషః పమ్షోఒ
యం శుక్ల భవితు మర్హతి, ౨౮. ఏవముక్త్వా తు గాంగేయో ధర్మివ్టుతేం యుధి
సిరమ్‌, ధృతరాష్ట్ర) మథామంత్యి కలే వచనమబ్రవీత్‌ . ౨౯, ఫీవ్వఉ వాచ:
గాజా ఏదితధర్లో౭ సి సునిర్మీ తార్టినంశ యః, బహుశ్రుతా హీ తే పప్రా బహావ;
పర్యువాసిళా!. ౩౦. వేదశాస్తాణి సూత్షూణి .భ రాంశ్చ మను జేశ్యర, వేదాంళ్చ
చతురః సర్వాన్నిఖలేనానుబుధ్య సే, 3౧. న శొచితవ్యం కౌరవ్య భవితవ్యం హి
తశ్తథా, శ్రుతం దేవరహస్యం చే కృష్ణదై (పాయనాదవి. ౩౨. యథా పాండోః
సుతా రాజం స్టథైవ తవ ధర్మతః తా౯ా పాలయ స్థిత ధరే గురుళుక్రూ వశే
రతా౯. 33.ధర్మరాజో హి శుద్ధాతా నిడేశే స్థాస్యతే తవు ఆన్ఫశంస్యపరం
హ్యేనం జానామిగురువత్సలమ్‌. 36. తవ పుత్రా దురాళ్తానః కోధలోభపరా
య ణా ఈ ర్చ్యాభి భూతా దుర్చృుత్తాస్తాన్న శోచిసుమర్నసీ. 3౫. వైశంపాయన
ఉవాచ;-వ తావదుక్వా వచన ధృత రాష్ట్ర్రం మనీపీ,ణమ్‌, వాసుబేవం మువ+శళౌాహూ

ర౬౮] స్వర్ష్హారోహణపర్వణ్క్య అష్టవప్ట్యుధికళతత మోఒధ్యాయ!. 128

మభ్యభాపత కౌంవ?. 3౬. భషఉవాచః-భ గవళా దేవ బే వేళ సురానురనమస్కకే,
అ Fe స ఠి న్‌ ప ప;
తృీవికృను నమన్తఒస్తు శంఖచ క గదాధర, 3౭, వాసుదేవో హిరణ్యా తా పురుష
సవితా విరాట్‌, జీవభూతొోనరూప స్త్వం పరమాతా సనాతనః 3౮+, త్వదక్తం
— — 4 ఆశ
త్వద్దత న్వాంత మదారమపరిగ్ర హమ్మ్‌ త్రాయస్వ పుడరీకాత్స పురుషోత్తమ నిత్యశః
3౯, అనుజూానీహీ మాం కస్త వెకుంఠ ఫుగుహో త్త మ, ర శ్ర్యూళ్చ తే పాండ
వేమా భవాక యుపాం పరాయణమ్‌, ఈం. ఆ వాన ధర్భుడింవారదరి దుర్యో
ధనం పుర్కా యతః కృష్ష స్తతో ధరో యతో ధర స్తతో జయః. ౮౪౧. వానుచేవేన
. తీన్లేన పుత్ర, సంశామ్యు పాండవై ఏ, సంథానస్య పరః కాల స్తవేతి చ పున
పునః, ర౨, న చ మే తద్షచో మూఢః కృ౫వా౯ా సతు మందధి, ఘాతమిత్వే
హ పృథివి) తత స్పనిధనం గతః, 63. త్వాం తు జామ్యహం దేవం పురాణ
మృషపిస తమమ్‌్‌ నశేణ సహితం దేవం బదర్భాం సుచిరోపేతమ్‌, రర. యథా మే
నారదః ప్రాహ చ్యాసక్చ సుమసోత పాళి నరనారాయగణా వేతి సంభూత" మనుజే
2 | శ
వతి, ఈ౫, సమాం తునుజానీహీ కృష మోతే కళేబరమ్‌, తయాహాం
వి యి అగ స్ట ౯
సమనుజ్ఞాతో గ చ్చేయు పరమాం గతిమ్‌. ౪౬. వాసు దేవఉివాచ;--అనుజానామి
భీష్మం త్యాంవ వసూళకా ప్రాస్నుహ వ్‌ నలేఒ ని వ గృ వృజినం కించిదిహా లో కే మహో
ద్యూతే. ర౭. వితృభకోఒసి రాజై మార్క_ండేయ ఇవాపరక్కి యేన మృత్యు స్తవ
పేస్టితో భృ త్య ఇనానవేః, ర౮, వెళంపాయనఉవా చ;-ఏవముక్త రస్తు గాంగేయ;
పాండ వానిదమ బ్ర బవీత్‌, ధృత రాష్ట ముఖాంఠా పి స ర్యాంళ్చ సుహృద స్తథా,
రా, ప్రాణానుళ్ఫి' (ష్టుమిచ్భామి తతాజ్ఞుతుమర్హ్హథ, సత్యేము యత్‌తప్యం వ వ
సత్యం హీ పరమం బలము. ౫౦. అన్ఫళంన్యపరె ర్భావ్యం సదైవ నియతాత్తభఖిః,
ద్రహ్మకై క గిర రర క్‌ లె: లెళ్చీ తపోని తె లే ఫ్చే భారతః, ౫౧. ఇత్యుక్త్వా సుహృదః
సర్వాః సంపరివ్వజ్య వెన హీ, పున రవ్వా మూలా యుధిఫ్టిరమిదం వచ,
౫౨, బ్రాహ్మణానై్చైన తే నిత్యం ప్రాజ్ఞాశె వ విశేషత, ఆచార్యా బుత్విజశ్చెన
పూజసీయా జనాధిప. ౫౩,
ఇతి స్వన్తారోహణపర్వతి, స ప్తవసష్ట్యధికళతత మో ధా్య్యాయః
తిరి భీవ్మస్వర్దారోవాణమ్‌. Oa
వె శంపాయనడివాచ;-వవముక్త్యా గురూక్‌ సర్వా౯ ఫివశ్శాంతనవ స్త సదా,
తూప్ట్యం బభూవ కౌరవ్య స స ముహూర్త మరిందమ. ౧. ధారయావూన వాతా
కమ మకా పాగా";
ఛారణాసు యథా క్ర మమ్‌, తే స్యోర్థ స వ్రాగా' సన్నిరుద్ధా మవో

1124... = శ్రీచువాభార తే అనుశాసనపర్వణి [అధ్యా

నః, ౨. యద్యన్తుచతి గాత్రాణాం స శంతనసుత స్తదా తే త్తద్విశల్యమభవ

జీ 7) చి తీ లి లీ

శం ల ఇ రీ ఇ ణి ర్త
నో్యోగయుక్తన్య వై కృమాఃత్‌, ౩, ఇదమాళ్చర్య మాసీచ్చ మధ్యే తేపాం
నుహోత్త నామ్‌, సహిత రృపిభిస్స రై (స్తథా వ్యా సాదిభిర్న ప. ర. తుణేన
దత తాం చేసాం విశల్యః సోజభవర్తద్యా తం దృష్టా విసి సి కాస్స కే వాసు
చేవవురోగమాక స సహా యో ర్శునిభిస్సరై స స్త సభా న్యా ఇ సాదిభిర్న సప, సన్నును
తేనాతా తా సెర్వేష్వాయత నేషు చ, ౬, జగామ భత మకాం దివమభ్యుత్స పాలే

హూ, అ దుందుభినాదళ్చ పుష్పవరెస్సహాభవత్‌ . ౭. సిద్దాబ్రహ్యా హుర్రయశే పన

సాధు సాధ్వితి హర్షి తాక మవోల్కే_వ చ భీషస్థ మూస బె శాజ్జనాధిప, రా
నిస్స ఎ్రత్యాకా ళమావిశ్య త ణేనాంతరధీియత, వవంస రాజ శార్దూల సృపళ్శ్ళాంతనవ
స్తదా. ౯. సమయుజ్యత కాలేన భరఆతానాం కులోద్వహి, తతస్తా (దాయ
దారూణి గంథాంశ్న ఏవిధా౯ా బహూ[౯, ౧౦. చితాం చ కుర హాత్మ? పాండవా
విదుర స్తథా, యుయుత్సుశ్నాపి కొరవ్యః ప్రే పు శు. కా సితే గ్‌ క. ౧౧ యధిస్టి
రళ్చ గాంగేయం విదురశ్చా మహామతిః, ఆం తలో వె” మైర్నాల్యెశ్చ
కౌరవమ్‌ు. ౧౨. ధార మామాస త న్యాథ యయుత్సుశ్ళ తృము త్తీమమ్‌, దామర
వ్యజనే శుభ భీమ నేనాస్టునావుభా. ౧౩. ఉస్యవం పర్యగ్భట్ఞా త ౦ మాద్రీపుత్రా
నుభావప్కి యధిప్టికేణ సహతో ధృతకాష్ట్రశ్చ పాదతః. ౧౪. (శ్రియః కొరవ
సాథస్య భీషం కుగుకులో ద్వహహమ్‌, తాలవ్యం తాన్య సాదా న సర్వ విజంత సర్వతః.
౧౫తతో ఒన్య ఏధివచ్చ కు! విళ్ళ మేధం మవోత్మి నకియజను బహుశ్‌ శ్పాగ్నా జగు
నామాని సామగాః. ౧౬ తతక్పందనకా-మెక్స తథా కాలీయ+ె రవి ), కాలాగురు
వ భృతిభిక్రం ఫై! శ్చొచ్చావవైరపి, ౧౬. సమవచ్చాద్య గాంగేయం సృప్రజ్యాల్య
హుతాశ నమ్‌, అపసవ్యమకురగ్వంతే ధృత రాష్ట్రముఖాశ్చి తామ్‌, ౧౮, సంస్క్టత్య
చ కురు కె ష్టం గాంగేయం కురుస_తైమాకి జగ్తుర్భాగీథీం పుణాాా మృప జులూం
కురాద్యవోః. ౧౯. అనుగమ్య మానా వ్యా సేన నార దేనానీ తేన చు కృస్టేన భరత
ఊళిఏ చ పౌారాస్సమాగతా,, ౨౦ ఉదం చకి ఆ చైవ గాంగయస్య
మహాత్మనః, విధివద్భరతే శ్రేష్ట స చ సరోర్ష జనస్తదా, ౨౧. తతో భాంథీ చేవీ
తనయస్యోద కే కృతే, ఉతాయ సలిలా తకదుదశతి శోక విహషఏలా. ౨9, పరిదేవ
థి 1)
యర్‌ త ఈత కౌరవానభ్యుభావళ, నిబోధత్న యథావ్య త్రముచ్యమానం మయాఒ
నఘాః..౨8 'రాజవృ త్తే తన సంపన్న కి ప్ర ప్పజ్ఞయాభిజనేన చ, తత్కరా పరువృద్ధానాం సిళ్ళ

౧౬౮] (రారోవాణపర్యణ్సి అష్ట్రవ ప్ట్యధికి శతతమోఒ ధ్య్యాయః 1185

భా క్రో మహా వృతః ౨౮, జామద్నే రన రాషేణ యః పురానపగా జిత? దివై్య
ర ర హోపఏీర్య? స హతో ఒవ్య శిఖండీ నా...౨౫%. అశ సారమయంనూ నం హృదయం
ae త
మమ పార్థివాః, అపశ్యంత్యాః ప్రి వీయం ఫు పుత్రం యన్న దిర్యతి వేఒద్య వై. ౨6౬,
సమేతం పార్థివం కు త్రం కాకీవుర్వాం స్వయంనరే విజిత ్యకర ఖేనైప కన్యా
ఛ్వాయం జవారహా, ౨౭. యస్య నాని బలే తుఃరః వృథివ్యామపి కశ్చన.
హతం శిఖండినా శ్రుత్వా న విదీర్యతి మే మనః, ౨౮. జూమదగ్న ్య్యః కురు న్న తే
యుధి యేన మసాత నా, వీడితో నాతినయుల్నేన స హతోజద్న తిఖండీనా. ౨౯, దీపం
క్‌ a శ్ర

విధం బహు'తదా విలసంఠం మహానదీమ్స్‌ అశ్యాసయామాస తదా సామ్నా

; య = సి సపంపక్సినె - Tur సుచి! వి +
దామోదరో సిభుః 50. సమాశ్వసిహి భద్రే త్వం మాాకుచఃి వ్రియదర్శన్నే
గతస్ప పరమం లోకం 7వ పుత్‌ న సంశయః. 3౧. వసురేవ వవోలేజాః శాప
దోషేణ శోభనే మాన పత్వమన'స్రాప్తో నైనం శొోచితుమర్శని. ౩3.౨. స వష
య్‌ త్రధర్తైణ యుధ్యమానో రణాజ లే ధనంజయీన నిహతో నష దేవి శిఖండినా,
33, భీమం : హి కురుశాగాలముద్య క శే న శ కస్సంయుగ హంతుం
సామాదవీ శత శతుః, 3౪ స్వచ్చందత స్త సప్త సుతో గతస్ప (ర్షం శుభాననే న
శ కా వాం. . వై రణే తం సర్వ దేవతాః. 3౫. లేస్తాన్లా చవి గంగే త్వం

శోచర్వ కురునంద సమ్‌, వ వసురేషగతో "జని ఫు పుత్తెస్నె విజ్య భవ. 5౬ వెశోం
పాయనఉవాచవలాఇత్యుకా నాత్రు కున వ్యానేన చ సరిద్వ రా త్యక్త్వా

శోకం మహారాజ ప ప్రకృతిం పాన జాహ్నవీ. ౩౭ :త్కృత్య సే తాం సరితం తదా
కృుప్పముఖా నృప, లు స్వే నవ రంత జనాధివ 3౮.
అను శాసనప ర్వాంతేర్లతే స్వర్రారోవహాణపర్వణ అష్ట్రైవప్ట వ్రధిక ₹ తత మో ధ్యాయ,,
సమాప్తం చేదం అనుశాననపర్వ.
కాయేన వాచా మనసేం దియెర్యా బుద్ధ్యాత్మనా వా ప్రకృ లేస్ప్వభావాత్‌ ,
కరోమి యద్యత్సకలం పర స్కై నారాయణాయేతి సమర్చయామి,
యదశక్షురపదభ ప్టం మాకా పీంనం చ యద్భ వేల్‌,
తత్సర్వం శమ్యఠాం చేవ నారాయణ నమోజస్తు శే,
ఓం తత్సత్‌ హరిః ఓం శ్రీకృష్లార్పణమస్తు,

ఆశ్వమేధిక క్త పర్వప్రా Sis
నారాయణం నమస్కల్భతశ్య నరం చెవ నరో తమహ్‌,
Q____ ముల
"దేఏం సరస్వతీ వ్యావ ప్‌ స్తతో జయముదీ యేీత్‌ ,
వెశంపాయనడివా చ; -, కృతోదకం తు రాజానం ధృవశాప్ల ప్ర) యుధిప్యిర 9,
పురస్కృత్య మహో బె హురు _గతారాకుళం దియః. OE రత్రర్భతు మహా బాహు
ల వపాత రే గంగాయా వ్యాధవిద్ధ కవ ది(ప$, ౨. తం
సీదమూానం జగ్రాహ భీమ; న్‌ ర్ట చేన చోదితః, మైవమిత్యే బవ్పైనం కంసః పర
బలార్హనక. 3. స రం వతీతేం భూమా శ్వసంతం చ పునఃపున్స్క దదృళు; పార్ట్‌నా
. రాజక ధర పుత్రం యుధిషి 5 “మ్‌, ఈ. తం దృస్త్వా దీనమనసం గతసత్వం
నరేళ్య్వంమ్‌, భూయశొక సమావిస్టాః పొండ వొన్సము పొవిశ౯, ౫. రాజూ తు ధృత
అగ రం సా స్థ వీడ తః, వ ని షి
రాష్ట ఎస్తం పుత్రః కాభివడకః, వాకసమాహ మహాబుద్ది రద్దు చతూంర్యు ధి పీరిమ్‌:
౬ ఉ త్రిష కుగుశాగ్గ్టూల కురు కార్గ్వమనంతరమ్‌, వౌ ధిర్తైణ కా ంతేయ
జి తేయమవని స్ట్వమూ.. ౭. తాం భోజ్‌ ఛ్రాతృభి స్పార్థం సప్ఫాదృళ్న ననే
శరర, న కో చితవ్యం పశ్యామి త్వయా ధర్మభృతాం వర, ౮, శోచితవ్యం ముయా
చైవ గాంధార్యా చ మహీపతే యయోః పు

స్త్‌ ఉక.

గం స్‌ సంబరం యథా

ధనమ్‌. ౯, అశ్రుత్వా పహాశకామస్వ విదురస్య మ

పరిత ప్యామి దుర్మతిః ౧౦. ఉక్తవ ౯ విద స యనం. థొ

దురోధనావరా ధేన కులం తే ఏినశిహ్లణి ౧౧. స్మ

కురు మే వచః, త్విజ్యతా మేష దు దుష్టాతా మందో జా నుయోధనీి. ౧_౨.
E శే నం పొం ర దూషతసంఘాత మ పీ:

కర్తశ్చ శకున్నిస్పైవ చే అ థం c® కర్తిచిత్‌, ద్య్య్యూళ ఘూతివము కె

కావ నః, వాక్యాసి సవా రాని
"తా దివషదరున
ఖ్‌ రట $ ఖ్‌
చదిచ్చసే గాజకా కులస్య

చన వారయ. ౧౩. అభిపే చయ రాజానం భర్మినుర్రిం య ఢిస్టింమ్‌, స ప
తి వరీ ధ ౫౧ పృధివిమిమామ్‌ ౧౮, అథ నేచ్చసి రాజానం
పవ్వ్‌రమ్‌, మేధీభూాతః స్థయం రాజ్యం పతిగ్భహ్హీ వ్వ పార్ధివ. ౧౫. ee సశెgము
భూ తేమ వర్తమానం నరాధిప, అనుజేవంతు స స్వే తాం జ్ఞాతయో భ్రాతృభి
స్పహ. ౧౬. ఏవం బ్రువతి కాంలేయ విదుచే ద్వ దర్శిని, దుకో్యోననమహం పాప
మన్వవర్తం వృశథామలికి ౧7. అశ్రు త్వా త్వ థి3స్య నాక్యాని మధునాణ్యహమ్‌,
ఫలం ప్రాప్య మహాద్దుఃఖం నిమగ్నశ్ళ్శొకసాగశే. ౧౮. సువృష్థా చేపా వితరౌ.
సళ్ళతొ దుఃఖతౌ నృప్క న శోతచివ్యం భవతా పశ్యామాహ జనాధిప, ౧౯.
బతి ఆశ్వ మేధిక ప రాష్గంతేర్లతే అళ్వ మేధపర్వణి, వథ మోొఒధ్యాయః, నే

3.) ఆక మేధవర్యణి, స స ప 1127

వెశంపాయనణిహాచ: | శక్షస్తు రాజ్ఞా స ధృత రా ప్ర్రేణ ధముతొ,
తూ 0 స మేధావీ తమువాచాధ కేశవః. ౧. అతీవ మనసా శోక: క య
మాణో జనాధిప సంతాపయళతి వె తస్య పూర్వ వై తా౯ ల. 2.
యజస్వ న గా నృదతీ హై, చైవాలుస _స్తర్బ్పృయ సోమేన సథ యా చ
విత్యూనపి, 3, త. కామెరనె ్యరకించనా౯ా, విదిత వేదితన్యం తే
కరవ్వమవపి తే కృగమ్‌. ఈ శ్రుతాక్చే రాజధరా స్వే ప లం,

యి

కృష్ణడె ఇపాయ నాన ఎన్‌ నారదాద్విముర్నాళ్ళ గణా, స్నో నేమామర్హని ని మూఢానాం
వృత్తిం త మమవ ర్రినుమ్‌, టి వృత్త త్రమాస్థాయ ధుర ముద్వహా,
ఖః యు కం కిం యననా మరం స (నం హాస్తుమశ యమ్‌, న హః కచ్చిద్ధి
నూశాణాం నిహాళ ఇంటి వరాజ్తుఖ!, ౭. త్యజ శోకం మహారాజ భవితవ్యం పీ
త తథా, నశ శ్వాసే స్టే పునర్లి స్తం త్వయా యేజస్మి౯ రతే హణాః. ౮, వతా
వదుక్వా గోవిందో ధర గాజు? యుధిప్టిరమ్‌, విత రోరాను మహో తేజా స్తమువాచ
యుధిస్టీర 8. గ. క -నోవి౦ద మయి యూ వ్రతి స్రవసా విదితా మమ,
సావ్యా చేన తథా జే పేనూ సదా మయ్య నముకరప. ౧6 "సేయం మమ స్యాత్సుమ
హత్కృతం చక గదాధర, శ్రీముకా వీకే మనసా సర్వం య+దవనంవన, ౧౧.
తపద సప. స మూ ద్భవాలా ee తవోవనమ్‌, నహ వాంతి. వృవత్యామి
పాతయి త్వా వీ లామహామ్‌. ౧౨ కర్తం చ పురుషవ్యాఘ: స సంగ్రామే వ్వష యి
నమ్‌, కర్మణా యేన ము చ్యేయ మస్తాత్యూ) రాజ్ఞన్వాన. ౧౩. కర్మణా తిద్విధ
తవ ట్‌ శువ oe మే మనక, తెమేవం వాదినం సారం వ్యాసః ః వ్రావాచ ధర్మ
విత్‌. ౧౪. సాంస్వయకా సుమహా తే శుభం వచనమగవక్‌, అక తా గ తేమలిస్తాతే
పునర్భాల్వేన ముహ్యునే. ౧౫. కిమూకాగా నయం a ప్మలపామ ముహుర్తు
హు, విదిణాః కు తధర్గా సే యపాం రముద్రేన జీవికా. ౧౬. యథా ఫవృత్తో
_ నృవతిర్నాధిబం 7 ణన యుజ్య బే వె మాసధక్షాశ్స్‌ సిఖలా యా థాతి భన మే శుతాః
౧౭. అసకృచ్చావి సం "దేహో కన్నా - సే కామజా మయ్య, అశ ద్రధా'నో దాక
లుప్తస సృతీరసి ధు)వమ్‌. ౧౮. మైవం భవ న లే యుక కణ వన్యాచకాచృళమ్‌
ప్రాయన్చిత్తాని సర్వాణి విషతాని చ లేఒనఘ. ౧౯ రాజధర్తాక్చ తే సర్వే దాన
ధ రాశ్చ "తే శతా సకథం సర్వధర్య జ్ఞస్స ర్వాగమవిశారదః, =౦. పరిమువ్యాసి
భూయ స్త (మళానాదివ భారత, ౨౧. ..
బతి అక (మేధికపర్వాంతేర్లతే అశ్వ మేధపర్వణ, ద్వితీ రరాజ ధ్యాయ!,

1128 _శ్రీమహాథారతే ay [అధ్యా

న్న సన న త యు 1 pa

వ్యాస వాచ:- -యుధిష్టిర తవ సృజ్ఞానసమ్యగిలి మే కకక నహీ కశ్చిత్స (యం
మర స్స (వశః కురు చే శ్రీయామ్‌. ౧, ఈక శేణ నియుకోఒయం సాధ్వసాధు
చ మానవ, కరోతి పుకువః ల తత్త కా పరిబేవనా. ౨. ఆత్మానం మన్యసే
బాథ పాప క రాణ మంకతకేతేక్సి శృణు తత్త యథా పాపమపకృ మ్యేత భారత, 3,
తపోభిః క్రతుభిశె శవ దానేన చ యుధిష్షిర్క తరంతి నిక్యం పురుషా యేస్త పాపాని
కుర్వ శే, యబ్ఞేర తపసా చైవ దానేన చ యుధిస్థిర, పూయంే నర కార్షూల

దువ . Ede ». len.
నరా య్య కారణ: > అనురాశ్చే సు నే ఎవ పుణ్య పాకోరఖ
క యామ్‌, పయత్రంతే మహాణాన ససాద్యజ$ పరాయణమ్‌. ౬. యజశైశేవ
wy Uy ఆ “oy లిక బై
మహాతానో బభూవ్చనధికాస్పునవాం తతో చేవాః (క్రియా వంత" దానవావభ్య
ధర్ష య౯. ౭. రాజసూయాశ్వ మేథా చ సంర్భమేధం చ ఛారత్క నరమేధం చ
నృపతే త్వమాహార యుధిస్థిర, ౮. యజస్వ వాజిమేధేన విధివద్దశ్షిణావత్కా
బహూ కామాన్నవి కోన. రా మో దాళరథిరథా. ౯. యథా చ భరతో రాజా
గాప్ఫ్యుంతిః పృథివిపతిః, శక మహావిర్య స సవ పూర్య్ణవితానుహాః, ౧౦.
యుధిప్తిరఉవా చ;---అసం*? యం వాజి మేధః పావయేక్పృృథిపపతిమ్‌, అభిప్రాయస్తు
(1 టా జం న జూ€ి ర

మే కన్చిత్తి త్తిం త్వం క్రొ కశొతుమిహాక్ష న ల జ్ఞా త్‌వధ ౦ కృత్యా సుమహాంతం
ద్విజ త్త తమ, దానమల్సం న ప ఓఉమి దాతుం విత్తం చ నాస్తి మే. ౧౨నచ
బాలానిమా'౯ దీవానుత్చహే వసు యాచితుమ్‌, తై వార్ష్భ్యవ, గాకా కిచ్చే)
వర్తమానాన్నృృపవాత జాక్‌, ౧క సయం వినకు పృథివీం యజ్ఞార్థం ద్విజ
సత్తమ కరమాపహారయిప్యామి కథం శోకపరాయణః, ౧౪. దుర్యోధనాపరా
_భేన వసుధథావసుధాధిపా,, విసా యోజయి త్యాస్మానకీ ర్వా మ నిస త్రమ. (౧౧౫
దురోధ నేన వృథివీశుయితా వి త్తిశారణాత్‌ , కోశ త్చావి విశీర్ణోఒసౌ ఛా _రృరాష్ట్రున్య
దుర్శ తే. ౧౬.పృధథివీ దక్షిణా చా త్రవిధిః ప్రథమః ల్పితః, విద్వద్శి 8 సరిదృష్ట్రోఒబయం
న్లో విధిథిపర్యయ:ః ౧౭. న చ ప్రతినిధి? కర్తుం చిక్‌ క్షామి తపోధన, అత, మే
భ్‌ వళ సమ్య క్సా చివ్వం కర్తుముర్త సి. ౧౮. వవము క్షస్తు పాన కృవ్వదై య
యన సద్యా ముహూ రమనుసంచిత్వి ధర రాజానమ బవీత్‌ * ౧౯. వ్యాస

ఆటు వా A) వద 1)
ఉవా చ:-కోళక్చావి పిపర్ణోఒ యనం పరిపూర్ణో భవివ్యతి, విద్యలే ద్ర ద విణం పార్ట
గిరా హీిమవతి సిర ౨౦. ఉళక్చ్య్చప్టం బాహ్మాకార్యసై మరు తస్య మహోత్త ప

తదానయస్వ కొంతేయ పర్యాక్షం త ద్భృవివ్యతి. ౨౧. యుధిప్విరఉివాచ: కథం

ఈ]. ఆక ఏ మేధికపర (ణి, చతుర్దోఒధ్యాయ! 1129

యో మరు తస్య రణల తత్సమాచితమ్‌, కసింక్చకాలే సన్ఫపో బభూవ వదతాం
జ వ జ్‌
వర. ౨.8. వ్యాసఉివాచ;ాా-యది ళుళూవసె పార్థ శృణు కారంధమం
నృవమ్‌, యస్ని౯ కాలే మహావీర్యస్స రాజానీన వాధనః, ౨9,
ఇతి ఆళ్వ మేధికవష ౫ (తత అశ్వ మేధ పర్వణి, తృతీ యో2ధాస్థ్యయః,
యుధిషిర ఉవా చ-ాాళభుకూ పే, తస్య ధర జ రాజకేః పరికీ రనక్‌ పొ
అ as ల ఈక యె ఆత a
యనమరు త్తీస్య కథాం ప్రబ్రూహి మేఒనఘ, ౧. వ్యాసఉవాచః;-ఆసీతృత యుగే
[9 న ప్ర లీ ఇ ఇద అద అ :
తాత మనుర్గండధరః వ్తభుః తస్య పుత్ర, మహో బాహుః సృసంధిరితి విశ్రుతః, లా
వసం భేగభవత్‌ పుత్రః క్రుప ఇత్యభిసంజ్హ తః, పస్వ వుత్ర స్టేషవ్యాకుర హీ
పాలోఒభవత్ప్రభు!, 5, తెస్య పు పుత్ర శతం రాజన్నా సీత్సరమభార్తి కమ్‌, తాంస్తు
సర్వా నహీ పాలానిమ్యాకురక కోత్సరేభుః ౮. తేపాం జ్యేప్టస్తు విశోఒభూత్పితి
మానం ధనుసష్తతామ్‌, వింశస్య పుత్రః కల్యాణ్‌ వివింశో నామ భారత. ౫. వివిం
శస సుతా రాజక బభూఫుర్షశ పంచ చ సశ ధనువీ. విక్రాంతా బహాణ్యా
స్పత్య వాదినః, ౬. దానధర్ష రఆె శ్యాం కాస్పతతం ప్రి ఖు. తేపాం జ్యే హః
ఖనీనేత్రః సతా౯ సర గనవీడ యత్‌. ౭. ఖనీచే రస్తు విక్రాంతో జిత్వా రాజ్య
నుకంటకమ్‌, ee రాజ్యం నానుకబ్య: తే a ప్రజా ౮ తమపాస్య

లో
చ త ద్రాజ్కె తస్న ప్రుతం సువర్చసమ్‌, అభ్య షించంతే రాజేంద ముది తాహ్య

UW
ఛవం_స్టడా. ౯, స వితుర్వి కియా ద్వస్ట్వా రాజ్యామ్నిరసనం తథ్యా నియతో
వర్తయావమాస పు జాహీతి చికీర్ష ఈయూ. ౧౦. బ వాణ్యస్పత్య వాదీ చ శుచిశథమ
© Wr లే
దమాన్విళే; పృజా_స్హం వాన్వరజ్యంత ధర్మ సత్యం మనివీణమ్‌, ౧౧. తస్య ధర్మ
ప్రవృత్తీ త్తస్య నశ సతో శ వావానమ్‌, తం మీ అకోళం సామంతా స్పమం తాత్పర్య
ప. ౧౨.స వీడ్యమానో బహుభిః టీణకో ఇాళ్వ వాహనం, ఆ _రిమార్భ
త్నరాం రాజూ సహభ్చ౭ న్‌! పురేణ చ. ౧౩౨. నై నమభి హంతుం తే నక్నువంతి
అ జగ ఇ శ న భా తై. | రా
బలశ్ష య, సం ప్రవృత్తి" పా రాజా స ధర నితి స్త్‌ యుథధిఫ్లర, ౧౮. యదా చ
పరమామాంర్థిం గతేఒసౌ స వుకో నృహ్మా తతః పుదథ్గా సకరం స్రాదురాసీ
తతో వరమ్‌, ౧౫. తతస్తానజయత్స ర్వా౯ పృత్యమిత్రాన్న రాధిపాక్కా వకస్తా
: ME సర వ్‌ న
త్కార కాద్రాజకా విశ్రుత స్పకరంధమః. ౧౬. తస్య కారంధమః పుత స్త్రతాయుగ
వ్ల వ FD అది స 6 అ జ
ముఖే౭. భవత్‌, వంద్రాదనవరః శ్రీమా౯ దేవై రవి స దుర్భయః ౧౭.తస్య సర్వే
మహీపాలా వర్తంలేస్య వశే తిదాా సహా సమాిడభూ_ల్రేపాం వృ లేన చ బలేన
ఏ నా చై a 3 | లో హ్‌ ర్తి
చ. ౧౮. ఆవితీన్నావమ ధరాతా ఏర్వేణేంద్రస పూభ వేర్‌, యజ్ఞ శీ గే ధర్మరతి;
149 మం క లో

1130 శ్రీమవోభార లే, అశ్వ మేధపర్వణి . (అధ్యా,

ధృతిమా౯ా సంయళలేం ద్రియః ౧౯ తేజసాదిత్య సదృళ; క్షమయా పృ్పథివీసమ!,
బృహాస్ప తిస మో బుద్దా హీమవానివ సుసిరః. ౨౦ కర ణా మనసా వాచా.
థి థి -
ద మేన ప్రశ మేన చ మనాంస్యాన్లోదయామాస ప్రజానాం స మహీపతిః ౨౧.
య ఈ జే హయ మేధానాం శ తేన విధివత్పిభుఇ యాజయామాస యం విద్వాల
స్వయ మేవాంగిరాః ప్రభుః ౨౨. తస్య పుత్రాఒతిచక్రామ పితరం గుణవత్తయాా,
మరుతో నామ ధర్మజ్ఞశ్చ కవీ మహాయశాః, ౨౩, నాగాయుతసమప్రాణ .
స్పా దప్లురి బాపర క్కి స యక్ష్యుమాణో ధ రతా కాత కుంభమయాన్యుత, ౨౮౪
కారయామాస శుభా”ణి భాజనాని సహస్రశః, మేరుం పర్యతమాసాద్య హీమవ
త్పార్శ్వ ఉత్త నే, ౨౫. కాంచనస్సుమహో౯ా పాదస్టత కర్ణ చకార సః, తేత్రః
కుండాని పా త్రీిక్స పిఠరాణ్యాసనాని చ, ౨౬, చకు స్పువర్త కరారో యేషాం
షష UY ౯3౩ -—9
సంఖ్యా న విద్య లే, తయై ఏవ తు సమోజేన యజ వాటో బభూవవహా, ౨౭. ఈ చే
తత్స స ధర్గాత్గా విధివత్స ్రధివీపతికి మరుత్తస్సహి తైః సర్వైః పృజాపాలై
ర్నరాథిప, ౨౮,
ఇతి ఆశ్వ మేధిక పర్వాంతర్గత అళ్వ మేధపర్వణి, చతుర్ధోఒ ధ్యాయ!,
యుధిప్టీరఉవా చ:---కథం ఏర్యస్సమభవద్రా జా స వదతాం వర్క కథం చ

జాతరూ పేణ సమయుజ్యత సద్విజు ౧. క్వ చ త త్సాంప్రతం ద్రవ్యం భగవన్నవతి
స్టే కథం చ శక్షమస్తాభి స్పదవా స్రుం తపోధన, ౨, వ్యాసఉవాచి-అసుశరా
శైవ "దేవాశ్చ న వజాపలేే అవత్యం బహుళం తాత సంస్పర్థంత
పరస్పరమ్‌, 3, తిర్రై వాంగిరసః పులే, వ్రృశతుల్యా బభూవతుః, బృహస్పతి
రృ ్చహ ్తేజాస్పంవ_ర్తళ్చ తపోధన! ౪, తావతిస్సర్ణినౌ రాజక పృథగాస్తాం పర
స్పరమ్స్‌ బృహస్పతి స్ససంవ్నర్తం బాధతే_స వునః పునః, ౫. సబాధ్యమానస్పతతం
భాతాం జ్యే ప్టేన భారత, అర్థానుత్సృజ్య దిగ్వాసా వనవాస మరోచయలత్‌. ౬,
వాసవోఒప్యసురా౯ా సర్వా న్నిర్ధిత్య చ నిపాత్వ చ, ఇంద్ర ల్వేం ప్రాప్య లో శకేవు
తతో వవ్రే వురోపొతమ్‌. ౭, వుత్రమంగిరసో జ్యేష్టం విప్రడ్చేపం బృహస్పతిమ్‌,
యాజ్య స్యోంగిరస వు వు త్రదూసీద్రాజా రరంధమకి, ౮ వక్యెణాబ్ర వతిమో లోకే
వృ శ్రేన చ బళేన చ, శక క్రతుకవాజన్వీ అరక సంశ్‌త వృతః, ౯. వావహానం
యస్య యోధభాళ్ళ్చ మిత్రాణి వివిధాని చ ళయనాని చ ముఖా ఖాని మవార్హాణి
చ సర్వశః ౧౦. ధ్యానా దే వాభవ౯ా రాజన్తుఖ వా తేన సర్వశః, స గురై $పార్టిచాల
స ర్వాక్‌ వే చశ్తే నరాధివః,. ౧౧. సంజీవ్య కాలమిష్టం చ సశరీరో వష గత

౬] ఆశ్వ మేధికపర్వణి, పష్టోఒధ్యాయ:ః. 1181

బభూవ తస్య పుత్రాఒవి యయాతిరివ ధర్మవిత్‌. ౧౫ అవిఖీ న్నామశ శ్రుంజిక్స
_ వేకృతవాన హీమ్‌ విక మేణ గుళై శె వ వీలేవాసీ త్స పార్టివః,౧౩. తస్య వాసవ
ఆశి Uy ర. థి
తులోఒభూ నృరుత్తొ' నామ వీర్యవాళ్కా ఫుత్త స్తమనుర క్రాభాత్స ఎథివ్‌ సాగ
రాంబరా. ౧౪. స్పర్ధ లే సస్త సతతం దేవరా జేన నిత్యదా, వాసవోఒవీ మరు లేన
స్పర్థలే పాండునందన,౧౫, కుచిస్సగుణవానాసీ న్యరు త్తి పృథివివతి, యతవమానో౭వీ
వై శకో న విశేషయతి సృహ. ౧౬. సోఒశక్నువ౯ విశేపాయ సమాహూయ
బృవాస్పతిమ్‌, ఉవాచేదం వచో దేవై సహితో హారివాహానః, ౧౭. బృహస్ప తేమరు
_త్తస్య మాకార్షీ స్వం కథంచన, దైవం క ర్హాథ వా పిత్య్యుం కర్తాసి మమచేత్సిియిమ్‌,
౧౮ అహం హి త్రిషు లోనశేషు సురాణాం చ బృహస్పతే, ఇంద్రత్వం ప్రాప్త
వానేకో మరు తసు మహీపతిః, ౧౯. కథంహ్యామ రకం బహాంస్త్వం యాజ
హం అటో అది 2? J అవ

యిత్వా సురాధిపమ్‌, యాజయే ర ్రత్యుసంయు కం మరు త్తమవిశంకయా, _౨౦.
మాం వా వృణేవ్య భద్రం తే మరుత్తం వా మహీపతిమ్‌, పరిత్యజ్య మరు త్తం
వాయథాజోపం భజన్వ మామ్‌, .౨౧. వవము క్షస్తు కొరవ్య 'దేవరాజ్ఞా బృహ
స్పతిక ముహూర్త మివ సంచిత్య చేవరాజానమబవీత్‌. ౨౨. త్వం భూతానా
మధిపతి స్త ఏయి లోకాః వతిస్టి తాః నము చేర్విళ్వరూపస్య నిహాంతా త్యం బలస్వ
చ, ౨౩. త్వ మాజహర్ధ దె త్యానా మేకో ఏర, శ్రియం వరామ్‌, త్వం బిభర్ష
భువం ద్యాం చ సదైవ బలసూదన. .౨౮. పౌరోహిత్యం కథం కృత్వా తవ
బేవగ ణేశ్వర, యాజ యేయమహాం మర్యం మరుత్తం పాకశాసన. ౨౫, సమాశ్వ
సిపి చేవేంధ నాహం మంర్హ స్య కరి చిత్‌, గృహిప్యామి స్తువం యళ్జే శృణు
చేదం వచో మమ. ౨౬. హీరణ్యరేతా నోప్ట స్సా్యాత్సరివ నత మేదిస్కి భాసం తు
న రవిః కుర్యాన్న తు సత్యం చలేన్న యి. ౨౭ వైశంపాయనడవాచః బృహ
స్పతివ చళ్ళు) త్వా శక్ట విగత మత్సరః, పృశ్‌ మై సనం వివేశాథ స్వ మేవ భవనం
తదా ౨౨౮.

ఆశ్వ మేధిక పర్య్వాంతర్షత అశ్వ మేధవర్వణి, పంచ మోఒధ్యాయ!,

వ్యాసఉ వాచ;---అత్రా, వ్యుదాహ రంతీమమితిహోసం పు రాతనమ్‌, బృహ
స్పతలేశ్చ సంవాదం మరుత్తస్థ చ ధీమతః, ౧. చేవరాజస్య సమయం కృతమాంగీ
రనేన వా శ్రుత్వా మరుత్ఫొ నృపతిర్యజ్ఞ మాహారయలత్పరమ్‌, ౨. సంకల్ప్య మనసా
యజ్ఞం కరంధ మసుకాత జక బృహాస్పతిముపాగమ్య వాగీ వచనమ బపిత్‌, 5,
భగవ౯ా యన్న యాపూర్య మభిగమ్య తపోధన, కృతో ఒభిసంధిర్యజ్ఞ స్వ భతోవ

1132 hw ల శ్రీమహాభార త్తే అశ్వ మేధపర్వణి [అధ్యా

వచనాద్దురో, ర.తమహం యష్టుమిచ్భామిసంభా రాస్సంభృ తాశళ్చ మే, యాజ్యో౭. సీ
భవతస్సాథో తత్పా9ప్నుహి విధత్స గచ. ౫, బృహస్పతిరువాచ;=--న కామయే
యాజయితుం త్వామహం పృథివీపతే, వృతో౭స్మి బేవరాజేన ప తిజ్ఞాతం చ తస్య
| ఆం yy Ee
మే, ౬. మరు_ల్దేట వాచ:---వి త్ర సమసి తవ తే త్రం బహుమ న్వే చ తేభ్ళశమ్‌,
తవాస్తి యాజ్య తాం ప్రావో భజమానం భజస్వ మామ్‌. ౭. బృహస్పతీదవాచ;----
అమ ర్హ రం యాజయి త్వాహం యూాజయి పే కథం నరము మరు త్తగచ్చ
వామావానినృత్లొ= సద్య యాజనాత ౮న టాస్యం యాజయితాస్త రదర వ్భణు
త్వం యమి హెచ్చసి, ఉపాధా్యాయం మహా బెహూ య నై యజ్ఞం కరివ్యుసి. దొ,
స ఆజా వసు నృపతిగ కుతో నో వ

వ్యాసఉవాచ నకు వ ప్రడిత్రా భవత్‌, దృత్యాగచ్చ౯ా
సుసువిగ్నోదిదర్శ వథి నారదమ్‌, ౧౦, జపర్షి ణా సమాగమ్యు నార చేనస పార్థివ
విధివత్సా +ంజలిస్తస్టా వణె సం నారదో౭ బ వీత్‌ .౧౧.శాజకేనాతీవ్భాప్లోఒసి కచ్చి
రైేమం తేవానఘ? క్వగతోజసి కత శ్చేదము పీ తిసానమాగలివ్‌? ౧౨. శ్రోతవ్యం శ
4

9 ళం ర న ప్‌ క a
నయాశాజ౯ బ్రూపీ మే పార్ధివర్ద భృ వ్యపవేష్యూమిం తై మన్యుం సర్వయత్నై
ర్నృరాధిప.౧౩, ఏవముకో మరు త్తస్తు నార జేన మహర్షి ణా, విపలంభముపాధ్యాయా
త్సర్వ మేవ న్య వేదయత్‌ . ౧౮. మరుత్తఉవాచ:; --గతోఒ స సంగిరసః పుత,ంబేవా

వాన టి ప్ల, వై ప ఇ ఇ ను
చార్యం బృ హన్బ్చతిమ్‌, హ్ష్‌. స్థత్వోజం రమ న చమా Ses ందత, ౧౫౪%,
సృత్యాఖ్యాత శ్చ నాసహొం జపీతుంం "9 కామయే, పరిత్య కశ్చ గొంరుణా
దూపి.త శ్చాస్సి నొర చక వ్యాసజవాచ;-నివము క్రస్తు రాజ్ఞా సనారడః వ్రత్యభా
షత, అవివ్షీతం మహారాజ వాచా సంజీవయన్నివ. ౧౭, నారదఉివాచ;-- రాజ
న్నంగిరసః వుత్రః సంవరో నామధారి కోక, చంక్‌మోతీ దిశో స్పర్యా దిగ్వానా
మూహాయరా పజాకి ౧౮. తం గచ యది యా జ్యం త్వాం న వాంఛతి బృహ
స్ప్యి, వసన్నన్వాం మసో తేజా; సంవరో యాజగణి వ్యతి, ౧౯, మరు త్రఉవా చ-
సంజీవితో= హం భవతా వా క్యేనానేన నారద, పస్వేయం కను సంవర్తం శంస
చు వదతాం వర. _౩౦. కథం చ తా వ శయం కథం మాంన పరిత్య జేత్‌,

జ నా 5 ఇ య్‌ :
పృక్యాఖ్యాతక్చ బేనాపి నాహాం జీవితుముత్స లె 9౧. నారదడఉబాచః-=
ఉన్న తవేవం బిభ త్స చంక్రమితి యథాసుఖమ్‌, వారాణస్యాం మహారాజ

చ కా? ప స షా
దర్శనేప్పుర, వాశ్వర మీ.౨౨, తస్యా ద్వారం సమా సాద్యన్య నేథాః కుణపం క్వచిత్‌ ,
ih Ses ర హను
తం దృష్ట్వా pia కత న సంవరో మహీపతే, ౨౩. తం పృష్పతో ఒనుగచ్చేథా
రరనా౯ తే సమాన

యత్ర గచ్చే త్సఏర్య నా న రం సమాసాద్య స్రాంజలిళ్ళరణం వ్ర జే!

లీ] ఆశ్వ మేధిక పర్వణి స_పమోజధ్యాయః 1188

౨౦౮. పృచ్చ్ళే త్త్వాం యది కేనావాం తవాఖ్యాతి ఇతిస్తహ, టూయా స్తం నార జే
నేతి సంనర్హంక థిత్రోఒసి మే, ౨౫. నచే శ్ర్వ్వామనుయుంజీత మమానగమనేచ్చయా,
శంసథో వహ్నిమాంరూఢం మానువి త్వమశంకయా. ౨౬ వ్యాసఉవాచ;-ల-
స తార కృతిక ర పూజయితాగ చ నారదమ్స్‌, అ భ్యనుజ్ఞాయ రాజన్షి రియా
వారాణనీం పురీమ్‌, _౭౭. తత్స గణా యథోక్తం స పుర్యా ద్వారే మహాయశాః
జ జగ జ ను చః న Ee. శ ~~ ఇ క్‌ లన జో
కుణపం సా మాస నారదస్య వచ స్మరక ౨౮ యాగవ ద్వెన వ్‌ఫ్రు శ్చ సరీ
ద్వారమథావిశ త్‌, తతస్స కుణపం దృుషప్వా సవాసొ సంన్య్వవ ర్తత, ౨౯. సత్రం
నివ్ఫ త్త మాలోక్య ప్రాజలిః పృష్టతోఒన్వగాత్‌ , ఆవిఖ్రీతో మహీపాలః సంవర్త
ముపశిక్షితుమ్‌, 30, సచ తం నిజనే దృష్ట్వా పాంసుభిః కిర్లమేన చు శ్రేపణా
ర (టు ౧౧ శ్రీ
వావీ రాజానం స్థావనైశ్చ సవూకిరత్‌ , ౩౧. సతథా బచాధ్యమానోఒవీ సంవ క్రేన
మహీపతి అనగా దేవ తమృవిం ప్రాంజలిస్సంప సాదయక౯ా, 3.౨. తతోనివ ర్య
ల లో అజాన్‌
సంవ రః పరిశాంత ఉపావి్శత్‌ ; సతలచ్భాయమాసాద్య న్య నోధం బహుఇా
అర క ల
ఖనమ్‌, 53౮,
ఇతి ఆశ్వ మేధిక ప ర్వాంతక్షత అశ్వ మేధవర్వ ణి, వళ్టో౭ఒధ్యాయ:,
సంవ రృఉవాచ.-కథ మస్మిత్వ యాజ్ఞాతః కేన వాకథితోఒసి తే, ఏతదా చవ్వ్య మే
జ వ కు బి ౨ ఉగ ఇ పంగ జడ
తత్వమిచ్చ స చెన్మమ వ్రీయమ్‌, ౧ సక్యం తే బువతస్స ర్య సంసత్తృ ంతే మనో
ర థాక్కి మిఖ్యాతు బ్రువతోమూన్ధా శత్రభాతే స్ఫుటివ్యతి, ౨. మరుత్తఉవాచ;-నార
స (7 వ. శారీ త! జయా p ఆజ వ
చేన భ వాన్తహ్యా మాఖ్యారి హ్యాట తాపథ్యిగురుపుత్రూ, మమేతి తం తతో మే ప్రీతి
రు తమా, 3,.సంవర్తడివా చ:-సత్య మేతద్భ వానావా సనూం జానాతి సత్రిణమ్‌క థ
యస్వత టేతచ్నే క్వనుసం ప్ర తినారదః.5, మరు తీథవాచ:-భవంతం కథయి త్యాస మమ
"దేవర్షి సత్తీమ9తతోమామభ్యాను జాయ విల్లో సావ్య వాహనమ్‌,౫, న్యాసఉవా చః-
షా ఇ క ల
శు త్వా తు పార్టివ మ్యైతత్సంవ 58 పముదంగత్భ వతావదహమసప్నేవం శక్ష్ను
Uy ఫై ౬ ఆవ ఖ క ఖీ
యామితి సోజ బవీత్‌ * ౬. తతొ మరుత్తమున తో వాచా నిశ్చ ర్త్సృయన్నివః
వో స వ
ప్‌ - పునః పునర ల, ప్‌
రూక్రుయా బ్రాహణా రాజక పునః పునరథా బ ౭ వాత స ధానేన మయా
స్వచిత్తవళవర్తిన్కా ఏవం వికృతరూజేణ కథం యాజితుమి చ్చసి, రా, భాాతా
మమ సమర్థశళ్చ వాసవేన చ సంగత% వర్తతే యాజనే నైవ తేన కరాణి కారయ,
౯ా,గార్హస్థ్యం చైవ యాజ్యాశ్చ సర్వాగృహ్యాశ్సి దేవ త, పూర్వ చేన సమాతీ వం
శరీరం వర్ణితం త్విదమ్‌. ౧౦. నాహం లేనాననుజ్హాతస్తాా మావిక్షిత కరి చిత్‌
లు దా ఆని యా థి
యాజయయం ర థంచిిద్వె స హి పూజ్యత మో: మమ. ౧౧. సత్వం బృహన్పతిం

{184 - శ్రీమవాభార లే, అక్వమధవర్వణ . (అధ్యా

గళ్ళ త్రమనుజ్ఞావ్య చావజి, తరతోఒవాం యాజయిజే మ్య్‌ శ యది యమ్హుమి కే హే
చ్చసి, ౧౨. మరు త్రఉవాచ: -బ్బహ స్పతిం గతః ఫూర్వమహం సంవ ర్త తచ్చృుణు,
న మాం కామయళతే యాజ్యమసౌ వాసవకామ్యుయా, ౧౩. అమరం యాజ్య
మాసాద్య యాజయి పే నమానుషమ్‌, శక్తే ణప తిపద్ధో ఒహం మరుత్తం మాస్మ
యాజయ. ౧౪. స్పర్గతే చ మయా విప్ర వ వ సలు పార్ధిశ్కి వవమ స్తం
ఛావ్యుకో భాొత్రా "తే బలవృ త్రవ+. ఆ) సమామభిగతం ప్రేమా యాజ్య తేన
బుభూ వతి, చేవ రాజం సమాశ్రిత్య అద మునిప్రుంగవ. ౧౬. సోజ హమిచ్భామి
భవతా సర్వ సేనావి యాజితుమ్క్‌ కామయే సమతికాంతుం వాసవం త్వత్కఫతె
నుణః ౧౭,న హిమే వర్త శే బుద్ధిర్షంతుం బ్రహ్‌ "ఫృవాన్పతిమ్‌, వ త్యాఖ్యాత
ళ్చ -తేనాసి సి రథాఒనపకృతే స నతి, సక ప రఉవాచ: -చికీర సి సి యథా కామంసర మేత
త్వయి ధు)వమ్‌, యది స ర్వానఖిప్రాయాక- కరాసి హు; పార్థివ. ౧౯. యాజి
మానం మయా హీ త్వాం బృవాస్పతిపురందర్కా ద్విషేళాం సమభిష్రద్ధా వేత
చేకం సమర్థ యే, 20, త త్ర కథం మే స్యాత్సత్వం నిన్సంశయం కురు,
కువీతస్తా(ం నహీదానీం భన్మీకుర్యాం సబాంధవమ్‌. ౨౧. మరు త్తఉవాచ:--ా
యావ త్తే పేర్సహస్రాంళుస్తి మరం శ్చాపి పర్వ తాకి శావల్ల్‌* కాన్న లేఛయం త్య చేయం
సంగతం యది. _౨_౨9 మౌావావీ శుభ బుద్గిత్వం లభేయమితి కరిచిత్‌ ,
విషయైస్పంగతం ఇాస్తు త్య చేయం సంగతెం యది. ౨౩. సంవ ర్రఉవా చా
ఆవిథీత శుభా బుద్ధి! శ్రూయతాం తవ కర్మసు, యాజనం హీ మమాష్యేవం వ ర్రతే
హృది పార్థివ. ౨౮, అభిధా న్యేచ తే రాజన్న క్షయ్యం దృవ్యము త్తమమ్‌, యేన
'బేవా౯ సగంధర్వా౯ శక్రం చాభిభవిష్యసి, 9౫, నతు మే వర్తతే బుద్ధిర్ధ నే
యాః బ్యేషు వా ఫునః, వివ్రీయం తు కరిప్యామి భాంతుకృం దృస్య చోభ యోః.౨౬,
గమయిప్యామి శ శ్రే ఇ సమతామవి తే ధ్రువమ్‌ ప్రియం చతే కరిప్యామి సత్య మేత
దృ )ఏమి తే, ౨౭,
అం బ్రతి అశ్వ మేధిక పర్యాంతర్లత అశ్వ మేధపర్ష్టణ్క స్లమోఒధ్యాయ.%్ని..
సంవ_ర్త ఉవాచ:.___గిరేర్చి మవతః పృే. ముంజవాన్నామ పర్వతః, తవ్యతే
యత్ర భిగవాంస్తపో నిత్య ముమాపతిః, ౧. వనస్పతీనాం మూలేషు శృంగేషు
వవ ముషు చ, గువోసు శై.లరాజస్య రమ లేస్మ యథాసుఖమ్‌. ౨. ఉమాసవాయోా
భ గచాళా యత్ర నిత్యం మ హాశ్వర!, ఆశే ఛూలీ మహాతేజా నానాభూతగణా
వృతః, 3, తత్ర రుద్రాశ్చ సాధ్యాళ్చ విశ్వేఒథ వసవస్తృథ్యాయమళ్చ వరుణశ్చ్చెవ.

తా) ఆశ్యమేధిక పర్యణి, అప్టమోఒధ్యాయః, 11835

కు బేరశ్సు సహోనుగః. ర. భూతాని చ వీికాచాశ్చ నాసత్యావశ్వినా తథా, గంధ
ర్వాప్పరస్మశ్చెవ యూ దేవక్షయ స్తథా. సో, అదిత్యా మరుతశ్చెవ యాతు
ధానాళ్చ సర్వశ్క ఉపాసంతే మహాత్మానం బహురూపముమాపతిమ్‌, ౬, రమతే
భగవాంస్తత్ర కుబేరానుచరైస్సహ్మ వికృతైర్వికృతాకాంైః శ్రీడద్చిః పృథివీ
ఉర ~ [a జ స a

పతే. ౭, శ్రీయా జలక్‌ దృశ్యతే వై బాలాదిత్యసమద్యుత్కి న రూపం శక్యతే
తస్య సంస్థానం వా కథంచన, ౮. 'తేజ స్పవశ్చో వీర్యం చ నిర్లేషుం జయ తాం వర,
నోవ్హం న శిశీరం త్ర, న వాయుర్న చ భాస్క.రః. ౯,న జరా వుత్పిపాసే వా న
మృత్యుర్న భయం నృప్క తస్య శైలస్య పాళ్ళేషషమ సకేరిము జయతాం వర, ౧౦.
బుతవో జాత రూపస్య రశ్మయన్సవితుర్యథ్యా రక్యుంతే తు కు బేరన్య సహాయొరుద్య
తాయుధై!, ౧౧. చికీర్ణ ద్భిః కు బేరస్య ప్రియం రాజన్న హాత్తనకి తగా భగవతే

రి

కృ ఆశ్వ నమళ్శ్ళర్వాయ వేధనే, ౧౨, రుద్రాయ శితికంఠొయ సురూపాయ సువ
ర్చస్తే కపర్టినే కరాళాయ హర్య'క్లే వరదాయ చ, ౧౩. త్య 9కే పూస్ణ్రోదంత
ఛిచే వామనాయ శివాయ చ, రయూూమ్యూయావ్య _క్షరూ పాయ సదష్భ్భ త్తే శంకి'
రాయ చ. ౧౪ కేమ్యాయ హరిశకేశాయ స్థాణవే పురపాయ చ హారి
నేత్రాయ ముండాయ కృళాయోత్తారణాయ చ. ౧౫, భాస్కరాయ సతీర్రాయ
'దేవదేవాయ రంహానే, ఉప్పపిణోే సువకా రకు సవాస్రాకాయ మోథు పే, ౧౬,
గిరిశాయ పృశాంతాయ యతయె చీరవాసశే, బిల్వదండాయ సిద్ధాయ సర్వదండ
ధరాయ చ.౧౭మృగవ్యాధాయ మహా శే ధని నే౭ థ భనాయచ్య వరాయ వ్యోమ
వక్తాయ సిద్ధమం త్రాయ చక్రమే, ౧౮. హిరణ్య బావావే రాజన్ను గాయ పతయే
దిశామ్‌్‌, లేలీవానాయ గోప్తాయ ప పు వృవయే ౧౯. పశూనాం వతయే
చెవ భూతానాం వతయె నమః, వృపషాయ మాతృభ కాయ సేనాన్యే మధ్య
మాయచ. ౨౦. స్తువహస్తాయ మతయే ధన్వినే భార్లవాయచ్క అజాయ కృష్ణ
నేత్రాయ విరూపాశైూయ చై వహ. ౨౧ తీక్చదంస్టాగయ తీక్షాయ వె శ్వానర
ముఖాయ మవోద్యుత యె౭.నంగాయ శరా షయ పతయే దిశామ్‌, ౨, విలోహీ
తాయ దీపాయ దీపావాయ మహోౌజస్కే కపాలమాలి నే నిత్యం సువర్గ్ణమకుటాయ
చ. ౨౩. మహాదేవాయ కృస్లాయ త్య 0బ కాయానఘాయ చ క్రొధనాయ నృశం
సాయ మృదవే బిహుశొలినే, ౨౮, తథా ఉగ్రాయ పతయే పళవే క్స్‌ త్రివాససే,
దండినే త ప్రతపసే తై వాక్రారకర కో, ౨౫ సహస్ఫీశిరసే చెవ సహసిచర
ణాయ చృ నమ్శ/శ్రిపురనిఘ్నాయ వసురూపాంమ దంష్టి ణే, ౨౬, వను రేతస్సు

1136. " శ్రీమహాభార లే అళ్వ మేధపర్యణి (అధ్యా,

వఫుపే. అనంతాయ మహాద్యు తే, పినాకినం మహో బేవం మహాయోగినమవు
యమ్‌. .౨౭. త్రికూలహ స్త స్తం వరదం Kk an భువ నేశ్వరమ్‌, త్రివురఫ్నం తిన
యనం తలో శనం మహొజసమ్‌. . సృభవం సర్వభూతానాం థారణం వ
ధరమ్‌, ఈశానం శం%రం శర్వా శివం 'పశ్వేశ్వరం భవమ్‌. ౨౯, ఉమాపతిం
స స విశ్వరూపం మహహేా వాశ్వానమ్‌, పిరూపాక్షం దళ భుజం దివ్యగోవృవభ
ధ్వజమ్‌. 30. ఉం నాగా నవం రొద్రం శర్వం గారీశ మాశ్వరమ్‌, నిల్రికంఠ మజం
శుకం పృథుం పృథుహరం వరమ్‌. 3౧, విశ్వరూపం విరూపాత్ష్సం బహురూప
ముమాపతిమ్‌, ప్రణమ్య రిరసా చేసన మపంగాంగహారం హరమ్‌, 3౨,శరణ్యంశ రణం
యాహౌ మసహోజీవం చతుప్పఖమ్‌, ఏవం కృత్వా నమ సె మపహోాచేవాయరంహాసే
33, మహాత, నే క్రైలిపలే తత్సువర్షమవాప్ప సస, ప గ్షమాహారిప్యంత_స్పత సత్ర
గచ్చంతు తే? నరాః.3 ౪౮, ఇత్యుక్తం సవచ సేన చే కారంధ మాత జ, శక్‌.
మానుషం సర్వం చ యజ్ఞస్య సంవిధిమ్‌ 3౫. సౌవగ్లాని చ భాండాని సంచక్రు,
స్తత, శిల్పిన్క, బృహస్పతిస్తు తాం స్రుత్వా మరు శ్రస్య మహీపతే, 3౬, సమృద్ధి
మతిచే వేభ్య స్పం తాపమక రోద్భ శ మ్‌, సతప్యమానో వై వక్ష్యం కృళత్వం బాగ
మత్పంమ్‌. ౩౭. భవిష్యతి హి మే శ్రుస్సంవరో వసుమానిత్కి తం శ్రుత్వా భృశ
సంక పంచే వరాజో బృహాస్పలీమ్‌, అభిగమూ్య్యమర వృత! పోవాచేదం వచ సృదా,3౮.
| అ ఇతి ఆశ్వ మేధిక పరా (ంతర్లత అశ మేధ పర్యణి, అప్ప మోఒధ్యాయః.

ఇం దఉవాచ-:కచ్చిత్సుఖం స్వపిపి. త్వం బృహస్పతే కచ్చిన్ననోజ్ఞాః పరివార
కాస్తేక చ్చిభ్రేవానాం సుఖకా మోజషసి విప్ర, కచ్చిభేవాస్తా go క ౧,
బృహస్పతిరువాచ:-సుఖం స్వవె శయనే దేవరాజ తథా మనోజ్ఞ; వరివారకా మే,
తథా'బే వానాం సుఖ కా మోజస్సె నిత్వం చేవాళశ్చమూం సుభృళం పాలయంతి,౨. ఇంద్ర
ఉవాచ;-కుతో దుఃఖం మానసం చేహూజంవాపాం డుర్వివర్ల శ్చ కుత స్త (మద్య,
ఆచక్ష ఏమే బ్రా బ్రాహణ యావ దేశాన్ని హని న్రిసర్వాం_స్పవ దుఃఖక ర్యాక్‌ 3. బృహస్పతి
రువొ చ;-మరు క్రమాహుర్త రఘవలా యక్ష్యమాణం మహాయశ్ఞే నో త్రమదశ్రీ చేన,
సంవరో క మే శ్రుతంయ విచ్చామి న సతం యాజయేత ర.ఇంద్ర ఉవాచ-
స ర్యాక్‌ శకావూననుమయావో2సి వ్‌, య_స్ట ఏం డేవానాం మంత్ర విత్సవురో ధాకి,
ఉభా చ లే నరామృత్య్యూ వృతీత్‌" కిం సంవర్హ స్తవ కర్తాద్య విస్త. ౫. బృహస్పతి
రువాచ;-బేవై స్పృహా త్వమసురాకా ప్రణుద్య జిఘాంస సే చాప్యుత సానుబంధాల్కా
- య యం సమ్మాద్ధం పశ్యసి తశ్రతత, దుఃఖం సవల్నేషు సమృద్ధిభావక. ౬,

ణా] ఆశ ఏ మేధిక పర్వణి, నవమో.ఒధ్యాయేః. 1187

_అతోజఒస్మి దేవేంద్ర వివర్ణరూహః సభత్ర్నో మే వర్తతే తం నిశమ్య, సర్వోపామై

ర ఘవళా సంనియచ్చ సంవ రం వా పార్థివం వా మరుత్తమ్‌, ౭. ఇంద్ర ఉవాచ:-
వహీ గచ్చ పృహితో జాత వేదో బృహస్పతిం పరిడాతుం మరు శ్రే, అయం వె త్వాం
యాజయతా బృవాస్పతి స్తథామరం చెవ క్రరిష్యతీతి, ౮, అగ్నిరువాచ;-ా
అహాం గజా స తవ శ కాద్య దూతో బృహస్పతిం పరిదాణతుం మరు త్తే, వాచం
సత్యాం పురుహూ కస్య కర్తుం బృహాస్ప తేళ్చావచితిం చికీర్తుః. డా వ్యాసఉ వాచ:
త్య ప్రాయాద్దూమ శేతు రృహాతా వనాని సర్వాణి విరుధ క్చాపమృద్న౯, కామా
ద్ధిమాం తే సరివర్హమానః కాష్టాతిగో మాతరిశ్వేవ మర్ష౯, ౧౦. మరు తృఉవఐ"చ:-
ఆశ్చర్య మద్య పశ్యామి రూవిణం వహ్నిమాగ౯మ్స్క్‌ ఆసనం సలిలం పాద్యం గాం

చోపానయ వె మునే ౧౧. అన్నిరువా చ; ఆసనం సలిలం పాద్యం (వతీనందామ్‌ .

'లేఒనఘ, ఇద్రేణ తు సమాదిస్టం విద్ధి మాం దూతమాగతమ్‌. ౧౭. మరు త్త
. న్‌ అభాందా్యా స్యా. 0 న జే ధ్ర (
ఉవాచ:--క చ్చిచ్ళ ౧మౌాక్‌ దేవ 5 జస్సుఖ్‌ చ క చ్చిచ్చాన్మా౯ వ్రీయతే ధూమ
శేతో?, కచ్చిద్దేవా అస్య వో యథావత్స)బ్రూహీ త్వం మమ కా_-క్ట్ర్నేష్ణన దేవ,
MEE అగ ద న ర్‌ |
౧౩. అగ్నిగువాచ; ఫర్ట్‌ భృశం సుసుఖ పార్థి వేం ద్ర వ్రీతిం చేచ్ళత్య జరాం
వె త్వయా సీ బేవాళ్చ సర్వే వశగా స్తస్య రాజ౯ సందేశం త్వం శృణు మే
జీవరాజ!. ౧౪. యదరం మాం పాహిణో త్త ృత్స కాళం బృహస్పతిం రః
ఠా థి WU క
పరిదాతుం మకుత్త ఆయం గుగుర్యాజయతాం నృప త్వాం మర్యం
సంతమదురం త్యాం కరోతు. ౧౫. మరు త్తఉవాచవాాసంవర్తోఒయం యాజ
యిణా ద్విజో మూ బృహస్పతేరంజలిలేష తస్య; నె వానా యాజయిత్యా
నుహేంద్రం మర్హ్యం సంతం యాజయన్నద్య శో భేత్‌. ౧౬. అగ్నిరువాచ:-యే
వె లోకా బేవలో కే మహాంతః సంపొప్ప నే తా౯ చేవరాజపసాదాత్‌, త్వాం
౬. అణ ఫ్రీ Uy :
చేదనా యాజమేదై ( బృహస్పతలిర్నూ నం స్వర్తం ణం జయేః కీర్తియు కః, ౧౦౬
తథా లోకా మానుపా యే చ దివ్యాః ప్రజాపతేశ్చావి యే వై మహాంతకి తే.
తే జికా చేవ BS చ స్పిత్సే షం బృహాస్పతీ రార్టజయే చ్చేన్న లేంద, ౧౮ సంవ
రఉవాచ'__నూ'సెవత్వ.. పునరాగాః కథంచిద్భ్భ హస్పతిం పరిదాతుం ము త్తే,
మా ఇి(ం ధ్‌ తే చవ్వుపా దారుణేన స క్రద్గోఒహంపావక త్వం వీబోధం, ౧౯% -
వ్యాసఉవాచ:-తతో చే వానగమద్దూను శేతుగ్లావోద్బీతో వ్వథితో ఒశ్వత్తపర వత్‌,
లి థి ది ఇ థ్రీ థి ౯౩
తం వై దృష్టా క ప్రావా శక్రో మహాత్మా బృహస్పతే స్పన్నిధా హవ్యవాహహమ్‌. ౭1),
యస ఏం గతః పృహింతో జాతి వేదో బృహాస్నతిం పరిదాతుం మరుళ్ష్య తత్కిం
క్ల 143 స ' . పరో

1188: శ్రీమవాభారతే అశ్వమేఫపర్వణే . + . (అధ్యా.

ప్రాహ సన్ఫపో శుక్యమాగ కచ్చిన్యచః వలిగృవ్లాలి తచ్చ. ౨౧, sss
న్‌ శే వాచం రోచయతే మరుతో బృహస్పతేరంజలిం ప్రాహిణోత్స% సంవర్తో మాం
యాజయతే త్యు వాచ పునః పునస్పమయా ప్రోచ్యమాన!. ౨౨ ఉవాచేదం
మానుపొ యీ చ జిళూర్చ నప వ బాపతే కే చ లోకా మవా.త$, + తాంక్సేల్ల భయం
సంవిదం తేన క్యా న. నె చ్చేయగుతి ప, వ వీళ్ళు, 9౩. ఇంద్రఉ వాచ; వున
య పార్థివం త్యం సమే్యూ వాక్యం మదీయం ప్రావయస్వార్థియు క్ర క్స్‌ పునర్య
ద్యుక్లో న కరివ్య'శే వచ సెతత్రో నజం సంప్రహర్తా సి సి క Wr అన్నిరువాచ;-
గంధగ్వరాడ్యా. తయ తత్ర దూూతో భిభేమ్య హం వానవ తత్ర గంతుమ్‌,
సంరభ్ధో మామబ్రవీ శ్రీవ రోవ ఏ సవరో గ, వాక్యం చరిత బహచర్యః, es యద్వా
గశ్ళేః తి. క థందెద్భృ వాస్పతిం పరిదాతుం మూరు సే క దెపహేయం త్యాంచ
మ్రుపా డారుణేన సంప్ర ద్ద ఇతే గదవేహి శ క్ర ౨౬ కళ క్రఉవాచ;యాత్యమేవా
న్యాకా డవానే జాత వేదో న హా లెషదన్ఫో "విద్యతే భస్మ స కరా, త్వం సంస్పర్మా
శ్చిర్యలోళో చిభేతి అ శ్‌ చేయం వదసె హవ్య వాహ. ౨౭ అగ్నిపవాచ;--ఏివం

. జీవేంద, పృథిప్‌ం చ సరం సం వేష్టయే స్థం న స్వబలేనెవ శ ర్స్‌ వఏవంవిధ నే న్వేహ

నర్‌ క్‌ ర్‌ధం మృ తీ స్త్రిదివం ప్రా పాగ్గహార ౨౮, ఇద్రజివాచు న గండికా
కార యోగం కు పర. ప్రవిబామి వశే పేళ, న దుర్చ లేఒపి పృ వ హూఠామి
వజ ళో మే సుఖాయ వ హెరేత మ ర్త ౯. వ్రవాజయేయు కాల
వా పృథివ్యా మహాకర్షం దానవానంతరిమైత్‌ , దివ! వ్రహ్లోనమవసాన
మానయం కో మం స. పృవారేత మానవః. * 30, తయ... “య త్‌
క్‌ ర్యాతిం చ్యవనో యాజయివ్యన్నహాశ్వభ్యాం సోమమగృవాదేకః, త్తం
కద్ధ పత్య'షేధీః వురస్తాత్‌ శ ర్యాతియడ్డం స్మర తం మహేం ద్ర, 3౧. వజ్రం
గృహీ క్యా చ వురందక త్వం సంప్రావోక్షీక ఏ ఫవనస్యాతిఘోే రమ్‌, సే విపు స్పృహ
వవ్రేణ బాహు వుపాగ్భన్ల+ త్తప వ జాతమన్యుః, 3 ౨. తతో" రోపా తృర్వతో
మర ౦ సపత్నం తే జనయామాస భూయకీ మదం నామానమనురం విశ్వ
రూపం యం త్వం దృష్ట్వా చక్షుషీ సంన్ఫమిోళః, :3, వానురేకా జగతీస్థా
తథైకా దివం గతా మహతి దానవస్య, సహాస్సం దంతానాం శత వయా
సుళ్‌క్షూనాం ఘోర రూపం బభూవ. 3౪, వృ త్తాస్ట్రూలా రాజత _స్తంభ వర్షా
దంస్టా9శ్చతసా9 ద్వే తే యోజనానామ్హ్‌ సతాం దంకా౯ విదశన్న భ్యధావ

ఏ
జ్ఞఘాంసయా శూలముద్యమృ ఘడ్‌. 3౫, అపళ్య స్త్వం తత్తనా ఘోరరూపం
ae న

౧౦.1 అశ్వమేధ వరత దళ్‌ మోఒధ్యాయ!, 1189

స స నె త్వాం దదృశుర్షర్శసీయమ్‌, తస్మాద్భీతః ప్రా పాంజలీ _స్తం మహర్షి మూగ
చ్చేథాశ్శ్ళరణందానవభ్ను. ౨౬ వా తాడ్గ రాద్భగివాబలం గరీయో న బ్రవాతః కించి
దన్యద్దరీ ౫౫ 8, నోఒహం జాన్‌ బ్రహ్మతేకో య ధా బన్ను సంవ రం ౧ శేకుమిచ్ళామి
ద్ద కి 3౭,
ఇతి అళ్వ మేధిక వ ర్వాంతర్షత అశ్వ మేధవర్వణి, నవ" మోఒధ్యాయః,
ఇంద దళవాచ; ఏవ మేకద్బృహబలం గరియో న బ్రావాణాత్కి. ంచి
దన్యద్దరీయ! ఆవిత్సీత స్యా థ బలం నమృమ్యే వంచి ప్రహరిష్యోమి ఘోరమ్‌.
౧ ధృత రాష్ట్రగ చ్చ పృహితోగ చ్చ తూర్షంసంవ _లైన సంగతంతంవదస్వ, బృహస్పతిం
త్యముపశిక్షస్వ రాజక వజృంవాతే పృహరిప్యూమి ఘోర మ్‌..౨. వ్యాసఉవా చ:
తతో గత్వా ధృతరాష్ట్రో” న చేంద్రం ప్రోవాచేదం వచను వాసవస్య, 3. ధృత
రాష్ట్రడఉవా చ గంధ రం వె ధృత రాష్ట్రం నిబోధ త్వా మాగతం వ_కుకామం
నరేంద్ర, ఐం (దక వాక నిం శృణు మే రాజసిిహ యతా ప్రవా లో కాధిపతి
ర ర వాతా, cp బృహస్పతిం యాజకిం త్వం వృణీవ్వ వజ్రం వాతేవ ప్రహరిష్యూమి
ఘోరమ్‌, వచశ్చేదేతన్న కరివ్యనే ఎన నూ పె-3జేశావదచింల్స్‌ కరా ౫
మరు_త్తఉివా చ;---త్వం వై వెళ ద్వేస్ధ ఫురందరశ్ళ ఎ విశ్వేచేవా వసవశ్చాశ్వినౌ చ,
మిత్రద్రో హే నిమ్హృతిర్నా స్తి లో మహ ణ్వాపం జ హహా త్యా సమం తత్‌, ౬,
బృ హస్పలి సజయ తాం మ హాంద్రం దేవే పం నజ భృ తాం వరిస్టమ్‌, సంవరో
మాం యూజమబుతాద్య రాజన్న నే వాక్యం తస్య వా రోచయామి, ౭.గంధర్వ
ఉవాచ;--ఘోరో నాద శ్మూూయ కం వాసవస్య నభ స్తలే గర్దతో రాజసింహ,
వ్య క్షం వజం మోకు తే తే మహం దః శ్నేమం రొజం శ్చంత్యతా మేవ కాల,
అ వ్యాసఉవా చ: ఇ త్యేవముక్లో ధృక రాసే) రాజా శ్రుత్వా నాదు నదతో
వాసవస్య, తపోనిత్యం ధర్మవిదాం వరినం సంత ర్భం తం జ్ఞాపయామాస కార్యమ్‌ ౯,
మరు త్రఉవా చః-ఇనుమా శ్లా నంస్లవమానమా రాదధ్వాదూరం కేన నదృళ్య తేఒద్య,
వృపచ్యేఒహం శర్మ విప్రే ౦ ద్రత్వత్తీ త్రః ప ప్రయచ్చ తస్తాదభియం వి పముఖ్య.౧౦,అయ
మాయాలివై వ్రిదికో వై ద్యోతయర దశ, అమాను పేణ ఘో శేణసదస్యా సిసి
ళాహీ నః, ౧౧ సంవ ర్థఉ వా చ భయం శ క్రాద్వే వలె లే రాజసింహ పణో
త్చ్యేఒహుంభయ మేతత్సు ఘఫోంమ్‌, సంస్తంభిన్యా విద్యయా హ్రీ ప్రమేవ మాశ్లై
స్వ్వమస్యాభిభవాత్నితీతి:, ౧.౨. అహం సం_స్తంభయిహ్యామి మాభైస్త ర్‌ం
శ క్షత" నృ సెర్వేపా మేవ జీవానాం శుయి తాన్యాయుఢాని మే, ౧౩. దిశో

1140 Fe శ్రీమహోాభార శై, అశ్వ మేధవర్వణీ _ | అభ్యూ,

న ౦ భజతాం వాయు కేతు వగ భూతా వర్ష తాం కాననేష్ము ఆపః ప్తవంత్వం
తరత వృథా చ సౌదామినీ 'దృశ్య తాం క. బిఖెస్త్యమ్‌, ౧౪. వహ్నీ శ్లేవ
స్తాంతు వా సర్వత స్తే కామా౯ సర్వా వర్గతు వాసవో వ్యా, వజ్రం కేశా
నైపయతాం వధాయ మహఃఘోరం ప్పపమానం జలెఘుక, ౧౫. మరు త్రఉవాచ:-
ఘోర శ్చాయం శ్రూయతే వై మహస్వనో వ డ్రాసె రవి సహితో మారుతేన,
ఆకా పూ మేవ చెన్యథతే ముహుర్తుహుర్న ముస స్వాస్థ్రం జాయ శే వి ప చాద్య,
_ ౧౬ సంవర్పఉివాచ;--వజ్రా జ్రా దూ చ్వ్యేతు భయం తవాద్య వాతో భూ'త్వా
హన్తి నరేంద్ర వజమ్‌, స త్వ కా [ వరమన్యం వృణేప్వ కొం తే కామం మనసా
సాధయామి, ౧౭. మరు తడి వాచ చఃాఇంద స్సాక్షూ తృహసా౭ భ్యేకు వి విప్ప హవి
ర్య ప్ర ప,తిగన్లోతు వైవ ) స్వం స్వం ధిన్ష్వంచై చెవ జువంతు చేవా పసరు. నోవ౦
పతిగృప్ణాంతు చైవ ౧౮. సంవ ర్తఉవాచ;--అయమి- దో హారిి రాయాతి
_ రాజ్‌ చేవైస్స్పశె (స్త గర్నితే తక స్తూయమాస్మ మంత్రాపహూతో యజ్ఞ మిదం
మమాద్య పశ్య సె నం మంత్ర విస్సా స్ప సకాయమ్‌. ౧౯ న శంపాయనఉవా చ;

తతో చేవైస్సపీితో చేవరాజో రథే యుకా౯ తొ౯ హరీ౯ వాజిముఖ్యాక
ఆయాద్యజ్ఞమథ రాజ్ఞః విపాసురావిక్షీతస్యా ప్ర మేయస్య నోమమ్‌, _౨౦. తమా
యాంతం సహితం దైవసంఘైః ప వృత్యుద్యయా స సఫురోధా మరు త్త చై పూజాం
'చేవరాజూాయ టన యథా శౌ త్రం విధివత్సీ) యమాణః a సంన ర్త
ఉవాచ;--స్వాగతం తే పుపహూతేఒహ విద్వ౯ా యజ్ఞో= ప్యయం సన్ని పా-తే
త్వయిీంద్ర కోళుభ్యతే బలవ త్రఘ్న భూయః వీబస్వ సోమం సుతముద్యతం

“. మయా. _౨౨.మరు తఉవా చి వెన మాం పళ నమళ్ళ్చ తేఒస్తు ప్రావ్లో యజ్ఞ

ల స్సషలం జీవితం మ్క అయం యజ్ఞం కురుతే మే సురేంద్ర బృహస్ప EE das
విప పృముఖ్య కి, ౨౩, ఇంద్ర, ఉవాచ; తి తే సరు మేనం తవోధ నం బృహస్ప తే
రనుజం తిగ్గ తేజసమ్‌, “యస్యాహ్య్వానాణాగతోజ. హంనశేంద. కీ వీ తిశేఒ ద్యత్వయి
మన్యుః ప్ర ప్రనప్తే! ౨౮, సంవర్తఉవాచ; యది వ్రీలే _స్వమసి వె చేవరాజ తెస్తా
త్స యం శాధి యై విధానమ్‌్‌ స్వయం కురు సర్వా౯ సుశేం ద ద్ర
జా నాత్వయం సర్వలోకళ్ళ చేవ. ౨౫, వ్యాసఉవాచ; వవము _కస్త్యాంగిర సే స
న్‌ క్రృస్సమాది దేశ స్వయ మేవ దేవా౯ా సభాః క్రీ యంతా మూ సథాశ్చ ముఖ్యాః
సహాసిశ శ్ర తభూతా సృవృద్దాః; ౨౬. కీ క గూడా! కురు లెరోహణాని గంధ
రాణా మస్సరసాం చై చెవ ఘన్‌, యత్ర నృత్యేరం _స్ట వరస స్సమస్తాస్స ఏరో సైగ

రగ] ఆశ్వ మేధిక పర్వణి ఏశాదశోఒధ్యాయ:, il4l

పమః కి యతాం యజ పాట ౨౭. ఇత్నుకాసే చక రాశు పతీతా దివౌకస
WU వ లిం “౮ Uy
స క ర్‌ రా
శృకృవాక్యా న్న రేంద్ర, తతో వాక్యం వానా రాజానమిందృః చ్రీతో రాజక
పూజ్యమనో మరుత్తమ్‌. _9౮. ఏపత్గయావామిపహా రాజ్‌ సమేత్య యే
అ 5 ఆ జీ జాగ శ నీ ద్‌
చాప్య నే శవ పూర్వే నరేంద్ర, సర్వాళ్చాన్వా దేవతాః ర్రీయమాణా వావి
స్తుభ్యం పృతిగ్భస్తాంతు రాజ౯. ౨౯. ఆగ్నోయం వె లోహితమాలభం తాం వెళ్ళ
దేవం బహురూపం పీ. రాజా నీలం చోవోణం మేధ్యమప్యాల భం తాం చ
ED HE a శి “ నా 5
wg సంప దాం ద్విజ గా JE 30. తతి యజ్ఞో వవృ భే తస్య రాజ్‌
యత్ర దేవాః స్యయమస్నాని జి లంకా శక వా హృణెః ఫూజ్యమాన స్స
స్యోఒ భూద్దరిమా౯- 'చేవరాజః, 3౧. తతస్సంన_ర్హశ త్య గతో మహా త్తా
యథా వహ్నిః ప్రజ్వలితో ద్వితీయః, హవీంవ్యణై ప రాహ్యయ౯ దేవసంఘాకా
జుహావాగ్నా మం తృవత్సు పతీతః, 3౨. తత; వీ త్వా బలభి శ(ోమమ
గం యే చాప్యన్యే సోమపా 'చేవసంఘా:, స్వేషు నుజ్జు తాః వ్రయయు;
పార్టి వేన య థాదో పం తర్సి తాః వ్రీతిముతః, ఏ 3. తతో రాజూ జాతరూపస్య
రాశీ వదే పదే కారయామాఃస హృష్ట, ద్విజాతిభ్యో విసృజ౯ా భూరి విత్తం
రరాజ విత్తేోే ఇవారిహంతా. 36. తతో విత్తం వివిధం సన్నిధాయ యథో
త్చాహం కారయిత్యా చ శోశమ్‌, అనుజ్ఞాత గురుణా సన్ని వృత్య వనవాస గామ
ఖలాం నె'గరాంతామ్‌. 3౫%, వకంగుణః స బభూవేహ రాజా యస్య కత తత్సు
వర్గం ప్రభూతమ్‌, తత్త్వం సమాదాయ న7ంద విత్తం యజస్వ చేవాం స్పర్స
యానో విధానెః, 3౬ వైశంపాయనఉవాచఃతతో శాజా పాండవో హృష్ట
మ ~ వో ~ 5 | “న్నే _
రూప శ్ళుం త్వా వాక్యం సత్యవ త్యాస్సువేస్య, మనశ్చ కే తెన వన యష్టుం
తతోఒమా తె ఏ రంత్రయామాస భూయః 38.
= ల
బ్రతి ఆశ్వ మేధిక పర్యాంతర్లత ఆశ్వ మేధ పర్వణి, దశ మోఒధ్యాయ!.
qn స్ట య్య 9 ఛ్‌ వో
దైశంపాయడివాచః ఇత్యు కే నృపతౌ తస్ని౯ వ్యా సేనాద్భుతకర్మణా,
వాసుదేవో మవోలేజా సతో వచనమాదచే, ౧. తం నృపం దీనమనసం నిహత
జాతి హొంధవమ్‌, ఉపఫ్లుతమివాదిత్యం సధూమమివ పొవకమ్‌. ౨. నిర్విణ్సమనసం
లా
పార్థం జ్జ త్వా నృష్టికులోద్భహాః, అ శ్వాసయకా ధర్మసుకం వ్రవక్తుముపచ క్ర మే,
3, వాసు చేవట్‌ వా చవలా-సర్టం జింహూం మృత్యువద మారవం బ హాణః పదమ్‌,
జ ౮
ఏ తావాళ౯్‌ జానవిషయ;ః పలాపః కింక రివ్యతి. రీ, నెవ లే నివీఠతంకర నెవ తే
రః న, ర ౮ త్రీ ఇఒ
న! య
శ త్ర జితాశి కథం శత్రుం శరీరస్థమాత్మనో నావబుధ్య స అత్ర కే నర

114... శ్రీమవాభార తే, త (అధ్యా.

యిహ్యోమి యథా ధర్మం య భా శుతమ్‌, ఇంద్రస్య సహా వృత్రేణ యథా యుద
మవ ర్రతే, ౬. వేం | వృథిప హా పురా కిల నరాధిప స దృష్ట్వా పృథివీం
వ్యాప్తాం గంధస్య వివయీ హృతే, ౭, ధరాహరణబుష ధో వివయస్సమపద్యత్క
శత కృతుళ్ళుకోపాథ గంధస్య విషయే హృతే. ౮. వృత్రస్య సతతః న్రద్ధో ఘోరం
వృమవాసృజత్‌ , స వధ్యమానో వటజ్రేణ సుభృం భూరితేజసా, ౯, వినేశ
సహన తోయం జగ్రాహా విషయం త$ఖ అప్పు వృ త్రగృహీ తాసు రనే చ
విషయే హృతే. ౧౦. శత క తురత్‌క్రుద్ధ స్తత వ జృమవాసృజత్‌, స వధ్య
మానో వణ తనీ ని న్నమికి తేజసా, ఎల సహసా జ్యోతిక్టగావా
వషయం తత్శ వ్యా్షే బ్‌ స్యేతిషి. నృత్రేణ రూపేఒథధ వివయీ హృతే.
౧౨. శిర క్రతురతిక్రద్ధ స్థృత వజ మవాసృజత్‌, సవధ్యమానో వద్రేణ
తస్మిన్న మితి తేజసా, ౧౩. పివే, సహసా వాయుం జగ్రాహ విషయం
తెరు వ్యా స్తే వాయా తు వృత్రేణ స్పశ్నే౭ భనిషయే హృతే, ౧౮.శతక్రతురతి
క్రద్ధస్త లే వ జ్రమవాస్ఫజత్‌, సనధ్య మానో వచే ఇ తెసి సిన్నమితే తేజసా, ౧౫.
తళ? మఫేదుద్రావ జగ్రాహ విషయం తేతేకి ఆక జప వృత్రభూతేఒ ధశ బ్దేచవిషయే
= హృతే. ౧౬. "శల క్రతురభి శ్రద్ధ స్తత్ర వజ మవాసృజత్‌ , స వధ్యమానొ' వద్రేణ
తసి సిన్నమిత తేజసా. ౧౭. వివేశ సహసా శక్రం జగ్రాహ వివయం గతః, తత,
వృత గృహీకేస్య మోహాస్సభ వన్న పాక్‌, ౧౮. త కేణ తం తాత స్‌! పళ్ళి
బోధయర్‌, తతో వృత్రం కరీరస్థు జఘాన భరతర్షభ. ౧౯. కత క్ర తురద్భ శ్యేన
పి జోతీపానకి శ్రుతమ, ఇదం ధర రహాస్యం వై "వె శ శేణోక్టం మహర్షిష్కు బుషి భి
శ్చ ee ప్రో క్షం ౮ లెన్ని బోధ నరాధిప. ౨౦.

ఇతి “త్రశ్వ్యమేధికపన్వాంతర్షత అశ్వ మేధపర్యణి వశాదకోఒధ్యాయః.

వాసు దేవఉవాచ; -ద్వివిధో జాయ తే వ్యాధి వ్యారీరో మానస స్తథా,
పరస్పరం తయోర్టన్న నిర్ద ఏద్యంనోపవ లేం, శరీరే జాయ శే వ్యాధిక్నారీరస్స
నిగద్యతే, మనసో జాయ తే వ్యాథి రానస స్స నిగద్య తే, 2, రీతోన్లే. దైవ
వాయుక్చ గుణా రాజ౯ కకక శేషం గుణానాం సామ్యం చ తహ మ్మ స్వస్థ
లవణమ్‌.3. ఉనే మన బాధ్యతే న్‌త్రం శీ తేనోప్తం చ బ' ఛ్య తే సత్వం రజ స్తమశ్చేతీ
( అత్మ a స స్కృ లః. ర. తేపాం హా సామ్యం పే త్రేదాహుః స్వస్థ
లక్‌ లేపా మన్యత మోల్స్చే కే విధానముపదిళ్యతే, ౫. వా రేణ బాధ్యతే నోర!
హార్షళ్ళోశేన. బాధ్యతే. కళ్చిద్దుఖే వర్తమానస్సుఖస్య సృక్తమిళ్ళతి. ౬, కళ్ళి

౧౩.) ఆశ్వ వే ధికపర్వణి, ల్రయోదకోఒధ్యాయః, 1148

త్పుఖే వర్తమానో దుఃఖస్య సృర్తుమి చృతి, సత్వం న దుఃఖ దూఃఖస్య నసుఖీసు సుఖస్య
వా.౭. సృర్తుమిచ్చసికొంత్రే డు డైవుహి బలవ త్తరమ్‌ అథవా తే స్వభావోఒయం
యేన పొాగ్టావకృష్య సే ౮. దృష్ట్వా సభాగ తాం కృష్ణా మేక వస్తాం రజస్వలామ్‌్‌ మివ
తాం పొండువు త్రాణాం న తస్య స్మ స్థర్తుముర్హ గిగా వవ్రాజనం చ నగరాదజినె నైశ్చ
వివాసనమృమవోర ణ్యనివాసశ్చ న తస్యస రు మర్హసి, ౧౦. జటాసు రాత్సరి కేశ శి
త్ర నేనేనచాహవళ, సెంధవాచ్చ పరి న్లేశో నళెస్ల సృర్శుమర్హసి, ౧౧. పునర జ్ఞాత
చర్యా యాం కీ చ కేన పదావధ్క యాజ్ఞ నేన్యా స్తథా వ న తస్య స్థ రుమర్హ్యసి
౧౨.యచ్చ లే దోణభీషాభ్యాం యుద్దమాసీద రిందము మనసె కేన యోద్ధవ్యం తత్తే
యుద్ధముపస్థితమ్‌. ౧౩, తేస్తాదభ్యు పగంకెవ్యం అుద్రాత భరతర్గ భ్య పరమ
వ్య శ్రేరూపస్య పారం యుక్వా స్వక్‌ ర్య ఫి; ౧౪ యత్ర నైవ శరైః కార్యం న
భృ-తె కర్నచ బంధుభికి . నె కేన యోద్గన్యం ఇకక యుద్ధముపస్థితమ్‌. ౧౫.
తసి న్న నిగ్సి కే యుద్జే కామవస్థాం గమిమ్యస్కి వతద్‌జ్ఞాత్వా తు కొంతేయ కృత.
కృతో భవిష్యసి, ౧౬ ఏతాం బుద్ధిం పనిశ్చిత్య భూ తానామాగతిం గతిమ్‌,
వీత్చపై తామహం వృతం ఖాధి రాజ్యం యధథోచికమ్‌, ౧౭.
ఇతి ఆశ్వమేధికవ ర్వాంతర్లత అశ్వ మేధపర్వణి, ద్వాదళోఒ ధ్యాయః,
పం పాన. బాహ్యాం దృవ్యముత్సృజ్య సిద్ధిక్భ వతి భారత
ఇారిరం ద్రృవ్యముత్సృృజ్య ల వా నవా, ౧ బ'వ్యా ద, వ్యవిము క్షస్య
శారీరస్య చ గృహ్యత% యో ధర యత్సుఖం చైవ ద్విషతా మస్తు త త్తణఖా౨
ద్యరశ్షరస్తు భ వేన్టృత్యుత్త్యువమరం బృహ శాళ్వతశమ్‌మ మేతి చ భవేన నృృత్యుర్న
మమేతి చ శాళ్యతమ్‌. 3. బహృమృత్య్యూ తత్రో రాజన్నాత్త న్యేవ వ్యవస్థితె,
అదృశ్యమానౌ భూతాని క క గ, అవినాశ్‌ ఒస్య సల్యేస్వ
నియతో యది భారక్క భిత్వా శరీరం భూణానామహీ-సాం వతిపద్యతే. సి,
లశ్ధ్యాని పృధ్ధిఏిం కృత్స్నాం సహా స్థావరజంగమామ్‌ మమ త్వం యన్య నై వస్యా
త్కింతయా స క రిప్వున్‌, ౬. అథవా వసతేః పార్ధ ననే వన్వేన జీవికి మమతా
యస్య ద్ర వ్యేషు మ కోరాస్యే స వర్తతే, ౭. గాహ్యోంతరాణాం శత్రూణాం
స్వభోవం పశ్య భారత యో న పక్యేతి హ్‌ ముచ్యతే సముహాభ యాత్‌ ,
౮ కామాత్రానంనప్ర న ంసంతి లో క నేహాకామా కాచిదస్తి ప పృనృ త్తి? స్వే
కామా మనసోజంగవ్ర ఘా తా యాక్‌ పండిత స్పృ్రహరతే విచింత్య. ౯ భూయో
భూ యో జన్మనో౭.భ్యాసయోగాత్‌. యోగీ యోగం సార మార్గం విచి.త్య, దానం

టా

1144... శ్రీమవోభారలే, అళ్యమేధపర్వణి [అధ్యా

చ వేదాధ్యయనం త్రపళ్ళ కామ్యాని కొరాణి చ వెదికాని, ౧౦. వతం యజ?
| ఇ cin © =
నియమా౯ ధ్యానయోగా౯ కామేన యో నారభతే విదిత్వా, యద్యచ్చాయం
శాముయ తే సధరో నయో ధనా నియమస్తస్య మూలమ్‌. ౧౧. అత్ర గాధాః
శామగీ తాః క్రీర్హయంతి పురావిద్కు శృణు సంకీ ర్త్యమానాస్తా నిఖలేన యుధిస్టిర,
౧_౨.నాహాొం శ్రకో్ట౭.నుపాయెన హంతుం భూ తేన కేనచిత్‌ , యా మాం వృయతతే
హంకుం జ్ఞాత్వా పహరణే బలమ్‌. ౧౩. తస్య తసికా పహరణే పునః ప్రాదుర

క ఎం SN) ర భి
వాన్యుహహ్‌, యూ మాం పయత కే వాంతుం యశైర్వ విధ వశ 8 క ౧౮. జ్ఞ

మేప్వివ ధరాతా వునః పాదుగృవామ్యహమ్‌, యో మాం పృయత తే హంతుం

వేదె క్వేదాంత సొధ నః. ౧౫, నా వరేవీ(వ ధరాతా తస్య పాదుగర్శ వామ్న హమ్‌,
యా ట్ర థి 3 “వీ రా ఖా "ల

యో మాం పృయతేతే హంతుం థ్యాత్యా సక్యపరాకృమీ.౧౬., భావో భ వామి

తస్యా హూ.సచ మాం నావబుధ్య లే, యో మాం ప్రయతిలే హంతుం తపసా

సంశికీవ్రతకి, ౧౭. తత స్తపసి తస్యాథ పునః స్రాదుర్భవామ్యవామ్‌, యో

మాం "ప్రయకకే హంతుం వాయన గలు పండీశః, ౧౮. తిస్య మోకైరరం స్య
నృత్యాము చ హనసామి చ, అవధ్యస్పర్వభూ తా నామవామేక। సనాతనః, ౧౯
తస్తా _త్ర (మపి త: కాము లర, ధరో కురు ముహారాజ త త్తే చేస
భవిష్యతి. ౨౦. యజస్వ వాజి మే భేన విధివదశ్నీణావతా, అనె నైైళ్చ వివిధై
రజః * “మృ ద్ధిరా_ పదశ్లీ ణ ఓ ౨౧. మా తే వ్యథాస్తు నిహ తాక బంధూ౯
వీక్ష్య కు పునః, నశ క్యా స్తే పునర్హష్టుం యఒహ కాసి ౯ రణాజిరే.౨.౨. సత్వ
మిష్ట్వ్వా మహోయడ్జైః సమృబ్ధై రాప్తగక్షీ కాప లోనే చ్‌ రిం పశాం (వ్రాష్యు గతి
3 మగ్య్యాం గమిష్యసి. a
.. ఇతి ఆశ్వమేధిక పర్యాంతగ్గత అశ్వ మేధవర్వణి, (త యోదకోఒధ్యాయః.
_వెశంపాయఉవాచః ఏనం బహువిధై ర్వాకె ఏ ర్గునభి స్కై స్తపోధ నై,
సమాళ్య్ళన్యత రాజర్టి రృ తబంధుక్యుధిష్ట్మిరః.౧ సోఒనునీతా భగవతా విష్టర శ్ర వసా
స్వయమ్‌, దై గపాయనేన కేన జేవస్థా నేన వా విభుః, _౨, నార చేనాథ భీమేన
నకులేన చ పార్ధివ, కృన్న యా సహా బేచేన విజయేన చ ధీమతాః, 3, అనె నై్ట్చ
వురువ వ్యా ఘె ర్భాహణై CA స్పిదృష్టిఖః, వ్యజహాచో పు జం దుఃఖం సంతాపం
చైవ మానసమ్‌. ర. అర్బమా మూస చేవాంశ్చ బ్రాహ్మ ణాంశ్చ యుధిప్టిర 8, కృ త్వా
ప్రే కార్యాణి బంధూనాం స వునర్న పణ, అన్వకాసచ్చ థా పృథివిం న

RE ' 'E yt " గి, ( గా
Band ॥ i ul ou
pi

౧౫] ఆశ మేధి 1 పర్వణి, పం చదళోఒధ్యాయః, 1145

రాంబరామ్స్‌ వ శాంతచేతాః కౌరవ్య? స్వారాజ్యం ప్రాప్య కేపలమ్‌. ౬. వ్యాసం
©) yy
చ నారదంవైవ తాం శ్చాన్యాన బ వీన్న వో అక్యాసితోఒ శాం ప్రాగ్వ థె ర్భవద్భి

ఆద ర & NCD వి
_ర్భురిపుంగవైః 8, స సూక్షమనీ మే కించిద్వ ర్థళీక వివా విద్య లృేఅర్ధళ్చ నుమహాోకా

రాపో మేన యమక్లామి దేవతాః, ౮. వురస్క్తృ త్యాద్య భవతః సమానేష్యాూ

! మహే మఖమ్‌, హీమనంతం తష యా గుప్తా గమిప్యామః వీతామహ, ౯, బహ్యో
గ శ్చర్యో హీ చేశస్స శ్రూయతే ద్విజస త్తేమ్క తెఖా భగవతా చత్రం క ల్యాణం

ఆ

బహుభావి.తమ్‌, ౧౦. దేవర్షి ణా నార జేన దేవస్థానేన చెవ హీ నాభాగధేయః
పురువః కళ్సిచేవం విధా౯ గురూ౯, ౧౧. లభతే వ్యసనం ప్రాప్య సువృాడస్సాధు
సమ కౌ వవముకాసు తే రాజా సర్వ వవ మహగ యః. ౧౨. అ భ్యనుజ్తాప్య
నై ౨ టి ర్‌ు యి జా

* రాజానం తథా తొ కృష్ణ ఫాబ్లునె, పశ్య తా మేవ సర్వేషాం తత వాదర్శనం

యయుకి, ౧౩.తతో ధర సుతో రాజా త తె వో వావిక స "భుఖ, ఏవం నాతిమహాోళా
కాల; స తేషామభ్యవ రత ౧, కుర్వ తాం శ చకార్యాణి ఫిషస్య నిధనే తదా,
మహాదానాని వివ్రేభ్యో దద తామా చేహిక మ్‌. ౧౫. ఫవ్యక రవురోగాణాం
కురూణాం కురుస తమః, సహీ తో ధృత రాష్టైణ స దడా చౌర్ధ్వ దేహికమ్‌, ౧౬.
తతో దత్త్వా బహుదనం వప్రేభ్యః పాండవర్ష భః ధృతరాప్ట్రం పురస్కృత్య
న వివేశ గజాహ్యయమ్‌. ౧౭. స స సమాశ్యాస్య వీతరం ప్రజ్ఞ అత మ ల,
అన్య్వశాడై ర్‌ సధ ర్మాత్తా షృథిపిం భాతృ భిస్సహ. ౧౮౩ క్‌ బ్‌.
ఆశ్వ మేధిక వర్వాంత్షత అక మేధపర్వణి చతుర్త శోజఒభ్యాయః,

జన మేజయ ఉవాచ:---విజితే పాండ వేయెస్తు పృశాంతే చ ద్విజోత్తమ,
రామే 9 కించ కృతుర్వీ రౌ వాసుదేవధనంజయా, ౧. వెశంపాయనఉవాచ;
విజిలే పాండ వేయెస్తు వ్రళాంలే చ వ్‌ఫాం పతే, రాష్ట్రే) బభూవతు రసో
వాసుచేవధనంజయా, ౨. విజవ్రోతే ముదా యుక్తా దివి చేవేశ్షరావివ్యతౌ :

వనేషు విచిత్రేషు సరస్సు గిరిసానుషు, 3. తర్చేషు చైవ పుణ్యేషు పల్వలేషు నదీషు

చ, చంకృమ్యమాణా స 'హృష్రావశ్వినావివ నఃదనే, ర. ఇంద పన్టే మహాతానా

WU బ ఎ నో థ్‌ ఆశీ.
రమతు; కృప పాండవా, తస్య ఠం సభాం రమ్య్యూం విజవతేఒమరావివ. ౫”.
తత్ర, భమ కా శ్చ్‌తాః పగన్లే ₹"ంశ్చ నన క థా యోగేక థా యోగే కథయా

మాసతుస్పడా. ౬. బుషీణాం చేవతొనాం చ వంళాం స్తావాహతు స్తదా, ద్రీయ

వమూణొ మహాత్తాన్‌" పురాణావృషిసత్తమా, ౭, మధురాస్తు క థాళ్చీత్రా ర్చిత్రార్థ

పదనిళ్చ యా, నిశ్చయజ్ఞస్స పాస్థాయ కథయామాస శేశవజ ౮. పుత్రిక కాభి

1146. శ్రీమవోభారతేే అశ్వమేధపర్వణి [అధ్యా

సంత_్షం జ్ఞాతీనాం చ సవ్నాస్తశక కథాభిశ్శ్ళమయామాస పార్థం శారిర్ణనార్టన!.
౯ స తమా శ్వాస్య విధివద్విధానజ్లో మవోత పాః, అపహృత్యాతృనో భారం వికశ్రా
మేవ సాత్వతః, ౧౦. తతఃకథాంలే గోవిందో గుడాకేశమువాచ హృ సాం
త్గయళ౯్‌ న్లక్టయా వాచా హెతుయు క్తమిదం వచః ౧౧. వాసుజేవఉవా చా
విజిలేయం ధరా ర్చ త్స సవ్యనా చిక్‌ పరంతప, త్వద్బాహుబలమా శృత్య రాజ్ఞా
ధర్మ సుత్తేన హ, ౧౨. అసవత్నాం మహీం భుం శే ధర్మరాజో యుధిస్థరః, భీమసేన
(సఖ వేన యమయ్యయోశ్చ నరో త్తమ, ౧౩. ధశ్తేణ రాజ్ఞో ధర తప్తం రాజి
మకంటకమ్‌్‌, ధేణ నిహాతస్సంఖ్యె సచ రాజా సుయోధనః ౧౮. అధర గుచయో
లుద్దాః సదా చాప్రియవాదినకి ధా ర్థిరాష్ట దురాత్తానః సానబ ధా నిపా
తితాః,౧౫, సృశాంతా మఖిలాం పార్థ వృథిపీ పృథిఏిపతిః, భుం కే ధ ర నుతో రొజా
త్వయా గుప్తః కురూద్వహ. ౧౬. రమే చావాంత్యయా సారమంణ్యేవ్యవి
య్‌ వ ధి స్‌

పాండవ, కిము యత, జనోఒయం వె పృథా చామితక్రర్శన. ౧౭. యత

గ్రే త్‌ గో త మా దవీవులౌ రతిసత పరా
ద అద స్త్‌ ప్‌ో 3 జే ఆర
స సుతో రాజాయత్ర, భీమో మహాబలః, యత్ర మాద్రవశపుల్రై రతిస్తత్ర, పరా
మము ౧౮. తేశైవ స్వర్షక ల్పేషు సభోద్దేశేషు భారత, రమణీయేషు ఫుణ్యేషు
సహితస్య త్వయానఘ. ౧౯. కాలో మహాంస్ట్వతీతో మే ళూరసూనుమ
.. పకీర్టితేకి బలచేవం న ౯ "రవ్యత థాన్యాక్‌ వృష్టృపు 'గవా౯ా, ౨౦.సోఒహంగంతుమఖి
పామి వురీం ద్వారవతీం ప్రతి రోచ తాం గమనం మహ్యాం తవావీ పురు హర్ష భం౨౧.
ఉకో బహువిధం రాజా తత్ర తత్ర యుధి స్ట రక: సహా భీమ్మేణ యద్భ్యు క్తమన్తాఖ
శోకశకారితే, ౨౨౨. శిష్టో యుధిషిరోఒ స్థాభిః శాస్తా సన్నవి పండితః, తేన తద్వ'

pa స్‌ జ అయ్య అద్య ba వ జో ఇ
చనం సమ్యుగ్గృహీతం సుమహాత నా. ౨౩3, ధర్శపుశే హొ ధర్మజ్ఞ ఖత శై సత్య
వాదిని సత్యం ధరోమతిళ్చాగ్యా) స్థిలిక్చ సకతం స్ధిర. ౨౦, త్ర గత్వా మహా
కానం యది తే రోచతేఒర్షున అస వమనసంయు కం వచో బూపా జనాధిపమ్‌,
_ జ ౧ ఆ Wy

9 లి ఇ బహ గ జతి wd
౨౫%. న పా తస్వావ్రీయం కుర్యాం ప్రాణ త్యాశేఒ ప్యుపస్టిలే, కుతో గంతుందముహో
బావో పురీం ద్వార వతీం వతి, ౨౬. సర్వం ళ్విదమహం పార్ట్‌ త్యల్సీ) తిహిత
కామ్యయా, బ్రవీమి సత్యం కొరవ్య న మిథై కతేత్క_థంచన, ౨౭, ప్రయోజనం
చ నిరష్టృత్తేమిహా వానే మమాస్టున, థా ర్తరాషస్ట్రో హతో రాజూ సబలస్పవదా
అ జల నం 9 ఆ

నుగ$8. ౨౮, సృథిపఏ చ వశే వ్‌ ధర్మపు తస్య ధీమతః, వ్‌ సముద్రవలయా
సశి లవనకాననా. ౨౯. చితా రృత్నెర్భ హువిధైః కురు రాజస్య పాండవ, ధ-ర్జేణ

రాజా ధర్మజ్ఞః పాతు సర్వాం వసుంధ రామ్‌ 30. ఉపాస్యనూనో మునిఖి; సై
ర

[౬౧ వ ర్వ, పోడశోఒ ధ్యాయ!, 1147

గ్ప్చావి మవాత్తభిః, స్తూయమానశ్చ సతతం వందిభిర్భరతర్ష భ, 3౧. త్యం మయా
సహ గ త్వాద్య రొజానం కురువర్గనమ్‌, ఆపృచ్చ కురుశార్లూల గమనం
దార” కాం మర్‌, 3౨, ఆదం శరీరం వసు యచ్చ మే గా ని వేదితం పొర్ధయుధి
షి ర నృే, వ్రీయశ్చ మాన్యశ్చ హీ మే యుధిష్టిగః సదా కురూ ణా మధిపో
మవోమతి.. 33, ప్రయోజనం ఇావీ నివాసకారణే న విద్యతే మే త్వదృతే నృపా
తజ, ) స్థితా హీ హ్‌ వృథ్‌ తవ పార్థ ఛాసనీ గురో స్ఫువృ త్తస్య యుధిస్టరస్య చ, 556.
షు. కస్సు తదా మవోత్మే వ జనాన్ష నేనామితవి క్ర మో2 రుని త్‌ దుఃఖా

దివ వాక్య మైరయజ్జనార్ష నం సంత్‌ పూజ్య పారిన 3౫,

ప్రతి ఆశ్వ మేధ పన్వాంతిగ్లతి అశ్వ మేధపర్వ ణి, పంచదశో ధ్యాయః,
అం అథ అనగీ తావర్వ ప్రారంభ: ఏలా
జన మేజయడఉ వా చ;--సభా యాం పగతో స్త నిహ త్యారీన్య హాత్త నః,
కేశ వార్డున యో; కాను కథా సమభ వద్ది(జ, ౧. వైళంహయనఉివా చాకృష్తేన
సహిత; పార్థః స్వరాబ్యం ప్రాప్య *ేవలమ్‌ తస్యాం సభాయాం దివ్యాయాం విజవోర
ప త త్ర కంచిత్సభో జ్రేశం స్వర్లో దేశసమం నృప, యదృచ్చయా త్ర
ముదితౌ జగ oo చనావృకా, 3, తతః పృతీతః కృవ్వేన సహితః పాండవో౬
ఆశీ ణి వ
స్థన నిరీశ్యు తాం సభాం రమ్యామిదం వచనమ బ్ర వీల్‌, రీ, విదితం మే మవో
బా హెరాసంగ్రా మేసముప స్థితే మాహాత త్‌ 'దేవకీమాత _సచ్చ తే రూపమైశ్వరమ్‌,
౫.య త్తద ఫగవతా ప్రో క్రరోవురా శేక్టవ ర తత్సర్వం పురుషవ్యాఘ్ర నష్టం
మే భప్ష చేతసః, ౬, మమ కొతూహలం త్య సి లేవ్వ స్టేషుపునః వుని భవాంళ్చ
ద్వారకాం గంతా న చిరాదివ మాధవ. ౭, 'వెశంపాయనడఉవా చ;---వవము కస్తు
ళం కృష్ణః ఫాల్డునం పత్యభా పత్క పరివ్వజ్య మవోలేజూా వచనం వదఠళా'౦ వరః.
౮, వాసుచేవఉవాచ:.₹ై సిత స్త్వం మయా గుహ్యం జ్ఞాపితేశ్స సనాతనమ్‌,
. ధర్మం స్వ వీణం వ సర్వలో కాళ్ళ శా (తాళ, ౯, అబు స మా గ్రహిర్య ను.
వ రన శకట శ్రీ యమ్‌, వచసాద్య పునర్భూయ! స్మ ఖతి సే సంభవివ్యతి.
1 yD

౦. నూనమ శ్ర ధాని ఒసి దుశ్తేధావ్యూనీ పాండవ్క నచశక్యం పునర్వక్తు మే
చీణ ధనంజయ. ౧౧. సహి ధర రస్సుపర్య్యాపో బ్ర బృహాణకి పరివేదనేే, న శక్యం
తనయా భూయ స్తథా వక్తు మశేషత,ః ౧౨. or హా బ్రహ కథితం యోగ
యు కేన తన్మయా, ఇతిహాసం తు వమ్యూమి తస్మిన్న సే పురాతనమ్‌, ౧౩. యథా తాం
బుద్ధి మాస్థాయ గతిమగ్య్యాం మన్య ధర్మవతాం శ గదితం సర్వ మేవ

1148 శ్రీమహాభారతే, అనీ కా వర్వణి (| [అధ్యా

మే, ౧౪. ఆగచ్చద్భావాణః కచ్చిత్స క్షలోకా దరిందమ, బ్రవ్వాలో కాచ్చ అః ఫి
సోఒస్తాభిః పూజితోఒభవత్‌ . ౧౫. అస్తాభిః పరిషృష్టశ్చ pars భరత భ్‌
దివ్యేన విధినా Cg తళ్ళ్భణుప్యావిచారయ౯. (౧౬ బావా ఉవాచ?
మోవ్రధర్యం సమా శతృ కప యన్మామపృచ్చథాః, భూ శ నామనుకంపాగ్గం
యన్ఫోవాచ్చేదనం విభో, ౧౭. త_తెఒహం సం ప్రవమ్యామి యథావన్మధుసూ దన,
శృణుప్యావహీతో భూత్వా గదతో మమ మాధవ, ౧౮. కి శ్చిద్వి ప స్తపో
యు గః కాళ్యపో ధర్తవి త్తమ ఆససాద ద్విజ కంచిద్ధ రాణామాగ తాగమమ్‌.
౧౯. గతాగతేషు బహుశో జ్ఞానవిజ్ఞాన పార గమ, లోక త త్రార్గకశలం జ్ఞా బా తానం
సుఖదుఃఖయోః, ౨౦, జాతీమరణత త్తె కజ్ఞం కోనిదంపుణ్యపాపయో,ః, 'ద్రహ్టౌర
ముచ్చనీచా* నాం కర ఫి శేహినాం గతిమ్‌, ౨౧ చరంతంము క్షవల్సిద్దం ప శాంతేం
~-48 © అజ @ (WU
సంయ లేంది యష్‌, దీపస్యమానం శ్రియా బావా కమ మాణం చ ర్వ ౨౨౨,
UW \( (WU లి ల

అంతన్థానగలిజ్ఞం చ శ్రుత్వా తల్త్వైన కాశ్యప తశైవాంతర్హి లై

యు (es WU శా తై న్పీద్ధే
ర్యాంతం చక్రధరె సృహ ౨, సంభావమాణ మేకాం తేసమానీనం చ తైస్సవా,
యదృచ్చయా చ గచ్చంతమస క్షం పవనం యథా, ౨ర,తం సమాసాద్య మేధావీ స
తదా ద్విజరత్తమః, చరణా ధర్మకా మోఒన్య తవనీషసుసమాహి తః, ౨౫,

ఇ ౧ "నర వ్‌ 5 క

వేదే యథాన్యాయం దృష్ట్వా తన్మహదద్భుతమ్‌, విస్మితశ్చాద్భుతం దృష్ట్వా
కాళ్యవ స్తం ద్విజో త్తమమ్‌, ౨౬. పరిచారేణ మపహతాగురుం తం పర్యతో
వయల్‌ , ఉపపన్నం చ తత్సర్వం తళు్రచారిత్ర తిసాయునమ్‌. ౨౭. భావేనాతో
షయ చె చైనం గురువృ తె పరంతేహ తా సె ప సన ఖా ఈ వసన గ్న వాక్య
మ బ్రవీత్‌ . వ్‌ పరామఖి పే చతుర్ధి శ్చణు వక జనార్దన, 395, సిద్ధ వాచ:
వివిఛః కర్మ భిస్తాత వుణ్యయోగ శ్చ శేవలెః, గచృంకీవా గతిం మర్హ్యా చేవ
లోశే చ సంస్థితమ్‌, 2౯, నక్ష (చిత్సుఖమత్యంతం న క్వ చిచ్భాశ్వతీస్థితి
స్టానాచ్చ మహతో భంకో దుఃఖలస్టాత్పునః పునః. 30. అళుభా గతయః
ప్రాప్తాః కష్టా మే పాపసేవనాల్‌ , కామమన్యుపరీ తేన తృప్లయా మోహి తేన చ. ౩౧,
పునఃపునళ్చ మరణం జన్మ వైవవునః పున ఆహారా వివిధా భుక్తా వీతా
నానావిథాః _స్తనాః, 3౨. మాతరో వివిధా దృష్టాఃి వితరళ్చ పృథగ్విధా,
సుఖాని చ విచిత్రాణి దుఃఖాని చ మయానభు, 38+ వయెర్విహసో బహుశః
సంవాసశ్చావి, యెస్సవహూ, ధననాళళ్చ సంప్రావ్లో వ్‌ దుఃఖేన తద్ధనమ్‌, 3౪౮౪. అవ
నూనాస్సుక బ్యళ్చ రాజతః స్వజనా త్తథ్యా శార్రీరా మానసాశ్నాపి వేదనా

౧౭.) ఆశ్వ మేధిక పర్వణి, స ప్తదకోఒధ్యాయః, 1149

భృకదారుణా?. 3౫%, ప్రాప్తా విమాననాక్ళ్చోగ్రా వధబంధాళ్చ దారుణాక పతంతి
నిరయే చెవ యాతనాశ్న్చ యమక్షయే.3౬, జరా రోగాళ్చ స'తం వృసనాని చ
భూరిశ 9, లో కేఒస్టిన్ననభూ తాని ద్వంద్వజూని భృశం మయా.38 తతః కచాచి
న్నిర్వేదా న్ని రాకారా నీ, లేన చ, లొకతం త్రం పరిక్యె క్షం దు'ఖా శ్లేన భృశం
మయా. 3౮. లో కేఒస్మిన్ననుభూయ* హమిమం మార్షమను ష్టితః, తతేస్పిద్ధిరియం
ప్రాప్తా ప్రసాదాదాత్మనో మయా. ౩౯. నాహం పునరివోగంతా లోశానాలోక్ష
యామ్యహామ్‌, అసిద్దేరా ప్రజాసన్షాదాశ్ర నోఒవి గతీళ్నుభాః ఈం, ఉపలనా
ద్విజ శె తఛేయం సిద్ది రుత్తమూ, ఇతఃపరం గమిప్యూమి తతః పరతరం పునః,
రం. బ్రవాణః పదమవ్య క్షం మా తకేఒభూద త్ర సంశయః, నాహంవునరిహాగం కా
అ రీ Wk mee

మంర్డ లోకం పరంతప,౮_౨. వ్రీత్‌ 'ఒస్మి తే మహా వ్రాజ్ఞ బ్రూస్‌ కిం కరవాణి తే
యుదీవ్సుగుపపన్న స్ప ఏం" తస్య కాలోఒయవమాగత;, ర, అభిజూతే చ తదహం
యదర్గం మాముపాగత్క అచిగాత్తు గమిష్యామి త్రేనాహం. త్యామచూచుదమ్‌,
రర. భృశం క్రీ వీ తోోఒసి భవతక్చారి లే? విచక్షణః, పరివృ చృస్వ కల్యాణం
భా పేయం త 'శ్తవేవ్పిశమ్‌. ర, బహుమన్యే చ తే బుద్ధింభృళం సంపూజయామి చ,
యేనాహు భవతా బుద్ధ మేధావీ హ్యూసి కాశ్యప. రో౬,

ఇతి ఆశ్వ మేధిక పర్వాంకర్షత అనుగీ తావర్యణి, పోడళోఒధ్యాయ:,

వాసుదేవఉవా చ;ల-కత_స్తవ్యోపసంగృ్యహ్య పాడా ప్రశ్నాక సుదు
ర్యచాకా, షప్రచ్ళ తొాంళ్చ థర్వా౯ స ప్రాహ ధర్మభృతాం వరః, ౧ కాశ్యవఉవాచ:

Can. ల - ష్‌ ॥ అలి

కథం శరీరం చ్యవతే కథంమై ఐఏ పపద్య లే, కథం కసూ చ్చ సంనా'రాత్నంసర ౯
పరిముచ్యతే, _9. అత్తా చ ప్రకృతిం ముక్తా తద్భరీరం విముంచత్కి శరీర
తశ్చ నిర్హుక్తశి కథ మన్య త్పఎపద్య తే, 3. కథం శుభాళుభీ చాయం కరణే
స్వకృతే నరః, ఉపభుం_ే క్య వా కర విదేహస్యావతిప్పతే.6. బ్రాహణఉవా చ;
వవం సంచేశితః మ. ప పృక్నాంస్థాల వశ్యేభాషత, ఆనుపూర్య Ne వారేయ తేనే నిగ '
దత ఃక్భణు.౫., సద్ధడవాచ: ఆయు; కీ రిక రాణీహా యాని కృత్యాని సేవతే, సరీర
గృవాణేయనిం స స్తే థీ శేషు సర్వళ,, ౬, అఆయుఃిక్షయపరీ తా త్తావిపరీ తాని

ల, బుద్ధిశ్యార్థన ర రే చాస్య వాళ్లే వ్రత్యువస్థితే. ర సత్వేం బలం చ కాలం .

చ విదిత్వా వాత్మన స్తథా, అతి పలము పా శ్నాతి స్వవిరుద్ధాన్యనాత్మ వాక్‌, రా
యదాయ మతిః ప్లాని సర్వాణ్యువని శనై, అత్యేర్థమవి వా భం నవాభుంశే
"కదాచన, ౯. దుష్టాన్నామివపానంచ యదన్యోన్యవిరోధి చ, గురుచాప్య మితేం

1150 ( . శ్రీమహాభారతే, అనుగీ తాపర్వణి [అధ్యా
భుం -కే నాతిజిర్హేఒవీ వా పునీ,౧౦, వ్యాయూమమతిమా త్రం చ వ్యవాయం చోవ
సేవతే సశతు కర్యలో భాద్వా ప్రాం వేగం విధారయేత్‌ , ౧౧. రనాభియు క
మన్నం. వా దినా స్వవ్నం చ నేవ లే అపశక్యాన్నాగతేకాలే స్వయం దోపాకొ
ప్రకోపయేత్‌ . ౧౨. స్వదో వకోపనాదో గం లభతే మరణాంతికమ్‌, అవి వోద్బంధ
నాదీని పరీ తాని వ్యవస్యతీ. ౧౩. తన్య తః కారణ ర్షంతోశ్శ్ళరీరం చృవ శే తదా.
జీవితం పోచ్యమానం తద్యథావదుపధారయ. ౧౪ ఊపా పకుపితః కాయే
తీవ వాయుసమోారితః, శరీరమను పర్యేత్య సర్వా౯ ప్రాణా౯ రుణద్ది వై. ౧౫%
లీ థ్రీ ఈ @థ ఇఒ
అత్యరం బలవానూష్తా శరీరే పరిళోవితళ భినత్తి జీవసా నాని విది క రాణి తత్వతః.
© i జ్‌ 9 థ శ.
౧౬ తకెస్స "వేదనో జీవస్పద్య? సృచ్యవతే తరాత్‌ , శరీరం త్యజ తే జంతుళ్ళీద్య
మానేషు మర్శసు. ౧౭. వేదనాభిః పరీ తాతా తద్విద్ధి ద్విజస త్తమ, జూతీ
మరణసంవిగ్నాస్పతతం సర్వజ.తవః, ౧౮. దృశ్యంతే సత్యజంతశ్చ నరీరాణి
ద్వొజర్త భ, గర్భసంక్రమణే ఇావీ కర్మణా మతిసర్బ ణే, ౧౬౯. తాద్భశ్‌ మేవ లభ లే
వేదనాం మానవః ఫునః, భిన్న సంధిరథ నేదమద్భిన్స లభ తే నరః. ౨౦. యథా
_ పంచసు భూలేషు సంభూతత్వం నియచ్చతి, శ త్యాత్స)కుపితః కాయే తీవ్వవాయు
సమిోారితః. ౨౧. య స్పపంచను భూ తేషు ప్రాణాపానే వ్యవస్థితః, స నచ్చత్యూ
ర్ధగో వాయుః కృచ్చాిన్ను శ్వా శరీరిణమ్‌. ౨౨. శరీరం చ జహా న్యేవం నిరు
_చాాసక్చ దృశ్య తే సనిరూషా నివచ్చా్యాసో నిశ్రీకో వాత చేతనః, ౨౩,
బహణా సంపకిత్యికో మృత ఇత్యుచ్య తే నర సోతోభిరై ్షర్విజానాతీ ఇంద్రి
యాస్ధాక్‌ శరీరభృత్‌ , ౨౮ ోగవ చ విజానాతి ప్రాణానాహారసంభ వాల,
తృతవ కురుతే కాయే యస్సజీవః సరాతన!, ౨౫.తథా యద్యద్భ వేద్యు క్షం సన్ని.
పాలే క్వచిత్‌ క్వచిత్‌, తత్తర విజాసీహి కాశ్ర్రుదృష్టం హి తత్తథ్రా,౨౬. తేషు
మర్శసు భిన్నేషు తతః స సముదీరయ౯ా, ఆవిశ్య హృదయం జంతోస్పత్వం చాళు
రుణద్ధీవై . ౨౬ తతఃసచేతనో జంతుర్నాభిజానాతి కించన తమసా సంవృ
తబ్లానః సువృతేష్వేవ మర ను. ౨౮. సజీవో స్టాధినిరనశ్చాల్య తే మాశరి
రా ర © oo
కర్చన్సాతతస్స తం మహెరాచ్చా సం భృ ముచ్చ సస్భదారుణమ్‌. ౨౯.నిప్కా మళ
కంపయత్యాశు తచ్చరీరమచేత నమ్‌, సజీవః పృచ్యుతకి కాయాత్కర్యభిః hal
సై ఏస్స్పమావృతః. 30. అభితఃస్వ్వళ్ళువైః వుణై సః పావై ర్వాప్యుపప '
ద్య తే, బ్రాహణా జ్ఞనసంపన్నా యథావచ్చు)తినిక్చయాః, 3౧. ఇతరం

స్నో
కృతపుణ్యం వా తం విజానంతి లక్షుణై స యథాంధకాశరే ఖద్యోతం లీయమానం

౧౮] ఆక మేధికపర్యణి, అష్టాదశోఒఛ్యాయః 1151

తత స్తతః, ౩౨. చమీంప్కంతః ప్రపళ్యంతి తథా చ జ్ఞానచక్షుష పళ్యం,
క్యేవం విధం సిద్ధా జీవం 'దివ్యేన స స 33. చ్యవంతేం జాయమానం చ
యోనిం చాను స వేశితమ్‌, తస్య స్టానాని దృష్పాని శ్రవిథానీవా గాస్ర్రతః, ౩3౪
కర భూమిరియం భూమి ర్య తృ తిషంతి జంతవః, తతళ్ళుభాశుభం కృత్వా లభంతే
సర్భచేహినః. 3౫, ఇ హై వోచ్చావచాకా భోగా౯ా స్రాన్ను వంతి స్వకరభిః, ఇచా
వాళుభ క -రాణః కర ర భి ర్షిరయుం గతాః 3౬, అర్యాగ్షతిరియం క స్ప కపూయతే తృపచ్యంతి
మానవాః, తసాత్సుదుర్ల భో మోవక్షో రత్ష్య్వశ్చాత్తా తతో భృకమ్‌. 3౭. ఉోర్ధ్యం
తు జంతవో గత్వా యేషు స్థానే మ్వవస్థి కాకి, న రమానాని తానీహా త్రత్వతః
సన్ని బోధ మే, 3౮.తచ్చు)త్వా నై ప్పికీం బ్రుదెం బు ధ్యేధా!క గ్మనిశ్చయమ్‌, తా రాగూ
పాణి సర్వాణియ రతి చృంద్రమండలమ్‌. ౩౯.యత్ర విభ్ధాజలే లో శేస్వభాసాసూర్య
మండలమ్‌, స్థానా న్య కానిజానిహాజనానొం పుణ్యక ర్య గామ్‌,రం.కర రక్షుయాచ్చ శే
స్వే చ్యవంతే వె వై పునః పున తత్రావీ చ విశెపోఒ సి దివి నీచో చృమధ్య మా,
రో౧. నచ త త్రావీ సంతోపో దృస్టా న ప్రత రాం శ్రియమ్‌, ఇత్యేతా గతయః
సర్వాః వృథక్‌తే సముదీరితాః. ర_౨. ఉపప త్తి తు వశ్ష్యూమి గర్భ స్యాహమత;
పరమ్‌ తథా తన్న నిగదతః కృణు ప్వావపితో ద్విజః, ర9,

ఇతి ఆళ్వమేధిక వర్వాంతగ్గత అనుగీ తాపర్వణి, స ప్టదశోఒ-థధ్యాయః.

బ్రాహణఉ వాచ: ాశుభానామళుభానాం చ నేహ నాశోఒ సి కర్యణామ్‌,
ప్రావ్య ప్రాప్యానువచ్యం లె నేత్రం నేత్రం తథా తథా.౧. యథా పసూయమాన
స్తు ఫలీ డగ్యాత్సలం అహుు తథా స్యాద్విపులం వుణ్యం శుద్దేన మనసా కృతమ్‌, ఖ్‌
౨. పాపంచావి తేధైవ స్యాత్చాపేన మనసా కృతమ్‌ పురోధాయ మనో హీహ
కర్గాణ్యాత్తా ప్రవర్హతే. 3, యథా కర్మసమావిప్పశ! కామమన్యుసమావృత్కనరో
గర్భం వవిశతి తచ్చాపీ శృణు చో త్తరమ్‌. 'లోం శుకం కోణితసంపృప్లం (న్ర్రీయా
గర్భాశయం గతిమ్‌, న్నే తం కర్హజ మాప్నోతి శుభం వా యది వా శుభమ్‌
సం నాత్ష్యాదవ్య కభావాచ్చ న చ క్వ్షచన సజ్ఞత్కీ స_ -ప్రాష్య బ్రా బాహా 8 కామం
తస్తాత్తద్బహ్త ఇాశ్వతమ్‌. ౬ తద్బీజం సర్వ ్వభూ తానాం తేన మంతి జంత వి
స జీవ? సర్వగాత్రాణి గర్భ స్వాపిశ్య భాగశః ౭.దధాతి చేతనాం సద్భః ప్రాణస్థానే
వ్యవస్థితః, తత్వ. స్పందయ లేఒ౦గాని సగర్భ శ్చెతనాన్విత:ః. ౮, యథా లోవాస్య
నిష్యందో నిపి,కో బింబవి గృహమ్‌, ఉపైతి తద్ద్వజ్ఞానివా గే జీవపు వేశ నమ్‌,
౯, లోహాపిండం యథా వహ్ని! న్‌ హ్యూలి తాపయేత్‌ , తథా త్వమపి జానీహీ

1152 ade అనం స [ఆధ్యా.

గే, జీవోవపాదనమ్‌. ౧౦. యథ్రా చ దీపః శిరణే bits పషకాక లే ఏవ
మేన శరీరాణి ప్రకాశయతి చేతనా. ౧౧, యద్యచ్చ కురుతే కర శుభం వా

యది నా శుభం, పూర్వ జీ వాక్ళతం సర్యమవశ్యముపభుజ్య తే. ౧౨. . తతస్తుకీయ కే
చైవ సవ... ముచే, యావ త్తనోక్ష యోగస్థం ధర్మం వై నావబుధ్య తే.
౧౩.తత కర్మ ప్రవమ్యూమి సుఖీ భవతి యేనవై, ఆవ మానో జాతీమ యథాజఒ -
న్యోన్యాసు స మ. ౧౮. దానం వృతం బ్రహ్మచర్యం యథోక్తం బహధారణమ్‌.
దమః వశాంతకా చైవ కతు. చానుకంపనమ్‌, ౧౫, సంయమశ్నాశృంస్యం చ
పర స్వా దానవర్షనమ్‌, వ్యళీ కానా మకరణం భూతానాం మననాభువి, ౧౬. మాతా
నీతొళ్చ శుశ్రూపా దేవ ఆ"*తథిపూజనమ్‌్‌ గురుపూజా ఘృణా శౌచం నిత్య మింది
యసంయమ!. ౧౭. ప్రనర్ప్సనం శోభనం చ తత్సతాం వృత్త ముచ్యతే, తతో
ధరః ప్రభవతి యః ప్రజాః పాతి శాశ్యతీః.౧౮, వవం సత్సు సదా పశ్యేత్‌ తత్రా
ప్యేపా ధు9వా స్ధితి ఆచారో ధకృమాచప్రే యన్మికా శాంతా వ్యవస్థి తాః,
౧౯. తేషు తత్క-ర నికీ పం య స్పధరక్మ స్పనాతేన య స్టం సమభివద్వ్యేత నస
దుర్గతి మాప్నుయాత్‌ *, ౨౦. అతో నియమ్య లే లోకః ప వ్రృచ్యవ౯ ధర్మ
వర్హసుు యశ్చ యోగీ చ ముక్షశ్చ స వతేఖభ్యోవిశివ్యతే. ౩౧. వర్రమానస్య
ధమ్యైణ శుభం యగ యథా తథా సుసారతారణం వ్యాస్యకాలేన మవాతా
భవేత్‌. ౨౨. ఏవం పూర్వకృతం కర నిత్యం జంతు; ప్రవర్తతే, సర్వం తరత్కా
రణం యేన వికృతో౭య మిహాగతః, ౨౩. శరీర గహణం చాస్య కేనఫూర్వం
పకల్సితమ్‌, ఇత్యేవం నంళథయో లోశే తచ్చ వశ్ష్యూమ్య శేషత!. ౨౪౮, శరీర
మాత సః కృత్వా సర్వలోకవీ తామహః, లే ౧లోక్య మసృజద్బ వో కృగ్చ్నం
స్థావర జంగమమ్‌, ౨౫. తతః ప్రథాన మసృజ త్ప కృతిం సశరీరిణామ్స్‌ యయా
సర్వమిదం వ్యాప్తం యాం లో కే పరమాం విదుః ౨౬. ఇదం తత్‌ శ్షరమిత్యు క్షం
పరం త్వమృతమక్షరమ్‌, శే త యాంగ్లా మిథునంసర్వ మే మేకే ౨ ! స్యవృథక్‌ వృథక్‌. ౨౭,

అప్ఫజ త్సర్యభూ తాని వూర్వోకృష్ణః ప్ర పృజాపతిక్క స్థావరాణి చ భూతాని ఇక్యే షా
పార్వ 8 ౨౮ తస్య కాలపరీమాణ మకరో తృకితామహః, భూతేషు పరిన్భ త్తిం

చ పున రావన్న ల్రిమేవ చ. _౨౯, యథాత కొన్చి నే ధావీ దృష్టా తా పూర్వజన స్కి.
యశ్చ Yవమ్యోమి తత్సర్వం యథావదుపపద్య తే, 30. సుఖదుఃఖే యథా సమ్య
గని ల్యే య; పృవశ్వతి, కాయం వా వేధ్యసంఘాతం వినాశం కర సపీగేమ్‌,
3౫, యచ్చ కించిత్సుఖం తచ్చ దుఃఖం శర్వమితి స్థరక్‌, సంసార సాగరం ఘోరం

౧౯.) ఆక్యమేధిక పర్వణి వశే నవింళోఒధ్యాయ!, 1158

తఠివ్యతి సుదు స్తరమ్‌. 33. జ రామరణ రోగై శ్చ సమావిష్టః ప్రధానవిత్‌ , చేతనా
వత్సువైతన్యం సము భూతేషు పళ్యతి. 3౪. సిర్విద్యతే తతః కృళ్చ్నం మార్ల
మాణ; వరం పదమ్‌, తన్యోప దేశం వమ్యోమి యాథాతఖ్యేన సత్తమ. 3౫,
శాశ్వత స్వా వయ స్యాథ యదవ్య క ౭న స ర్రిక్యమానం మయా కని
బోగధేదమేేపతః, ౩౬. వ.
ఇతి ఆశ్వ మేధికపళ ఏంతర్గతే య పర్వణి, అష్టాదకోఒథ్యాయ!.
బ్రాహణడఉవాచవలాయ; స్యా చేవాయనే లీనస్తూప్షీం కిం చిద చింతయ ౯,
పూర్వం పూరం పరిత్యజ్య సతీర్లో బధనాద్భ పెత్‌ . ౧. సర్వమిత్ర, సృర్వపహః
శ్రమే రళో జికేం ద్రియకి వ్య పేతభయమక్యుశ్చ కామహా ముచ్యతే నరకి,౨, అత్మ
వత్సర్వ్యభూ తేషు 'మళ్చశే న్నియతః శుచి; అమానీ నిరభీమానః సర్వతో ము గ్‌
ఏవ సః, 3.జీవితం మరణం చోభే సుఖదుఃఖే తేణై వ చ, లాభాలా భే మ్రీయ ద్వేషే పే
యక సమః సద ముచ్యశే.౮. న కస్యచిత్స్స్భృహయతే నావజానాతి కించన, నిర్ద ఏం
ద్యో ఏత రాగా తా సర్వథా ము సఏవ న్య, హో, అనమి త్రోశ్చే నిర్బంధు రనపత్న లే
యః క్వచిత్‌, త్య కృధర్యార్ధ కామళశ్చ నిరాకాంత్సీ చ ముచ్యతే. ౬ నై నై వధర్శీ నచా
ధర్‌ పూర్య్వోపచిత హా చియః, ధాతుక్ష యప కాంతాత్తా నిర్జ ంద్వ స్పవిముళ్య తే.
౭. అకర్యవా౯ వికాంక్షశ్చ పశ్యేజగద శాళ్వ3మ్‌, అశ్వళ్థసదృశం నిత్యం జన్మమృ
త్యుజరాయుతమ్‌, ౮. వై రాగ్యబుద్దిః సతత మాత్తదో వప్య పేశుకఏ అత బంధ విని
a__ (య —ర్రీ చీ
రోత్షం సకరోత్యచిరాదివ.. ౯ అగంధ మరసవ్పర్శ మళ బ్రమపరిగ హహ్‌, అరూప
మనభీ శ్టీయం దృష్టాష తానం ఏముచ్య తే. ౧౦. పంచభూతగుడై న మమూర్తి
మద హేతుకమ్‌, అగుణం గుణభోక్తారం యః పళ్ళతి స ముచ్యతే, ౧౧. వివోయ
సర్వసంక ల్పా౯ బుద్ధ్యా థారీరమానసా౯,, శనై ర్నిర్వాణ మాప్నోతి నిరింధన
ఇవానల్య, ౧౨ సర Wp నిర ర్వంద్యో నిష్పర గృహ, తపసా ఇంద్రియ
గ్రామం యశ్సరే న నక పసః, ౧౩, విముక్త స్పృరష్టసంస్కా రై స్త సతో బ్రహ సనాత్తః ...
న్‌, వరమాప్నోతి mene మవలం నిత్స మక్షగమ్‌ ౧౪. పగ. aE వవ
జో
వ్య్యూమి యోగ శౌత్ర్రు మను త్తమమ్‌, యుంజంత; ల లే యథా పశ్యంతి
ఈఅూగినణ ౧౫. తనశ్వేప దేశం వయ్మమి యఖథావ తన్ని బోధ మే, యనా
న వ bees ద బీరు
స్పారయన్నిత్వం పశ్య తా తాన మాకని, ౧2. ఇంది యాణితు సంహృత్యమన
ఆత ని ధారయేళల్‌ , ఫ్రీ వ్‌ ౦ తపా తపః పూర్వం మోక్ష యోగం సమాచరేత్‌, ౧౭.
గ సత కో యోగ కొత్త మ కర. మనసా విష పళ్య
మను అ wer మ ర బ్టెన్నా
49 కిల .

1154 శ్రీమవోభార లే, అనుగీ కాపర్యణి బో [అధ్యా

కాన మాత్తని, ౧౮. సచేచ్చళ్నోత్యయం సాధుర్యోప్త మాత్తాన మాత్తన్మి తేత
వకాంతళీలః సపళ్య త్యాత్తాన మాత్మని, ౧౯. సంయతేః సతతం యుక్త ఆత్మవాళ౯వి
జిలేంద్రి యః; తథా య అత్మనాళ్తానం సృప్రయుక్షః పృపశ్యతి, ౨౦. యథాహి
పురువః స్వ ష్నే దృ ప్రా ( పళ్యత్య సావిత్కి తథ్రారూపమివా తానం సాధుయు కః పప
థ్యతి, ౨౧. ఇపీకాం చ యథ్రాము౦జా త్క_శ్చీన్ని ప్కషృష్య దర్శయేత్‌ , యోగీ
నిమ్మ్భృష్య చా త్రానం గభా పశ్యతి చేహకేః ౨౨, ముంజం శరిరమి త్యా హు రిషీకా
మాతని శతామ్‌, ఏతన్నిదర్శనం ప్రోక్తం యోగవిద్భిరను త్త మమ్‌, ౨౩, యదా హీ
యు క్షమా _తానం సమ్యక్‌ పశ్యతి దేహభ్ళుత్‌ , నత స్వే వాశ్వరః కశ్చిత్‌. లంలో
క్యస్యావి యః ప్రభుః. ౨౮, అన్యాన్యాళ్ళావి తనవో యేప్రం ప్ర తిపద్య లే, విని
. వృత్య జరాః మృత్యుం న శోచతి న హృష్యతి. 2౫%, చేవానామపి దేవం
యుక్తం కశారయళతే వళీ, బహాచావ్యయమాప్నోతి హిత్వా చేహమశాళ్వ
తమ్‌, ౨౬. వినళ్యత్సు చ భూతేషు న భయం తస్యజాయ తే, క్లిశ్యమానేము
భూతేషున స క్లిశ్యతి కేనచిత్‌. ౨౭ ద 8ఖళ్‌*క ఛభయెర్టో రె సృంగన్నేవా
సముద్భమవైః, నవిచాల్యలతి యుకౌత్తా నిస్పృవాః శాంతమానసః, ౨౮. నైనం
కస్తా9ణి విధ్యం లే న మృత్యు శ్నాస్య విద్య తే నాతస్సుఖతరం కశ్సిల్లో కే క్యచన
దృశ్యతే, ౨౯. సమ్యగ్యుక్ష స్స అ తానమాత్త న్యేవ పతిష్టలే వినివృ త్తజరా
దుఃఖం సుఖం స్వవితి చావీ సః, 3౦. చేహా౯ యఖేప్రమభ్యేతి హి త్వేమాం
మానషీం తనమ్స్‌ న నిశ్వేదస్తు కర్తవ్యో భుంజూనేన కథంచన. 3౧. సమ్య
_ _గ్యుక్షో యదాత్తానమా్ణ న్యేవ వ్రృవళ్యత్తే తదైవ నస్పృహయతి సామోదపి
శత్ర కృతోః, ౩౨ యోగ మేకాంతశీలస్తు యథావిందతి తచ్చృణు, దృష్టవూ ర్వాం
దిశం చింత్య యస్మి౯ సన్నివ సేత్సురే. ౩౩. పుర న్యాభ్యంత నె తేస్య మనః స్థాప్యం న
చాన్యాతః, పురస్యాభ్యంతిశే. తిష్ట౯ యసి న్నావసథే వసేత్‌, 356, తెస్తిన్నావ
సి ధార్యం స బావ్య్యోభ్యంత ₹ మనీ, పచింత్యాపసశ కృత్స్నం య స్త్‌ కాలే
స తిప్టతి, 3౫%. యని కాలే హనక్సాస్థ న కథంచన బాహ్యతః, సన్ని య మ్యేం
ద్రియగ్రామం నిర మే. నిర్చనే మ ౫౪, కాయమభ్యంతీరం కృత్స్ను మేకాగః వరి
చింతయేత్‌ , దం తాంనాలుం సజిహుం చ గళం గ్రవాం తథైవ చ. 5౭. హృద
యం చింతయేచ్చావీ తథా హృడయబంధనమ్‌,ఇత్యు క్ష స్పమయా శిప్యో మేధావీ
మధుసూవన, 3౮, పప్రచ్చ పున రే వేమం మోత్సధర్థ్శం సుదుర్వచమ్‌్స్‌ భుక్తం భుక్త
మిదం కోసే కథ మన్నం వివచ్యతే. ౩౯, కథం రసత్విం వ్రజతి కోణికత్యం కథం వునః,

౧౯.) SS es ఏకో నవింశోఒధ్యాయ*, 1155

తా మాంసం చ 'మేదళ్చ స్నా య్యస్టీని చ యోవీతి, రేం, కథమేతాని సర్వాణి
ఫరీరాణి శరీరిణ మ్‌, వగ్గంతే వ వగితే చ కథం మలమ్‌, ౪౮౪౧. విరోథా
నాం నిర్త్రమనం మలాసాం చ పృథక్‌ పృథక్‌ , కుతో వాయం వృశ్వసితి ఉచ్చ
సిత్సవీ వా పునః. ర౨, కంచ 'దేళమధిహ్రాయ తఫ్ట ళ్యాత్తాన మాతని, జీవః కాయం
వహతి చేచ్చేప్త్రమానం క శేబరమ్‌, ౮3. కింవర్ణం కీదృళం చైవ నివేశయతి వై పునః
యాథాత ఖ్యేన భగవళా వక్తుమర్హ్హసి మేఒనసు. రర, ఇతి సంపరిషృష్టోపహు తేన
విప్రేణ మాధవ, ప్రల బవం మహా బావో య థాక్రత మరిందము. ర౫,
యభాస్వకోషే జ్జ ప్రటీష్య ఇక. భాండమనా వేర్‌, స్వకాయే ప్ర శ్నీవ్య
మనోద్యానై రనిక్నలె!. రజ, అత్తానం తత మాన్తేత టా! హం క్‌
Q__ ర్లు —- (WU ౧ (WU జె
ఏవ) సతేతముద్యూ కః పీతాతా న చిరాదివ, ౪౭. ఆసాదయతి తద్బ ంహ
ఆం (UG 4 అ
॥ x i: థ్రీ
యద్దస్టా స్యాత్ప్స థానవిణ్‌, నత్వసా చక్షుసా గ్రాహ నచ సరై్యైరవీం
ది యెకి ఈ౮. మన సెవ పదీపేన మహానాతా .: దృశ్య తే, సర(తః వాణిపాదాంత
కా Q__ ©) —3 ఓ ఖీ
స్పర్వతో౭. తీశిరోమ'ఖః, ౮౯. సత శు )తిమా౯ లో శే సర్వనూవృత్య తిప్టతి,
జీవో నిపష్కా ౧౦త మాకతైానం వర్రీ లా త్సం ప్రసశ్యోతి, ౫౦. నత ముత్స జ్య చేహ
స్వం ధారయకా బహ కేవలమ్‌ ఆత్యాన మాలోకియతి మనసా ప్రహసన్నివ
౫౧. తెచేవమాశృయం కృతాష మోత్షం రూతి తతో మయి, ఇదం సర్వం
రహస్యం తే మయా ప్రోక్తం ద్విజోత్తమ. ౫౨. ఆవృచ్ళే సాధయిప్యామి గచ్చ
ఏప్ర యథాసుఖమ్‌, ఇత్యుక్త స్పతదా కృష్ణ మయా శ్‌ష్మ్య్యో మహోత పాః, అగ చృత
x లా 0 య స జ య ం ww
యథా కమం బ్రైహణః కంసీతవ్రశః ౫౩, వాసుదేవఉవా చ; ఇత్యుకార స
తచా పార్‌ మాం వాకస్టం ద్విజసత్తమ, మోతుధ ర్థా ప్రీతస్సమ్యక్‌ తృత 9వాంత
రధీయత. ౫౪౮, కచ్చిదేతచ్చు "తం పార్థ త్వయెకాశ్రైణ చేతసా, తదావీ హీ రథ
సస్త(ం శకుతవానేతదేవ హి. ౫౫ నెతత్వారగ సువిస్లేయం వ్యామిశే నేతి మే
మతిః, న రేణా కృతసంట్లేన విశుదైనాంత రాత్మ నొ, ౫౬. సురవాస్యమిదం ప్రో పో క్షం
జేవానాం భరతర్షభ, కచ్చిన్నే దం శ్రుతం పార్ట మసు ప్యేణేహ కర్షి చిక్‌: ౫౭,
న హ్యేత చో )తు మర్షోఒన్యో మనుష్య స్తా గమృశేఒ నఘ, వై తదద్య సువిష్లేయం
వ్యామి శ్రే శాంత రాత్తీనా, ౫౮. శ్రియావద్భిర్టి కాంతేయ దేవలోక; సమా
వృతః, నవైతీదిష్టం చేవానాం మదర్త ్రిరూపనివ ర్తనమ్‌, ౫౧౯, పనా హీ సా గలి
పార్థ య త్తద్బ ఇహ సనాతనమ్‌, య శ్రామృళత్వం ప్రాప్నోతి త్య కా చేనాం సదా
సుఖీ ౬౧, ఇమం ధర్మం సమా ఆ యేఒవి స్యుః పాపయోనయః, (స్త్రియో

1156 . శ్రమహాభాం తే అన.గీ తాపర్వణి [అభ్యో,

వైళ్యా స్తథా ళూద్రాన్తేఒవి యాంతి పరాం గతిమ్‌,.౬౧. కింవునః బ్రాహ్మణాః పార్థ
జి ని 4 థి
పహ క్క సనషధర స్‌ హలోక్రప క
మ త్రియా వా బహుశ్రు ఆ 3 గధ ర్మరత యో నిత్యం (బ్రహ్గాలోోక రాయణాః
౬౨ హేతుమచ ఇతదుదిషము పాయశ్నాాస్న సాధనే, సిదిపలం చ మోకుం చ
ఖు [లు ళ్‌ ల్లి టు
దుఃఖస్య చ వినిర్ణయః,. ౬౩. నాతవరం సుఖం త్వన్వ త్కించి త్స్యాద్భరతర్ష భా,
బుద్ధి మాక్‌ (శద్ద భా నశ్చ వరాక్రాంతశ్చ వాండవ.౬ళి. యః పరిత్యజ్య తే మర్తో్య
లోకసారమసారవత్‌, వతై రుపాయె న్పమ్మీపం పరాం గతి మవావ్నుతే, ౬౫
వతావదేవ వ కృవ్యం నాతో భూయో స్తీ కించన పణ్గాసం నిత్యయుకృస్య యోగః
పార పవ రతలే.౬౬.
థి ౮
ఆశ్వ మేధిక పరాగంతర్లత అనుగీ తాపర్వణి, వశోనవింశోఒ ధ్యాయః!,

వసు దేవఉవా చ;---అ తాప దాహ రంతీమమితివోస పఫురాతనమ్‌, దం
పత్యోః పార్గసంవాదో యోఒభవద్భరతర్హభ, ౧. చఛాహణీ బాహణం కంచిత్‌

థి స యె 6 Wa
జ్ఞానవిజ్ఞాన పారగమ్‌, దృహ్ల్యా వివిక అననం భార్యా భ రార ముం ౨ కీలను
లోకం గమిస్యూమి త్వామహం వతి మూశ ఆ", న్య_స్తక రాణ మాసీనం కీనాశమ
విచక్షుణమ్‌. 3. భార్యాః పరఠికృతాళా లోకా నాఫ్నువంలీతి నః శ్రుతమ్‌, తా
మహం పతి మాసాద్య కాం గమిప్యామి నెగతిమ్‌. ౪౮ ఏవము కృస్స శాంతాత్తా
తామువాచ హసన్నివు సుభగేనాభ్యసూయామి వాక్యన్యాస్య తవానఘే, ౫
గ్రాహ్యం దృశ్యం చ సత్యం వా యదిదం కర్మ విద్యలే, వత దేవ వ్యవస్యంతి కరా

రి వ ర్త 8 నష. !

కర్మల కరణ ఓ. మోహా మేవ నియ చృంతి కర్మణా జ్ఞా నవర్డి తా ) దైహ్యర గం
నచ లో కేఒస్మి౯ ముహూ ర్రమవీ లభ్యతే, ౭.కోరణామనసా వాచా శుభం వాయది
వాఒ౬శుభ మ్‌ జన్గాదిమూ ర్తి భేదాంతం: ర్మభూ లేషువ ర్త లే.౮ ,కత్షీభిర్వధ్యమా నేషు
దృళ్య ద్ర వ్యెషు వర్తన కరా గేభ్యో దృష్టమాయతనం మయా,
౯ యత్ర తద్భ హ్మ్‌ నిర్ట్వంద్వం యాత్ర సోమస్సహాగ్నినాా వ్యవాయం కురుతే
నిత్యం ధీరో భూతాని ధారయ౯ ౧౦. యత్ర బవాదయో యుక్తా _సదతర
ముపాసతే, విద్వాంస స్సువతా యత్ర శాంతాళ్తానో జితేం దియా! ౧౧
ఘాణేన న తదా ఘేయం నాస్వాద్యం చైవ జిహ్వాయా స్పర్శనేన తద
స్పృృళ్యం మనసా త్వవగమ్య తే, ౧౨. చక్రుపామవిసవ్యాం చ యత్కి.ంచి
చృవణాత్సర మ్‌, ఆగంధ మర సస్సర్శ్భమరూవం శబ్బలత్షుణము, ౧౩, యత్ర వవ
ర్షతే తంత్రం యత్రచ ప్రతితిప్టతి, ప్రాణో౭.పానస్సమానళ్చ వ్యానశ్చోదాన
సవచ, ౧౪, తతవీవ ప్రవ ర్రంతే తదేన ప్రవిశంతి చ సమాన వ్యానయోర్మ ధ్యే '

౨౧] అశ్వ మేధిక పర్వణి, ఏక వింకో౭_ ధ్యాయః, 1157

ప్రాణాపానా విచేరతు!.౧౫. తెస్మి౯ ల్రీజే ప్రలీయేత సమానో వా్యానవవచ, అపాన
(| వో సా ఇచ ఇ
ప్రాణయో రధ ఉదాన ని విస్థతినతి, ౧౬, తస్తా Er పురు షం అ
పానౌ న ముంచత;, పాణానా మాయత తేన తముదానం ప చక్షుతే. ౧౭. తసా
(WU) యీ © ఆశీ
త్తీపో వ్యవస్యంతి సంగతం బహవాదిన3, తేపా Mat ol సంర్వేపాం
| జీవచారిణామ్‌ ఏ, ౧౮. అగ్ని “శ్వానరో మే వా దీన్యతేఒంత రా, ఘ"9ణం
జిహ్యాచ చక్షుశ్చే త్వెకృ వతం చ వంచవమమ్‌, ౧౯. మనో బుద్ధిశ్చ సప్పెతా
గ జ = గ ్య ౧ అల | 3
జివో వె క్వానరార్చిపః, ఖ్యాతం దృశ్యం చ చయం చ స్పఖ్రశ్యం శ్రావ్యం
తథైవ చ. ౨౦. ముతవ్వ మథ బోద్దివ్యం తాస్స వసమిధో మమ్మ ఘా) తౌ భక
యి తౌె దస్తొ స్పీప్టా శ్‌ " చ వంచమః.. ౨౧. మంతా బోద్దా చ సె తే
భవంతి శ ర్లిజకి సేయ శే యేచదృస్యె చ స్పృళశ్యే EN శ్రావ్వే శశావ చ. ౨౨.
ప. వోద్దవ్యే సుభ గే పశ్య సర్వదా, . as "పారా తార;
స్వవధా సపషస పసు. _౨3. సమ్యుక్చ “వీవ్యవిద్వాంనో జనయంతి సృయోనిష్టు
పృథివీ అ మాపోజ్యోతిశ్చ పంచమమ్‌, ౨౪. మనో బుద్ధిన్చో స సె er
యోనిరిత్యేవ శష్టీకా1, హవిర్భూతా గుణా సృర్వే ప్రవింశ త్యగ్నిజం గుణమ్‌,.
౨౫%. అంతర్వాస ముషిత్వా చ జాయంతే స్వాసు క తృత్రంవ చ నిరు
ధ్యం లే వ్రళయే భూతెభావనే. ౨౬, తత సృంజాయతే గంధ స్తత స్పజాయ తే
రస తత స్పంజాయ తేరూపం తతస్ప్పర్శోఒ భిజాయతే._2౭, తత స్పంజాయళతే శోబ్లక
సంశయ సత జాయ లే, తత స్పంజాయ లే నిషా జనె తత్స పృధావిదు?, ౨౮,
అవస అ హార ఎలి
' అనేనైవ పృకారేణ (వ్రగ్భహీతం పురాతనైె 9 ఫూశ్తాహుతిభి రావూర్తా త్రిఖిః
పూర్యంతి తేజసా, ౨౯.
రి ఆశ్వ మేధికప ర్యాంతర్లత అనుగీతాపర్వణి, వింశ ఒధ్యాయః,

ఇప ద్రాహ్మణగీతా, (2. స త్‌

భారహణి వహ అత్రాప్యు దా హరంతీమమితి హోసం పురాతనమ్మ్‌
క PEs
నిబోధ దశ “హెరాత్యాణాం విధాన వమథ యాదృశ మ్‌, ౧. వ్‌ త్వక్పమయువ
జివ నాసికాచరణొ కఠ ఉపసంపాయురితి వాగ్గాత్యాణి దశ భామిని, ౨౨. శబ
ద

స్పర్శొ రూపర సౌ గంధథో వాక రం క్రియా గతిః, రేత్‌ "మూత్రపూరీపాణాం త్యాగో

దళ పావీంపి చ 3, దిళో వాయురవిశ్న్చంధ్రః పృథ్య 0 గ విష్తుశేవ చ్య..

౯ వజావతి రి తమగ ల ( పహారా
బం ద్రక ప్రజా రతన yr భామిని, ర దకేంద్రిరూణి ల

1169 “ శ్రీమవాభార తే, అనుగీ తావర్వణి / | [అధ్యా

వాపీంపీ. దశ భామిని, విషయానామసమిధో హూయంతే తు దశౌొగ్నిషు, ౫
చితం న్రువం చవిత్రంచ పవిత్రం ద్ద ము త్తృమమ్‌, సువిభ క్షమిదం సర్వం జగ
చావనీదితి శ్రుశీమ్‌. = సరష మేవ థ వీశ్లేయం చీ త్తం క్షానమవేవతే, "రేతశృరీరభ్చు
om రభ స

ఆ యేవిజ్ణ తాతు శరీర భృత్‌. ౭. కరీరళ్ళళ్తార్హ. పత్య స్వ సనాదన న్వః ప్రణీయతే,
మనకశ్నాహ వనీయస్తు తెసి కా పతన స్వ లే కారకం స్పతి ర్త తం మనః
పర్య వేకు తే, రూపం భవతి క్‌ వ్‌ త్రం సనును ద వతే మన, ణా, ర వాణ్యు వాచా
కస్తాద్వాగభవత్పూర్వం క సాత్పళ్చా న న య త, మనసా చంతితం వాక్యం
యదా సమభిపదృ తే. ౧౦. శేన విజ్ఞానరూ శే వగా మతిక్సి శ్ర జం సమాస్థితా, సున్నీ య
నాధ్యగచ్చ తోనె ఆ 0 ప్రతిభా బర క్రహాణ ఉవాద: --తాన్న నస్థః వతి
0 1 రన్‌ “0 అర్య స అ "ద

ర్ఫ్భూ త్వా తిస్మాల్సే )పషత్యపానతామ్స్‌ తాం గతిం మనసః ప్రాహు ర్మనస్తస్తా దవే
& లే, ౧౨. పళ్నం తు వాజ్బనసోర్తాం యస్తాత్త సమనుషృచ్చసి, తస్తాత్తే వర
యిప్యామి తయో రేవ సమాహ్య్వయమ్‌.౧౩. ఉభే వాజ్బనసీ గత్వా భూ తాళ్తానమ
పృచ్చతామ్‌, ఆవయోః శౌ సమాచక్య చింధి నౌ సంశయం విభో. ౧౪. మన
ఇల్యేవ భగవాం స్తదా ప్రాహ సరస్వతీమ్‌, అహం వై కామధుక్తుభ్యమితి తం
॥ . బాహ చా సావర x cs వీ

ప్రాహ వాగథ ౧౫. బ్రాప్త ణ ఉవా స్థావరం జంగమం వైవ విద్ధు ఖే మనసి
మమ, స్థావరం మత్స కా శె వె జంగమం నివయీ తవ. ౧౬. యస్తు తం విషయే
గచ్చేన్మంత్రో వర్మి స్స్వరోఒవి వా, తన నోజంగమం నామ తీస్తా దాసీద్రరీయసీ,౧౬.

ఖ జో వ ౪ గాన లో స న
తస్తాదవి సమాధి స్తే స్వయ మ భ్యేత్య నోభ నే, కస్తాదుచ్చా సమాసాద్య వ్రవ
ధన అ జీ c3fn ఆ అష జ్‌
శత్ష్యూమి సర స్వతీమ్‌.౧౮. ప్రాణాపానాంత రే చేప వాగ్ల్వై నిత్యం స్మ తిప్రతి ప్రేర్య
మాణా మహాభాగే వినా స్రాణాసపాసవి. ౧౯, (ప్రజాపతిముపాదావ త్పఎసీద
భ గవన్నిత్సి తతః ప్రాణః స్రాదురభూ ద్వాచ మాప్యాయయక పునః, ౨౦. త్రస్తా
దుచ్భా సమా సాద్య నవాగ్వదతి కర్షి చిత్‌, ఫఘోషిణీ జాలనిర్జోపా నిత్య మ్యే
వవర్తతే, ౨౧. తయోరపి చ ఘాోచే ణం నిర్ధావె షెవ గరీయసీ, గారిప ప్ర్యప్రవ
తవరాక్‌ రసము త్తమకాలిని, ౨9, త. స్యందతే హ్యాపా కాళ్వతం
న ర , ల గ
బహావాదినీ, దివ్యాదివ్య ప్రభా వేన భారతీ గాళ్ళు చిసితే, ఏతయో రంతరం
పళ్యసూత్యయోస్ప ందమానయో? ౨౩, భూహణఉవా చ: అనుత్సన్నే షు
వాక్యేషం చోద్యమానా వివశ్షయా కింను పూర్వం తడాబేవీ వ్యాజ
జయం! na i

హార సరస, ౨౪, బాహణఉవాచ; ప్రాణేన యా సంభవతే శరీ ే ప్రాణాద
పానం ప్ర తిపద్య లే చ ఉదానభూతా చ విసృజ్య చేవాం వ్యానేన సర్వం దివ

౨౨.) ఆక ముకక పర వి Pr eye 1159

మావృణోతి, ౨౫, తత సృమానే ప వరితిస్పతీవా ఇత్యేవ పూరం వజజల్బ
వాణి, తస్తా నృనః స్థావర తా్యడ్విశివ్షం తథా దేవీ జంగమకళ్వాద్విశిప్రా. ౨౩౬.
gus, 98 ఆశ మేధిక ప ర్వాంతర్షత అనుగీ తాపర్వణి, ఏక వింకో ధ్యాయః, a
Ey ఏ Pt yw (1 రా వ అ
ద్రాహణఆవాచ: సంహ 9 తీవ మికిసోసం ఫు తనమ్‌, సుభగే
స్పప్పహెరాక్యంగాం విధాన మిహ యాదృశ మ్‌. ౧, ఘ్రాణం చక్రుశ్చ జిహాష చ
త్వళ్శ్చాాతం చై చవ పంచమమ్‌, మనోబుదిశ్వ స చె తేజూ తార; పృథగా శి, ని తా,
౨. సూక్త ఒవ కాశే తిషంతో నష ఇంతీ3 శతకమ్‌, వఏకాన్వై స ప్రహూత్యాం
లా > జ్‌
సం స్వభావాడ్యిద్ధికోభ నే 2, బాం ణఆ వాచ; సూర్షేఒవకాశే సంవ్రాఫ్తె కథం
నాన్ఫోన్య దర్శినః, కథం స్వభావా భగవన్నేశదాచవ్వు మే వలో ర చ్రాహణ
ఉవాచ;---గుణాజ్ఞాన మవిజ్లానం గుణజ్ఞాన మభిజ తా పరస్పరం గుణానేతే నాభి
ఈ అ అ కా,
జానంతి కరి చిత్‌. ౫. జిహ్య చము స్తథా శ్రోత్రం త్వజ్ఞనో బుద్ధి "రే వ చన గం
అగ న : 9 చమ ఇ అ
ధానధిగ చృంతి ఘా9ణస్తా థిగ చృలి. ౬. ఘాాణం చక్షు స్తథా శో త్రం త్వజ్యనో
బుదిరేవ చ, న రసానధిగ చృంతి జిహ్యో తానధిగచ్చతి. ౭. ఘ్రాణం జివ
తథా శ్రోత్రం వాజ్మనోబుద్ది రేవ చన రూపాణ్యధిగ చృంతి చక్షుస్తానధిగచ్భతి,
రః ఘ్రాణం జిహ్యా తతశ్చ క్షు శ్రోత్రం భు రృనస్లథా, న సృ ర్యా న థగ చ్చంలి
సాం లే గ శ
త్వక్చ తానధిగచ్చతి. ౯. ఘాణం జివ్వో చ చముక్చ్‌ త్వజనో బుద్ధిరేవ చ్మ నశ
భానధిగచ్చంతి క్రొ శతం తానధిగ చృతి. ౧౦. ఘ్రాణం జిహ్వ చ చక్షుశ్చ త్వక్ళు
త్రం రన చ "సంకల్పాన్నా ధిగచ్చంతి మనస్తానధిగ చృతి, ౧౧. ఘాణం
జహా చ “చమశ్చ త్వక్‌ త్తే తం మనవవ చన సంగ తలు బుదిసా సా మధిగచ్చ్భతి.
౧౨. అత్రావ్యు దాహరంతీమమితిభఃసం పు రాతనమ్‌, ఇంద్రి, స్త చ సంవాదం
మనసై వభ మిని. ౧౨. మనడొివాచ;-న ఘ్యాతి మామృతే ఘాాణం రసం జిహ్వా
న వేత్తిచ రూపం చక్షుర్న గృప్హూతి త్వక్స్సర్శం నావబుధ్యలే. ౧౮. న శ్రోత్రం
బుధ్య తే శబ్దం మయా హీనం కథంచన్య ప్రవరం సర్వభూ తానాముహమస్మి సనా '
తనమ్‌,౧౫. అగారాణీవ శూన్యాని శాంతార్చివ ఇనా గ్నయః, ఇంద్రియాణి న
భాసంతే మయా హీనాని నిశ్యశః ౧౬. కాస్టాసివార్ర్రశుప్కా ణి యతమానై
© (౮ (౬.
ర వీఎద్రియైః, ణా రా న్నా థిగ చృంల్‌ మామృ లే సర్వజంతే వః, ౧౦. ఇంద్రియా
ణ్య్యూచుక;--వవ మేత ద్భృ వేత్సళ్యం యచశై తన నృన్యతే భవా, బు లేఒ స్తాన ద
౦. స్తం భో గాకా భుం క శీ భవాలా యది, ౧౮. యద్యన్తాసు ప ష్‌ లినేషు తర్పణం
ప ల భం శే ఛి వాక్‌ సత్య 0 య థై స్ట. లేశ తథా. ౧౯. అథ

1100. . (శ నుహోత్లార తె, అనీ కాపర్యణి (అధ్యా.

వాస్తాను లీనీేషు తిన్లక్సు వివయీషు చ, యది సంకల్పమాక్రేణ భుం కే భోగా౯
రవల్‌, ౨౦
యథా ౨౦. అథ చేన్నన్యనే సిద్ధి మస్తద్థేము నిత్యదా, ఘాంజేన రూప
మాదత్స రసానాదత్స( చక్షుపౌ. ౨౧, శ్ఫొత్రేణ గంధానాదళ్స ఏ స్పర్శా
నాదత్స ౪ జిహ్య మా, "చా? చ శబా నాదిత్సే ఏ బుద్ధ్యా స్పర్శ మథాపిచ, ౨౩,
బలవంతో హ్యా నియమా నిమమా దుర్భలీయసాహ్‌, భోగా నపూర్వానావ
వలీ ఆస 9

త్స నె చ్చిప్టం భోక్తు మర్ష సి ౫, యథా హి శిష్య శ్నాసారం శుత్యర్థ ముఖి
ధావక్కి ₹తళ్ళుూళల్‌ సా శ్రుత" స్ప ముపతిష్టతి, ర. విషయానేవ మస్తాభి
ర్లర్భితా నఖమన్యనే, అనాగ శానతీ తాంశ్చ స్వప్నే జాగరణే తథా. ౨౫. వైమ
నస్యం గతానాం చ జంతూనా మల్పచెతనామ్‌, అస్తద రై కృతే కార్యే దృశ్య తే
ప్రాణధారశిమ్‌..9౬.బహూనవీ పీ సంక లాక్‌ మత్యా స్వప్నానపాస్య చ్మ బుభు
తయా వీడక్యమూనో విపయానేవ ధావతి. _౨౭. అగార మద్యారమివప్ర విశ్వ
నంకల్పభో గా౯ విషయా నపవింద౯ా, ప్రాణకు యే సాతి ముపపె వతి నిక్యం దారుక్ష మే
ఒగ్నీర్ల కలితోయశైప, .౨౮, కామర తు న స్వేషు గుణేము సంగః కామం చ
నాన్యొన్యగుణోపల స్థిః, అన్నా౯్‌ వినా సితవోప పలల్ధిస్తావద్వినా త్వాం న భజే
త్ప్రహర్షః. D౯ e

లం కలి ఆశ్వ మేధిక పర్వాంతర్షత అనగీ తాపర్వణి, ద్యావింశో౭ ధఛ్యాయః,

ల బహణఉ వా చ:--అత్రాప్యుదా హరంత్రీమ మితిహాసం పురాతనమ్‌, సుభ
గే పంచవోత్యాణాం విధానమిహ యాడ్భశమ్‌. ౧ ప్రాణాపానావుదా నశ్చ
సమానో వ్యాన ఏవ ఇ. వంచ హోూత్యూ౯ _స్నశెతాగై $ ప"౦ భావం విదు
ర్పుథాః, ౨. బాహణ్యువాచ:--స్వ ౧ఖావా త్స హూశార ర్రతి మే పూర్వికా
మతి; తథా వై పంచ హారాతారః పగో భావ స్తదుచ్యతామ్‌. 3. బ్రాహాణ
ఉవాచ;ాన్రాణేన సంభృశ వాయు రపానే జాయతే తతేఖ అపానే సంభృతో
వాయు స్తతో వా్యానః వ్రవర్హతే, ల వ్యానేన సంభృతో వాయు స్తతో దాని
వ్రవర్హత్సే ఉదానే సంభృతో వాయుః సమానో నామ జాయతే.౫, లేఒప్ఫచ్ళంత
స. సంతః పూర్వజాతం వీతామవామ్‌, యో నో జ్నేప్ట స్తమాచక్షష సన

లల 2
శేసో భవిష్యతి, ౬. బ్రహ్మో వాచః యని కా ప్రలీనే ప్రశయం వ్రజంతీ సర్వై
ప్రాణాః వల శ్ర ళ ,యస్మి౯ పుచీశ్లే' చ వుసక్చరంతే స నె శ్రేష్టో గచ్చత
యత్ర కామః. ౭, వాణఉవాచ: షభ. ప్రలీనే వ్ర భయం వ్రజంతి స్వ

ప్రాణాః పాణభ్ళ ళం ఫశ, మయి వచిన చ ఫనక్చరంతి శ్రైహో ప్యోహం పశ్యత

౨.) జ చతుర్వింళ్‌ ఒధ్యాయః, nel

మాం పు వలీనమ్‌. ౮. బ్రావాణఉవాచంాప్రాణ! ప్రాలీయత తతః పునళ్చ వ్రచచా
_ రహా, "సమాన ళ్చావ్యుదానక్చ వచో బ్రూతోం న శుభ, రాన త్వం సర్వోమిదం
వ్యాప్య తిఫ్టసీహ యథావయమ్స్‌ నత్వం శ్రేస్టో హి నః స్రాణ అపానో హీ వశే
తవ ప్రచచార పునః రాణ స్పనుపానో౭.భ్యభా షత,౧౦. అపానఉ వాచ;---మయి
నీనే యం నృజంతి స్వే ప్రాణాః ప్రాణభృ తాం శరీశే మయి వచీనే చ
పు నశ్చరంతి శాపోహ్యావాం పశ్యత నూ డ్రలీనమ్‌. ౧౧, బౌహణడెవాచ: ౧
న ల Pr
వ్యానశ్చ త మునానశ్ళ్చ భా షమాణమథధోో్చతుక అపాన న తం శేస్టో౭సి ప్రాణో
హి వశగస్తవ. ౧౨ అపాన ప్రచచారాథ వ్యాన స్తం పునర బ్రవీత్‌, శ్రేఫఘ్రోఒహ
మసి సిసర్వేపాం క్రూ నూయతాం యేన హేతునా. ౧౩. మయి ప్రలీనే ప్రళయం
వ్రజంతి సర్వే శై పాడ! వ్రాణభ్భ తాం నరీ శ్రే మయి వృచీన్లై చ పుళ్చకంత్‌ శ్రే శే ఫ్లో
a వళ్యత fae ర “లీనమ్‌. ౧౪. బ్రావాణడ్‌వాగ: —పాలియక తనో
వ్యాన; పునశ్చ ప్రచచార హా, ప్రైగాపానావ్రుదానక్న సమానళ్చ ఈ త మబ్రువక౯ ౧౫,
క్షం శేప్రోఒసి నో వ్యాన సమానస్తు వ సేశవ్యృ ప్రచచార వున ర్వా్యానః సమాశః
జ ఇ తి ప జ్‌ ఇ
పునర బవీత్‌ , శెఫ్టోఒహమన్ని సంర్వేపాం శ్రూయతాం యేన హేతునా. ౧౬.
మయి ప్రలీనే వృశియం వృజంతి సర్వో హహ; పా౭భృతాం న్‌ జే మము వచ్చే
చ పునక్చరంతి శేస్లో హ్యహం పశ్యత మాం పలీనమ్‌. ౧౭. సమాన వచచా
రాథ ఉదాన స్తమునాచ హూ, శేర్యోఒహమస్మి సనర్వేపాం శ్రూయతాం 'యేన
హేతునా. ౧౮,మయి పలిశే (ప్రళయం వృజంతి సర్వేపాం అవ ప్రాణభృళాం
శిరీర్కే మయి ప్రచీన్లే చ పునళ్చరంతి శేస్టో హ్యహం పళ్య్ళత మాం పలీనమ్‌.
౧౯. తతః స్రాలీయతోదానః పునశ్చ వచచార వా, ప్రాణాపాన సమానళ్చ
వ్యానక్చైవ తమబ్రువ౯, ఉదాన న శం శెఫోఒసి వ్యాన వవ వశేతవ, ౨౦.
టీ > ౬ఒ/ అ

తం __?ళగరసాన బ్ర విద్బ వో నము వేతా౯ ప జూపతిి సరే "శేషా | . |
/ 4 a న ఎ ౮9౩

న వా శ్రేస్టాః స స = చాన|్యోన్యధర్శిణః, ౨౧, స్వే స్వవిషయే శ్రేస్రాః సగ
చాన్యోన్యధర్ని ణ్‌ ఇతి తాన బవీక్స ర్వా సమ వెతా౯ వ్రజాపతిః, ౨౨. వక
స్థిర శ్చాస్థిరశ్చ విశేపాశన్బ్పంచవాయనశ, వక నవ మమైవాత్తా బహుధా ఫ్యుపచీ
యతే. 25౨. పరస స్పరస్న సుహృదో ఛా వయంతః పరస్సరమ్‌్‌, స్వస్తి వృజుతే జం
విథారయధ్యం పరస్పరమ్‌, ౩5,
ఇతి అక్షవేధికపర్యాంతక్లత నగీ తావర్వణి తీ, యోవింకోఒ ధ్యాయ£,

స హణణ వాచా ల క్రై ఫవ్యుదాహార ంతినుబులివసం వు తనమ్‌, నార

న.

1162 "hg శ్రీమహాభారతే, అనుగీ తాపర్వణే (అధ్యా!

దస్య చ సంవాదమృేన్రేవమతస్య చ, ౧. చేవమతఉి వాచ;--జంతోస్సంజాయ

మానస్య కింను పూర్వం ప్రవ రలే, ప్రాణోఒపానస్సమానో వా వ్యానో వోదచాన

ఏవ చ, ౨.నారదఉవాచ;---యేనాయం సృజ్య తే జంతు స్తతో౭ఒన్య! పూర్వమేతి

తమ్‌, ప్రాణద్వంద్వం హి వికోయం తిర్యగూర్త మధళశ్చ యత్‌ .3. దేవ నుతఉ నాచ:-
లీ ఖై ల థన,

కీనాయం సృజ్య తే జంతుః క శ్వాన్యః పూర్వ మేతి గమ్‌, స్రాణద్వంద్యం

చ మే బ్రూహి తిర్యగు?ర్ల కమధశ్చ యత్‌. ఈ. నారదఉవాచః.సంక ల్పాజ్ఞాయతే

Wy
హర్షః శ భాదవి చ జాయతే రసా తృంజాయతే వావీ రూపాదవిచజాయ తే, ౫.

©
శుక్రా చోణితస' సృష్టా త్పూర్యం హ్రైణీప్రవర్హత్కే స్రాణేన విక్ర తే శుక్తే తథా౭
పాన వవర్తతే, ౬. శుకాత్సంజాయతే చాపి రసాదవీ చ జాయే ఏత దూప
రై ౨ y
ముదానస్య హస్తో మిథునమంత రా. ౭. కామాత్ప్సంజాయ తే శుక్రం కామాత్సం
జాయతే రజి, సమానవ్యానజనితే సామాన్నే కుకృకోణితే, త ప్రాణాపానా
to జ వ ఇర శల ఇ
విదం ద్వంద్వము వాక్స్పొర్థ fo చ గచ్చ: స్యానస్స మాన్నశ్చెఎ భె తీర్యగ్షగం
ద్వశ్వ ముచ్యతే. ౯. అగ్ని కై § దేవ తాన్స ర్వా ఇతి చేవస్య శాసనమ్‌. సంజూ
యె బ్రాహ్మణస్య జ్ఞానం బుద్ధిసమన్ని తమ్‌, ౧౦. తిస్య భూమ స్త మోరూపం రజో

అ అష ఆ జ ఎప్‌ అ “nN క్షి
భస్త్మసులేజసః, సర్వం సంజాయ'తే తస్య యత్ర వశ్షిష్యతే హవిః. ౧౧. హవి
సృమానో వ్యానళ్ళ్చ ఇతీ యజ్ఞ విదో విదుక ప్రాణాపానావాజ్యభాగా తయో

ఇ ఆర - అ Wy అ 3 నై 9 9
ర్శఛ్య హుతెశనః, ౧౨, ఏత ద్రూపముదానస్య పరమం బ్రావ్యాణా విదుః, నిర్ల (౦
ద్వహితి య లై (3 త్తే నిగదతిశ్ళ్ళణు. ౧౩. అహోారా త మిదం ద్యంద్యం తయో
మా నా యన ల
ర ధ్యేహు ఆాళన్కవీత ద్రూవము దానస్య వరమం టావాణా విదుః ౧ర. సచ్చాస వ్చెవ
ర హు? కి ఏకదూస స్గ పష
తద్ద్వంద్వం తయో రభ్య హుతాశన, ఏశద్దూప ముదానస్య పరమ వేనా
డో స ర సు ఢి |
విదుః. ౧౫. & ర్‌ం సమానో వ్యానశ్చ వ్యస్యతే కర్త తేన తత్‌, గృతీయం తు
సమానేన పున లేవ వ్యవస్య తే. ౧౬, కంల. 0 వ్యానమేకం చ శాంతిర్న హా
సనాతనమ్‌, నానన పరమం చ్రాహాణా విదుః, ౧౭,
ఇతి ఆశక్వమేధికపర్వాంతర్లత అనుగీ తాసర్వణ్కి చతుర్వింకో౭_ధ్యాయః.

. బ్రాహాణఉవాచ:._అత్రా స్వుదావహారంతీమమితిహోసం పురాతీనమ్‌, చాతు
రోత విధానస్యవ్‌ధా న మథ యావృశళమ్‌. ౧. తస్య సర్వస్య విధివద్వినా నముపదిశ్య లే,
శృణు మే గదతో భే రహస్యమిదమద్భుతమ్‌. ౨. కరణం కర్రకిరాచమోవ

WU భి హర్రీ 2
ఇల్యేవ భామిని చత్యార వలే ెహూతారో యెరిదం జగ దావృతమ్‌. రకు.
హేశూనాం సాధనం చైవ శృణు సర్యమశేపఠక ఘా)ణం జివో చ చక్సుళ్చ

9౬ .] అశ్వ మేధిక పర్వణి, మ్యడింకో ఒధ్యాయః 1168

త్వక్చ శో శ్రోత్రం చ పంచమమ్‌. ౪. మనో బుద్ధిక్చ సె తే విజ్లేయా గుణహేతవః,

aa కస్ట రూపం చ శబ్ద స్ప్పర్శళ్చ పంచమః ౫. మంలేవ్య మథ బోద్ధవ్యం
స్పెతే కర హేతవకీ, హాకా ఛక్షయితా దష్టా వక్తా నలా చ పంచమః, ౬,
| మంతా బోద్ధా చస సమె ఏజ్జేయా;ః కృ_ర్హష్రహేతవకి సగుణం భక్షుయంత్రే తే
... గుణవంగేః ుఖభాశుభ హ్‌. ౭, అసంతో నిరుణ్నా శే ఎలే సప లే మోతు హేతవః,
విదుపాం బుద్ధ్యమా నా నాం స్వం స్వం స్థాన యథావిధి,౮, గుణా నే దేవతాభూ ఆ”:
_ సతతం భుంజతే హవిః, అద౯ విద్యా యథాబఒన్నాని మమత్వేనోపపద్యతే. ౯.
అత్తా పాచయన్నన్నం మమ క్యేనోపహన్య కే, అభత్యభక్షుణం చైవ మద్య
పానం నిహంతి తమ్‌, ౧౦. సచాన్నం హుతి తం చాన్నం స హత్యా హన్య శే ఫున$ః,
హంతా వ్యాన్న మిదం విద్యాకా వువర్షనయతీశ్వేర 1, ౧౧ న చాన్నాజ్ఞాయ తే
తస్మి౯ సూవ్ష నామ వ్యతి క్రమః, మనసా గమ్య శే యచ్చ యచ్చ వాచా నిగ
ద్యతే. ౧౨౨. కోతే శ్రూయతే యచ్చ చక్షుషా యచ్చ దృశ్యతే, స్పళ్ళేన స్పృ
శక్యతే యచ్చ హతేన 'హ్రయకే చ యత్‌, ౧౩. మనః పస్టాని సంయ మ్య హవీం
సే తాని సర్వ గుణవత్నావకో మహ్యం దీవ్య లేఒంతళ్ళరీరిణ:. ౧౦౮. యోగ
యజ్ఞః క పృనృత్తొో మే క్షూనవహ్నా ప్రదోద్భవః, ప్రాణస్తోత్ర ౬ పొనళశ్ర్రృస్సర్వ త్యాగ
ప లా రానుమం తా బహి త్ర హారాతాధ్యర్యుకృతస్తుతిః, బుతం వశాన్తా
తచ్చన్రు మపవర్లో ఒస్య దక్నీణా, ౧౬ బుచశ్చాష్యత్ర శంసంతి నారాయణవిదో
జనాః, నారాయణాయ చేవాయ యదవింద౯ా వళూ౯ా పురా, ౧౭, తత్ర సామాని
గాయుతి తత్ర చాహుర్నిదర్శనమ్‌, చేవ నారాయణం ఛీరు సర్వాత్తానం నిబోధ
తమ్‌. ౧౮,
ఇతి ఆశ్వ మేథికవర్వాంతర్షత అనుగీ తాపర్వణి, పంచవింళి = ధ్యాయః,

శావాణ ఉవాచ;లా-ప్‌క; రొాస్తాన ద్వితీ యోజఒస్తి థాస్తా యో స్ట
య స్త నుహమనుబ్రవీమి, తేనైవ ముక్షిప్రవణాదివోదకం యథా నియుకోఒస్తి
తథా వహామి, ౧. ఏకో గురుర్నా స్తి తతో ద్వితీయో యో పహృచ్చయ_స్తమహ
మనుబవీను, తేనానుశిస్టా గురుణా సదైవ లోకద్విస్టాః పన్నగ" స్పగ్వ్వ ఏవ, ౨,
నీకో బంధుర్నాస్తి తతో ద్వితీయో యో హృచ్చ్భయ_ప్తమహమను బ్ర విమి,
లేనానుశిస్టా బాంధవా బంధుమంతః సప్తర్ష యః పార్థ దివి పృభాంతి, 3, వక్షః
శ్టోతా నాస్తి తతో" ద్వితీయో యో 'హృచ్భయ స్త స్తమహామను బ్ర ఏమి, తసి కా
.నకా గురువాసం Ee న్‌్‌ గళన్సర్వలా శామరత్యమ్‌. ర. "ప్రకా క్వేష్టా

1164 . శ్రమవ+భార తే, అసుగీ తాపర్వణి [అభ్యా.

నాస్పి తతో ద్వితీయో యో హృచ్చయ స్తు మహమను బ,వీమి, 'తేనానుశిష్టై
గురుణా సదైవ లోక ద్విప్టాః పన్న గాస్సర్వ ఏవ, ౫. అత్రాప్యుదాహరంతీమమితి
వోసం వురాతనమ్‌, వజూపతే పన్న గానాం చేవర్ష గాం చ సంవిదమ్‌. ౬. దేవర్ష
యశ్చ నాగాళ్ళా వ్యసు రాళ్ళ వ ప్రజాపతిఇపర్యపృచ్ళన్న పాసీనాః శ్రే శే మోన; పోచ్య
తామిలి. ౭, తేపాం ప్రోవాచ భగవా౯ శ్రే యస్సేమనుషృచ్ళకొన్‌, ఓమి 'త్యేకా
తరం బవ తే స్రళ్వా హా ప్రాదవక౯్‌ దిశః ౮. తేపాం పృదృవమాణా నాముప
జీకారమాత్మనః, సర్పాణాం వంశ నే భావి పవృ త్తః పూర్ణమేవ తు. ౯. అసు
రాణాం ప్రవృత్తీస్తు దంభభావః స్గభావజక దానం దేవా వ్యవసితా దమమేవ
మహర్షయః, ౧౦. ఏకం శాసారమాసాద్య శబ్దేన కేన సంస్కృ తాళి నానావ్యవ
గితాస్సక్వే సర్పదేవర్షి దానవా!, ౧౧. కృణోత్యయం పోచ్యమానం గృవ్హాతి చ
_ యథాకథమ్‌, పృచ్ళత సదతో భూయో గురుర నో న విద్యతే, ౧౨. తస్యచాను
_ మతే కర్మ తతః పళ్చాత్సివ రృతే, గురుర్చోద్ధా చక్ల్ఫొతా చ బ్వేస్టాచ హృది
నిస్సృతః౧౩, పాపేన విచరకా లోకే పాపఛారి భవశ్యయమహ్స్‌ శుభేన విచం౯ లోకే
శుభచారీ భవత్యుత, ౧౪. కామచారీతు కామేన య ఇం ది యసుఖే రశః, బ్రహ్‌
చారీ సడెవెవయ ఇంది జయే రతః ౧౫ అేతవ్రతకర్థా తు కేవల బ్రహ్మణే
స్థిర! బ్రహ్మభాతక్చరల + లోకే బ్రవాచారీ భవత్య యమ్‌. ౧౬ బ్ర హవ wes
స్తస్థ బ ద్రిహ్తోగ్ని ర్భహాసంభ వకి, ల బ్రహ గురుర్న హా స బ్రహణీ” mae
౧౭, వ౨ బె వేద్భశం సూత్ష్యం బ్రహచర్యం షు విదిత్వా RB
క్లే త త్ర జ్లేనానుదర్శి తాః,
ఇతి ఆశ్వ మేధిక ఫరా అనుగీ కాపర్వణి, పడ్వింశోఒధ్యాయ*,
బాహణఉవా చాసంకల్బ్పదంశ మళ కం కోకహార్ష పహీమా తపమ్‌ మొథం
సజ... లోభ వ్యాధిసరీస్ఫపమ్‌. ౧. వీపరమె యె కాత్యయా ధ్యానం కామక్రోధనిరో
ధక్‌ తదతీత్య మహోదుగ్గం పువిస్టో౭సి మహద్వనమ్‌. ౨ క్రావాణ్యువాచ:-
కస తద్వనం మహాప్రాజ్ఞ శ వృవూః సరితిళ్న కాశ గిరయః పర్వ తాశ్చ్చెవ కియత్య
ధ్వని తద్వనహ్‌, 3, బాహాణఉవాచ: -నెతద సి _సిష్పథ గ్భానః కించిదన్య త్త తతః సుఖమ్‌,
నైతద స్త్యృప్పథ గ్భావః కిం బెద్దు:4 తరం తతః, ౪. త స్థాద్ధ్రస్వతరం నాస్తి సిన తతోఒస్తి
మహత్తరమ్‌, నాస్తి తస్తాత్‌. సూక్షతరం నాస్త్యన్య త్తత్సమం సుఖమ్‌. ౫. నత శ్రా
విశ్య ళోచంతి న ప ప్రవ్మామ్యంతి చ ద్విజాః, నచ బిభ్యతి కేపాంచిత్తే ల్తేభ్యోబిభ్య ఇతి శేష
స తెస్టి౯ వనే సప ప్త మహాద్రుమాశ్చ ఫలాని సప్త్పాతిథయళ్చవ ప్త ;సప్తాశమా।! సప్త

౨౮.) ఆశ్వ మేధిక పర్వణి అ షావింకో ఒధ్యాయః, 1165

సమాధయశ్చ దీమౌశ్చ స ప్పెతదరణ్య రూపమ్‌. ౭. పంచవర్ణాని దివ్యాని పుష్పాణి
చ ఫలానిచ్మ సృజంతః పాదపొస్తత్స వ్యాష్యతిష్టంతి తద్వనమ్‌. ౮. సువర్లానీ
- దిషవర్లానిపుప్పాణి చ ఫలాని చ, సృజంతః పాదపా స్తత్ర వ్యాప్య తిష్టంతి తద్వనమ్‌
౯. నురభీణి ద్సివర్గాని పుష్పాణి చ ఫలాని చ సృృజంతః పాదపాస్తత్ర, వ్యాఫ్య
తిష్టంతి తద్వనమ్‌. ౧౦. సుగభీ జ్యేకవర్షాని పుష్పాణి చ ఫలాని చ సృజంతః
పాదపా స్తత్ర వ్యాప్య తిష్టంతి తద్వనమ్‌. ౧౧. బహబూన్యవ్య కవ రాని పుష్పాణి
చ ఫలాని చ విస్ఫజంతెౌ మహోవృతి తద్యనం వ్యాష్టతిపతేక, ౧౨. ఏకో
వహ్నిస్సుమ నా బ్రాహణోఒ త్ర పుచేంద్రియాణి సమిధ శ్చాత్ర సంతి, తేభ్యో
వృశాః సష్ప ఫలంతి దీవాగుణాః ఫలాన్యతిభయః ఫలాకాణ ౧౩. ఆతిథ్యం
ప్రతిగృహ్హంతి తత్రతత్ర మహర్షయః, అక్సి తేషు వ్రలీనేషు తేవ్యన్య "
దోీచతే వనమ్‌. ౧౪ ప్రజ్ఞావృక్షుం మోతక్షుఫలం కాంతిచ్భాయాస కున్వితమ్‌,
జక్ఞాన్నాశ్రయం తృప్తితోయమకః శే త్రజ్ఞభాస్కరమ్‌. ౧౫. యేఒధిగ చృంతి
తం సంత స్తేషాం నాస్తి భయం పునః, లా go చాధశ్చి తిర్యక్చ తస్య
నాంతోఒధిగమ్యులే. ౧౬ స పన్ర్రియ స్తత వసంతి సద్య స్త పీవాబుఖా భానవ
తో క జనిత్యిః; ఊం రసొనాదదతే ప పృజాభ్యః సర్వా౯ యథా'సశ్యమనిక్యతా
చ ౧౭. త కైన ప్ర ప కిలిప్టంతి పున స్తత్ర 'పషయంతి చృ స్ప సప్పర్షయః
బద వసిష్ట వముఖై స్సహ, ౧౮, యకోవరో పభ గశైెవ పిజా? సిద్ధి తేజనీ,
ఏత మేవానువర్తంతే స ప్తజ్యోతీంపీ భాస్క.రమ్‌. ౧౯, బుషయః పర్భ్టతాశైవ
సంతి త్ర సవమాసప్యే నద్గశ్చ వరితో వారి వహంతి బు బృహసంభవమ్‌, 20,
నదినాం 'సంగమశె పవ వె తానే సముపహ్వూనే, స్వాతతృప్తా యతో యాంతి
సాక్షూదేవ వితామహమ్‌., ౨౧. కృళాశాః సువ తాళాళ్చ తపసా దగ్ధకిల్చి పాః,
ఆత అన్యా కానా రై బృహాణం nae లి ౨, శ మమన్య త్ర, శంసంతి విద్యా
రణ్యవిదో జనా%ి తదరణ్యమఖిప్రే త్య యథా ధీరమజాయత, ౨౩. ఏత బే వేదృళశం
పుణ్య మరణ్యం షస ఏదుః, సర్వా విది త్వ్యాచానుతిప్టంతి వేత్రజ్లేనాను
దర్శి తాః, 9౨౮.
ఇతి ఆశ్వ మేధికి పరాంతర్హతే అనుగీ తావర్వణి స ప్పవింకోజ ఛ్యాయః,

బ్రాహణర వా చ;ాగంథాన్న జిఘామి రసాన్న పెద్ది రూపంన పశ్యామి
న్‌ చ స్ప ళా మి, న బావి శ బాల వపిధాక్‌ కశృణొామి న ఇచావీ సంకల్ప ము పెవికి

కించిత్‌ .౧.అన్థానిస్టా౯ కామజుతే స్వభావ సర్వాన్టేపా౯ొ ప్రద్వివ తేస్వభావ్యు

1165... శ్రీమవోభార తే, అనఃగీ తా పర్వణి (అధ్యా,

క'మబ్వేపానుద్భవతః స్వభావా త్పాణా పానౌ జంతు దేహాన్ని వేళ్ళ, ౨. తేభ్యశ్చా
న్యాం న్తేషు నిత్యాంశ్చభా వాలా భూ తా తానం లక్ష యేరా శరీ ర్వేతస్కిం స్పష్ట న్నాసి
సక్తః కథంచిత్‌ కామర్టో ధాభ్యాం జరయా మృత్యునాచ. 3. అకామయానస్య చ
సర్వ కామాన విద్విపాణస్య చ సర్వదోపాళ౯ొ నమే స్వభావేషు భవంతి లేపాస్తో.
యస్య బిందోరివ పుష్క రేషు.5.నిత్యస్య చై తస్య భవంతి నిత్యా నిరివ్యమాణస్య
బహు స్యభావక్కిన సజ్జతే కర్మసు భోగజూలం దివివ సూర్యస్య మయూఖజాలమ్‌, ౫, ఖీ
అత్రావ్యు దాహారంగీవుమితివాసం పురాతనమ్‌, అధ్వర్యుయతిసువాదం తన్ని బోధ
యళ స్విని. ౬, వోక్యుమాణం పళుం ద్భస్తా యజ్ఞకరణ్యథాబ్రవిత్‌ , యతిరధ్వర్యు
మాసీనో హింనేయమితి కుత్సయ౯. ౭. తమధ్యర్యుః వ్రత్యువాచ నాయం
ఇాగో వినశ్యతి, శ్రయసా యోక్ష్య తే జంతుర్యది శ్రుతిరియం తథా.౮.యోహ్యాస్య
పార్గివో భాగః పృథివీం సగమి వ్యతి యదస్య వారిజం కించిదప స్తత్సం ప, వేశ్య్యతి. ౯.
అధ గనం వో బ్య RR జ
సూర్యం చమ్షుర్దిశే ః సతర ఘాంణో ఒస్య దివమేవ చ, ఆగమే వ ర్తమానస్యన మే
Ma వ ఆజ
దోపోజ_స్తి కశ్చన.౧౦. యతిరువా చ:--ప్రాణై ర్వి యోగే చ్చాగస్య యది శైయః
పపళ్యస్కి ఛాగాగ్టే వర్తతే యజ్ఞో భవతః కిం పయోజనమ్‌, ౧౧. అత్ర త్వాం
WU థి -— ర WU WW
మన్య తం భ్రాతా వీతా మాతా సఖేతి చ, మం తృయ స్వెనముస్నీ య పరవంతేం
విశేషతః, ౧౨. వవమేవానుమన్నేరంస్తా౯ భనా౯ ద్రహ్తా మర్ష తి తేసామను
ళ శ అ గ వ Pn లి వ
మతం ళుత్వా శ్‌ క్యా క్‌ రుం ష్‌ స 3 లా అప్యస్య ఛాగస్య ప్రావీతా_స్పై
స్వయోనిషు, శరీరం కేవలం శిష్పంని శ్చెప్ట మితి మే మతిః, ౧౪, ఇంధ నస్యతు తు ల్యేన
శరెరేణ విచేతసా, హింసాని శ్వేష్తుకామానామింధనం పశుసంజ్ఞితమ్‌. ౧౫,
అహి ౦సా ms వృద్ధాను7'సనమ్‌, యదహి”౧సం భవేత్క_ర త
: చీ జర లా ఇ + అద $ అడ
త్కార్యుమితి విద్య లౌ ౧౯౬, అపీాం సల సృతిజ్ఞయం యది వహటోమ్యతేః పరమ్‌,
శక్యం బహువిధం కర్తుం భవతా కార్యదూపషణమ్‌.౧౫ అహింసా సర్వభూతానాం
నిర్యమస్తాను రోచతే, పత్యతక్షుతః సాధయామో న పరోకుముపాస హే ౧౮౫
- (WU) జీ
అధ్యర్యురు వా చ: --భూ మేర్తంధగుణా౯ భుం మే వీబస్యాపోమయా౯ రనె*క,
జ్యోతిషాం పశ్య నే రూపం స్ప లో స్యనిలజా౯ గుణాE౯ా,౧F౯. శృణో ప్యూకాశ జాకా
| న ( “ను నే
థా మనసా మన్యసే మతిమ్‌, సర్వాణ్యే తాని భూతాని జా ఇతి చ మన్యసె,
౨౦. ప్రాణాదానే నివృత్తోఒసి హింసాయాం వర్తతే భవాళ్కా నాస్తి చేస్టావినా
పాంసాం కింవా త్వం మన్యసే ద్విజః_౨౧. యతిరువాచ;---అక్షరం చక్షరం చెవ
8 స రటణటచు టే,
దై ధీభావఒ యమాత్మన ఎరోతురం తత్ర సద్భావః స్వభావః య్‌ ఉచ్య లే ౨.౨

౨౯.) ఆశ్య మేథికవర్వణ్కి వకోన త్రి ంళోఒధ్యాయః. 1167

ప్రాణా జిహ్వామనః సత్వం సద్భా వో రజసాసహా భావె లేేతె ర్యిముక్వ కస స నిర్ష్యంద్వస్య
చ | ౨౨. సమస్త స సర్వహ తేమ నిగ ర మస్య జితాత తేన సమం తొత్సరిము కస్ట
న భయం విద్యే క్వచిత్‌ ర. అధ్వర్యురువా వ; సరి శే చేవా సంవాసఃి
. కార్యో మతిమతాం వర్కభవతో హీ మఠం శుత్యా వతిభాతి మతిర్యమ. ౨౫,
భగవళ్‌ భగవద్బుద్ద్యా పృతివన్నో బ్రవిమ్యహమ్‌, వ వతం మం త్ర కృతం క్రర్తు
ర్నాపరాధో= సి వి ను దిజ, 9౬, బ్రావాణ ఉవాచ! -ఉపపతా క యతిస్తూస్యం
వర్తమాన స్తతః పరమ్‌, అధ్యర్ఫు స్య నిరోహః మృచచార మహామఖే. గ.
వవమేతాదృశం మోక్షం సుసూవ్షుం చాహ్లణా కః విది క చానుతి వంతి
"శేత్రశ్టైనార్థదర్శినా. ౨౮. gas
“రతి అళ్వ మేధికపర్యాంతర్గత అనుగీ తాఎర్వణి, లు.
సస ఉవా చ:--అ శాస దా హరంతీమ మితివోసం పురాతనమ్‌, కార్త
పీరుసం సంవాదం సము ద స్య చ భామిని, ౧,కా రవీఠర్శాగునో నామ రాజూ బాహు
భి ఫీ లీ జాని రబా
సహసివాకొ, యేన సాగరపర్యంతా ధనుషా. ని్రితా మహీ. ౨. స కదా చిత్స
ముద్ర్దాంతే విచర౯ బలదర్పితకి, అవాకిరచ్చరశ కైస్సము ద మితి నః శుతమ్‌. 2,
తం సముద్రో నమస్కృత్య కృతాంజలిువాచ హృ మా ముంచ వీర నారాచాకా
బ్రూహి క్రిం ఎ వాన తే, ర మదా శ్రయౌాణి భూ తాని త్వద్విసృ వై వైర హేషుభి,

వధ్యంతే రాజ శార్దూల తేభ్యో జీవ్యాభయం విభో, ౫, అస్టన ఉవాచ;
మత్సమో యది సంగ్రామే శ రాసనధరః క్వచిత్‌, విద్యతే కం సమాచత్త్య
యస్సమాసీత మాం మృణే ౬ సము ద ఉవా చనుహార్షి ర్హమదగ్ని సే యది
రాజల పరిశ్రుతః, తస్వ పుత్ర, సవాతీఖథ్యం య ఫావక్క రమ తి, ౭. తతస్ప
రాజా పృయయా క్రో భన మహతా వృత, సకేమా శ్ర మమాగమృ రామమేవా
న్వపద్యత. రాస రామప్రతికూలాని చకార సహాబ ధుఖిః;,, ఆయాసం జన
యామాస రామస్య చ మహాత్మన, ౯, గత స్తేజుః డ్రాజజ్యాల రామస్వామి
త లేజస్క, ప్రదహళ రివు సె న్యాని తదా కమలలోచనే. ౧౦. తతః పఠళు
మాదాయ సతం చాహుసహా స్రిణమ్‌, చిచ్చేద సహసా రామో బహు
ఇాఖమివ ద్రుమమ్‌. ౧౧. తం షా పతితం దృష్ట్వా సమేకా స్సర్వహాం
భవా, అ ర్ట శక్రీశ్చ భార్గవం పర్యధావయళ౯,౧_ ౨, శామాజవీ ధనుఠా
చాయ రథమారుహ్యా సత్వర: విస్ఫజక౯ కరవ ర్షాణి వ్యథ మ త్ప్చార్థివం బలమ్‌.౧౩.
తతస్తు మర్రి, యాః కేచిజ్ఞామనగ్న ఫ్రభయార్జి తాః, వివిశుర్ణిరిదురాణి మృగా

1168... శ్రీమవోభారల్వే అనీతాపర్వణి [ఆధ్యా,

అ రి | అభ
స్పింహార్షికా ఇవ ౧౮ తేపాం స్యవిహితం కర్మ sie sha
శ వ్‌ ప వైన గ్‌ న . ఎవ
త్ర వృషల తం లా Sr నాల్‌ ౧౫. ఏవం దృవిడా
భీరాః పుండ్రాశ్చ శబరై స్సహ, వృవలక్యం పరిగ శావ్యుశానాత్‌ మ తృ ధర్మిణకి

జ అర ? క
౧౬. తితశ్చ హతవీరాసు త త్రియాసు వునః పున, ద్విజె రుత్పాదితం శతత్రం
జూమదగ్నా స న్యకృృంతత. ౧౭. వక ఏంశతివారాంతే రామం వాగశ రీరిణీ, దివ్యా
పోవాచ మధు గా సర్వలోక పరిశ్లు తొ, ౧౮. రామ శామ నివ రస్వ కం గుణం
UU అ నాం
తాత పశ్యసి, క్షుత,బధూని మాక్‌ పాణర్వి వ, యోజ్యు పునః పునః, ౧౯, తీక్రైవ
~ అ అగ వి గర ర 4 చ
తం మహా తొానమృ చీక ప్రముఖా స్తదా, వీణిమవో మహాభాగ నివ ర్హ సత్య థా
9 ఇం 3 5

బ్రువ్‌. 20. పితుర (ధమ మృ ష్యంస్తు రాము; ప్రోవాచ తానృ్ఫబళా నార్టంతీహ
భవంతో మాం నివార బుతుమిత్యుత,. _౨౧. వితరజాదునార్హసే తత్ర
బభూం స్తం నిర రుం జయతాం వర, నేహ యు కం త్వయా హంతుం బాహా

య్‌ పా వ (క;
తేన సతా నృపా౯, ౨౨.
_ ఇతి ఆశ్వమేధిక పర్యాంతర్షత అనుగీ తాపర్యణి, ఏకోన త్రింకోఒ ధ్యాయకి,

. వితరడా చుకి:ా అ త్రావ్యు దా హరంతీమమితిహోసం ఫురాతనమ్‌, శ్రుత్వా చ
తత్తఖా కార్యం భవతా ద్విజసత్తమ, ౧ అలర్కోో నామ రాజర్షి రభవత్సు
మహాతపాః ధర్మజ్ఞ స్పత్యవాదీ వ మహాతా సుదృఢ వృతేః, ౨. ససాగరాంతాం

క ర్య గ ప్కు_ర స
ధనుషా వినిర్జిత్య మహీమిమామ్‌, కృత్వా సుదుష్కరం కర నునస్సూక్మో
సమాద 'ే. 9. స్టితస్య వృతమూలేషు తస్య చింతా బభూవహా, ఉత్సృజ్య
_ సుమహత్కంర్మ సూతం పతి మహామతే, ౮౪. అలర్య ఉవాచ; మనసో మే

స స ' bh రి ఇ అ
బలం జాళం మకో జిత్వా ధ్రువ" జయః, అన్యత్ర బాణా౯ా ధాస్యామి శతుభిః పరి
వారితేళ ౫. యదిదం చాపలాత్కర్శ సర్వాన్న ర్ల్యాంశ్చ్‌వీర్ష రి మనః ప్రతిసుతీ
న్ల్యాగానహం మోయ్యామి సాయకా౯. ౬. మనఉవాచ;--- నేమే బాణాస
రిష్యంతి మామలర్క. కథంచన తే త్రై)వ మర్శ భీక్స్యంతి భీన్ష్నమరా మరివ్యసిః

౭. అన్యా బాణా౯ సమోక్షుస్న మొస్త్వం మాం సూదయిప్యస్స, తచ్చు తా
| సవిచింత్యాథ తతో వచనము బ వత్‌ . ౮. అలర్క_ఉవా చ:--అఆఘాీయ సు

a చ్‌ ల్‌ ఆస ఆత
బహూక్‌ గంధాంన్తావేవ ప తిగృధ్యతి తేస్తాత్‌ ఘ్రూ,ణం (ప్రతీ శ్‌ రా౯ా ప్రతీ మోయ్యా
న్యుహం న్గిశ్రాకా, ౯. ఘ్రాణఉబా చ'నే మే బాణా స్పరి హ్యంతి మామలర్క_
కథంచన తేనైవ మర్మ 'భత్స్యంతి భిన్నముర్తా మరిష్వుసి. ౧౦. అన్యా౯ బాణాల
సమిత్రసస్ట మొైస్త్యం మాం సూదయివ్యసి, తచ్చు)త్వా సవిచిం త్యాథ తతో

30.] అళ్వ వే ధిక పర్వణి, త్రింకోఒధ్యాయః, 1169

వచనమ బవీత్‌. ౧౧, ఆలర్క ఉవాచ:ఇతం స్వాదూ౯ రసా౯ా భుక్త్వా
రఠానెవ పతి తి తసా జివో1ం ప ప చ(మ్న్షహం శితా౯,
నే వ్ర గృధ్య 3 తేనా స్ట్‌హ్వోం ప్రి న సారా (పతీమోమ్యామ్య 0 శ్రి
౧ ౨, జివ్వోవాచ;-లానేమే బ'ణ్రాస్తరివ్యంతి మామలర్క_ కథంచన, తవైవ
మర్మ 'భేత్స్యంతి భిన్న మరా 'మరిష్యసి, ౧౩.. అన్యా౯ బాణాళ౯ా సమోాతున్వ
మైస్య్యం మాం సూదయివ్యస్కి గచ్చు) త్వా సవిచింత్యాథ తతో వచనమ,
పిక్‌, ౧౮. అలర్క_ఉ వా చ;-లాస్బృస్టై్యాత్వగ్వివిధాక స్పర్శా లౌ నేవవ,తి
తం ( యీ జ్‌ వ
గృధ్యర్కి తేస్థాత్తే (చం పాటుయి పే వివిధైః కంక పలి ఖః ౧౫. ల్వేగు వాచ;-నే మే
బాగా సరిష్యంతి మానులర్క-_ కథంచన, తవైవ మర్మ భత్స §08 భిన్న మరా
మరివ్యసి, ౧౪. అన్యా౯ బౌగ్రార్‌ సమోాశ్లు స యె స్తం మాం సూవయివ్యసి,
తచ్చు త్వా సవిచింత్యాథ తత్రో వచనమబ్రవీత్‌ , ౧౭. అలర్క_-ఉవా చా
వ [| వో? తం వ ah
శ్రుత్వా తు వివ్‌ఛా౯ శ భాంస్తానేవ డక్‌ త్‌స్తా ఏ లం త శ్రరా౯ా
పతిము 'చామ్యహాం తాక. "౮. నో త మువాచ:;-ానేమే బాణా సరిష్యంతి
Uy Wie) —0
నూమలర్క_ కథ చణ తదైవ ము 'భేక్ఫ్యంతి తతో హాస్యసి జీ0తమ్‌. ౧౯.
అన్వా౯ గాణా౯ సమిత్ష నర్షి మై స్తం మాం సూదయివ్యుసి, తచ్చు, తా స వించి
త్యాథ తతో వచన మబవీత్‌. 9౦. అలర్క ఉవా'చః-గృష్ణా ఏ రూపాణి బహుశ
. ఇ న ఇ a "5
స్థాన్యేవ స్కతిగృధ్యతి, తేసాచ్చము రనిప్వూమి సిశిణే స్పాయాకె రహమ్‌, ౨౧,
చక్షురు వాచా నేమే బాణా స్థరివ్య తి మామలర్క_ కథంచన తవైవ మర్మ
'భత్సంతి భిన్న మరామరి ష్యసి, ౨౨ అన్యా బాణా౯ సమిక్ష స్వ యెస్తరం మాం
సూదయిపష్యసి, తచ్చు) త్వా సవీ చిం ఈత స్వెథ తత్రో వచనమ బృఏత్‌ = ౨౩. అలర్క..
ఉవాచ;-ఇయం నిఫ్రా బహువిధా వజ్ఞ యాత్వథ వతృ్యతి, ట్ర న. వతి న రాక్టా
వతి మోవమ్యావ్యు హం నీ శాక, ౨౦5. టర వాం కాగు బాణా స్తరివ్యంతి వూ
మలర్క_ కథంచన తవైవ మర్మ భక్స్యంతి భిన్న మరా మరివ్యసి, అన్యాళా
wa An జ అర్‌ ఆర ష్‌ థి ఒప స్ట at
బాణాల సమో కస్య యె స్త్వం మాం సూదయిష్యుసి. 9౫, చ్రాహ్మంణ వా చా
తతోఒలర్క స్తపో ఘోరం తీ తై) వాస్థాయ దుష్కరమ్‌్‌ నాధ్యగచ్చత్సరం శక్యా
చాణమే'తేషు స్పప్పసు. ౨౬. సుసమాహితిచేతాస్తు సతతో౭ఒచింతయత్న భః,
సవిచిత్య చిరం కాలమలరో_. ద్విజనత్తమః ౨౭. నాధ్యగ చృశ్చరం యో
యోగాన సీమతాం వరకి స వకాగ ౦మనః కృత్యా నిశ్చలో యోగ మా సీత,
న త్ర ల థి
౨౮. ఇంద్రియాణి జఘానాళు బాణెనె కేన ఏక్యవా౯ా, యో గేనాత్తా నమావిశ్య
" పీదిం పరమికాం గతః, ౨౯ విసితిళ్చావి రాజగిరిమాం గాధాం జగాద హ,
థ్‌. - షం.
147 _

1170 5 ఆశ (శ్రీవ వోఖాం లే, అనీ శావర్యత (అధ్యా

అహా కవ్వం యదస్తాభిః సర్వం చఛాహ్యామనువ్విశమ్‌. 310, . భోగతృష్ణాసమా
యు స్పైపూర్వం రాజ్యము పానికెమ్‌, బలి పశ్చాన్మ యూ జ్జతేం యోగా
న్నా స్తీ పరం సఖమ్‌. 3౧. ఇతి త్వమగుజానీహి త మా కత్తియా౯ జహీ
నపోఘోరముపాతిప్ట త తత శ్రేయోఒభిపత్స నే. 3 ౨, ఇత్యు క్షస న్స్‌ తపో ఘోరం
జానుదగ్న కః వితావముహాః, ఆస్థిగన్సుమహాభాగో యయా సిద్ధిం చ దుర్గ
ఇతి ఆశ్వ వేధిక వ క్యాంత్రర్లత అను తాపర్వణి తి ట్‌ ౧శో౬ధ్యాయ,,

న నా వ: 9వనో లో శేష నవధా గుణతః స్యృతాఖి.
సృవార్షః పై వ్రీతి రానందత్ర్ర య సే నాత్త్వ్‌కా గుణా? ౧. త్స పా కోధో౭ భిసంరంభో
జే స గుణా! స స్థ తాః, శ్రామ_స్తుద్రా, చ మోహాక్స శయనే శామసాొ

గుణాః. ౨, ఏతాని న్నృత్య ధృతిమా౯ చసన ఘ రతంద్రిళ్య, సేతుం. పరా నుగ్చ
హతే ప మ జి లేంద్రియః, 3 అత్ర ar Cen పురా కల్పవిదో
జనాః, తక మణ | a రాజ్ఞా పూర్వం ష్‌ పృశొామ్యుతా, ఈ ర సముదీన్తేము

దోషేము బుద్ధ కమానేషు సాధువు, జగ్రావా తరసా రాజ్య వంబరీపో మహో
యశాక ౫, సనిగృహ్యాత నో దోపా౯ సాధూ౯ సమభిపూజ్య చ జగామ
మహతీం సిద్ధిం గాధాశ్చేమా జగాద హూ, ౬, భూయిష్టం విజితా దోపా నిహతా
సృర్వశ తృవః, ఏకో దోషో వరిష్టశ్చ వధ్యస్ప న హతో మయా. ఓ యత్పియుకో
జంతురయం వైళ్ళవ్ల్న్యం నాధిగచ్చరి, తృష్పార్శ ఇహ నిమ్నాని ధావమానో న
బుధ్యతే, ౮. అకార్యమవి యేనేహ ప్రయుక్షనే ఏనలే నరక తం లోభ మసిభి
వ నికృంతత. ౯, లోభాద్ధి క తృష్ణా తత శ్చింకాః ప్రవ రే,

స లిప్పమానో “లభతే భూయివ్టం రాజసాకా గుగాళ్కా తదవాపా తు లభతే
భూయిస్టం తామసా౯ గుణాల. ౧౦. స తెగ్దుణైసృంహతి జేవాబంధనః పుస
వునర్హాయతి5ర్శ చేహ త్తే జన్మ క్షయే భిన్న పికీర్ల దేహా. మృత్యుం పున్వచ్చతి
_జన్ననైవ, ౧౧, తెస్తా దేతం సమ్మగ వేకు లోభం నిగృహ్య ధృత్యాత్మని రాజ్య
మిచ్ఫేశ్‌, ఏత ద్రాజ్యం నాన్యద స్త నీ పూ రాజ్యమా నై జవ రాడా విదితో యభథావల్‌,
౧_౨, ఇతి రాజ్ఞాంబరీపేణ గాథా గీతా యశ స్వినా, ఆధి రాజ్యం పురస్కృత్య
లోభ మేకంనికృంత తా, ౧౩.
ఇతి అశ్వ మేధిక పర్వాంతర్లత అనుగీ తావర్వణ్శి వక త్రీంో౭.ధ్యాయః

ద్రాహ్మణక ఉవాచ; -అత్రాప్యుదావరంతీమమితివోసం ఫు రాతనమ్‌ బ్రాహ్మ

1 9

పి ౨) ఆశ్వ మేధీకపర్యణి, ద్వా త్రీంకోఒధ్యాయః, 1171

ఇస చ సంవాదం జనకస్య చ భామిని. ౧. టి జనకో రాజా సన్నం
కసింక్సిదాగస్కి విషయే మీ న వ_స్తవ్యమితి శిస్ల షగమబ ఏత్‌. ౨. ఇత్యుకృః
- ఆజ లలథి ౮ స
ప్రత్యువాచాథ అ్రాన్నాణో రాజస _త్తీమమ్‌, ఆచక్షు( విషయం రాజ౯
యూవాం స్తవ వశే స్థితః. వ నోజఒన్యస్య విషయే రాజ్ఞో వస్తుమిచ్భామ్యు హం
విభో వచ స్తే కర్తుమిచ్చామి యథాశాత్ర్రం మహీ ఎతే, ర. ఇత్యు క్షస్తు తదా రాజా
బ్రాహ్యణేన యళ స్వినా, ముహురువ్హం వినిశ్వస్య న కించిత్స్రత్య భా వత, ౫, తమా
పీనం ధ్యాయమానం 5*జానమమితె"జసమ్‌, కశ్యలం సహసాగచ్చద్భానుముంత
మివ గృహః. ౬. సమాశ్వస్య తతో రాజా విగతే కశ లే తదా తతో ముహూ
WU న ళా =
ర్తాదివ తం బ్రాహాణం వాక్యమబ ఏత్‌. ౭. జనక ఉవాచ:---వీత్స పతామహే
రా జ్వే వశే జనపదే సతీ విషయం నాధిగచ్చామి విచిన్వ౯ పృథిపివుహమ్‌, ౮,
నాధిగ చృం యథా పృథ్య్వ్య్యాం మిఖిలానూర్రితా మయా, నాధ్యగ చ్చం తదా
తవ్యాం స్వవుజా మార్షితా మయా. ౯, నాధ్యగ చృం యదా తస్యాం తదా మే
శో చి గో న అ “9
కిశ్ళల్‌ ఒభవత్‌ , తతో మే కశ్ళాలస్యాంలే మతి; పున రుపస్థి ఆ. ౧౦. తడాన
విషయం మన్యే సర్వో వా విషయో మమ్మ ఆతాని చాయం న మను సర్వా వా
పృథివి మమ ౧౧. యథా మకు తథాఒ న్వేపామితి మన్యే ద్విజోత్తమ, ఉవ్య తాం
యావదుత్సాహో భుజ్యతాం మావదివ్యతే, ౧౨. బ్రా హణ ఉవాచ; విళ్ళ
we
పె ళామహే రాజ్యే వసే జనపదే సఠత్కి బ్రూకా కాం గతిమాస్తాయ మమత్వం
య లి a థి ణ్‌
వరితం త్వయా. ౧౩. కాం వై బుద్ది.సమా శిత్య సర్వో వై విషయ స్తవ, నానైపి
జ a థి WY a బావి ర
నిషయు యేన సర్వోవా విషయ స్తవ. ౧౮, జనక ఉవాచ;--అంతవంత్య ఇహాో
వస్థా విది తాస్పర్వకర్మసు, నాధ్యగ చ్చమవాం తస్తాన్మ మేదమితి యద్భ వత్‌. ౧౫.
వీ AN అగ వ | Ar es
క న్యేదరుతి కస్య స్వమితి వేగవచ స్తథా, నాధ్యగ చ్భామ్యహు బుద్ధ్యా మమేద
మితి యద్శ్భ వేతి. ౧౬. ఏవం బర సమా శిత్య మమత్వం వర్ణితం మయా, కృణు
బుదిం చ యాం జ్ఞాత్వా సరషత విషయో మము, ౧౭. నాహమాతారము చ్యామి
oe ఎ చ ర ణి ఛి
అగ 5, _ un ప
గంధా౯ ఘ్రణగతానవ్వి తస్తాన్సే నిర్జితా భూమిర్వశ తిష్టతి నిత్యదా. (
నాహమాతారమివా?ామి రసానాన్నే౭వి వరత ఆపో మే నిరితా సనా ద్య
4 + లి ఆం ద రా
తిష్టంతి సస నాలక, నాహమాత్తార్థ మిచ్య్భామిరూపం జ్యో తిక్చ చక్వువః, తస్తాన్నే
నిర్జితంజ్యోతిర్వ ౫ తిస్టతి సిత్యదా.-౩౦. నాహమా తార్ధమిచ్భామి స్పర్శాః త్వచి
'గ తాళ్చ యే తసానే నీన్షితో వాయుర్వ నే తిషత్‌ నిత్యదా. ౨౧. నాహమాతార
4 దే త్రి 2 రీ ఛి
మీణ్భామి శకూశా శోతగతానప్కి తసానే నిరితా కృతా వశె తివ్బంతి నిళ్యదా,
ది UU శిర జ ద అ. :

iia శ్రీమహాభారతే, అనుగీ తాపర్వణి క [అధ్యా

౨౨. నాహా మాతార్థ మిచ్చామిమనో నిత్యం మనోంత శే, మరో మేనిర్లితం తస్మా
ద్భశే తిష్పతీ సర్వదా. ౨౩, ేవేఛ్యశ్చ వితృభృశ్స భూ తేభ్యో౭ తిధిభిస్స హ
ఇత్యర్థం సర్వవఏ వేతి సమారంభా భవంతివై ,౨56. తతః వృవహాస్య జనకం బ్రాహణః
పునర బ వీల్‌, తజ్జిజ్ఞా సార్ధమ ద్భే హ విద్ధి మాం ధర్మ మాగతమ్‌. ౨౫. త్వమస్య
బహలాభస్య దుళ్యార స్యానివ_ రిన్క సత్వ చేమినిరుర్ధస్య చ క్ర క్త సక పవ ర్రకకి ౨౬,
తి ఆళ్వ మేధిక పర్వాంత రత అనుగీ తాపర్యణి, డార్ట్‌ తింకోలస్యాయః.
ః - బ్రాహణడ వ” చః-నాహం తథా భీరు చరామి లోకే యథా తరం మా-తగ్గ
వ శ (2 9 - రె బి క సనో ర
స న్వబుద్ద్యా,వివ్రా౬ని ముకొఒసి వచేచ రో౭_సి గృహస్థధ ర్మ వ తీవాం స్తథాస్ని
౧. నాహమస్మియథా మాం త్వం పశ్య సే చ శుభాళుభే మయా వ్యా పమిదం
సర(ంయరి_ంచి జగతీగతమ్‌.౨. యే కేచిజ తపో లో కే జంగమాః సావరాశ్న హా
ఎ దె డె థి చ
చేపాం మామంతకం కై చారూణామిన పావకమ్‌, 3. రాజ్యం పృథివ్యాం
సర్వస్యామథ నావీ త్రి తివిష్త్పపే తథా బుద్ధిరియం వేత్తి బుద్ధి రేవ ధనం మమ. ౪,
ఏకః వంథా బ్రావాణానాం య్‌న గచ్చం తీ తద్విదం గృ పాము వనవాసీషు
గురువా సేవు క ౫. లింగ్లార్భహుభికవ్య గై )రేకా బుద్ధిరు పాస్య తే, నానా
లింగా శృమస్థానాం యేపాం బుద్ధిళ్ళ మాత్తికా, ౬, శే భావమేక మాయాంతి సరి
తస్సాగరం యథ్యా బుద్ధాయం గమ్యతే మార్లః శరీరేణ న గమ్యతే, ౭,
ఆద్యంత వంతి క రాణి శరిరం కర బంధనము తసాతే సుభగే నాసి పరలోక కృతం
4 - ఆతా ద
భయమ్‌, తద్భావభావనిర తా మమైవా తాన మేవ్యసి, ౮,
ఇతి అక్ష మేధక పర్వాంతర్గత అనగీ కాపర్వణి, త్రయత్రి” శో ఒధాాయ,ః,
బాహణడఉవా చ:-నేదమల్చాత నో ఫ్‌ కం వేదితుం నాకృ తాత నౌ, బహూ
J ఆనీ 2 ఆ
చాల్పం చ సంతీవ్వం వితం చ మనం మమ ౧. ఉపాయం తం మమ బ్రూహి
“ “యేనెపా లభ్యతే మతి తననే కారణం కర, యత వపా పవ గతే, ౨,
యా డాలి 3 Gy —
రకరకా బ్రాహణీం స గురురస్యో త్త రార ణిః, తపళ్ళు 0 తేభిమ
థిని జ్ఞానాగ్ని గ్షాయ లే తత 3. బ్రైవాణ్యువాచ;ల- యదిదం బ్రహాణొలింగం
"కేత్రజ్ఞ ఇతి సంజ్జీతమ్క్‌ ప్రహితుం యేన యచ్చక్యం లశ్షణం తస్యతత్క్య్వను,
ల, చాహం త ఆ నో నిర్గుణ శే లేపన కారణం నాస వ్ర అత్య లే, ఉపాయ మే
వ ఐయ్యోమి యేన గృహ్యేత వా నవా, ౫, సమ్యగు పాయో దృష్టశ్చభ మై
రిన లకు తే, క ర్మబుద్ధిరబుద్ధి తత్‌ జ్ఞానలింైరివా శ్రి తమ్‌, ౬. ఇదంకార్యమిదం
నేలి మో జేషూపదిళ్య లే, సశ్యతే కృృణ్యతో హం రాత్శనో యేషు జాయతే. 8,

[2౫ ఆశ్వ మేధిక పర్వణి ప చత్రింకోఒధ్యాయక 1178

యావంత ఇహ శశ్వేరం స్థావత(ోఒ౬ంశాకా వశల్పయేత్‌ , అవ్భకాలా వ్య
రూవాంశ్చ శతకోజథ సహస్రశః ౮. సర్వా న్నానార్థయుక్లాంశ్చే సర్యాకా ప్రృత్యత
హేతుకా౯, యతః పరం న విబ్యేత తతోఒభ్యానే భవిష్యతి. ౯. శ్రీభగవా
నువాచఃా తతస్తు తస్యాభ్రాహ్లణశ్యా మతిః శేతిజ్ఞసక్ష యే, శేత బాచేన వరలః

ఎలి క్షం సా, gr టా ఈ
కేత జేభ్యః పవ రణే. ౧౦. అరున ఉ వాచ ః:-క (ను నా చాసాణి కప ర్య చానా

Jed + ద లీ ౯
బ్రాహణర్హ భక యా భ్యాం మ yar అఈావుభా ప ౧౧.

[ పవ ఫా ము వి గ్రాహ
శ్రీభగవానువా చ;-మనో మేద్రాహణం విద్ధి బుద్ధిం మే విద్ధి బ్రాహ్మణేమ్‌, తే త్రజ్ఞ
ఇతి యక్ళో కః పోఒహమేవ ధనంజయ. ౧౨.
ఇతి ఆశ్వమేధిక ప న్వాంతర్లత అనుగీ ఆ పర్వణి, చతు స్ర్రింకో ఒధ్యాయః ~~
అగ్రి గురుళిష్యసంవాద8. ఈ

ట్‌ షే నా | 9.
అర్జనఉవాచ:- బ్రవహా యత్సరనుం శ్రేయం తన్నే స్యాఖ్యాతుమ్మర్శస్కీ

టో ల వు = చ జ 1 సుం జ వొ శ
భవటి” హా తే దన సూ మే మే రమతే మతిః ౧. వాసుచేవఉ వాచ: అత్రాప్యు
దావారంలీనుమిలివాసం వురాతనమ్‌,స. పాదం మోక్షుసంయు కం శిహ్యస్య గురుణా

గ ౮. క 0 వీన్‌ దనం న న్‌ా ప వస
సహ, ౨. కశ్చిద్చా )హాణమా వమూచార్యాం సంసి తవ్రగమ్‌, శీవ్యః వ్ర చ్చ
మేధావీ కింస్వి చ్చే యః పరంతప, 3. భగవంకం పవ
యణ, యాచే త్వాం శిరసా విప యద్బూ యాం
UU

న్నోఒహంనిశేయసవరా
లీ లో
బూహి తన మ, ర, తమేవ
లో శ
వాదినం పార్ట శివ్వం గురురువాచ హ్క సర్వంతు తే పవత్ష్యూమి యశ, వె
య ధీ ee ల ఇ
సంగ యో దద, ౫, ఇత్యు క్తస్సకురు నై ప గురుణా గురువత్సల,, ప్రాంజలిః పరి
వవృచ్శ తయ త్తి ద్భెబ్రణు మహామతే శివ్యణవా చ;--కుతశ్చాహం కుచేన్చ త్వం
తత్సత్యం బ్రూప్‌ా యశ్సంమ్‌, కుతో జాతాని భూతాని స్థావరాణి చరాణి చ. 7,
శీనజీవంతిభూ తాని తేహామాయుశ్చ కిపరమ్స్‌ కిం సత్యం కింత్రపో నప శీ గుణా
స్పద్భిరీరితాః.౮, కే పంథాన! శివాశ్చస్సుః కిం సుఖం కించ దుష్క తము, ఏతాన్తే
శ జ ఇ జ a ఏ జ
భగవక పృశక్నాక్‌ యాథాత థన సువ్రత, డా వక్తుమర్హసి విప యథావదిహూ
కా 1 a అ “0 ॥ ఇద ర్తి
తత్వత$, త్వదన్యః కళ్చన వ్ర నే తొ ౯ా వక్తుమిహార్హ్డతి, ౧౦. బ్రూహి భర్శవిదాం

©

శెప్పపరం కౌతూహలం మము, మోమిధర్మార్థ కుశ లో ఛ వాక్‌ లో కేషుగీయ లే,
౧౧ సర్వసంళ యసం త్రా త్వద న్యో నచ విద్య లేసునె'ర భీరవశై వ మోర కామా
“స్తథా వయమ్‌, ౧౨ నాసుదేవఉబాచ:ాత సై సంప్రతివ శ్నాయ యథావత్సరి
సృచ్ళ శే, శిప్యాయ గుణయుకాయ శొంకె'య వ్రీయవర్షినే. ౧౩. ఛాయా
mee కాల యళయే బ్రృహాదారిణ్య మై న

న... శ్రీమవోభాం కే అప అట్టు [అధ్యా,

మేధావీ నధృరేవ వతః. గురుః కురుకుల శ్రే నై సమ్యకృ శ్యానరిందమ. ౧౮. గురు,
రువాచ;-ల- బ 'పణో మిదం సరమ పి క వరే సవికమ్‌, వేదవిద్వాంస మూన్‌ శల్య
షష
తత్వభూ తార్గభావనమ్‌, ౧౫ జ్ఞానం త్వేవ మ. సంన్యాసం తప ప ఉత్తమమ్‌,
యసు వేద నిరా బొధం జానత త్యం ప పస. ౧౬. సర్వభూతసమాత్తానం స
ఆవ ఖా థి -4
సర్వగతిరిష్య లే, యా నిద్వా౯ సహవాసం చ వీవాసు చైవ పళ్యతి. ౧౭. తశై
వైకళత్వనానాత్వే స దమఃఖార్చరిముచ్య తే, యో న శామయలే కించిన్న కిం చిదఖి
మన్య తే, ౧౮. ఇహ లోక స్ట ఏవైష బహభూయా ౫ కల్పతే, వథానగుణ
తళ ల
కక సర్వభూతవిధా నవిత్‌-. ౧౯. నిర మో నరహాంకారో ముచ్యతే నాతి,
సంశయః, అవ్య క్షబిజ ప్రభవో బుద్ది సంధ మరోక మహాోకా. ౨౦. మహాోహంకార
"విటప ఇంది యాంకుగకోటర ఓ మహాభూ తవిశ్లేవక్చవి శేష పతి శాఖవా౯, 2౧.
సదావర్ణ సదా పుష్పక సదా శుభ ఫలోదయః, అజీవః సర్యభూ తా నాం బ్రహ్మవీజః

box

_ సనారనః 29. వతద్‌ జ్ఞాత్వా చ తత్వాసి జ్ఞ జూనేం పరమాసినా, ఛిత్యా చామ
_రళాం ప్రావ్య జవోతి. మృత్వుజన సీ ౨, భూతభవ్యభవిష్యా దిథర రృకామార్థనిశ్చ
యము సిద్దసంుపరిజ్ఞాకం ఫురాక ల్బం సనాతనమ్‌, _౨ర. ర్‌ వమ్యేఒహం మవో ప్రాజ్ఞ
= పదము త్తమమద్య శే బుద్ధ్యా యది వా సంసిద్ధా భవంతీవా మనీమీణః, ౨౫ షప

గమ్యర్షయః పూర్వంజిజ్ఞాసంతః పః స్పరమ్‌, ప్రజాపతిభర ద్వానా గాత మోభార్లవ
స్తథా. ౨౬. వసిస్థశకాళ్యప్న్చెవ విశ్వామిత్ర ",ఒ త్రీ రేవ చ, మార్హా౯ సర్వా౯
పరి కృ మ్య పరిఇ్రాం తాఃస్వకరి భిః, ౨౭, భా నృద్ధం పురస్కృత్య తు
లే ద్విజాక దదృళుర్చ్ర్రహభవసె బ్ర బవోణం ఏత్రక్ర లృవమ్‌, ౨౮. తం వణమ్యమహో
తానం సుఖాసీనం మహర్షయః, ప ప్రచ్ళుక్వినయోపే పీఆె నైతే యసమిదం పరమ్‌,
౨౯. కథం కర్న కియా త్సాధు కథం ముచ్యేత కిల్చి పాల్‌ , క నో మార్గా? శివాశ్ళ
స్యుః కిం సత్యం కించ దుష్క్టృృతమ్‌, 3౦.9 చోభొ కర్ర ణాం మారా ప్రావ్నుయు
రతీ ణో _త్రకా, ప్రళయం చాపవర్ణం చ భూతానాం ప్రభవాప్యమయా. 3౧,ఇత్యు క్ష
సమన వారల వా ప్రవీతామహ?, త ల్తెఒహం సం వత్ష్య్య్యూమి శ్రృణు థిహ్య
యథాగమమ్‌. 3౨. ర కానరార లాన్‌ జాతాని mm చ
రాణి చ తపసా తాని జీవంతి ఇతి తడ్వి త్త సువ్ర గ; 33. స్వాం యోనిం సమ
తిక శ్రమ్యవర్త రంతే సే పన కక రణ్కాసల్యేం౦ పి హొ గుణసంయు క్షం నియతం పంచలవ్రణమ్‌,
3 'ర, “బ్రహ సత్యం వ. సత్యం సత్యం చైవ ప్రజాపతిః. స మ జాతాని
సత్యం భూతమిదం జగత్‌, 9౫, తస్తా త్స త్యాశ్రయా విస్తా నిత్యం యోగసరా

తజ.) అక్ష మేధి కపర్వణి, షట్టింకోఒ౬ధ్యాయః, 1175

యరగాః, అతీశళ్లోధసం కాపా నియతా ధర్మ చీత్రవకి, ౩౨౬ ఆ న్యోన్యనియ తాళ
వైద్యా ధర్తసేకుప్ర వర్త కాకా పత ల. సంపుృవత్ష్యూమి ఇాళ్వ తా౯ లోక్ష
భావనాళా, 3౭. చాడుర్విద్యం తథా వర్షం చాతురాశ్రనికాకా పృథక్‌, ధర్మ
మేకం చతుప్పాదం నిత్స్వమాహురక వీపి? 3౮. పంథానం వః వ వ్యోమ
ఆశి Wy
_వీవం ఈేనుకరం ద్విజాపి నియతం బ్రహాభావాయ గతం పూర్వం మనీమీభిః, 3౯.
గడంతం తం మయాఒబ్యేహ పంథానం దుర్విదం పరమ్‌, నిబోధత మవోభాగా
నిఖలేన వరం వదమ్‌ రం, బ్రహచారిక మేవాహురా శమం ప్రథమం పదమ్‌,
గార్డస్ట్యం తు ద్వితీయం స్యాద్యాన కస్థమతః పరమ్‌, ౪౧. తతః పరంతు
యాథు వీ థి
విశ్హేయమధ్య్యాతృం పరమం పదమ్‌, జో్యోతిరా కాళ మాదితోో వాయురింధ |
భు శ Uy
అగ అ షో > వ్‌ బా 3
ప్రజాపతిః, ర౨. నొవైతీ యావదధ్యాత్త్మం ఆ వచేతాన్న వశక్యత్కి తసోో పాయం
ప్రవమ్యూమి పురస్తా త్తం నిబోధత.. ౪౩. ఫలమూలానిలభుజూాం మునీనాం
వసతాం వన్మే వానప్రస్థం ద్యిజాతీనాం తృయాణామువదిశ్యో తే రర, సర్వే
పా మేవ వగ్గానాం గార్ష రస్థఫం తద్విధీయతే, వ ధర్మం ధీరాః
వృచక్షుశే. oi ఇత్యేవం చేవయాసా వః వంథానః పకకి ర్తి తాః, సద్‌ ర ధ్యా
షః ధీరః క్రద Ee సేకవ్యా,. రజ. వతేపాం సృథగథ్యా సే సే యో ధర్మం
కంసిత వతి, కాలాక్సేశ్యతి భూతానాం సదైవ వభ వాష్యయా. ర౭. అగ స్ప
త్వాని వయ్యామి యాశాతేభ్యేన హెతునా, విషయస్థాని సర్వాణి వర్తమానాని
భాగథః. రత. మవానాళత్తా యథా వ్యక్తమహంకార స్తథైవ చ్మ ఇంద్రియాణి
దశేకం చ మహాభూశతాని పంచ చ. ళణ, వెేేపాా పంచభూతానా మితిసర్ర
స్పనాతనకి, చతుర్వింశ తిచేశా చ తత్త సంఖ్యా ప్ప వీ రతా, ౫౦, లత త్వానా
మభ యో వేద స ర్వేపాం సభ వావ్యమా స ధీరస్సర భూతేషు న మోహమధి
గచ్చతీ, ౫౧, తత్వాని యా వేదయళలే యథా తథం గుణాంశ్చి సర్వానఖలాశ్చ
చేవ తాః, నధూత పాపా పృతిముచ్య బంధనం స సర్వలో కానమలా౯ సమళ్ను తే ౫౨.
ఇతి అశ్వ వేధిక సర్వాంతిర్లతే అనుగీ తాపర్వణ్కి పంచ త్రీంళోఒధ్యాయ।ః
బెహాూావాచ: ఫాాతదవ్య క్త క్రమనుది రక్తం సర్వవ్యావి ధు ధు వం స్థిరమ్మ్‌ న నవద్యా
రం ఫురంవిడ్యా ల తి గుణం పంచధాతుకమ్‌. ౧. జ్‌ గ న గ పంమనోవ్యాకరణాల్తీ
కమ్‌ బుద్ది స్వామికమిత్యే తత్చర మేకాదశం భవేత్‌, ౨. తీణి సోతాంసి యాన్నసి
థి Sse ఫ్యా
న్నాప్యాయంతే పునః పునకి పనాడ్య స్రిస ఏవై తా ప్రవర్తంతే గుణాల కక. త్మ
శ మోరజ స్తథా సత్త గం గుణానేతాల పచక్షతే అన్యోన్యమిథునా స్పక్వే తథా

ire శ్రీమహాభార తే, అనుగీ తాపర్వణి క [ఆధ్యా,

| థి వ వ కీ
న్యోన్యానుజీవినః ౪౮, అన్నో న్యాపా శృయాళ్చావి తథాన్యోన్యానువర్తిన, అన్నో
న్యవ్యతివ క్తాళ్ళ ల్రీగుణాః వంచ ధాతవః, ౫. తమసో మిథునం సత్త్వం సత్త (స్వ
మిథునం రజః, రజసశ్ళాపి సత్త్వం స్యాత్సత్వస్య మిధునం తమః, ౬* నియమ్యతే
తమో యత్ర రజస్తగ పనరలే, ని వమ్యతే రజో యత్ర స్వత్త్వం తత్త ప్రవ
ర్రతే. 2; చె శాత కం తమో విద్యా తి గుణం మోహాసుజితం, అధర్మలక్షణాం
Q__ అంటి (na వాస
చెవ నియతం పాపకరసు. రా ప్రక త్యాత క మేవాహూ రజః పర్యాయకారక మ్‌ః
వవృ త్తం సర్యభూ తేషు దృశ్వముత్ప త్తి లక్షణమ్‌, ౯ వ్ర కళం సర్యభూ తేషు
లాఘవం శృద్దథానత్మాసా త్రి (కొం రూపమేవా తు లాఘవం సాధుసమతమ్‌, ౧౦.
వతేపాం గుణతత్నాని వసంతే తత్వ హెతుఖి;, సమాస వ్యాసయు క్తాని తత్వత సా
న్నిబోధత, ౧౧. సంమో హెరా జ్ఞానమత్యాగః కర్మణా మవినిర్ణయో, సవ్నః _స్తంభో
తో 2 జ : ఆస wa ®
భయం లోభః శోక, సుకృతదూవణమ్‌, ౧ ౭. అస్ఫతిశ్సావిపాకశ్చ నా స్పిక్యం
భిన్న వృత్తికా నిరిశేవత్వమంధక(ం జఘన్యగుణవృత్తికా, ౧౩. అకృతే కృత
మానిత్వ మజ్జానే జ్ఞానమాాని ౯, అమైర్రీ ఏికృతో భావో వ్యా శ్రద్ధా మూఢ
భావనా, ౧౦౪. అనార్టవ మసంగత్వం కర్మ పావమచేతన్నా గురుత్వం సన్న భావత్వ
హవళిత్వమవాగతి!, ౧౫. సర్వ వతే గుణా వృత్తాస్తామసాః సంప్రకీ రి తాం యేచా
(3 - క త్తి Amn 0 ౮ ~ అల
న్నే వీిహా- తె భావా లో REE భావసంక్హ తాః (౧౬.తే త్ర త త్రనియమ్యంతే సర్వ
తే శామసా గుణాః, పరివాదక థా నిత్యం నిశ్వేం అనంద? ౧౭, అత్యాగ
శ్వాభిమానశ్చ మోెహారా మన్యు స్తథా తమా, మళ్సరశె వ భూతేషు తామ
సం వృత్తమివ్య తే.౧౮-. వృథా రంభాపా యే శేచిద్చుథా దానానియాని చ, వృథా
భక్షుణమి క్యేత తామసం వృత్తమిష్య తే, ౧౯. అతివాదో తితీకా చ మాత్సర్య మతి
వమూసితా, అ శృద్దధాన తా చైవ తామస వృత్తమిష్య తే, ౨0, వవంవిధాళ్చ యే
కేచిత్‌ లోకేఒస్ని౯ పావకర్శిణ, మనుప్యా భిన్నమర్యాదా స్తే సర్వే తామసాః
ఆశి ఆలీ ఆం

సృ తాః ౨౧. 'తేపాం యోనీ; పృవయ్యైమి నియతాః పాపకర్శిణామ్‌, అవాజ్ని
శి ట్ల వా

రయభా వాయ తిర్యజ్న రయ గామినః, ౨౨. స్థావరాణి చ భూతాని వృశవో వావా
“నాని చ, శృవ్యాదా దందళూ కాశ్చ కృమికీటవివాంగమాః. ౨౨. అండజూ జంత

|
వశే ఎన స్వే వావీ చతుప్పదాః, ఉన కా బధిరా మూకా యే చాన్యే పాపరోగి
ర వ at
ణ£,౨ర, మగ్నా స్తమ సీ దురర్భత్తాః స్వకర్శకృతలక్షణాఖ అవాక్‌ స్రోతస ఇత్యేలే
మగ్నా స్తమసి తామసాః. ౨౫, తేపాముత్కర్నముదేకం వశత్యూమ్యహ మతః
అటి oA (UU
నరమ్మ్‌యథా తే సుక్ళతాళా లోకా౯ లభంతే పుణ్యకోరిణ ౨౬. అన్యథా వతి

3 8.) అక్షో మేధికపర్వణి, స్షతింకోఒధ్యాయః, 1117

వన్నాస్తు వివృదా యే చ కరి ఇక స్వకర,నిరతానాం చ బ్రాహగానాం శుఖై షీ
కా య జీ శీ ల ఆశీ =
గామ్‌, ౨౭. సంస్కా_ రేణోర (మా యాంతి యళమానిః సలోక తామ్‌, స్వశ్లే
. ~ . “Re, ఆ వ
5 గచ్చంతి చేవానామి త్యేపా వె దికీ శ్రుతిః, ౨౮, అన్య థా పృతీప్రపన్నా సి బబు
స్వేషు కర్మసు. పునరావృ త్తిధరాణ సే భవంతీహ మానుపాః, ౨౯. పాొపయోనిం
సమాపన్నాళ్చాండాలా మూకచూచుకా%ి వర్షా పర్యాయళ క్చొవీ ప్రాప్నువంత్యు
త్తరోత్తరమ్‌, 30. కూద యోనిమతికమ్య యే చాన్యే తకామసా గుణ, సతో
దద ౨ Uy Jy ఖి Uy
మధ్యే సమాగమ్య వరంతే తామసే గుణే,3౧,అభీ ప్యంగస్తు కామేషు మహ+ళమో+హ
వా అగ అల | a థ్‌ నళ _
ఇలి సృతణ బుషయో మునయో దేవా ముహ్యాంశ్య త్ర సుఖేప్పవ!. 3౨. తమో
మో పారూ నువో మోపహాసామిస,; కోోధసంజ్ల తః, మరణం త్వంధ తామి స సామిస |
వ రా yee A
by సె 95, స వో
క్రోధ ఇవ్య తే, 33, వర్షతో గుణతశైఎవ యోనితశ్నైెవ తత్వతః. సర్యమేత
శ్రమో విస్టా? కీ రితం వొ యథావిధి. 3౫. కో న్వేతద్భ్చుధ్య తే సాధు కో న్వేత
త్పాధు పశ్యతి, అతత్వే తక్యదర్శీ య_స్టమసస్తశ్వలశుణమ్‌. 3౫. తిమోగుణా
ఇహునిధాః వకీ రిణా యథావదు కం చ తమః పరావరమ్‌, నరో హీ యో వేద
wal ద =
గుణానిమా౯ సదా స తామనైస్సర్యగుకైః ప్రముచ్యతే. 3౬. లల
ఇతి ఆ మేధిక పర్యాంతర్లత అనుగ తాపర్వణి, షట్‌ గ్రింశో౭.ధ్యాయః, 5
బ్రహ్మోవాచ; రజో హీ వః ర్పావమ్యామి యాఇాత భఖ్యన స _త్తేమాః,
నిబోధత మహాభాగా గుణవంతం చ రాజసమ్‌. ౧, సంఘాతో రూపమాయాసః
సుఖదుఖే హమాతపొ, ఐశ్వర్యం ప్‌ హా; సంధి-ర్రైతువాదో రతిః క్షమా, ౨.
బలం శౌర్యం మదో ఠోపో వ్యాయామక లవావవిి ఈహ్షైప్పా వీళునం శుద్ధం మమ
. త్వం పరిపాలనమ్‌. 3, వధబంధవపరిశేశాః కృయో వికయవవ చ నికృంత
౧౧ టీ నం. ఆ
భిండి భీందితి పరమరావక రనమ్‌. ర. ఉగం దారుణమాకోళః పరచి దాను
శాసనమ్‌, లోక చింతానుచింతా చ మత్పగ।; పరిపాల నమ్‌, ౫. మృషా వాదో మృషా
దానం వికల్సః పరిభా వణమ్‌, నిందాస్తుతి; ప్రశంసా చ ప ఠౌవః పరిధర్ష ణమ్‌, వం!
0 వ x . ౦ ద జ
పరిచ ర్యానుళుళ్రూ పా సవా తృస్లా వృపా శ్రేయః, నూరి హెరా నయః పృమాద
శ్చ పరివాదః పరిగృహః, క్‌ యే చ లోకేషు ప్రవర్తంతే పృథక్‌
పృథక్‌ నృమ నారీషు భూ జొషు దృ వ్యేషు శనరణేషు చ ౮. సం ఆకాపోఒ ప్రత్యయ

KR వృతాని సి మాశ్చ య్‌, అకీర్యు కాని క రాణి వారాని వివిధాని చ. ౯

_ స్వాహాకారో నమస్కారః స్వధాకారో- వవట్‌ క్రియా యాజ నాధ్యాపనే చోఖే
యజనాధ్యయ నే అపి, ౧౦. దానం పృతిగృహ్మశే పవ ప్రాయశ్చిత్తాని మంగళమ్‌,
148 (|

118... శ్రీమవాభారతే అనుగీతాపర్యణీ [అధ్యా,

ఇదం మే న్యాదిదం మే న్యా కేషహో గుణసనుద్భవ ఓ ౧౧. అభి దోహా స్తథా
మా మా నికృతి రాన ఏవ చ వైనం హింసా జుగుప్పా చ పరిత్రాహా వజాగరః,
౧౨. దంభో దర్చోఒథ రాగళ్ళ్చ భి! (ప్రీతః ప మోదనమ్‌, ద్య్యూతశ్చ జనవాదం
చ సంబ:ధాః ప్రీ౪ కశ్చ యే. ౧౩. నృత్య వాది తృ గీ తానాం mr యే చ
శీచను సర్వ ఏకే గుణా విఫ్హా రాజస సు పక్తీర్ణితాః. ౧౮. భూతభవ్యభవి .,
ప్యూణాం భావానాం భువి భావనాః శ్రి వర్ణనిరతా నిశ్యం ధర్మోఒర్థ! కామ ఇత్యపి,
౧౫. కామవృత్తా!ి ప్ర మోదంతే సర్వశామనమృద్ధిభిక, అర్వాక్‌ సోతస ఇత్యే
చే మను వ్యూ రజసా పృశాః ౧౬. అసి కాలో శే “ప మోదంతే జాయమానాః
పునఃపునః, పేేశ్య భావికమిోవహాంతే వహలౌకిక మేన చ, దదతి ప్రతిగృహ్హుతి ఈర్పం
తథ చ జుహ్వతి. ౧7౫. రజోగుగా వోబహుధాన కీ రితా యథావదు కం గుణ
_ వృత్తమేవ చృనరోఒవీ యో వేద గుణానిమా౯ సదా స రాజపసై స్పర్వగుకైర్వి
' ముచ్య కే, ౧౮
ఇతి ల అనుగీ తాపర్వణిి స_ష్ట త్రింకో౭ ధ్యాయః,
బెసహావాచ; ఫాజాఅుతంవరం ప ప్రృవమ్మ్యూమి కృెతీ నం గుణము త్రేమమ్స్‌ సర్వ
భూతహితం లో కే సతాం ధర్యమనిందిలమ్‌. ౧. ఆనంద; వ్రీతిరు దే! $ ప్రాశాళ్యం
సుఖ మేవ చ అ కార్పణ్భమసంరంభః సంతోష శ్రద్దధానతా, ౨. క్షమా ధృతిర
హింసా చ సమతా సత్యమార్షవమ్‌, అక్‌ )ధశ్చానసూయా చ కౌచు దాక్యుం
పరాక్రమః, 3; సర ముధావృ త్తం ముధాసేవా ముధాళ మః, వవం
యూ యుక్షధర్మస్సాాతో౭ముత్రాత్యంతమశ్ను తే, ౪౮. నిర్మమో నిరహం
కారో నిరాశ! సర్వతీస్పమః, అకామభూతఇ ల్యేవ సతాం ధర్మస్పసాతనః, ౫.
విసాంభో ప్రాస సిలికా చ అఆ్యాగశె ₹ గెచమతంద్రి ఇ", ఆన్సళంస్యమసం మోహో
ea భూశేవ్యవై కునమ్‌, ౬. హర్షస్తుప్లి క్షిస్స యశ్చ వినయః సాధువృ త్తితా,
శాంతిక ర ణి బుద శుభా క. ౭. ఉపీకా బ్ర హూచర్యం
చ పరి త్యాగశ్చ సర్యకః, నిర రృమత్వను శాళ్రీ స్త పమ పరిక్ష తధర్మ తా. ౮, ముథాదొ
నం ముధా యజ్ఞో వ ముభాఫితం ముఛా వ్రృతమ్‌, ముధథాప, వృతి గ్రవాతై నైవ ముధా
ధరా ముథా క ౯. ఏవం వృత్తాస్తు చ శేచిల్లో శేషస్తక సక్వసంశ్ర చర్యా
బ్రాహ్మణా బ్ర బృహ యోనిస్థా సే సే ధీరాః సాధుదర్శిని, ౧౦. హ్‌ త్వా సర్వాణి
పాపాని ని క్రో కాహ్యథ మన దివం ప్రావ్య తు తేధీరాకి కుర్వతే వె వె తత స్తనూః,
౧౧. ఈశత్వం చ వశిత్యంచ లఘుత్వం మనసశ్ళ్చ లే వికుర్వతే మవోత్తానొ దేవా

ఏ౯.) ఆశ్వ మేధిక పర్వణి, వకోనచత్యారి:తో 2 ధ్యాయ&. 1109

(మ్రీదివగా ఇవ. ౧౨౩. ఊర్వనోతస ఇల్వేతే దేవా వైకారికాః సృృతాక వికు
ర్వంతకి పకృ త్యా వె దివం వ్రాప్తాస్తత_స్తతః, ౧౩. యన్యదిచ్చంతి తత్సర(ం
లభంతే విభజంతి చ, ఇత్యేళ త్సాత్వికం వృ తెం కథితం వో ద్విజర్ల భాః, ౧౦. వీత
ద్విజ్ఞాయ విధివల్లభ తే యద్యదిచ్చతి. ౧౫ పీ ర్రితాః సత్వగుణా విశేషతో
. యథావదుక్తం గుణవృ త్త మేవచ్య నగస్తు యో వెద గుణానిమాకా సదా గుణాన్న
భుం శే నగురైై స్పయుజ్య తే. “౬
ఇతి అశ్వ మేధిక పర్వా. తర్షత అసుగీ తా ర్వణి, అప్షన్‌ ్రంకోఒథ్యాయః
పక నై నై థి క్యా గుగా వస్తుం పృథ శ్వేనెవ సరషశక్కి అవి
నా న్‌ దృశ్యం తే రజః స్‌ తేమ స్తథా, ౧ అన్యోన్యమథ రజ్యంతే హ్యన్యో
నం స. అన్యోన్యమా ళ, యా; స్వే తజ్రాన్యో న్యానువ రిని ౨ యా
వత్సత్వం రజస్తావత్‌ వర్తలేనాత సంశయః, యావ _ర్థమకశ్చ సక్వ్యంచ రజస్తావది
హెరూచ్యతే. 3. సంహత్య కుం Ga యాతాం సహ తా స్పంభుచారిణకి స.ఘాతే
వృ త్రై తయా హతే వ్‌ ర్తంతలే ₹ యాత en ర, ఉద్రేకవ వ్య తీరికా నాం తేపూ
మన్యోన్య వ_ర్డినాహ్‌ నకు కే తద్యథా న్యూనం వ్యతిరి కం చ సాక 8, ౫. వ్యతిరి
గ్‌ ఖా 3 \ శ ఏం సనో వ
గంతమె యు త్రి తర్వగ్భావగళం భ వేత్‌,అల్బం త్ర రబ్‌ జైయం సత్వే మల్పత మం
తథా ౬.ఉద్ది కృం చ రజో యత్ర మధ్య సోితోగతం భవేత్‌, అల్పం తత్ర తమో
శయం సత్వం చాల్నతరం తథా,౭,ఉద్వికృం చయదా సం మూర్ధ్ని స్రోతోగతం
భవేత్‌, అల్బం తత్ర తమో జేయం రజశ్సాల్పతరం తథా, ౮, సత్వం వైకారికీ
యోనిరింద్రియాణాం ప్రశాశికా న హీ సత్వాత్పరో ధర్మః కశ్చిదిన్యో విధీయ తే,
హ్‌ ధన ద న ఒడ a wa
ణా; తోర్ట్వం గచ్చంల్‌ స౭్వన్థా మ్య తీష్పంలి రాజసాక్కిజఘన్న గుణసంయు కా యాం
త్యధస్తామసా జనాః, ౧౦. తమః కూ ట్రే రజః మలై, బ్రాహణే సత్వ ముత్తమమ్‌,
ఇత్యేవం త్రిషు వన్లేషు వివర్తంతే గుణాశ్తయః, ౧౧. దూరాదపి హి దృశ్యంతే
సహి లః సంఘచారిణకి తమః సత్వం రజ్నక్బెవ పృథ క్ష్వేనానుళుశ్తుము, ౧౨.
దృస్ట్వా త్వాదిత్యముద్యంతం కచోరాణాం భయం భ వేత , అధ్వగాః పరితే ప్యేయు
రువ్నతో దుఃఖభాగినః, ౧౩ అదిత్యస్సత్వముద్రి కం కుచోరాస్తు తథా తమః, పరి
తాపోఒధ్య్వగానాం చ రజసో గుణ ఉచ్యలే,౧౮.ప్రా కామ్యం సత్వమా దిత్యస్పంతాపవో
, రజసో గుణక, ఉపప్పవస్తు ప్య్యియస్తా ముస _స్టస్య పర్వసు, ౧౫. ఏవం జ్యోతలిస్సు
సర్వేషు ని వరంతే గుగాస్రాయః, పర్యాయే చ వర్తంతే తత్స తత్ర తథా తథా.
ఇక అస ఒధ స! ఆగ చే

అజ, స్థాన రేను కు భావేన కిర్భగ్ళావగతం తము రాజసాస్తు వినర్తంతే న్నేవా

1180. శ్రుమహాభాంత్సే అనగీ తాపర్వణి [అధ్యా

భావస్తు సాత్వికః, త్రం అవా్ర్రీధా తు విక్లేయం త్రి త్రీధా రాత్రిర్వథీయతే, మాసార్థ
మాసవక్షాణి బుతవః సంధయ సథా, ౧౮, త్రిధా దానానిదీయంచే తి తథా యజ్ఞః పవ

ర్రత్తే ప్రి త్రిధా లో కా(న్ర్రిధా బేవె(న్ర్రిధా విద్యా(న్ర్రీణా గతిః ౧౯, భూతం భవ్యం న భని
వ్వం చధర్తో౭.ర ర్థః కామ ఏవచ; ప్రాణా పానావుడానా శ్చాష్యేత ఏవ తేయో గుణాః,
౨0౦. పశ్యాయేణి ప్ర పవ ర్లంతే త త్‌ లేథా రేథ్రా యతి." గ లోశేఒసి కా
సర, మేతే త్రయోః గుణాః ౨౨౧. © యో గుణాః సవర రంతే హ్యృవ్నక్తా నిత్య మేవ
తు సత్యం ర స్టమైవ గుణసర్ద్‌ః సనాతన!,౨ _* తమో న్వకృం శివో ధామరజో
యోనిః సనాతన;, పక్కృతీర్వికారః ప్రళయః పథానం పభ వాహ్వయా, 93,
అను ది కృమనూనం వాష్యకంపమ చలం ధ్రువమ్‌, సదసమై్పన తత్సర్యమవ్య క్షం
త్రిగుణ సృృతిమ్‌. 28, శైయాని నొమధే మాని న్నరె రధ్యాతి చి తై ౨౫%
అవ్య కృనామాని గుణాంశ్చ తత్వతో యో వేద సర్వాణి గతీశ్స కేవలాక్కివిము క్ష
దేహః వ, విభాగతత్వవిత్స ముచ్యలే సర్వగులైర్ని రామయః, ౨౬,

ఆశ్వ మేధిక పర్వాంతర్లత అనుగీ తాపర్వణి, ఏకోన చత్చారింకోఒ ఛాయ

టి హోవాచ; :--అవ్యకాత్చూ” స ముత్సన్సో మహానాత్తా మవామతిః,ఆది
గముణానాం సర్వేషాం (ప్రథమః సక్ష సర ఉచ్వ కేం. మహానా తె మతిర్విష్తు ష్టూష్టుళ్ళంభుశ్చ
విర్యవా౯్‌ , బ్తుః ప్రష్టాప లబ్ధిళ్చ తళా ఖ్యాతిర్ల లః స్త mC 2 5 పర్యాయవాచకైః
శ్ర భైర ప నాలు వభ "న్య శ్రే తం జానక్‌ బ్రావాణో పద్‌, ప మోహం నాధి
నచ్చతి. 3,సర్వతః పాణిపాదళ్ళ్చ కోట Ue శ్యోతిమా౯ లో శే
సర్వం వ్యాప్య సతీష్టతి, ర, మహాప పృభావః పురుషః సర్వస్య హృది నిశ్చిత
ఆణిమా లఖుమా ప్రా _ప్రీరీశానో జ్యోతిరవ్య యః. ని, తే బుద్ధివిదో లోకే
సద్భావనిర తాళ్చ మే ధ్యానినో నిత్య యో గాళ్ళ సత్యసంభా జితేంోని, యాః. ౬,
'జ్ఞనవంతేశ్చ యే శేచిదలుద్ధా జితేమన్యవః, పృసన్ననునసో ధీరా నిగ మా నిర
హంకృతాః, ౭. విముక్తాః సర్వ వీవై తే మహా లృ సముపయాంంత్యుత, ఆత్మనో
"మహతో వేద యః పుణ్యాం గటి ము త్తీమామ్‌, ౮. అహంకారాత్స సూ తాని
మహాభూతాసి పంచ వె, పృథివి వాయురాకాశ మాపో జ్యోతిశ్చ పంచమమ్‌, ౯,
తేషు భూతాని యుజ్యంతే మహాభూతేషు పంచసు, తే కబ్బస్సర్శరూ పేను
రసగంధ క్రియాసు చ. ౧౦. మహాభూతవినాకళాంతే వృళయే ప్రత్యుపస్థితే, సర్వ
వ్రాణళ్ళతా ధీరా మహాదుక్చద్య తే భయమ్‌. ౧౧, సధ్గీరః స ర్భాలో శేషు న మోనా

ర] అశ్వ మేధిక పర్వణి, ద్యిచ త్యారింకో౭.ధ్యాయకి, 1181

మధిగచ్చగి, విష్టురేవాదిసశేషు సియం భా వతి సభకి ౧౨. ఏవం హీ యో
వేద గుహాకశయం ప్రభుం పరం పురాణం పురుషం విశ్వరూప మ్‌, హిరణ యం బుద్ధి
మతాం పరాం ins స నటు కూల్‌ బుద్ధి నుతీశ్య తిస్థతీ ౧౩.

ఇతి అశ్వ మేధికపర్యాంతరత అసగీతాపర్వణి, చత్యారింకో ఒధ్యాయః,
జ పృనావాచ;ాను ఉత్సన్నో మహాకొ పూర్యమహాంకారః కిస ఉచ్యతే
అహమి ల్యేవ సంభూతో ద్వితీయః సర ఉచ్యతే. ౧. అవాంకారళ్చ భూ తాదినై (కా

మాటా

రిక ఇతి స్మృతి లేజస క్చేతనా ధాతుః పజూసక్షః ప్రజాయ్‌లే,౨. దేవానాం వభ
వోబేవో మనసశ్చ త్రిలోక కృత్‌ , అహమి ల్యేవ తిత్సర్య్వమభిమంతా స ఉచ్యతే.
3, అధ్యాత జ్ఞానళ్ళప్పానాం మునీనాం భావి తాత నామ్‌, స్వాధ్యాయ కృతుసిద్ధా నా
నుష లోకస్పనాతనః ర. అహంశారేణాహరతో గుణానిమాకా భూతాది
“దేవం సృృజతే స భూతకృడ్‌ yy నె వె కారిక స్పర్వమి దం విచేష్టతే 5న టు.
జగ త్తా, %,
ఇతి ఆశ్వ మేధిక సర్వాంతర్షతి అనుగీ తాపర్వణి, వక చ =
ద్ర హ్లూూూవాచ;ా అవాంశకారాత్సనూతాని మహాభూతాని పంచ వై,
పృథివి వాయురాకాశమాపో జ్యోతిళ్చ సుచమమ్‌ ౧ తేషు భూతాని ముహ్యతి

C

మహాభూ తేషు పంచసు, శ బస్పర్శనరూ పే వు రసగంధ శ్రియాసుచ, ౨. మహో
భూతవినా శాంతే ప్రళయే 'వ్రత్యుపస్టితేసర్వప్రాణభృతాం థిసా ges
భయమ్‌. 3. యద్యస్వ్యాయతే భూతం తత్త తత్ప)వి విలీయ తే, లియంతే ప్ర
లోమాని జాయంతే చో రో త్రరమ్‌. ర. తితిః పలినే సర్వస్తి౯ భూతే స్థావర
జంగమే స స్కృతిమంతే స్త సదా” ae ణే pa స్మి, శ బ్రస్ప్పర్శ స్త సథా జు
రనో గంధశ్చ పంచమః, OTTO నా మోహసంజ్ఞ తౌ; ౬
లోభ ప్ప జన సంభూ తా నిర శేషా హ్యృాకించనాః మాంసకశోణితసంఘా జా అన్యోన్య
స్యోపజీవిన!. ౭. బహి రాత్తాన ఇత్ఫేతే దీనాః కృపణవృ త్తయః! ప్రాణాపానావుదా
నశ్చ సమానో వ్యాన వవ చ.౮, అంఠరాత్తేని చాశ్మేతే నియ తాః పంచవాయవ్య,
వాజి బృ నోబుద్ధిభిస్సార్థిమిద మష్టాత్య కం జగత్‌, జా త్వక్‌ ఘోణశ్రొ త్ర చవ్లూంషి
రసనావాక్య సంయ తా, విశుద్ధం చ మనో యస్య బుద్ది ద్ధి శృొవ్యభిచారిణే, ౧౦. అహో
యస్యాగ్నయో హ్యేతే న హతే మనస్సదా, సశిడ్బగివా శుభం యాతి తస్తా
దూయో న విద్యతే. ౧౨. ఏకాదశ చయాన్నాహు రంది యాణి విశేషతః, అవాం
0 Met 5 వ్‌
_శారాత్స్రసూళాని తాని వమ్యామ్యవాం ద్విజాః,౧౨, శ్రోత్రం త్వక్చృముపీ జిహ్వా

1182 ల a శ్రీమహో భార మే, అనగీతాపర్వణి (అధ్యా.

నాసికా నైవ పంచమి, పాగా పాయు రుపస్థశ్చ హసొ వాగ్గశ మి భవేత్‌. ౧౩
ఇం లతా సా ఇల్యేష మన ఏకాదశం స ఏతం గ్రామం జ యెత్ప్చూర్వం
తతో an పృకాశతే, ౧౪౮. బుద్ధీంద్రి యాణీ ప.వాహు; పంచక శ్తేంద్రి నూంణి
చ, కో తాదీన్యపే పంచా హుర్చుద్ధియు నాన తతః. ౧౫. అవి శీసాణి చాన్యాని
కర్మయుక్తాని యాని తు ఉభయ త్రి వన వేయం బుద్ధిస్తు ద్యాదశ్లీ భ కేత్‌, ౧౬.
ఇత్యుక్తానీం ద్రియా ణ్యాత్మ న్యే కాదళ్‌ యథా కృమమ్‌, మన్యం లే కృశమి త్యేవం
విదిత్వా తాని పండి తాః. ౧౭.అత;ః పరం వృవమ్మ్యోమి సరం ఏవిధమిం ది మ్‌,
ఆకాశం ప్రథమం ' భూతం కొ తృమధ్యాళల్నేముచ్య తే, ౧౮. ఆదిభూతం తథా
_ ళా దిశ స్తత్ర ధిదై వుమ్‌, ద్వితీయం మారుతో భూతం త్వగథ్యాత్యం చ వి శుతా,
౧౯. స్ప )ష్టవ్యమధిభూతం చ విద్యు త్తీత్ర'ధి దై వతిమ్‌, తృ యం జ్య|ోతిరి త్యాహు

క్పతుంరథ్యాత ముచ్యతే, ౩౦. అధిభూతం తపో రూపం సూర్య స్త తాధిదైవ
తమ్‌, చతుర్ణమాపవో వయం జివో చాథభ్యాత ముచ్యతే, ౦౨౧. అధిభూతం రస
శ్చాత్స సోమ ప్తత్రాధిదైవ౭ిమ్స్‌ షృభవీపంచమం భూతం ఘా9 ఆ క్చాధ్యాత్తముచ్య తే*
౨౫౨. ఆధిభూతేం తథా గంధో వాయు స్పతా+ధిదైవతమ్‌, ఏమ పంచసు
భూతేషు త్రిషు యక్చే విధిః స్థృణః. ౨౩. అగః పరం వత్ష్యూమి సర్వం వివిధ
మిం ద్రియమ్‌, పాడావధ్యాత్యపు త్యాహుర్చా్రాహణా స్ట త్త (దర్శినః, ౨౪౮. అధి
భూతం తు గంతవ్యం విష్ణు స్తత్రాధిదైవతమ్‌, అవాగ్షతిరపానశ్చ పాయురధ్యాత్త
ముచ్యతే, ౨౫. అధిభూకం విసక్షశ్చ మి త్ర స్తత్రాధిదైవతమ్స్‌ పృజనస్పర్వభూ
తానాముపస్థోఒధ్యాతే తృముచ్యతే, ౨౬, ఆధిభూతం భ్‌ ళుక్రం దైవతం చ ప్రజా
పతిః హస్తావధ్యాత మి త్య్యాహురధ్యాత్యవిదుపో జనాః, (1. న. చ
కర్మాణి శ క్ర స్తత్రాధిదై వకెమ్మ్‌ వైశ్వదేవ్‌ 88 పూర్వా వాగధ్యాత్మ మిహోచ్య తే,
౨౮ వకృవ్యమధిభూతం చ వహ్ని స్త త్రాధిదైవతమ్‌, ఆ ధ్యాత్మం మన ఇత్యాహాః
పంచభూ తాత వార కము. ౨౯ అధిభూతం చ సంక ల్పశ్చంద మాశ్చాధిదైవ
తమ్‌, అహుకార_స్పథాఒభథ్యాత్మం సర్వసంసారకారకమ్‌, 30, అభిమా
నోధిభూతం చ రుద స్తత్రాధిదై వతమ్‌, అధ్యాత్మం బుద్ధిరిత్యాహుః వడిం
ద్రియవిచారిణి, 3౧, వ తు మంతేవ్యం బ బవో తత్రాధిదై వత్‌, త్రీణి
వనాని భూతానాం చతుర్థం నోపపద్య లే. 3 ౨, స్థలము పే సథాజఒకాళం చ
వావీ చతుర్విధమ్‌్‌ అ: దజోర్శిద్దబనే న్వేదబరాయుబ మ థావీ చ, 3 3, చకా జన
ఇతే ్రకద్యూత గ్రామ్య ల లక్షణమ్‌, న ww ba రదైవ చ

ర౨,] అక(మేధిక పర్వణి ద్వి చ త్యారింకో=. ధ్యా యః, 1158

2౪. అండజాని విజ+నీయాల్‌ సరాషాకై పవ సరీస్ఫృపా౯ొ, న్వేదజాః క్రిమయః
ప్రోక్తా జంతవళ్చ యభాక్ర మమ్‌. 3౫. జన్య ద్వికీయమి తే గజ్ఞభున్మ్భ తరము చ్య శే,
భిత్త్వా తు పృథివీం యాని జాయంతే కాలవక్యయాత్‌, 3౬, ఉద్భిజ్ఞాని చ
_ తాన్యాహుః భూళాని ద్విజసత్తమా;, ద్వి పాదబహుపాదాని తిర్వగతిమతీని చ,
92, జరాయుజాని భూతాని నికృతాన్యపి స త్తమాకి ద్వివ్‌ధా ఖలు వషయా బ్రహ్మా
నిస్సనాతనీ. 5౮. తపః కగ చ శత్పుణ్యమిత్యేష విదుపాం నయః, వివిధం

కర ర విజ్రేయమిజ్యా దానం చ తన నె. 3౯. జాతెస్యాధ్యయను పుణ్యమితి వృద్దాను
శాసనమ్‌ వతదో్యో వే ర్తి విధివద్యు క్షస క్రస్స స్యాద్ద్విజర్వ భాకి ౪౮౦. విము క్షస్సర్య
పొపేభ్య ఇతి చైవ నిభోధక, అకాశం ప pes భూతం శోత్రమధ్యాత్మము చ్యతే,
రం. అధిభాతం తథా గస్టో దిళళ్చాత్రాధి దై వతిమ్స్‌ ద్వితి యం మారుతం భూతం
తే్టగధ్యాతృం చ వి శుకమ్‌, ర౨ స్ప ఏపవ్యమధిభూ తం తు విద్యు త త్రాథి దై వతమ్‌,
తృతీయం జ్యోతి రి త్యాహు క్చక్షు రధ్యాతృమిష్యతే. ౪౩. అధిభూతం తతో రూపం
సూర్య స్ప త్రాధిదై వతమ్‌, చతుర్భమాపో విజ్ణేయం జిహ్వా బాధ్యాత్మమివ్యతే. రళీ,
చం దోఒధిభూతం విళ్ణేయమాప స్త త్వాధిదై వతమ్‌, యభావద ఛ్యార్మవిధిచ వ వః
కీర్తితో మయా. ర, జ్ఞానమస్య హీ ధర్మజ్ఞాః ప్రాప్తం జ్ఞానవతామిహ ఇంద్రి
యాణీం ద్రియానాశ్చ ree ye న సర్వాణ్యే తాని సుధాయ
మనసా సంప్ర భారయేర్‌, తీ మశసి సరసి న్న్న జన్మ సుఖమివ్యతే. 'ర౭, ట్‌
సంపన్న సత్తా (నాం తత్సుఖం విదుపాం నుతన్స్‌ అత; గ్‌ (పృవత్ష్యూమి సూక్ష
భావకరీం గిరమ్‌. ౮౮. నిక్క త్త సర్వభాతేషం మృదుణా దారుణేన చ గుణా
గుణమనాసంగ మేక చగమనంతరమ్‌. రణ, వఏద్బా'హాణతో వృతమాహు
"కేకవదం సుఖమ్‌ విద్వా౯ కూర్మ ఇవాంగాౌని కా మాకా స 'హృుత్య సర్వశ 8 ౫౦,
విరజాస్సర్వతో ముకో యో నరస్స సుఖీ సదా కామానాత్మని సంయమ్య థీణ
తృప్తస్పమాహితః. ౫౧. సర్వ భూతిసుహృన్నితో బహభూయాయ కల్పతే, ఇంద్రి
యాణాం నికోధేన సర్వేసాం విషయెషుణామ్‌. ౫౨, ము నేర్చనవద తాగా దధ్యా
తాగ్నిస్సమిధ్య లే, య థాగ్ని రిధినె రిద్ధో మహాజ్యోతి ప “శాక తే, సం.త భేం 'ద్రియ
నిరోధేన మవోనాత్తా వృశాశితే, స్‌ పశ్యతి భూతాని ప్రసన్నా శ్రాతేనో
హృది. సరో, స్వయం ౨ జొన్టతి ప సదా సూమ్రాత్సూక్రం పావ్నోత్యను త్ర ఏ త్రమహ్‌, న
రూపం పయః? ప్రాత వాయు స్ప్పర్శన మేవ చ. ౫౫. మహీ పంక ధరం ఘోరమాశకా
తం sii i

ag

Shs పంచ న్రాతస్సమావృతేమ్‌. ౫౬. పంచభూ

సర ౨ శ్రీమహాభారతే, అకుగీ తాపర్వణి (అధ్యా.

తసమాయు క్షం నవద్వారం ద్విదై వతమ్స్‌గ జస్వల మ థాదృళ్యం తి గుణంచ త్రి ధాతు
కమ్‌ ౫౭.సంశ యూభిరుతం మూఢం శరీరపుతి ధారణా దుశ్చురం సర్వలో కేసి కా
సత్త రం పతిసమా శీ తమ్‌. ౫౮. వతదచేవహీలో కేఒసి ౯ కాలచ క్‌ 0 ప వర్ధతే, వత
నృహోర్శవ) ఘోర ముగాధం మోహసంజ్ఞతమ్‌. ౫౯. వి ఉిత్సంమై వీచ్చేవ బోధ
యేత్సామరం జగత్‌, కామం క్రోధం భయం లోభ మభిదోహమథా నృుతమ్‌. ౬౦.
ఇంది యాగాం నిరోభేన సతసా సాాజలీ దు స్య జాక్‌ , యసె సాలే నిర్దితాలో శే
త్రిగుణాః పంచి ధాతవ!, ౬౧, వ్యోమ్ని తవ్య పరంస్థానమా నంక్య మధ “లక్ష్యతే, ఫ
పంచేంద్రియ తుసోకూలాం మనో వేగమెహెరాద శామ్‌. ౬౨. నదీం మోహహదాం
తీరా 'కామకోిధావుభా జయేత్‌ , ససర్వదో పనిర్హు కృ స్తతః పశ్యతి తత్సరమ్‌. ౬3,
మనో మనసి సంధాయ పళ్యన్నా కానమాత ని సర్వవిత్సర్వభూచేషు వించ
తాతా నమాకేని. ౬ర, ఏకథా బహుధావైవ వికుర్యాణ స్పత స్తత ధుభవం
పశ్యతి రూపాణి దీ పాద్తీపశతం యథా. ౬%, సవై విష్ణుళ్చ మితశ్చ వరు
ణోబఒగ్నిక ప ప జాపతి?ః, సపీా* ధాతా విధాతాచసష వ్రభు సర్వతోముఖ, వ్యాదయం
సర్వభూ తానాం మళోనాత్తా ప్ర పకాశ తే, ౬౬, En వి ప్పృసంఘాశ్చ సురాసురాళ్చ
యశః వీశాచా వీరో వయోంసి, రమోేగణా భూతగ తాక స్వే మహాగ్షయ
శవ సదా స్తువంతి. ౬
ఇతి ఆశ్వ మేధికప ర్వాంతర్లత అనుగీతాపర్యణి, ద్విచ త్యారి.ళో= ధ్యాయః,

ద పీ వాచ; --మను ప్యాణాం తు రాజానః శ్ర త్రి యో మధ్య మో గుణః,
కరకర = వానానానాం చ సీంహ శ్చారణ్యవాసినామ్‌ ౧. pa వశా నాం సేపా
మహాస్తు బిలవాసినామ్హ్‌ గవాం గోవృవభ శ్చెన యీగాం ఫురుషవవ చ, ఆ
న్యగ్గోధో జ బువృక్షశ్న విప్పలశ్మాలలి స్తథా శింళుపా మేవశృ్ళంగళ్చ తథా కీచక
-వేణవః. ౨. వతే ద్రుమాణాం రాజూనో లో శేఒసిన్నాత, సంశయః హీొము వాలా
పారియా తేళ్ళ స పారూ వంధ్య(న్ర్రికూట వాక్‌, ర శ్వేతో నీలశ్చ ధాసళ్చ కోవ
వాంశే పృవ పర్వతః, గురుష్కులధో మ హెంద్రశ్చ మాల్య వా౯ా పర్వత స్తథా, ౫,
వతే పర్వారాజానో గణానాం మహతాం తథా, సూర్యో గృవోణేమధిపో నక్ష
త్రాణాం చ చంద్రమాః, ౬. యమః విత్యూణా మధిపః సరితా మథ సాగర అంభ సాం
వరుణో రాజూ మగకుతా మి=ద ఉచ్యతే. ౭. అర్కో-ధివతిరుప్తానా జొగీతిపామిం
దరుచ్య లే, అగ్నిర్యూత బతిర్ని త్యం వై, వాగావారి బృహస్పతిః, ౮. ఓవథీనాం
పతిస్సో మో వీష్ణు ర్భఃవతాం వర$, లు ధ లాల రన సళూనామిోాళ్యర

fo

ఈ 3] ఆశ్వ మేధిక పర్వణి, త్రీ చ త్వారింళో ఒధ్యాయః, 1185

శివః. ౯. దీవీతానాం తథా యజ్ఞో బేనానామధిప స్తథా, దిశాముదీ-చీ
విప్రాణాం సోమో రాజా ప్రతావవా౯, ౧౦. కు బేరస్పర్వ్యర త్నానాం దేవళ'నాం
(లీ టల
పురందరః వవ భూ తాధివస్పర్షః (పృజానాం చ వ్రృజా"పతిః. ౧౧. స న్వేషామేవ
భూ ణానామహాం బృహామ యో మవాకా భూతు పరతరం మత్తో విస్లో ర్యావీ
3 “జ న ళాయా శ a
న విద్యతే. ౧౫౩౨. రాజా వీరాజన్స ₹్టపూం విష్షుర్చ వామయో మహో ఈశ్వర
త్వం విజాస్‌ధర్టం క రార మకృ్ళతం హీమ్‌, ౧౩. నరకిన్నరయ శత్రూణాం గంధరో్యోరగ
రక సామ్‌, చేవదానవనాగానాం సె్వేపామోాశ్వరో హి సః ౧౮. భగబేవాను
యాతానాం సర్వానాం వావమలో చనా, మా హేశరీ మహో చేవ ప్రోచ్యతే పార్వతీ
పీ సా, ౧౫. ఉవూం దేవీం విజాసీధ్య్యం నారీ శాము త్తమాం శుభామ్‌, రతీనాం
వీ చం గల అష షో
వసుమత్యస్తు త్ర్రుణామప్పరస స్తథా. ౧౬. ధర్మక మాళ్చ రాజాని బ్రావాణా ధర్మ
నేవ తసాదాజా డిగజాలీ నాం పయలతేత హి రతళే, ౧౭. రాజూం హీ విషయే
ఆలీ U అ
యేపావువసీదంతి నాధఫవ$ హీనా స్తే స్షగుణెస్సర సః చేత చోనార్లగామినః, ౧౮.
రాజ్ఞాం హ్‌- విషయే యేషాం సాధవః పరిర క్షీ తాః, తేఒస్ని౯ లో కేప మోదుతే
సుఖం ప్రేత్య చ భుంజతే. ౧౯, ప్రావ్నువంతి నుహాళ్న్మన ఇతి విత్త ద్విజగ్షభా?,
అత ఊర్ల ర్ధం పవమ్యూమి సియతం ధర్మ లక్షణమ్‌, ౨౦. అహింనా పరమో ధరో
హింసా 'చాధక లక్ష గా, ప్రశాశలక్షుణా చేవా మనుఐ్యూ! కర్త లక్షణా, ౨౫
కబ్దల క్షణమాశాశం హత స్పర్శలక్షుణళ జ్యోతిపాం క రూపమా పళ్ళ

రసలవ ణాః, ౨౨, ధారిణే సర్వభూ తానాం పృథివి గంధలక్ష ణా, స్వరవ్యంజ్తూ

సంస్కా-రా భారతీ గబ్బలక్షు ణా, ౨౩౨. మనసో లశ్షణం చింతా చింతో కౌళీబుది
లక్షణా మనసా Fer ARR బుద్భా్య చేహ వ్యవస్యతి, ౨౪, బుదిరి
థి ధీ

సాయన లశవుణే నాతేసంక యః, లక్ష ణంమనసో ధ్యానమవ్య కం సాధుల,
పవృ తిలక్షణో యోగో జూనం సం న్యాస లక్ష ణమ్‌, తేసాద్‌ జూ
Wr re 4 Xx
సంన్య సేదిహ బం మూక: ౨౬ సంన్యాసీ జ్ఞ జా నసంయు క్‌
గతిమ్‌ అకీతో "ద్వంద మభ్యతి తమో మృత్యుపరాతి

ణము _౨౫,
పురస్క_ ్యత్య
ప్నోతి పరమాం
క, _౨౭, ధర్శలకణ
సంయు కము కం వో విధిపన్న్వయా, గుణానాం గ్రమోగం స క్యుగ్వయ్యా మ్యవా

మతశపరమ్‌ ౨౮. శన యస్తు గంధో వైఘాణేక గ సహా గృహ్య త్తే ఘాణస్ట సశ్చ
తథా వాయు ర్ల-ధజ్ఞానే విధీయ లే, ౨౯.అపాఎ ఢోతూ రసో నిక్యం జిహ్యయా సతు
గృహ్య తే, జహ్వోస్థళ్చృ తథా సోమో ర సళ్ల విధీయతే. 30. జ్యోతి మళ్చ గుణో
రూపం చక్షుపొ తెచ్చ గృహ్యా తే, చమ మస్థళ్చ సదాదితో $ రూపజానే విధీయ తే

149 | స |

[ల

వ్యవ

ష్‌

1186 శ్రీమవో భారతే, అనుగీ తాపర స్‌ణీ (అధ్యా.

ది ౧,.వాయవ్వస్తు సదా స్పర్శ స్త ;దా ప్రజ్ఞయతే చ స్కత్వక్‌ స్థృశ్చెవసదా వాయుః
Ww = ఇ ఇ = లో
స్పర్శ నేన విధీయతే.3_౨.ఆ కాశ స్యగుణో వ్యావ లొ ల్రేణచస గృహ్య లే, క్రో తస్పాశ్చ
దిశ స్పర్యాః శొబ్బజ్ఞానే పీ గతాః 33. మనసళ్చ గుణశళ్చంళా ప రా నతు
గృహ్య తే, వృాదిస్థ ఫశ్చేతనాధాతుర్త నోక్టానే విధీయతే, 55, బుద్ధిరధ్యగసా యేన జ్ఞ జూనేన
చమహాం స్తథా, “నిశ్చిత్య గ్రహణం వ్య క్షమవ్య సృంనాత్ర, సంశయః. 3౫%, అలింగః .
గృవాణో నిత్య! త శే మత బ్లా నిష్ప అత్మ గ్‌ ౯ తన్గాదలిగః "కేత తడ కేవలంజ్ఞానలక ణః ఫి
br అవ్య క్ష్‌ కం మేశ్రలి లింగ స్తం ప జ వ్‌ ప్రభవాప స నుమ,
నీనం విజానామి శ కీని చ. 3౭, పురుష ee తసాక్‌ శేతజ ఉచ్యతే,
లె ద —- va “చిట్టీ
గుణవృ త్ల తం తథా వృత్తం వేత్రజ్ఞ! వరిపళ్యతి, 3౮, ఆదిమధ్యావనానాంతం సృృజ్య
మానమచేశనమ్‌, న గుణా వమనాత్తానం సృజ్యమానాః పునఃపునః. 3౯. న
జ తం: విందతే కశ్చిత్‌. తేత్రజ నవ విందతి గుణానాం గుణభూతానాం
నుత రంపరముం మహత్‌, క “తస్తార్దుణాంశ్చు స శృం చ పరిత్యజ్యేవా ధర్మ
విత్‌ ,ఉ ఇదోపో గుణాతీత? వెత్ర, జం నృవిశొత్యేథః కరసికి గ ్పందో్య ని్నిమస్కారో
ని;స్వాహోకార ఏవచ, అ చలళ్యాపీ కేతన తేత్రజ్ఞస్స పరో విభుః, ౮౨,

సదా పళ్యామ్యహం .

స్‌ో అశ (మేధికపర్యాంకర్లతే అనుగీ తాపర్యణి లి చ ళ్వారింళ్‌ 2 ధ్యాయః,

ద్ర బారా వాచ: -యదాదిమధ్యపర్యంతేంగ, హాతోపాయమేరచ , సావములక్షణ

సంయు కం సర్వం వత్యూమి తత్వరః ౧.ఆహాః పూర్ణం తతో రాతి రాసాః శుకా
వ లాటే (J-—3d ౧

“యః సృష్రతౌకి శృవణాదీని బుహోశణి బుకవః శిశిరాదయ$% .౨, భూమిరాదిను
గంఢానాం రసానామౌాప ఏవచ, రూపొాణాం జ ృతి రాదిత్య! స్పర్శానాం వొయు
రుచ్యతె 3 కబ్బస్యాది స్తథాకాశ మేవ భూతక్ళతో గుణక అతః పరం ప్రవ
యమ్య్వ్‌మి భూ+ణానా మూవము త్రమమ్‌. ర ఆదిత్యో ఈ్యోతిసామా వరగ్నిర్యూ కొని
రుచ్చ తే నొపిత్రీ సర్వవిద్యానాం న ప జాపతి3. ౫. ఓంకార స్పర్వ
ల
తం స జక. పొ. ఏవచ, యద సి సిన్ని యతం లోకే సర్వం సావిత్రరుచ్య తే,
౬. గాయ త్రి త్రీ ఛృందన- మూాడిః వజానాం సర్త ఉచ్య కే, గావశళ్చము వృదామౌాది
కృనుష్యాణా: ద్విజాతయః? 2. స్వేన; పర త్త్రిశామా+దిర్యలానాం హుకము త్తి
క షం వ sole వ : .
మమ్‌ సరీస్ఫపాణాం సరేపాం జ్యేఫన్సర్బో ద్విజోత్తమాః ౮ కృతమాది
ర్యుగానాం చ్‌ సర్వేషాం నాత్ర “వంశే య్య, హిరణ్యం సర్వర త్నానా మోపధీనాం న
యవా స్తథా, ౯, సర్వేషాం భక్ష్యు ఫీగోజ్యా నామన్నం పరమముచ్య కే, దృవాణాం

చెవ స ర్వేపాం పేయానామాప ఉతమోూః. ౧౦. సావరాణాం తు భూతానాం
భా | | ప్‌ |

ల.) ఆశ్వ మేధిక పర్వణి పంచచ క్యారింకోఒధ్యాయకి, 1187

సశేషపామవిశేవతః, బహ్తామేత్రం సదా పుణ్యం ప్లక్షుః ప్రథమతః సృృతః, ౧౧.
అహం వజాపతీనాం చ సర్వేషాం నాత్మ సంశయః, మమ విష్ణుర చిం క్యా తా
స్వయ" భూరితి సస్మృతః, ౧౨, పరషతానాం మహామేరు! సెర్వేపూ మగ్శజః
స్ప దిశాం చ వది శాం చోర్జ్వం దిక్సా ర్యా ప్రథమా తథా, ౧౩.
తథా త్రిపథగా గంగా నదీ నామగ్యజూ స్మషుత్కా తథా సరోదపానానాం సశ
వక ee ఒగృజః, ౧౪౮౪. చేవదానవభూతానాం విశాొచోరగరశుసామ్స్‌ నర
కన్న రయయోౌణాం సర్వేపామిాశ్వరః వభుః ౧౫. అదిర్విశ్వస్య జగతో విస్తు
ర్చ్రహమయో మహా౯, భూతం పరతరం యస్తా తలో కే నేహా విద్య తే. ౧౬.
ఆ శృమాణాం చ స ర్వేపాం గార ర్హస్థ రం నాతి సంశయ లోకానామాడి
రవ్య క్షం సర్వ స్యాంత సచేవ చ. ౧౭. అహాన్య స్త క ఉదయాంతా చ
శర (రీ సుక స్యాంతం సదా దుఖం దుఃఖస్యాంతం సదా సుఖమ్‌, ౧౮. సర్వే
కు మాలా నినయాః పతనాం తొస్సముచ్చ)యా+$్ర సంయోగెాశ్చ వీయోగాంతాః
మరణా.తం చ జీవితమ్‌, ౧౯. సర్వం కృతం ఏనా శొంతం జూతేస్య మరణం ధ్రువమ్‌,
అ శాశ్వతం హి లో శే కఒస్మి౯ సదా స్థా వరజంగమమ్‌, ౨౦.ఇష్టం ద త్తు a 6
దవృకొని నియమాళ్చ యే సర్వ మేతద్వినా కాంతం కనస్యాంతో న విద్య లే
పడ తన్మాద్‌ జ్ఞానేన ళు దేర ప్రాం కాళ్తా జిలేంద్రి యః, ని్మమో నిరహంకారో
ముచ్యతే 5 సర్వపాప భి. a హన
ఇతి ఆశ్వ మేధికపర్యాంతర్లత అనుగీ తాపర్వణి, చతుక్చ త్యారింకోఒ ధ్యాయక. '
కా నచ అబ్బు గరం మన _స్తంభమింద్రి ది యగ్రామబ: ధనమ్‌, మువో

భూ పపరిస్క ందం నిమేస వరివేన? మ్‌.౧. జరా లోకసమావ్‌ప్టం ప్యాధివ్య సనరంభ ఐమ్‌,
దేశ కాలవిచారీదం శ్రమవ్యాయామరిస్స నమ్‌,_౨. అ అ హెరారాత్రపరి కే, పం న్గీత్రోప్ల
పరిమండలమ్‌ స సుఖదూఃఖాంతసం క్లేశం ముత్పిపాసావకీలకమ్‌. 3, “ధాయాత వవ లేఖం
చ నిమేషోనే నేషవిహ్వాలమ్‌, శో *ర మోవాజలాకీర్లం ప్రశ రమాంనము చేశనమ్‌. ళు!
మాసార్థమాసగణికం విషమం లోకసంచరమ్‌్‌, న ee చ రజో వేగ
ప్రవ రమ్‌. ౫, మవోవాంశారదీ ప్తం చ గుణసంజాతవ, నమ్‌, అరతి గృవాణానికం
ఫోకసంఘాతవ ర ర్లనమ్‌, ౬. క్రియా కారణసంయు క్షం గాగవిసారమాయతమ్‌, లోభ
ప్పాపరివిక్షైభం విచి తాబ్ధానసంభవమ్‌, ౭, భయ హాపరీ వారం భూతసం మోహ
'శారకష్‌్స్‌ ఆనంద వీ క్రీతిచారం చ కామకోభభ sf గ్రహమ్‌. ల మహ దాదినిశేషోంత
మవ్య క్ర కం ప్రభవాష్యయమ్‌, మనోజవం 'మున$శ'ంతం కాలచక్ర కం ప్రవ ర్తతే, న

do

3

న!

1168 2 శ్రీమవోభార తే అనుగీ తాపర్వణే [అధ్యా

ఏతద్ద (ంద్యసమాయు క్‌ కం కాలచ క్‌ మచేతన మ్‌, ఏస్ఫ జేత్సంతీ.జే ఒజఇచ్చాపీ బోధయీ
త్పామరం జగత్‌ . ౧౦. కాలచక్ర వ్రవృత్తిం చనివృ తిం చైవ తత్వతః, యస్తు వేద
నరో నిత్యం న సంభూతేషు ముహ్యతి, ౧౧. విము కి సర్వసంస్కా రై స్సర్యద్వంద్వ
వివర్షితః, విము kt సర్వపా తేభ్యః ప్రాప్నోతి పరమాం గతిమ్‌. ౧ ౨ గృహస్థ
టి వచారీ చ వాసవ సృన్ఫీఒథ ఫికుక 8 చత్వార ఆ శె ఆ శమాః వ్రోక్తా కాసృర్వే గార రస
త ౧౩. యః క క ల్చెదినా లో కేఒసీ ,న్నాగమ! పరికీ గ్‌ త స్యాంతగమునం
శ్రేయః కీ ర్రిలేపా సనాతేని ౧5 గహ క ఎ్రలేో పూర్వం యథావచ్చరి
తేవృతేక్కి జాలౌ గుణవిశిష్టానూం సమావేశ తత్త్వవిత్‌. ౧౫ స్వదారనిరతో
నిత్యం శిష్టావారో జితేం దియః, పంచభిశ్చ ష్‌. శృద్దధానో య జే
దిహ. ౧౬ చేవఠాతిథినిష్టాలీ నిరతో డవేదకర్శస్సు ఇజ్యాపృదానయు క్తశ్చ
యథాళ క్తి యథాసుఖమ్‌. ౧౭, ere న నేశృచవలో మునికి న చ
వాగంగచపల ఇతి శిప్రస్య గోచ*ః ౧౮ నిత్యం యబ్లోప వీసీ స్యాత్‌ శుక్ల
హాస త, నియతో యకదానాభ్యాం సదా నిష్బ సంవిశేత్‌ , ౧౯

జితేశిక్నో దరో మెల శి పాచారి సమన్నిగ, వై ణవీం భార యేద్యప్టిం సోద
కిం చ న్‌ 20. అధీ క్యాధ్యాపనం క ర్యా త్రథా యజన మాజనే,
దానం పతిగహం వాపి వడ్డుణాం వృ త్తిమాచశేత్‌. ౨౧, తీణి

yy \J ౧ నా ఆ

“క్ట ర్తాణి జానిత బ్రావాణానాం తు జీవికా, యాజనాధ్యావనే చోభే శుద్ధా

చ్నాకి ప్ర పృతిగృహః. ౨.౨. అథ శేపాణి చాన్యాని త్రీణి కరాణి యాని
తు, జానమధ్యయనం యబ్ఞో ధర్మయన్తైని తాని తు, బ్‌ తేవ్వపృమాదం
కుర్వీత త్రీషు కర్మసు ధర విల్‌, దాంతో మైతృః క్షుమాయుక్ష స్పర్భభూతేస మో
మునిః, ౨ సర్వ మేతద్య థా? CI వివో నిస se ఫంచిక, వవం యుకోజయే

ల్సే ఏర్గం గ్రా సంశిత వృ తః, ౨౫, =
ఇతి అక్వమేధగర్వాంతర్గత అనుగీ తాపర్యణి, పంచచ త్యారిశో ధ్యాయః
బపెహోవాచ:ా వవమేతేన మాశేణ పూర్వో శే యథావిధి అధీ
తవా౯ యథాక_క్తి తథైవ బ బ్రహచర్య వాక, ౧. స్వధర్మ నిరతో విద్వా౯ సశేషం
ద్రియయతో మునిషి గురోః వ్రీయహి తే యు క్రస్సత్య ధర పరశ్ముచిః ౨
నరుణాసమనుక్షాతో భుంజీతాన్నవపళ్సయకి, హవిష్య ఛైక్షభుక్చావి స్థానాసన
నిహారవా౯, 3 ద్ధి కాలమగ్నిం జుహ్య్వానః శుచిర్భూత్వా సమాహితః ధార

ర౬.] ఆశ్వ మే ధిక పర్వణి, పట్ట తాషరింశో2 ధ్యాయః, 1180

యీత సదా దండం బెల్వం పాలాశమేవ వా. ఈ, కామం కార్పాసికం చావి
చృుగాజినవముథావీ వ్యా సర్వం కవూయర కం వా వాసో వావీ ద్వచస్వ హః, ౫
మేఖలా చ భ వేనౌంజీ చిటీ నితోదకి స్తథా, యజ్ఞో పఏతీ స్వాధ్యాయోా అలు ప్ప
నియత వృతః, ౬. పూతా భిక్స త శై వార్భిస్సదా చెవతతర్పణమ్‌్‌ భావేన నియతః
కర్ట్‌ బ భవాచాకీ ప ప్రశస్యతే. లః ఏవర యుకో జయే బ్లో కాళ మానస స్ట జిలేం
ద్రియః, వ స్తత జాతీషు వరవుం న్‌ నమా శిరః. చో సంస్కృతః
సరస ౧స్కా- రె స్తథైవ బృహచ్య్యువాకా గ్రామాల్నిష్క్ర)మ్య చార కో ముని;
వజిరో వనేత్‌, ౯౫ చర్మవళ€ గాలసంవాసీ సాయంప్రాతరుపస్పృశేత్‌ , అరణ్య

ini)

ర్‌

గోచరో నిత్యం న గ్రామం వ్రవిశేత్సునః, ౧౦. అర్బయన్నతిథీ౯ కాలే దద్యా
చ్చావీ పతిశృయమ్‌ ఫలపత్రావరెర్జూలె శారిమాశేన చ వర్తయక౯ా ౧౧,
వన్న త్రముదకం నాయుం సర్వం వానేయ మా శ, యేత్‌ , ప్రాశ్నీయాదాను
పూ ర్వే్య్యేణ్‌ యథాదీక్షుమకం ద్రిత!, ౧౨. సమూలపలభియాభిర క్చేవ తిథి
i Un ఇ చెం థా Ye ౦

మాగళతమ్‌, యార్చె కస్టం స్యాత్తీతి తా ౧నితృ్యమతం ద్రితః ౧౩ శ
చేవతారిథిపూర(ం చ సదా ప్రాన్నీత వాగ్యతకి _ అస్పర్థితమనా శ్చైవ
లబాళీశేవతా శయః, ౧5౪. దాంతో మెల! క్షమాయుక; శకేశాల౯ా శతు

Cp ౫) టై a ఎవి లీల
చ ధారయక జుహ్వూత్సా ఏధ్యాయశీలశ్చ సక్యుధర పరాయణః ౧౫. శుచి
చేహాః సదా దక్షో వననిత్య స్పృమాపిాతకి ఏవం యుకో జయేత్సర్యం నాన ప్రస్థో
జిలేంద్రియ!. ౧౬, గృహస్థో బ్రవాచారీ చ వాన్య స్థోఒ థవా పఫునః, య ఇచ్చే
నోమమాస్థాతుము త్తనూం వృ త్తిమాశ్రయేత్‌. ౧౭. అభయం సర్వభూ లేభ్మ్యో
దత్త్వా వైష్మర్య్యమాచ రేత్‌ , సర్వభూతసుఖో మైత్రః సర్వేంద్రియయతో
మునిః. ౧౮. అయాచితమనసుక్ష్ర పముపపన్నం రకం దృ శ్యయ్మా కసత ప్రాప్తా
చనేద్భైత్యుం విధూమే భుక్తవర్టనే. ౧౯. వృ లే శ రావసంవాతే భెత్యుం లి పీత
మోతక్షువిత్‌, లాభేన చ న హృహ్వేత నాలాభే వివునా భవేత్‌ . ౫౦, యా త్రారి

|

కాలమా కాంగ్షు ౯ చ శ దైైశ్యుం సమాహిత%, లాభం స్తాభారణం నేచ్చేన్న
భుంజీ తాభి పూజితః, ౨౧, అభిపూజిత లాభాద్ది విజుగుప్పేతే భకక క, భుక్వాన్యన్నా ని
తికాని కపొయకటుకాని చ. ౨౨. నా స్వాదయీతి భుంజూనో రసాంశ్చ మధురాం
స్తథా, యాత్రామా త్రం చ భుంజీత కేవలం ఖా ౨౩. అసంరో భే
నభూతానాం వృత్తిం లిప్పేత మోర్షువిత్‌, న నృమన్నం లిప్పేత భిష్షమాణకి
కథంచన. ౨౮, న సన్ని కాశ యేగ్ధర్శం yf చారజాళ్చ రేశ్‌ , ళూన్యాగార

”

1190 శ్రమవాభార లే, అనుగీ తాపర్వణి (అధ్యా.
మరణ్యం వా వృకమూలం నదీం తథా. _2౫ వ నేవేశ పార్వతీం వా
ణ్‌ or we అ
పునర్షువోమ్‌, గ్రామైకరాత్రికో గ్వీషే వర్షా స్వెక త్ర వా వనేత్‌ , _౨. అధ్యా
సనూర్వేణ. సిర్దిష్టః కీటవచ్చ చశేనహీమ్‌్‌ దయారం చైవ భూతానాం
సమిాత్యు పృథివి చరేత్‌ , _౨౭. సంచయూంశ్చ న కుర్వీత న్నేహవాసం చ 1
వర్టయేత్‌ , పూ తాభిరద్భిర్నిశ్యం వై కారన్టం కురీఏ మోయ్‌విత్‌. .2౮. ఉప -
సృ శేదుద్ధ ఆ భి5ద్భిళ్చ పురుషస్సద్యా ఆహీంనా బ్రహచర్యం చ సక్యమార్హవ
మేవ చ. ౨౯. అకోోధళ్చానసూయా చ దమో నిత్యిమైళునమ్‌, అప్పన్వే
తేషు యుకః స్యాద్విలేషు నియ కేం దియః, 30. అపాపమశఠం వృత్త
మజిహాం నిక్టమాచేత్‌, జోషమేత సదా భోజ్యం గాసమూగశమస్ప హః,
త్ర 3 Ee వ్ర
3౧. యాత్రామాత్రం చ భుంజీత కేవలం ప్రాణయా త్రికమ్‌, ధర్మలబ్ధమథా
ఖ్నీయాన్న కామమనువర్హయీత్‌, ౩, గాసా దాచ్భాద నాద న్యన్న గృహ్బీయా
క్క-థ=చన, యావదావోర యేత్తావశ్చితిగృప్పాత నాధికమ్‌. 33, ఫట క
అసత న చ చేయం కదాచన దైనభావాచ్చ భూతానాం సంవిభ జ్య
సదా బుధః 36, నాదదీత పరస్వాని న గృహ్రీయాదయాచితేక న కించి
"౧1 స యేతస వె ఫున ౨౫, మదమాప స
ది్టిమయ) భుకష్ట స్పృహయుల్రస్య వై వు ౨౫%. మృ ప సథాన్నాని పత్ర,
పుప్పఫలాని చ అసంవృ తాని గృహ్లీ యాత్సవృ తాని చ కార్యవా౯ా ౩౬
ఎలు - డు.
న వీల్చజీఏ కాం జీ వెద్ధిర ణ్యం నోత కామయేత్‌, న ద్వేస్టా సో పదెస్తా చ భ వెచ్చ
. నిరువస్కృకేక 3౭. ఒకాలా లన భుంజీ3 నిమితాని చ వ్బయేణ్‌, స్వథావృ త్తి
రస కృళ్చ సర్వభూ_తె రసంవిదమ్‌, 3౮. ఆశీర్యుక్తాని సర్వాణి హీింపాయుకాని
రమ్య లఘుమాత్రిః పరిన, జేత్‌ , సమస్స"ర్వేషు భూతేముస్థావరేషుచరేవుచ,
౮ళం౦ం.పరం జీ ద్విజయ త్యం చిన్న చ క స్య చిదుద్వి జేత్‌ , వి జ్వాన్య స్పర్వ్యభూ తానా
మగోి మోత్ష పొదుచ్య లే రం.అనాగతం చ నధ్యాయేన్నాతీతమను చింత యేశ్‌ ,వ ర
మానముపేతేత శ్రొలా కాంతీసమాహితః.ర౨.న చక్షుపా నమనసానవాొచా దూ
వమయేక్కుచిత్‌, న 10 త్యతుం పరోశుం వా కించిద్దుషం సమా శేత్‌ , ఈ3,ఇంద్రి, ఫ్‌
యాణ్యుపసంవృాత్య కరో ఒం గానీవసర్వళః, శీ కేం ద్రి యమనోబుద్ధిర్ని రీహస్సర్వ
తత్త విత్‌ ౪౪ నిర్ష గంద్యో -౧ర్నమస్కా-రో నిస్సా (వోకార ఏవ చ, నిర మో నిర
శ్ర యఖహంకారోనిర్యోగ వేము కక బక్‌. రో, నిరాశీర్షి రుణ శ్శాంతో నిరాసకో

ల

నిరా ఆత్మెసంగీ చ తత్త్వజ్ఞో ముచ్యతే నాత్ర సంశయజరో౬,అపాణిపాదవృష్థం తద.

ర౭.] ఆశ్వ మేధికపర్యణి, స _పచత్యారింకోఒధ్యాయః, 1191

ww వ్రనానగుణక ర్హాణం శీవలం విమలం సః ౮౪౭, అగంధ
నురసస్పర్శ మరూపాశళబ్బమేవ చ అనుగమ్యమనాస_క్షమమాంసముపి చైవ తత్‌.
౮౪౮ నిశ్చింతమవ్యయం దివ్యం గృహ స్థమవి సర్వదా, సర్వభూత స్థమాత్తానం
యే పశ్యంతి న తే మృ తా$ రగ న తత్ర క్ర మతే బుద్ధి ర్నే ద్రియాణి న దేవతాః,
వేదా యజ్ఞాశ్చ లోకొళ్చ నతపో న వ. చ, ష్‌. యత జానవతాం పొావీ
క్‌ు షో CT సాని
త త న్గాదలెంగధర బ్లో ధర్మత త్రముపాచ రేత్‌ , ౫౧.
ఎ రా బొ గర జ
గృహధర్తాశిశా విద్వా౯ విజ్ఞానచరి? ౦ చరేత్‌, అమూఢో మూఢరూపేణ
చే ద్ద మదూషయక్‌ , ౫౨, యథ నమవమనే న్వేం౯ వలే సఎతిమేవ హీ,
తథా పృ త్తశ్చరద్ధర్యం సతాం ధర మకుత్సయ౯. ౫౩. య ఏవం వృత్తసుపన్నః
స మునిః శే వ ఉచ్వ లే, ఇం దియాణీం దియా గాంశ్చ మహాభూ తాని పంచ చ,
© CC) షష థి
సిర, మనోబుద్ధిర హం కారమవ్య by పుగుషు తవా ఏతత్సరర) క గ సంఖ్యా రరు
యథావ త్తశ్త గనిశ్చయాత్‌ , సని, తెతేస ఏ సరమవాప్నోతి వము కస్స (రబ. థ
నె వతావడంతివేళాయాం సరిసంఖ్యాయ తత్త (విత్‌. ౫౬. ధ్యాయేచేకాంతి
మాస్థాయ ముచ్య లేఒథ నిరాశ యక నిరు ర్లు క్తస్సర్వ సంగాభ్యో వాయురా కాన్గో
యథా. టీణకోకో నిశాతంక సఖేవం ప్రావుమా శరమ్‌. ౫౭
బ్రతి అళ్వ మేధిక స ర్యాంతరక్షత అనుక హ పర్వణి, ప
బహోవాచంలా సంన్యాసం తవ ఇక్యాహు ర ద్‌ నిశ్చిత వాదిని,
బాహాగణా బపహయోసినా బాను జహా పరం విదు?, ౧. అతిమూరాత కం బవా
చాక WU థి లః వ్‌ | ధక లి
వేదవిద్భా వ్య పా శృయమ్‌పిర్ష ంద్భం సిర్దుణం నిత్యే మ చి-త్య గుణము త్తమమ్‌. a
డా నేన తవసా చైవ ధీరాః పశ్యంతి తశ్చరమ్స్‌సర్జి క్రమునసః పూతా వ్యు తా్రింత
రజనోజవులాః, 3. తపసా 'తేమమథ్చాన) Hayes పర మేక (రమ్‌, సంధ్యాస
నిర తా నిశ్వం యే బహావిదో జనా? ర తిప! వ్రదిప ఇత్యాహు రాణారో
ధర్శసాధకక్కి జ్ఞానం వై పరమం విద్యాత్సంన్యాసం తప ఉ _త్తవ్గుమ, ౫. యస్తు
వేద నిరాధారం జ్ఞానం తత్త ఏవినిశ్చయాత్‌ , సర్వభూతస్థ ళసత్తానం స సర్వ
గతిరివ్య తే. మ a విద్వా౯ సహవాసం చ పివాసం దైవ పళ్యతి, తై
వెకత్వనానాత్వే స దుఃఖాత్ప్రతిముచ్యతే. ౭. హ్‌ 'నకామమైు తే కీంచిన్న
కిం చిదవమన్య తే, ఇహ లోక స్థ ay బృవాభూ
గుణత త్త (జ్ఞః సర్వభూత్మపథానవిత , నిర్భమోగురహంశకారో ముచ్యతే నొత్ర,
సంశయః గా, నిర్ణ ఇందో నిన్నమస్కాకో నిస్స సథాకారవ్‌ వచ, నిష్టణం

1109 శ్రీమవోభార తే అనుగీ తాపర ణి (అధ్యా,

నిక్యమడ్ళంద్రం ప్రశ మేనెవ గచ్చతి. ౧౦. హిత గుణమయం సర్వం
కర జం కుళ్ళు భ్రాశుభమ్‌, ఉభే సత్యానృతే పి- త్వా ముచ్యతే నాత్ర సంశయః,
౧౧. అవ్య క్రయోనిప్ర భవో బుద్ధిస్క-ంభమయో మహాోలా, మహాహంకారవిటపః =
ఇం దియా కురకోటరః. ౧౨౩. మహాోభూ 3విశాలశ్చ విశేవయతి శాఖన$ సదా
షత్రస్సదాపుప్పః శుభాశుభ ఫలోదయః;. ౧౩. అజీవృస్సర్వభూ తానాం బ్రహ
వృకస్పనాతన$ వనం ఇిత్వా చ భిత్యా చ తెత్తే పజ్ఞానాసినా బుధః ౧౮, హీత్యా
సంగమయా౯ పాళ'౯ మృత్యు జన్మజరోద యా ౯, నిర్హమో నివహంకారో
ముచ్యతే న సంశయః, ౧౫, ద్వావ్‌మౌ పథవ్సీణా 7 త్‌ స సఖాయమా బాప ష్య
చేతనె, ఏతా భ్యాం తు పరో యోజఒన్య శ్చేతనావాక స ఉచ్యతే. ౧౬. అచేతన
స్పత్త శ్రసంఖ్యావి ముక్తః సత్వాగత్సరం చేతయ లేఒంత రాకా, స తే తృవిత్సర్య
veg HE ముచ్యతే సర్భపానై *, ౧౭.
ఇతి ఆళ్వమేధిక ప కారంతర్రత అనుగీ తాపర్వణి, స చత్య్వారింశో౬ ఛ్యాయః,
మ వాము వృతం కేచిద్చ* హవనం మవాత్‌ ,
శీచితు బ్రహ చావ్య క్ర కం కేచిక్సరమనామనుమ్‌, ౧. మన్యం లే సరమ వ్యతీదవ్య క్త క్ర
వ్రభ వావ్యయమ్‌, ఆ (సమా లె మవి చేద్యోఒం౦తకా లే సమో భవేత్‌, ౨,
ఆశత్రానమువసుగమ్య నోఒమ్ముత ఇ(య కల్పతే,ని మేపమా త్రమవి చేత్సంయమా:
శ్‌ $ నో లీ
త్రానమాతేని, ౩. గచ్చుత్యాతి వనాదేన విదుసాం వా విమవ్వయామ్‌
క్రీ శీ జ్‌ త. లాం బీ Q
5 సం . స << రై శ నం,
ప్రాణాయా మైరథ పాణాకా స మన్‌ పునః పునః. ఈ దళ ద్వాదళఖి
రావి చతుర్వింశాత్పరం తేత్యు ఏవం పూర్వం వ్రసన్నాత్మా లభతే యద్య
స ౫. అవృక్తా త్స త్రషముంద్రి _కృమమృత తాయ కల్పతే సక్తాత్సర
తేరం మన ౧కంసంతిహ తేడిం దః. ౬. అనునూనౌె ద్విజానీవమః పురుషం సత్త
సంశ శృయను, న శొక మన్య థా గంటొం పురుషం ద్వొిజస త్తే తమాః, ౭, శమాధృతి
రహాంనా చినమతా సత్యమార్షనమ్‌,జ్ఞానం ఆ ie థ సంన్యాసః సాత్తి(కంవృత్త
మివ్య లే, ౮ నేనే వానుమా నేన నున్యంతే వై వె మనసిషిణక్కిస సత్త్వం చపురుషశే వ
లేత నాస్తి విచార ణా, ౯. ఆహుశేకేి చ వఏన్నాంసో యే జ్ఞాన సరన మి తాక
వ తజ్రసర్వ యోనై క్టమి శే శ్యేతన్నోవపద్యలే. ౧౦. వృథగ్నూతేం తెతస్స త్త్యమిత్యే
తదవివారితిమ్‌, పృథ గ్భావళ్చ వి యు! సహజ ₹్బ్బొపి తత్త తరి ౧౧. తజైవె
కత్వ నానాత్వమిష్య తే పదం. నయ, మఠశకోదుంబశీ ఇ కం వృథ క్ష (మి
దృశ్య తే, ౧౨, మతో యశాన్యస్నా వలు సం పు యోగ సఫా క. సంబంధ .

౫౦ .] అళ (మేధి కపర్వణి, పంచాళో౭ఒధ్యాయః, 1198

స్తోయబిందూనాం వే కోకనదస్య చ. ౧౩. గురురువాచ:ఇత్యు క్షవంత స్తే
విప్రాస్తదా లోక వీతానుహమ్స్‌ పునస్పంశయమాపన్నా!ః పవ,చ్చుర్తునిస ల్తీమాః, ౧౮,
- బని ఆళ్వ మేధికప ర్వాంతర్షత అనుగీతావర్యణి, అప్రచ త్వారింళోఒ ఛ్యాయః,
బుహషయ ఉఊచుః:--ాళో వాసి స్విదహ ధరాశణామన మేయత మో మతః , వ్యా
పహూతొమివ పశ్యామి ధర రస విషిఇా) గతిక. ౧. ఊర్ధ్వం బేవ*ద్వదం ల్యే కే
చెతేద స్‌తి వాప రే శేచిత్సంశయికం సర్వం నిస్సంశయమ థా వశే, _౨, అనిత్యం
నిత్యమిత్యే' క్ర నొ స్ట. స్తిత్యపి చాపరే వఏకరూపం ద్వి ధే ల్యే కేవ్యామి శ మితిచా
పర్చే ౩. మన్యంతే బ్రాహ్హణా ఏవ బ్రహజ్ఞా స్రక్వవాదిసః, వవ మేకే పృథక్సాన్యే
బహుత్వమపి చాపరే. ర, జేశ కాలావుభా శేదిత్‌ నైతన స్తీతి చాపరే జటాజిన
ధరాళ్చాన్యే ముండాః కేచిదసంవృ తాః. ౫. అస్నానం శేచిదిచ్చంతి స్నానమప్య
పరే జనా? మన్యంతే బ్రా బావాణా దేవ బ,హాజ్ఞాస్తత్వదర్శినః, ౬ ఆహారం శేచిది
చృంతి శేచిచ్చానశ నే ప. కర్ణ శద ఏశంసంతి ప్ర ప శొంతిం చాపరే జనాః ౭,
చేశ కాలాన్రభా శేచి ౩ వన తద స్తితి చావే, శీచినోక్షర ప్రశంసంతి కేచిన్నోగా౯ా
పృథగ్విధా౯. ౮. ధనాని శేచిదిచృంతి నిర్ధనత్వ మధాపరే, ఉపాస్య సాధనం
త్వేకే నైతదస్తీతి చాపరే, ౯, అహింసానిర కాళ్చాన్యే కేచిదింసాపరా యణాః ,
పుణ్యెన యశ సా వాన్యే నై తద స్తేతీ చావశే,౧౦,సద్భావనిర తాశ్చాన్నే శేచిత్సంక
యితే స్థిర" దుఃఖాద న్యీ సుఖాదన్యే ధ్యానమిత్యప రే జనాః, ౧౧. యజ్ఞ ఇత్య
పే విప్రాః సృదానమితి చాపర్క తవ_స్ట జన్నే పృశీంసాతి స్వా ఫ్యాయమప రే జనాః
౧౨. జ్ఞానం సంన్యావమిత్వేకే స్వభావు భూతచింత కాళి సర్వమేశే ప్రశంసంతి న
సర్వమితి చాపరే, ౧౩. వనం న్యుశ్రావి కే థె బహుధా విప్రబోధి తే,నిశ్చియం
నాధిగచ్భామః సంమూాఢాస్సుగన_త్తేమ.౧ర ఇదం శ్రే య ఇదం శేయ ఇత్యేవం వ్యుల్ధి
తోజన్మియో హీ యని ౯ రతో ధ్హేస తం పూజయ శే సదా.౧౫ తేన నో విహితా
ప్లా మనశ్చ బహుళీకృ౭మ్‌, ఏత దాఖ్యాతుమిచ్భామ! శ్రేయః కిమితి సస
౧౬. అత్య పరం తు యద్దుహ్నం తద్భ వాకా వక్తు మర్చ్హ తి సత్వ తే త జ్ఞ య్మో
సంబంధః శేన హేతునా. ౧౭. వవముక్త స్పతైరి పకృ గవాకా లో
pis ధర్యాత్తా యా థాఎఖ్యేన బుద్ధిమా౯, ౧౮, ౯7

98 అశ్వ మేధి? ప ర్వాంతన్షత అనుషేశాపర్వలి, వశోనపంచాళ్సోక2 ధ్యాయః
బ్ర నా య మొ ంత్ర వ వః సంప వ సృవమ్యమి రం నెం Poy పృచ్చథ స సత మా!

గురుణా a) యదు క రక్తం se ౧. Fa నమిహొ తచ్చు )త్వా
ల 150 iss aly

1194 శ్రీను es అనారు [అధ్యా'

సము గేవావధార్య తామ్‌, తపసా సర్వభూతా నా మేతత్క్మ్భృత్యత మం మతమ్‌. ౨.
ఏతత్సడమనుడిషగ్నం వరిష్టం ధర్యలక్ష ణమ్‌, జ్ఞానం నిక శ్రేయ అతా వబ సా
నిశ్సితదర్శినః, ౩3.తస్మాద్‌ జ్ఞా నేనశళుద్దేన ముచ్యతే సర్వకిల్చి మె; హింసావచనాశ్చ యే
శ్రీచిబ్యేచ నా_స్పికవృ త్రయః. ఈ. లోభమోహాసమాయుకా న్తేవె నిరయగామినః,
ఆశీర్యుక్లాని కరాణి కుర్వతే యే త్వతంద్రితాః, ౫. తేఒసి౯ లోకే పమోదంతే
“లం 4. Uy - 6_/
బ్ఞ్రాయమానాః పునః పునః, కుర్వతే యే తు క రాణ శ్రద్దా కా విపశ్సితకి, ౬.
AX చ న Tare అత హో
అనాలీర్యోగసుయు కా స్టే ధి రాస్సాధుదర్శినః, అతః వరం సృవయ్యామి సత్వ మే తజ్ఞ
యోర్య శా. ౭, సంయోగోే పిపయోగశ్చ తన్ని బోధథతి సత్తమాకి, విష యో
విషవయిత(ం చ సంబంధోఒయమి హెరా చ్య తే, రా నిషయోా ఫుగుపో నిత్యం సత్వం
చ విషయ; సృ వ్యాఖ్యాతం పూరక లేన మళకోదుంబరం యథా. ౯
భుజ్యమానం న జానీ తే నిత్యం సత్యమ చేత నమ్‌. య స్తే (వం తం విజాసీతే యో
భుం_కే య భుజ్యతే.౧౦. నిత్యం ద్యంద్భసరూయు కం సకృమాహు రనీపీణః,
నిర్ణ పందోో్టో నివ్మళో నిత్యః నేత్ర ఖో నిర్దుశాత్మకః ౧౧. సమః సంక్ఞానుగశైైవ
స సర్వత్ర, న. ఉపభుంశే స సదాసత్వమవః 4 పుష్కర పన వత్‌. ణ్‌ సరై (రవి
గుతైర్విద్వా౯ వ్యతివక్లో న లిప్యతే జలబి దుర థా కోల పద్దినిషత్ససంస్థితః.౧ 3.
ఏవ మే వావ్యసంయు క్షకి పురుషన్సా్య్యాన్న సంశయః ద్రవ్యమాతమభూత్సత్వం
పురు ప న్యేతి నిశ్చయః, ౧౮, యథా ద్రవ్యం చ కర్తా చ సం యోగోఒ ప్యన యో
స్తథా. యథా పసృదీపమా దాయ కశ్చి త్తమసి గచ్చతి, ౧౫. తథా సక్టపదీపేన
గచ్చ-తి పరమైమిణః, యావద్ద్రవ్యంగుణాస్తావత్చిదీపః సప కాళ తే. ౧౬. శీణే
ద్రప్వ గుడే జ్యోతిరంతన్థా నాయ గచ్చతి, వర నం "959 పురుపో
వ్వ క్ర ఇవ్యతే, ౧౭. ఏత ద్వి ప్లా విజానీత హంత భూయో ప పెనువ్క% సహనే సగ
దుత్తేధా న బుద్ధిమధిగ చృతి ౧౮. చతుచే క్థనాప్యథాం శే బుద్ధిమా౯ సుఖ
చుధకే, ఏవం ధరస ర్శస్య విజ్దేయం పు తతా ౧౯. ఉపాయజ్ఞో పొ
ప్‌ న ర సు మ
మేధా సుఖమత్యంత మళ్ళు తే, యు థా ధ్యా మపాఖేయ పు న్నో మనుజః
క్వచిత్‌ ,_న్లి౦. శశ ఎన యాతి మహాతా విన శ్యెదంత రావి చ, తథా కర్మా సు విజ్లేయం
ఫలం భవతి" బూ నవా _౨౧. పురు షస్యాత్మ నె యి శుభాశుభ నిదర్శనమ్‌, య థా
చ దీర రృమధ్యాన పద్భా స్థ మేవ క్ర. D9, అదృుప్రపూన్వం సహనా తత్వ
దర్శనవర్డితః, తమేవేన చ యఖథాథ్యానం ర ఛే నేవాశుగామినా. ౨౩. గచ త్య
వ్రయు శే = కర బుద్ధీ రమతాం గతి ఊర్ధ్వం పర్వతవారువ్యా నాన్వవే నేత్ర

౫౦] ఆశ్వ మేధిక పర్వణి, పంచాకోఒధ్యాయః, 1195

భూతలం. ౨౮.5 ఛేన ర థినం పళ్వక్‌ కి క్రిక్యమానమ చేతన్‌, యావ దృథవథస్తావద్ర, ఛేన
సతు గచ్చతి ౨౫ శీ తే రథపశే విద్యా౯ా రథముత్సృజ్య గచ్చతి, వ్య
గచ్చతి మేధాఏ తెత్వయోగవిథానవిత్‌, _౨౬. పరిజ్హాయ గుణజ్ఞ ్ఞశ్చ తూత్తరా
దుత్తరోత్తరమ్‌ యయ థార్గ్ల వం మవాఘోరవువ్ల వః సంప్రగావాతే, ౨౭. బాహుభ్యా
మేవ సం మోహాద్వథధం వాంఛత్యసంశ యమ్‌, నావా వావీ తథా ప్రాజ్ఞో
విభాగజ్ఞః స్వరి లేయా, ౨౮, ఆ శ్రాంతః సలిలం గచ్చేచ్చీఘం సంతర తే వ్రాడమ్‌,
తీర్లోో గచ్చేక్సరం పారం నావముత్సృజ్య నిరమః, ౨౯, వ్యాఖ్యాతం పూర్వ
కల్చేవ యథా రథపడాతినోగి న్నేహాత్సం మోహమాఫన్నో నావి దాశో యథా
తథా, ౩౦. మమశ్వేనాభిభూతస్పం స్తతెవ పరివర్తతే నావం న శక్ళమా?
రుహ్యూ స్థలే విపరివ ర్రితుమ్‌. 3౧. తశ్లావ రథమారువ్యా నొప్పు చర్యా విధీయతే,
ఏనం క్‌ర కృకేం చి లం వ్‌ష తం వృథక్చృృథక్‌ . 3 ౨. యథా కర కృతం లో కే
తథ శానషపద్యతే, = నెఎవో గంధినో రస్య్వం న రూపస్పర్శకే బవత్‌. పెద,
మన్యంతే మునయోా ప. తత్ప్రధానం పప ప చక్షు కే, తత, ప ఫానటువ గ్ర
మవ్య క్త గుణో న. 3, మరు్పంధానభూతస్య గ చ
అవాంకారాత్తు సంభూతో మహాభూతకృతో గురై! 3౫. పృథ క్ష్వేన హీ
భూతానాం విషయా వై గుణాః సృృతాః, బీజధర్మం తథా వ్యక్తం ప్రసవాత్మక
మేవ చ. 3౬ బీజధ రా మవోనాత్తా వసవశ్చేతి నళ్ళు)౭మ్‌, బీజథర స్త్వ
వాంకారః ప్రసవళ్ళ్‌ పట న 32 బీజ దపుసవధ రాణి మవోభూ తాని జ్‌ వె,
బీజధర్మిణ ఇ త్యాహు; ప్రసవం షు పృకుర్వ తే, 3౮. విశేపాకి పంచభూ తనాం
'తేపాం చిత్తం విశోేషణమ్మ్‌ త తె)వ గుణమాకాళం ద్విగుణో వాయురుచ్య తే.
కిలా తీ తి గుణం జ్యో తిరి క్యా హురాపళ్చాకి చతుర్దుణా క వృథ్వ వంచగు ణా జయా
చరస్థావర సంకులా, ర౦, సర్వభూతక రి దేశీ శుభాళుభనిదర్శిని, కబ్దస్స్సర్మ స్త సథా sf
కం రసో గంధశ్చ పంచమః. ౮౧. ఏలే పంచ గుణా భూ మేర్వి జ్లేయా దస
స'త్తమాః, పార్ధివశ్చ సదా గంధో గంధశ్చ బహుధా స్కృతేః, ర౨. తన్వ గ ధస్య
వయ్యూమి పిస్తనేణ బహూకా గుణా ఇష్ట ళ్చానిప్రగంధశ్చ మధురోఖగ్డుః కటు
స్తథా.౮3 .నిర్హ్యారీ సంవాతః స్నిగ్ధ రూవ్షో విశద ఏవ చ ఏవం దశ'విథో శ్రేయః
పార్ధివ గంధ ఇమ్యుత. ౪౪. శబ్దః స్పర్శ:సథా రూపం ద్రవణ్బాపాం గుణాః
స్రృతాః రసజ్ఞానం తు నత్యామి రసస్తు బహుధా స సృృతేః. ర్మ, మధుగనోఒమ్లః
కటు స్టికః కపాయో లవణ స్తథా, ఏవం ria వారిమయ స స్ఫృ్సతేకి

1196 seer og (అభ్య:

రే౬. శబ్పస్ప్పర్న స సథా స త్రి గుణం జో్గతిరుచ్య తే, జ్యోతినళ్చ గుణో
రూపం రూపం చ బహుధాస రిమ్‌. ౪౭ శుక్లం కృషం తథా ర క్షం సలం వీతారుణం
తథా, హస్వం డీర్హం ర్‌ం సారి చతుర శృం తు వృ త్రవత్‌ , ర౮. ఏవం.
ద్యాదశ విస్తారం తేజనో రూపముచ్చతే, ఏచేయ. బభాహాణర దైర్గర జైః సత్య
వ లీ అ 0౫ ఏలీ ధిధిాల లీ
వాదిఫిక ర, శబస్సర్నా చ విజేయా ద్విగుణో నాయురుచ్య కే, వాయో
థి ణా
కాపీ గుణః స్పర్శ స్ప్పర్శళ్ళ్చ బహుధా స్‌ ఫర ౫౦. బూకడుః భీత స్త శ్ర వోప్లః
సిగ్గో విశద వవ చ, కఠినక్చిక్క_ణః శ్లళ్లః విచ్చలో దారుణో మృదుః. ౫౧.
ఏవం ద్వాదశవిస్తారో వాయవో్యో గుణవవ చ, విధిఎద్బాాహశణేః సిజ్రైరర శ్లై స్తత్వ
వి దు / శరా అకా

దర్శిభిః, ౫౨, తృతెకగుణమాకాశం శబ్ద ఇత్యేవ చ స్మృతి తస్య శబ్దస్య
వత్ష్యూమి వి సనేణ బహూకా గుణా౯. ౫౩, షడ్‌ జర్ష భః సగాంధారో మధ్యమః
పంచమ_సథా, అతః పరం తు విజై ేరొరా నిపాదో దైవత సథా. ౫౪౮, ఇష్టక్నా
నిష్టశ బశ్చ సంహతః ప్రవిభాగవాక, ఏవం డళవిధో ఫ్టయః శబ్ద ఆ కాళసంభవః,
౫౫, ఆకాశముత్తమం భూగ మహంకార_స్టతః పరక అపహంకారాత్పరా బుద్ధి
కడ కాళ్ల తథా పరః ౫౬, త స్తాల్సే పరభువ్య _క్రమవ్య కాత్సురుపః పరశు
పరాపరజ్ఞో భూతానాం విధిజ్ఞ సరషకర్శణామ్‌, సర్వభూ తాత భూతాత్తా గచ్చ
శ్యా క్లానమవ్యయమ్‌. సిర,
. ఇతి ఆశ్వ మేధికపర్వాంతర్ణత అనుగీ కాపర్యణి, వంచాకోఒధ్యాయక,
ద్ర భారా వాచ:ాభూ తా నామథ పంచానాం య తై పామిోళ్యరో మన్కు
నియమే చ పీసన్పేచ భూ తాతా మన ఏవ చ. ౧. అధిస్థాతా మనో నిత్యం
భూతానాం నుహూఠతాం తథా, 'బుద్ధినై శ్వర్యమాచవే, కే త్రజ్ఞళ్చ స ఉచ్య తే,
పై! ఇంద్రియాణి మనోభుం క్షే సద శ్వాదివసారఖి;, ఇంద్రి, యాణీమనో బుద్ధిః వేత జే
మజ్యతే సదా. 3, మహాశ్వసునమాయు క్ష కం బుద్రిశళయవాన నం రథక్‌, we
రువ సఖా క సమం తౌాత్సరిథావతి. ర, ఇంది దియగ్రామసంయుక్సొ మనః
నం 1 చ బుద్ధిసంయమనో నిగం మహాో౯ా బ్రహామఆయోా రథః, ౫. ఏవం
యో వేత్తి" ద్వానా వై వై సదా బ్రహమయం రథమ, సధీర | సర్వభూ లేము న
మోహమధిగచ్చ్ళ లి లి ౬, అవ్య శ్వాదిప శేసాంతం సహస్థావర జంగ మమ్‌, సూర్యచంద్ర
(పృభాలోకం గహ. నక్ష త్రమండితమ్‌, ర నదీపర్వతజానైశ్చ సర్వతః పరిభూపమీ '
తమ్‌, వివిశాభి స్త సథాఇు) ద్భృష్పతతం సమలంకృతమ్‌,.౮. ఆజీవం సర్వభూ తానాం సర్వ

౫౧.] అశ్వమేధిక పర్వణి, వకప: చాశోఒధ్యాయ!, 1197

5 ప (5 న్‌ న . 6% . భో
ప్రాణభ్బ తాం గతిః, వతదృ్వ)హ్య పరర నిక్యం తసింశ్చరతి మేత్రవిత్‌ ౯. లోశేఒ
స్టిక్‌ యాని సత్వాని సావరాణి చరాణి చ తాశన్యేవాగే పలీయంతే పళా
పం వొ థి శ A చి
ద్చూతకృ తా సరాకి ౧౦. గుతేభ్యః పంచభూ కాని వ్‌ భూరసముచ్భ)యల
జేవా మమప్యా గంధర్వాః పిశాచాసురరాక్షుసాః, ౧౧. సక్వే స్వభావతః సృష్టా
న క్రియాభ్యో న కారణాత్‌, ఏతే విశ్వసృజో విసా జాయంతీహ వున పునః,
౧౨. తేభ్యః ప్రసూశతా న్తేవ్వేవం మహాభూతేషు పంచస్సు ప్రలీయంతే యథా
శాలమూర యః సాగనే యథా, ౧౨. విశ్వసృగ్భ వస్తు భూ తేభ్యో మహాభూతస్తు
సర్వళ!, భూ తేభ్యళ్చావి పంచభ్యో ముక్తాం గచ్భేక్చరాం గతిమ్‌, ౧5౪. ప్రజాపతి
రిడం సర్వం మన నస్తేవాసృజత్ప్స్రభుః, తశైన చెపా టు స్త్వపసా ప్రతి పేది రే.
౧౫ తపస శ్చానుపూ ర్వ ge ఫలమూూలాశిన_సఛ్వ్యా, లె) లోక్యం తపసా సీద్దాః
పక్పంతినా. సమాుా తాక, ౧౬౬. బెవషధాన్యగదాదీని సా నావద్యాళ్చ సర్వళ్క
తప్వసెవ (పనిధ్యంతి తవోమూలం హీ సాధనమ్‌ ౧౭, యద్దురాపం దురా
మ్నాయం దు రాధర్ష౦ దుర న్వయమ్‌, తత్సర్వం తేపసా సాధ్యం తపో హీ దురతి
(కృమమ్‌, ౧౮ సురాపో బహాహ స్తెయీ భూణహో గుగుతేల్పగ క్కి తవ సె వసుత
పైన ముచ్యతే కీల్సి పూ తతః, ౧౯. మనువ్యూః వీతరో దేవా పళవో మృగ
పక్షీణక యాని చాన్యాని భూతాని చరాణి స్థావరాణి చ ౨౦. తపః వరాయణా
నిత్యం సీధ్యంతే తపసా సదా తేఖైద తపసా దేవా మహామాయా దివం గతాః,
౨౨౧. ఆశీర్యు కాని క రాణి కుతే యీ త్వతం ది తాళ అహంకారసమాయుకాసే
వి —-4 |) వలి ద
సకాశే ప్రజాపతే, ౨౨. ధ్యాన యోగోన శుడేన నిరమా సిరహంకృతాః, ఆన్ను
వంతి మహత్తానో నుహాంతం లోకము త్రమమ్‌, _93. థ్యానరెరాగముపాగమ్య
పృసన్నమతయస్సదా, సుఖోపచయ మవ్య క్షం త సు. ౨౦,
'ఛాాన యో గాదు పాగమ్యునిర్మమానిర హుంకృ ఆ, అవ్య క్షం ప్రవిళంతీహామవా తాం
లోకము త్తముమ్‌. _౨౫. అవ్యకాదేవ సంభూతః స్వప్న సంజ్ఞాం గతః
త మోరజోభ్యాం నిర్తు కళ సత్వమాస్థాయ "కేవలమ్‌, ౨౬, విము క్తస్సర్వ
సర్వం సృజతి నిష్పలమ్‌, మేతజ్ఞ ఇతి తం విద్యాద్య స్తం వేద స వేరోవిత్‌, ౨౭.
చిత్తం చితాదుపాగమ్య ముని5ానీత సంయత్కః, యచ్చిలత్తం తన్ననో శం గువ్యా
సేఠత్సనాతనమ్‌. ౨౮ అవ్య క్వాదినిశే హాంతమువి ద్యాల క్ష ణం “స సృృతమ్‌ నిబో
ధత తథాహీదం గుకార్లతుణమిత్యుత, ౨౯. ద్వ్వ్వతురస్తు గఫచేన్త న్యుత్యుతమేరం
బ్రహ్మా శాశ్వతమ్‌, మమేతి చ భ వేనత్యుర్న మేతి చృగశాశ్వతమ్‌, 30, కక్క శేచి

1198 = ర శ్రీమవోభార కే, అనుగీ తాపర్వణి | అధ్యా.

తృ్రశంసంతి వుందబుదిగ తా నరా యే తు వృదా మహాశతానో న వశంనసంతి
య ధు =, Uy
కర తే ౩౧. కర ణా జాయతే జంతురూ రిమాల౯ా పోడకాత కక పరువం గసతే
పాళీ గారీ మ 5 శా WU
విద్యా తద్దాహృమమృ తాశినామ్‌. 3౨. తస్తాక్కర్యసు నిశ్నేహా యే శేచిత్సార
దర్శినివిద్యా మయో౭_యంవురుపో నతు కర రమయ! స స్ఫృతేక 3 ౩ య ఏవమమృశం
నిత్యమగ్రావ్యూం శళ్వదక్షరమ్‌, వళ్యాతానమసంశ్లి స్టం యా వేద న మృతో
భవేత్‌, 3౮, అపూర్వమకృకం నిత్యం య వనమపరాజితమ్‌. య ఏనం వింటే
దాకా నమద్దా)హ్యామమృ తాళ నమ్‌, 3౫, అగావోోోవ్యామృణశా" భవత్‌ సవఖిః
కిరణ సవ ఆయోాజ్య సర్భసంస్కా_శాకా సంయమా్యాత్తానమాత్త ని. 3౪౬,
—3 లీ
జ = శ్వా మె ఆ అల 2 లీ
సతద్బ వ్యా శుభం వేత్తి యన్లాద్భూయో న విద్యతే పృసాజే చైవ సక్వన్య
వృసాదం సమ వాపష్ముయాత్‌ .3౭.లతక్షుణం హీ వ్రసాదస్యయథా స్యా తృ్వవ్నదరగ్శ
నమ్‌ గతి శేషా తు ముకానాం యే జ్ఞానపరినిష్టి తా 8, 3౮. పృవృ త్తయశళ్ళ మా స్పర్యాః
పశ్యంతి ఉత: గహీర్విర క్రా కున ధర రస్పనాతీనః5౯. *ఏపొ జనవ తాం
ప్రాక్తిరేతద్వ త్త మని :దితమ్‌, సమేన సర్వభూతేవు నిస్పృే యా న స ఠం.
శక్యా గతిరియం గంతుం సర్వత్ర సమదర్శినా, వతద్వః సర్యమాఖ్యాతం మయా
విపర్షిస త్తమా, వవమా చరత శీ పం తతః సిద్ధిమవాప్ప పథ. రఈ౧ గురు
రువాచ;--ఇత్యుక్తాన్తే తు మునయో గురుణా బ్రహణా తథా కృతవంతో
మహాత్రాన స్తతో లోకమమవాన్నువణా ఈ౨ త్వమప్యేతనపోభాగ మయో క్షం
బహణో వచః, సమ్వుగాచర శుద్గాతం స్తతః సిద్దిమవాప్ప కసీ, ఈ3. వాసుచేన
+ pp —-శ యు న
ఉవాచ;---ఇమ్యు క్తస్ప తదా శిహ్యో గురుణా ధర్తము త్తనుమ్స్‌ చకార సర్వం
కాంతేయ తతో మోకు మనవాప్తవాళా రర. కృతకృత్వశ్చ స తదా శివర్ధః కురు
గ Ty] జ నరం ఆకూ i శ J వ ర్‌ టో. న్‌
కులోద్వహ, తేక్చదం సమనుప్రాపో యత్ర గత్వా న శో చతి. ర్మ, అబ్జనఉవాచ
శ బ్రాహ్మణః కృష్ణ కశ్చి శిప్యో జనార్దన, శోతవ్యం చేన్మయైతెదై ్ట తత్వ
మాచక్షుష మే విభో. ౪౬. వాసు జేవజఉవాచ;--- అవాం గురుర్శవోబ' 'హెోూ
మనసః శిఘ్యం చ విద్ధి మే, త్వత్చీ) త్యా గుహ్య మేతచ్చ కథితం తే ధనంజయ,
ర౭,. మయ్యి చేద సి తే ప్రీతిస్నిత్యం కురుకులో ద్వహ, అధ్యాత్మ మేళల్‌ ఈం త్వా
త్వం సమ్మ చర సువిత, లలా తత స్తం సమ్యగా చినై ధశే౭. సి స్రిన్నరికర్భన,
సర్వపాపవినిర్తుకో మైరాక్షుం ప్రావ్ప వ్ట్‌స్‌ శేవలమ్‌. ౪౮౪౯, పూర్ణమ మేత చేవో క్ర కం
యుదశకాల ఉప నితె, మయా తవ మహో హో బా పారూ తస్తాద త్ర మనః కురు. సగం,
థి
మయా తు భరతా శ్రేవ్ల చిరదృష్టః వితా వ్రభుః, తదు వరి దృస్ట్రమిచ్బామి

౫ ౨.) ఆశి మేథికపర్వణి, ద్విపంచాకోఒ ఛాయ, 1199

సుమలే తవ ఖఫాల్లున. ౫౧. వె శంపాయనఉవాచ;---ఇత్యు క్షవచనం కృష్ణం
వ్రృత్యువాచ ధనంజయ, గచ్చావో నగరం కప్ప గజసాహ్వ్యయమద్య వె. ౫39.
సమేత్య తత్త రాజానం ధర్థాత్గానం యుధి సిరమ్‌, సమనుజ్లాప్య రాజానం స్వాం
పురీం యూతుమక్తనీ. ౫౨.
ఇతి అశ్వ మధి పర్వాంకక్లక అనుగీ తాప పర్వణి పస
i” ఇనర్రి కృష్ణ వయాణమ్‌. Dd
1 వెళంపాయన ఉవాచ:--- 6ఠతోఒభ్య మోదయ త్కృషో యుజ్య తౌమితి
చారుకమ్స్‌ ముహూర్తాదివ చాచి యు క్తమిత్యేవ గారుకకి ౧ తణైవ చాను
యాతాణి చోదయామాన పాండవం, సజ్జ. మధ వ యాస్యా మో సగరం గజ
_ జ
సాహషయమ్‌. ౨ ఇతుకాః సెనికాస్సే తు సజ్జీభాతా విశాం పతే అచఖ్యుః సజ్జ
ముత్యేవ పార్టాయామితి లేజనే, 9, తతస్తా రథమాస్తాయ సయాతౌ కృష్ణ
డన, విక రాశా క థాశ్చిత్రాః వీీయ మాణొా వి శాం పళే రే, రథస్థం తు
et వాసుదేవం ధనంజయకి పునరేవాబ్రవీద్యాక్యమిదం ss
౫, త్వత్ప్రనాదాజ్ఞయః ప్రా పాపో రాజ్ఞా వృష్టికుళోద్యహ నిసాతాక్ళ తవ శ్చావి
వ్రాస్తం రాజ్యమకంటక మ్‌. ౬. నాథవంతక్స్‌ ఇ ఇవతా పాండవా మధుసూదన,
భవంతం వ్లవమాసాద్య తీరాః సః కురుసాగరమ్‌. ౭. విశ్వకరన్నమ చేను
nf) ల్‌ రీ ట్రీ ఎలి అవత
విశ్వాత లా విశ్వస త్తమ, తథా త్యామభిజా నామి యథా చాహం భవాన్మతే$
ఛౌ, త్వ తేజఃసంభ వో నిత్యం భూతాత్తా మధుసూదన రతిః క్రీడామయి తుభ్యం
మాయా తే రోదసీ విభో, ౯. త్వయి సరర్టమిదం విశ్వం యదిదం స్థాణుజంగ
మమ్‌ తరం పీ సర్వం వికురు పే. భూతగ్రామం చతుగ్వధమ్‌, ౧౦. వృథిఏిం చాంత
రిక్షం చ చా? ఎన మభుసూవన, హసితం తేఒమలా వ బుశవ శ్చేం

కే పద్దా శ్రిర్నిత్యం త్వయి మహామతే, ౧౨. రతిస్తుషర సః కాంతి వ

ద్రియాణ చ ౧౧, ప్రాణో వాయు స్పతతగః క్రొ కోధో మృత్యుః సనాతనః, rd
కాంతిశ్చరాచరమ్‌, త్య మే నేనా యుగాం తేమ. నిధనం వో)చ్యనేఒ నభ, ౧5
సుదీ న్లేణాపి కాలేన న తే శక్యా గుణా మయా అతా చ పరమాత్మా శనమన్తే
నళిశేక్షుణ, ౧౪. విదితో మే సుదుర్ధర్ష నారదా'డ్రేనలా త్రథా, కన్లడె పాయ
నావ్చైవ కథా కురువితామవాత్‌ , గం. తగ్గయి సర్వం సమా కం త్వమేవెళో
జ నేళ్వర ?, యచ్చాగుగ్ర వాసంయు క్ష క మేతదు క్షం త్వయా ఒ వహ ౧౬ వతత్సర్య

మహం సర్వమా చరి మే జనార్ధన్య ఇదం న కృతమస్తత్సిి యె

1200 హ్‌ త అనుగీ తాపర ga [అధ్యా

ప్పయా,. ౧౭ we నివాతస్సంఖ్యే కారవ్యో ధృత రాహ్హ్రజ త్వయా
దగ్ధం హి తత షో ఎన్టం మయా విజతమాహావే, ౧౮. భవతా తత్క్చృతం కర్ణ
యేనావాపో జయో మయా, దుకోోధనస్య సంగ్రామే తవ బుద్ధిప రా క్ర మై మె, ౧౯
కర్తస్య చ "వధోపాయో య థావత్పంప్రదర్శితః; ైంధవస్య చ పాపన్య భూరి
శ్రీవస ఏవ చ. ౨౦. అహాం చ వీీయమా ణేన త్వయా దేవకినందన్న యదుక్త
_స్తత్కీ్‌_రిప్యూమి న హొ మే౭.గృ వీచాచణా. ౨౧. రాజాను చ సమాసాద్య ణు
CRs యుధిష్టిరమ్‌, చోదయిప్యామి ధక జ్ఞ గభుతా ర తవానఘ. ౨౨.
రుచిరం హి మమైతే త్తే ద్వారకాగమనం ప్రభో అచిరాజేవ ధ్రష్టా త్వం
మాతులం మే జనార్దన, ౨౩౩ బలదేనం చ మగ. ల థా న్యా౯ వృష్టిపుంగవా౯
వీవం సంఫాపమాణా తౌ ప్రాప్తా వారణసాహ్వాయమ్‌. ౨6. తథా విపిశతు
శ్చోభౌ సం ప్రవ్యష్టన రాకులమ్‌, త గత్వా ధృత రాస్త్రన్య గృహం క క్రగృెహాోప
మమ్‌. ౨౫. “దదృశాతే మహో రాజ న నాం జచేక్షంమ్‌, షష... చ మహో
బుద్ధిం రాజానం చ యుధిష్టిర మ్‌, ౨౬. ఖమనేనం చ దుర్ధర్హం మాదీ్రీఫులై) చ
పాండ వొ ధృతరాష్త్రముపా పానీనం యుయుచ్సుం చావరాతజిమ్‌, ౨౭. గాంధారీం చ

మహాోప్రా సాం పృథాం కృపాం చ భామినీమ్‌, సుభ ద్రాద్యాశ్చ తా స్పర్యా[
ఫల శ్రీయ స్తథా. ౨౮ దద్భశాతే శ్రియ స్పాళ్బ గాంధారీపరిచారి కాక్క
తశస్సమేగ్యు రాజానం ధృత రాష్ట్ర మరిందమౌా, _2౯, నివేద్య నామభేసే న్వే
తస్య పాచొావ గృహ్రతామ్‌, గాంధా ర్యాశ్చ పృథాయాశ్చ ధర రాజస్య మైవ హొ,
30. భీమస్య చ మవాోత్తానా తథా పాదావగ్భస్లూతామ్స్‌ తత్తారం చావీ
సంగృహ్యూ పృస్తా కుశలమవ్య యమ్‌. వగ మ నృపతిం వృద్ధం తతసా
పర్యు పాసతా తామ్‌ తతో నిశి మహారాజో ధృతరాష్ట్రః కురూద్యవాోకా, 3౩౨,
జనార్షనం చ మేథాఏ వ్యసర్హయత వై గృహోకా, లేఒనుజ్ఞాతా నృపతినా యయు
స్స్వం స్వం నివేశనమ్‌, 33. ధనంజయగ్భవాో నేవ ణి కృష్షస్తు ఏర్యువా౯ా,
తతా ర్చితో యథ న్యాయం సర్వ కా మైకుపస్థికి, 36. కృష్ణస్సు పాసా ఏ మేధావీ
కనికర క డా పభాతాయాం వ శర్యు ర్యాం కళ పెరాప్లీకీం
క్రి మామ్‌ రాజస స భవనం జగ తు; పరమార్చిత్‌", యతాస్తే స ససహో
మాతో ధర * మసహాబల$. 3౬, తా వవిళ్య మవాఖ్తానౌా తద్దృహం పర
మార్చితమ్‌, ధర్మేకాజం దదృళ తుచ్చేవరాజమివా శ్భనా, 3 సమాసాద్య తు
se నాన్టదక్యర్టుగకా, న తొ పీీయమాేన తేరతౌ, 3౮.

స౨. ] ఆశ్వ మేధికపర్వణి, ద్విపంచాకోఒధ్యాయం. 1201

తతస్స రాజా మేధావి వివిష్రూపేేక్యగావుఖాా పోొవాచ వదతాం శ్రేష్టో
వచనం రాజస త్తమ$ 35౯. యుధిష్టిరఉవాచ:-వివిశూ+ పా యువాం మనే
పల్లా యదుకురూద్వపళా, బ్రూతం కొర్తాసి సర్వం వాంన చిరా నో విచార్య కామ్‌,
ళం. ఇత్యుక్తః ఫౌల్లున సత, ధర రాజాన మబపఏత్‌ , విసీతవదు వాగమ్య
వాక్యం వాక్యవిశారదః. ౪౧, అయం చిరోపీతో రాజా వాసుదేవః వృతా
సవా భవంతం సమనుజ్ఞాప్య వితరం ద ష్టుమిచ్చతి. ౮ ౨. సగచ్చేదభ్యనుజ్ఞాతో
భవతా యాది మన్య లే, అన ర్రనగరీంపిర లేదనుజ్ఞాతు మర్షసి.63.యుధిప్పిర ఉ వాచ-
పుండరీకాక్ష భద్రం లే గచ్చ త్వం మధుసూదస్క పురీం ద్వారవతీ మద్య దృష్టుం
శూూరసుతం ప్రభో, రర, రోచతే మే మహాబాహో గమనం తవ కేశవ నూతు
లశ్చీర దృ స్లో మే తయా దేవి చ ేవకీ. ర౫, సమేత్య మానసులం గత్వా బల
దేవం చ మానద, పూజయేథా మహాప్రాజ్ఞ మద్యా కేన యథార్హత!. రోజు
స రేథాళ్ళా సి మాం నిత్యం భీమం చ బలినాం వరమ్‌, ఫాల్దున) సహాడదేవం చ
నపలం నైవ మానద. ర౭. అఆనర్తానవలోక తష వితరం చ మహాభుజ, వృ్య్యంశ్చ
పున రాగ చ్చేర్ణయ మే భే మమానఘ, ఈ౮, సగచ్చర త్నాన్యాదాయ వివిధాని .
వసూని చ, య చ్చాపష్య న్యన్మ నోజ్ఞం లే తడప్యాదక్స సాత్వత, రణ, వ్రణం చ
వసుధా కృత్స్నా ప్రసాదా త్రవ "కేశవ, అస్తానుపాగ తా పిన నిహాతాళ్చావీ
శత్రవః ౫౦ ఏవం బువతి కారవ్యే ధర్మ రాజే "యుధిష్టి"ే, వాసుజేవో వరః

అ మిదం వచన మృబ విత్‌ . ౫౧. తవైవ రత్నాని ధనం చ కేవలం ధరాతు' _

ర్‌ తానా తు మహాభుజాద్య వై, యదస్తి చాన్మద్ద్రవిణం గృహా మమ త్వమేవ
త న్యేశ్వర నిత్వ్యమిాళ్వరః ౫౨. త భేత్యథో కః వతిపూజిత 1స్తదా గదా గృజో

ధర్మసుతేన ఏర్యవా౯, వీతృప్వసారం త్యవదద్యథా విధి సంపూజిత క్చాప్యగమ
త్పృదక్రీణమ్‌. ౫౩. తయా ససమ్యుక్ప్రతినందిత స్తత స్తథైవ సరై ఏ ర్విదురాదిఖి
_సథ్యా వినిక్యయా నాగవురా ద్దదాగ్ర, జో రణిన దివ్యేన చతుర్భుజః స్వయమ్‌,
ర. రణే సుభద్రా మధిరోప్య స యుధిస్టిర స్యానుమ శే జనార్గనక వీళ్ళ
వ్యసుక్నావి తథా మహో భుజో వినిర్యయా పొరజనాభిసంవృతః. ౫౫. తమన్వయా
డ్వానరవర్య కేతన స్పసాత్యకిరా ద్రవతీసుతావవీ, ఆగాధబుద్ధి క్విదురశ్చ మాధవం
స్వయం చ భీమో గజరాజప్‌కృపః. ౫౬ నివ క్తయిశా కురు 'రాష్ట్రివర్ధనాం
స్తతస్పసర్యా౯ విదురం చ పీర్ళచా౯, జనార్జనో చారుక మాహూ సత్వరః ప్ప పనో
దయాశ్యానితి సాత్యకిం తథా, ౫౭. తతో యయా కత్రుగణప్రమర్లనకి ఫ్‌సివ్ర

151

1209 శ్రీమవాభార తే అనుగీ తకాపర్వణీ (అధ్యా,

ఏరా నుగతో జనారనీ; యభానివ క్యారిగణా్‌ కతక్ర తు ర్లివం తథాఒఒ నర్త
పురీం సృఠాపవా౯, త్త

ఇతి ఆశ్వ మేధిక వర్వాంతక్షత అనుగీశాసర్వణి, ద్వపంచాళో ఒధ్యాయ!,
వె శొంపాయనఉవాచ:- తథా వ్ర ర? ద్వారకాం భర

తర్గ్షభక్కి పరివ్యజ్య న్యవ_ర్పంత సాను మాతాః పరంతపాః ౧, పునః పునశ్చ
షక పర్యష్యజత ఫాల్లున?; అచవముంర్వపయా చై నం సదదర్శ పునః పునః,

౨, కృ చ్చే, వ తు తాం పార్థో గోవిం జీ వినివేశి తామ్‌, సంజవోర తతో దృష్టిం

కృష్ణథ్బాప్యపరాజితః, 3, తస్య ప్రయాగే నూన్యాసన్ని మి తాని మహాత్మనః, బహూన్య

ద్భుతక రాణి తాని మే గదత శృణు గే. వాయు కే గేన మహతా రథస్య

వురతో వవౌ కుర్భన్నిశ్శ్ళర్క_రంమార్లం విరజస్క_ మకంటకమ్‌, ౫, వవర్ష వాసవ

శ్చైవ తోయం శుచి సుగంధి చ దివ్యాని చైవ పుష్పాణి ఫురతళ్శార్ణ ధన్వనః,
౧

౬. సప్రయాతో మహాబాహుః సమేషు మరుధన్వస్కు దద ర్మాథ ముని శ్రే స్ట

©
ముదంక మమిలేజసమ్‌.౭. సతం సం పూజ్య తేజస్వీ ముం పృథులలో చ నకి, పూజి
త_సేన చ తదా పర్యపృచ్చ దనామమమ్‌. ౮. సప్ఫష్ట! కుశలం లేన సంపూజ్య

అ ఆ బళా ఉద అయ అం జర

మధుసూదనమ్‌, ఉదంకో చ్రాహ్తాణ కే ప్ర రస చ మాధవమ్‌. ౯. కచ్చి
చారే త్వయా గత్వా కురుపాండవ సద్యతత్‌ , కృతం నాభా్శాత్య మచలం తనే
వ్యాఖ్యాతు మ సి ౧౦,అవీసం ఛాయ తొ ఏర్యానుపావృత్త “ఒసి శేళశవ, సంబంధి
నస రయి కాకా సతతం వృష్మిపుంగ వ, ౧౧. కచ్చిత గాంశసుశౌాః పంచ ధృత
రాష్ట్రస్య చాల్మేజూక లో కేషు విహరివ్యంలి తయా సహ పరంతేప ౧౨
స్యరాష్ట్రేమ చ రాజానః కచ్చిత్స్రాప్ప్యంతి వై సుఖమ్‌ కొరవేసు గ్రాం
తేషు త్వయా నా ఖేన కేశవ. ౧౩, యా మే సంభావనా తాత త్వయి నిత్య మవ
రృత్య అవిసా సఫలా తాత కృతాతే ఛర తాకా ప్రతి ౧౪. శ్రిభగవానువాచ:లా
కృతో యత్నో మయా పూర్వం సౌళామ్యీ కౌరవా౯ా ప్రతి నాశక్యంత యదా
శామ్యేలే స్థాపయితు. మంజసా, ౧౫. తతస్తే నిధనం ప్రాప్తాః స్వేససుత
చాంధవాశి న దిష్టమభ్యతి క్రాంతుం శకం బుద్ధ్యా బలేన వా, ౧౬. మహన్తే
విదితంభూయ;ఃసగ (మేతే త్తవానఘ, లేఒళ్య క్రామన్మ తింమహ్నాంఛీ ప స్యవిదుగస్య చ, ౧౬
తతో యమక్షుయంజగ్గుః సమాస్తాద్యేత కేతరమ్మ్‌ పంమైవ పాండవా శిష్టా వాతా

౫ర,] అళ్వ మేధికపర్వణ్సి చతుః పంచాశోఒధా్యాయ:, 1203

మిత్రా హతాత్మజాః. ౧౮ ధార్హరాష్ట్రాశళ్చ నిహతాః సరే ససుత బొంధవాః,
ఇతు క్షవచనే కప్పే భృశం కోధసబున్నితః, ఉదంక ఇత్యువావై నం రోపా దుత్ఫు
లోచనః, ౧౯. ఉదంకడవా చ:--ా
ల్ల ౧ 0కఉవా యస్మాచ్చ క్షేన తేకృవ్ణ నత్రాతాః కురు
పుంగవా%, సంబంధిన; వ్రీయా _సన్థాచ్చ్భప్పే ఫ2-హం తా్యామసంకయ మ్‌, ౨౦.న చ
తే ప్రసభం యస్తా శ్రేననృవ్యా నివాంశాః, శస్తాన్నన్యుపరీతస్తా 0౦ శోప్సా్యామ మధు
సూ ౨౧ త్వయా శక నహీ+స తా మిథ్యాచాశేణమాధవ, శే పరీళ'ః కురు
శ స్టానళ్యంతః సృ హ్యుపిశ్ని తాః: ౨౨. వాసుదేవఉవాచ:.. శృణు మే
విస్త శేణేదం యద్వ కే భ్యగునందన, గృపాణానునయం ఛావి తపస్వీ హ్యాసి
భార్గవ. ౨౩. శ్రుత్వా చ మేత డదధ్యాత్మం మ౦చేథా! శాప మద్యి వై, నచ
మాం తపసా2. ల్పేన న్‌ క్రో భిభవితుం పుమా౯ ౨౮. న చ తే తపసో నాశ
మిచ్చామి తపతాం వర, తప్త సుమవాద్దీ పం గుర వశ్చొవీ తోవీ. తాః. ౨,
కౌమారం బ్రహ్మచర్యం తే జానామి ద్విజస తేమ దుఃఖార్జితీస్య తపస _స్తస్తాన్నే
ఇతి ల అనుగీ తాపర్వణ్ని శ్రి, తిపం ఎచాశోఒధ్యాయః
ఉదంక ఉవాదఃాబ్బూ హి కేశవ త తేన క్యమధ్యాత మునిందిశిమ్‌, శ్రుత్వా
శ్రే యోబఒభిధా స్యామి థాపం వాలే జనార్టన, ౧. వాసుబేనఉవాచ;-ా తమోర
జళ్చస శరం చ విద్ధి భావాన్యదా శ క తథారు ద్రా౯ వసూకా వావీ స
మత్చ్రిభవా౯ ద్విజ. ౨. మయి సర్వాణి భూతాని స్వోభూ తేషు వాప్యహహ్‌,
౪ తే తి
న్‌ ఇత్యభిజూనీహి మా ఊఒ భూదత్ర సంశయకి,3. తథా దైత్య్టగణా ౯ సర్వా౯
యత్ష్సగంధర్వరాక్ష సాక, నాగానప్పరస్నశే ప్పవ క మత్ప్స్ర్రభవా౯ ది(జః ౮.
సదిసణై వ య త్పాాహు రవస్థ_ క్షం వ్య క్ర్షనేన చ అక్షరం చ క్షరం చైవ సర్వ
మేత నృదాత్సకిమ్‌. ౫, యీ చాక మేషు వై ధర్రా గతా ఏది తా మునే, వెడి
కాని చ సర్వాణి వద సర్వం మదాత్త కమ్‌ ౬. అసచ్చసదసవైె వ యద్విళ్వం సద
స్ఫ్పోరమ్‌, ముళ్తేః పంతరం నాస్తి ేవదేవార్సనాతనాత్‌ , ౭, ఓంకార ప్రము
ఖాళా వేదా విద్ధి మాం త్వం భృగూద్య్వహ్య, యూపం సోమం చరుం "హూ మం
తిదశాప్నాయనం మఖే, ౮. హెోరాతారమివి హవ్యం చ విది మాం భృగునందన
(WU లి | dీ థి 9
అధ్వర్యుః కల్పక స్యావీ హవి పరమససృతమ్‌. ౯. ఉద్దాతా చావీ మాం సాతి
గీతఘోమైర హోధ్వ కే, ప్రాయశ్చి_ల్తేషు మాం బ్రహ్‌ శాంతిమంగళ వా చకాః,
౦. సువంతి విశ్వక రాణం సతళం ద్విజస తవా మమ విది సుతం ధర మగజం
శాలి ఆ? ఆ ఢి 4 UU

1204 శే త కాం పర్వణి [అధ్యాః

దిరజస త్ర తమ, ౧౧, మానసం దయితం విప సర్వభూతదయాత, కమ్‌, తత్రాహం
వర్తమానే ER నివృతై ణెశె శే ఎవ మానవః, ౧౨. బహ స్పంసరమాణో వై వై మూ :
నిర్వరామి సత్తమ, ధర్మ సంర త ణా గాయ ధర్మ సంస్థాపనాయ చ. ౧౩. తే ర్ట .
మైశ్చు ర్హూపెళ్ళు త్రి త లోకేషు భౌర్షవ, అహంవిష్తురహం వ కర్టోబథ అ
చావృయః$, ౧౪. హూకగ్డావస్య సర్వస్య స స స్టా హు. చ్చ అధశే వ రమా
నాన్తాం సక్వేపా మహ మచ్యుతః.౧ 1. ధర్తస్య నేతుంబధ్నామిచలితేచలితే యుగే,
తాస్తాయోనిః పవిశ్యాహు రజోనారి పత కామ్య యా, ౧౬, యదాత్వహం
దబేవయోనౌ వర్తామి భృగునందన్న తదాహం చేవ వత్సరమాచ?5'మి నసంశయః
- “౧౭ యదా గంధర్యయోానౌా వా వర్లామి భృగునందన తదా గంధర్వ వత్స”
“చూచరామి స స.ళయః. ౧౮. నాగయోనౌ యదా వెవ తదా వరామి నాగ
వత్‌, యశ రాక్షస యోన్యోస్తు యదావ ద్విచరాన్యుహహ్‌. ౧౯, మానుషే
వర్తమానేతు కృపణం యాచితా మయా, న చ తే జబాతసంమోహా వచో
గృప్హంత మోహిా తాః, 20. భయం చ మస ా దుద్దిక్య శ్రా తాసితాః కురవో వముమయూ,
న్రట్ధేన భూత్వా చ ఫునర్యథావదను దర్శితాః. ౨౧, తే ధశ్తేజేహాసుయుశ్తాకరీ తా |
కాలధర్యణా ధన్తేణ నిహతా యుచ్ధే గతా స్ప్వ్వగ్శం న సంశయః _౨_౨. లోకేషు
పాండవా శైవ గతాః ఖాతం దిషజో త్త తమ ఏ3 లే సర్వమా ఖ్యాతం యన్మాం
a పరిపృచ్చసి. 23 :
ఇతి అశ్వమేధిక పరాషంతేర్లత అనుగీ తాపర్వణి, చతు; Pe ee
.. ఉదంక ఉవాచ: ాఅఫిడా సామి జగతః క 'రారం త్వాం జనార్దన, నూనం
భవ సాదోజ యమితి మే నాస్స్‌సుశళయః, ౧. చిత్తం చ సువ ప్రసన్నం మే త్వ
ద్యావగళమచ్యుత, వినివృ త్తం చ మే శావా దితి విద్ధి పరంకెప ౨. యదిళై
న్నుగ్తవాం -కించిత్త పొ ఒన్హామి జనార్లన్క ద్రష్టుమిచ్భామి లే రూపమెశ్వరం త్వం
నిధర్శ్మయు - 3. వైకంపాయనఉ వాచః. ల తకస్సత మై వ్రీతాత్తా దర్శయామాస
తద్యపుః, శాశ్వతం వై వైన్లవం ధీమా€౯ా దడ్భశే యద్ధనంజయ!, ౮. సదదర్శ మహో
తానం విశ్వరూపం మహాోభుజమ్‌, సవా స్తసూర్య ప్రతిమం దీ విమత్సావకోప
మమ్‌. ౫. సర్వమా కాళ మావృ తత్త వై తివ్వంతం సర్వత ముఖమ్స్‌, తం దృష్ట్యా
పరముం ట్‌ విప్లోర ఏద నమ్మ రేలు! విస్తయం చ యయావిప్ర స్తం దృ .
పర మీశ్వరమ్‌, ఇ.ఉ వంక ఉవా చ; ావిశ్ళకర న్నమ న్తేఒస్తు విశ్వాత ౯ విశ్వసంభవ, .
పద్భా సం తే పృభపీ ఫ్‌ శిరసా చావృతం నభః, ౭. ద్యా వాష్ట్రథివ్యోర్య '

౫౫. ] ఆశ్వ మేధిక పర్వణి, పంచపంచాళోఒధ్యాయ!, 1205

నధ్యం జఠ కేణ తవావృతమ్‌, భుజాభ్యామావృతాశ్చాణా స్త (మిదం సర్వ
మచ్యుతః, ౮. సంహరస్వ పున శేవరూప మక్షయము త్రమమ్‌, సృనసాం స్వేన
రూపేణ ద్రస్టుమిచ్భామి గాశ్వుతమ్‌, ౯. వెశంపాయనఉవాచ;--తమువాచ
క్రునన్నాత్తా గోవిందో జనమేజయ, వరు వృణే ప్వేతి తదా తముదంకో౭౬
బ్రపదిదమ్‌, ౧౦. పరా క్ట ఏష ఏవాయం వరస్త (త మవోన్యు తే, య తేరూష
మిదం కృవ్ల పశ్యామి వురుహో త్తమ. ౧౧. తమ బ ఏత్సునః క్లో మాత్వ మత
విచారయ, అవశ్యమేకత్క- ర్హవ్య మ మోభఘుం దర్శనం మము.౧౨. డఉదంకఉవాచ;-
త్ర నృప న్‌ స
అవశ్యక రణీయం చ య ద్చేత న్మన్య సే భో, తోయ మిచ్బామి యత్రే ష్టం మరు
ఆనీ 4 న్‌ా గ వో ౫౮౦ శీ : Q ఆస pa
ప్వేతద్ధి దుర్గ భమ్‌, ౧౩ తకస్సంహృత్య త లేజః ప్రోవాచోదంక మిోళ్వరః. వష్టవ్యే
సతిచింతో్యోఒవా మిత్యుక్వా ద్వారకాాయయా. ౧౮౪. తెశ్వే కదాచి దృగవాను
దంక స్తోయకాంక్ష య్యా తృపి.తః పరిచక్రామ మరఠా సస్తార చాద్యుతమ్‌, ౧౫. తతో
దిగ్వాససం భీమూన్థాతంగం మలపంకినమ్‌, అపశశే మరా తేసి ౯" న0 యూథ పరివార్‌
తమ్‌, ౧౬, భీషణం బద్ధ స్ర్రింశం బాణకార్తు క ధారిణమ్‌ తస్యాధః న్రోతీనోఒప
న a ౦ అగ వ వ్‌ జ
ఛ్యత్‌ ద్వా) షం ఇ. య సృరన్నేవ చ తం సప్రాహమాకంగి ప్రవా
ను ది అర్య జ “nn ల
సన్నివ, ఏహ్యూదంక పతచ్చస్వ ముత్తా వారి భృుగూద్యహా, ౧౮ కృపా హా మే
సుమహతీ తాష్టు దృష్టా తృట్పమాశిశమ్‌, ఇత్యుక్ష నేన సముని స్పత్తోయం
నాభ్యనందత, ౧౯, చిమేప చ సతం ధీమాక్‌ వాగ్ళి రుగ్రాభీ రచ్యుతేమ్క్‌ వువః
6 రిం వేగ | వ లి పో గ న
పునశ్చ మాతంగః విబన్వేతి తేమబ్రవీణ్‌, ౨౦, నచాపి వత్స సకోధః క్రుధితేనాం
త రాత్త్మనా, సతేథా నిశ్చయా _ల్రేన వ త్యాఖ్యాతో మహోత్తె నా, 2౧. శ్వ భిః సహా
మవారాజ తతై ఏవాంతరథీయక, ఉదంక స్తం తథా దృష్ట్వా తతో వ్రీడీతమానసః
2౨, మేనే ప్రల బ్బమా తానం కృ మై నామి తృఘాతినా, అథ లేనెవ మాగ్చేణశం
ఖచ క గదాధరః, ౨౩. ఆజగామ మహోబుద్ది రుదంక శై పన మబ విత్‌, న యు క్షం
© య 6 అ హర
తాదృశం దాతుం ల మా పురుషసశత్తమ ౨౪ సలిలం విప్ప ముఖ్యేభ్యో మాతం
గస్రోతసా విభో, ఇత్ఫు క్షవచనం తం తు మహాోబుద్దిర్హనార్షనః. ౨౫ ఉదంకిం కళ్ళ
యావాచా సాంత్వయన్ని డమ బ బీత్‌ ,యాద్భ శేనేహ రూపేణ ఖేయోగ్యం దాతుం
ధృతేన వె. ౨౬. తాదృళం ఖలు తే దగ్తం తచ్చ త్వం నావబుధ్యథా% మయా
త్వదర్గముకో వై వజ్రపాణిం పురందరః, ౨౭, ఉదంకాయామృతం దేహి తోయ
. రూప మితి ప్రభుః సమామువాచ బేవేందో నమర్తో్యో మర్ధ్భృతాం వ జేత్‌
Wy ©) యూ. నీ Uy
2౮. కనను వరం డేహీక్యసకృద్భ ప న అమృతేం దేయమిత్యేవ ముర

* న

1206 శ్రీమవోభార కే అనుగీతావర్వణి (అధ్యా.

వో క్త కృచీపతిః ౨౩౯. సమాం ప్రసాద్య చేవేందః పునరే వేదమువ వీత్‌,
యది చేయ మవళ్యం వై మాతంగో హి మహామతే, 30. భూ త్యామృశిం
ప్రదాస్యామి భాగ్తవాయ మహాత్మ నే, య ద్యేవం ప్రతిగ్భవ్లోలి భార్షవోఒమృత
మద్య దై 3౧. ప్రదాతు మేష నము భార్చవ న్యామృళం విభో, టు
త స్త హాం తేన దాస్యామి న కథంచన. 3.౨ స తా సమయం కృత్యా తేన
రూపేణ వాసవః, ఉపస్థిత _స్ట్వయా వావీ పృత్యాభ్యాతోఒమృతం దదఠ్‌. 33,
చాండజాలరూపీ షా. సువముసళం సువ వృతి క్ష క ముకి యతగ్తుశ కషం మూ క రుం
భూయ వీవ తవేన్సితమ్‌, ౩౮. తో యేప్పాంతవ దు ర్గక్షాం క ర మ్యేసఫలామహమ్‌,
యేవ్వహస్సు చ శే బ్రహ్‌ సలిలేష్సా భవిష్యతి, వై తదా మరా భవిమ్యంతి
జలపూ రా! పత... రసవచ్చ వ ) దాస్యంతి శతోయంతే భృగునందన, cra
ఉదంక మేసఘూ ఇత్యుకాః ఖ్యాతిం యాస్యంతి చాపి లే ఇత్యుక్తః వ్రీతిమా౯
విప్రః కృప్టేన సబభూవహ, అద్యాప్వు
ఇతి ఆశ్వ మేధిక ప రా పంతర్లత అనుగీతాపర్వణి, పం చపంచాళోఒ ధ్యాయః,

దంకి మేఘాశ్చ మరా వర్ష ంతిభారత. ౩ ౭.

జనమేజయణఉ వాచాఉదంకః కేన తవసా సంయుకో వె మహామనాః,
యశ్నాపదాతు కా మోఒభూద్విప్ల వె ప్రభవివ్ష వె, ౧. వెశంపాయనడఉవా చ;
ఉదంకో మహా యుక్త స్తపసా జనమేజయ గురుభ క్షస్స తేజస్వీ నాన్యత్కించి
దపూజయత్‌ . ౨. సం్వేషావ్భాప్‌. పుత్రా ణః మే మఅసీన్యనోరథః, బొదంకీం గురు.
వృ లం వై ప్రావ్నుయా మెతి భారత.౨. గాతమస్యతు శిప్యూణాం బహూనాొంజన మే
జయ, ఉంద కేఒభ్యధి కా వ్రీతః న్నహశై వాభవరత్తదా, ర. సకస్య దమశౌ

ఇ వసం ష్‌ జార ర్‌
చాభ్యాం ఏక్రాం తేన చ కర్మణా, సమ్యక్‌ చై వోపవారేణ గౌతవు వ్రలీమాన
భూత్‌, ౫. అథశి వ్యసపాస్రాణి సమనుజ్ఞాత'వానృవి.ః, ఉవంకిం వరయా వ్రీక్యా
నాభ్యనుజ్ఞాతు మతః ౬. తం (క్రమేణ జరా తాత ప్రృతివే చే మవోమునిమ్‌,
నదాన్వబుధ్యత తదా ds తత! య బావేంద కాపా.

౧ లో ల J అ

న్యానయితుం యయా, ఉదంకః కాష్ట్రభారం చ మహాంతం సముపానయత్‌*
ల సతద్భా రాభిభూ తా శ్ర" కాష్టభార మరిందమ, చిశేప క్రీతౌ రాజా పరి

త్రి ౦0 య. ద్‌ అచ ఉల జగ
శాంత బుభుటీ గే 8 డా. తస్య కాస్తా వ్‌లగ్మ్నా భూజ్ఞటారూప్య సమప్రభా ॥
త౭ః కామెస్సహ తదా పపాత ధనణీతలే,, ౧౦. తత సృభారనిష్పిప్టః మధా

విప్రేశ్చే భారత, దృష్ట్వా తాం నయనోఒవస్థాం రురో దార్తస్వర నీదా ,౧౧,

౫౬.) అశ్వ మేధిక పర్వణి, వట్పంవాళ్‌*ఒధ్యాయ!, 1207

ఇ Arn ఆప ఆగి కో గ
తతో గురుసుతా తన్యపద్మష త్ర నిభాన స్క, జగ్రాహా శ్రూణి ను కోణే క రేఇప్ఫభథు
లోచనా. ౧౨. వితుర్నియోగా ద్దరళ్లా శిరసావనతా తద్యా తస్యానిపేతతు
: థి ఈ 3
ద్ద" కరత రళ్ఫుబిందుభికి, ౧౩. నహ తాన శు పాతాంస్తు శకా ఛారయితుం
మహీ, గాతమ స్టస్టబవీద్వి పముదంకం ప్రీతీమానసః ౧౪౮. క స్థాతాతతవా బ్యేహ
శోకో త్తరమిదం మనకి సై సగం బ్రూహి విపే శ్ర తుమిచ్చామి తతష?$. ౧౫
ఉదంక ఉవాచ:---భవద్దతేన మనసా భవత్సి య చికీర్ణ యా, భివద్భ క్తిగ తే నేహ
భవద్భావానుగోన చ. ౧౬. జరేయం వా న నాభిజ్ఞాతం సుఖం చ మే,
శతవర్ష్లోపుతం మాం హీ నత్వి మభ్యనుజానిథాః. ౧౮. భవతా త్స భ్య్ధనుజ్ఞా తాః
ిప్యూః పృత్యేవరా మమ, ఉవవన్నా ద్విజ తొస్టాః ౩ తళ ౬థస హసిశః, ౧౮
గాతమడఉ వా చ:___త్వత్పీఎతియు కేన మయా గువుశుళూవయా తవ, వ్యతిక్రామ
నృహాక్‌ కాలో నావ బుద్ధో ద్విజర్టభ. ౧౯, కి.త్వన్య యది తే శ్రా గమనం
వతి భార్రవ, అనుజ్ఞాం వృతిగ్భవ్యా త్వం స్వగ్భవహో౯ గచ్చ మా చిరమ్‌. ౩౦.
ఉదంకి ఉవాచ: గుర్వర్గం కొం పయచామి బ్రూహి నం డిర్టిదన త్తమ, తేముపా
థి ww —

వృాత్యగచ్చేయమనుజ్ఞాతే స్ట ప్టయావిభో, ౨౧. గొతమఉవాచ;దక్షీ ణావరి
తోపో వె గుదాణాం సది రుచ్య తే తవ హ్యాచరతో ధరం తుష్టో౭హం వె న

ర ఖ | | ఆశీ లు 0__
సంశయః, ౨౨, ఇత్టేం చపరితుప్టం మాం విజాసీహీ భృగూద్వహ్య యువాపోడళవర్లో
హీ యద్యద్య భవితా భవా౯ా ౨౩, దదాని పల్నిం కన్యాం చ స్వాంతే దుహా
తరం ద్విద ఏ కామృ తేంగనా సొ న్యాత్వే తేజోఒర_ తి నేవితుమ్‌,.౨ర.తెతసాం పతి

అటి యో అవత షా

కర్రలా యువా భూత్వా యళస్వినీమ్స్‌ గురుణా బాభ్యనుజ్ఞాతో గురుపత్నీ మఖా
బవీళ్‌ , ౨౫. కం భవ్నత్య్యెవృయచ్చ్భారు గుర్వర్ధం వినియుంశ్వ మామ్‌, ప్రియం
హితం చ కాంశామి వ్రాలైరవీ ధనైరవి, _౩౬. యద్దుర్ల భం హీ లో కేఒసి౯ రత్న
మత్యద్భుతం మహత్‌ , తదానయేయం తపసా నహి మేజత్రాస్తి సంశయః, ౨౭.

లక్‌ 9 జ 9 జ శ జ అస అ జో
అహల్‌ వా దవా పరితుష్టాస్తి తే పప నిత్యం భకశ్య్యానయా నఘ్య పర్య్యాప్త
వేతద్భదృం లే గచ్చ తాత య ేవ్సీశమ్‌, 2౮. వై శెంపొయనఉ వాచః ఉదం
కస్తు మవారాజ పునర వా బృ ఏద్య చః, అజ్ఞాపయస్వ మాం మాతః కర్తవ్యం చ
తవ వ్రీయమ్‌, ౨౯. అహల్యోవా చ; = సౌదాసపత్ని విధ్భతే దివ్యే యే మణి
షండల్కే తే సమానయ భద్రం తే గుర్వర్థ స్సుకృత్‌ భవేత్‌, 30. సతఖేతి పతి
శ్రుత్వ జగామ జనమేజయ, గురుపత్నీ వియోారం వె లే నసమానయితుం తదా,
Uy గే ఆ థి జా
3౧ సజగామ తత లృృష్టు ముదంకో బ్రాహ్తాణర్ష భక సొదాసం ప్రురుబాదం వె

1008 శ్రీమహాభార తే అనుగీ తాపర్వణి [అధ్యా.

భికీతుం మణికు:డలే. 3౨ గాకమస్త ౪ బ్ర వీత్సశ్నీ ముదంకో నాద్యజ్భశ్య తే,ఇతి
పృషాతమాచిప కుండలార్థం గతం చ సా, 33, తతః ప్రోవాచ వత్నీం సన తే
లు జ థి WU
స మ్యాగిదం కృలమ్స్‌ శ ప్త్పపృపార్థివ్‌' నూనం బ్రాహణం తు వధిప్యతి. 5ర,.అహల్యో
వాచః అజానంత్నా నియుకృస్స భగవక్‌ శ్రా హూణో మయా, భవత్ప్స9నాదా
న్న భయం కించి తస్య భవిష్యతి. ౩౫. ఇత్యుక్తః ప్రాహ తాం పత్నీ మేవ మస్తి (తి
గాతమ్యు, ఉదంకోజఒవీ వనే ళశూన్యే రాజానం తం దదర్శ్భహా, 3౨౬,
ఇతి ఆళ్వ వేధికప ర్యాంతర్లత అనుగీతాపర్వణి, ల. చాశోఒధ్యాయః,
,. _వైశంపాయనఉవాచ:; — సతేం గృస్తా § తఇాభూతం రాజానం ఫఘాోరదర్శ
నమ్‌, దీర కృశ్రుధరం న్యాణాం కోణి తేన సముఖీతమ్‌. ౧. చకార న వ్యథాం విప్రో
రాజా ల్యేన ' మథాబ బపిత్‌ , ప్ర తు గాయ మహో తేజా భయక రా యమో. Pe
౨, దిషా ౪ త్వమసి og. వే అ మమాంతికమ్‌, భోక్యుం మృగయమా
ఇస్థృ సంప్రావ్లో దిషజస త్తమ, 3. ఉదంకఉవా చ: రాజా గుర్వర్థిన ౦ స చరం
తం మా మిహాగతిమ్స్క్‌ నచ గుర్‌ ముద్యు క్తి కం హింస స్యమాహు ర ర జ
౪, రాజోవాచ; = మనవే శా లేమమాహారో విపా తో ద్విజస త్తే తమ్ము న శక్ర
_స్త్వం సముత్సిష్టుం శ ధితేన వాయాద్య వై.౫,ఉదంకఉఐ"చ;-వవమ స్తు మవారా
జసమయః క్రియతాం తు మే, గుర్వర్థనుభినిర్వ ర్య పునరేప్యామి తే వశమ్‌, ౬,
స.శ్రుతశ్చ మరో యోజర్లో గురవే కాజసర్దను, తదధ్గీన స్పరగాజేంద తు త్వాం
భీశే నరేక్టర, ౭. దదాసి విపముఖ్యేభ్య స్త్వం హి రత్నాని నిత్యదా దాతా
| : అన 5% 0 క న్య కూ. 5 ౯
చ త్వం నరవ్వాఘ్ర వాత్రభూళః థి తావిహ, ౮, పాత్రం ప్రత్థిగ హే చాపి ప్‌ద్ధి
మాం నృపస త్తమ. ఉపావృాత్వ గురో రర్థం తదాయ_త్స మరిందవు ౯. సమ
a రాజం దృ పునరేప్యామి తేవశమ్‌, సత్యం తేపతిజానామి నాత్ర మిథ్యా
కథంచన, అనృతం నోక్తం పూర్వం ము స్వెగవ్వుపి కుతో2౭.న్య థా. ౧౦,
సాదాసఉవాచ:ాయది మత్త స్తవాయత్స్‌ గుర్వర్ధః కృతవవసకి యడిణా
సీ పృతిగ్నాహ్యా స్సాం పతం తద్వదస్వ మే, ౧౧. ఉదంకఉవాచ;- పలి
టో జ. ల
గ్రాహ మల మే త్వం సదైవ వురువర్షభ్క, సోఒహం త్వా మనుసంప్రావ్లో
ఫీకీ తుం మణికుండ లే, ౧౨. నాదాసడవా చ._-పత్న వ్‌ స్తే మమ విప్ర నై ఉచి జే
మణికుండ లే, వరయారం త్యమన్యం వరఠం శే దాస్యామి సువత, ౧౩,
థి ద Ke 9
ఉదంకడవా చ:__అలం తే వ్యవజేశేన ప్రమాణా యది శే వయస్‌, వ్రయచ్చ
కుండ లే మహ్యం సళ్యవాగ్భవ పార్థివ ౧౮ వైళశంపాయనఉవాచ:--ఇత్యు క్ర

౫౮] ఆశ్వ మేథికపర ఏరి, అష్టపంచాకోఒధ్యాయః, 1000

స్త ప్రబ,వీ ద్రాజా తముదంకి ంవున ర్యచి, గద్భ మద్వచనాద్దేవీం బూహి జేహీతి
సత్తమ. ౧౫, సెవ ముక్సౌత( యా నూనం మద్వాశ్షేన శుచివ్బత్యా, వదాస్యతి
_ డిజే న కుండలే తేన సంశయః, ౧౬. ఉదంకటినాచ; -కగపత్నీ భవతః శక్యా
_ మయా ద్రష్టుం నరేశ్వర్య స్వయం చాపి భవా౯ా పత్నీం కిముర్ధం నోవసర్పతి. ౧౬
_ సౌదాసఉవాచవలాతాం ద్రశ్యతి భవానద్య క స్మింశ్చిద్వననిర్హ రే, షే కాలేన
హీ మయాసా శక్యా ద హ్రమద్య వె*, ౧౮ ఉదంకస్తు తిథోక్త స్పజగామ భర
రభ, మదయంతీం చ దృష్ట్వా స జ్హాపయయత్స్వం ప్ర యోజనమ్‌. ౧౯. సౌదాస
వచనం శ్రుత్వా తత స్పాపషృ్పథులో చనా, ప్రత్యువాచ మహోబుద్ధిం ముదంకం జన
మేజయ. .౨౦. వవ మేతద్యద బ బహాన్నానృతం వదనే నేజనఘ, అధిక్ఞానం చ కిం చిత్త (౦
సమానయితు మర్హసి, ౨౧. ఇమే హీ దివ్వే మణికుండ లే మే దేవాశ్చ యశాశ్చ
మహరగ్ష యళ్చ, తె తెస్తా రుపాయై రపహర్తు కామా ఛిద్రే షు నిత్యం పరితక్క_యంతి,
౨౨. నివీ, ప చ మేతద్భువి పన్న గాస్తు రత్నం సమాసాద్య వరామృ శేయుః, యమ్‌
"స్తతో చ్చిప్రధ్ధుగం సుగాళ్ళ నిద్రావ శా ద్వాపరిధర్ష యేయుః, ౨3, WEE ్వతేస్వి
మేనిత్యం హియేతే డ్‌షవసత్తేమ, 'ేవరావసనాగానా మప, మ ల్తేన ater
స్యందతే హి 0 రుక్షం రాతౌ్ళ చ ద్విజసత్తమ, “సకం Spi mis
ప్రభా మాత్రీప్య వర్తతే, ౨౫. వతేహ్యాముచ్య భగవ౯ మత్పిపాసాభయం కుతః,
విపాగ్ని భయ చేభ్యశ్చు భయం జాతు న విద్యతే, ౨౬. హ్రన్వేన వై చెతే ఆము
భవతో హస్వశే తదా అనురూపేణ వామున్తే జూయేతే తక్చ్రమాణ శే, ౨ ౭.
. వవంవిధే మమెతే వై కుండలే పరమార్చిత్తే త్రిషు లోశేవు నిజ్ఞాతే తదభిజ్ఞాన
మానయ, _9౮,
ఆశ్యమేధిక పర్వాంతగ్లత అనుగీ తాపర్యణి సప్పపంచాశో ౬ ఛాషియః,
వై శంపాయనఉవా చః-సమి త్రసహవమాసాద్య అభిజ్ఞాన మయాచకత్క తె
దదావభిజ్ఞానం సచేక్రాషవవర స్తదా. ౧. సాదాసఉవాచఃానచై వైపా గతిః
కేమ్యాన చాన్యా విద్య తే గతిక ఏతన్మే మత మాజ్ఞాయ ప్రయచ్చ మణికుండ లే,
౨. ఇత్యు క్ష స్తాముదంకిస్తు భర్తుర్వాక్య మథా*బ, బవీణ్‌, శ్రుత్వా చ సా తదా
ప్రాదా త్తతస్తే మణికుండ లే. 3. అవాప్య కుండలే సై తు రాజూనం పునర బృవీత్‌ ,
మేత ద్గుహ్యావచనం శ్రో శోతు మిచ్భామి wa ర. సౌదాసఉవాచ:లాప్రజానిస
కాద్విపానై ఏ తు త్రి యాః పూజయంతి హీ, విపే వే ఛ్యశ్చావి బహవో దోషా?
ప్రాదుర్భవంతి వై. సో౭_ హం '౨ ద్విజేభ్యః ప్ర పృణతో. వ్‌స్రా వ మవా_పవా౯,
1698 ౨... Se Ged

1210 శ్రీమవోభారతే, అనుగీ తాపర్వణి (అధ్యా,

గతిమన్యాం న పశ్యామి మదయంత సవహాయవాొ. ౬. నచాన్యామవి పశ్యామి
గతిం గలిమతాం వర్క స్వర్షద్య్వారస్వ గమనే స్థానే చేహా ద్విజోత్తను. ౭. నహీ
cE) © aan దీ
రాజ్ఞా విఇజీణ విరుబ్లేన ద్విజాతీఖిః, ళం పి* లోే స్ధాతుం వై ప్రేత్య వా
సుఖ మేధితుమ్‌. ౮. తదిస్టే తేమయా ద శ్రేఏతే న్వే మణికుండ లే, యః కుత స్తఒద్య
సమయః సఫలం తం కుకువ్వుమే. ౯. ఉదంక ఉవాచ: రాజం స్తఖేహ కర్రాస్తి
చ జు క 0౦ందఎ ఠా ఆలో ఇ
పున రేస్య్యూమి తే వశమ్క్‌పృశ్నం చ కిం చిత్స పుం తాం నివృత్తోజఒస్ని వరంతవ,౧౦,.
సౌదాసఉ వా చాబూ/హీ విప్ప యథాకామం పృకివక్తాని లే వచ శుత్తాసి
సంశయం కేఒద్య న మే౭ తా స్‌ విచారణా,౧౧.ఉద౦క ఉవా చ;-సాహురాగక్సంయ
yo (/
తం విప్పం ధర చై వుణదర్శినః, మి తేషు యశ్చ విషమ, స్తేన ఇ క్యేవ తం విదుః,
౧-౨, సభ నాన్ని త, త'మద్య సంప్రాపో మమ పార్టి సమే బుద్ధిం పృయచ్చ త్వం
సంమతాం పురుషర్షభ, ౧౩. అవా ప్రార్లో౭ హ మచ్యేహా భ వాంశ్చ పురుపాదకక
భవత్సకాశమాగంతుం క్షమం మమ నవెతి వై, ౧6. సౌదాసకవాచ-ా శు మం
చేదహూ వకవ్వం తవ ది(జవరో తమ, మత్పమిపం ద్విజశేవ నాగంతవ్యం
వాటి గ్‌ [ జాతో 0 నె స © ఫ్ర
కథం చన, ౧౫. ఏవం తవపుపక్యామి శ)యోా భృగుకలో ద్వహ, ఆగచ్చలతో హీ
తే విప్రభ వే న్య త్యుర్న సంశయః, ౧౬, వె ళశంపాయనఉివా చ; -- ఇత్యు క్రస్స
తదా రాజా క్షమం బుదిమతాం హీతమ్‌, అనుజ్లాష్సు స రాజూ న మహల్యాం
ణు ధి శాలి
వ్రతిజగ్మివా౯, ౧౭. గృహీత్వా కుండలే దివ్యె గురువత్నా్యాః వ్రీయంకర్క,
జవేన మహతా ప్రాయాత్‌ గాతమస్యా శమం ప్రతి.౧౮, యథా తయో రక్షణం చ
మదయంత్యాభి భాపితమ్‌్‌ తథా తే వండలే బధ్యా తదా కృష్టాజినేన యత్‌ .౧౯,
ససక స్మింశ్చీత్తుధావిప్టః ఫలభార సమన్వి౭మ్హ్‌ బిల్వం దదర్శ విపర్షి రారురోహ చ
తం తతః. ౨౦. ఇఛాఖామాసజ్య తేనె కవ కృృపొజినమరిందమ, పాత యామాస
aq లా
బిల్య్వాని తదా సద్యిజపుంగవకి, ౨౧. అథ పాకేయమానస్య బిలాషపహాత చత్షుపః, '
న్య పతంపాని బిల్వాని తసి న్నేవాజనే విభో. ౨౨. యన్నీం నే కుండలే బదే తనా
జలధి ఆశీ వ స యు
'ద్విజవరేణ వె, బల్వవవోరై _స్తన్య్యాథ వ్యశీర్ణద్బంభనం తతః, ౨౩. సకుండలం
తదజినం పపాత సహసా తరోః, విశీర్ణబంధనే తస్పి౯ా గతే కృష్ణాజినే మహీమ్‌.
౨౮. అపళేన్లై హ్‌ కశ్చి శే త త్రమణికుండ లే, ఐ రావతపలొ దూతః శీఘో?
భూక్యా ఠరదాహిస* ౫. విదశ్యా న్యేన వల్మికం ఏివేశాథ సకుండ లే, హ్రియ
మాశే తు దృస్త్యాస కుండలే భుజగేన హ, _౩౬- పపాత వృషూత్‌ సోద్వేగో
దుఃఖా త్ప్సరమకోవన సదండకాష్ట మాదాయ వల్మీక మఖనర్యదా, ౨? అభోని

౫౮.] ఆశ్వ మేధిక పర్వణి, అష్టవంచాశోఒధ్యాయః, 1211

త్రింశ దవ్య గః పంచ చా. న్యాని భారత, శ్రొథామర్థాభిసంత ష్య సదా బ్రావాణ
సత్తమః. ౨౮. తస్య వేగమసహ్యాంత మసహంతీ వసుంధరా దండ కాస్టాభి
క చచాల భృ్శశమాకులా, ౨౯, తతః ఖనత ఏవాథ విపే ర్థరణే
తలమ్స్‌ నాగలోకస్య పంథానం కొర్తుకామస్య నిశ్చయాత్‌. 3౦, prea వారి
యు కేన తం దేశ పజగి వాళ్ళా వజ్బపాణిగ వో తేజా స్తందదర్శ ద్విజో త్ర

జత శీ క అటి వి
మమ్‌. 3౧. వైశంపాయనఉవాచి--సతు తం బ్రావాణో భూత్వా తస్య దుఃఖేన
దుఃఖక కః ఉదంకమ బ,వీద్యాక్యం నెలేచ్చక్యం త్వయేతి వె. 3౩౨ ఇతో
పానాగలోళో వై యోజనాని సహస్రశః, న దండకాష్టసాధ్యం చ నున్యే కార్య
మిదం తవ 33. ఉదంకఉవాచ;లానాగలోకే యది బ్రహూన్నళ క్యే కుండలే
మయా, ప్రాస్తుం ప్రాణా౯ విమోమ్యామి పశ్యత స్తే ద్విజోత్తమ. 556. వైశంపాయన
ఉవాచ;--యదా సనాశక త్తస్యని శృయం క[ర్తుమన్య థా, వజ్బపాణి స్తదా దండం
వజాస్రేణ యుయోజ హః 3౫, తత్ర వజ్య్శిప్రహారె సైక్లార్యమాణా వసుంధరా,
నాగలోక స్య పంథాన మకరోజ్జన మేజయ 3౬. సలేన మాన్లేణ తదా నాగలోకం
వివేశహ్మ దదర్శ నాగలోకం చ యోజనాని సహసీశః. 3౭, పృకారనిచయె
రివ ్యె రృణిము కాస్వలంకృృలైె* ఉపవన్నం మహాభాగ శొతకుంభమయె స్తథా.
9౮, వావీః' సృటికసోవానా నదీశ్స విమలోదకాకి దదర్శ వృమూంళ్చ బహూ
న్నానాద్విజగణాయుతా౯. 3౯, తస్య లోకస్య చ ద్వారం స దదర్శ భృగూ
ద్వహః, పంచ'యోజనవిసారమాయతం నతయోజనమ్‌, ౪౮౪౦, నాగలోకముదం
శిస్తు ప్రేత్య దీనోఒఛభవ త్తదా, నిరాశ శ్చాభవత్తత, కుండలాహరణే పునః, రం.
త్ర, (పోవాచ తురగ స్తం కృవ్ల శ్వేత వాలధికీ తామా:)స్యనేత్రః కొరవ్య ప్రజ్వ
లన్నివ తేజసా. ౪౨. ధమస్వాపాన మేత నే తతస్తం పవిలపష్ప్యసే, ఐరావతసు తే
నేవా తవాసీతే.హి కుండలే. ౪౮౩. మాజుగుప్పాం కృథాః పుత్ర త్వమ శ్రా స్టే
కథంచన త్వెతద్ధి సమాచీర్లం గేౌతమస్యా శ శ మే తదా. రర, ని వ. లా
కథం భవంతం జాసియా ముపాధ్యాయాశ్రమం ప్ర పతి యన నృ యాచీక్షపూర్వంహి
శ్రోతుమిచ్భామి తద్ధ తద్ద హమ్‌. ౪౫ అకకడ వా చ-గురో ర్వ రురు మాం జానీ
షొ జ్యలంతం జాత పేదసమ్‌, త్యయాహ్యహం సదా విప్ర, గురో “రగ. భీపూజితకి,
౪౬. విధివత్సతతం విష శుచినా భృగునందన, తస్తాచ్రేయో' విధాస్యామి
తవైన కురు నూచికమ్‌. ౪౬ ఇత్యు క్షస్సు తథాశార్షీ దుదంకళ్చి త్రృభానున్కాఘ్మ

ర్ర్‌ 9, ౬ ల చ్‌

తార్చిః ప్రీతిమాంశ్చాపి ప్రజజ్వాల దిధక్నయా, అత్తాతతా కన్యా రోమకూ వేభ్యో

1218 శ్రీమవోభారతే త [అధ్యా

Sars స్తత్ర, ష్‌ ప్రాదురభూ ద్ధూమో నాగలోకభయావవాః ఈర.
తేన పు. మహతౌ వర్ధమానేన భారత, నాగలోశే మహారాజ న ప్రొజ్లా
యత కించన. ౫౦. హాహాకృతమభూ త్సర్య్ణ మై మెరావతనివెేశనమ్‌, వానుకిప్రమే :
ఖానాం చ నాగానాం జనమేజయ, ౫౧. న ప్రాకాశంత వనాని భూమరుద్ధాని
ఛారత్క నీహోరసంవృతానీవ వవాని గిరయ స్తథా. ౫.౨ లే ధూమర క్షనయనా
వహ్ని లేజోభి తాపి తాక ఆజగ్గు ర్నిశ్చయం జ్ఞాతుం భార్షవస్య మవాత్మనః, ౫౩౭.
శ్రుత్వా చ చ నిశ్చయం తస్య మహో రతిలేజసః, సంభాంతనయనా స్సశ్వే
పూజాం చక్రుర్భథావిధి. ౫౪౮, సర్వే ప్రా కా = నాగా వృద్ధ బాలవురోగమాః,
నికోభిః వణివత్యోచుః ప్ర పీద భగవన్నిలి, ౫. పృసాద్య “బ్రావాణం లేతు
పాద్యవమర్థ్య్యం నివేద్య చ స్రాయచ్భ౯ కుండ లే దివ్యే పన్నగాః పరనూర్చితే.
౫౬. తతస్సంపూజితో నాగ _స్తదోదంకః పసృకావపవా౯, అగ్నిం ప్రదతీణం
కృ త్వా జగామ గురుసద్మ స్త ౫౭. స గత్వా త్వరిత రాజకొ గాతమక్య నివే
ర నమ్‌, ప్రాయచ్భత్కు_ండ లే దివ్యే గుకుపక్నార్ట స్తదానఘ, ౫౮. వాసుకీ పము
ఖానాం చ నాగానాం జనమేజయ, సర్వం శోశేంస గురవే యశ్లావద్ది (జస తేమ,
౫౯, ఏవం మవోతేనా తేన శ్రీల లోకా౯ా జనమేజయ, పరి క్రమ్యాహృతే
దివ్యే రత సే మణిపండలే. ౪6; పృథావస్సమునిరుదంకో భరతర్షభ వ
తపసాయుకో యన్లాం త్వం పరిపషృచ్చసి, ౬౧,
_ ఇతి ఆశ్వమేధికపర్వాంతర్లత అనుగీ తాపర్వణి అప్టపంచాళ్‌"ఒభధ్యాయః,
ఇర కృష్ణ స్య చ్వారక్నొప్ర వేళ 63
జన మేజయడ వా చ; --ఉదంక స్య వరం దత్వా గోవిందో డి్వ్పిజసత్తీమ్మ అత
డూర్ధ్వం మహః బ'హాః కిం చకార మహాయశాః ౧. వెశంపాయనఉవాచా
దత్వా వర ముదంకాయ స్రాయో త్సాత్య కినా సవా, "ద్వారకా మేవ గోవిందః
కీఘవే గైర్మవోహయైః, ౨ సరాంసి సకితశై పవ వనాని చ గిరీం స్తథా అతి
క్ర హ్యూరసాదాథ రమ్యం చ్వారవతీం పురీమ్‌, 3. వర్తమానే నువారాజ
మహే శైవతకస్య చ, ఉపాయాత్సుండరీకాక్షః యయుధానానగ స్తదా, ర,
అలంకృతస్తుస గరి ర్నానారూవైర్విచిత్సిలె, బభౌ రత్నమయొః కోశ? సంవృతః
వురుపర్ష భ, ౫, కాం చనస్పగ్భి రగ్యాఖిః సుమనోభి స్తణై వచ, వాసోభిశ్చ మహో
శెలః కల్చవృతై. సభైన చ, ౬, దీవన్భ మైశ్చసా వైర ఫీక్ణమువళోభిత!, గుహో

my 1
.

౬౦.] అశ్వ మేధికపర్వణి, షష్టిత మోఒధ్యాయః, 1218

నిర్భర బే శేషు దివాభూతో బభూవహ., ౭. పతాకాభీ ర్విచిత్రాఖి స్పఘంటాఖి
ల! రీ అగ ఆగ ఆగ pa :

స్పమంతతః, పుంభి గ్ర ఎభిశ్చ సంఘుపష్టః ప్రగీత ఇవచాభవత్‌ , ౮. ఆతీవ ప్రేతణీ
యో2౬భూ న్మేరుర్తునిగ రై రివ మత్తానాం హృష్షరూ పాణాం ఊఈణాం పుంసాం చ
భారత, ణా, pa ళం పర్వతే, దస దృస్య దివస్ప ఖ్రగీవ నిస్స పన త్త వు త్తమ త్తే
సంమ త్రీ 'మ్వేళితో త్కు_9ప్టసంకులః, ౧౦. తథా కిలకిలాశ బై ర్మ్ఫూధ ల భూన్మ నో

హార, విపణా పణవా[౯ రమా భక్యుభోజ్య వివారచాక. ౧౧. వత్ర్ర నూల్యో
త్కరయుతో వీణా వేణుమృదంగ వాక్‌ సురా మై కేయమిశ్కెణ భత్యుభోజ్యేన
చైవహా.౧౨, దీనాంధ కృవణాదిభ్యో దీయమానేన భానిశమ్‌, బఖౌపరవుకల్యాణో
మవా_స్సన్య మహాగిరేక ౧౩. పుణ్యావసథవా౯ ఏరపుణ్యకృద్శిర్ని వే.వితః,
ఏిహారో వృష్టి వరాణాం మహే రైవతకస్య హా, ౧౮ సనగో వేశ్ససంకీర్ణో చేవ
లోక ఇవాబభా తదా చ కృప్ణసాన్నిధ్యమాసాద్య భరతర్షభ. ౧౫. శక్ర
సద్య పతీకాళో బభూవ సహా చే లరాట్‌, త్రత స్పంపూజ్యమూన స్పవివే భవనం
శుభమ్‌, ౧౬. గోవింద స్పాత్యకిశెషవ జగామ భవనం స స్వక మ్‌, వివేశచ ప ప్రృహృ
మాతా చిరకాల ప్ర వాసతేః, ౧౭. కృత్వా న సుకరం కర్త దాన వేసిన వాసవః,
ఉపయాతం తు ___ భోజవృష కంథకా స్తదా, ౧౮, అభ్యగ చృన్మహో తానం
చేవా ఇవ శత కృతుమ్‌, సతా నభ్యర్బ్చ్య మేధాప్‌ పృష్టా చ పళలం తదా, ౧ణ,
అభ్య వాదయత ప్రీతః వితరం మాతరం తథా తాభ్యాం స సంపరివ్వ కః సాంత్వి
_ తశ్చ మసహాభుజః, ౨౦, ఉపోపవిమై స్పనై $_స్తె ర్య్ర్రష్యిఖిః పరివారితఖ సవిశ్రాంతో

ఇం

మహాతేజాః కృత పాదావనేజనః, కభథయామాస తత్సర్వం పృష్టః పిత్రా మహా
హావమ్‌, ౨౧,
ఇతి ఆశ్వ మేధికపర్వాంతర్హత అనుగ తొపర్వ శే, వకోనపష్టిత మోఒధ్యాయః'

వసుచేవఉవా చా క్రుతవానస్తి జ సంగ్రామం పరమాద్భుతమ్‌,

నరాణాం వదతాం త్ర కథం వా తేషు నిత్యశః, ౧. త్వం తు (పత్యత దర్శి ద
రూపజ్ఞ శ్చ మహాభుజః, తస్యా త్ప్రబ్రూహి సంగ్రామంయాథాతే ఖ్యేన మేఒనఘః ౨
యభా లదభవదురద9 పాండవానాం మహాత్మ నామ్‌, భీషక ర్ల కృప ద్యోణశల్యాది
_. భిరనుత్తమమ్‌, ౩3. అన్యేషాం మ త్రియాణాం చ కృ ఆాస్తా)శామ నేక 5, నానా
_.. చేళశకృతిమ తాం నానా జేశనివాసినామ్‌, రః = కారనం నాం ఇత్యు క్షీ

i914 శ్రీమవోభార తే, అనుగీ తాపర్యణి (అధ్యా.

పుండరీ'కాశుః వలా మాతు స్పదంతి కే శకంస కురువీరాణాం సంగ్రామే నిధనం
యథా. ౫. వసుదేవఉవాచ;--- అత్యద్బుకాని కర్తాణి క్షత్రియాణాం మహో
శ గ క Uy
ఇ శ - క అ =p అద్య
తృనామ్స్‌ బహుళ తార న్న సంఖ్యాతుం కకాన్నబళతరవి, ౬. పైధాన్యతేస్తు గదతః
సమానేనైవ మే శృణు, కర్గాణి వృథివీశానాం యథావదమరద్యులే. ౭ భీవ్ష
న్నే నావతిరభూ బేకాదళ చమూపతి% కెరవ్యః కొంవేంద్రాణాం చేవానామివ
వాసవః. ౮ శిఖండీ పాండుపుత్రాణాం నేతా స్పష్ట చమూపతిః, బభూవ రత్సీతో
ధీమాక్‌- శ్రీమతా సవ్యసాచినా, ౯. తేషాం తదభవద్యుద్ధం ద శాహోని మహాత్త
నామ్‌, కురూణాం పాండవానాం చ నుమహా ల్లోమహర్షణమ్‌. ౧౦. తతశ్శిఖండి
గాంగేయం యుధ్యమానం మహావావ్కే జఘాన బహుభి న్చాణైః సహ గాండీవ
ధన్వనా. ౧౧. అక రోత్సతతః కాలం శరతల్పగతో మానికి అయనం దశీణం
హీశ్వా సంప్రాక్సే చోత్తరాయ జే.౧ ౨.తత సేనాపతి కభూద్దోంణోఒత్ర్రు విదుషాం
ఇ ఎల | శ మ కా రా
వర్క ప్రవీరః కొర వేంద్రస్య కావో దైత్యప తేరివ. ౧౩. ఆడి పి ణీభిశ్శిష్టాభిర్ష వ
ఛిర్జ్విజసత్తీమః, సంవృత స్పమరన్లాఘిగు_ పః కృతవృపాదిభి! ౧౪. ధృప్టద్యుమ్న
సంభూన్నే తాపాండవానాం మహా స్త "విత్‌ ,గుపో ఫీ మేన మేధావీ విత్రేణవరుణో
f జీ - చ్‌, అద శ అక లి Aa
య ఛా.౧౫ సచ సేవాపరివృతో ద్రోణ ప్రేప్సు ర వమనాకిపితుర్ని కా రా౯సంస్యృత్య
రణేకరాకరోనహాత్‌ , ౧౬. తసిిం స్తే పృథివీవాలా దోణపార తసంగరే, నానాది
— ఆశీ అటి —2 ల యె |
గాగ తావీగాః ప్రాయళో నిధనం గతాః ౧౭. దినాని పంచతద్యుద్గమభూత్సర
మదారుణమ్‌. తతో దోణః పరిశాంతో ధృష్రద్యున్లువశం గతః ౧౮ తత నేనా
/ ©) లు రా

పతి రభూత్క_ర్లో జార్యోధనే బలే, అమోహణేభి శ్మిస్టాభిర్య తక పంచభి రావా వే,
౧౯. తిసిస్తు పాండుపుత్రాణాం చమ్వో వీభత్సుపాలి తాః, వాత ప్ర ఏీరభూ
యిస్టా బభూవు స్సమరస్థి తాః: ౨౦. తతః పార్ధంసమానాద్య పతంగ ఇవ పొవ
కమ్‌, పంచత్వమగమ త్చొతిగ్ష్వితీయేఒహని జారుణ!,_౨౧. హతే క గ్లేతు కారవ్యా,
నిరుత్సాహా హతౌజస్కు అక్షుహిణేభి న్తీస్ఫభిర్మద్రేశం పర్యవారయకా. ౨౨. #
హతవాహనభూయిపాః పాండవాశ్చ యుధికిరమ్‌, అక్షాపాణ్యా నిరుత్సాహాః
శ్రిప్టయా పర్భ వార యః౯, ౨౩. అవథిన్మ దృరాజానం కురురాణో యుధిప్టీరః,
తస్మిం స్తథార్థదివనే కృత్వా కర్మ సుదువ్మ.రమ్‌, ౨౪. వాతేశల్యే చ శకునిం
సహజేవా mses ఆహర్రారం క ల్వేస్టస్య జఘానామితవి క్రమః, _9౫%.
నిహతే శపనా నాజూధార్తరాష్ట్ర) స్సుదుర్శనాజ _అపాశ్రామద్దదాపాణి ర్హృతెభూ

ల్‌ న్‌ లో [1
యిష్టృసెనిక॥ ౨౬. తమన్వధావత్సంప్ర,ద్ధో వి సీనః ప్రతాపవాక్‌, వ్రాదేద్వ్వై

౬౧.] ఆళ్వ మేధిక పర్వణి, ఏక వష్టిత మోఒధ్యాయః. 1215

పాయ నే చావి సలిలస్థం దదర్శ తమ్‌. _౨౭. హారశిష్టే.న సైన్యేన సమం తాత్సరి
వార్య తమ్‌, అథో పవివిళుర్ణ్భృప్రా హ్రదస్థం పంచ పొండవాః. ౨౮. విగాహ్య
సలిలం త్వాళు వాగ్బాణా ర్భ(శవిక్షు త, ఉళ్లాయ సగదాపాణి ర్యూద్ధాయ
సముపస్థితః, ౨౯ తత స్పనిహతో రాజూధార్తరాస్త్రో మహార ణే, భీమసేనేన
వికృమ్య పశ్వళతాం పృథివిక్షి తామ్‌. 30, తత_స్పత్చాండవం సైన్యం పనుష్టం
బిఫిర నిశి నిహతు దోణవు తేణ వితుర్వధ మమృ వ్య తా. 3 ౧ హతవుత్రా
వాతబలా హతమితా మయా సహ్య యుయుధానసవాయేన పంచశిష్టాస్తు
పాండవాః, 3౩౨, సహైవ కృషభోజాభ్యాం గౌణి ర హైచ ము వలె, యుయు
త్సుళ్చావి కొరవ్యో ముక్త! పాండవసంశ్రయాత్‌ , 353, నిహతే కారవేందే)
తు సానుబంధే సుయోధన్సే విదురస్పంజయ్శ్నెవ ధర్మ రాజముపస్థితె, 3౪
వీవం తదభవద్యుద్ధమహాన్యష్టాదశ వభో యత్ర తే ల నిహతా
స్స (ర్త మావస౯ , 3౫. వ శంపాయనఉవా చ: శృణ్యతాం తు మహా రాజ కథాం
తాం రోమహార్ష శామ్‌, నుఃఖకోక పరి"కేశా వ వ్బ్వనా మభ వం స్తదా. 3౬
ఇతి అశ్వమేధిక పర్వాంతర్షత అనుగీతాపర్వణి, షష్టితవో2.ధ్యాయః,

వె శంపాయనఉవాచ:--కథయన్నెవ తు తదా వాసుబేవః వ, తౌవాక్‌,
మహాభారత యుద్ధం తక్క థాం తే పితు ర్యత,౧.అభిమన్నో ర్వభం ఏర శోఒత్య
కామన్మహామతిక, అ ప్రియం వసుబేవస్యు మాభూదితి మహామతిః .౨. మా జాహి
త్ర వధం శ్రుత్వా న కో మహాగ్య యమ్‌, దుఃఖశోకాభిసంతపో భవేదితి మవో
మతిః, 3. సుభద్రా తు తముక్కా. ఏంతమాత్త్మజస్య వధం రణ్శే ఆచక్షు( కృవ్ల
సౌభ ద్రవధమిత్యపతద్భువి. ౮. ఆమపళ్యన్నిపతి తాం వసుజేవః శ్షితౌ తదా,
దృవ్రై ఏవ చ పపాతోగార్టం నోఒపి దుఃఖేన మూర్చిత!. ౫, తతస్స'చాహి త్ర వధ
దుఃఖళోక సమాహతేకి వనుడేసో మహారాజ కృప్పం వాక్యమథా బ్ర వన మ
నను త్వం వుండరీ కాశ్షు సత్య వాగ్భువి పళ తయ ధ్టాహెత్ర, వధం మేఒద్య న ఖ్యాప
యసి శత్రుహ౯, 2. త్వ ద్భాగి నేయనిధనం తత్వేనాచక్షు మే పృభ్యో సదృకాత్ష
స్తవ కథం క త్రుభిర్ని వాతో రణే ౮. దుర్మ రం బతవా ల ప్రాప్తే పే నృభిస్పవహా,

యత్ర మే హృదయం దుఃఖా చృత థా న విదీర్యలే.. ౯ Bhs సంగ్రామే
సుభిద్రాం మాతరం వతి, మాంచాపి పుండరి కొతు క వీ యో మ
౧౦. ప వృత కృత్వా కచ్చిన్న నివాలీః సనైః క చ్చిన్లుఖం న గోవిం
బ్‌

1216 శ్రీమవాభార లే, అనుగీ తాపర్వణి (అధ్యా,

తేనాకౌ వికృతంకృతమ్‌. ౧౧ సహి కృష్ణ మహాతేజాః న్లాఘన్నివ మమా గతకి,
బాలభావేన వినయ మాక నో=_కథయ త్స భః, ౧౨. కొచిన్న నిక్సృతో బాలో
ద్రోణక ర్షకృపాదిభి ధరణ్యాం నిహతే కే తన్మమా చక కేశవ ౧౩. సహీ ద్రోణం
చ భీం చకర్లంచ బలినాంవరమ్‌, స్పర్థ తేస్మ రణే నిత్యం దుహితుః పుత్ర కమమ,
౧౪. ఏవం విధం బహు తదా విలపంతు సుదు'ఖవమ్‌్స్‌ వితరందు' ఖతత రోగోవిందో
వాక్యము బవీత్‌ .౧౫.న తేన వికృతువక్త%ం కృతం స గ్రామమూ ఇని న పృష్టతః
కృతాని సంగ్రామ న్దేన దుస్తరః ౧౬. నిహత్య పృథివీపాలాకా సహస్రశత
సంఘశః ఖీదితో దో ఆక్టా భ్వాం చాశ్నాసనివశంగళః.౧౭ ఏకో హే కేన సత+ం
యుధ్య మానో యది పృభో, న సశ శ్వేత సంగ్రా మే నిహంతుమవి వజ్రిణా, ౧౮
సమాహృతే చ సంగామా త్‌ స్పంళప్తకె సదా, పరస వార్యత ల
సద్రోణాదిభీ రాహవే. ౧౯ తత శృత్రువఫం కృత్వా సుమహాంతం రణే విత
జాహి తృ స్తవ వారేయ డాశ్ళాసనివశం గత, ౨౦. నూనం చ సగతస్ప గర్లం

an

జహి శోకం మహామతే, నహి వ్యసనమాసాద్య సీదంతి కృతబుద్ధయః. ౨౧. ద్రోణ
కర్ణ ప్రృభృత యో యేన పృతిసమాహి తాః, రే మ హెంద్ర న్‌ సకభం
నాప్నుయాద్దివమ్‌. _2౨. సకోకం జపా దుగ్గగ్గ మాచనున్యువశం గమః
కశ్త్రృపూతాం హి సగతిం గతః పరపురంజయకి ౨౫ తస్మింస్తు నిహతే వీరే
సు. ద్రే యం స్వనా మమ, దుుఖారాథోసుతం ప్రాష్య కురరీరవ ననాద హా,
౨౪౮, ద్రౌపదీ చ sas పర్యసృచ్చత దుఃఖ తా, ఆశ్య క్యదారకా స్సర్వే
ధ్ర ష్టామిచ్చామి తానహహ్‌, ౨౩౫. తస్యాస్తు వచనం శుత్వా స్సర్యాసాః కురు
యోపీత్క భుజాభ్యాంపరిగ్సప్రై్యానాం చుక్రుళుః స్పరమాంర్తివత్‌, _౩౬.
ఉ_ర్తరాంచా బ వీద్భద్రే భర్తా సక నులేగత్క, క్రీ ప మాగమనం మహ్యం తస్య త్వం
'వేదయస్వ హా, _౨౭.. నను నామాద్య వేరాటిః శ్రుతా్య్ర మమ గిరం సద్మా భవ
స.

నాన్ని వృత త్యాశు కస్తాన్నా భ్యేతి తే పతి, ౨౮. అభిమన్యో కుశలినో మాతు
లా_స్తే మహారథాః, కుశలంచాబ్రువకా సర్వేతాం యుయ్యుత్సుమిహాగతమ్‌, _౩౯,

న er: స జి అ 3
అచక్ష్యు మేఒద్య సంగ్రామం అ మరిందమ్మక సా వ విలపతీం నా ద్యేహ
ప్రతిభావనే 30. ఏవమాదితు వాశ్లేయ్యా స్తస్యా స్తత్సరి బేవితమ్‌, శ్రుత్వా వృథా

ణా
సుదుఃఖార్తా థె ర్య్వాక్య మశాబృవీత్‌ , 3౧. సుభ దే వాసుదేవేన యథా

సార్యకినా రా, SR లాలితో బాలః సహశతః కాలధర్శణా, ౩౨. ఈద్భకో

౬ _9,] ఆశ గ్రమేధథి క పర్వణి, ద్వివప్టిత మో2.ధ్యాయః, 1217

న ర్త ్యధరోఒయం మాళశుచో యదునందిని, వుభ్రో హి తవ దుర్ధర్హః సంప్రావ్లః
వరమాంగతిమ్‌. 33. కులే మహతి జూళతాసి క త్రయాణాం మవ క నామ్‌, చూప
చళ్చపలాక్షి త్వం పద్మవతనిభేక్షణే,35. ఉత్తరాం త్వమచేక్షస్వ గుర్విణీం మాళుచ
శ్శుభ్కేపు త్ర మేషాహి త న్యాళు జనయి ష్యతి భామినీ, 3౫. వఏవవమాశ్వాసయితె గనాం
కుంతీ యదుకు లో ద్వహ, విహాయశోకం దురరం శైదమస్యవ్యాకల్పయత్‌ . 5౬.
థప ధు లీ
సమనుజ్ఞాప్య ధర్మజ్ఞా రాజానం భీమమేవ చ, యమాయ మోపమౌచైవ డగా చానా
న్య నేకళ!, 3౭, తతః (పృదాయ బహీషన్హా బ్రా బ్రాహాణాయ యదవూద్నహ, సమా
హృష్య తు క 'వైకాటీను బ్రవీదిడమ్‌. fa వైరాటి చేహ సంతాప స్త్ర

యా కార్యో వ్యాసింది తే, భర్తారం ప్రతి సుశ్రోణి గర్భ స్థం రక్ష వైశిళుమ్‌, 3౯,
ఏవముకా్యా తేతః కుంతీ విరరామ "దువాద్యూతే, తామనుజ్ఞాప్య చై వేమాం
సుభ ద్రాం సముపానయమ్‌. రం, ఏవం సనిధనం ప్రాప్తో జాహిశ్ర సవ మానద
నంకౌవ 0 త్యజ సున్నం మాచ శోశే మనః. క్పథాః రం.
ఇతి అశ్వ మధి! పెర్వాంకర్షత అనుగీ తాపర్వణ్కి వక వస్టిత మో౭_ధ్యాయః,

వైశంపాయ నఉవాచ;--వీతచ్చు )త్వా తు పుత్రస్య వచ శ్మూరాత జ

స్తదా వివాయ శోకం ధర్గాత్తా దడా శ్రాద్ధ మను త్తమమ్‌, ౧. తశ్లావ వాసుచే
తాగ న్‌ న An లి సె
వశ్చ స్వ ప్క్యయస్య మహాత్మనక్కిదబితేన్య వితుర్నిత్య మకరో జార్ధ్వ బేహీకమ్‌. ౨
అలి wa Aa జ్య
షష్టి శతసహాస్ర్తాణి బ్రాహాణానాం మహాజసామ్‌్స్‌ విధివ ద్భోజయామాస భోగ్యం
సర్వగుణాన్నితిమ్‌. 3, అచ్భాద్య చమహాబాహు ర్ధనతృష్ణా మపానుదత్‌ , బ్రావూ
గానాం తదా కృష్ణ సదభూలోమహరణహమ్‌, ర. సువరం చెవ గాశే ఎవ శయ
౯3 —o ap) 6౫ ల మా Qa.
నొచ్భాద నాని చు దీయమానం తదా విప్రా వర్గ తామితీచా బ్రువ౯, సగ, వాసు
దేవొఒథ దాళార్హా బలదేవస్స సాత్యకిః అభిమన్యో స్తదా శ్రాద్ధ మకర్వ౯ సత్య
తస్తదా, ౬. అతీవ దుఃఖసంతపా న శమం చోపలేభినేే తణైవ పాండవా వీరా
నగరే నాగసాహ్వ యే, ౭, నోపాగ చృంతవై శాంతిమభిమన్యువి నాకృ తాః,
సుబహూూని చ రా జేంద్ర డివసాని విరాటజూ, ౮ నాభుంక్త పతిదుఃఖారా తదా
భూత్క_రుణం మహత్‌, కుకీ స్థవవ తస్యాథ గర్భో వై సంప్రలియతే. ౯. అజ
గామ తతో వ్యాసో బ్డా త్వా ది వ్యేన చక్షుపా, సమాగమ్యాబ, బ్రపీద్ధీమా౯ పృ "శాం
షృథులలోచనా'మ్‌. ౧౦. ఉ త్రరాం చ మభ లేజాః శో కస సంత్యజ్య తా మయమ్‌,
భపివ్యతి మహ తేజూ! పుత్ర, స్తవ యశస్విని ౧౧. ప్రభావా ద్వాసుబేపస్య
మమ వ్యాహర ణాదవి, పాండ వానామయం చాంతే పాలయివ్యతి మేడినీమ్‌, ౧౨.
1583

1218 శ్రీమవాభారతే, అనగీ తాపర్వణి (అధ్యా,

“a వ! 3
ధనంజయం చ సంప్రేత్యు ధర్మ రాజస్య కృణ్యత వ్యాసో వాక్యమువా చేదం
హర్ష యన్నివ భారత, ౧౩. పొాతఠస్టవ మహాభాగో జసిష్యతి మహామనాః, పృథ్విం
సాగరపర్యంతాం పాలయివ్యుత్‌ ధర తకః, ౧౦౮ తస్తా చ్చోకం కురు జే వజహి త్వ

ఆ + U® |
లి బో బ్య వి రి
మరికర్షణ్క విచార్య మత్త నహీ తే సత్య మేతద్భవిష్యతి. ౧౫, యచ్చావి వృష్వివీనేణ.
కృతేన కురునందన, పురోక్షం తత్తథా భావి మా లేఒ త్రౌస్తు విచారణా, ౧౬.
విబుధానాం గతో లో కానక్షయానాత నిర్జితా౯, న సకోచ్య స్త్వయా వీరో
నచానై ఏః కురుభి స్తథా. ౧౭ ఏవం వితామహేనోకో ధరాత్గాస ధనంజయః,
త్ఫ-క్వా( శోకం మవో రాజహృష్టరూపోఒభవత్తదా. ౧౮. వితావి తవ గర జ్ఞ గర్భే
తసిన్మహామతే, లం యథాకావుం శుక్ల పడే యథా శరీ ౧౯ తత స్పంచోద
యామాస వ్యానో ధ'రాత్త జం నృపమ్‌, అశ్వ మేధం వతి తదా తేత నశ్చోఒంతర్హి తో
2.భవత్‌. ౨౦. ధర్మ రాజోఒవి మేధావీ శ్రుత్వా హ్యాసస్య తద్యచ విత్తస్యానయ నే
తాత చకార గమనే మతిమ్‌, ౨౧.
౨. ఇతి అశ్యమేధికవర్వాంతక్షత అనుగ తావర్యణి ద్విసష్టిత మో౭. ధ్యాయః,
జన మేజయడఉ వాచ; శు తె (తత్‌ వచనం బహా౯ా న్యాసేనో కం మహో
| Ja Jf రా జాని
లేనా, అశ్వ మేధం ప్రతి తదాకిం భూయః; సృచకార హ, ౧. రత్నం చ య
న్మరుత్రేన నిహితం వసుఛాతలే, తదవాప కథం చేతి తన్నే ట్రూపా ద్విజో
త్తమ. ౨, వైశంపాయనఉవాచ -స్టు త్వా దై ్యృపాయనవచో ధరి రాజో యుధి
పీరక, భాతలా౯ సర్య్యా౯ సమానాయ కాలే వచనమబవీన్‌ ,3.అరునంభీముసేనం
© JY WW జ
చ మాదీపు తౌ యమావప్కిశుతు వో వచనం వీరా సాహృాదొద్యన పోత నా,ర,
క్‌ ఈ Uy కదా
కురూణాం హితకామేన పో కంకృమేన ధిమతాాతపోవృ చేన మహతా సుహృదాం
J అగ థ్‌ 3
P అ నస్‌ "ది
భూతి మిచ్చతా, ౫. గురుణా ధర శీలేన వ్యానేనాద్భుతక ర్మణా, ఫవ్నేణ చ మవో
వాజి గోవిందేన చ ధీమతా. ౬. సంస్త్రృత్య తదహం సమ్యక్‌ తర్తమిచ్భామి
Jog ర అ
పాండవాః; ఆయత్యాం చ తదా శే చ సర్వేషాం తద్ధి నో హితమ్‌. ౭. అను
బంధే చ కల్యాణం యద్వాచో బ్రహావాదిన్మ ఇయం హీ వసుధా సర్వా థీణ
రత్నా కురూద్వహ. ౮, తచ్చాచప్ర తదా వ్యాసో మరుత్తస్య ధనం నృపాః,
య బ్యేతద్యో బహుమతేం మన్యధ్వం వా త్తమం యది, ౯, తథా యథాహా
ధ్తేణ కథం వా భీమ మన్యసె ఇత్యు క వాక్కే నృపతే” తదా కురుకులోద్భ హ.
న్నే జ య. ‘i ఇ అడ

౧౦. ఖీమనేనో నృప శ్రే హం ప్రాంజలి ర్వాక్యమ బ్ర విత్‌ , రోచతే మాం మవో
బాహో యదిదం భాషితం త్వయా, ౧౧. వ్యాసాఖ్యాతస్య విత్తేస్య సముపొన

౬] అశ్వ మేధిక పర్వణి, చత్రుష్పష్టిత మోఒధ్యాయః, 1210.

యనం ప్రతి యదిగం త్పాాఫ్నుయా మేహ ధనమావిత్షీతం ప్రభో. ౧౨౨. కృత
మేన మహారాజ భ చేదితి మతిర్మమ, శే వయం వణిపాలేన గిర స్య మహాత్మనః,
. ౧౩. తదానయామ భద్రం తే సమభ్యర్చ ర కపర్షినమ్‌, తద్వి త్తం దేవే వేశం తపై్య
a వానుచరాంశ్స తాల ౧౦౪, రృసొదార్టర మవాష్నా ఫ్‌ మో మానం వొ గ్పుద్ధి
కర రభికి రక్షుంతే యే చ తద్ద)వ్యం కీన్న రా రౌద్రదర్శనాః, ౧౫. తే చ వశ్యాభ ని
వ్యంతి ప పసన్నే వృషభధ్యళకే, శుతై (వం వదత స్తస్య వాక్యం భీమస్య భారత.
Gt. త్రీఠో ధ కాత్తజో రాజూ వాలి భారత, అర్జున వముఖా శ్చావి తే
క్యే వాబ్రు వ౯ pe ౧౭. కృత్వా తు పాండవాః సర రళ్ష హరణనిశ్చాయమ్‌,
నేనా మాజ్జావయామాసు ర్న కే ఒహని చ ధు9వే.౧౮.తతో యయుః పొండు
న య ee టల bere
సుతా బావ్తాణాః సన్తి వాచ్య చ అర్బయిత్వాసుర శవం పూర్వ మేవ
మ హేశ్యర మ్‌, ౧౯, మోదకైః వాయ సేనాధ మాంసాపూ పై స్త్ర వచ, ఆశాస్య
చ మహాత్తానం ప్రయయు స్షదితా భృశమ్‌. ౨౦. తేపాం పృయాస్యతాం తత్ర
ముగ కాని శుభాన్యథ్క, ప్రాహుః పృహృవ్షమనసో ద్విజాగ్యా) నాగరాళ్ళ తే, ౨౧.
తతః పృదతీణీకృత్య శిరోభిః ప్రణిపత్య చ, పగ నగ్నిసహి తా౯ ప్రయయుః
పాండునందనాా, ౨_౨, సమనుజ్ఞాపష్య రాజానం పుత్రళొ క్‌సమాహాతమ్‌, ధృక'రాప్ప్రం
సభార్యం వై పృథఖాం చ వృథులోచనామ్‌. ౨౩. మూలే నిక్షిప్య కొరవ్యం
యుయుత్సుం ధృత రాషస్త్రజమ్‌, సంపూణ్యమానాః పొశైశ్చ టాహతైశ్చ మని
మెఖికి కర,
బ్రతి ఆశ్వ మేధిక పర్వాంతర్షత అనుగీ తాపర్వణి, తి శ్రి వస్టిత మోఒథ్యాయః,
==శమ్రై(ర్రె సువర్ణ కోశసం ప్రా] నర్‌, de

వె ళంపాయనడ పా చ;--ాతతే స్తే న్‌ వయయు ర రప్రాః ప ప్రృహృప్రనర వాహా
నాకి రథఘాశిళ్ల ముకి మహతా పూరయంతో వసుంధ రామ్‌, ౧ సంస్తూయమా నా;
స్తుతిఖి స్పూతమాగధవందిభీః, స్వేన సె న్యేన సంవితా యథాడిత్యా స్స ర శి భిక,
స 0 3 ల క రై
౨, పాండరేణాతప త్రేణ ధథి|యమాణేన మూర్ధని, బభౌ యుధిస్టిర స్తత, పొర్ష
మాస్యామివోడురాట్‌, 3, జయాశి హః. వవ్యాస్రానాం నరాణాం వథి పొండవ్మ
“పత్యగృష్ణ హ్హా ద్యథా న్యాయం యథావత్పురుపర్షభః, ఈ, తణైవ సైనికా రాజక
రాజానమనుయాంతి యే లేపాం వాలహలాక బే పనన వ్యతిష్టత, సే,
సరాంసి సరితగె ఏవ భట ను అత్యక్రామ న్మృహోరాజో గిరిం చాప్యన్వప

_ద్యత, ౬, తని ]
ద్యత, ౬. లేస్పి౯ చేశ చ రాజేంద్ర యత్ర తద్దవ్య ముత్తమమ్‌, చశ్రేనివేశనం

1290 wr శ్రీమవాభార తే అనుగీ తాపర్వణి (అధ్యా.
రాజూ పాండవ స్పవాసెనికైః ౭. శివే దేశే సమే చైవ తదా భరతస_క్లేమ్మ్క
3)
అగ్రతో బ్రాహణా౯ా కృత్వా తపోవిద్యాదమాన్వితా౯. ౮. న హారం చ
కొరవ్య వేదవేదాంగపారగమ్‌, అగ్నివేళ్య్ళం చ రాజానో వబ్రాణాః సపు
రోధసః. ణా కృత్వా శాంతిం యథాన్యాయం సర్వళః పర్యవారయకా, కృత్వా
తు మభ్య రాజానమమా త్యాం శ్చ యథావిధి. ౧౦, షట్పదం నవసంఖ్యానం
నివేళం చక్కి రే ద్విజాః మత్తానాం వాన రేంద్రాణాం నివేశం చ యథావిధి. ౧౧.
గాల _ 4 5 9 ఇ “జ్‌
కారయిత్వా సరా'జేంద్దో బ్రాహణానిదమ బపీత్‌ , అసి౯ కార్యే ద్విజ కస్థా
నత శ్రే, దివనే శుభే, ౧౨ యథా భవంతో మన్యంతే క రుమర్గ్డంతి త త్తథా,
ననః కాలాత్య యో చై స్యావిసాూవ పరిలంబతామ్‌. ౧౩. ఇతి నిశ్చిత్య విశుందాః
(1 ౬. స. | రి ట్‌ ఓల
సయ తాం యదనంతరమ్‌, శ్ళుత్వతద్వచనం రాజ్ఞో బ్రావాణా స్పపురోధస%ి ఇద
మూచుర్వచో హృష్టా ధర్మరాజ వీ యేస్పవః, ౧౪. అద్యైవ నశ తృమహశ్చ
వుణ్యం య తామహే శెఫప్రతమక్రియాస్సు అంభోభిర ద్యేహ వసామ రాజ౯ ఉపో
మ్యతాం చావీ భవద్శి రద్య, ౧౫ శ్రుత్వా తు తేపొం ద్విజస త్రమానాం
కృతోపవాసా రజనీం నరేంద్రాః, ఊషుఃప్రతీ తా౭కుళసం స్త శేషుయ థాధ్య నేపజ్వ
లిశాహుతా శాః౧౬.తతో నిశా సావ్యగమన్నహాత నాం సంకృణ్య తాం వివసమి
త Uy
రితా గిరః, తతః పృభాతే విమలే ద్విజర్ష భాః వచోజఒబ్రువ౯ా ధర్మసుతం నరాధిపమ్‌,
ఇతి ఆళ్వ మేధిక పర్వాంతర్హత అనుగీ తావర్వణి, చతుఃపష్టిత మోఒధ్యాయః,

బ్రాహాణాఊచుః:— క్రియతా ముపహారోఒస్య తఫ్యంబక స్య మవోత్మనః,

డతో్ట పహారం నృపతే తతస్సా౪ర్ణం యతామహే, ౧. శుత్వా తు వచనం తేషాం
యి

బ్రాహ్మణానాం యుధిస్ట.ర 8, గిరిశస్య యథాన్యాయ ముపహారముపాహారత్‌, ౨.
ఆ బ్యేన తర్పయిత్వాగ్నిం విధివత్పంస్కృృ లేన చ సుర గ్రే సిద్దం చరుం కృత్యా ఫురో
భా ససయయా తదా, ౨. సగృహీ త్వా సుమనసనో మంఠతపూతా జనాధిప్క
మోదకైః పాయనేనాథ మాంనై శ్చోపాహర ద్బలిమ్‌. ౪. సుమనోభిశ్చ చిత్రాభి
రాజ. రుచ్చావచై రష్మి సర్వం శిష్ణతమం కృత్వా విధివ ద్వేద పారగః, ౫. కింక
రాణాం తతః పక్చాచ్చకార బలి ముత్తమమ్‌, యకేందాయ కుబేరాయమణి
భద్రాయ చైవహి, ౬, తథాన్యేపాం చ యమవోొణాం భూతానాం పతయశ్బయ్యే
కృస రేణ చ నూంనేన నివాపై _స్పిలసంయులైః, ౭. ఓదనం కుంభశః కృత్యా
వురోథాస్సముపావారత్‌ , బ్రాహాణేభ్యసృవాస్రాణి గవాందత్యాతు భూమివః.
ఈ, నక్తం చరాణాం భూతానాం వ్యాది దేళ బలిం తదా ధూవగంభాని

౬౬.] ఆశ్వ మేధికపర్యణి మట్టప్టిత మోఒధ్యాయః al

రుద్గం తత్పుమనోభిశ్చ సంవృతమ్‌. ౯. శుభ స్థానమత్యరక్థం దేవ దేవస్య
పార్థిప, కృత్వా పూజాం చ రుదృస్య గణానాం చైవ సగ్వళః, ౧౦. యయా
వాసం పురస్కృత్య నృపో రత్ననిధిం సృత్కి పూజయిత్యాధనా ధ్యశక్షుం సృణివత్యా
భివాచ్యచ. ౧౧. సుమనోభిర్వి చిత్రాభిర పూ పై? రృపరేణ చ, శంఖాదీంళ్చ
నిధీ౯ సర్యాన్నిధి పాలాంశ్చ సర్వశః,౧_౨. అర్బ్చయి త ద్విజా గ్యా౯౯ సస్వ స్లి వాచ్య
చ వీర్య బా౯, లేపూం పుణ్యా హఫఘో శే నం తేజసా స హవస్థితః, ౧౩. వ్రీ తిమాక్‌
సకురుశ్తేవ్యక ఖానయామాస తద్దనమ్స్‌ తతః పాత్రీ స్పకరకా బహురూపా మనో
రమ్యా, ౧౪, భృంగారాణీ కటావోని కల౫ా౯్‌ వర నాసకాక్‌, బహూని చ విచి
త్రాణి భాజనాని సహన్యళః, ౧౫, ఉద్ధారయామాస తదా ధర్మ రాజో యుధిస్టిర క,
'తేషూం రక్షణమప్యాసీ నృ న్మహాక్‌ కరపుట స్తదా, ౧౬, నద్ధం చ భాజనం రాజకా
తులార్గ మభివ న్నృప్క వాహనం పాంకువుత్రస్యతక్రాసీత్తు విథాం వలే, ౧౭
షష్ని రుష్ట్రుసహస్రాణి సతాని ద్విగుణా హయాః, వారణాళ్చ మహారాజ సహా,

టల అట

శత సమ్మితాః. ౧౮. శకటాని రథాశ్చెవతా వ చేవ కె3రేణవు ఖరాణాం ప్రసవ
ణాం చ ప పరిసంఖ్యా న విద్య లే. ౧౯, ఏతద్వి త్త తం తదభవద్యదుదథ యుధిస్టిర |,
హోడళాప్టై చతుర్వింశత్సహస్తం భారలకుణమ్‌. ౨౦. ఏతేప్వాడాయ తద్ద )వ్యం
పున రభ్యర్చ ర పాండవ, మహో దేవం ప తియయా పురం నాగాహ్వాయం పతి, ౨౧,
డై ్యపాయనాభ్యనుజ్ఞాతః పురస్క్యృత్యపురోహతమ్‌, గోయులే గోయుతే వైవ
న్వవసత్సు రుషర్భ భః ౨౨. సా పురాభిముఖీ రాజన్ను వాహ మహతీ చమూః,
కృచ్యాంద్దువిణధారాన్తాహర్ష యంతీ కురూద్వహ కా, 93, .
ఇతి ఆళ్వ మేధికవ ర్వాంతర్లతే అనుగీ తాపర్వణి పంచ పస్టిత మోఒభ్యాయః,
=స్త్రే(ర్రె పరీవీజ్దన్య కథనమ్‌. ఉత
వె శంపాయనఉవాచ; ావతసి, స్తిన్నేవ కాలేతు వాసుబేవోఒవి వీర్యవాకా,
ఉపాయాద్వ్భప్లి భిస్సార్ధం పురం వారణసాహ్యయమ్‌, ౧. సమయం వాజి మేధస్య
విదిత్వా పురువర్షభక్క యథోకో ధర్మవుతేణ పవ్రజ౯ స్వవురీం ప్రతి ౨
కాకి ణే యేన సహితో యుయుధానేన వైన హీ, వారు భేస్తేన సాంబేన గచేన
కృతవర్శణా, 3. సారణోన చ వీశేణ నిశ ఠేనోన్నుఖేన చ బలచేవం పురస్కృత్య
నుభడ్రాస సహిత స్తదా, ఈ ద్రౌపదీ ముత్తరాం చైవ పృథాం చాప్యవలోక కక,
సమా శ్యౌసయితుం ఇబూపీ త త్తియా నియ తేశ్వరాః, ౫, తానాగతాక సమో
ఛై ర్థవ ధృత రాష్ట్రో) మహీపతి? ప్రత్యగ్భృన్లో ద్యథాన్యాయం విదురశళ్ళ్చ మహోమ

గం . శ్రీవ వాభార త్తే అనుగీ తావర్వణి FF [అధ్యా.

నాః ౬. తత 9వ న్యవసత్కృష్ణః స్వర్చితః పురుషోత్తమః విదురేణ మవాలేజా
స్తథైవ చ యుయున్సునా, ౭ వసత్సు వృష్టి వి కేము తత్రాథ జన మేజయ, a తేవ
వీతా రాజక పరీవ్నీత్సరవీకహో. ౮. సతు రాజా మవాోరాజ ద్రహోస్రణా వపీడితక
శవోబభూవ నిశ్చేష్లో హర్షశోకవివరనః ౯. వాస్తానాం సింహనాదేన జనానాం
ల ౫ థి లబ
తత్ర, నిస్స నక్క త్రిక పదిశస్స ర్వాః పున రేవ వ్యు పారమత్‌ . ౧౦. తతన్సోఒతి
త్వరః కృష్ణో వివేశాంతఃవురం తదా, యుయుధానద్వితీయో వై వ్యథి తేద్రియ
మానసః. ౧౧. తత స్త ్వరితమాయాంతీం దదర్శ సాం వీత్స హష్యునామ్‌, కోంకంతీ
వాసు ఫునకి శ పష న్‌ నస స
మభిథా వేతి నాసుచేవం పునః పునః. ౧౨, హతో శ దీం చైవ సుభ ద్రాం చ
యశ సినీమ్‌, సవికోశం సకరుణం బాంధవానాం స్త్‌ యో నృప, ౧౩. తతః
కృష్ణం సమాసాద్య కుంతీ భోజసుతా తదా, ప్రోవాచ రాజశార్దూల చౌప్పగద్ద
దయా గిరా, ౧౮. వాసుదేవ బువా బాపూ స్నుష్పజా దేవకీ తయా, త్వంనో
' గతిః ప్రతిస్టా చ త్వదాయ త్తమిదం కులమ్‌. ౧౫, యదుపవీర యోఒయం సే
| మాటి లో
౧౬ త్వయా హ్యేతత్పితిజ్ఞ త 'మెవీ కే యదునందన, అహాంసంజీవయిప్నామి
వ య ఖై
మృ తేజుతమితి టో! ౧౭ సోఒయం జాతో వృత స్తాతే పె వనం పురుషర్షభ,
ఉత్తరాం చ సుభ ద్రాంచ గ్రావదీం మా చ మాధవ, ౧౮. ధర్మపుత్రం చ
ఫీనుం చ ఖాల్లునం నకులం తా సహా చేవం చ ద్‌ 9 సన్యా న్న సా్రతు
చుక్తసి, ౧౯. అసి౯ పాణా ససృమాయతాః పాండవానాం మమెవచ్మ పాండోళశ
యో ~~ ey తాం ౧౬ ? ఎ
పిండోదాశార్డతశథ్రైన శ్వశుకస్య మే. ౨౦. అభిమన్యోశ్చ భద్రం తే ప్రియస్య
సదృశ స చ, వ్రీయ ముత్సాదయాద్యత్యం పేతస్యాపి జనార్దన. ౨౧, ఉత్తరా
8d టు + నె జగ ఇ గ జస 5
హీ పురోక్తం వై కథయత్యర౭సూదన, అభిమన్యోర్వచః కృష్ణ వ్రీియత్యా తన్న
సంశయః, ౨౨. అ బప్‌త్యిల డాశాగ_ వెరాటీ మార్తుని సదా, మాతులస
UW బా Q__ బై ఈ ఫీ
కులం భద్రే తవ పుతో) గమిష్యతి, ౨3: గత్వా వృషప్ప్య్యంధక కులం ధనుర్వేదం
గృహీవ్యత్కి అస్త్రాణి చ విచిత్రాణి నీతిశాస్త్రం చ శేవలమ్‌, .౨౮౪. ఇత్యే
తత్ప్రణయా ల్తాత సాభద్రః పరవీరహా, కథయోామాస వు సఖా చైతన్న.
సంశయః, _౨౫. తాస్తా ౪౦ వయం వణమ్యేహ యవాబా మో మధుసూదన, కుల
గా ఆరి p క్ష గి |
స్యాస్య ధృ ఆర్థం తం కురు కల్యాణ ముత్తమమ్‌. ౨౬, ఐవము కొ తు జరి

షృథ్లా en ఉచ్చిత్య బాహూ దుఃఖారా తాళ్చాన్యాః ప్రాపకళా

౬ 8.) మ సృమష్టీత మోఒధ్యాయక!, 1220

భువి, ౨౭, అబు)వంశ్చ వువ*ీ రాజ సర్యా న్నా; సావిలేక్ష ణాకి స్వస్తి వీ చిరా వాసు
దేవస్య మృతో జాత ఇతి వో ౨౮ సీవము “క తతః కుంతీం |. జనా
రనః, భూమానిపలితాం చెసాం సాంతష్గయామాస భారత, _౩
న రతి అశ్వ మేధిక పర్యాంతర్లత అనుగీ జావర్వణి, వట్‌ షష్టితమోఒ ధ్యా యః,
వైశంపాయనడి వాచ;---ఉర్థితాయాం పృథాయాం తు నుభద్రాభా)తరం
తద్యాదృషప్వా చుకోళదుఃఖా గా త్‌ చేదమబ్ర వీక్‌, ౧.ఫండరీకాక్ష పశ్య త్వం'
హా త్రం పార్థస్య వ్‌ తిన కొం కురుషు స రతీణం గ తాయు షమ్‌, ౨. పీ కాద్దోణ
వుతేణ ీమనేనార్థ ముడ్వ తా సోత్తరాయాం నిపతితా విజయే మయి చైవప హా,
3. సేయం విదీగ్లే హృదయే మయి తిప్టతి కేశవ, యన్న పశ్యామి దూరం సహ
పుత్రం తు తం వభ ర. కిన్ను వక్ష్యతి ధరాతా ధర్మ రాజో యుధిప్టిర 8, ఖీ
సేనార్టునౌ చ్వాపీ మాద్రవత్యా స్పుతి చ తె ౫, శుత్యాభిమన్నో సనయం
జాతం చ మృత మేవచ ముపితా ఇన వాయ దోణపుత్రేణ పాండవాః. ౬,
యె

అభిమన్యు! వి, వీ యః కృప్తభా9త్యూణాం నా సంశి యు ;, తే శ్రుత్వా కిన్ను
వత్యుంతి ద్రోణపుక్రాత్రునిర్ది తాః ౭, భవతోఒతః పరం దుఃఖం కిం తదన్యజ్ఞ నారన,
అభిమన్నో స్సుతా త్కృ్బృన్నమృతాజ్ఞాతాదరిందమ. ౮. సాహం ప్రసాదయే
కృష త్వామద్య శికసా నత్యా వృథేయం డ్రాపషదీ చైవ తాః పశ్య పురుపోత మ,
౯ యదా ద్రోణసుతో గర్భాకా పాండూనాం హంతి మాధవ, తదాకిల త్వయా
డ్రాణిః పృద్దేకోల ఒరిమన్దన, ౧౦. ఆకామం త్వాం కరిష్యామి బహాబంథో
కు అహాం సంజీవ యిష్యూమి కిరిటితన యాత జమ్‌ ౧౧ ఇ త్యేతద్వచనం
శ్రుత్వా జానానాహాం బలం తివ, ప్రసాదయే ణం దుర్షర్ష జీవతామఖి
మన్యుజ* ౧౨. య ద్యేత త్త (౦ వతిళ్రత్య నగకరోపి వచశళ్శుభమ్‌, సఫలం వృష్టి
భారూల మృతఠాం మామవభారయ. ౧౩. అ భిమన్యోస్సుత్‌ ఏక న సంజీవతి
యద్యయహ్‌, జీవతి కయి దుర్గక్ష కిం కరిప్యామ్యవాం తయో, ౧౪. సంజీవయైనం
దుర్గర్ద మృతం త్వి మభినున్యుజ్‌, సదృ్భశాక్షుసుతేం ప్‌ సన్యం వర్ష న్ని వాంబుదః,
౧౫. త్వం పొ కిశవధ ర్లాతా సత్య వా౯ సత్యవిక, మక్కి సతీం వాచమృతాం కర్తు

మర్ష్శసీత్వ మరిందము ౧౬. ఇచ్చ్భన్నవపి హీ లో కాంర్రీ౯ జవయేథామృళతా
సనిమాళ౯ా, కిం పునర్గయితేం జాతం స్వ స్రీయ మస్యాత్త్మజం మృతిమ్‌, ౧౭. స్పృభావ
క్లాసీ తే కృష్ణ తస్మా డ్యాం యా చయామ్యవాక్‌, కురుష్య పాండుపుత్రాణా మిమం

1224 శ్రీమహాభార తే, అనుగీ తాపర్వణి (అధ్యా,

వరవమనుగ వామ్‌. ౧౮. స్వనేతి వా వుహాహా హిరా హతపుత్రే తి వా పున్క, వ్ర వ
©
స్నాం మా మియం చేతి దయాం కరు మివోర్యసి, ౧౯,
ఇతి ఆశ మేధిక పర్యాంతర్షత అనుగీ తాపర్వణి, స్తషస్ట్రృత మో౭.ధ్యాయ,,
వై ళంపాయనఉవాచ:--వవము క్షస్తు రాజేంద్ర శేశిహా దూఃఖమూర్భిత?,
త ఖీతివ్యాజవోరో చ్రైః నవోదయన్నివ తం జనమ్‌, ౧, వాక్యేన 'తేనహీ తదాతం
జనంపురుషన్ష భక స్లోదయామాస సవిభుర్ణ రా ర్హం సలిలైరివ,౨.తతస్స ప్రావిశళత్తూ
రం జన్మ పెళ్ళ వీతు _స్త్రవ్య అర్పితం వురుషవ్యాఘ సి బి ోరాలై లైఫ్టి ర్య థావిధి, 2,
క పం స్పుపూ క్రై ఏ నినా స్పర్వతో దిశమ్‌, ఘృశేన తిందుకాలా.లె
స్పర్ష పెళ్ళ Pr ర. అనె సగ్చొవిమలై ర్న వ సెక పావకైశ్చ సమంతత్క,
వృద్ధాభి శ్చాఖ రామా భిఃపరిచా రా ర్థమావృతమ్‌. >», దకైళ్చ పరితోధీర భిషగ్భిః
కుశల స్తథా, దదర్శ చ సతేజస్వీ ర వ్షోఘ్నాన్యవి సర్వశః౬, ద్రవ్యాణి స్టావితాని
స విధివత్కు.శ లై ర్లనైకి తథా యుక్తం చ తద్దృష్ట్వ్వా జన్మ వేశ్శ వతు "స్తవ, ర
గ క్‌ ధీ ఖ్‌ కో
హృష్టోఒభవత్‌. హృపీ కేశ స్పాధుసాధ్వితి చా బ్ర వీల్‌, తథాబ్రునతి కుకా
వ్రవదనే తథా, ౮ డ్రౌపదీ త్వరితా గ త్వావై రాటీం వాక్య మబ్రవీత్‌ , అయ
ళీ < ఇ ౪ జో
మాయాతి తే భద్రే శ్ర(శుని మధుసూదన, ౯. వాత రచింత్యా క సమోప
మపరాజితకి సాపి బాప్పకలాం వాచం నిగృహ్య్యన్రూణి చవ చ, ౧౦. సుసంవీతా
భవ బ్రేవీ 'బేవవత్క్భృప్తమిాయుప్పు సా తథా దూయమానేన హృదయేన తవ
సినీ, ౧౧. దృష్ట్వా గోవింద మాయాంతం కృపణం పర్య చేవయత్‌ , పుండరి కాశ
పశ్యావాం బాలేన హి వినా కృతే”, ౧౫౨, అభిమన్యుం చ మాం చైవ వాతి
తుల్యం జనార్దన, వర మధుహ£౯ ఏర శిరసా త్వాం ప్ర షట. ౧౨౩. ద్రోణ

పుర్రాత్రునిర్షగ్ధం చేవ మైనం మవోత జమ్‌, యది సృభర్శ రాజ్ఞా వా భీమసేశేన వా
పునః. ౧౮. త్వయా వా పుండరీకాక్ష వాక్య ముక్తమిదం భవేత్‌, అజానతీ మిషీ,
శీంకుం జని త్రీం వాంత్వితి ప్రభో. ౧౫, అహమేవ వినప్టా స్యాం నైత చేవగతం

అష జ ఇ జ చే a ఖీ ఖో
భవేత్‌, గ అహో)" నిపాతనమ్‌. ౧౬. కృత్వా నృశంసం
దుర్చుద్ధిర్ష ")ణే! కిం ఫల మళ్నులత్సే సా త్వాం ప్రసాద్య శిరసా యాచే శత్రునిబర్హ్మ
ణమ్‌, ౧౭. ప్రాణాం _స్త్యమ్యూమి గోవింద నాయం సంజీవతే యది, అస్మి౯ హి
బహవః సొధో యే నుమాస౯ మనోరథాః. ౧౮. తే దోణపుల్రేణ హత్యా

౬౯] ఆశ్వ మేధిక పర్వణి వకోనస_ష్టతిత మోజఒధ్యాయ!, 1225

రీ అర అభ
కిన్ను జీవామి *కేశవ్క ఆసీన్నమ మతిః కృష్ణ పూక్షోత్సంగా జ్ఞనార్ట్సన. ౧౯, అభి
వాదయి ప్యేత్వాం కృవ్ణ తదిదంవితథీకృతమ్‌, చపలా క్షస్యదాయా డే మృతేఒస్మి౯
పురువర్ష భ. ౨౦. విఫలా మే కృతా కృవ్ణ హృది సర్వే మనోరథాకి చపలాశ్షః
లి వ్‌ క య? ఆ = చ
కిరాలీవ త్రీయస్తే మధుసూదన, ౨౧. సుతం పశ్య తమ సె సనం ద్రవాస్తేణ నిషా
తితమ్హ్‌ కృళకఘా్నఒయం నృళంసోఒయం యథాస్య జనక స్తథా, _9౨,య! పొం
డవీం శ్రియం త్యక్ర్తాా గతోఒద్య యమసాదనమ్‌, మయా చెతత్సిరిక్ఞాతం
రణమూర్భని కేశవ, ౨౩. అభిమన్యా హతే వీర త్వా మీప్యామ్యచిరాదివ, తచ్చ
నాకరవం కృష్ణ నృశంసా అవర కరనా; ఇదాసిం మాం గతాం తత్ర కిన్న్ను
వత్యుతి ఫాల్లునః, ౨కే.
ఇతి అశ్వ వేధిక పర్వాంతర్షత అకుగీ తాపర్వణిి అప్పపస్టితమోఒధ్యాయః,
అం పరీవీ త! కృష్టాత్సంజీ వనమ్‌. Ye
వెశీరాపాయనగా వా చ;ాసెవం విలప్య కరుణం సోనా దేవ తపస్వినీ, ఉత్తరా
న్యపత దుస కృవణా పుత్ర గృద్ధినీ ౧. తాం తు దృష్ట్వానిపతితాం హతపుత్రపరి
చృదామ్స్‌ చుకోశ కుంతీ దుఖార్తా సర్వాశ్చ భరతన్ర్రియః. _౨. ముహూ
ర్తమివ రాజేంద్ర పాండవానాం నివేశనమ్‌, అ'పేక్షణియమభ వదా ర్తస్వరవినాది
తమ్‌, ౩. ముహూ ర్రమివ రాజేంద్ర పుత్తకో కాభిపూరితా, కశ్ళలాభిహతా ప్‌ఠ
ఖీ బో యా
వె రాజీ త్వభవ త్తదా, ఈ. నృతిలభ్యతు సా సంజ్ఞ ముత్తరా భరతర్షభ, అంక
మారోప్య తం పుత్ర, మిదం వచనమ బవీత్‌ , ౫. ధరృజ్ఞస్య నసుకస్పత్వమధర్మం
నావబుధ్య స్తే య_స్త్వ్వం వృష్ణిపఏరస్య కురుపే. నాఖివాదనమ్‌, ౬ పుత్ర గత్వా
మను వచో బూీయా'స్త ఏం పితరం త్విదమ్స్‌ దుర్తరం ప్రాణినాం వర కాలే పాపే
జరి రీ ©) De en
కథంచన. ౭. యాహం త్వరూూ వివాద్యేవా పత్యా వుతేిణ చై వహ్మ మర్తవ్యే
భుజ, భక్షుయిమ్యే విషం ఘోరం ప్రవేశే వా హుతాకనమ్‌. ౯. అథవా
దుర్భరం తాత యదిదం మే సహా స్రథాః పతివుత్ర, విహీనా యా హృదయం న
విదీర్య తే. ౧౦. ఉత్తివష వుత, పశ్యేమాం దుఃఖతాం ప వితామహీమ్‌, ఆరా ముప
= గై ల ©) వాన
పతం దీనాం నిమగ్నాం శ్లోక సాగరే, ౧౧, ఆర్యాం చ పశ్య పాంచాలీం సాత్వ
తీంచ తవస్వినీమ్‌, మాం చ పశ్య సుదుఃఖార్తాం నరం మృగీమివ,
౧౨. ఉత్తిప్ణ పశ్య వదనం లోక సాథసృథమత,, పుండరీకపలాశాక్షుం పుశేవ
చపలేవణమ్‌, ౧౩. ఏవం వి ప్రలపంతీం తాం దృష్ట్వా నిషలితాం పున, ఉత్తరాం
154 ప.

1226 శ్రీమహాభార తే అనుగీ తాపర్వణి [అధ్యా.

కాం తయః సర్వా! వున కరవు సతీకి, ౧౮, are చ పున ర్థైర్యా శ్రే తదా

మత్ప్స్యపలే స్సుత్కా ప్రా పాంజలిః పుండరీ కాశం భూమా తో. 5 ౧౫.
శ్రుత్వా స తస్య పై). విలావం es య క్లో జ బ్రహాత్రుం
వత్యసహరత్‌ , ౧౬. పృతిజో చ దాశార్డ స్తస్య జీవిత మచ్యుతః, అబ వీచ్చ
విళుద్ధాత్థా సర్వం విశ్రావయ౯ జగత్‌. ౧౭. న బవీమ్యు త్తరే మిథ్యా సత్యమే
తద్భవి వ్యతి వవ సంజీవయా మ్యేనం పళ్యతాం సకషదే హా సామ్‌. ౧౮ నోక్త
పూర్వం మయా మిథ్యాసై ఏరేవ్యకి కదాచన, న చ న త్పరావృ త్త త్త స్తథా
సంబీవతా మయమ్‌. ౧౯. యథా మే దయితో ధరో బ్రాహణాళ్చ విశేషత
3 UH

అభిమన్యో సుతో జాతో మృతో జీవత్వయం తథా, ౨౦. యశ్లాహం నాభి
జానామి విజయేన కదాచన, విరోధం తేన సత్వేన మృతో జీవత్వయం శిళుః,
౨౧. యథా సత్యం చ ధర్మళ్ళ మయి నిత్యం సృతిష్టితౌ, తథా మృతః శిశు
రయం జీవతా మభ మన్యుజ$ః ౨౨౨. యథా కంసళ్చ కేశీ చ ధేణ నిహాతో
మయా, లేన స్వేన బాలోఒద్య పున సృంజీవతా మయమ్‌. ౨౩. ఇత్యుకో
వాసుజేవేన సబాలో భరతర్షభ, శనై శృనై ర్మహారాజ ప్రాస్పందత సచేకనః, ౨౮.
బతి అశ్వ మేధికవర్వాంతర్ల త SDs ఏకోనస em
వెశంపాయనఉవాచ-ాబ హాసన్రం తు తదా రాజ కృషేన పతి

యా WU mm Uy
సంహృతమ్‌. ౧.తదా తజ్వేశ్య త్వత్పిత్రా తేజసా భివివీవితమ్‌, తతో రమాంసి సర్వాణి

- Uy
నేషు_స్ట్య'క్యా గృహం తుతర్‌, ఆంతరికేచ వాగాసీ త్సాధు కేశవ సాధ్వితి, ౨.
తద స్తం జ్వులితం చావీ వీతామహా మగాత్తదా, తతః ప్రాణా౯ వునశ్లభే వీతా
తవ నరేశ్వర. 3. వ్యచేస్టత చ బాలోఒసౌ యథోత్సాహం యథాబలమ్‌, బభూ.
వుర్తుదితా రాజం స్తత స్తాభరత స్త్రియః, ర, చ్రాహ్తాణాలా వాచయావమా+*సు
ర్లోవింద్వస్యెవ శాసనాత్‌ , తతస్తా ముదితా స్సర్వాః పృళళంసు ర్టృనార్ద్సనమ్‌, ౫. '
ప కి. ఎ ఒక అద కష అగ

న్రీయోభరతనింహానాం నావం లఫ్వైవ పారగాక కుంతీచుపదివు తీ, చ సుభ డ్రా
చోత్తరా తథా ౬, _స్రియ శ్చాన్యా నృసింహానాం బభూవు ర నృృషమానసాః,
త (ల్‌ మల్లా నటాశైన గృంధికాః నాఖ్యశాయికా:, ౭, సూతమాగధసంఘాళ్చ '
వ్యస్తువం స్త సం జనార్జనమ్‌, కురువంశ స్తవాఖ్యాళి రాశీర్చి న. ౮, (తాయ
తుయథాకాలము ర యదునంద నమ్క్‌ అభ్య విదయక ప్రీతా సహవుత్రే ఇభారత,
౯ తస్య కృష్ణో దజా హృష్టో బహురత్నం విశేషతః, తథాన్యే వృష్టిశార్జూలా

౭౧.] ఆశ ర మేధికపర్వణి, ఏకస _ప్పతిత మో౭ ధ్యాయకి, 1227

నామఛా స్యాకరో త్ప్రభుః ౧౦. వీతేస్తవ మహారాజ సత్య సంధో జనార్దనః,
పరికీ ణే లే యస్తా జాతో 2-యమభిమన్యుజ!, ౧౧, పరీశ్షీదితి నామాస్య భవత్వి
త్యబఏిర్తదా, సోఒవర్ధత యథాకాలం వీతా తవ జనాధిప, ౧౨. మనః వృవ్లాడన
శ్చాసీ తృర్వలోకస్య భారత్య మాసజాత స్తు తే ఏరవీతా భవతి భారత. ౧౩. అథా
_ జగ్గుస్సుబహులం రత్నేమాదాయ పాండవాః తాళ సమాపగ తా౯ా శ్రుత్వా
- నిర్యయు రర్టృృప్పివుంగ వాః, ౧౮, అలం చక్రుశ్చ మాలా ఘెః పఫురుహో నాగసా
హ్వాయమ్‌్స్‌ పఠ"కాభి ర్విచిత్రాభి క్వజైశ్చ వివిధైరపి ౧౫. వేన్తాని సమలంచ క్రుః
_ పారాళ్చీ విజ నేళ్వరాః, చేవతాయతశనానాం చ పూజా స్పువివిధా సా. ౧౬.
సండిదేశాథ విదురః పాండుపుత వి పియేప్పయా, రాజమాన్షాశ్చత త్రాస౯ా సుమునో
భిరలంకృతా!. ౧౭. శుళుభే తేత్నుకం ఇాపీ సము గ్రాఘనిభ స్వనమ్‌, న నర్హకెశ్చావీ
నృత్య చనన చ నిస్వనై$ః, ౧౮ ఆసిదై ఏ శృవణనే స్యవ నివాస స్తత్చురం
తదా. వందిభిశ్స నరై రాజక _స్రిసహాయశ్చ సర్వశః. ౧౯. తత్తతత్ర వివి శేషము
సమంతాదుపశోభితమ్హ్‌ పతాశా ధూయమానాశ్చ సమం తాన్నాతరిశ్వనా, ౨౦.
అదర్శయన్నివ తదా కురూ౯ వె దక్రిణో త్తరా౯ా, అఘోషయం సదా ఇవావ్లీ

వురుపా రాజధూర్త తాః, సర్వ రాష్ట్రివివోరోఒ ద్యర త్నా భరణలత్షుణః, ౨౧౪.

ఇతి ఆశ్వమేధికప ర్వాంతర్షత అనుగీ తాపర్వణ్కి స ప్తతిత మ

- వ్యాసాగ మనమ్‌. రిఆా- టే!
వె ళంపాయనఉవా చ: తాకా సమిోపగశా౯ా స క్వాపాండ వాల శత్రు కతు
ర్‌ర్త ణక వాసుదేనన్సహఃమాక్యః పృయ మొ ససుహృద్దణ ౧. తేసమేక్య జ.
న్యాయం ప్రత్యుద్యా తాదిదృక్షు యా, తే సమేత్య యథాన్యాయం పాండవా
వృష్టి భీ స్పృహా, ౨. వివిశ స్పహితా రాజ్‌ పురం వారణ సాహ్యయమ్‌, మహతే
స్తస్య పై నస్టస్య ఖుర నేమిస్వనేన హ, 3. చ్యావాపృధివ్యా ఖం నైవ సర్వమాసీ
త్సమౌావృతమ్‌, నే కోశా నగృతః కృత్యా వివిశుః స్వపురం తదా. ర. పాండవాః
పీతమనస స్పామాశత్యా స్ససుహృద్దణాః, లే సమేత్య యథాన్వాయం ధృత
రాష్ట్రం జనాధిప. ౫, క్షీర యంత; స్వనామౌాని తస్య వాదా వవందిశే, ధృత రాస్ట్రా
దను చ తే గాంధారీం సుబలాత, జామ్‌, ౬. కుంతీం చ రాజశార్లూల తదా భరత
సత్తమ్మ విదురం పూజయిత్వా చ వెక్యావు త్రో 0 సమేత్య చ, ౭, పూజ్యమానాః
స్య తే వీరా వ్యరోచంత విశాం పళలే, తత _స్తత్పరమాశ్చర్యం విచిత్రం మహ
చెన్న నమ్‌, లా శుశ్ఫువుస్తే తదా విరాః వతు స్తే జన్మ భారత, తదువళుత్య

19298 . . శ్రీమవాభార శే, అనుగీ తావర్వణి (అధ్యా,
తక్కర్మ వాసుదేవస్య ధీమతః. ౯ పూజార్హం పూజయామాసుః కృష్ణం చేవకి
నందనమ్‌, తతః క తిపయావాస్సు వ్యాస స్పత్యవతీసుతః౧౦. ఆజగామ మవోతేడాః
నగరంనాగసావ్యాయమ్‌, తస్య సర్వే యథాన్యాయం పూజాం చక్రుః కురూద్వవహోః
౧౧. సహవృషవ్ష్యంధక వ్యా ఘరు పాసాంచ క్రి రే తదా, తత్ర నానావిఛాకాశరాః
కథా స్పమభికీర్ష్య వై. ౧౨. యుధిష్టిరో ధర్మసుతో వ్యాసం వచన మబ్రపేత్‌ ,
భవత్ప్రసాదా ద్భగవళా యదిదం రత్నమాహృతమ్‌. ౧౩. ఉపయో క్రుం తదిచ్భామి
వాజి మే ఛే మవోక్ర త్‌", తమనుజ్ఞాతు మిచ్బామి భవతా మునిస త్తమ, త్వదధీనా
వయం సర్వే కృవస్య చ మవోత నః. ౧౦౪, వ్యాసఉవాచ:లా ఆనుజానౌమి రాజం
ణా ఎజి
స్తాం క్రియతాం యదనంతరమ్‌, యజస్వ వాజిమే ధేన విధివ ద్దతీణావతా, ౧౫
ఇర 8 జో ఒరు
అళ్వమేధో హీ రాజేంద్ర పావన స్సర్వపాప్యనామ్స్‌ తేనేష్టా్టా త్వం విపాప్మా వై
భవితానాత, సంశయః, ౧౬. వెశంపాయనఉవాచ:__-ఇత్యు కృృస్స తు ధరాతా
Uy 0 ఆం +
కురు రా జో యుధిస్టరః అశ మేధస్య కారవ్యచకారహర తే మతిమ్‌. ౧౭. సమ
నుజ్జాప్య తత్సర్వం కె ఏపాయనం నృప, వాసుదేవమథాభ్యేత్య వాగీవచన
మబ్రవీత్‌. ౧౮. 'దేవకీసుప్రజా దేవీత్వయా పురువస త్తమ యద్నూయాం త్వాం
మహాబా హూతత్కృథా _స్వమిహాోచ్యుత. ౧౯ త్వత్ప్రభావార్డి ౪౯ భోగాన
న్నీమ యదునందన్మ పరాక,మేణ బుద్దా చ త్వయేయం నిర్జితా మహా, ౩౦
UU థి బ్‌
దీశయస్వ త్యమాక్తానం త్వం హి నః పరమో గురుకి, త్వయీష్టవతి దాకా
ర ఉట
ర్హృవిపాప్తా భవితా వ్యాహమ్‌, ౨౧.త్వం హి యబ్బా ఒత్షరస్పర్వ స్త్వ్వ్యంధర్శ స్వం
ప్రజాపతికి త్వం గతి స్పర్వభూతానా మితి మే నిశ్చితామతిః, _౨_౨, వాసుదేవ
ఉవాచ:---త్వమేవైత న్యహాబా"పాూ వక్తుముర్హస్యరింద మ, త్వం గతి స్పర్వభూ
తానామితి మే నిశ్చతా మతి, ౨౩. త్వం చాద్య కృగుపి రా ణాం ధ మణ కా వి
రాజస్కే గుణీభూతా సృ తే రాజం స్వం నో రాజాగురు రతః, ౨౮౪
యజస్వ మదనుజ్ఞాత? ప్రాప్య ఏషకతు _స్వ్వయా, యునక్టు నో భవాళా
ధా వక. న జే జ. స ప
శార్యే యత్ర, వాంఛసి భారత. ౨౫, సత్యం తే ప్రతిజానామి సర్వం కర్తాస్మి
తేఒనభఘ్క భీమనేనాప్టనౌ వైవ తథామా ద్ర వతీసుత్‌), ఇస్టవంతో భవివ్యంతి త్వ
యిీప్రవతి పార్టి వ, .౨౬
ఇతి ఆశ్వ మేధిక పరాషంతర్లత అనుగీతాపర్యణి, ఏకస ప్పతిత మో౭ ధ్యాయః
ఇం అక పరల రార నసయూా? 8 ఏఈ
వైశంపాయ నఉచా చ;=వీవముక్తస్తు కృష్ణేన ధర్మ పుత్రా యధిష్టీరః,

8౨.] అక్ష మేధికవర్వణి్కి ద్విరవ్రతిత మో2ఒధ్యాయ*, 1229

వ్యాసనూ మంత మేథావీ తతో వచన మబ్రవీత్‌ . ౧ యథాకాలం భనాక్‌
వేత్తి హయ మేధస్య తత్త్వతః, దీక్షుయస్య తదా మాం త్వం త్యయ్యాయతశ్త్వ" హీ?
మే క్రతు: ౨. వ్యాసఉవాచాఅహం పెలో ఒథ కొంతేయ యాజ్ఞ వల్క్య
_స్టణెవచ, విధానం యద్యథాకాలం తత్క_ర్హారో న సంశయః. 3. చెతా్యాం
హి పొర ర్ల మాస్యాం తు తవదీషమా భవిష్యతి సంభారా స్పంభితుం తాం చ యజ్ఞ
రం వురువర్షభ, ర అశ్వవిద్యావిదశై పవ సూతా విప్రాశ్చ తద్విద$, మేధ్యనుకరం
పరీక్షంతాం తవ యజ్ఞార్ధ సిస్టయే. ౫. తముత్స్భృజ్య యశథాశాస్ర్రం పృథివీం
సాగగా_బరామ్క్‌ సవశ్యేతు యశో దీప్తం తవ పార్థివ దర్శ్మయకా. ౬. వైళంపా
యనఉవా చ: --ఇత్యు క్‌ సృ ఖేతుక్తా్వ పాండవః పృభివిపతిష చకార సర్వం
"రా జేం ద్రయథో క్షం బహావాదినా. ౭. సంభారాశే జే ఎప రా జేంద్ర సర్వే సంక ల్సి
కి. ససంభా రాళ సమాహృత్య నృపోథర్మనుత సదా, ౮, "స్య చేదయ దమే
యాతాకృన్ల దై ఏ పాయనాయ వై, తతొ *ేఒ బీ నవా తేజా వ్యాసో ధర్శాత్మజః
నృృపమ్‌. ౯. యథాకాలం యథాయోగ్యం సజ్ఞాకి స్మ తవ దీక్ష లే, స్ఫ్రశ్చ
కూర్చశ్చసౌవర్దో యచ్చాన్యదపి కొరవ. ౧౦. తత్ర యోజ్యం భవేక్కించి
ద్రౌక్య ఫ్‌ తత్కి)య తామితి, అశళ్వశ్చోత్సృజ్య తా మద్య పృథ్యాా మథ
యథా క్రృమమ్‌, సుగుప్తం చరతాం చాపి యకాఇాశ్ర్రుం యథావిధి, ౧౧
యుధిప్టిరజఉవా ద;__అయమక్య్వో యథా బ్రహన్నగ్సృప్టః పృథివి మిమూహమ్స్‌
చరివ్యతి యథాకామం తత్ర, వై సంవిధీయ తామ్‌, ౧౨. పృథివిం పర్యటంతం
హీ తురంగం కామఛచారణమ్స్‌యః పాలయీదితి మునే రాకా వక్తుమర్హ తి౧ 3,

వైశంపాయన ఉవాచ:---ఇత్యు క్రస్స తు రాజేంద్ర కృప్ణద్వెపాయనోఒ బపఏజ్‌ ,
ఫీమసే నాదవరజః శ్రేష్ట ప్ల స్సర్వ ధనుష్మ తామ్‌. ౧౪, జరుస్సహి షర ఎ్రష్షుక్చే సవనం పాల
యిష్యత్మి శ కృస్పపామహీం జేతుం నివాతీకవవాంతక;, ర తేస్రికా వ్యా స్పాణి
దివ్యానిదివ్యం సంహాననం తథాదివ్యం ధనుశ్పెషుధీ చ సవన మనుయాస్యతి. ౧౬
సహి ధ ర్థార్ధకుళలః సర్వవిద్యావిశారదః, యభథాళా_స్త 9) నృపశ్రైష్ట చారయివ్యతి
తే హయమ్‌,౧౭. రాజపుశ్రో మహాబాహుః థ్యా మో రాజీవలో చన అభిమన్యోః
వితా వీరః సవనం పాల యిష్యుతి,౧౮.భీమ నేనో ఒవి లేజస్వీకాం తే యోఒమితవి క మః
| సమర్థో రక్షీతుం రాష్ట్రం నకులశ్చ విళాం పతే. ౧౯ సహదేవస్తు స్తు క"రవ్య సమా
ధాస్యతి బుద్ధిమా౯, కుటుంబతం త్రం నిధివత్సర్వ మేవ మహాయశాః, ౨౦. తత్తు
సర్వం యశాన్యాయ ముక్త! సరుకులోద్వహాః, చకార ఫాల్టునం చాపి సంది చేశ

1230 శ్రీమహాభార తే, అనుగీ తాపర్వణి [అధ్యా

హామూాF౯ా వతి, 2౧, యుధిపిగ ఉవా చవంావీహ్యూర్టున త్వయావీర హయో౭.యం
చ ఎ
పరిపాల్య తామ్‌, త్వమర్తో రథీతుం హ్యేనం నాన్వ! కశ్చన మానవః!,_౨_౨. యేణా
వి త్వాం మహాబాెబాూ వ్రత్యుద్యాంతి నరాధిపా!, కోరి గ హౌరా యాన
స్వా త్తథా కార్యం త్యయానఘ. .౨౩, అఖ్యాతవ్యశ్చ భవతాయజ్హోఒయం మ
మసర్వశ , పార్టి వేభ్యో నువాభాహో సమయీ గమ్యతామితి. ౨౮. వైశం
పాయనడఉవా చ: ఏవముక్వ్వాన ధకాత్తా భ్రాతరం సవ్య సాచినమ్స్‌భీమం చ నకులం
చైవవుర గుప్తా సమాదధత్‌ , ౨౫. కటుంబతంత్రే చ సహబేవం యుధాం పతిమ్‌,
శ నో a2
అనుమాన్య మహీ పాలం ధృత రాప్ర 9ంయుధిస్టి.ర8 తట; "
ఇతి ఆశ మేధిక పరా ాంతర్లత అనుగీ కావర్వణి, ద్విస పతితమోఒధ్యాయః,
ప్రై ర్రే ఆశ్వానుసారః. 9ఆా--
వైళంపాయనఉవాచ:--దీశ్రైూకాలే తు సంప్రాప్తే తతస్తే సుమహ ర్ష్విజః,
విధివద్దీకుయా మాసు రక్ష మేధాయ పార్టినమ్‌, ౧ కృత్యా సపళుబంధాం శ్చ దీథీ
తః పాండునందనకి ధర్మరాజో మహాతేజా స్పహరి్వగ్భిర్వ రోచత, ౨ వా
యం చ బాయ వారం సయం చ బ్రహహాదినా ఉత్చృప్ట శాస్త్ర విధి నా
వ్యా నేనామిక తేజసా, 3. సరాజూ ధర్శరాట్‌ రాజక దీనితో విబభా తిదా,
హీేమమాలీ రుక కంఠః పదీ ప ఇవ పావకః, ర కృషాజినీ దండపాణిః తమ
ఆశీ క క్‌
వాసా స్పధర్శజఖ, వీబభా ద్యుతిమా౯ భూయః వ్రృజాపల్‌రివాధ్వ రె, ౫. తడై
వాస్య _క్ర్విజ స్సర్వే తుల్య వేషా విశాం పఠే, బభూవు రర్జునళ్చాపి ప్రదీప్త ఇవ
పొవక్‌$, ౬, "శ్వ ళాళ్వః కవీ శేతుళ్చ ససారాశ్వం ధనంజయః, స్వస్తి ల్రే2 స్తువ్వజా
<< అ కూ అ వద అర
విఘ్నం పునకహీతి భారత, ౭, తథాపెదే మను ప్యుంద్య ఫురుషూ వాక్య
మబ్రువక్‌, నైనం పళ్యామ సమృన్నే ధను కేతక్ప్రదృళ్య తే, ౮. ఏతద్ధి భీమనిర్థా)దం
విశుతం గాండివం ధను, బాహగణాశ్చ మహీపాల బహవో వేదపారగాః, ౯.
Uy CJ

విధిన త్పృథివీపాల ధర్మరాజస్య శాసనాత్‌, విశ్షివక గాండీవం రాజక బద్ధనో
థాంగుళి త్రవా౯, ౧౦ తమశ్వం పృథివ్‌ పాల ముదాయుక్త సృసారచ్మ అకు
మారం తదా రాజన్నగమ త్తత్చురం విభో, ౧౧. దృష్టు కామం కురు కే హం .
ప్రయాసృంతం ధనంజయహమ్‌, తేషామన్యోన్య సంమ్హ్తర్షా దువ్నేవ సమజాయత, ౧౨.
దిద్భయూణాం హయం తం చ తం చైవ హయసారిణమ్‌, తతళ్శబ్లో మహారాజ
దిశః ఖం ప్రతీపూరయక్‌. ౧౩. బభూవ ప్రత తాం న్యాణాం షంతీస్త త్యం ధనం
జయమ్‌, వవ గచ్చతి కాంతేయ తురగశె్నవ దీప్తిమాక్‌. ౧౮, యమన్వేతి

౭ర,] ఆశ్యమేధిక పర్వణి, చతుస్స_ప్పతిత మో౭_ధ్యాయ 1 1231

మహో బాహు! సంస్పృళళకా ధనురు తమమ్‌, ఏనం శుశ్రాన వదతాం గిరో జిస్తం
రుదారధీః ౧౫. స్వస్తి తేఒస్తు వ్రజారిష్టం పునశ్న్చెహీతి భారత, అథాపెంే మను
్యెంద్ర, పురు పూ వాక్యమబు)వ౯. ౧౬. నైనం పశ్యామ సంమే ధను శేత
త్ప్రిదృశ క లే, ఏతది ది భీమనిర్హ్హాదం విశ్రుతం గాండీవం ధనుః ౧౭. స్వస్తి గచ్చత్వ
రిప్టో వై వంథాన “మపకోభయమ్‌, "నిక త్త త్త మేనం ద్రయ్యూమః ఫువరేవ్యతి చ
ధ్రువమ్‌. ౧౮ .ఏవమాద్యా మను పూ ణాం ప్రీణాం చ్‌ భరతర్షభ, శుశ్రావ మధురా
క్‌ ఫ స రిం థి వల స +
వాచః పునః పునరుడారథధిః ౧౯ యాజ్ఞ వల్క్యస్య శిమ్యశ్చ కళలో యజ్ఞ క
నతో తం 5 రి

మ స్రాయా క్పాన్టన య శాంతం as oa బ్రా వాణాళ్చ
మహీపాల బహవో వేదపానగా అనుజస్తుక హో తానం క తి యాశ్చ ఏశాంవతే.
౧. నిధివత్‌ పషృథివీపాల ధర రాజస్య శాసనాత్‌ ) పాండవైః పృథివ మశోో నిర్ది తౌ
మన్త్ర తేజసా, _౨౨౨చబార స మవోరాజ యశాదేశం చ సత్తమ, యునాని
వృత్తాని చూన్యూస౯ పాండవస్య వా._౨3 తాని వమ్యూమి తేవీర విచిత్రాణి నుహాంతి
చ సహయ; పృథీఏ రాజకొ పృదజీణమవ ర్హత, ౨ర, ససారో త్రరతః పూర్వంతన్ని
బోధమహీపలే, అవమృవ్నళ౯ా సరాస్రా ణి ప్రావానాం హయో త్తమ, ౨౫, శనై
| లు థి వి Q

స్తదా పరియయా శ్వ తాక (క్చ మహారథః, తత్ర సుగణనా నాగి రాజ్ఞా మయు
తశ _సదాః,౨౬. యేఒ యుద్ధ్యంత మహారాజ శతృత్తియా హతబాంధవాషకిరా తా
యవనా రాజ౯ బహవో౭పి ధనుర్ధ రాః_౨౭. మేచ్భాళ్నా న్యే బహువప్‌ ధా, పూర్వం
యేనికృ తారే ఆ ర్యాశ్చ పృథిప్‌ పాలాః పహాషనర వాహనాకి, _9౮ సమో యయుః

౮ ఈక:

పాండువుజేణ బహవో యుదదుర దాక. వవంవృత్తాని యుదాని తత తత
Wy థి ఆట థి BNW
మహీపతే. _౨F౯. అర్జునస్య మహీపాల ర్నానాదేశ సమాగతెః, యాని తూధ్ధ'
యతో రాజా ప్రృతప్తాని మహాంతి చ శతాని యుద్ధాని వమ్య్యూమి కొంతే
యస్య తవానఘ. 30, .
ఇతి ఆశ్యమేధికపర్వాంతగత అనుగీతాపర్వణి, తీస ప్తతిత మో౭.ధ్యాయకి,
వె శంపాయనఉ వాచ త్రి గర మైర భ వద్యుద్ధం కృత వి 5 కిరిటిన మహో
రథసమాజ్ఞాలె ర్త రృ తానాం వు త్ర త్ర ప పృభిః౧. తే సమాజ్ఞాణ సంస్రా 3 పం యజ్ఞ యం
తురగో శ్రమమ్‌, విషయా+*ంతం “త్రో ఏరా దంశి తాః వర్య వార యక్‌. 9% సనో
బద్ధతూణీరాః సవ § సృమల క్చుతె క్కి పరివార్య హయం రాజ్‌ గృహీతుం
సంప్ర చకృముః, 3 తతః కిరీటీ సంచింత్య తేషాం తత్ర, చికీగ్ణి తమ్‌ rE
శ కం సాంత్వపూర్వ మరఠిందమ, ౪, రదనాదృత్య తే సర్వేశ రభ్య

1282 శ్రీమవోభార తే అనుగీ కాపర్యణి (అధ్యా

హానం సదా, త మోరజోభ్యాం సంఛన్నాం సాలా కిరిటీ న్యవారయత్‌ . ౫. తాన
ఖ్రవీ త్తతో జిస్టం; ప సృహానన్నివ భారత, నివర్తధ్య మధర్శజ్ఞాః శ్రే యో జీవిత
మేవ చ, ౬. are ద్రయాస్య నై ధర్మ రాజేన మారితక, వాతబాంధ
ర 3
వాన తే పార హంతవ్యాః పార్ధివా ఇతి. ౭. స తదా తద్భచః శ్రుత్వా ధర్మ
రాజస్య ధీమత% తాన్నివర్తధ్వ మిత్యాహ న న్వవర్హంత చావీతే, ౮. తత
(శ్రీగ ర్తరాజూనం సూర్యవరాణ మాాహ వే విజత్యశ రజా బేన పాజవోన ధనం
జయః, ౯. తత_నే రథభూోజేణ రథనేమిస్పనేన చ పూరయంతోదిశస్పర్వాః
ధనంజయ ముపొదవకొ, ౧౦. సూర్య వర్రా తతః పారం శీరాణాం నతపరర్ర
© . థి

ఆమ్‌, ఈ న్యముంచద్రా జేంద్ర, లఘ్యు స్త) మభిదర్శ్మయకా, ౧౧. తశైవాన్యే
మహేప్వాసా యే చ తస్యానురళూయినఏ ముముచుళ్ళరవర్హాణి ధనంజయ
వదధ్రైపుణః. ౧౨. సతాకా జ్యాముఖనిరు క కర్బహుభి స్పుబహూకా శ రాకా ) చిచ్చేద
పాండ వో రాజం సే భామా న్వపతం స్ట సదా. ౧౩. కేతుధరా తు తేజస్వీ త సె
వావరజో యువా యుయుధే భ్యాతురర్థాయ పాండ వేన యకశస్వినా, ౧౮. తమా
పతేంతం సంపే సత్య కేతుధ రాణ వమూా+వా వే, అభృఘ్నన్నిశ్నితెర్చానై ర్చీభత్సుః పర
ఏఠరపహో. ౧౫, కేతుధర రృణ్యభివాతే ధృతవర్శా మహారథః, ర ఖేనాళు సముత్పత్యళ రె
ర్లిషు షుమవాకిరత్‌ , ౧౬, . తస్య తాం లఘు తామిక్య తుతోపాతీవ వీర్య వాళ్ళా,
గుడా కేళో మహాతేజా బాలస్య ధృతవర్శ్మణ% ౧౭. నసందథానం దదృశే నాదదానం
చ తం తదా, కిరంత మేవ సశ రాకా దదృశే పాక శాసనికి ౧౮సతుతం పూజ
యామాస ధృతవ గాణమావావేే మనసా సముహూర్థం వై రణే సమభిహర్ష
యక్‌ .౧౯. తం పన్నగమివ ప్రద్ధం కురువీరః స్మయన్నివ, వ్రీతిపూర్వం మహా బాహు,
ప్రాతైర్న వ్యృపరోపయత్‌ భ్‌ స తథా రశ్య్యమాణో వై పాశ్టేనామితే తేజసా,
ధ్యతవర్థా శరం దీవం ముమోచ విజయ తదా. ౨౧. స తేన విజయ న్తూర్లమా
సీద్విద్ధః కలే భృశమ్హ్‌ ముమోచ గాందడివం మోహాత్తత్సపాతాథ భూతళే,
౨౨. ధనువః పతత_స్పస్య సవ్య సాచిక రాద్విభో, బభూవ సదృశం రూపం శ్‌ కృణచా
పస్వ్య భారత, ౨౩౫, తస్పిన్నివతితే దివ్యే మహాధనపీ. పార్థివ జహోస సస్వనం షోసం
ధృతవరామహోవావే, ౨౮౪. తతో వ ల పమృజ్య రుధిరం కరాత్‌.
జారీ 0౧ 3 ‘yy క్‌
ధనురాద_త్త తద్దివ్యం ళరననైర్వవర్ష చ, ౨౫, తతో హలహలాశప్లో దివస్పృగభ
వశ్తద్యా నానావిధానాం భూతానాం తీత్కీ_రాణి పృశంసతామ్‌, ౨౬. తతస్పం.
ప్రే త్య సంకుఏద్ధం కాలాంతకయ మోపమమ్స్మ్‌ జిష్షుం త్రొగ్రరకా యోధాః పరీ తా;

౭౫.] ఆశ్వ మేధికపర(ణి, పంచస ప్ర తిత మోఒధ్యాయః, 1238

పర్యవారయకా, ౨౭. అభిసృత్య పరిప్పార్ధం తత స్టే స్ప ధృతవక్మణః, పరివవ్రుర్దుడా
శీశం తత్రాకు రథ ్టరరందియక, 2౮. తతో యోధా జఘానాళు తేషాం సదళ
చాప్ట్రచ, ప హాం దృవజ్ర వ వతీమైరాయనై నై రృహుభిళ్ళరై 35౨౯, తాక్ససంప వభగ్నాళ్‌
సం ప్రేత్య త్య్వరమాణో న 1 శరై రాశీవిపాకానైర్టఘాన స్వనవద్ధన౯ 30,
తేభిన్నమననస సన్సర్వే తేగర్త రకమహారథా! నశో౬భిదుద్రువూ రాజక ధనంజయ
. శరార్షి తాః. 3౧. తమూచుః పురుషవ్యాఘి సంశ ప్రకసిషూదనమ్‌, తవాస్మకింక
రాస్సర్వే సర్వే వై వళగాస్తవ, ౩ ౨, ఆజ్ఞాపయన్వ నః పార్థ ప్రస్వాళ్‌ ప్రేష్యా
నవస్థితా౯, కరిప్యామః ప్రియం సరం తవ కొరవనందన, 33, ఏతదాజ్ఞాయ వచనం
స ర్యాంప్తాన బృ బవ్‌ త్తదా, జీవితం రక్షత నృపా శాసనం ప పృతిగృహ్య కామ్‌. ౩,
ఇతి ర అనుగీ తాపర్యణి, చతుస్స పతిత మో2_ధ్యా యః,
, కిరి వజ ద _శ్రయుద్ధమ్‌. ఈ '
వ శంపోయ నఉ వ చ; స్రైద్ట్యోతి షమథా భ్యేత్యవ్య చరత్సవా యో త్త తమః

భగద త్తాత్తజస్త ట్రే, నిరర్వయా రణకర్కుక $౧ స హయం పాండువుతృస్య వివయాం
తము పాగతమ్‌, we భరత శ్రేష్ట వజృదత్తోో మహీపతిః. ౨, సోఒభిని ర్యాయ
నగ రాదృగదల్తీ తసుతో నృపః, అక్యమాయాంతమున థ్య నగ రాభిముఖో యయా
3, తథాలక్ష్వు మ హోబ'హుః కురూణాన్భషభ స్తదా గాండీవం విశ్షిపం స్తూర్లం
సహసా saa ర తతోగాండివనిర్లు కైరిషుభిరోహీతో నృష్కు హా
యముత్సృృజ్యతుఎ వీర_స్తతః పార్టము ద్రవత్‌ . ౫. వున! ప్రవిశ్య నగరం దం
వ్‌ిన్య స నృపో త్తమి, ఆరుహ్యా నాగ పృవరం నిరయా యుద కాంకు యా, ౬,
పాండశేణాతపత్రేణ ధ్రియమా జేర మూర్ధని, దోధూయతా చామరేణ శేతే
న చ మహారథ!, ౭, తతః పార్గం సమాసాద్య పాండవానాం మవోరథమ్స్‌ ఆహ్వా
యామాస వీభత్సుం చాల్యానొహాచ్చ సంయుగే. ౮. సవారణం నగపృఖ్యం
పృభిన్న క రటాముఖమ్స్‌ ప్రే షయా మాస సంక్రుద్ధః శ్వ కాశం వతి పార్థివ, ౯.
విక్షరంతం మవోమేఘం వరవారణవారణమ్‌, కశౌొత్ర్రవత్క_ల్సితం సంఖ్యే వివశం
యుద్ధ దుర్భ్శదము, ౧౦. వృచోద్యమానస్స గజ_నైన రాజ్ఞా మహాబల, తదాంకు
ణన విబభా పుత్పతిప్యన్ని వాంబరమ్‌. ౧౧. తమాపతంతం సంప్రేత్షు కుద్ధో రాజ£ా
ధన-జయకి, భూూమిస్లో వారణగతం యోధమామాస భారత. ౧౨. వజదత్త
స్తతః క్రుద్ధో ముమోచాళు ధనంజయ్‌ తొ “మరానగ్ని సంకాకాకా కరర వేగి
తా pe అర్జున స్తానసంప్రాప్తా నాండీవవ వభవైః శరైః, ద్విధా త్రిధా చ
155

12834 .. శ్రీమవోభారలే, అనుగీతావర గణి [అధ్యా

చిచ్చేద ఖగమా౯ ఖగమెై స్తదా, ౧౪. సకా న్దృస్ట్యా తథా భిన్నాంస్తోమరా౯
భగద_త్తజ% ఇషూనసశాం స్త (రితః ప్రాపి-ణో త్పాండవం వ్రతి౧౫. తతోజఒర్జునస్తూ
ర్లతరం రుక కృపుంఖానజిహూగాళ౯ా, ప్రేషయామాస సంప్రుద్దో' భగదత్తాత్మ డం ప్ర తి,
౧౬ సకైరదో మప Me వ బృదల్తో' మహామృశ, భృశావాతః వషొతో
రాష్టం న త్రేనమజహోత్‌ స్ఫతీక ౧౭, తతేస్సవు నరుత్సృజ్య వారణ పృవరం రణే,
అవ్య గక ప్రేషయామాస జయార్థీ విజయం ప్రతి ౧౮.తసా బా గాం స్తతో జిస్షు
ర్ని యు కాళీవిషపోపమా౯, వ్రేషయామౌాస సంక్రుద్ధో జ్వలితకజ్యల నోపమా౯, ౧౯,
స లీ ర్వ్‌ద్దో మహానాగో విసవ౯ రుధిరం న గై రికా Sr
ష్‌ (సృవణం తణా. ౨౦,

8 వ అనుగీ తాపర్వణి, పంచస వ మో ధ్యాయకి,.'

ల

అరె వజృద తృప రాజయ$, ము.

వ శంపాయ సఉవాచ: ఏవం త్రీ రాత్ర మభ వ_భ్రద్యుద్ధం భరతర్షభ, అరు
నస్య నశేంద్రేణ వృత్తే కేవ శతక తో ౧. తతిశ్చతు స్థ దివసే వజ్ర దతో మహాబ
ల జవోస "సేస్వనం వోసం వాక్యం చేదమథాబ, జ క్‌: 2, అక్హునొష్టన తివస్వ న
మే జీవ౯ విమోక్యు నె, త్వాం నివాత్య కరిస్యుమి వితునోయం ధి 3.
త్వయా వృద్ధో మమవితా భగద త్త పితుఃసఖా,9త ఫో వృద్ధోవచాయి త్వత్‌ శీస్టుం
మామద్య చూధయ, ర ఇల్నే శ్రవముక్యా సంక్రుద్ధో వ జదత్తో న రోధికష మ్రేమ
యామాస కౌరవ్య వారణం పాండవం పతి, సీ వే మ్యమాణో నాగందో

(గ | (WU
వజృద స్తేన ధీమతా, ఉత్పతివ్యన్ని వా కాశ మభిదుద్రావ పాండవమ్‌, ౬, అగ్రహ
ససుము స్తేన నీకెదేణ సనాగరాట్‌, సమెక్షుత గుడా శేశం వలం సీలమివాంబుదః.

స లేన అ గాజా మేఘువద్వినదన్గుహుకి ముఖాడంబర సంహ్రోడై రభ్య
దృవత ఫాల్లునమ్‌. ౮. సనృత్యన్నివ నా గంద్రో వజ్రద త్తవ, చోదితః, ఆససాద
ద్రుతం రాజక కొరవాణాం మవాోరథమ్‌. ౯, తమాయాంత మథా లత్ష్యు వజ్రద
'త్తస్య వారణమ్‌, గాండీవమా శి త్య బలీ నవ్యకంపతే కతువో. ౧౧. చుకోధ బల
ఆ Uy Uy U
వచ్చావి పొండవ స్తస్య భూపతే, కార్యవిఘ్న మనుస్ఫృత్య పూర్వ వైరం చ భారత,
౧౧. తతస్తం వారణం ప్రద్ధః శరజూ లేన పాండవినివారయూమాస తదావే లేవమక
రాలతుమ్‌. ౧౨స నాగ ప్రవర శ్నీ)మానర్జునేన నివారితి, తస్థౌ కై ర్యిభిన్నాంగః
మహ లలితో యథా, ౧౩. నివారితం గజం దృప్ర్యా భోగద త్త తసుతో నృప,
. ధరర
ఉక్ససర్ణశి తా౯- బాణా నష్టనం కొ ధమరార్భీతః. ౧౮౪ అర్జునస్తు మహో బాహూుళ్ళ రెరరిని

2 8.) ఆళ్వ మేధికపర్వణి, స్వవ్తస_ప్టతిత మో ఒధా్థయ! 1285

అలాల!

ఫఘాతిభిృవార యా మాస తాకా బాణాం స్తదద్భుతమివాభవత్‌ . ౧౫.తతపునర భిక్రు, ద్గో
రా జాప్రాష్టోలీపాధిప పై, పే షవయావూాసరాబేం ద్రం బల వక్సర్వతో పమమ్‌, ౧౬. టన!
పతంతం సం ప్రేత్య బలవ త్పాక ౪ సనిః, పరో ప్రాహీ ణా ద్వార ణం
పతిః ౧౭. స తేన వారణో రాజా మర స్వభివతో భృశమ్‌ పపాత సహాసా
భూమా వజరుగ్గ ఇవాచలః ౧౮. సపతకా శుళుభే నాగో ధినంజయళరాహతః,
చిళన్నివ మహాశేలో మహీం వజ వ వీడితః, ౧౯ తసి సిన్నిపతితే నాగ వజుద
త్రస్య పాండవః ,తన్న భేతవ్యమి తో గదా తతో భూమిగకం నృప, ౨౦. అట్రపేద్ధి
మవో తేడా! తం మాం యుధథిఫ్టి5 8, రాజాన సే న హంతన్యా భ నంజ యు న
చన, ౨౧, భర్య మేతన్న రవ్యాను భవత్యేతావతా" కృతేన, యోథాకళ్సావి న
హంతవ్యా ధనంజయ రణే త్వయా. ౨.౨. వక్ష వ్యా శ్చావీ రాజానః సర్వే సవా
సుహృజ్ఞనై?, యు ధిష్టీర స్యాశ్వ మేధో భ వద్భిర నుభరాయ తామ్‌, ౨౩, ఇతి భాతృ
వచళ్ళు)త్యా న వాన్ని శ్యాం నరాధిప, ఉత్తిష్థ న భయంతేఒ స్తీ స్వ స్రిమాళా
గ్‌ వా 2౪, ఆగ చ్చేథా మవాోరాజ పరాం చె త్రీముపస్థితామ్‌, యదా
క్వ మేధో భవితా ధర్మరాజస్య ధీమతః, ౨౫. వవ ముకస్స రాజా తు భగదత్తా
త్త జస్తదా, తళేతే, సవా బ్రవీద్యాక్యం పాండ వేనా భినిర్దితేః, 2౬ a
ఇతి ఆశ మేధిక పర్వాంకతర్షత అనుగీ తాప. గణి, వట్‌ స పతిత మోఒధ్యాయః. .. శో
-శప్రు(ర్రె అశ్వానుసారః, be
వెశంపాయనడ వాచః సెంధవె శాం తత స్తస్య కిరీటినక, వాత
“జేచైర హారాజ హతానాం చ శ తరవి. ౧. కట ముపశ్రుత్య విషయం శ్వేత
a. ఎ_ ac) ల
వాహనమ్‌, ప్రృత్యుద్భయుర మృహ్యంతో "రాజు" న; పాండవర్ష భమ్‌. రొ అశ్వం చ
తం పరామృశ్య విషయాంతే విపోపమాక్క నభయం చక్రిరే పార్ధాద్భీమనేనాద
నంతరాత్‌. 3, తే విదూ రాద్ధనుప్పాణిం యజ్జీ యస్య హాయస్య చ బీభత్సుం
పృత్యపద్యంత పదాతినమవసితమ్‌, ర. తత సే తం నువోవీ ర్యా రాజానః వర్గ
లీ (థి స వటి p ఫో
వారయకొ జిగీషంతో నర వ్యాఘ్రం పూర్వం వ్‌నిక్సృ తా యుధి, ౫. తే నామా
నృవీ గోత్రాణి కర్గాణి వివిధాని చ, కీ రయంత స్తదా పార్థం ప ౬
శ్రే కిరంతళ్ళరవాకా౯ వారణ ప్రతివారణాకా, రణే జయమభీప్పంతః కొంతే
యం పర్యవారయ౯, ౭, తే సమీక్ష్య చ తం కృవ్ణము గక రాణమావా వే,సక్వే
యుధిప్టి. రే పీరా రథస్థా_స్తం పదాతినమ్‌. ౮. తే తనూజఘ్న రే వీరం నివాతకవ
ఛాంతకమ్మ్‌ సంశ_వ్లకనిహంతారం హంతారం సెంధవస్య చ, ౯ తతో రథసనా

1236 శ్రీమవో భారతే, అనుగీ తాపర్వణీ (అధ్యా.

జ్‌ ప “<2 ః | bs జర
నే, హయానామయుతేన చ, కోష్టకికృత్య బీభత్సుం ప్రహృప్టమనసోఒభ వళ.
౧౦. తు సృరంతో వధం వీరాః సింధురాజస్య ఇవాపహావే, జయ ద థస్య కారవ్య
జో వ ఆగక ౬ స ధీ
సమధ "రే సవ్య సాచినా, ౧౧. తతః పర్హన్య వత్స రే శరవ్భ్యు.ర వా సృృజ, “తెణీర్ల ళ్ళు
శుభే పార్థో రవిశ్తేఘాంతలే యథా, ౧౨. సళ రైస్స్పమవచ్భన్న శ్చకా శే పాండ
వర్ష భశ పంజరాంతరసంచారీ శకుంత ఇవ భారత, ౧౩. తతో హాహోకృతం సర్వం
రీ క: అ న ర్స్‌ అద స “+t
కొంతేయే శర వీడి లే తెలోక్య మవసద్రాజకా రవిరానచ్చ నిష్ప్రభః: ౧ఈ.తత వవౌ
మవారాజ మారుతో రోమహర్ష ణః, రాహుర గృ సదాదిక్యం యుగపతోమ మేవ
చ. ౧౫, ఉల్కాళ్చ జఘ్నీ”రే సూర్యం వ్యకీర్యంత సమంతగ;ః, వవథు శ్చాభవద్రాజక
వేలాసర్య మహాగిశేకి ౧౬. ముముచుళ్ళా ససమత్యుప్త్వందుఃఖళోక సమన్ని'తాకస ప్ప
రయో జాతభయా సథా దేవర్భ్గయో2వపిచ,.౧౭, తతః ఖాత్తు వినిర్భిద్య మండలం
శనినోఒపతత్‌ , విపరీతాదిశ కాపి సరా భూమాకులా స్తథా. ౧౮. రాసభారుణసం
కాశా ధనుష్న ంతస్సవిద్యుతః, ఆవృత్య గగనం మేఘా ముముచు రాంసళ్‌ణితమ్‌.
౧౯. వఏవమానిత్తదా ఏరే ళరవళ్షేణ సంవృత్కే ఫాబ్దునే భరత శ్రే ప తదద్భుతమి
వాభవత్‌, ౨౦ తస్య లేనావర్‌ర్త స్య శరజాలేన సర్యశక, మోవహాక్సపాత గాండీ
వమావాపం చ కరాదవి, ౨౧. తస్మిన్యహమనుప్రాప్వే శరజాలం మవాత్తదా,
సైంధవా ముముచు స్తూర్గ్లం గతస తే మహార ఖే. _9_౨, తతో మోహసమాపన్నం
జ్ఞాత్వా పార్థం దివౌకసః సర్వే విత్ర_స్తమనస_స్తస్య శాంతికృతోఒ భవకా ౨౩
తతో జేవర్షయస్సశ్వే తథాస ప్తర్షయోఒపి చ బహ్మ్గయశ్చ విజయం జేపుః
పార్గస్య ధీమతః. ౨౮. తతః ప్రదీవిలే దేవైఃపార్టిలేజసి పార్ధీవ, తస్థా వచలవద్దీ మాకా
సంగ్రామే పరమా _స్ట్రవిత్‌ . ౨౫, విచకర్ష ధనుర్దివ్భం తతః కౌరవనందన, యం త్ర,
న్యేవేహళ బ్రోఒభూ నృ హోం స్తస్య పునః పునః, _౨౬. తతస్సశరవర్దాణి పృత్యమిత్రా౯
ఎప్రరతివ్రభుఖవవర్శ ధనుషా పార్థో వర్హాణివ ఫురందరః..౨౭తత స్తే సైంధవా యోథాః
సర్వ వవ సరాజకాః నాదృశ్యంత శనైః క్రీర్ణాః శలభెరివ పాదపాఃణ .౨౮. తస్య
సుద ష శ రి
శ బన విత్రేసు మ వీదుద్దునుః, ముముచుళ్చాళు ళో కారా కుళుచు
వాపీ వై ంధవా;ః, DF, తాంస్తు సర్వాన్నర వ్యాఘ్ర ఒసి ౦ధ వాల్‌ వ్యచరద్బలీ,
అలాతచ క్ర వద్రాజక్‌ శరజాలై స్పమార్చయత్‌ , ౨6; తదింద్ర జాల ప్రతిమం బాణ
వ Zu అర్య = శ ల దం
జాలమమి తృహ వ్యసృజద్దివుసర్వాసు మ ౫౮ ౦ధ్ర, ర్తివ వజ్రభృతీ , 3 ౧.మేఘజాల
ళా “3 «2 ఒగ
నిభం మైన్యం విదార్య శరవృష్టిభి, విబభౌ కారవ'శే ప శరదీవ దివాకరః, 3౨.
ఇతి ఆశ్వ మేధిక పర్యాంతర్లత అనుగీతాపర్వణి స్పప్త్పస పతిత మోఒథ్యాయ :,

౭౮] ఆళ్వ మేధికపర్వణ్కి అప్టస_ప్పతీత్ర మోఒధ్యాయః, 1287

ఇకపై ్రి వైంధవవరాజయః అయా

వ శంపాయనణివాచ;ాతతో గాండీవభృుచూలో యుదాయ సమువ

= ఛి ధ్‌
స్థితః, విబభా యుధి దుర్ధర్షో పీమవానచతో యథా? ౧, శేత సే సెంధవాః
యోఛాః పున రేవవృపస్టి తాః, వ్యముంచంతస్సుసంర భ్రాః శరవర్షాణి భారత.౨. తాకా
వృహాస్య మహాబాహుః పునకేవవ్యవస్టిశా'క్కా తతః ప్రోవాచ కౌంతేయో ముమూ+
టి థి Wy
రూ న్య యా గిరా. 3, యుధ్యధ్వ పరమా శ క్యా యకతధ్యం చ జయ మమ,
కురుధ్వం సర్వ కార్యాణి మహదవో్య భయమాగతమ్‌. ౪. ఏవ యోత్సా్యమి
సర్వాంస్తు నివార్వ్య నరవాగురామ్‌, తిష్టధ్వం యుద్ధమనసో దర్పం శమయితాస్సీ
వ.౫.ఏతావదుక్వా కొరవి రోపాద్రాండీవభృ్ళ త్తదా, తతోఒథ వచనం సృత్యా
భాతర పస్య భాగత.౬, న హంతవ్యా రణే తాత శ్ర త్రియా విజగీవవ్క జేత
వ్యా శ్చేతి యతో క కం ధర రాజ్ఞా మవోత్త నాలి, ల స తదా
ఫాల్లునః .వురువర్ష భః, ఇత్యుకైది హం రశేంద్రేణ న హంతవ్యానరా ఇతి,.౮ కథం

ఎక్‌
తన్నమృ చేదం స్యాద్ధర్య రాజవచళ్ళుభ మ్‌, న 'హశ్యీరంక్న ప్న రా కట
కృతా భవేత్‌, ౯ ఇతి సంచిత్య స తదా ఫాల్లునః పురుపర్ష భః ప్రోవాచ వాక్యం
§ = న శ : చ్‌

ధర్మజ్ఞ సెంధవాక్‌ యుద్ధదుర్మ దా౯ ౧౦ నై, యో వదామి యుషాకంన హింసే

9 oy జర ల ద్ర టో కేం
య మవస్థితా౯, యశ్చ వత్యుతి సంగ్రామే తవాస్మతి వరాజికక ౧౧. ఏతచ్చుత్వా
వచో మహ్యం కురుధ్వం హీతమాత్మన్కి తతొ ఒన్యథా కృచ్చగతా భవిమ్యథ
మయార్తి తాః. ౧.౨. ఏవ ముక్త్యా కు తా౯ విరాలా యుయుఖే కురుపషుంగవ్య
అద్దనోజతీవ సంకు ద్ధః సరస క కలక ౧౩, శతం శతసహాస్రాణి శరాణాం

నతపరష్గణామ్‌, ముముచ్వుస్పైంధవా రాజంస్తదా గొండివధిన్వని, ౧౮౪౮. శరానావ
తతః న్రూరానాశీవి పవిపోపమాళ, చిచ్చేద నిశి కెర్బాణై రంత రాస ధనంజయః, ౧౫,
భిత్వాచ తానాళు చెవ కంక పల్రా'౯ శిలాశితాక్కా ఏకైక మేపాం సమళే బిభ్లేద
నిశి రైళ్ళరై! ౧౬, తతః వ్రానాంశ్చ శ్చ పున లేవ ధనంజయహ్‌, జయ ద్రథం
హతం సృత్వా చికీవుః సైం ధవా నృపాః ౧౭. కేపాంకరీటీ సంకల్పం మోఘం
చ నే మహాబల నర్వాంస్తానంత రా ఫత్వా తదా చుక్రొళ పాండవ, ౧౮, తిర్రై
ప తేపాం యూభానాం జయ గృ్భద్దినామ్‌, శిరొంసి పాతయామాస భలె

రా

స్పన్నతపర్వభిః ౧౯ 'తేపాం సృదృవతాం చాపి ఫునశేవాభిధావతామ్‌,
నివర్తతాం చ శబ్బో౭భూత్పూర్డ న్యేవ మహెరాదధేః, ౨౦, తే నధ్యమానాస్తు

1938 శ్రీమవోభార లే అనుగీ తాపర్యణి [అధ్యా.

తదా పాన్టేనామితలేజసాా యథా ప్రాణం యథోత్సాహం యోధయామాసు
రర్గునమ్‌. _౨౧. తత_పే ఫాల్దునేనాజౌ శరెస్పన్నతపర్వఖభిః, కృతా విసంజ్ఞా
భూయిష్టాః శాంతవాహన మె నికాః, _౨_౫౩. తాంస్తు సర్వా౯ పర్ణానా౯్‌ విదిత్వా
ధృత రాప్ట్రజా, దుక్శలా బాలమాదాయ నపారం వృయయాం తదా. _౨౩, సుర
థస్య సుతం వీళం రఛేనాథాగమ త్తదా, శాంత్యర్గం సర్య యో ధానామభ రగ చృత
పాండవమ్‌. ౨౮, సా ధనంజయ మా సాద్య రురో దా_ర్హస్వరంత ద్యాధ నంజ యో2వీ
తాం దృష్ట్వా ధనుర్విసస్ఫ జే వభుః ౨౫, సముత్సృృబ్య ధనుః పొర్టో విధివద
గినీం తద్యా ప్రాహ కింకరనాణీతి సాన తం ప్రత్యువాచ హ, ౨౬, వష తే భరత
జ వీ, 0; న్‌ ~ “ననగ అధ అధ
శ్రీవ సృస్నియస్యాత్మజశ్శ్ళిళుః, అభివాదయ తే వార తం పశ పురుషర్షభ, ఉని ౭,
ఇత్యు క స్టస్య పితరం స పప్రచ్భార్జునస్తదా క్వాసావితి తతో రాజకా దుళ్ళలా
వాక్యమబ్రవీత్‌ , _౨౮.వీళృశో కాభిసంతప్తో విపాదార్లోఒస్య వై విత్శాపంచత్వమగ
మద్వీరో యథా తన్నే నిశామయ. ౨౯ స పూర్వం వీతరం శ్రుత్వా హతం
యుగే త్వయాఒనఫఘ, త్వామాగళం చ సంశ్రుత్య యుద్ధాయ హయసారిణమ్‌.
30. వీతుళ్చ మృత్యుదుఃఖారో జహా త్చాొాణా౯ా ధనంజయ, ప్రాపో వీభత్సురి క్యేవ
నామ శ్ర్రుతెక్లవ లేఒనఘ. ౩3౧, విపాదా_ర్హః పపాతోర్వ్యాం మమారచ మమా
తృజఖ తం దృష్ట్వా పతితం తత్ర తతె_స్యాత్త జం ప్రభో, ౩౨, గృహీత్వా సమను
ప్రాప్తా త్వామద్య శర గైపిణ్య ఇత్యుక్త్వా రస్వరం సొతు ముమోచ ధృత రాష్ట్రజా,
ణి లగ ప అ ras A An And
33, దీనాదినం స్థితం వర కప 2, స్వనారం సమవేక్షుస్య స
యూత్తేజ మేవ చ. 3౪5, కర్తుమర్హసి ధర్మజ్ఞ దయాం కురు కలోద్వహ, విస్యృత్యే
కురురాజానం తంచ మందం జయ ద్రథమ్‌. 3౫. అభీమన్యోర్యథా జాతః పరీక్ష
త్పరపీరహా, తథాయం సుకథాజ్లాతో మమ పొగ మహాభుజః, 3౬, తమా
జాయ నర వ్యాఘ,) సంప్రాష్తాన్ని తవాంతిమ్‌, శనూర్థం సర్వ యోధానాంశృణు
చేదం వచో మమ, 3౭. అగతోఒయం మహాహెోో తస్య మందస్య పుత్రకః,
వ లో అల ఖో ® ళా ఆధ జ జో

ప, నాదమస్య బాలస్య తస్తాలత్త రం కర్తుమర్హసి, 3౮, ఏష వనాద్య న్‌రసా పక
మార్థమరిందమ, యాచలే త్యాం మహాబాహెరా శమం గచ్చ ధనంజయ, 3౯,
బాలస్య హతబంధోశ్చ పార్ట కించిదజానతః, ప్రసాదం కురు ధర జ్ఞ మా మన్యు
వళ మన్వగా!ః రం. తమనార్యం నృళంసం చ విస్త ఫ త్యౌస్య వీతామహమ్‌్స్‌ అగ

జ ®
స్కా రిణమత్యర్థం ప్రసాదం కర్తమర్హనీ. ౪౧, ఏవం బ్రువంత్యాం కరుణం దుళ్ళ
లాయాం ధనంజయః, సంస్త ఫోన చేవగాంధారీం ధృత రాష్ట్రం చ సార్టినమ్‌, ర,

౭౯.] ఆశ్వమే ఫికపర్వణి, ఏకే నాశీతితమోఒధ్యాయః, 12839

ఉవాచ దూిఖకోకార్తః క త్రధర్శం వ్యగరయక్కా యత్కృతే బాంధవాః సర్వే
మయా సీతా యమయకుయమ్‌, ౪౩. ఇత్ఫుకాష బహు సాంత్యాది ప్రసొదమకరో
జయకి పరిష్వజ్య చ తాం ప్రీతో విససర గృవో౯ పతి. రర, దుక్శలా వావి
ద్‌ Gy జ ఈ Uy
తాక యోభా౯ నినార్య మహతో రణాత్‌, సంపూజ్య పార్థం వృయయాా
గృహోనేవ శుభాననా. ర. వవం నిర్జిత్య తా౯ వీరాక్‌ నె నైంధహీల స ధనం
జయః, అన్వధావతే థానంతం తం హయం కామచారిణమ్‌. ల తతో మృగము
వాకాశే యథా దేవః వినాకొధ్ఫత్‌, ససార తం తథా వీరో విధివద్యజ్ఞ యం
హయహ్‌. ర౭, సచ వాజీ యశేష్టేన తాంస్తా౯ బేశ ౯ యథా కృమమ్‌,ప్‌ చచార
యథాకామం క్రగ రృపార్ధ స్య వర్ధయక. రూ, శ మేణ స హయ _స్ట వం విచ5కళా
పురుషర భ, మణిపూరపతే క్లేశ ముపాయాల్సవా పాండవః, రగ, అ
ఇతి హస స | అనగీతాపర్వణి, అప్రస gegen
' ఇహర్రి అర్జున చతాజయ$, ౨౮౫
వె శంపాయనఉివాచ; --క్రత్వా తు నృపత్‌ః ప్రాప్తం వికరం భవత
న నిర్భయాా వినయేనాథ బహాణార్యపురస్పనః oo మణిపూ రేశ్వరం త్రేవముపా
యాతం ధనంజయః, నాభ్యనందత్స మేఛావఏ తు త్రధర్మమనుసర౯. ౨,
ఉవాచ చస ధరాతా సమన్యుః ఫాల్టునస్తదా, ప కి యేయం న తేయుకా
= = ర ౫ Wy ద
బహి స్త్వం తతధరతం, 3, సంర క్ష్యమా౫ణం తునగం యాధిషి రముపాగతమ్‌
జ (YJ నా © శ్రీ
యజ్జి యం విషయాం తే మాం నా యోల్సీః కన్ను పుత్రక, ర, ధికాషమస్తు సును
ర్బు్దే తు త్రేధర్మబహీ ష్కృృశెమ్‌, యో మాం వ న సంప్రాప్పం సామ్మ్నైవ
జ వి శే ఇ 5
స్రతరిగృహథాః.౫. న తయో పురు పార్థో హీ కశ్చిద్తహ జీవతా య స్ప (9 స్రీ
వద్య థాప్రాపవ్తం మాం సామ్నా టట కాక ౬ యద్య్యహం న్వ_స్తశ త్రృుస్వా
అధ అ న గ
మూగ చేయం సుదుర తే, ప్రక్రియేయం భ వేద్యుక్తా తావత్తవ నరాధమ, ౭.త మీ
వముక్తం భర్తా) తు విది త్వా పన్నగాత్మజూ, అమృవ్యమాణా ఛితో్వోర్వీములూవీ
కముపాగమత్‌ , ౮. సా దదర్శ తతః పుత్రం విమృళ్యంతమధోముఖమ్‌, స.
మాన మసకృత్సిత్రా యుద్ధాస్టినా ప్రభో. ౯. తతస్సా చారుసర్వా ఏంగీ సముపేతో స్ట్‌
. గాత్మ జ్‌ ఉలూకీప్రావావ క అ రం ధర్మ వీశారచా, ౧౦. ల నిభో
భధ త్యం మాతరం వన్నగాత్త జూమ్‌, , కురువ్వ వచనంఛుతృధర స్తే భవితా పరః౧౧,
యుద షె (నంకరుశే షం ఏ వితరం యుదదుర దమ్‌, ప. దువ హితే వీతో భవిష్య
ధి Ca (JO @ “ళీ లీ
నా me రి : ద్‌ v8 Af
తిన సంశయ! ౧_౨ న. దుర్యర్శిత రాజా సమాత్రా wae మనశ్చీ

1240 శ్రీమవోభార తే, అనుగీ తాపర్వణి [అధ్యా,

క్రే మహాలేజా యుద్రాయ భరతర్షభ. ౧౩. సన్నహ్యా కాంచనం వర్శ శిరస్తాణం
వా, 0౫ జాలీ అణాల
చ భానుమత్‌ , తూణీరశతసంబాధమారురోవా రథో త్తమమ్‌. ౧౪. సరో్యోపకరణో
పీతం యుకృమక్వర్మనోజవె 5, సచక్టోపస్క_రం శ్రీమా౯ హేమభాండ పరిష్క్యూ
పర | 3 9 కై ఆ Sg క్ష
తమ్‌. ౧౫ ప మార్చితముచ్చిత్య ధర్టిజం య హిరణ్య యమ్‌, సరా లం
వో | క్‌ ః Na న్‌ ప
ముద్దిశ్య సరాజూ బభు)వాహన3.౧౬. తత” ఒ భ్యేత్య హయంవీరో యజ్ఞ యం పార్థ
రత్నీశమ్‌, గాహయామాస పురుమైర్హ యశిమైవిళార దై; ౧౭. గృహీకం వాజినం
రీ న (౫ 0 5 స నహ టో వ
దృష్ట్వా ప్రీతాత్ళా స ధనంజయ్య వుత్రం రథస్థం భూముష్టస్పన్యవారయదడాహ వే
౧౮.స త్ర రాజా తం వీరం శరసంఘిరనేకశ ౪, అరయామాన నిశి తె రాశీవిషవి
0 ణి నూ
పోపమైః. ౧౯. త యోస్సమభ వద్యుద్ధం పితుః పుత్రస్య బాతులమ్‌, చేవాసురరణ
ఆఅ ~ a రీ a ప 6 ష్‌ టో వ్‌ y అద
ప్రృఖ్యముభ యొ 8 వ్రీయమా +*యోః, ౨౦. గిరీశ నం వవివ్యాథ శ లేణానతపర్వ
గ్రా జస్రు దేశ నర వ్యాఘం నల్‌ బభ్ఫువాహనః, ౨౧. నోఒభ్యగాత్సహ
పుంఖేన వల్శీక్‌ మివ పన్నగ, వినిర్భిద్య చ కౌంతేయం వృవివేశ వ హీత మ్‌, ౨_౨
న గాఢ వేదనో ధిమానాలంబ్య ధనురు త్తీమమ్స్‌ దివ్యం తేజస్సమావిశ్య పమాతే ద్రవ
సోఒభవత్‌ . ౨౩. ససంజ్ఞాముపల భ్యాథ వశస్య వురువర్గ్షభకి వుత్రం ళక్రాత జో
వాక్యమిదనూహ మహ” ద్యుతిః, ౨౮, సాధు సాధు మహాబాహో వత్స చిత్రాం
ట్య ర్‌ 9
గదాతృజ సదృశం కర్మ తే దృష్ట్వా వ్రీతిమానస్మి పుత్రక, ౨౫. విముంచామ్యే
a వము (
వ తే బాణా౯ పుత్ర, యుద్ద స్టిరో భవ, ఇ త్యేవముక్వా నార్మావైరభ్యవర్ష దమి
తహ. .౨౬. తాల సగాండివనిరు కాలా వజాళనిసమప భాకొా నారాచానచిన
ల జారీ శాలి లో ల I)
i లో ష్‌ ఆ ్ట్‌ ౧ =
ద్రాజా భ ల్లైస్సర్వాం (శ్రీధా ద్విధా, ౨౭, తస్య తభ సం? నిజం "బామ
పరి మృృతమ్‌, సువర్ష తాల ప్రతిమం ము కేణాపాహార ద్రథాతీ , 2౮ హయాం
వ్చాస్య మహాకాయా౯ మహావెగానరిందమ్కు చకార రాజన్నిర్డీ వాళ ప్రహసన్నివ
పాండవః, _౨౯. సర థ్రాద వతీర్యాథ రాజా పరమళోపన%, పదాతిః పితరం
కు ద్దో యోధయామాస పాండవమ్‌. 3౧. సంవ్రీయమాణ! పార్గానామృషభకి
WU - WU థి ॥
పుత్రవికృమాం . అత్యర్థం వీడయా- మాస పుత్రం వజ,ధ రాల్త జ 3౧౦
సమన్యమానో విముఖం వితరం బభు)వాహన$ః, శ రై రాశీవిపా కా, వునరేవార్ద -
యద్బలీ, ౩.2, తతస్స బాల్యాత్పితరం వివ్యాథ హృది పత్తిణ్యా నిశితేన సువుం
ఖేన బలవద్బభుువావానః, 33, వివేశ పాండవం రాజ్‌ మర్మ భీ త్వాతిదుఃఖ
కృత్‌, స లేనాతిభృళం విద్ధః వు తేణ కురునందస. 35, మహీం జగామ మోహో
ర స్తతో రాజ౯ ధనంజయః, తసి న్నిపతితే ఏర కొరవాణాం ధురంధ శే. 3౫

౮౦.] ఆక మేధికపర్యణి, అశీతిత మోఒ౬ధ్యాయః 1241

సోవిమోహం జగామాథ తతశ్చి త్రాంగ దాసుత క, వ్యాయమ్య సంయుగే రాజా
దృష్ట్వా చ పితరం హతమ్‌. 3౬. పూర్వమేవ సబాణా ఘై ర్థాఢవిద్ధాఒర్జు నేనహూ,
పపాత సోఒపి ధరణిమాలింగ్య రణమూర్ధని. 3౭. భర్తారం నిహతం దృష్ట్వా
పుత్రం చ పతితం భువి చిత్రాంగడా పరిత్రస్తా ప్రవివేశ రణాజిరే. 3౮. కోక
సంత _స్పహృదయా రుదంతీ వేపతీ భృశమ్‌, మణిపూర పతేరా తా దదర్శ నివాతం
పతిమ్‌, 3౯౩ : wy ey Hy
ఇతి న తో వకోనాీకికమోజభ్యాయ!.

వ. 0 అర్జున ప్ర త్యుజ్జీవనమ్‌, ఈ

" వెకంపాయనడఉవా చ: —తతో బహుతరం భూరి విలప్య ముక
ముమోవా దూఃఖసంతేపా పపాత చ ముహీతి లే. ౧. పృతిలభ్య చ సా సంజ్ఞాం చేవి
దివ్య నఫుర ర్క ఉలూవీం పన్న గసు కాం దృస్థ్వుదం వాక్యమబ్రవీత్‌ .౨ ఉలూవీం
. పశ్య భరారం శయానం నిహతం రశ, త్యత్క్భృతలే మమ వుత్రేణ బాణేన సమితిం
జయమ్‌. 3. నను త్వమార్యధర జ్ఞా నను చాపి పతివ్ర తా య త్త (త్య లే టుం
పతితః పతి స్టే నిహతో రణే. ౮, కింతు సరాషవరాధో=.యం యది శేఒద్య ధనంజ
యమ్‌, క్షమస్వ యాచమాఃనా వె జీవయస ధనంజయమ్‌. ౫, నను త్వమాక్వే ధర్మ
జ్ఞతెలో క్యవిదితా శుభే, యద్లాతయిత్యా పుత్రేణ భరారం నానుకోచసి, ౬

౧... యు ఎ
నాహం శోఖవామి తనయం హతం పన్నగనుదిని వతివమేవ తు కోచామి యస్యా
తిథ్యమిదం కృతమ్‌. ౭, ఇత్యుక్యా సా తదా చేవీములూవీం పన్న గాత జూ మ్‌,
భర్తారమభిగ మ్యేదమిత్యు వా చ యశ స్విన్‌ ౮. ఉత్తిఫఘ్రకురుము'ఖ్యస్య వ్రీయము ఖ్యోఒ
సిమే వ్రియ, అయమశ్యో మహాభావళో మయా తే పరిమోవీతః, ౯, నను
త్వయా నామ విభో ధర రాజస్ష యజ్ఞియః, అయామకో ౬న స ర్హవ్యస్స శే షే
కిం మహీతలే. ౧౦. త్వయి ప్రాణా మమాయత్తాః కురూణాం కురునందన
స కసా త్పాణదోజఒ న్యే పాం న్ఫాణాకా సంత్య క్షవానసి, ౧౧. ఉలూవి సాధు.
పక్యేమ) పతిం నిపతితం భువి, పుత్రం చేమం సము కావ్యా ఘాతయిత్యా న
శోచదసి, ౧౨. కామం స్యవితు బాలో2=యం భూమౌ మృత్యువశం గతః,
లోహితావ్లో గుడా శేశో విజయః సాధు జీవతు. ౧౩. నాపరాధో౭ సి నుభ్లే
నరాణాం బహుభార్యతా, పృ పముచానాం భివత్యేమ మా లేఒభూద్భుద్ధిరీదృీ, ౧౪.
సఖ్యం చై చై తత్కృతం ధాత్రా Mr తు ) సఖ్యం రక సత్వం
సంగతమస్తు తే, ౧౫, వత్రేణ ఘాతేయి జేర మం పతిం యది న మేఒద్య ద,
156

1242 శ్రీమహాభార తే, అనుగీ తాపర్వణి [అధ్యా

జీవంతం దర్శయశ్యద్య పరిత్యమ్య్యూమి జీవితమ్‌, ౧౬. సాహం దుఃఖాన్వితా దేవి
పతివుత్రవినా కృతా, ఇహహైన ప్రాయమాశిప్యే పిక్షంత్యాన్తే న సంకయః,
ఆడ ఆ ఆర అలో మ్‌ దీ
౧౭, ఇత్యు కా పన్నగ సుతాం సపత్నీం మవైశత్రవాహినీ, గత; ప్రాయముపాననా
తూప్తీమాసీజ్ఞనా ధిప, ౧౮. వై శంపాయనఉవాచ:-తతో విలప్య విరతా భర్తుః
పాడా ప్రగ్భహ్యూ స్కా ఉపవిస్టాభవద్దీవా సోచ్బా సం వు త్ర మి చ్చీ. ౧౯,
తతస్పంజ్ఞాం వునర్లబ్ద్వా స రాజూ బభు్రవాహానః, మాతరం తామశథాలోక్ళ్ణ
రణభూమావథాబ వీర్‌. ౨౦, ఇతో దుఃఖతరం కిన్ను యనే, మాతా సుఖ
ధికా, భూమా ఏపికే వీరమనుశేతే మృగం పతీమ్‌, ౨౧. sets రణే=
రీణాం సర్వశత్ర్రుభృ తాం వరమ్‌, మయా వినిహతం సంఖ్యే ప్రేక్ష లే దుర్మరం బత,
౨_౨.అెహూ ఒస్యా హృదయం ేవ్యా దృఢం య న్నవిదీర్యతే, పూ్య్యూఢోరస్క-ం
మహ బాహుం ప్రేకంత్యా నిహాతం పతిమ్‌, _93. దుర్శ రం పురు పే. శ్చ న్రేహూ మన్యే
హ్యభ్యన్యనాగ తే యత నాహం న మే మాతా వివ వయుజ్యేత జీవితాత్‌ . ౨౮.
yy yy

వోవో ధిక్‌ కురువీరస్య సన్నావాం కాంచనం భువి, అపవిద్ధం హతన్యేహ మయా
వుతేణ వళ్య తా, ౨౫%, భోభో పక్యత మే వీరం వీతరం రానాతో భువి,
శయానం వీరశయునే మయా పుతేణ పాతితమ్‌. ౨౬. బ్రాహ్మణాః కురుముఖ్య స్య
యే ముకా హయసారిణః, కుర్వంతి కాంతి కామస్య రణే ఊక3రాఒయం మయా
హతః, ౨౭. వ్యాదిశంతు చ కిం విప్రాః ప్రాయశ్చి త్తమివోద్య మ్మే ఆనృశంసస్య
పస్య వితృహాంతూ రణా'జిరే. ౨౮ దుశ్చరా ద్వాదశ సమా హత్యా వీతర
మద్య వై వై; మమేవా సున్ఫళంసన్య సంవికస్యాస్య చర్భ్శణా. ౨౯. శిరఃకపాలే
సరవ యుంజతః వ మే, పాయళ్చి త్త తంహి నా స్త రన్యద్ధ త్వాద్య పీతరం

మమ. 3౩౦. పళ్య నాగో త్తమసుతే భర్తారం నిహతం మయా, కృతం ప్రియం
మయా లేఒద్య నిహత్య సమరేఒర్టునమ్‌, 3 ౧.సోఒహమద్య గమిష్యామి గతిం పితృ
నిచేవి తామ్‌, నశ కి్నోమ్యాతృ నా శానమహం ధథారయితుం శుభే. ౩౨౨ సా త్వం
మయి మృతే మాత స్తథా గాండీవధ న్వని, భవ వీతిమతీ చేప సత్యేనాక్తాన
మాలభే, 33, ఇత్యుక్త్వా స తతో రాజూ దుఃఖశోకసమావాతః, ఉపస్పృళ్ళ్య
మహారాజ దుఃఖాద్వచనమబ్రవీత్‌ . 36. శకృణ్యంతు సర్వభూతాని స్థావరాణి
చరాణి చ, త్వాం చ వమాతర్యథా సత్యం బ్రవీమి భుజగో త్త మే, 3౫.,యది నోత్తి
పతి జయః పితా" మే నరస తమక అస్మిన్నేవ రణోథేశే శోవయిప్యే క శేబరమ్‌.
3౬, న హీ మే పితరం వాత్యా సీమ్మృతిర్విద్య తే క్వచిత్‌ ,నరకం ప్రతివత్భా్య్యామి

౮6.] అశ్వ మేధిక పర్యణి అశీతీత మో౭_ధ్యాయః, 1248

ధువం గురువధార్షితః 32. వీరం హి త్ర త్రీయం వాత్వా గోళ లేన ప్రముచ్యతే,
వీతరం తు నిహతె రవం దుర్తభా నిమ్మతీరము, 3౮. వవ ఏకో మహాతేజాః
వంతును ర ధనంజయకపితా చ మమ ధర్హాత్తా తస్య మే నిష్మృతిః, కుతః3౯,
ఇ'క్యేవముక్తా్యా నృపతే ధనంజయసుతో నృపః, ఉపస్పృళ్యాభవత్తూర్షీం ప్రాయో
చీతో మభ+ళనుతిి. ఈం, వై శంపాయనడఉి వాచ: '—ాప్రాయోవవిష్ట్రే 5 నృపో మణి
పూ రేశ్వ గే తదా, వళ్ళోకి సమావిశ్చే సహమాశ్రా తు క ఉలూవీ చిం
తయావమాస తదా సంజీవనం మణీమ్‌్‌ న చోపాతిష్టత తదా పన్నగానాం పరాయ
ణమ్‌. ర౨. తం గృహీత్వా తు కౌరవ్య నాగరాజపలేస్సుతా, మనః వోదినీం
వాచం నైనికానా మథాబవీత్‌ . ర, ఉ_ల్రిష్ట మూ శుచః పుత్ర, నైవ జిస్షు సు సన
యాజితకి అజేయ; పురువెనేవ తథా దేవెస్పవాసవై:ః. ఈ5, మమా కు మో
హీనీ నొమ మామయైపా సంపదర్శితా, వీయార్తం పురుమేందస్య పితు స్తేద్య
యా Uy iy cD సి ౮ లి ఎ

యశ సనక రః, జిజ్ఞాసు క్రై సహ పుత్రస్య బలస్య తేద కౌరవ, సంగ్రామే యుధ్యతో
రాజన్నాగతః పరవీరహా, ర౬, తస్తాదసీ మయా పుత్ర యుద్ధాయ పరిచోదికేక
మా పాపమా*త్తనః పుత్ర శం కేశా హన వృభో ౮౭, బుషీ లేవ మహో
నాతా పురాణః శాశతోఒక్షురకి నైనం న్గకో హి స:గ్రామే జేతుం శకోఒపి పుత్రక,
ర౮, అయంతు మే మణిర్షి వృస్ప మానీతో విభాంవతే, మృ తా౯ మృత కా
పన్న గేంద్రా౯ యో జీవయతి నిశ్యచా. ౮౯ వవ మస్య్యోరసి త్యంచ స్తాపయస్వ
wy కై థి ఆ

వీతు; ప్రభో సంజీవితం తదా పార్థం స ల్వేం దప్రొసి పొండవమ్‌., ౫౦, ఇత్యు క్ర

ఒడ జ x9 x వో ఠి చ

శాన తస్యోరసి మణిం తదా, పార్గస్యామితే లేజాస్స వీతృన్నెహో
దపాపక్ళత్‌ . ౫౧. తసిన్న సే మణొ ఏరో జిష్షురుజ్జీవితః సృభుక్కి చిరసుప్త ఇవో
శె న్ఫుష్టలోహి హా తలోచనః, ౫. తముల్టితం మనో తానం లబ్దసంబజ్ఞం మనసి్వినమ్‌్‌
సమాత్య పితరం స్వస్థం వవంబే బభివాహానః, ౫3 ఉల్లి తే పురువవ్యా ఘు
పునర్లకీ వతి ప్ర భో, దివ్యాస్సుమునసః పుణ్యా వన్ఫవే, కు ౫౦౮, అనా
హతా sae వినేదున్తేో ఘనిస్స (నాకీ సాధుసాధ్ధితి చాకాశే బభూవ
సునమువోకా స్వనః, ౫, ఉన్దాయ చ మహా బాహుః పర్యాశ స్తో భనంజయకి బభ్యు
వాహనమాౌాలింగ్య సమాజిఘ్యతమూర్థని. ౫౬. దదర్శ చావిదూ రేఒస్య మాతరం
7 కోకకర్శితామ్‌, ఉలూప్యా సహ తిష్టంతీం తతో ఒపృ చృద్ధ నంజయః, ౫౭, కీమిదం
_ లక్ష్యతే సర్వం శోకవిస్యయహర్షవత్‌ , రణాజిరమమి త్రఘ్ను యది జానాసిశంస మే,
౫౮, జననీచ కిమర్థం తే రణభూమిముపాగ తౌ, నా గేంద్రదుసా తా చేయ మునూావీ

1244 శ్రీమహభారతే, స [అధ్యా,

కినిహాగతా, ౫౯, జానామ్యుహమిదం భం? తేష్టమా మద్య్వచనాత్కృృతమ్‌,
గా మాగమనే హేతువమువా మిచ్భామి వేదితుమ్‌. ౬౦, తమువాచ తథా పృష్టో
మణిపూరపతి స్తదా, వసాద్య నిరసా విద్వానులూవీ పృచ్చ ఏ తామియమ్‌, ౬౧
ఇతి ప. వర్వ్యాంతర్షత క es wa
అర్జునఉ వా చ;--కిమాగ మనకృత్యం శే కొరవ్యకులనండ్‌న్సి మణిపూర
పలేర్గాతుస్తక్రైవ చ రణాజిరే.౧, కచ్చిత్కు_.శల కామాసి రాజోఒన్య భుజగాత్త జే
మమ వా చపలాపాంగి కచ్చిత్త గం శుభమిచ్చసి, =, కచ్చిత్తే పృధులశోణి
నావియం వీయదర్శన్కే అకార మహామజానాదయం వా బభ్ఫువావానః, 3,
టం (UW యి ణా
క చ్చిన్ను రాజపుత్ర) తే సవత్నీ వైత్రవాహిన్కీ చిత్రాంగగా వరారోహా నాపరా
ధ్యతి కించన ఈ. తమువాచోరగపతలేర్దహూతా పహనన్నివు న మే త్వమపరా
ద్ధోఒసి నహి మే బభ్బువాహ నః. ౫, న జనిర్రీ తథా సేయం మమ యా పేేహ్య
వత్‌ సిత, శఈూంయ ఆం యద్వథా చేదంమయా సర్వం విచేస్టితమ్‌ ౬. న మే కోప
థి ఖీ టు
వ టా = 9 శ 1
స్పషయా కార్యః శిరసా త్వాం పృసాద య్‌, త్వత్సిగయార్థం హీ కారవృ కృతే
మేతన్మయా విభో. ౭, యతర్తచ్చ ణు మహఃాబాహెరా నిఖలేన ధనంజయ,
Moree య త్త గయా కాంతనవో నృపః, ౮. అధన్షేణ హతః హా
సెెసా నిష; తి కృత్యాన హి భీష స్తయా ప్‌ర యుధ్యమానో హీ పా
తిత;ః. ౯. శిఖండినా తు సంయుక సమాశిత్వ హత సయ్యా తస శాంతి
ముక్ళత్యా త్వం త్య జేధా యది జీవితమ్‌. ౧౦. కర్ఫణా తేన పాపేన పతేథా నిర
యేధు)వమ్‌, వపాతు విహితా శాంతిః పుత్రాద్యాం ప్రా ప్తవానసి, ౧౧. వసుభి ర్వ
సుధాపాల గంగయాచ మవోమశే,పురా హిశ్రుతమేత తే వసుభిః క థితంమయా.
౧౨. గంగాయా_స్తరమా శ్రీత్య హతే శాంతన వేనృష్క అఫ్లుత్య బేవావసవాః స మేత్యే
చ మహానదీమ్‌. ౧౩. ఇదమూచుర్వచో ఘోరం భాగీర థ్యామలేతదా, ఏవ శాం
తనవేో భీష్లో నిహత స్పవ్యసా చినా.౧౮. అయుధ్యమానస్సంగ్రామే సంసక్తొ౭. న్యేనభా
మిని తద నే నానువంగేణ వయమద్యధనంజయమ్‌, ౧౫. శాపేన యోజయా మేతి
తఖా_గస్టి్టతి చసాఒబ్రవీత్‌ , తదవాం వీతురావేద్య వ్రవిళ్య వ్యథితేం దియా ౧౬.
అభవం స చ తచ్చుత్వా విపాదమగమత్సరమ్‌, వితా తు మే వసూ౯ గత్వా
త్వద నే సవుయాచత. ౧౭. పునః పునః పసాదె ర లౌం సవన మిదముబువకా
@ CC ౬... అటి శో 9
సస ణప రోయువా, ౧౮. స రధ స
పుర్ర_స్తస్య మహాభాగ మణిపూ రేళ్వ వా, ౧౮. సవీనం రణ మధ్యస్థః శః

౮.౨) ఆశ్వ మేధిక పర్వణి, ద్వ సశీతిత మోఒధ్యాయః, 19245

పాతయితా భువి ఏవం కలే సనా గేం దము క్రశావో భవిష్యతి. ౧౯. గ చ్భేతి
వసుభిశ్చోళో మమ చేదం శశంససః తద్భు)త్వా త్వం మయా తెస్తా చ్భాపా
దసీ విమో+శ్షిత!. ౨౦. న హీితాషం దేవరాజో౭.పి సమశేషువ రాజయేత్‌ , అత్తా
పుత్రః _స్తభ్రగేస్తస్తాల్తే నేహాసి వరాజితః, ౨౧. న హీ దోపో మమ మతః కథం వా
మన్య నే విభో ఇ త్యేవముకో విజయః వ్రసన్నాత్తాఒబ్రవీదిదమ్‌. ౨౨, సర్వం మే
సుప్రియం దేవి య దేశతక్కృసవత్యసి, ఇత్యుక్త్వా సోఒబ్రప్‌క్సుత్రం మణిపూర
పతిం జయః. .౨౩. చిత్రాంగదాయా శ్చాణ్వం తాః కొరవ దుహితు సదా
యుధిష్టిర స్యాళ్వ మేధ! పరాం చైత్రం భవిష్యతి. ౨౮. తత్రాగ చ్చేస్చ్వవహామాత(ో
మాతృ భ్యాం సహితో నృప, ఇ కేవము కః పాళ్టైన స రాజూ బభ్రు) వావానః, ౨%,
ఉవాచ వికరం ధీమానిదమస్రావిలేక్షణ% ఉపయాస్యామి ధర్మజ్ఞ భవత శాసనా
డహమ్‌. 2౬. అశ్వమేణ మహాయ ఛై ద్విజాతిపరి వేష్టితకి మమ త్వను గ హః
నాయ పృవిశస్వపురం న్వకమ్‌. ౨౭ భార్వ్యాభ్యాం సహ ధర్మజ్ఞ మాభూత్రేజత్ర
విచార గా, ఉప. ల్వేహ నిశా మేకాం సుఖం స్వభవనే ప్రృభో. ౨౮, పునర శ్యానుగ
మనం క రాసి జయ కాం వర, ఇత్యు శక్షస్పతు పుత్రేణ తదావానర కేతన, ౨౯. స్యా
ప్రోవాచ కౌంతేయ సదా చిత్రాంగ దాసుతమ్‌, విచిత్రం తే మవోబా పారూ
యథా దీవాం చరామ్యహమ్‌ 30. న స తావత్స్రీ వేశ్య్యూమి పురం కే పృథులో
చనృయథా కామం వ్రజత్యేవ యజ్ఞ యో ౬శ స నరర్షభ, 3౧, స్వస్తి లేస్తు గమి
ప్యామి నస్థానం విద్యకే మమ్మ స తత్ర విధివ శ్రేన పూజితః పాక శాసరికి భార్యా
భ్యామభ్యనుజ్ఞాతః ప్రాయాద్భరతస త్తమ. 3, |
ఇతి ఆశ్వ మేధిక పర్వాంశర్షత అనుగీ తాపర్వణి, ఏ కాశీతిత మో. ఒధ్యాయః, ః
అథి వాగధవరా జయ. థి

వెళంపాయనఉవాచ:స తు వాజ్‌ సముద్రాం తాం ప క్యేత్య వసుఛామి
మామ్‌ నివృతోఒభిముఖో రాజా యేన వారణసాహ్యాయమ్‌. ౧. అనుగచ్చం
'శ్పతురగం నివృత్తోఒథ కిరీటభ్ళత్‌ , యదృచ్చ మయా సమాషి దే పురం రాజగ్భహం
తదా. ౨. తమభ్యాశగతం దృష్ట్వా సహదేవాత్మజః ప్రభో తత్రధక్లే స్థితో ఏర;
. సమరాయాజుహావహ, 3. తతః పురా త్స నిష్క్ర్రమ్య రథీ ధన్వీ శరీ తెల్కీ మేఘ
సంధి? వదాతి స్తం ధనంజయ ముపాద్రవణ్‌ . ర, ఆసాద్య చ మహాతేజా మేఘ
సంధి ర్ధనంజయమ్‌, బాలభావా నృహారాజ ప్రోవాచేదం న కొళలాత్‌ , ౫కి మయం
చార్యలే వాజీ శ్రీమధ్య ఇవ భారత, హయ మేనం హరిప్యామి వ్రయతస్వ
విమోకుణే. ౬, అదత్తానునయో యుద్దే యది త్వం కిత్ఫభి రృమ్కా కరిష్యామి

1246 శ్రీమవోభారి తే, అనుగీ తాపర ఏరి (అధ్యా,

త వాతిథ్యం వృవార వ్రవా రామి చ. 12; ఇత్యు కః (వత్యువావై నం ప్రహసన్నివ
పాండవ విఘ్నకర్తా మయా వార్య ఇతి మే వృతమాహితమ్‌. ౮, భళా
జ్యే పైన నృపతే తవా కి విదితం ధు)వమ్‌్‌ ప్రహరస్వ యథాశక్తి నమన్యు
ర్విద్య చే మమ. ౯, ఇత్యుక్తః వ్రావార త్చూర్వ ) పాండవం మగ ఛెళ్ళరః, కిరక్రా
శరసవాసాొణి వర్షాణేన సహసిదృక్‌. ౧౦. తతో గాండీవఛృచ్చూూరో గాండీవ ప్ర
పహితెశకృరక చకార మోఘాంస్తా౯ బాణా౯ా సయత్నా౯ భరతర్షభ, ౧౧
సమోఘం కస్య చాణాఘం కృత్వా వానర కేతన, శరాన్గుమోచ జ్వలితాః
దిప్తాస్యానివ పన్న గాలా౧౨. ధ్వజే పతాకా దండేషు రథయం త్రం హయేషు చ;
అన్యేషు చ రథాంగేషు న శరీలే న సారథా. ౧౩. సంర శ్యుమాణః పాన్టైన శరీరే
సవ్యసాచినా మాన్యమానః స్వవీర్యం తన్గాగధః వ్రాహిణో చృరా౯, ౧౪ తతో
గాండీవధన్వా తు మాగ భేన భృశావాతః బభౌ వసంతసమయే పలాశ; వుప్బీతో
యథా. ౧౫. అవధ్యమాన స్ఫోభ్యఘ్న న్యాగధః పొండవర్ష భమ్‌, తేన తస్టా సకొ
రవ్య లోక పీరస దర్శనే, ౧౬, సవ్యసాచీ తు య. వికృవ్య బలవద్ధనుః,
హాయాంశ్సకార నిర్జీ వాళ్‌ సారశేశ్చ శిరోఒహరత , ౧౭ ధనుశ్చాస్య మహ
చ్చిత్రం కురేణ పృచక ర్పహా హాసావాపం పతాకాం చ ధ్యజం చాస్య న్వ పాత
యత్‌, ౧౮* స రాజూ వ్యథితో వ్యశ్వో వీధను రృతసారథిి గదామాదాయ
శ"ంతేయ మభీదుద్దావ వేగవార్‌'. ౧౯. త న్యాపతేత వఏవాళు గదాం హేమపరి
మృళామ్స్‌ శరైశ్చ కర్త బహుధా బహుభి ర్ల్షృృభవాజితే 2 20. సా గదా
కథక లీభూ తా విశీర్ణ మణిబంధనా, వ్యాళీ విముచ్యసూనేన పపాత ధరణీకలే. ౨౧,
విరథం విధనువ్యు.ం చ గదయా పరివర్టితమ్‌, నై చృతాడయితుం థధమానర్జున;
ను | స్ట్‌ వచ 9 Pees
సమరాగృణేః, ౨౨. తత వనం విమనసం తత్ర భవే సమాస్థితమ్‌, సాంళ్వపూర్వ
వీశేతనజ ౨౩. పర్వా ప ధ్‌

మిదం వాక్య్ళమ,బ ఏత్క. కేతన ౨౩ ర్యాషః తత్రధర్గోఒయం దర్శితః పుత్ర,
గమ్య తామ్‌, బహతత్సమే కర్మ రవ బాలస్య పార్థివ- ర, యుధిష్టిర స్య
సంటేశో నవాంతవ్యో నృపా ఇత్కి లేన జీవసి రాజం స్త మపరాస్ధో౭ పి మేరణే,
౨౫%. ఇతి మత్వా తదాత్తానం ప, త్యాదిప్టం స్మ మాగధ$, తథ్య మిత్య భిగ మ నం
ప్రాంజలిః ప్రక్యావూజయత్‌ .. ల వరాల భ దృంతే నాహం యోద్ధుమివోో
తరహే యచా కృతం మయా తే2=ద్న తదూ హి కృతమేవతు. 2౭,

న. కాయలు కలే న గ్య ప్ప )హా కృ ॥ తమర్దున

స పున మ గంతవ్ను ప

సృమాశ్వాసన్య పు ; అగంతీవ్యం పరాం చె త్రమశ్వమే భే
నృపస్య నః, ౨౮, ఇత్యుక్త సృత థత్యుక్ష్వా పూజయామాస తం వయమ్‌, ఫాల్లు

౮3 .] అక (మేధిక పర్వణి, త్యుశీతిత మోఒధ్యాయః, 19247

నం చ యుధిశ్రే, హం విధివక్పహా దేవజః, ౨౯, తతో యఖేష మగము త్సునెరేవ
నృశేసరీ, తతో 'స్పముదతీరేణ వంగా౯ొ పుండ్రాళా సకోసలా౯ 20. తత ర్రీతత్తి
చ భూరీణీ మచ్చ సె న్యాన్య నేకశకి విజిగ్యే “ధనుషా రాజ౯ గాండీ వేన్‌ ధనం
జయః. 3౧
క్‌ ఆశ్వ మేధికప ర్వాంతర్గత అనుగీ తావర్వణి, న్యరీతిత మాఒధ్యాయః
అగ్రి అశ్యాషనుసారకి. ర్రిఆా-
వైశంపాయన ఉవా చూ మాగ భేనార్చితో రాజ్‌ పాండవ శే ఏత

వాహన, దశీణాం దిశ మాస్థాయ బారయామాస తం హయమ్‌, ౧, తత స్పఫు
నరావ _ర్హ హ వాయః కామచకో బల్కీ ఆససాద పురీం రమ్యాం చేదీనాం శు కసా
హషయామ్‌. 9. _ శం భేణార్చితస్త స్తత్ర శిశుపాల సుతేన సః, అ తారం తదా
శేన పూజయాచ మవోబలః 3, తోజక్సితో యయా రాజం స్తదా స తుగ
గో త్తమః, కానీనంగా౯ కోసలాంళ్ళ్చ కిరాతానధ తాంగణా౯ా ఈ, పూజాం తత
యథాన్యాయం ప్రతిగృహ్య ధనంజయః, పున రావృత్య కౌంతేయో దకారానగ
మతత్తదా, ౫. తత్ర చిత్రాంగదో నామ బల వానరిమర్దన్క తేన యుద్ధ మభూల్తేస్థ
విజయస్యాతిభైరవమ్‌. ౬. తం చాపీ వశమానీయ కిరీటీ పురువర్షభ$, నిషాద
రాజ్ఞో విషయ మేకలవ్యస్య జగ్మివా౯.౭, వకలవ్య సుత శనం యు దేన జగృహేా
తదా, తత్ర, చక్రే నిషాదైస్స సంగ్రామం లోమవార్షణమ్‌. ౮. తత _స్తమపి కౌంతేయ
స్పృమౌరే ష్యపరాజితీః, జిగాయ యుధి దు యజ్ఞ విఘ్నార్థమాగతమ్‌, గ సతీం
జిత్వా మవో రాజ నె పాదిం పాకి శాసనికి అర్చితః వృయయా భూయో దక్షిణం
సలిలార్ల వమ్‌, ౧౦. తత్రాపి ద్రవిడైరాంధె ) రౌదై) ర్థాహిమ్మక్షై రప్కి తథా కోల
గరే యెక్చ యుద్ధ మాసీ త్కి..రీటిని, ౧౧. తాంళ్చావి విజయో జిత్వా నాతితీ
వే కర్మణా, తురంగమవేేనాథ ml pa యయా. ౧౨. గోః ర్లమథ
ఇానాడ్వ స పభాసమువి జగి గీ వాక్‌, తతో ద్వార వతీం రమ్యం వృన్ని ఏ రాభిపాలి

తామ్‌, ౧౩. అససాదవాయక్మీ) మాలా కురు రాజస్య యజ్ఞ యః, తమున్త థృహయ
స షం యాదవానాం కుమార శకాః, ౧౪. ప్రయయుస్తాం _స్పదారాజన్ను గ నేనో
సోవారయత్‌, తతః వురాదిషనివ్క. మ్య్‌ వృష్ణ ింభకపతి స్తదా. ౧౫. సహీతో
వసుచేవేన మాతులేన కిరీటిని తా సమేత్య కురుశెష్టం విధివత్సితిపూర్వ
కమ్‌. ౧౬. పరయా భారతశేషప్రం పూజయా సముపస్థితౌ, తతస్తాభ్యా మనుూతో
యయా యేన వాయోగతః. ౧౭, తితస్పపశ్చిమం దేశం సముద్రస్య సదా హయ్య
క్రమేణ వ్యచరత్‌ స్ఫీత సతః పంచనదం యయా, ౧౮, తేస్తాదవి స కౌరవ్య

1248 శ్రీమవాభార తే, అనుగ తాపర్వణి [అధ్యా

గాంధారవిషయం హయః, విచచార యథా కామం కాంతేయానుగత స్తదా,౧౯,
తతో గాంధారరా జేన యుగ్గమాసీ త్కిరీటిను ఘోరం కకునిపు లే,ణ పూర
వె రానుసారిణా, ౨౦.
అక మేధిక వ ర్వాంతక్షత అనుగీ ఆ "పర్వణి, తర్యిశీతిత మోఒ ధ్యాయః,

వె శంపాయనఉవాచ:---ళకునే స్తన యోవఏీరో గాంధా రాణాం మహారథ;$,
చళల్వుద్య యా గుడాకేశం సై న్యేన మహ తా వృతః, ౧, హూ_స్టర్థశ రరథ యు చేర
పతా కాధ్యజమాలినా, అమృవమ్యమాగణా సై యోధా నృృషస్య థకునేర్యథమ్‌,
౨. అభ్యయు స్పహి తాః పార్థం ల! సన తానువాచ ధరాలాా
బీభత్సురప రాజితః, 5, యుధిస్టరన్య వచనం నచ తే జగ్భుహుక్తి తమ్‌, వార్య
మాణాశ్చ పార్టేన సాంత్వపూర్వ్చమమ్మ్తి తాః. ర. పరివార్య హయం జగ్గు స్తత
శ్చుకోభ పొండవ, తతళశ్ళ్శిరాంసి దీప్తాగై ) స్తేషాం చిచేద పాండవ! ౫.
తై క్రాండీపనిర్త హైర్నాతియ త్నా ది వాసన కే వధ్యమానాః పారేన వాయము
త్స్ఫృజ్య సంభ మాత్‌, ౬. నవ ర్రంత నువారాజ కరవర్థార్షితా భృశమ్‌, నికుధ్య

లి
మానా అ: గాంధార! పాండునందనాః 2, అది శ్యాదిళ్య eras

స్వే పాం వృపాతయత్‌ , వధ్యమా నేషు తేప్వావౌ గాంధారేషము సమంతతః, ౮.
రాజా శకునేః ఫు తే (పాండవం (పత్యవారయత్‌ ,తంయుధ్యమానం రాజాన కర్ర
ధే వ్యవ రు. ర్‌, పార్ధో౭బృనీన్న మేవధ్యా రాజూనో రాజకౌననాత్‌ , అలం
యయు'ద్దేన తే విర నలేఒ స్త కద్యపరాజయః,౧౦,ఇత్ఫ్యు క స్తదనాదృత్య వాక్య మజ్జాన
మోహీతః స శక సమక రాణం సమవా కీరదాళుగః. ౧౧. తస్యపాార్టళ్శిరస్తాణ

Uy 4 ర్త థ శ అ
కు రద దథ్‌ ॥
మర్ధచందే)ణ షృత్రిణా అపాహ మేయా శ్రా wel యథా ల
తం దృష్ట్వా విస్మయం జగ్గు న్రాంఛారా స్సర్వవీవ లే, ఇచ్చతా తేన నహతో
రా జేత్యవి చ తం పదు! ౧౨. గాంధార రాజపుత్రస్తు పలాయ నక్కృత క్ష గాక,
యయా చై ₹వ సహిళత్ర ైః కుదమృగైరివ ౧౮. తేపాం తు తరసా
పార్థ _స్టతె వ పరిధావతామ్‌, ప్రజహారోత్తమాంగాని భై స్సన్న తవర్వభిః,
౧౫, ఉచ్చి)కాంస్తు భుజాకొ కేచిన్నాబుధ్యంత క రతా శర ర్లాంజవని
రు క్కెః పృథుభిః పార్థచొద్నిలెః ౧౬. సంధ్రాంతనర నాగాళశ్వముపతద్విన్రుతం బలమ్‌,
హాతివిధ్య స్తభూయిప్తమావర్హత ముహూర్తుహ్యు, ౧౭. నా భష్టదృశ్యంత ఏరస్య శ్జీచి
దగ ఒగ్భకర ణక్కగిషవః పాత్న్వమానా వె యే సపే*'యురగనంజయమ్‌, ౧౮.తతో

(UU) నీ లీ ఫి a ధి

గాంథార రాజన్య న పురస్స రా, జననీ నిర్భ్యయా భీతా పురస్మల్భ త్యార్ధ

౮ ౫] ఆక ఏ మేధిక పర ఏలి, పంచాభీతిత మోఒభధ్యాయ!, 1240

ముత్తమమ్‌, ౧౯ నా న్యవారయదవ్యగృం తం పు త్రం యుద్ధదుర్శ దమ్‌, చ్రసాద
యామాస చ త) జిస్షుమక్షి ష్టకారిణమ్‌. _౨౨౦. తాం వూజయిత్యా 'లీభత్సుః ప పసా
దమకరోత్ప భీ శకున శ్వావి తనయం సాంత్వయన్నిదమ బపీత్‌ . ౨౧. మే
వ్రీ రరర మహే బె"'సహోో యే కరత కృతా, పృతియోద్దుమమి లే తన్ను
భం తెవ త్రం మమానమఘ, _౨_౨. య క సత్యా ధృత రాష్ట్ర
కృతేన చ తేన జీవసి రాజం స్తం వినీతా స్తర్టనుగా_ స్తవ. ౨౩. మైవం భూశ్మా
మృతాం వెరంమా కేఒభూద్బుద్దిరీ కృీ, గచ్చేథా స్తం పరాం చై త్ర త మశ్వ మే భే
నృవస్య న ౨ర
ఇతి ్వమకమర్యాలో అనుగీ తాపర్వణి చతురశీతిత మోఒధ్యాయః.
0 యుధిష్టిరాశ్వ మేధ$. ధ్రితా

వై న కత్యు కా నుయ యమా పార్థో హయం కామవివో
రిణమ్‌, న్యవర్త రత తతో వాజీ యేన నా గావ్యాయం వురమ్‌, ౧ తం నివృత్తం తు
శుశ్రావ చారేణైవ యుధిష్టిరః తు త్వాష్టనం కుశలినం స స చ హృష్టమనాభవత్‌ +౨
విజయస్య చ తశ్కార్మ గాంధారవిషయే తదా, శు త్వాచా న్యేషు డేశేషు స
సువ్రీతోఒభవ త్తడా. 3. ఏతస్మిన్నేవ కాలే తు ద్వాదళీం మాఘపాఠ్నికీమ్‌, ఇష్టం
గృహీ త్వా నక్షతం ధర్మరాజో యుధిష్టికః ౪. సమానీయ మహో లేజాస్సర్వా౯
భాత్యాన హీపతిఃి భీమం చ నకులం చైవ సహబేవం చ కౌరవ. ౫, వ్రోవా
చేదం వచః కాలే తవా ధర్మభృతాం వరకి ఆమంగ్ర్య వదతాం శంస
భీమ పృవారతాం వరమ్‌. ౬. ఆయా¢తి భీమనేనోఒనసౌ సవోశ్వేన తవానుజ్య,
యథా మే పురుపాకిప్రాహుర్యే ధనంజయనసారిఇ$ి. ౭, ఉపస్థితళ్చ కాలోఒయవమ
భితో వర్తతే హాయి మాఘీచ పౌర్షమాసీయం మాసశ్శేషో వృకోడర ౮
తర్ప్చ్రస్థాప్యం తు విద్వాంసో బ్రాహ్మణా వేదవార గాః, వాజి మేధార్థిసిద్ధ్యర్థం
దేశం పశ్యంతు యజ్ఞియమ్‌. ౯. ఇత్యు క్షస్స తు తచ్చ కే భీమో నృవతిశాసనమ్‌,
హృష్టః శ్రుత్వా గుడాశకేశమాయాతం పురువర్ష భమ్‌, ౧౦. లతో యయా భీమ
నేన; ఆ సపతిభిస్సహా, బ్రాహణాన్యగతః కృత్వా కుక లా౯ా యజ్ఞ కరణి, ౧౧.
తం ససాలచయం శ్రీ నుక్సిం ప్ర తోళిసుభఘట్టితస్‌, మాపయామాస కౌరవ్యోయజ్ఞ
వాటం యథానిధి, ౧౨ వ్రాసాదశితస ం౦బాెధం మణి ప్రవర కుట్టి మమ్‌, కారయా
మాస విధివద్ధేమరత్న విభూపీ తమ్‌, ౧౩. స్తంభాల కనక చిత్రాంక్చ తోరణాని
బృహ తి చ, యజ్ఞా చుతేనదే సము దత్వా రం చ కాంచనమ్‌. ౧౯. అంత?

157

1250 శ్రీమవోభార తే అనుగీ తాపర్యణి [అధ్యా

పురాణ్రాం రాజ్ఞాం చ నానాజేకసమోయుపామ్‌్‌ కారయామాస ధర్గాతా తత్ర
వీధి, ॥ స
తత్ర యథావిధి, ౧౫. బ్రాహణానాం చ వేక్తాని నానా చేశసమాయుపామ్స్‌ కార
యామాస కొం తేయోా విధివత్తాన్య నేకశః ౧౬, తథా సంప్రే నయామాస
దూ తా౯ నృపతిశాస నాత్‌ , భీమసేనో మవాో బా పూ రాజ్ఞామ్మో మ గామ్‌,
౧౭, 'తేవి 3రూర్ధం కుమువలే రాయయుర్న పస త తమా రత్నా న్య నేశాన్యా దాయ
(శ్రీయోఒ శ్యానాయుధాని చ ౧౮. తేషాం నిర్విశ తాం తేషు శిబి లేవు మవోత్మ
_ నామ్స్‌ నర్దతీస్సాగర స్యేవ దివస్పృగభవత్స (వి ౧౯. తేపామభధ్యాగ తానాం చ .
స రాజూ కురువర్ధ నకి, వ్యాదిచేశాన్న పానాని శయ్యా స ర్పాష్యతిమానుషాః. ౨౦,
వాహానానాం చ వివిధా, ఇాలాశ్నాలీక్షుగోర సె సక ఉపుతా స వ్యా
జీళ స ధగ రాట్‌, ౨౧. తథా తస్తి౯ మహాయ్యు ధర రాజస స్థ థిమతకి Pea
a బహవో బహవాదినః _౨౨ యే ణ్‌ ద్విజ లి? వవరా స్తతాస౯ా
-రీ-ీ న. Uy
పృథివీపతే, యు జా వతిజగ్రావా కౌరవ ౨౩. సర్వాాళ్చ
తాననుయయా యావదావసశథాః పతి, స్వయమేవ మహాతేజా దంభం
కన న ళీ
తా యుధిష్టిర 8, ౨౨౫. తతః క్ట త్వా సతయ! నిల్పిన ౬ న్వే చయ్‌ తదా,
కృత్స్నం యజ్ఞ విధిం రాజే ధర్మరాజే న్యవేవయ౯ా ౨౫. తచ్చు త్వా ధర్మ
శాజస్తు కృతం సర్వమతం ద్రితః, హృష్టరూపోఒభ వద్రాజా సహ భ్రాతృభి
రాదృతః, =. తసికా యనే పవృళలే తు వాగినో హేతువాదిన!? మకు
లి + ge () ¥ ఆశి
వాదా౯ బహూసాహుః పరస్పరజిగీషవ*% ౭ దద్భళు స్తం నృపత యో యక్ఞ్హస్య
విధిముత్తమమ్స్‌ దేవేంద్ర స్యేవ విహితం ఖమనేనేన భారత. _౨౮. దదృశుస్తా
రణాన్యత్ర కాతకుంభమరూని 'త్మే శయ్యాసనవివో రాంక్‌ సబహూఃకొ జనసంచ
యాల. ౨౯. ఘటాక్‌ ప్యోల్రీః క టావోని కలశాకా వర్ధమాన కాకొన హీ కించి
ద నౌవర్షమపశళ్య౯ వసుథాధిపాః. 30. యూపాండ్చ శస్త్రపలితాకా దారవాళా
“హపీమభూపి తాల ఉపక్ష్‌ప్తాక్‌ యథాకామం ఏధథివద్భూ రివర్చ నః 3౧, sees
జలజా యే చ వశనః శేచన ప్రభో, సర్వానేవ సమానీ తానపళ్యం_స్షత, తే
| క్‌ 3 క్‌
నృపాః, 3౨. గాశే పవ మహ్‌"బె ఎన లతను న యూజని చ, బఒిదకాని చ
సత్తాని శ్యాపదాని వయాంసి చ 53. జరాయుజూుండజా కాని స్వేదజాన్యుద్భి
జాని చు పర్వతానూపజూ తాని భూతాని దదృళుళ్చ తే, ౩౪, వవం ప్రముదితం
సర్వం పళుగోధనధాన్యతః, యజ్ఞ వాటు నృపా దృష్ట్వా పరం విసయమాగ తాః,
7 అర a వ
3౫. బ్రాహ్మణానాం విశాంచై వ బహబమృస్టాన్నమృద్ధిమత్‌ , పూను కతసహ సే తు

౮౬.] ఆశ్వ మేథిక పర్వణి, షడశీతిత మోఒధ్యాయ!, 1251

విపాణాం తత భుంజతామ్‌. 3౬. దు-దుభిశే ఘనిరోపో నుహుక్తుహుర తాడ్యత,
యల WU ఆశీ ఖు ఆశీ
విననాదాసకృచ్చాపీ దివసే దివసే గతే. 32 ఏవం సవవృతే యజో ధర రాజస్య
జు లీ
ధీమతఏ అన్నస్వ సుబహూ౯ రాజన్నుళ్సర్హా౯ పర్యతోపమా౯, 3౮ దధి
కుల్యాశ్చ దదృమెః సర్పిషశ్చ హదా౯ జనాః, జంబూద్వీపో హీ సకలో నానాజ
నవదా.యుతః, 3౯. రాజన్న దృశ్య తెకస్టో రాజ్ఞ స్తస్య మహోామఖ్చే తత్ర జాతిసహ
ప్రాణి పురుపాణాం తక స్తతః ౮౦, గృహీణ్యా భాజనా౯ జగుర్భహూని భరత
రభ సిగ్విణళ్చావి కే స్వే సుక్ఫుష్పమణికుండలాః. రం. పర్యవేవ౯ా ద్విజూ
త్రీంస్తాక్‌ కతెకోజ థసహస్రికః, విపధాన్యన్న పానాని పురుషా యీ ఒనుయాయిన్య,
నే వె నృవోపభోడ్యాని బ్రా బాల దదుశ్చహ., ర, pe
ఇతి అశ మే ఫక పరాగంతెర్తత ఆనుగీ తాపర్వణి, య
వెశంపాయనఉవాచ; --సమాగ తా౯ వేదవిదో రాజ్ఞ శృష్ఫథిపిశ్వ రాకా
దృష్ట్యా యుధిప్టి రో రాజా భవీమనేనవుభావత, ౧. ఉపాయాతా నర వ్యాఘ్టు య
ఏతే పృధిసీశష్ణ రాక ఏతేసాం క్రియ తాం పూజా పూజార్హాహి నరాధిపాక ౨.
ఇత్యు కన్న తథా చక నరేంద్ర యళస్విశా, భీమసేనో మహాతేజా యమా
ఛ్యాం సహ పాండవః 3, అభాభ్యగచృద్దోవిందో వృష్ణిభిస్సహ ధర్మజమ్స్‌ బల
బేవం పురస్కృత్య సవా హంం కాం వరక. ర. యుయుధానేన సహిగః పృద్యు
మ్నేన గజేన చ, నిశ శేనాథ సాంబేన తథైవ కృతవర్శణా. ౫, తేసామవి పరాం
ఫూజూం చన, భీమో మహారథక్కి వివిళుస్తే చ వేశ్తాని రత్నవంతి చ సర్వళః, ౬
యుధిషిరసమిాపే తు కథాం తే నధుసూదన్య, అర్జునం కథయామాస బహు
©
సంగ్రామకర్శితమ్‌, ౭, స తం వషప్రచ్చ కౌంతేయ; పునః పునరరిందమమ్స్‌, ధర్మ
జళ్ళక్ర కజం జ్‌స్తుం సమా చప్ట జగత్న్సలతిః, ౮. ఆగ మద్ద్వార కావాసీ సమౌాప్త 8 పురుపో
నృపః, యోబిద్రాడీశాండవ శేస్టం బహుసంగ్రామక రిమ్‌, ౯, సమీపే చ
మహా బాహునూచప్ట చ మమ ప్రభో, కురు కార్యాణి కౌంతేయ హయ మేధార్థ
సిద్ధయే. ౧౦. ఇత్యుక్తః ప్రత్యుపోవైనం ధర్మ రాజో యుధిష్టిగఖ దిష్ట్యా త.
జిష్తురు పాయాతి చ మాధవ, ౧౧. యదిదం "సంది 'జేశాసి ౯ పాండవానాం బలా
గణ తదాజ్ఞాతుమిే హేచ్చామి భవతా హు. ౧౫౨, ఇత్యుకో ధర్మ
ప వృష ంధకపతి స్త సదా, ప్రోవా చేదం వచో వాగ్నీ ధర్హాతనం యుధిప్టిరమ్‌,
౧౩. ఇదమాహ మహారాజ పారవాక్యం స్యరన్నర$, వావ్యో యుధిప్టిరః కవ
కాలే వొక్య్ళమిదం మమ, ౧౮, ఆగమిష్యుంతి రాజానః సర్వే వై కౌరవర్ష భ,

1252 శ్రీమవాభార తే అనగీతాపర్వణి [అభ్యా,
స్రాస్తాసాం మహతాం పూజా కార్యా హ్యూతత్‌ శ్రుమంహీ నః, ౧౫, ఇ త్యేతద్వచ
నాడాడా వీజాపోో మమ మానద, యథా చాత్వయిక౧ న స్వాద దరాహూరణేఒ
న్‌ా. ర లి 0 స్తే ర
భవత్‌. ౧౬. క ర్తుమర్ష్శతి తద్రాజూ భవాంశ్చాప్యనుమన్న ఆమ్‌, రాజ బ్వేపాన్న
న శ్యేయురిమారాజక్‌ పునః ప్రజాః, ౧౬ ఇదమన్యచ్చ శౌం శ్రేయ వచస్స పురుపోఒ
బవీత్‌, ధనంజయ స్య నృపతే తన్నే నిగదతశ్శృృణు. ౧౮. ఉపయాస్యతి యజ్ఞం నో
మణలూర పతిక్న పః, పుత్రో మమ మహాతేజా దయితో బభ్రువాహన ౧౯
తం భవాకొ మద పే శ్షూర్థిం విధివత్సృలిపూజయెత్‌ , స తుభకోఒనుర కృశ్చ మమ
నిత్భమితి ప్రభోః౨౦. ఇ ల్యేతద్య్వచనం శ్రుత్వా ధర్మరాజో యుధిస్టిరః, అభినం .
ద్యాస్య త ద్వాక్యమిదం వచనమ బవీత్‌ , ౨౧౪ ss A ge 3
ఇతి ఆశ్వ మేధికప ర్వాంతగ్లత అనుగీ ఆ"పర్వణి, షడశీతిక మోఒధ్యా యః, Se
అర్ర బభ్రువావానాగమనమ్‌. ధ్రితా-
యుధిస్టిర శవా చ; శ్రుతం వియమిదం కృష్ణ యత్హ్వమర్హసి భాపీ
తుమ్‌ తన్నేఒమృతిరసం వుణ్యం మనోవ్రాదయలి వృభో. ౧. బహూని కిల యుదాని
ర్స్‌ -
విజయస్య నరాధిమైకి వునరాస౯ వ్యాపి శన తత్రతృత్శచ మీ శ్రుతిమ్‌, ౨. కిం
నిమి త్తం స నిక్యం వా పార్గః సుఖపివర్షి" క, ఆతీవ విజయో ధీమానితి మే దూయతే
మనః. 3౨. సంచింత యామి శాంతేయం ర "పారా జిష్షుం జనార్దన, ఆలీవదు!ఖభాగీ స
సతతం పాండునందనః. ౮. కిన్ను తస్య శరీరేఒ సి సర గ్రలత్ష ణపూజి కే, అనిష్టం
లత్షణం కృవ్ల యేన దుిఖాన్యుపాళ్ను తే, ౫. అతీవాసుఖభోగీ స సతతం కుంతినం
దన్కి నహి పశ్యామి వీభతో ర్నింద్యం గాల్తెషు కించన. ౬, శ్రోతవ్యం చేన్మ
మెతడై ఏ తన్నే ప్యాఖ్యాతుమర్హస్కి ఇత్యు క్రస్స హృషీ కేశో ధ్యాత్వా సుమహ
జో ar MN జ్య .
దుత్తరమ్‌.౭. రాజానం భోజ రా జస్యవర్థనో విష్ణుగబ్రవీత్‌ , న హ్యాస్య నృపతే కించి .
త్పంశ్లిష్రముపలత్ర యే, ౮. బుతే పురుషసింవాస్య విండికేఒ స్యాధికే యత స.
తాభ్యాం వురు వవ్యాఘో) నిత్య మధ్వ సువ ర్లతే,ణా,న చాన్య దనుపశ్యామి యేనాసా
దు'ఖభాజనమ్‌ ఇత్యుక్షః పురువశ్రెప స్తదా కృసేన ధీమతా. ౧౦. ప్రోవాచ
మెతత. ౧౧. వతిజగ్రాహ తస్యాం స్తం ప్రణయం వావీ కలి హో, సఖ్యుస్సఖా హృషీ.
శీకస్పాశాదిన ధనజయః. ౧౨, త్ర, భీమాదయ సేతు కురవో యాజకాశ్చ యే
రేనుః శ్రుత్వా విచిల్రాం తాంధనజయక థాం ళుభామ్‌, ౧౩. లేపూం కథయ తా
స పాయాద(చనా దూతో విజయస
మేవ పురుపో౭_ర్జు ససంక థామ్‌, ఉపాయాద్వ ఇ స్వ పోత్మనః,

రారా] ఆళ్వ మేధికపర్వణి, అష్టాశీతిత మోఒధ్యాయః, 1258

౧౪౮౯. సోఒభిగ మ్య కరు సే 2.50 నమస స్కృ్యే చ బు మూల, ఉపాయా తం నర న్వాఫ ఘ్రుం
ఫొల్దునం ప్రత్య చేదయల్‌.. ౧౫ త కచ్చుక్వా ౩ సవతి స్తస్య హ్‌ బాప్పాకలేక గః,
శ్రీయాఖ్యా ననిమి త్త త్రం వై దడా ఒహుధనం తదా, ౧౬. తతో ద్వితీయదివ నే
వమపహో౯్‌ శబ్దో చ గే, అఆగచ్చ్భతి నర వ్యా ఘు కొరవాణాం ధురంధ శే. ౧౭.
తతో శేణుస్సముద్యూతో విబభా తస వాజినః, అభితోవ _రమానస్య యథో
చె ్చెళ్ళువస స్తథా. ౧౮. తత్ర హర్ష కరీ హరో నరాగా"ం కస్రవేలర్టం దిస్టాసి
పార్ధ కుశనీ ధన్యోో "రాజా యుధి పురః. ౧౯. క పా పృ్ఫధథిఏం క్భృత్నా్నం
జిత్వా హీ యుధి పార్టివాక్కా చారయిత్వా హయ శ్రైష్టము పాగచ్చేద్భ తేఒర్డు
నాక్‌. ౨౦ యే వ్యతీతా నుహాతానో రాజూనస్పగ రాద యః, తేపూమవీద్భృశం
కర న కదాచన శుగ్రుము. ౨౧. నైతదన్నే కరిస్యంతి భవిప్యా వసుథాధిపాకి,
యంత్త ౨ కురుకుల శే ష్ట దుష్కరం కృత వానసి, _౨౨. ఇత్యేవం వదతాం తేషాం
పుంసాం కర్ల సుభాగిరక, శృణ్యకా ఫస ధర్వాక్తా ఫాల్లునో యజ్ఞ సం స్పరమ్‌, 93,
తతో రాజా సవోమాత్యః కృృప్టళ్చా యదమునంద న్య ధృత రాష్ట్రం పురస్కృత్య తం
ప్రత్యుద్యయతు_స్పదా, ౨౪, నోఒభి వాద్య విను! పాగా ధర్మ రాజస్య ధీమతళి
భీమాదీంశ్చాపి సంపూజ్య పర్యష్వుజక శకేశవమ్‌. ౨౫. తెళ్పమే శ్యార్చికస్తాంశళ్చ
పృత్యర్చా కథ యథావిధి విళశ్రామ మహా ఖా హు సీరం లనే పవ పారగకి ౨౬
ఏతస్మిన్నేవ కాలేశుస రాజూ బభుివాహనః, మాతృభ్యాం సహితో ధీమాకా
కరూనేవాజగావుహు. ౩౭, తత్ర వృద్దాకా యథావత్స కురూనన్యాంళ్చ పార్టి
వాకా అభివాద్య rey స్మెళ్ళావి వ వ తినందడితః, వవి వేశ విశామహ్యా;
కుం త్యాభవనము త్తే తమమ్‌, ౨౮. =

స | అనుగ తావర్వణే, సపాలీతిత షూ=. ధ్యాయని.
ఖో అధి అశ్వమేధ. రిల స

వై శంపాయనఉివా చ: ఎస వ్రవిశ్య మవోబాహుః పాండవానాం నివే
శనమ్‌, వీ తలామహిమభ్యవంద త్సామ్నా పరమవల్దునా. ౧ లేతేశ్సి శ్రాంగదా చేప
కారవ్యస్యాత్మజాఒపి చ షృథాం కృష్ణాం చ సహితే వినయేనోపజగ్యతుః ౨
సుభద్రాం చ యథాన్యాయం యాశ్చాన్యాః కురుయోవీతక దచా కుంతీసుత
స్తాభ్యాం రత్నాని వివిధాని చ. ౩. డ్రాపదీ చ సుభద్రా చ యాశ్చాప్యన్యా
యదున్తియః;, ఊవతుస్తత తే బేవ్యా మవోర్ష్యశయనాసనే, ఈ. సుపూజితే
స్వయం కుంత్యా పార్ధస స్య పొతకామ్యయ్యా. సచ రాజూ మహో త్రేజాః పూజితో

1254 శ్రీ మహ భార త్తే అనుగీ తాపర్వణి [అభ్యా.

బభు)వాహనః. ౫. ధృత రాష్ట్రం వహీ పాలముపత సే యథావిధి, యుధిష్టిరం చ
రాజానం భీమాదీంళ్చాపి పొండవా౯. ౬. ఉపగమ్య మహః కేజా ఏినయమేనాభ్య
వాదయశ్‌, స తైః ప్రేన్లూ పరివ్య క్షః పూజిశకళ్చ యథావిధి. ౭ ధనం చామ
దదుర్భూరి వీయమాణా మహారథాః, తథైవ చమహీపాలాః కృషం చక గదా
భఖ ౮ య్‌ ఆ
ధరమ్‌. ౮. పృన్యుమ్ను ఇవ గోవిందం వినయే నోపతస్థివా౯, తై కృష్ణో దడా
ల 35 జ 3 i

రాజే మహార్హృమతిపూజితమ్‌. ౯. రథం వామపరిప్కారం ది వ్యాశ్యయుజము త్త
మమ్‌ ధర్మరాజక్ళ భీషుళ్చు ఫాల్గ్లునశ్చ యమౌ తథా. ౧౦. పకృథక్‌ కా
తే చెనం మానా వ ఫఏనురనాదయక, తత _స్టృతీయదివే స సక్యవత్యాత్శజో ముని,

౧౧. యుధిష్టిరం సమభ్యేత్య వాగ్శీ వచనమ బ,వీత్‌ , అద్య ప భృతి ea
యజస్వ సమయా పీ తే. ౧౦౨. ముహూరో యజ్హయః సాప్టకోదయంతీవా

ల రా యాలి

యాజ వా? అహీ నో నాను రాజేంద్ర శతు _స్తేయం చ కల్ప తామ్‌, ౧౩.
బహు త్వా ళ్కాం చ నాఖ్యస్య ఖ్యాతో బహుసువర్ష క్‌ £, విమలే, మవో రాజ
దథశ్రీణాం త్రీగుణాం కురు, ' ౧౮, ్రీల్వేం వ, వ జతు తే రాజక బ్రాహృణావ్యాత్ర
కారణమ్‌, ప్రేనశ్వ మేధాన త్ర త త్వం సంప్రాప్య బహువశీణా౯ా. ౧౫ జ్లాతివధ్యా
కృతం పాప ప్రహోస్వసి నరాథిప్క పవిత్రం పరమం వైత త్పావ నం చైతదు త్రమమ్‌,
౧౬. యదశక( ఏ మేధావ భృథం ప్రావృ$నె కుచునందన, ఇత్యు కృన్స తు కేజీ వ్యా
నేనామితబుద్ధినా. ౧౭, దీతూం వివేశ ధర్గాత్తా వాజిమేధఢా ప్రయే తతః, తతో
యజ్ఞం మవోబాహు ర్వాజిమేధ: మహో శృతుమ్‌, ౧౮ బవ్వూన్నదతీ ణం రాజూసర్య
శామగు ణాన్వితమ్‌, తత్ర, వేదవిదో రాజంక్సేప్ర క రాణి యాజకాకి, ౧౯, పరి క్రమం
తస్సర్వజ్ఞ విధివ తక్సాధుశిషీశమ్‌, న తేషాం స్థలితం . కించి దాసీచ్చాప్టుక్సతం కథా.
20. కల్పపో క కం చ యు రక్తం చ చక్రు, స్త ద్విజర భా భా కృత్యా వర్ణం
ధ రాఖ్యం యథావర్చ్వ్వజసల్ర తమాః!, ౨౧, చెప? ఫే విధివద్రాజం స సె వాభీసరం ద్విజాక్కి
అభిషూయ తతో రాజా సోమం సోమపస త్తమ, ౨౨. సవనాన్యానుపూక్వే కణ

చక్రు శ్నాస్తానుసారిణక, నతతృ కృపణః కళ్సిన్న దరిద్రో బభూవహా. ౨౩, శ్రుధితో
దుఃఖతో వావీ ప్రాకృతో వావీ మానవ, భోజనం భోజ నార్థిభ్యో దాపయామాస
కత్రువో. ౨౮. భీమసేనో మహా తేజాస్సతతం రాజకాసనాత్‌ , సం_స్టకే కుళలాళ్చావి
సర్య కార్యాణి యాజకాః. 2% దివనే దివసే చక్రు, ర్వ ఖాశాస్తానుదర్శనాత్‌ ,

రీ AN a 1
నా షడంగవిదత్రా సీత్సదస్య స్తస్య ధీమతేకి, 9౬, నావృతోనానుపాథ్యా యో నచ
ఐజీ
వాదావిచక్ష్యణ$; తతో యూపోచ్చ్రయే వ్రాస్తే వడ్చైల్వా౯ భరతర్షభ, ౨౭.

౮౯] ఆశ్వ మేధిక పర్వణి వకోననవతిత మోఒధ్యాయ!. 1255

ఖాదిరా౯ా బీల్వసమి తొంప్పావతస్సర్యవర్లి న్స జేవదారుమయా జ్యా తు యూపౌ
కురుప శేర్యఖే. ౨౮, శేష్మాలతికమయం "ైకం యాజకాన్సమకల్పయక్కా కోభార్గం
బుూపరాకా యూపాక౯ొా కాంచనా౯ భరతర్షభ, ౨౯. స భీమః కారయామాస ధర్మ
రాజస్య శాసనాత్‌ , లేవ్య రాజంత CRE వాసోభికుపకోధితాః 3౦0, మహేంద్రా
_ నుగళా దేవా యథా స్పర్ష ఖ్చివి, ఇష్షశాః కాంచసీశ్సా త్ర త చయనార్థం కణ
భవా. 3౧. శుళుభే చనం తత్స దశ్షుస్యేవ ప్ర ప జాపతే?, చతుశ్సి" సస్య తస్యా
సీదస్టాదకకరాతీక్రః. ౩3౨ స రుళొపక్షో ని చిక స్రైకోణో గరుడా కృతి తతో
నియుకాః వశ వో యథాకొసన్త్రం మసీపీిఫిక.3 3 తంతం చేవం సముద్దిశ్య పత్నీ ఇక్చ
యథావిధి బుపభాళ్ళొస్త్రువరితా స్తథా జలచరాళ్ళ యే, 56. నర్యాంస్తానభ్య
యుంజంస్పే త త్రాన్ని చయకర్శ ణి యూ పేషు నియ తాచాసీత్సశూ నాం త్రి త్రిళలీతథా,
3౫, అక్యరత్నో త్తరా యశ్ఞై కౌంతేచుస్స మహాత్మన, స యజ క్ళునుభే తెస్య
సామా దేవర్షి సంకులః, 3౬, గంధర్వగణసంగీ3ః వృన్ఫత్యోప్పరసాంగతైః, స కింపు
రువసంకీర్ల? కిన్నర శోపకోభితః. 3౭. సిద్ధవి పనివా పై శ్చ సమంతాదభిసంవృశ?,
తస్మి౯ సదసి ని త్యాస్తు వ్యాసశిప్యా ద్విజ్న భాః. 3౮, సర్వ్టశాస్ర్ర పుణే తార
కుశలా యజ్ఞసం_సరే, నారదశ్న బభూవాత్ర తుంబురుశ్చ మహాద్యుతిః, బొడాః
విశ్యావసుక్స్చి త్ర సేన స్తథాఒ న్వేగీతళోవిడాః, రమయంతిస్క తా౯ వివా యజ్ఞ
కరాంతకేషు వై, గంధ ర్వా గీతకుళలా నృత్యము చ ర కాన స్ట.
ఆశ్వ మేధికపర్వాంతర్లత అనుగీ తాపర్వణి, అష్పాశీతిత మోఒధ్యాయః '
అరి అశ్వ మేధసమా వ్ర. రతా

J వెకంపాయనడ వాచ. శ శ్రవయిత్వా పశూ౯ా రమ్యా౯ విధివద్ది (జ
స శ్రమాః, తం తురంగం యఖథాకాస్త్రమాలంభంత డ్విజాతయక, ౧. తతస్సంజ్ఞాప్య
తురగం విధివద్యాజకా స్తదా ఉపసం వేశయళ౯ా రాజు స్తతస్తాం ద్రువడాత్శజ"మ్‌,
౨. కలాభిస్తిస్బృభీ రాజా యథావిధి మనస్విసీమ్‌, ఉద్ధృత్య తు వపా తేస్య
యథా శాస్రం ద్విజాతయః. 3. శృపయామాసురవ్యగ్రా విధివద్భరతర్షభ, తిం
వపా ధూమగంధం తు ధర్మ రాజస్సహోను డై! ర ఉ పాజిఘు9ద్య థాశాశ్ర్రం సర్వ
పాపాపపహూం తదా, శిప్దూ న్యంగాని యాన్యాసం స్తవ్యాశ్వస్య నరాధిప ఫం
తాన్ఫగ్నా జుహువుర్ణీ రాః సమస్తాష్టోడశ ర్తి (జక సంస్థావె రివ తేన్య రాజ్ఞ స్తం
యజ్ఞం క క్ర తేజసః. ౬. వ్యాసన్సశిప్యో ఖగ వాలా వర్ణయామాస తం నృ పమ్స్‌తతో
యుధిప్పర! ప్రాదా ద్బాహకోభ్యో యథ్రావిధి. ౭, కోటస్సహ సం నిప్కా_ణాం

1256 శ్రీమహాభార తే అనుగీ తాపర్వణి [అధ్యా

వ్యాసాయ తు వసుంధ రామ్‌, పృలిగృవ్యా ధరాం రాజక వ్యాసస్పత్యవతీసుత?,
౮. ఆ బ్రవీక్ళరత శె స్థం ధర్మ రాజం యు ఫిప్పి మ్‌, వసుధా భవత స్తే (పా సంన్థస్తా
రాజస త్తమ, ౯. నిష్క్ర) యో దీయతాం మహ్యం బ్రాహ్మణా హీ ధనాగ్గినకి, యుధి '
వ్షీరన్తు ఆ౯ విస్రాలా ప్రత్యువాచ మహామనాః, ౧౦. భాతృభిః సహితో
ధీమాన న ధ్య రాజ్ఞాం మవాత్త నామ్‌, అళ్య్వమే ధే మవోయై వృథివ్‌ దశ్నీణా
స్మృతా ౧౧. "అప్ప చేస తి వేయ) బుత్విగ్భ కః ప్రా meee మయా వనం
వ ప్రవే్యే విప్రాగ్యాొ విభ జధ(ం మహీమినూహ్‌. ౧౨. తున పృధివిం కలా
చాతుర్ణొో తృ పృమాణత్క సాహమాదాతుమిచ్భామి బు వాసం ద్విజస త్రమాః,
౧౩. ఇదం నిత్యం మనోవిస్రా భాత్యూణాం చై చైవమే సదా, ఇత్యు కృవతి తస్పింస్తు
భా సతరో ట్రౌపదీ చ నా, స; ఏవ మేతదితి ప్రాహు స్తదాఒభూద్రోమహర్ష ౯ ణమ్‌,
తతోఒ౦క6మేవా గానీ క్సాధుసాధితిభారత, ద తె కై వద్విదసంఘాసాంశంస తొంవి
బభా స్వన%్క దై Shes స్తథా కృష్ణకి సున రవయుధిష్టిరమ్‌. ౧౬. పోవాచ మధ్యే
విప్రాణామిదం స:పూజయన్లునిక దత్షైపా భవతా మవ్యాం తాం శే ర్రకిదనా
మ్యవామ్‌ ౧౭. ల వయ తా మేభ్యో శ్యావాణేభ్యో ధరాఒస్తు తే తతో
(్రావీద్వా నుదేప * ధక్మరాజు యుథధిపై సిమ్‌ ౧౮౪ యథ్రాహ భగవాళా airs
తరం క ర్తుమర్హ్యస్తి బఇత్ను కస్స కురు జె హః వ్రీళాత్తా భాతృభిస్సవా, ౧౯. కోటి
కోటీకృ తాం వాదాద్దన్నీ ణాం త్రిగుణాం కృతా, న కరిష్యతి తల్ల శే కర్చిదన్యో
నళాధివః ౨౦. యగ. లేం కురు రా బేన మరు త్రస్యానుపరషత్యా ఇ షే ప్ర తీగ్రవ్యూ తు
త దృత్నం కృవ్షదై (వౌయనో మునిః, ౭౧, బుత్విగ్భ ఫి ప్రదదా వచ్వాంశ్చృతున్థా
వ్యభ జంళ్చ ధర ణ్యా నిమయం దత్యా తద్ధిర ణ్యం 'యుధిష్టిరః _౨_9, మ
పావో జితస గో ముము చే భ్రాళ్ళెభిస్సహ, బుత్విడ_స్తమపర్యంతం సువరగ్లనిచయం
తదా. జ వ్యభ జంతే ద్విజాతీభ్యో యథో త్సాహం యథాసుఖమ్‌, యజ్ఞ వా శు
చ యత్కి_ంచిద్ధిర ణ్యం స విభూవణమ్‌. ౨౪. తోరణాని చ యూపాంశ్చ ఘటాన .
న్యాంస్తళేప్ట కాక, యుధి స్థ 'రాభ్యనుజ్ఞా తాః సర్వం తద్వ ఏ భజక్‌ దషజా 2౫,
అనంతరం ద్వి జాతీ భ్యః య్‌ లియా జ జహా వసు స్కుత భావిట్నూ ద సఘాంశ్చత థా న్యే న
మచ్చ జాతర 8. _౨౬.. కతన స్త బ్రాహణాస్పర్వే ము ఏతా జగురాలయా౯ తెర్సి తౌ?
వసునా తేన ధర్మ రాజేన షై. ౨౭ స్వమంళం భగవ ౯ వ్యాసః కుం తే SS రా
మాసకకి ప్ర దజ్జె తస్య మహతి” హరణ్యస్య మహాద్యుతిః. ౨౮ శ్వళురా
స్ప్రంతిచాయంతం స్రాష్య సా వ్రీతమానస్సా చకార ఫుణ్యకం తేన సుమహత్సంఘశ;

౯౦.) ఆళ్య మేధికపర్వణి నవతిత మోఒధ్యాయః, 1257

పృథా. 2౯, గతాషర్యవభ్బణే రాజా విపాప్తా భాతృభిస్సహా, సంభాజ్య మాన
శుశుభే మహేం ద్ర(శ్రీద శై రవ, ౩౦,పాండవాక్చ మహీపాాలైః స మే లై రభిసంవృ తాః,
అశోభంత మహారాజ గృహోస్తారాగణై రివ. 3౧. రాజభ్యోఒవపి తతః ప్రాదా
దృక్నాని వివిధాని చ, poe నశా్యనలంకా రాళ౯ా (శ్రీ యో వాసాంసి న.
39, తద్గనౌభుమపర్య తం పార్థః పార్ట్‌వమండ లే, విసృజ౯ శుళుభ రాజ్‌
యథా వైశృవణ స్తదా, 33. ఆనయ చ తథా వీరం రాజానం బభు)వాహనమ్‌,
ప దాయ విపులం విత్తం గృహాళ౯ా వ్రాస్తావయత్తదా, 36, దుళ్ళ్లలాయాశ్చ తం

జ? i వి య ధీ
పొఠ్రం బాలకం భరతర్ష భః, సర్ది రా బ్వేఒథ తం మారా స్వసుః పతౌష్ట న్య
వేడయత్‌. 5౫, నృపతీంక్చైవ తా౯ా సర్వా౯ సువిభక్తా౯ సుపూజితా౯ా వసా
పయామాస వళీ కురురాజోే యుధిష్టారః, 3౬. గోవిందం చ మవో తాన బల చేవం

అడ జ ఇ పర న్న “0
వవ తథా న్యాః వృష్పివి రాంళ్చ వద్య్భున్నూద Na సహస్యళ &. 3౭,
పూజయిత్వా మహారాజ యథావిధి మవోద్యుతి!, భా9తృభిస్సపి-తో గాజా
రృనావయదికరదవః 3౮, ఏవం బభూవ యిజ్ఞ స్ప ధర్మ రాజస్య ధీమున;, బహ్వాన్న
ధనంత్నౌాఘః సురామైరేయసాగరః. 3౯. సర్చిః పంకాహదా యత్ర బభూవు
శ్చాన్న పర్వతాః, రసానాం కర్ణమా నదోో బభావుర్భరతర్జ భ రం, భత్యం
ఖాండవరాగాణాం క్రియతాం భుజ్యతాం తథా, పశూనాం వధ్యతెం చెవ
నాంతం దదృశిరే జనాః, ౪౧, మర్తం పృమత్తేముడితం సు ప్రీతయువతీజనమ్‌,
మృదంగళంఖనా దైశ్చ మనోరమమభూ తదా. ౮౨, దీయ కాం భుజ్య తాం చేష్టం
దివారాత మవారితమ్‌్‌ తం మెహూాత్సవసంకాశం వృాప్రవుషజనాకులమ్‌. ౪౩,

టల టు
కథంయంతిస్క పురుషా నానా చేశనివాసిన%, వరి రి త్వా ధనధారాభిః కామై రత్న
ర్మసె స్తథా, . విపాష్తా భరత శేషః కృ కార్ధః ప్రావిశత్పురమ్‌, రర.
ఇతి ఆశ శస కకం అను తాపర్యణి ఇయు

శ i అరి నకులాఖ్యానమ్‌. అయా pp
స్త్‌ పవవుషతుతవోాపః వి తామహాస్య మే యజ్ఞో ధర ర రాజస్య ధీముతః,
య దాశ్చర్యమభూల్కి-0 చి శ్రీడ్భ వాక వ క్టుమర్షతి. ౧ వై శేంపాయనడ వాచ:
శ్రూయతాం రాజక రూ మహ దాశ్చిర్యము త్తమమ్‌, అశ్వమేధ మవో.చుబ్లై
నివృత్తే యదభూత్పిభో. _౨. తర్చి తేషు ద్విజాగ్యేషు జ్ఞాతిసంబంధిజంధుష్పు,
దీనేఒ౦ ధే కృపణే వావి తదా భరతసత్తమ. ౫ ఘుష్యమాణే మహాదానే దిక్షు
సర్వాసు భారత, పతత్సు పువ్పవర్టేమ ధర్మరాజస్య మూర్ధని రే, లీనాత స్తత్ర,
158

1258 శ్రీమవోభారతే అనుగీ తాపర్యణి [అధ్యా.

నకులో రుక పార ష్ట్ర స్తదానఘ, వజాశనిసమం నాదమముంచద్వసుధాధిప ౫,
సకృదుత్ళ జ్య తేం నాదం త్రాసయానో మృగదిగజాక్కా మానుషం వచనం
ప్రావా ధృష్టో బిలశ యో మహాకా, ౬, సక్షు పృస్థేన వో నాయు యజ్ఞ స్తుల్యో
నరాధిపాకి ఉంఛవృ]ల్తేర్వ శా నృస్య కురు మే త్రని నాసినః, ౭, తస్య తద్వచనం
శ్రుత్వా నకులస్య విశాంపతే, విస్తయం పరమం జగ్పస్పక్వే శే బ్రాహణర్షభాః. ౮
ల్‌; సమేత్య నకులం పర్యపృచ్ళంత తే దిగ్గజాక, రుత స్త్వం సమనుపాపో యజ్ఞం
సాధు సమాగమమ్‌, ౯, కిం బలం పరమం తుభ్యం కిం శ్రుతం క్రి పరాయణమ్‌,
కథం భవంతం విద్యామ యో నో యజ్ఞం విగర్హ్శ నె, ౧౦. అవిలుప్యాగమం
కృత్స్నాం పివి ధై ర్యజ్ఞి యైః కృతమ్‌ యథాగము యథాన్యాయం కర్తవ్యం చ
తథా కృతమ్‌. ౧౧. పూజూర్తాః పూజితా శ్చాత్ర, వీధివచ్భాత్రు దర్శనాత్‌ , మంతా
హుతీహుత శ్చాగ్నిర్ద త్తం చేయ కుమక్సగమ్‌. ౧౨. తుస్టా ప ప ఈ
దానైర్బహువిధైరప్కి శత త్రియాశ్చ సుయుద్దేన శ్రా దైెళ్చావీ వీతామపహాః, ౧౩,
పాలనేన విశస్తుస్తాః కామైస్తుస్తా వర(స్ర్రీయః, అనుకోనై స్తథా శూద్రా దాన
శమ పృథర్దనాః ౧6. జ్ఞాతిసంబంధినస్తుపాశ్నొచేస చ నృపస్య న చేవా
హా పుతై ్ఫశ్చ రకు ణెక్ళరణాగ తాః. ౧౫ యద్ర, తథ్యం

తదవా సహా సత్యేం సత్యం ద్విజ"తిషు, య థాళ్రుతం య థాదృప్టం పృష్టో బ్రా వావాణ

కామ్య యా, ౧౬, శ్రబ్దయువాక్యః పాజ స్త్వం దివ్యం ౧ రూపం బిభర్తి చ, wr
గతశ్చ వ్నిపె DE go తద వాక్‌ న్‌ స్తమక తి ౧౭. జ. పృష్టో ద్విచై సెస్ప ప్ర పహ
సన్న కులోఒ బవీత్‌ , ల మృషా మయా వాణీ ప్రోక్తా దర్చేణ వా దహ,
న అహ ఇ చయం జ అ £3
౧౮ యన్మయొోక్తమిదం వాక ఫం తూల ఎనక ఎ సక్తువ్ర సేన వో
నాయం యజ్ఞ స్తుల్యో ద్విజక భా, ౧౯ ఇత్య వశ్యం మయైతద్యో వ కవ్యం ద్విజ
సత్తవమాః, కృణుతావ్య గ్ర మనః ఫంసతో మే యశారకథమ్‌, ౨౦. అనుభాతం చ
దృష్టం చ ప స రన కురు కే త్రనివా
సీనః, ౨౧. స్ఫర్షం యన ద్విజాః ప్రాషస్సభార్యస్ససుశస్ను మః యథాబార్థం
ఛర్రీరస్య మమేదం కాంచనీకృతమ్‌. _౨౨. నకలజివాచ;--హంత వోవర్త
యిప్యామ్‌. దానస్య ఫలముత్తో తమమ్‌, న్యాయలబ్ధస్య నూవ్షుస్య విపృ్కద తస్య
తది ద్ది ప్రదాః ౨9౨3, ధర ర తేలే కురు శే తే థగ ర జ్లేర్బహుభిర్భి ఏతే, ఊఛ్చ తి త్రి
ర్లి పదీ క న్చ త్కావోతిర భవత్తదా, 2౮, సభార్యస్సవావు శ్రే ణ సస్నువస్పపసి స్థితః
ఫ్‌ 1 గ్‌ య త . వజ, సదా
బభూవ శుక్ష వృ త్తస్స Is నియతేం డ్రి, $. ౨౫ 3 కాలే సదా

7

౯౦.] ఆశ్వ మే ధికప పర్వణి, నవతిత మో2ఒధ్యాయః, 1250

భుంక్తే తెన్పహసు వ్రతః వే కాలే కదాచిగ్తు తస్యావోరో న విద్య తే. ౨౬,
భుం క్రేఒన్యస్మి౯ క దాచిత్స పమ కాళే ద్విజోత్తమ కపోతధరిణ స్తస్య దుగ్భి తే.
సతి స ౨౭. నావిద్యశ ao విప్రాస్సం చయ సన్ని బోధత థీ ణావధినమా
వేశే ద్రవ్యహీనోఒభవ_్తదా. ౨౮. శకాలే కా లేఒస్యసంప్రాప్తే నైవ విద్వేత భోజ
నమ్‌, వముధా పరిగ తా స్సర్వే ప్రాలిష్టంత తదా తు తే, _౯. ఉంఛంతదా శంక
పతే మధ్యం తపతి భాస్క_రే, ఉప్ణార్తశ్చ క్రుఢథా ర్తశ్చ స విప్ర స్తపసి స్థితః. 30+
ఉంఛ మప్రాప్ప పవానేవ బ్రాహణః ము చృ్రమాన్వితః, స కచైవ 3 ముధావిపః పార్థం
పనన తన హం తం కాలం కచ్చ ప్రాణో ది(జో త్రమః, అః

పమ. గతే కాలే యవప వ్రస్థముపార్టయత్‌. 3౨, యవ ప్రస్థం తు తం సక్తూనకు
ర్వంకం తపస్విని, కృత దప్యాహ్నా శా నే తు హుత్వా చాగ్నిం యథావిధి. 33,
కుడ వంకుడవం సర్వేవ్యభ జంత తపస్విన,, అభధాగచ్పునిస్వవ! క శ్చిదతిథిర్భుంజ తాం
తదా. 356. తేశం దృ సప్ట్వాజఒల్‌థిం ప్రాప్తం పవ్యాప్రమనసోఒభ వ౯, తే౭భి
వాద్య సుఖ పృశ్నం దృష్ట్వా లేమతిథిం తిదా. 3౫ విశుదమనసో దాంతాః శ్రద్ధా
దమసమన్వి ఆ", అనసూయవో జితపోధాః నాధవో ఏతమత్సరాః, 3౬, త్యక్త
మానమదక్రోధా ధర్మజ్ఞ జూ ద్వొజస్సే తమా; , సబృవాచర్యం గ త్రం తే తస్యాఖ్యా త్వా
పరస్పరమ్‌. 38౭, త జై ప్రవేశ యామాసుః క్షుథా రమరీధిం 1 తదా, ఇదమర్హ్య్యం చ
పాదం చ బృసి చేమం తవానఘు. 3౮. శుచయస్ప కృవశ్చేమే నియమోపా
రతాః ప్రభో, పృతిగృహీ వ్య భద్రం తే మయా దత్తా ద్విజర్షభ. 3౯. ఇత్యుక్తః
వ,తీగ్భహ్యోథ సక్తూనాం కుడవం ద్విజః, భశ యానూస రా జెంద్ర, నచ తుప్రం
జగామ సః ఈం. న ఉంఛవృ రి లి స్తం వ్రేత్యు శుభా వరిగతం ద్విజః, ఆవాోరం
చింతయామాస కథం తుష్టో భ వేదితి, va కక భార్యా౭బ్ర ఏీడ్వాక్యం మద్భా
గో దీయతామిళ్సి నచ్చ ల్వేవ యథాకామం పరితుష్టో ద్విజోత్తమః, ర_౨ ఇతి
బ్రువంతీం తాం సాథ్విం భార్యాం స ద్భజస త్తమః, శతుధా పరిగ తాం జాతా
తాల సక్తూన్నాభ్యనందత. ఈ. ఆత్రానుమానతో వీద్వా౯ సతు వివర్షభ
సదా జానా వృద్ధాం ముధార్తాం చ క్రాంతాం గ్లానాం తపస్వినీమ్‌, రర
త్వగస్థిభూ తాం వేపంతీం తతో భార్యామువా చహ్క అవి కీటపతంగానాం మృగాణాం
_ వైవ శోభనే, 6౫. (నియో రమ్యూశ్చ పోప్యాశ్చ న ల్వేవం వక్తుమురస్కి అను
కంప్యో నరః పత్నా స పుష్టో రత్సీత ఏవ సః, ౪౬ ధర ర కామార్థ కార్యాణి
శుశ్రూపాకులసంతతిః, దా"కేవ్వధినో ధర రృజ్ఞశ్చ పిత్యూణామాత్మ నస్తథా. 6౭

1260 శ్రీమవోభార తే, అనుగీ తాపర్వణి [ అధ్యా.

నవేత్తి కర్మతో భార్యారక్షణే యో క్షమః పుమార అయకో మహ దాప్నోతి
నరశాంళ శైవ గచ్చతి. ఈం. (పవతేద్యశసో దీపాత్స చ లో కాన్న చాఫ్నుయాత్‌,
ఇత్యుకా సా తతః ప్రాహ ధరార్గొ నౌ సమా ద్విజ, రణ, సక్తుపస్థ స్థ చతు క్భాగం
గృవాణోమం ప్ర హతో స, సత్యం రతిక్చ ధర్మళ్చ స్వర్తశ్చ నణనిర్దితః, ౫౦.
ఊగాం ప్రతి? సమాధానం కాంశీతం చ ద్విజర్ష భ, బుసురాతు;ః పితుర్బీజం
చె వతం పరమం పతిః, గం. భర్తుః ప్రృసాడాన్నారీణాం రతిపు త్రఫలం తథా పాల
నాద్ధి పతిస్థ్వం మే భర్తాసి భరణాచ్చ మే.౫_౨.పు త ప దానాద్వరద స్తస్థాత్సక్తూక్‌
వృయచ్చ మే జరాపరిగతో వృద్ధః ముఛారో దుర్చలో భృశమ్‌. ౫౩, ఉపవాస
పరిశ్రాంతో యదా త్వమపిక ర్మిశ్క, ఇత్యు క్షస్స తథా సక్తూ౯ ప్రగ్భ ప్యాదం వచోఒ
బ్రవీక్‌, ౫౮. ద్విజసక్తూనిమా౯ భూయః ప్రతిగృహ్య వ్య సత్తమ స తౌ పృ
గ్భృహ్నా భుకార చ న తుష్టిమగ మద్ది (జః, తముంఛవృ త్తి ౯ లకు తతశ్చం కా
పరోఒభవేత్‌, ౫౫, పుతృఉవాచ;లాసక్తూనిమా౯ ప్రగృహ్య త్యం "చేసి
విప్రాయ స సత్తమ ఇల్యెవ సుకృతం మన్యే తస్తాచేతత్క రోమ్యుహుమ్‌. ౫, భ వాక్‌
హీ = పరిపాల్యో మే సర్వదైన స ప్రయత్నతః సాధూనాం కాంతీతం యస్తాల్సీతు
రర్భృద్ధ స్ట పాలనమ్‌.౫ ౭. ఫకొల్లో విపాతో హ్యేష వార్థశే వ పరిపాలనమ్‌్స్‌ శ్రుతి
శపాన హీ విప, నై త్రిషు లో శేష శాశ్వతీ, ౮. ప్రాణధారణకూశ్రేణ శక్ళోం
కర్తుం తప స్త యా, ప్రాణో హి పరమో ధర్మ! స్థితో చేశే పము జేహినామ్‌.౫౯,
వితోవాచ: జూాఅపీ వర్షసవానీ త్వం చాల ఏవ మతో మమ, ఉ క్పాద్య
పుతృం హి పితా కృత కృతో ఛ వేత్సుతాత్‌ , ౬౦, బెలానాం శుద్బలవశీ
జానా మ్యేతదహం౦ ప్ర పభ్మో వృద్ధో౭.హం ధారి యిప్వ్యామి త్వం బలీ భవ పులే, కః
౬౧. జీన వయసా “పుర న మాం ముద్చాధలేఒవి చ, దీర్గ కాలం తేప _స్త_క్టం స
మే మరణతో భయమ్‌ ౬ ౨, పుత్రఉవాచ; _-అపళ్ళమసి లే వుత త్రృస్తాణా

త్పుత్ర, ఇతి శ్రుతిః, ఆత్తా పుత్రః స్మృత స్తస్థాతా )హ్యాతానమిహాత్మ నా, ౬3.
పితో వాచ; రూపేణ సదృశ స్వం మే శీలేన చ డమేన చ, పరీక్ష తక్చ
బహుధా సక్తూనాదద్సి తే సుత. ౬౮. ఇత్యు కా (౬ చాయ తాకా సక్తూక్‌ .
వ్రీళాల్తౌ ద్విజస త్త మః, సృవాసస్నివ విప్రాయ స తై వృదణా తదా. ౬౫,
భుక్త్వా తానవీ సక్తూక్‌ స నైవ తుష్టో బభూవ హా, ఉంఛవృ త్రిస్తు ధక్శాత్యా
వ్రీడామనుజగామ హా, ఒ౬, తం వై వధూ! న్ట్‌తా సాధి వ్రావాణ వియకామ్య
య్యా, సక్తూనాదాయ సంహృష్టా శ్వళుకం వాక్యమబ్రవీత్‌ , ౬డి సంతా"నాత్తవ

జాం.) ఆశ్వ మేధిక పర్వణి, నవతిత మోఒధ్యాయకి, 1961

సంతాన) మను విప్ప భవిష్యతి, సక్తూనిమానతిథ యే గృహీత్వా సంప్పయచ్చ
మే, ౬౮. తవ వ్రసాదాన్నిర్వృతా మమ లోకాః కిలాశయాః, పొక్రేణ తాన
వాప్నోతి యత్ర గత్వా న శోచతి. ౬౫౯, ధరా ద్యోహి యథా త్రేతా వహ్నీ
స్ట్రేకా తవైవ చ, తథైవ పుత్సపొత్రాగాం స్వగ్త స్తే] తా కిలాకు యీ ౭౦.వత్యా౯్‌
బుణా తార యతి పుత్ర ఇత్వేన శుళు మ్కపు తృపాతేశ్చ నియతం సాధు లోకాను పొ
శ్ను తే.2౧.ళ్వ్యశురఉి వాచ: నా తాతపవిశీ రాంగీం త్వాం వివర్హాంనిరీ క్ష వై,5రి
౯9 ౯ చ
తాొంసువ్ర తాణా రే కు థావిహ్యల చేతవామ్‌. ౭౨. కథం సక్తూ౯ా గృహీప్యామి
భూత్వా ధర్శొపఘాతక$, కల్యాణవృ చే కల్యాణి నైవం త్వం వ కృుమర్హసి, ౭3:
ద్‌ 3 2 షె గ బ్‌ | ఇ

వ ప కాలే వ్రతవతీం శ చశలత పోన్సి తామ్‌, కృ చ్భ్రవృ త్తింని రాహో రాంద్ర మ్యామి
త్వాం కథం శుభే,౭ర.బాలా క్షుధార్తా నారీ చ రత్ష్యూ త్వం సతతం మయా,ఉప
వాసపరిశ్రాంతా త్వం హీ బాంధవనందినీ ౭౫%.స్ను పోఉబాచః రాగురోర మ గురు
న్వ్వంవె యతో దైవతదై వతమ్‌ దేవాది దేవ్తసా, త్వం సక్తూనాదక్స్య మేవ వ, భో,
7౬. చేహ; ప్రాణాశ్చ ధర్మశ్చ కుకా పార్గమిదం గురోక్కి తవ విప్ర, ప్రసాదేన
లోకా౯ స్రాప్పా [మహా శుభా౯ా ౭౭. అవేమ్యూ ఇతి ళృళాస్తఓహం దృఢ
భ ేతి వా ద్విజ, చింతా మమేయమితి వా సక్తూనాదాతుమర్త్హ సి ౭౮.
శృశురఉవా చ:ాఅశేన నిగ్యం సాధ్వీ త్వం ఫీలవృ తేన. శోభ నే యా క. ధర్మ
వత్‌ పేతా గురువృ త్తిమవేక్ష సే, ౭౯, త స్తాత్సక్తూక్‌ గృహీప్యామి వధు నార్హసీ
పంచనామ్‌ గణయితాా మహాభాగ త్వం హ ధర్మభృతాం వ నర ఇత్యుక్వా
తానుపాదాయ సక్తూ౯ స్రాదాద్ది (జాయ తే, తఠస్తుష్థో= భవదిరిప స్తస్య సాధో
రవాతనః, ౮౧. .వీ తాతా సతు చం వాశ్యమిదమాహ ద్విజర్ల భమ్‌, వాగీ
శ (శి WJ శ య లీ
తదా ద్విజ పో ధరః పురు వవిగృహాః ౮, శుద్ధేన తవ దానేన న్యా యో
పా_క్తేన ధర్శతకి యథాళక్తి విసృష్టేన పీతోఒస్మి ద్విజసత్తమ. ౮౩. అహెరా
దానం ఘువ్య శే కే స్వర్లే స్వర్షనివాసిభిక గగనాత్పుప్పవర్షం చ పశ్యేదం పతితం
భువి ౮౮. సురరి ర చేవగంధర్యా యే చ చదేవపురస్సరాః, స్తువంతో చేవదూ

తాశ్చ స్థి సితా దానేన విసీ సీతా ౮౫. బ హరయో విమానస్థా బ్రహూలోక
చరాశ్చ క, అ దర్శనం తుభ్యం pe వ్రజ ద్విజర్షభ. . విత్చ
లోక గతాస్సెర్వే తారితాకి వీతగ _ససయౌా, అనాగ శళ్చ బపహూవః నుబహూూని
యుగాన్వుతం ౮౭. బృహచశే ర్వేణ దానేన యశ్హైన తపసా తథా అసంక్‌ చేణ

CJ
ధే తస్మాద్దచ్ళ దివం ద్వ, భారా శ్రద్ధయా పరయా యస్త $౦ తపశ్చరసి

1262 శ్రీమ వాభార లే, అనుగీ తాపర్వణే [ అధ్యా,

సువ్రశ, తస్తజ్దేసాళ్చ దా నేన పీతా చాంహూణస త్త తమ. ౮౯. సర్వ మేతద్ధి
యస్తశత్తే దత్తం ళుక్దేన చేశస్యా కృచ్ళ)కా లే తతస్పగ్లో విజితః కర్మణా త్వయా
౯౦, బ్‌ నిరు దతి వ్‌ ధర్తబుద్ధిం వ్యపోహతి, ముధావరిగతజ్ఞానో ధృతిం
త్యజతి చైవ హః. ౯౧. బుభుత్తూం జయతే యస్తు స స్వరం జయతే భుివమ్మ్‌
యదా దానరుచిస్సా కడై ఏ తదా ధరో న నీదతి, ౯౨, అన వేక్ష్యు సుతన్నేహం
కళత్ర న్నేహ మేవ చ, ధి క స. వాతా తృస్లా న గణితా త్వయా. ౯౩.
ద్‌ ద్రవ్యాగమో నృణాం సూక్మఃపాతేదానుతితవర మ్‌, కాలః పరతకోదానాచ్చద్దా
చెవ తతః పరా,౯ర, స్వర ద్వారం సుసూత్షం క హి నలె ెర్లోహాన్న దృశ్య తే, స్వ ర్హార్షళం
లోభ బీజం రాగగు పం దురాసఏమ్‌. అత. తు పశ్యంతి పురుషా జితక్రోధా జిలేం
ది, యాకి చ్యాహాణా స్ట సపసా యుకాయథ్రాక క్రి క్త పృదాయినః ౯౬ సహ స్రళ క్రిశ్చశతం
భక కరచి చ. దద్యాదపశ్చ యశ్శక్స్యా స్వే తుల్యఫలాకి సృతాః ౯౭.రంతి
జేవో హి నృపతిరపః ప్రా పాదడాదకించన?, శుద్దేన మనసా విప నాక షృష్టం తతో.

ల
గతః ౯౮. న ధర్మః ప్రీయతే తాత చాదైర్త _తెర్మహ'ఫలై8 న్యాయల బెర్యథా
యా

= : 0

సూ నై; శద్ధాప్నూతెస్ప పక ఆలయాల ద్వి చభ్యోఒ దాన్న
గోన, ఏకాం దత్వా స పారక్యాం నరకం సమపద్యతే, ౧౧౦. అరే యాళస ప
చా నేనశిబి రాశీనరో నృపః, ప్రావ్యవుణ్యకృ తా౯లో కాక మోద తేదివిసు వతః౧౦౧,.
విభవో న నృణాం పుణ్యం స్వశ క్యా స్వర్టితం సఠ'మ్స్‌న య ్లేర్విసిధై ర్వివు యథా
న్యా యేన సంచ్చితెః. ౧౦౨. కోథాద్దానఫలం హంతి లోభాత్సర్షం న గచ్చ్ళతి,
న్యాయవృ కీర్తి తపసా దానవిత్స ర్లమశ్ను లే. ౧౦౩. న రాజసూయైర్చహుఖి
రిష్ట్వా విఫులదక్షి తైః న చాశ్వమేధై ర్భృహుధిః ఫలం సమమిదం తీవ. ౧౦, సక్తు
అ శ హొ స రి ల్ల ణు పాస (1 మ అ
ప్రస్ధేన జతో బ్రహ్మలోక స్వ్వయా౭ క్షుయవికజో బ్రహ్మసదన౧ గ ఫవీపయథా
సుఖమ్‌. ౧౦౫. సర్వేషాం వె ద్విజ ప్ల దివ్యం యానముపస్టితమ్‌ ఆరోవాత

మనా టి 9 G .
యా కామం ధర్తాఒస్మి ద్విజ పశ్యమామ్‌.౧౦౬. తారితో హీ తయా చే"బారా
లోకే శీర్తిః స్థిరా చ తే, సభార్యస్సహవు త్రశళ్చ సస్నువశ్చ దివం వ్రజ. ౧౦౭.
ఇత్యు క్ష కా కే ధరే తు యానమారువ్యా స డిజి సచారన్ససుత్‌ె ఎవ సన్ను
వశ్చ దివం క! ౧౯౮. తస్మి౯ విప్రే గతే స్వర్గం సనుతే సస్ను పే, తదా, భార్యా
చతుర ధర్మే రతోఒహం ససృతో బిలాత్‌, ౧౦౯, తతస్తు స క్తుగం ధేన కేజీన
సలిలస్య చ, దివ్య వుప్పవిమర్గాచ్చ సాధోన్తానలవైళ్చ తెః,౧౧౦. వివస్య తవసొ

౯ాం.] ఆశ ఏమేధిక పర్వణి ఏకనవతిత మోఒధ్యాయః, 1268

తస్య శిరో మే కాంచనీకృతమ్‌, తస్య సత్యాభీసంధస్య స క్తుదా నేన నైవ వా. ౧౧౧.
శరీరార్థం చ మే వివ్రాశ్ళాతకుంభమయం కృతమ్‌, పళ్య 'తేమం సువిఫులం తపసా
తస్య ధిముతకః, ౧౧౨. కథ మేవం విధం సాద్య పార్మ ఏమన్యదితి దిర్రజా 8, తవో
వనాని యజ్ఞాంశ్చ హృూహ్ట్రోఒ భ్య మి పునీి పృుఫకిం౧౩. యకం త్వహమిమం శం ల
కురురాబస్వ ధీమతక అనయా పరయా ప్రాప్తో న టే. కాంచసీకృతః. ౧౧౦౪
తతో మయోర్షం తద్వాక్యం పహస్య బ్రాహణక్షభాః, సక్తు ప్రస్థేన యజ్లోఒ యం
న సమితో నేతి సర్వథా. ౧౧౫. సక్తువ్ర స్థలవె నైరి, తదాహం కాంచనీకృతకి న హీ
యజ్ఞో మహానేవ సదృశ నెర, ర తో ea ౧౧౬ ఇక్యుక్వా నకులః సగార౯' యజ్ఞో
ద్యిజవరాం స్త సా, జగామాదర్శనం 'లేపాం విప్రా చ యయుర్గహా౯ ౧౧౭వ శం
పాయనఉ వాచః... ఏత చ్రేస సర్షమా ఖ్యాతం మయా పరవురంజయ, య దాక్చర్య
మభూర్తత వాజి మే ఛే మహో క్షతొ,౧౧౮.న విస్మయ స్తే నృపతే యజ కార్యః కథం
చన, బుపి.ళోటినహ సాణి తవోభి రే దివం గతాః౧౧౯, అద్రోహస్పర్వభూ తేషు
సంతోపళ్ళీలమూర్షవమ్‌, తపో దమశ్చ సత్యం చ ప్రదానం చేతి సమికమ్‌. ౧౨౩౦.

ఇతి ఆశ్వ మేధికపర్వాంతర్లత అనుగి కాపర్వణి, నవతిత మోఒధ్యాయః.

. జన మేజయకజ వా చా యబై సక్తాన్ఫృవతయ _సపస్పక్షా మహర్ష యః,
శాంతివ్యవస్టితా విప్రాశ్ళ మో దమ ఇతి వ్రభోం, + త స్తాద్య జ్ఞ ఫలెస లెస్తుల్వం హు. కప
దృశ్య తే, ఇతి మే వర్ధతే బుద్ధి స్తథా వై ఇ తదసంశ యమ్‌. న చ. తు బహవో

రాజూనోద్విజస త్తే హ్‌ బ్రహ క్‌ రిం పరాం వ్రాప్య చే మ్రైత్య స్వరమవాన్నుయుః. 3, చేవ
రాజస్సహసాత్షః కృతుభిర్భూరిదక్షి రై, చేవరాష్యం మవో తేజా? ప్రావవానఖిలం
విభుః. ర, యదా యుధిస్టరో రాశా భీమాక్దునపురస్సర క సద్భకో చేవరాజేన
సమృగ్గ్యా విక్ర, మేణ చ, ౫. అధ కస్తాత్స నకులో గర్హృయామాస తం రతుమ్మ
అశ్వమేధం మహాయజ్ఞం రాజ్ఞ స్పస్ఫ మహాతేనః. ౬. వైశ_పాయనఉవాచ;
మ జ = యా

యజ్ఞ స్య విధి ముగ్య Jo వై రాజ౯ యథావదిహ భాంత్క ౭. పురా కకస్య యజ
తన్సర్వ ఉచుర హర్ష యః, బుత్విక్షు కర్యవ్య గ్రేషు వితతే యజ్ఞక ర్యణి, ౮,
హూయమాశే తథావహ్నా హెరార్రే గుణసమన్వి లే, దే వేప్వాహూయమా నేషు
తేషు పరమర్షి షు,౯.సుప తత స్తథా విపె పై స్పా ఏగ మెస్సుస్య ,రర్నృప్క అశాంతే
ఇ్వాపి లఘుభిరథ్వర్యు వృష స్త స్తథా. ౧౦. ఆలంభసమయే తిస్మి౯ గృహీతేషు
పళుష్వథ, మహర్ష యో మహారాజ బభూవుః కృపయాన్వి తాః౧౧. తతో దీనా౯

రల

1064 శ్రీమవోభార లే అనుగీ తావర్వణి (అధ్యా.

పళూ౯దృష్టా సబువయస్పే తపోధ్ధనాకజోచుః క కృంసమాగమ్య వాయం యజ్ఞవిధి
శుభ, ౧౨. అపరిజ్ఞాన మేత లై మహాంతం ధర్భమి చృతః, న హీ యో వమగళకా
విధిదృస్తాః పురందర. ౧౩. ధర్లోవఘాతక సేవ సమారంభ గవ ప్రభో నాయం
ధరృకృతో యబ్బ న హింసా ధర్మ ఉచ్యతే. ౧౮. ఆగ మేనైవ తే యజ్ఞం కుర్యంతు
యది చే చ్భథ, విధిద్భపేన యశ్లేన ధర స్తే సుమవ+*౯ భవేత్‌! ౧౫. యజ్ఞం వీజై
స్పహాస్రాత త్రివర్ష పర మోపీ తేక, ఏష ధరో మవోళా శక మహాగుణపలో దయ;
౧౬. శత క్రతుస్తుక ద్వాక్యమృమషిభి స్తత్వదర్శిభి!, ఉకం న ప్రతిజగ్రాహ మానాన్తో
పహూవళం గతః ౧౭. తేసూం వివాద స్పువువో౯ న ws యో తపస్వినామ్‌, జంగ మై
స్థావ ౨ 3 ర్యాపి యప్పవ్యమితి భారత. ౧౮, త... ఖన్నా హా బుషయ స్తత
దర్శిని, రీచా సంఢాయ శ గ్రేణ ప పచ్భుర్న పతిం వసుమ్‌. ౧౯. మహాభాగ కథం
యశ్జేష్వాగ మో న్భప కతు, యవ్రవ్యం పళుభిరు ఖై ఫర థో బీజై రసెరితి ౨౨౦.
తచ్చు "త్వా తు వసు స్తేసామవిఛార్య బలాబలమ్‌, యథోపనీతె ర్యప్ట్రవ్యమితి
ప్రోవాచ పార్థివః, ౨౧. ఏవముక్తా ( స నృపతి, వవి వేశ రసాతలమ్‌, ఉక్తా ఏథ
వ ప్రశ్న ం చేషీ నామిోశ(గక నభః ౨౨, తస్తాన్న వాచ్యం హా కేన బహు
జ్షనౌపి సమే, ప్రజాపతిమపావోయ స్వయం భువమృ తే ప ప్రభుమ్‌, ౨౩. తేన
దత్తాని దానాని పా పేనాళుద్ధబుద్ధినా, ళాని సర్వాణ్య నాదృత్య్‌ నశ్యంతి విప్రలా
న్సపి. ౨౮, తస్యాధర్శ పృవృ త్రేస్ట సాంసక స్య దురాత నకి, దానేన కీర్తిర్భవతి
నట్రే త్యేహ చ దుర తేః.౨౫. అన్యాయోపగతం ద్రవ్య మభీక్షం యో పహ్యూపండిత ౪
ధ ర్థాభిశం యజతే న స ధర్మఫలం లభేత్‌. ౬, ధర్మ వె తంసికో యస్తు
పాపాత్తా పురుపాధమ్ము దదాతి దానం వివ ప్రైభ్యో లోక విశ్వాస కారణమ్‌. 22౭.
పాడే పీన కర్మణా విప్రో ధనం వ్రాష్య నిరంకుశఖ రాగ మోహాన్నితః సోంతే కొలుపాం
గతిమళ్ను తే. త. అపి సంచ యభుది లోభ 'మోవావళంగత్క, ఉ ద్వేజయతి
భూతాని పాపే bh us ౨౯, ఏవం లభ్ర్వాధనం మోహాద్యో హీ దద్యా
ద్యజేత వాన తస్య చ ఫలం ప్రేత్య భం స పాపం ధనాగమాత్‌ , 30, ఉంఛ
మూలం ఫలం శాకముదపాతృం తపోధ నాకి దానం విఛభవితో దత్వా నరాస్స్ర ౪
ర్యాంతి నా కక 3౧. ఏద ధర్లో మవాోయోగో దానం భూతదయా తదా,
య్రావాచర్యం తథా సత్యమను కోకో ధృతిః వమా, ౨౩౨, సనా తనస్య ధర్మస్య
మూల మేతెత్సనాతనమ్‌,శ్రూయం లే హీ పురాల్థత్తా విశ్వామిత్రాదయో నృపాః,33,
విశ్వామిసగ్రాఒ సిక్వ్వైన జనకళ్చ మహీపతి ws చ సింధుద్వీపశ్చ

౯౨.] ఆశ్వ మేధిక పర్వణి, ద్వినవతిత మోఒధ్యాయః, 1266

పార్థివః. 3 ర౮.వతే చాన్యే చ బహవః సిద్ధిం పరమికాం గతాః, నృపాః
సత్యక్చ్స దానైశ్చు న్యాయలైె సపోధనాః. ౩౨౫. బాహణాః శతియా వెళ్ల
ఫీ ఎ చ"లీ భో ల లీ Uy ._ స్త్‌
ళ్ళూద్రా యేచా శ్రి తాస్తవ, దానధ రాగ్నినా కనా. స్వర్షిం యాంతి భారత, 3౬,
ఇతి ఆశ్వ మేధిశప వ్యాంకర్లత అనుగీ తాపర్వణ్శి వకనవతిత మో౭_ధ్యాయః,
క్రి నకుళలాఖ్యానమ్‌. (౫
జన మేజయడ వాచ;ాధర్హాగ లేన ణా గేన భగవకా స్యర్లము స్త్రి చేత్‌ ,
. వతన్నే సరర్షమూ చక్షు స | హృసీ భాపతుమ్‌. ౧. తస్యోంఛవృత్రేర్య ద్వ ఎ_లేం
స కుదానే ఫలం మహతీ, కథికంతు మమ హు స్తథ్య మేత వసంళ యమ్‌, 2,
కథం హి సర్వయజ్లేషు నిశ్చయః పరమె.- భవేత్‌, ఏతదర్శసి మే వ[క్తుం నిఖలేన
ద్విజర్తభ. 3. చె.కంపాయనఉ వాచ:---అత్రావ్యు దాహరంతీమమితిహోసం పురా
తనమ్స్మ్‌ అగ "స స్ట wa వురావృత్తమరిందను. ౮. వురాగస్తోషా మహో
తేడా దీమాం దాన వార్షి కమ్‌ ప్రవివేశ మహారాజ సర్వభూతహితే రతః, ౫
అత్రాన్నకల్నా హోతార అనలా సత్రే మహాతృన్క, మూలాసహోరాః ఫలాహోరాొ
గ్పాశృకుట్లామరీ విపాః ౬. పరిఘృష్టికా వెధ్యసికా స్ట వఖ్యానా స్తథైవ చ,
ల + ఇల ౦ అ +
యతేయో భిక్షవక్చాత బభూవుః పర్యవస్టితాః ఒ స్వే పృత్యక్షుధ రాణో
జితకోధా జిలేంద్రియా% దమే సితాశ్చ సరే తే హీంసాదంభవివర్ణితాకి ౮.
Uy Uy థి జ
వృత్తే శుద్దే సితా నిత్యమింద్రియైళ్చావ్య బాధి తాః, ఉపాతిష్టంత తం యజ్ఞం
౨ ధి థి ye © ఆ
యజంత స్తే మహర్షయః, ఖై య థా" కా భగవతా రత్నం సముపార్టితమ్‌,
తేసి సతే) షు యది త్తం యవోోగ్యం చ తదాభవత్‌ , ౧౦౭ తథాహ్యా
నేవే ర్లునిభిర హాంతః గ్రతేవః రాం, వవంవిభే త్వగస్త విస్త వర్తమానే తథా౭ఒ
ధ్వంరే. ౧౧. నవవర్ష నవాస్రాత్స స్తదా భరతిసత్తమ, తతః క ర్హాంత కే రాజన్నగస్త్యస్య
మహాత్మనః, ౧.౨. క ఖే3యమభినిర్వ క మునీనాం భావి తాత నామ్‌, అగస్తో ౪
యజమానోఒసా దదాత్యన్నం విమత్సరి, ౧౩, న చ వర్షతి పర్టన్యశ! కథమన్నం
భవిష్యతి, స్మత్రం చేదం మహద్విప్టా మునేర్హ్వాదశ వాగ్షికమ్‌. ౧౮. న వని వ్యతి
'దేవశ్చ వర్షాణ్యేతాని ద్వాదశ, ఏత “'నంతస్సం చిత్య నుహ వ్రైరస్య ధీమతః. ౧౫.
అగ స్త సస్యాతితపసః క ర్తుమర్భ్యంత్యను గ వామ్‌,ఇ త్యేనము క్షే వచనే తతోఒగష్మ్యః
పృతాపవా౯్‌,. ౧౬. ప్రోవాచ వాక్యం స తదా ప్రసాద్య శిరసా మునీ౯ొ యది
సవ , చి ది పరా ఆళ్ళ
ద్వాదశవర్షాణి న వర్షి వ్యతి వాసవః ౧౭ ౦ తాయక్ఞ్రం క్ర స్థమి వీధి రేవ
159

1266 శ్రీమహాథార తే అనుగీ తాపర్వణి [అధ్యా

సనాతనః, యది దాగదశవర్గాణి న వచి వ్యతి వాసవః, ౧౮. స్పర్శ్భయజం కరి
య్‌ షె ఖు
ప్య్యూమి విధిరేవ సనాతనక యది ద్వాదళవ ర్వాణి న వర్షి వ్యతి వాసవః, ౧౯,
ఐ్యాయా మేనాహరిప్యామి యజ్ఞాన న్యానతివి తా౯, వీజయబో మయాయం వె
ఖా లి త యా
బహువర్ష సమా చితక, ౨౦. బీశై ర్లితం కరిప్యామి నాత్రవిఘ్నో భవివ్యతి
చేదం శక్యం వృథాక రుం మమ సత్రం కథంచన. ౨౧.వర్షి ప్యతీహ వా బేవోనవా
చేవోభ విమ్యతి, అథ వా భ్యర్థనామి దొ న క గ్రీష్యతి కామన. ౨౨. స్వ యమింద్రో
భవిష్యామి బీవయిప్యామి చ చాక్‌ యో యచాహారజాతశ్చ స తకశైవ నో
వ్యతి. ౨౩, విశేషం మైవ కర్తా సి పున! పునరతీవ హి, అటబ్యేహ స్వర్షృవుభ్యేతు
యచ్చాన్యద్వసు కించన, ౨౦, త్రిష లో శేవు యచ్చాస్త్తి తదిపోగ్‌మ్య కాం
సయమ్‌, దివ్య క్పాపవ్సగ సాం సంహుః గంధ ర్వాశ్చ సకీన్న రాః, ౨౫. వి జ్వావసుశ్చ
యే చాన్వే తే=.ప్యుపాసంతు మే సుఖమ్‌ ఉ త్త రేభ్యః కురుభృశ్చ యత్కి_ంచి
ద్వసు విద్యతే. ౨౬. సర్వం తదివా యజ్రేషము స్వయ మేవోపతివతు, స్వగస్స (ర్ల
GQ | . a
సదశవ ధర్యశ్చి స్వయ మేవతు. ౨౭,ఇత్యు శ్రే స ర్వమేవె తదభవ త్తపసా ; మునేః,
ల్‌ wo శో ల కా సః, ద <
తస్య దీప్తాగ్నిమనసస్త స ట్ర _స్త్వృస్యాతి జ సః, _౨౮. తేలెస్తె మునయో హృస్తా
దద్భశు స్త సపసో బలమ్‌, విసి తా వచనం ప్రాహురిదం సర్వే మహార్థవత్‌ . 9౯.
రికా గ
బుషయడాచుః; పీతా స్త సవ వాక్కే న న ల్వ్‌చ్భామ త్రో వ్యయమ్‌,
తెశేవ యచెసుషూః స న్యాయేనేచ్చాము హే వయమ్‌, 30, యజం దీమోం
Qe ఇలు వర్రీ వ

తథా హూనము ౯ యచ్చాన్యన ఎగయామహే, న్యాయేనో పార్టితాహో రాః
ఆల న న క్‌ | (3
Sy వయమ్‌. 3౧. వేదాంశ్చ బ్రహ్‌ చశ్వేణ న్యాయత ప్రార
యా మహా, న్యాయేనో త్తర కాలం చ గృ "పాబ్లో నిస్ఫతా వయమ్‌ మం
= టా టు ఆ జా న్న +, ఆర
ధర్మద్భృ ఇరి(ధిదా ఏ రె_స్తప స్పప్పా ప్రమా వయమ్‌, భవతేస్పమ్యగి స్తా తు
5 9 POR ఇల
భగ వివర్ణితా, 33. ఏతామహీంసాం యేషు బూూయా స్తం
సతతేం ప్రభో, వీ తా_స్తతో భవిప్యామో వయం తు ద్విజసత్తమ. 36.
విసర్హితాః సమాప్తా చ సత్రాదసాద్వ )జామహ్తే తథా కథయతాం కేపాం చేప
జ ఆం టం +
రాజః పురందర 8.3౫. వవగి సుమహా తేజా దృష్ట్యా తస్య తపోబమ్‌, ఆసనూ పే
య లర లి అటి
జో ప అ పరీ
స్ప యజ్ఞస్య తస్యామితపరాకృమః. 3౬ నికామవర్షీ పర్టిన్యో బభూవ జన మే
జయ, వసాదయామాస చ తమగ స్త రం తద శేశ్వరః, 3౭, స్వ చమ భ్యేత్య
రాజే పురస్క_ఎ్రలే్టి బృహస్పతిమ్‌, తత్రో యజ్ఞ సమాప్తా తా౯ వ్‌సనర్డి మవో

ద్‌] అశ్వ మేధిక పర్వణి, దిర్షనవతీత మోఒధ్యాయః, 1267

మునీ౯ా, అగ _స్త్యః పరిమ ప్రీతః పూజయి త్వా యథానిధి. 3౮. జనమేజయ
ఉవాచ: కో౬సా నకులరూపేణ శిరసా కాంచనేన మెప్రాహ మానుపవ ద్వాచ
మేతత్స్భష్టో వదస్య మే ౩౯, వె శంపాయనడఉ వాచ: ఏకెత్సూర్యం న పృష్లోఒ
హంన చాన్నాఖిః వభ షీళేమ్‌, శ్రూయతాం నకులో యో౭౬సాౌ యథావా క్రస్య
మానుహీ* ఆం, శ్రాద్ధం సంకల్పయామాస జమదగ్ని? పురాకిల హోేముధేను స్త
మాగాచ్చ స్వయమేశ దుదోహా తామ్‌ రం. తత్పయః స్టాపయామాస నవే భాండే
దృథే శుచౌ, తచ్చ కోధస్వరూవేణ విఠరం ధర్మ ఆవిశత్‌. ౮.౨. జిజ్ఞాసు_స్తమృపి.
శ్రేస్తం కింకు ర్యాద్వి ప్రియే కృతే ఇతి సంచింత్య ధక్మస్స ధర్షయామాస తత్సయః
౪౩, తమాశ్ఞాయ మునిః క్రోధం నైవాస్యస చుకోప హ,నసతు క్రోధ సత్‌ రాజా
బ్రాహ్మణిం మూర్తిమాస్టితః. రర, జితే తెస్మి౯ భృగుడ్చేస్థమభ్యభాషదమర్షణః,
జితో౭ నీతి భృగు ణెష్ష భృగవో వ్యాతీరో మణాః. రశ. లో శే మిథ్యా సవాదోజ
యం య త్హ్యు మాసి, విన్వితః, వశేస్థితోఒహం త్వయ్యద్య క్షమావతి మవోత్త ని,
బి భమి తపసస్సాధథో వృ ప సప కరు మే ప్రభో, గ౬. జమదగ్నిరువాచ: అన మ
దృష్టోజసి మే కధ గచ్చ త్వం విగత వరః, న త్వయావకృతం మేఒద్య న చ
మే మన్వుర స్తీ వై. ర౭, యాక్‌ సముద్దిశ్య సంకల్పః పయసోఒస్య కృతో మమా
పితర _సే మహాభాగా స్తభ్యో బుధ్యస్వ గమ్య తామ్‌, రే౮: ఇత్యుకో జాతసంత్రాస .
నలె) వాంతంధియ త, వళ్ళా ణామభివం క్‌ నకులణ్వము పాగతః, రోగా స “=
ప్రృనాదయామాస వాప స్యాంతోభ వేదిత, తె త కా వ్యు క్‌ కి హ్రీవక్ధర్శం ళా పస్వాం
త్సమ వాప్ప కసి, ౫౦. తె తె శోకో యజ్ఞయా౯ బే ౪౯ధ రారణ్యం తణెవచ్క, జుగుప
మా?నో ధావక్‌్సస తం . యడ్హంసమువాసదత్‌. ౫౧. ధర పు త మథాహీప్య సక్కుప పైన
తేన స్క ము కశ్నాపాత్తే తతః కోధో ధర్రోహ్యాసీద్యు ధిష్టిరః, ౫౨. వవ మేత త్తదా
వృత్త తంయ జై తస్యమహోత్మ నః ,పళ తాం వావీ నస్త త నకులోఒంతర్హా తె సదా౫౩
* ఇతి శ్రీమహాభార తే, శతసహ సీ కాయాం, వ వైయాసిక్యాం, సను

న జ | అనుగీ శాపర్వణి, స |

we సమాజం చేదం ఆళ్వ మేధికపర్వ్య,

అ వాచా హక. ద్రియైర్వా బుద్ధ్యాత్మనా వా ప్ర ప్రక కేస భావా,

కరోమి యద్యత్సకలం పరసై నారాయణాయేతి సమర్పయామి,

యదత్షరపదభిష్టం “మూశ్రాహీనం చయద్భవేత్‌,_.
తత్సర్వం క్షమ్యతాం డం వానా న మోఒస్తు తే
రం తత్సత్‌ హరిః ఓమ్స్‌ శీ (శ్రీకల ప్రార్పణమస్తు.

a

శ్రీరస్తు,
శ్రీ గోపాలకృస్తపర బహ్మణే నమః,

శ్రీమహాభార తే, ఆశ్తమ hace పారంభ 8,

నో, నారాయణం నమస్కృత్య నరం చైవ నరో త్రమమ్స్‌
చేపవి” సర స్వతీం వ్యా స్తతో జయ ముదీరయీత్‌. -

జన మేజయ ఉవాచ:--ప్రాప్య 'రాజ్యం మహో తానః పాండవా మే పీతా
మహాః, కథమాసన్మవో రాజ్ఞి ధృత రాస్తే? మవాత్తని? ౧, సతు రాజా హతా
pad హతవుతో నిరాశ యః, కథ ఫమా-సీద్ధ తెశ్యర్యో నవ య$ స్విస్‌?
. కియంతేం చైవ కాలం తేమకు పూర్వపి కతామవ్మో, స్థితా రా జ్యే మవోత్తానః ?
రచ హ్యాఖ్యాతుమర్హ సి, వః వెశంపాయనఉనాచ; ప్రాప్య రాజ్యం me
త్రానః పాండవా హెతళ త్రవః ధృతరాష్ట్రం పురస్కృత్య పృథివీం పర్య పాలయ ౯,
ర, ధృత రాస్త్రముపాతిష్ట ద్విదుర స్పంజయ _సథా, వైశ్యానుతృళ్చ మేధావీ
యుయుత్సుః కుగువత్తమ ౫. పాండ వాస్సర్య కా రాణి సంపృృచ్ళంతి స్మ తం
నృవమ్‌, చక్రు స్తే నాభ్యనుజ్ఞు తా వర్షాణి దశపంచచ. ౬. సదా హి గత్వా తే
ఏీరాః పర్యుపాసంత తం నృవమ్‌, పాదాభివాదనం కృత్వా ధర్మ రాజనుతే స్థితాః,
౭. తే మూర్ణిసముపాఘా) తాః సర్వకార్యాణి చృకిర్కే కుంగభోజసుతా చైవ
గాంధారీమనషవర్తత, ౮. గ్రాపదీ చ సుభద్రా చ యాళ్చాన్యాః పొండవ(న్ర్రీయః,
సమాం వృ త్తిమవ రంత తయోక్ళ (కో ర్య శావిధి. ౯. శయనాని మవోర్హాణి
వాసాంస్యాభరణాని చ, రాజార్థాణి చ సర్వాణి భకుభోజ్యాన్య నేక శః ౧౦.యుధి
కరో ముహోతాజ ధృత రాన్లే)_భ్యువావారత్‌, తథైవ కుంతీ గాంధార్యాం గురు
వృత్తిమవర్తత. ౧౧. విదురస్సంజయ క్చెన యుయుత్సుశె వ కొరవ ఉపాసతే
స్మ తం వృద్ధం హతవుతృం జనాధిపమ్‌, ౧౨. స్యాలో ద్రోణస్య యశ్చా సీద్దయితో
హేవ్మాణో * మపా౯ా నచ తస్తి౯ా మ హేప్యాసః కప స్పమభవ త్తగా, ఖు వ్యాస
కృ భగవాన్నిత్యమాసాం చే నృపేణ హ కథాః కుర్వకా పురాణర్షి గ్రేవర్షి పితృ
రక్షుసామ్‌. ౧౮. ధర్హయుక్తాని కార్యాణీ వృవవో రాన్వి కాని చ ధృత రాష్టాాభ్యను

3] అశ మనాసికపర్షణ్క ద్వితీ యోఒధ్యాయక!, 1969

జాతో విదుర సాన కారయ త్‌, ౧౫, సామం తేభ్యః న్లీ వీ యూణ్యన్య కార్యాణి
సుబహూన్యవీ, త ఘుఖిః వినయాద్విదుకన్న నై. ౧౬. అకరో
ద్బంధ మూక చ వధాన్టనాం ee తభ్యా నచ ధర సుతో రాజా కదాచి
త్కించిదబృవీత్‌ . ౧౭. వివోరయాగై్రాను పునః కురురాజో యుధిష్టిరకి సర్వా౯ా
కామా౯ా మహా లేడా! ట్రద దావంబికాసు తే, ౧౮. ఆ రాళ కాస్పూపకారా రాగ
mane సథా, ఉవాలతిప్టంత రాజానం ధృత ర? ష్టం యథా వుగా. ౧౯, వా
సాంసి చ మహో ర్లాణి మాల్యాని వివిధాని చ ఉపా జహ్హ్హర్య థాన్యాంయయం ధృత
రావ్టస్య హః. 90. మై రయ కుక మాంసాని పానకాని మధూని చ,
చిత్తా౯ భ భ క్షుషుని కా రాంళ్చ చకు_స _స్తస్యయథా పు5*. ౨౧, యే చాపి పృఫవీ పాలాః
సమౌజగ్య _సతే_స్పతః, ఉపాతిపంత లే స్వే కౌరపెంద్రః యథా పురా, 9౨9,
కుంతీ చ గ్రాపతీ చైవ సాత్త్వతీ చ యశస్విని ఉలూపీ నాగకన్యా చ చేపీ
చిత్రాంగదా తథా. ౨౨. ధృత శేతోశ్చ భగిని జరాస:-ధసుతా తథా, ఏతాక్నా
న్యాళ్చ బెపా్య్వ్యూ వై యోహవః పురుషర్షభ రీ, కింకరాకి పర్యు పాతిప౯
సర్వాస్సుబలజాం౦ం తదా యథా పుత్రెపి యుకో=.యం న కిం చిద్దుఃఖమాఫ్రు యాత్‌,
౨౫. ఇతితాన న్వశా ద్భా౦గ్యాక్‌ నిత్య మేవ యుధిష్టిరః, వీవం "లే ధర్మ రాజస్య
ప్రత్వా వచవమరివత్‌ . ౨౬. సపిశేవమవర్తంత భీమమేకం తదా విరా న హి
తె_త్తస్స వీరస్య హృదయాదపసర్చతి ధృత రాష్ట్రస్య దుర్చుద్ద్యా యద త్తం ద్యూత
కారితమ్‌. _౨౭,
ఇతి ఆ శృమవాసిక పర్వాంతన్షత ఆశ్రమవాస; ర్వణి, పథ మోఒధ్యాయ!ః

వె శంపాయనఉవాచ:---ఏవవం సంపూజితో రాజూ పాండవై రంబికా
నుతకి విజహార యథాపూర్వమృషిభిః వర్యుపాసితః ౧. బ్రహదేయా గ వో
Shure పదణా స కురూ: పస హః, లచ్చ కుంతీనుతో రాజూ సర్వ మేవాన్వవద్యత,
2, అన్ఫళంస్య పరో రాజా వ్రీయమాణో యుధిష్టిర ఉబాచ స తదా భ్ర్రాత్యూ
నమా త్యాంశ్చ మహీపతిః 3. మయా చైవ భవద్భిశ్చ మాన్య వవ నరాధివ్య
నిదేశే ధృత రాష్ట్రస్థ య య స్తిఫ్టతి సమే సుహృత్‌ , ర, విపరీ కశ్చ మే శత్రుర్ని య
న్యుళ్చ భవే న్నరః, వితృవృ శ్రేషు చావాస్సు పుత్రాణాం సాదర రణే, ౫, సుహృ
దాం చైవసర్వేషాం యావదస్య చికిర్ణి త మ్‌, తతన్వో రాజూ కోరవ్యో ధృత రాష్ట్ర
మహామనాః ౬. బ్రాహా తేభ్యో యథా క్రై భ్యోద జావిశ్తాన్య నేక శఇ ధర రాజళ్చభీమళ్చ
సవ్యసాచీ యమావవి ౭,ఠత్సర్వమన్వవర్తంత తస్య ప్రీ యచికీర్ష య్యాకథం నుఠాజూ

1270 శ్రీమహాభార తే, అ క్ర మవాసపర్యణి [అధ్యా
వృద్ధస్స పు త్ర పొల, వథార్షతే!, ౮. శోక మస త్మృతం వ్రావ్య న మ్రియే లేతి చింతే
లే, యావద్ది కురుఏర స్య జీవత్సు తేసి వై సుఖమ్‌, ౯. బభూవ తదవాష్నోతు
భోగాం శ్చేతి వ్యవస్థితః, సంత స్తేసహి'తాః పంచ భా)తరః పాండునందనాః, ౧౦.
తథాశీలాః సమాతస్థుర్ధ్భతరాష్ట్రస్య శ సక్కే ధృత కాస్త్రశ్చి తా౯ సర్వాక్‌ విసీతా
న్నియమే సరః ౧౧. వి ష్యవృ లిం సమాపన్నా౯ గురువత్స)గ్యపద్యత, గాం
ఛారీ చైవ పుత్రాణాం వివి ధై శ్భాద్ధక రృభిః, ౧ ౨. అన్ఫుణ్యమగమ ఆ%్క్క. మాక్‌
విప్రేభ్యః పృతిపాద్య సా, ఏవం ధర భృ ఆాం శేష్టో ధర్మరాజో యుధిస్టిర
భా 9త్చభిః సహితో ధీమా౯ొ పూజయామాస తం నృపమ్‌. ౧౩. వైశంపాయన
ఉవాచ:;---సరాజూ సుమహూలేజూా వృద్ధః కరుకులో ద్వహః, న దదర్శ తదా
కిం చిద ప్రియం పాంకునంద కే. ౧౪. వర్తమానేషు సదష్భ్ర త్తీం పాండవేషు మహో
త సు వీలిమానభ వద్రాజా భతి రాష్ట్ర ఒంబికా సుత* ౧౫, నాబలేయీ చ గాంధారీ
పుత్రక మపాస్య తెమ్‌, సదైవ ప్రీతిమ త్యాసీ త్త నయేషు ని జేష్పివ, ౧౬. ప్రియా
తోవ తు కొరవ్యో నా ప్రియాణి కురూద్వహ, వై చిత్రవిన్యే నృవతొ సమాచ
రత వీర్యవా౯, ౧౭. యద్యద్యితే చ కించిత్స ధృతరాష్ర్రో జనాధిప గురు వా
లఘు వా కార్యం గా_థారీ చ తపస్విని. ౧౮. తం స రాజా మవోరాజ వాండ
వానాం ధుకంధర$9, పూజయిత్వా వచస్త తద కార్షీత్సీరవీరహా. ౧౯. తేన తస్యా
భవత్సీ)తో వృత్తేన సనరా ధిష్క అన్వతిష్యచ్చ సంస్యృత్యా పుత్రం తం మందచేత
సమ్‌. _౨౦. సదాచప్రాతరుశ్ణా య కృతజవ్యశ్ళుచిర్న పక, ఆశా సే పాండువు క్రై ణాం
సమరేష్వపరాజయామ్‌. ౨౧: చ్రావాణా౯ా స్వ స్తివా చ్యాథ హుత్వా చైవ
హుతాశనమ్క్‌ ఆయూంప్‌. పాండుపు ఆ్రాణామాళంసత నరాధిపః. ౨౨.౨. న తాం
ప్రీతిం పరామాప పుత్రే భ్యస్పకురూద్వవాః, యాం వ్రీతిం పాంకుపు తేభ్యః సదా
వాప తదా నృపః, ౨౨. oa నాం యథావృత్తః మ తియాణాం య థావిధః,
తథా ఏిట్ళూదృస.ఘానా మభవత్స ప్రియ స్తదా. ౨౮. యచ్చ కించి తదా పాపం
ధృతరాషప్త్రస్నుత 8 కృతమ్‌, అకృత్వా హృది తత్పాపం తం నృపం సోఒన్వవ ర్తతే,
౨౫. యచ్చ కశ్చీన్నరః కించిద ప్రియం వాంబికాసుతే, కురుతే ద్యవ్య తా మేతి
సశాంతేయస్య ధీమళః 2౬, న రాబ్లో ధృతరాష్ట్రస్య నచ దుర్యోధనస్య వై, ఉవాచ
దుష్కృతం క శ్చిద్యు ధిప్తిర భయా న్నరః, ౨౭. ధృత్యా తుష్టో న రేంధ్రస్య గాం
ధారీ విదుర స్తథా, శ₹"చేన చాజూతళత్రోర్నతు భిమస్య శత్రుహాక: 2౮
అన్భవ_రత తం చాపి నిశ్చితో ధర్మజో నృపమ్‌ ధృతరాష్ట్ర గించ. సంప్రేత్య

8.) | అశ మవాసికపర్యణ్సి తృతీయోఒ ఛ్యాయః 1271

సదా భవతి దుర్మనాః, ౨౯, రాజూనమనువ గ్రంతం ధర్మవుత్రమమిత్ర హో ఆ
న్వవర్హత కార వ్య హృదయేస వరాజితః, 30,
ఇతి ఆ శృ మవాసికవర్వాంకర్షత ఆ శృమవాసపర్వణి ద్వితీ మొ*ఒ ధ్యాయః.

వె శంపాయనఉవాచ: ఆ యుధిగ్సి కస్య నృప లేసప్రర్యోధ నవితు స్త సథా, నా-త
రం దదృకూ రాజ్యే పురు పా, ప్రణయం ప వ ౧. యదా తు కోరవో రాజా
పుత్రం సస్మార దుర్శతిమ్హ్‌ తదా భమం హృదా ర"జన్నపధ్యాతి సపార్థివః ౨.
త్రశైవ ఫీమనే నోజపి ధృత రాష్ట్రం జనాధిపమ్స్‌నామర్ష యత రా జేంద్ర సదైవ దుష్ట
వద్ధృడా. 3, ఆస కాకాన్య ప్రియాణి చ కారాస్య కోదరః అజ్ఞ క ప్రత్యహర
ఇన్చాసీ కృత 8 పురుషె స్పదా., ల, సరళ దురంత్రిఈం తస్య “వృత్తాన్యవ సస్య:
శానిచిత్‌, అథ భీమస్సుహృన్మ ధ్యే చాహుళటబ్దం తదాక రోత. ౫ సంశ్ర వే ధృత:
రావ అస్య గాంధా ర్యా శ్చాప్యమర్ష ణః, స్త్ర త్వా దుర్యోధనం శత్రుం కర్ణ దుశ్నా
నావవీ, ౬. ప్రోవాచేవం ససంర డో భీ మస్పవరువం వచః, అంధస్య నృపతేః పుత్రా
మయా పరిఘ భాహునా, ౭. సీతా లోశమముం సర్వే నానాశ స్తా 9త్రు యోధిన్య,
ఇమా తౌ పరిఘ పఖ్యౌ భుజౌ మమ దురాసజా. ౮. యయోరంతరమా సాద్య
ధార్త రాష్టా9ః క్షుయం గతా తావిమా చందనేనాకా చందనార్లా చ మే భుజౌ.
౯. యాభ్యాం దుర్చోననో నీత క్షయం ససుక బ'ంధవః, ఏతా ళ్చాన్యాళ్చ వివిధా?
శల్యభూతా నరాధిపః౧6, వృకోదరస్య తా వాచః శ్రుత నిర్వేద మాగమత్‌ ,
సాడ బుద్ధిమతీ "బీఏ కాలపర్యాయవవేదినీ, ౧౧. గాంధారీ సర్వధర్యజ్ఞా తాన్య
కాని కుష్టు వే, తతః వంచద శే వస్తే సమక తే నరాధిపః ౧౨. రాజాని క్వేదమా పేజీ
భఖఫీమవా నాగ్భాణవీడిత!, ావబుభ్యతే తద్రాజా కుంతీపుత్రో యుధిప్పిరః ౧౩. శ్వే తాళ్ళో
వాథ కుంతీవా ద్రౌపదీ వా యశన్విప్‌, మాకీ వక చ ధర్మస్య చి త్తం తస్ఫాః
వర తామ్‌, జక రాజ్డస్తు చిత్తం రక్షుంతే న పస. కించిద వీ ప్రియమ్‌, తితస్పమా
నయామాస ధృత రాష్ట్ర 9 స్సువ్భాజ్ఞనమ్‌, భా వ్పసందిగ్ధమక్యర్గిమిదమా వా చతాకా
భృశ మ్‌,౧౫, ధృతరాష్ట్రఉవాచ: విదితం భవతా మేకద్య థావృ తః కురుక్షయః,
మమాపరాథా _గృత్సర్వమనుజ్ఞాతేం చ కొర నె, ౧౬ యోఒహం దుష్టమణిం మందో
జ్ఞాతీనాం భయవర్ధనమ్‌, , దుర్యోధనం క్రారవాణామాధిపక్వే ్య౬భ్య చే చయమ్‌. ౧౭.
అన్యాహం వాసుదేవస్య నాశ వం వాక్యమర్థవత్‌ , సధ్య తాం సాధ్యం
పాపః సామాత్య ఇతి దుర్తతి?, ౧౮. పుత్ర న్నేహాభిభూతస్తు పాతముకో మనీపీ.ఖభి*
విదు రేణాథ భీష్మేణ దో తేన చ కృపేణ చ. ౧౯, పదేపదే భగవతా

1072 శ్రీవ వాభార తే అశృమవాసపర్వణి (అధ్యా,

వ్యానేన చ మవోత్త్మనా, సంజయీ నాథ గాంథార్యా తదిదం తప్య తే చ
మామ్‌. _౨౦. యచ్చాహం పాండుపు తేషు గుణవత్సు మవోత్మస్సు న దత్తవా౯
శ్రీం దీప్తాం వీతృపై తామహీమిమామ్‌. ౨౧ వినాశం పళ్య్ళమానో హీ
సరష్ట రాజ్ఞాం గదా గజా, వతల్‌ శ్రేయస్తు పరమమమన్యత జనార్హన; ౨,
సోఒవామేతాసన్యలభీశాని నివృత్తాన్యాత్మ న సదా, హృదయే శ ల్గభూతాని
ధారయామి సహ ou ౨౩. విశేవతసు స్తుపథ్యామి వరే పంచవ శేఒద్య వె క్‌ అస్య
పాపస్న శుద వ. సయతోఒసి సుదుర్మ లః, ౨5, చకున్లే నియ కే కాలే కదాచి
ద్‌పి న. కృష్ణావినయ నం భుంజే pon వెన తనమ. 2. కరో త్యా
పు. మాం సర్వః పరిజనస్పదా, యుధిష్టిరధయాబ్వే త్ర తి భృశం తవ్వతి
పాండవః. 9౬. భూమౌ నయ్‌ జప్ఫవరో దే ఇ సపీజినసంవృతే క నియమవ్యప
'చేశేన గాంభారీ చ యశ న్వీనీ. ౨౭ హతం సన. తు పుత్రాణాం య యోర్యు దే
పలాయినామ్‌, నానుత వ్యామ్యుత శ్చాహం తుత్రధర, మిమం విక ౨౮, ఇత్యు కా
ధర్మరాజానమభ్యభావత కొరవ% భద్రం శే యాదవీ మాతర్వచ శ్చేదం నిబోధ మే
౨౯ సుఖమస్తు్యవితీః పుత్ర, త్వయా సుపరిపాలికకి మహోదానాని దతాని
శ్రాద్ధాని చ వుని పునః, 50. పృకృష్ణం చ మయా పుత్ర పుణ్యం చీర్లం యథా
బలమ్‌ గాంధారీ వాతపు ఉయం ధ్ర క్యేణో దీవు తే చ మామ్‌.33 ట్రైపద్యావ్యావ
కరార స్తవ చెక్యర్యపాోరిణ క సమలీతాన్ఫశంసా స్తే స్వధ వణ వాతా యుధి. 3౨,
న తేషు పతికర్తవ్యం పశ్యామి కురునందన, సర్వశత్రుకృతా౯ లోకా౯ా గతా స్టే
వఏిముఖం హతాః. ౨౨. అత్మనస్తు పీతం పుణ్యం శృతిక ర్హవ్యమద్య వె,
గాంధార్యాశై పవ రాజేంద్ర తదనుజ్ఞాతు మర్ల సి, 3, త్వం తు ధర్మ భృతాం శ్రేష్ట
సతతం ధర వత్సలః, రాజాగురుః వ్రాణభ్ళ్భ తాం తస్తాదేతద్బ ౧చీమ్యుహమ్‌. 3౫.
అనుజ్ఞాత స్త్వయా పీన సంక యయం వనాన్యహమ్‌, చీరవల్క.. లభ్య ద్రాజక్‌ గాం
ఛార్యా సరత క తవాశిపః పయుంజానో భవిష్యామి వనేచర*,
ఉచితం నఃకులే తాత సక్వేషాం భరతర్షభ, 38. పుత్ర షె (శర మా ధాయ వయ
న+ఒంతే వనం సృస్క తత్రాహం వాయి లో వా నకం. | వా వసక్‌, ౩౮.
పత్న్యా సహానయా వీర చరిప్యామి తపః పరమ్‌, త్వంవావి ఫలభాక్షాత తవసః
పార్థివ్‌ 'హ్యూసి, ఫలభాజో హీ రాజాని [ల్యాణ స్వేతర స్య వా, ౩౯, యుధిష్టి5
ఉవాచ;ాన మాం వీణయతే రాజం త్వ య్యేవం దుఃఖే నృప, ధిజామస్తు
సుద రాజర్ధిస కం ప్రమౌాదినమ్‌, ర0, యోూజఒహం భవంతం దుఃఖార్త

క] ఆ కృమవాసికవర్యణి తృతీయోఒ౬ధ్యాయ! 1273

ఘుపవాసకృశం భృశం, జితాహారం శ్షీతిశయం న వించే భాతృభిస్స హా, రం,
అవో౭ సీ వంచితో మూఢో భవతా గూఢబుద్ధినా, విశ్వాసయిత్వా పూర్వం
మాం యదిదం దుఃఖమళ్నుశాః. ర_౨. క్రిం మే రాశ్వే న భోగైరార కిం యశ్షైః

కీం సుఖేన వౌ యస్య మే తం మహీపాల దుఃఖా న్యే తాన్య వా వ్ర వవాక్టా, రక]
వీడితం చాపీ జానామి రాజభమాతానమేవ చృ అనేన వచసా తుభ్యం దుఃఖి
తస్య జనేశ్వరం ఈర. భవా వీతా భవానాతా భవాన్నః వరమో గురుః,
"భవతా విష్పహీనా హి కిషను తిసామహే వయహ్‌.౪౫. బొరసో భవతః పుతో
యుయుత్సుర్న పస త్తమ, అస్తు రొజా మహారాజ యమన్యం మన్యతే భ వాక్‌,
౪౬. అహం వనం గమిప్యామి భవా౯ొ రాజ్యం వ, శాసతు, న మామయశ సొ
దగ్గం భాయ స్త (౦ దగ్గుముక్హ సి సి, రఒ నావాం రాజా భవానోజా భవతః పర
వానవామ్‌,. _కథం a త్వాం ధర్మ జ్ఞ మనుజ్ఞాతుమి “ఊహారాత్స బా. ర౮,న
మన్ను ర దొ నః కళతిితుు యోధనక కే నభ నిం తథా తేది వయం చాన్నేచ
స రోల, స. కలకి భో వ Dn న?
చైవ కుంతీ చ నిర్విశేపా మతిర్థమ.౫౦, స మాం త్వం యాది రాజేంద్ర పరిత్యజ్య
గమివ్యసి, పృష్టతస్త్వానముమూ. స్వామి సత్యమా తా నమాల ఫే. ౫౧. ఇయం హి
వను సంపూర్ణా వహీ సాగర మేఖలా భవతా విప్పహనస్యన మే ప్రీతికరీ భ చేత్‌,
౫౨. భవదీయమిదం సర్వం శిరసా తారం వసాదయే, త్వదధీనాః స్మ రాజేంద్ర
వ్యేతు తే మానసో జ్వరః.౫౩,భవితవ్యమనుప్రాప్తో మన్యే త్వం వసుథాధిప్కదిప్ట్యా
శుక్రూవమాణస్త్వాం మోమీ ప్యే మనసో జర మ్‌, ళల. ధృత రాష్ట్రటి నొ చే?
తాపస్యేమేమనస్తాత వర్తతే కురునందన, ఉచితం చ వలేఒస్తాకమరణ్యగమనం
వభ ౫౫. చిర మస్తుపతః పుత్ర చరం శుశ్ర్రూ పీత స్త మా, వది మామప్యను
జ్ఞాతుమ్ముసి త్వం నరాధిప.౫౬, వె శం పాయ నఉవా చ;ఐఇత్యు క్యా ధర్మ రాజానం
వేవమానః కృళాంజలిఃఉహచ వచనం రాజా ధృత రాహ్రైఒంబికాసుత! ౫౭. సంజ
యంచ మవోతానం కృపం వావీ మహారథమ్‌, అనునేతుమి హెచ్చామి ఛవద్శిర్వ
సుధాధివ. ౫౮౯. మారక లే మే మనో హీదం ముఖం చ పరిశుష్యుతి వయసా
త్వప, కేన వాగ్యారయా మేన చైవ హ,౫౯, ఇత్యు క్యా సతు ధరాత్తా వ వృద్ధో
రాజూ కురూద్వహ్క, గాంధారం శి శ్‌ య్‌ ధీమాకా సహ్మాసై వ ప... ౬౦.
తం తు దృష్ట్వా సమాసీనం విస సంజ్ఞ we కొరవమ్‌్స్‌ ఆర్రిం రాజాఒ గమ త్రీవ్రాం
కొంతేయ$ పరవీరహా, ౬౧. యుధిష్టిరఉ వాచ. ా యస్య నాగసహ న్రేణ ఫత్రపం
14౧

1274 శ్రీమహాభార లే, ఆ క్ర ముసోనపర్ళటే (అధ్యా.

ఖ్యేన వై బలమ్‌, సోఒయం నారీం వపా నిత్య శీకే రజా గతాసువశ్‌, ౬౨
ఆయసనీ ప్రతిమా యేన భీమసేనస్య సా వుర్కాచూర్తీ కృతా బలవతా సోఒబలామా
శ్రితః _స్రియమ్‌.౬3. ధిగస్తు మామధర్యజం ధిగ్పుద్ధిం ధిక్స మే శ్రుతమ్‌, యత్క
లేష్పథివీపాల! శేతేఒయమశ థోచితః,౬౮.అవా మప్యుపవ త్బ్యామి యశ్రై వాయం
గురుర్మమ, యది రాజానభుం క్రేయు గాంధారీ చ యశస్వినీ, ౬౫. వైశంపాయన
ఉవా చ;--తతోేఒస్య పాణినా రాజా జలలీతేన పాండవకాఉరోముఖం చ శనికెః
పర్యమార్షత ధర విత్‌, ౬౬. తేన రత్నొవధిమతా పుకేన చ సుగంధినా పాణి
స్ప శ్శేన రాజ్ఞస్స రాజూ సంజ్హామవాపవా, ౬౭. ధృత రాషప్ట్రఉవాచ:--స్పృశ మాం
పాణినాభూయ:ః పరిష్యజ చ పాండవ, జీవామో వాతిసంస్పర్నా త్తీవ రాజీవలో చనః
జర, మూర్ధానం చ తవాఘ్యాతుమిచ్భామి మనుజాధిప్క పాణిభ్యాం చ పరిస్ప్రమ్షుం
వ్రీణనంపిమహనృమ. ౬ ౯, అష్ట మోహ్యాద్య కాలోఒ యమావాోరసృ కృతోఒస్య మే,
యేనాహం కురుశార్దూల శక్షోమి న విచేస్టితంమ్‌ ౭0, వ్యాయా మశ్చాయమత్యర్హం
ది లు థి

కతస్తా గమభియాచ తా, తతో గానమనా వాత హం. ఇవాభవమ్‌ ౭౧.తం చా

త్య ఆ అష మ ప ఇఒ మో రీ
మృతర సప్రఖ్యం వా_స్పస్సర్శమఘుమం శఖో,లథా సంజీవితో=_నీ తి మన్వేకురుకులో
ద్యహా,౭౨,వై శం పాయనఉ వాచా వఏవము క్షస్తు కొంతేయః పవిత్రా జ్యేష్టేన భారత,
("a ఆలం ల (ల

పస్పర్శ సర్వగా ల్రే షు నొవోగ్గాత్తం శనై స్తదా. ౭3, ఉపలభ్య తెతఃప్రాణా౯
ధృతరాష్ట్రో) మహీపతిక బాహుభ్యాం సంపరిమ్వజ్య మూర్భ్నా ్యజిఘ్రత పాండవమ్‌,
రర, విదురాదయళ్ళ్చ తే స్వే రురుదుర్లుఃఖతా భృశమ్‌, అతిదుఃఖాళర్తు రాజానం
నోచుః కించన పాండవమ్‌,2౫, గాంధారీ త్వేవ ధర్మజ్ఞా మనసోద్వహతీ భృశమ్‌,
దుఃఖాన్యధారయద్రాజనై్నవ మిత్యేవ వాబృవీత్‌ , ౭౬. ఇతరాస్తు (న్రియ
స్సర్యాః కుం తా సహ సుదు?ఖ తాః, జె ఏరాగతవిశ్తేదై: పరివార్య స్థితాభ వ౯.
22. అభా బ,వీత్పున శ్వాక్యం ధృత రాపో యుధిప్టి.ర మ్‌, అనుజానీహీి మాం
రాజం_స్టపన్యే భరతర్షభ, 2౮. మ్లాయతే మే మనస్తాత భూయోభూయః ప్రజ
ల్పతః, న మామతః పరం ఫుత, పరిశ్తెషుమిహోర్రసి, ౭౯, తసింస్తు కొరవేంచే
| లో గారి 0౮ mf —0 శ

తం తథా బ్రువతి పాండవమ్‌, స శ్వేషామేవ యోధానామా_ర్హనాదోఒభవన హాక్‌,
౮౦.ద్భప్రా గ కృశం వివక్షం చ రాజానమతథోచితమ్‌, ఉపవాసపరిగ్రాంతం త్వగస్థి
పరివారణమ్‌. ౮౧. ధర్మవు తః సం పరివ (జ్య మహా పృభమ్‌, శోకజం బావ్ప
ముళ్సజ్య పునర చనమ బవీత్‌ ౮౨. న కామయీ నరశేష్ట జీవితం పృథివీం
తథ్యా యథా తవ ప్రియం భారం పాక పరంతప, ౮ 3, యదిచాహ మనగా

లే] ఆశ మవాసిక పర్వణి చతుర్ణోఒధ్యాయ!, 1275

“జాభ్యాభ వతో దయితో2వీచ్యా క్రియ తాం తావదావోర స్తతో వేత్స్యామ్యవాం
వరమ్‌, రార, తతోఒ బ్ర వీన్మహో తేజా ధృతరాష్ట్రో) యుధిప్టిరమ్‌, అనుజ్ఞాత_స్త్వయూ
ఈ 3 a ( 2
పులే, భుఎజీ యూమితి is ౮౫. ఇతి బ్రువతి రాజేంద్ర ధృత రాష్ట
యుధిష్టిర మ్‌, బుషిస్సత్యవతీపుళో వ్యాసోఒ భ్యేత్య వచోఒబ్రవీత్‌ , ౮౬,
ఇతి అ శృమవాసికపర్వాంతరక్షత అ శ్రమ వాసపర్యణి, తృతీయోజఒధ్యాయః,
వ్యాసఉవాచ:ా యుధిష్టిర మహాబాహో యదాహ కురునందన, ధృత రాష్ట్రో
మహా తేజా_స్తత్కు_రుపవిచారయ౯ ౧. ఆయం హి వృదో నృవతిర్శతవుతో
విశేవతకి నీదం కృచ్చ్రం విచరితుం సెహీదితి మతిరము ౨. గాంధారీ చ
ని య అత్త -
మవోభాగా ప్రాజ్ఞా కరుణవేదిన్సీ పుతృకోకం మవోరాజ ధైర్మేణోద్యవాతే
భృశమ్‌. ౩ అహమప్యేత చేవ తారం బ్రవీమి కురు మే వచః అనుజ్ఞాం లభతాం
రాజా మా వృేహ మరిప్యతి. ఈ. రాజర్తీ ణాం పురాణానామనుయాతు గతిం
నృప రాజర్లీ ణాం హి సశేేషాముతే వనముపాశ యః, ౫. వైశంపాయన
యె లో న్‌
జ స ~ XY na వ ఎ అడు
ఉహాచ:__ఇత్యు క్రస్స తదా చాజు బా నం గా ప్రత్యువాచ మహా
తేజా ధర్మరాజో మహామునిమ్‌, ౬. భగవానేవ నో మూన్యో భగనానేవ నో
గురుకు భగవానస్య రాజ్యస్య కులస్య చ వరాయణమ్‌. ౭. అహం తే పుతో)
భగవాకా పితా రాజా గురుశ్చ మే నిదేశవర్షీ చ పితు? పుతో) భవతి ధర్మతః,
రా వైశంపాయనఉవా చ: --ఇత్యు క్రస్స తు తం ప్రాహ వ్యాసో వేదపిదాం వరః,
యుధిఫిరం మవో తేజాః పునశేవ మహోకవిః, ౯ ఏవ మేతన్మ హో బా "హా యథా
వదసీ భారత, రాజాయం వృద్దతాం వాక పమాశణే పరమే సితః,౧౦, సోఒయం'
త ట్ల See al థి |
మయా౭_ ఛర్ధనుజ్ఞాత_స్త ప్రమా చ పృథిఏిపతిః, కరోతు స్వమభి వ్రాయం మాజఒస్య
విఘ్న కరో భవ, ౧౧. వషవఏవ పరో ధరో రాజర్షీణాం యుధిష్టిర సమరే వా
భ వేన్య ృత్యుర్వనే వా విధిపూర్వకమ్‌. ౧౨. వీత్రా తు తవ రాజేంద్ర పాండునొ
పృథివశ్లీ తా, శిప్యవృ త్తేన రాజాయ గురువత్పర్యు పాసితః. ౧౩, కృతుఖిర్దతీ ణా
వద్భి రత్న పర్వత శోభి తెః, మహాద్దిరిష్టం గొర్భుక్తా ప్రజాళ్చ పరిపాలితాః ౧౮,
వుత్స్కసంస్థం చ విపులం రాజ్యం వపో)షితే త్వయి, తి, యోదళ సమాయుక్తం
దత్తం చ వివిధం వసు, ౧౫, త్వయాచాయం నర వ్యాఘ్య గురుళుళూ) షయా
నఘ్క ఆరాధితస్స భృ తేన గాంధారీ చ యశస్విని. ౧౬. అనుజాసీహి పితరం సమ
“శీ గ ఇ జ ఆస్ట ల 9 9
యో2స్ఫ తపోవిధా, న మన్యుర్విద్య తే చాస్య సుసూవ్షోఒపి యుధిష్టిర. ౧౭.
టైళంపాయనఉవా చ;ాఏతానదుక్వా వచనమనుమానస్య చ పార్థివమ్‌, తథా స్త్రి

1276 శ్రీమవాభార తే అశ మవాసపర్వణి [అధ్యా'

తి చ లేనో కః కాంలేయేన యయా వనమ్‌. ౧౮. గతే భగవతి వ్యానే
రాజా పొంకుసుకస్తదా, పోవాచ వీతరం వృద్ధం మందం మందమివానళేకి, ౧౯
యదావా భగవా౯ వ్యాసో యచ్చాి భవతో వుఠమ్క్‌ యడావా చ మహే
వక వి (6 ॥ శ అత 'స .
పాస క్భపో దుర ఎవ చ, ౨౦ యుయుత్సుస్సంజయ శె వ తల్కేర్తాస్త రహ
మంజస్కా సర ఏవ హి మాసా మే కులస్యాస్య హి తెషీణః. ౨౧. ఇదం తు
యా చే నృపతే త్వామహం శిరసా నత, శ్రీ యతాం తావదడాహార స్తతో గచ్బా
శ్రమం ప్రతి అరి.9,
క. ఆ శ్ర మవాసికపర్యాంతర్లత ఆ ల మవాసపర్వణ్వి Masia
వెశళంపాయనఉవా చ;--తతో రాజ్ఞుభ్యనుజ్ఞాతో ధృతరాష్ట్రః వ్ర, వ తా
పవాకొా నుయా సా భవనం రాజా గాంధార్యానుగత స్త సదా. ౧. మరదప్రాగనతి
ర్రీమాకా కృచ్ళాదిన సముద్వహకా, పదాని సమహీ పాలో జీర్ణో గజప తిర్య థా,
తి, త మన్వగ చృద్విదురో విద్వా౯్‌ సూతిశ్చ సంజయః, సచాపి పర మేప్వాసః
కృవళ్శారద్వత స్తథా, 3, స తస గృవాం రాజ్‌ కృతపూ ర్వాప్తాక క్రియః,
తర్పయి తా ద్విజశే)పానావారమక రో తదా, ర, గాంఛారీ చైవ ధర్మజ్ఞా
కుంత్యా సహ మనస్వినీ. వధూభిరువవా శేణ పూజితాఒ భుంక్త ఛారత.౫, కృతా
హారం కృతావోరా! సర్వే తే విదురాదయ్యి పాండవాశ్చ కరుకేషముపా
తిఘంత తం నృపమ్‌. ౬, తతో౭౬ బనీన్యహా రాజ కుంతీ ప్రుత్తముపప్వాూరే, వివణ్ణం
పాణినా పృవై. సంస్పృళన్నంబి కాసుతః. ౭. అప్రమాదస్స (యా కార్యః సర్వథా
కురునందన, అపాం రాజ కార్దూల రాజ్యే ధర్మపురస్కృృ తే. ల యత్తు శక్రం
మవోరాజ రక్షీతుం పాంఠునందన్క రాజ్యం ధశ్తేణ శౌంలేవ విద్వానసి నిబోధ
తత్‌. ౯. విద్యావృద్ధాక్‌ సరైవ త్యముపాసీశా యుధివ్యిర కృణుయూ స్టే చ
యదూూయు! కుర్నాే శే ఎవాసిచారయ౯. ౧౦. ప్రాతరు కాయ తాకా రాజా
పూజయిత్యా య థావధి, కృత్య కాలే సముత్ప న్నే పృచ్చేథాః కార్యమౌత్మ నః.
౧౧. లేతు సమ్లాని తా రాజం _స్హ ప్రయా కోరనాక ౫౪ వవత్యుంతి పీతం
తాత సర్వథా త భారత, ౧౨ ఇంది యాణి చ సర్వాణి వాజివత్పరిపాలయ్య,
పాళాయైవ భవప్యంతి రథీతం ద్రవిణం యథా, ౧౩. అమా త్యానుపథా
తీతా౯ పిరృవై తామహీకా శుచీక్కా చాంతా౯ కర్షను వుణ్యాంశ్చ పుణ్యా
సళ్వేషముయోజయేః. ౧౪. చారయీఛాళ్చ సతతం చావైరవిడ్శితెః పరైః, పరీత్నీతె
ర్భృవావ్న్‌థ్రైః స్వ రాష్ట్ర పతివాసిఖిః, ౧౫, పురం చ తే సుగు_పం స్వాద్ద ృ్రఢ

%.] ఆ శృ మవాసిక పర్వణి, పంచ మోఒధ్యాయః, 1277

ప్రాకారతోరణమ్‌, అట్టాట్రాలకసం బాధ౧ షట్సడం సర్వతోదిశమ్‌ ౧౯౬. తస్య
ద్యారాణి సర్వాణి పర్యాప్తాని బృహంతి చ సస్వశెస్పువిభ కాని యృత్నెరారశ్నీ
తాని చ.౧౭.వురుమైరలకుర్ధ స్వే విదితెకి కులశీలతః, అత్తా చ రత్యుస్పశతంభోజ
నాదిము భారతే. ౧౮. వివో ావోరకాలేషు మాల్యళ య్యూస నేషు చు ప్రయాసే
చ సుగుప్తాః టట ౧౯. శీలవద్భిః కులీవెళ్చ విద్వద్భిళ్చ
, యుధిప్టిర, మంత్రి ఇ శ్వవ కుర్వీథా ద్విజా౯ విద్యాప్‌శారదా౯ా,౨౦. వినీ తాంశ్చ
a క ‘ నా! Ey: ఆ ¥ a యా ల
. కులినాంళ్చధ ర్లార్ధకు లాలా ప రకం మంత్ర యథా _స్త్వంనాత్యిర్థం బహు
'. భిన్సహూ.౨౧.సమైరవీ చ వయ్యారి ్యవబే శేన కేన చిత్‌ ,సుసంవృతు మంత్ర గృవాం
| స్ధలం ఇారుహ్యు మం తీ యేః, ౨౨, అర ణే నిశ్శలా శే వానచ రాత్రే కథంచన్కఐా నరాః
పక్రీణశైైవ యే మనుప్యూనుసారిణకి, ౨౩. స్వే మంత్రగృహే వర్ణా యే చాపి
జడవంగవ॥ కంంత్ర, భే దే పా యేదోపా భవంతి పృథిపశ్షి తామ్‌, ౨ర, న లేళ క్యా
స్పమాధాతుం కథంచిదిరి మే మతి, దోపాంశ్చ మంత్ర భేదన్య బ్రూయా స్తం
మంత్రమండ లే, ౨౫, అభేదే చ గుణా రాజా పున; పునరరిందము పౌరజూన
పదానాం చ శొవాశెచే యుధిర, ౨౬+ యభా స్యాద్విదితం రాజం స్తథా
కార్యం కురూద్వహ, వ్యవవోరశ్చ తే తాత నీత్యమా ప్రైరధిప్టి.తః, ౨ర్మ
రారాజ్యస్తువ్యెర్టి త రాజన్నిత్యిం చార్రర ధిపష్పకెకి పరియాణం విదిత్వా చ దండం
దండ్యేషు రత. 9౮. ప్రృణయేయుర్య థాన్యాయం పురుషా స్తే యుధిప్పిర,
అదానరుచయ శే పవ పరదారావమర్శినః, ౨౯, ఉగ దండ ప్రధా నాళ్ళ మిథ్యా
ల వ్యాహారిణ స్తథా, అక్రోప్రారశ్చ wh పాన్తార సాహస పియఃఃః 3౦, సభా
క పదూవకా;
- విహార భేత్తారో వగ్గానాం చ ప్రదూపక్కా పాిరణ్యదండ్యావ భ్యాశ్చ
_ కర్తవ్యాదేళకాలతః, 3౧. ప్రాతరేవ హి పకశ్యేథా య కుర్యుర్వ్యయకర్క తే,
అలంకార మథోభోజ్య మత ఊోర్ధ్యం సమాచశేః. ౩౨, పశ్యేథాశ్చ తతొ
_ యోధా౯ొ సదా త్వం పతిహరయళా దూతానాం చ చరాణాం చవదో
తక Uy
వే 4 టో న అర శ > క
/ వస సదా భవేత్‌. 33. సదా వాపరరా త్రం తే ఛభవేళ కా ర్యార్థనిగ్ల యక
న షే వ వీ జ వా జ బర
మధ్యరాతై, విహార స మధ్యాహ్నే చ సదా భ వెజ్‌, 356, సర్వే త్వౌపయికా।
కాలాః కార్యాణాం భరతర్షభ, తశ్రా వాలంకృతః కాలే తివ్యేథా భూరిద
des 3%. చక్రవత్తాత కార్యాణాం పర్యాయో దృశ్యతే తదా, కోశ స్య నిచయే
యత్నం కుర్వీథా న్యాయతస్సదా. ౩౬. వివిధస్య మహారాజ విపరీతం వివర్ణ యేక

1278 శ్రీమవోభార తే ఆ శ్రమవాసవర్యణి

ఇానైర్వదిత్వా శ త్రూంళ్చ య్‌ రాజ్ఞామంత్నరైపీ.ణః. 3౭, ఆానాపె సెక వురువై
రాద్ధాతయేథా నరాధిషప్కక ర దృష్ట్వైఒథభృళ్యాం స్థం వర యేథాః రే
38౮, కార యేథాక్చ కర్మాణి యుక్తాయుకెరధిఫ్టి తె నేనాప్రణేతా చ భ వేత్తవ
తాత దృఢ వృతి, 3౯. శూరః శ్లేశసహశ్చెవ పితో భక్తశ్చ పూరువ సెర్వే
జనపదా.న్చెవ తవ కర్తాణి పాండవ, ఈం, గోవద్రాసభ నైవ కుర్యు రే వ్యవహా
రీణక, స్వరంధ)ం పరర.ధ్యం చస్వీషు వై చెవ పనేషు చ,.రం, ఉపలశక్ర యితేవ్యం లే నిర్య
మేవ యుధిఫ్టిర, చేశజాశ్రైవ పురుషా విక్రాంతా న్వేషు కర్మసు. ర౨. యాశ్రాభీ
రనురూ పాఖిరనుగ్రావ్యో హీ తాస్ర్వయా, గుణార్థినాం గుణ: కార్యో విదుసా వైజ
నాధిప. అవిచాల్యాళ్ళ తే తే స్యుర చలా ఇవ నిత్యశ 8. ౮౪3,
ఇతి ఆశృమవాసికప రాషంతర్దత ఆశ్ర, మవాస పర్వణి, పంచ మోఒ-థ్యాయః,

ధృతరాష్ట్రఉవా చ: -మండలాని చ బు ధ్యేథా! పెరేపామాత్తన_స్పథా,
ఉదాసీనగణానాం చ చ మధ్యస్తానాం చ భారత. ౧ చముర్హాం ళత్రుజా తానాం స్వే
పషావూత తెయినామ్‌, మిత్రం వా మిత్ర మిత్ర ంచ భోద్ధర్యం 'చేజకకర్శన. _9
తథావమా త్యా జనవదా దుర్గాణి స. న pe చ 'వపతేన్ద భవం క్వే పాం
యభీచ్చకమ్‌. 3, తే చ ద్వాదశ కొంతేయ రాజ్ఞాం వై వివయాత్త కా! మంత్రి
వథానాళ్ళ గుర; పుష్టి ర్ర్వ్యాదళ్‌ చ వ భో, ర ఏతన్మండలమి త్యాహురావా ర్యా
సీతికోవిదాః, తత్ర పాడ్డు శ్యమాయయ త్తం యుధిప్టి నిబోధ తత్‌, ౫. వృద్ధిక్షయా
చవిజ్లైయా వని చ కురుస త్తమ, ద్విసప్ష పతా మళోబాపోరా తత, పాడ్డుణ్య జా
గుణాః, ౬. యదా సృపత్రై' బలవాక్‌ పరపక్ష_సథాబలః, విగృహ్య శశూకా
శౌాంలేయ జేయః ee ౭. యదా వశే తు బలిని స్వపత్ష
“ఎన దుర్బల, Gp వీద్వాం_స్టదా వీణ: ప రై స్పంథిం సమౌ* శృ యేత్‌ ,
౮. ద్రవ్యాణాం సంచయశే వ క ర్షవ్యస్సా్యనహోం స్తథా యదా సమర్గో
యానాయ న చిరేతైవ భారత ౯, తదా సర్వం విభేయం స్యాత్‌ స్థా సన
విచారయేగ్‌, భూమిరల్పఫలా చేయా విపరీతస్య భారత, ౧౦. హురణ్యరూప్య క
భూయివ్వం మి లేం తీణమథో బలమ్‌ విపరీశాని గృహ్లీయా త్స కయం సంధివి
ఇారదః. ౧౧. 'సంథ్యర్థం రాజపుత్రం వా లిప్పథా భరతర్ష భ, విపరీతం న తత్‌
శ్రైయః పుత్ర, క స్వాంచిదాపదిః ౧౨. తస్య వృమోశే యశ్నం చ కుర్యాస్సోపొ.
యమం శ్రవిత్‌ , ప్రకృళీసాం చ రాజేంద్ర రాజా దీనా౯ విభావయేత్‌, ౧౩
క్రమేణ యుగపళత్సర్వం వ్యవసాయం వువోబలక, వీడితం స్తంభనం వ కోళ

౭.] ఆశ వాసికవర్యణి స _వ మోఒధ్యాయ!, 1270

భంగ స్తణె వ చ. ౧౪. కార్యం యత్నేన శత్రూణాం స్వరాజ్యం రశ్ష'తా స్వయమ్‌,
నచ హింళ్యోఒభ్యుపగతస్ఫామంతో వృద్ధిమిచ్చతా, ౧౫. కౌంతేయ తం న హీం
సేథా యో మహీం విజిగీషతే, గణానాం భేదనే యోగమిాస్సేశ్రాస్సహూమం త్రి భిః
౧౬. సాధుసం గృ హణాణ్పవ పాపంగ హణాత్తథ్యా దుర్చలాక్సావి సతతం
నా న్వేష్టవ్యా బలీయసా, ౧2౭. తీసేశా రాజశాగూల 'వెతసీం వృ క్రిమాస్థితః,
య దేనమభియా మాచ్చ బల వా౯ దుర్చలం నృష్య ౧౮. సామాదిఫికుపాయె స్త go
క్రమేణ వినివ ర్తయేః, అశక్ను వంశ్చ ల నివ్చలేశ్సృహ మంత్రి, భి, గిగా
భో సేన పొర ర్రండేన యే చాస్య వ్రీయకారిణ%ి అసంభ వే తు సర్వస్య యథా
ముఖ్యేన నిప్పలేత్‌ , కృమేణానేన ము రః స్యాచ్చరీరమితి శ్రేవలమ్‌. ౨౦,
. ఇతి ఆ శ్రృమవాసికపర్వాంతర్షత అశమువాసవర్వణి వష్టోఒ ధ్యాయః
ఫరా వాచ;- సంధివిగృహమప్య శ్రవ్య ఖారాజస త్తమ, ద్వి యోనిం
ద్వివిధ పాయం బహుకల్పం యుధిష్టిర.౧. కొం వ్యపర్యు పాన థా శ్చీ త్వా విధ్య
మాత న్భ్మ తువపుషబలః శతురాత వానితి చ సేత్‌, ౨, వర్యుపాసనకాలే తు
+4 లబ UJ 4 ఆశీ
విపరీతం విధీయ కే, ఆమర్దశాలే ౮' జేద్రపరింన్పే త్తతకపరమ్‌, 3, వ్యసనంభేడనం
చెవ శత్రూణాం కార యే త్తతః, కర్ణ ణంఖివణం చై వయుద్జే చైవబలశకు యమ్‌. ర,
పృయాస్యమానో నృవతి(న్ర్రీ విధం పరిచింకయేత్‌, ఆతృనశ్రైపెవ కత్రోశ్చ శ క్రిం
శాస్ర్రవిశారదః. ౫. ఉత్సాహపవ్ర భుశ_క్రిభ్యాం మంత్రళక్ష్యా చ భారత్క ఉపపన్నో
నృపోయాయాది(పరితం చ వర్ష యేత్‌ ౬, ఆదదీక బలం రాజూ మొలం మిలే బలం
రథ్యా అటప్‌బలం భృతం చెవతథా ne సృఖో.ల ల్‌త్ర మిత్ర, బలం రాజ౯
మౌాలం మవైవ విశిష్యతే, శేణీబలం భృతం నైవ తుల్వే వవేతి మే మతిః, రా
తథాణారబలం చెవ వరన్పరనమం నృప్క విజ్లేయం బహుశా లేము రాజ్ఞా కాల
ఉపస్థి తే, ౯ అఆపదళ్ళొపి న బహుురూపా నరాధిప, భవంతి రాజ్ఞాం
కౌరవ్య యాస్తాః సంశేపకః శృణు. ౧౦. వికల్చా బహుధా రాజన్నాపదాం
పాండునందన, సామాదభిరుపనృసృ గణ యీ త్తాన్న్రృపస్పదా., ౧౧. యాశ్రాం
గచ్చేదృలె గ్యుకో రాజూ సద్భిః పరంతప, యు కశ్చ కాలదేశాభ్యాం బలె రాత
గురై స్తథా, ౧౦9 హృప్రపుష్రబలో గచ్చేద్తాజా వృద్ద్యుద యే రతేక్కి అక్టశ ధా
ప్య ధో యాయూదనృ తాదపి పాండవీి,. ౧౩. తూణా శనం షు M0 |
జద్రుమైస్సంవృతకూ లరో ధసమ్‌, పదాతినాగై రృహుకర్షమాం నదీం సపత్న నా
నృపతిః ప్ర యోజయిత్‌ +. ౧౪, అథోవపత్త్య్య నకటం పద్మ వజ్రం చభారత్మ ఉళనా

జ

1250 శ్రీముహాభార లే ఆ శ్రృమవాసపర్వణి (అధ్యా,

వేదయచ్చాత్రుం తృత్తతద్విహితం విభో, ౧౫, చారయిత్యా పరబలం కృత్వా స్వబ
లదర్శనమ్‌, స్వభూమౌ యోజ యేద్యుద్ధంపరభూమౌలత తై న చ. ౧౬. బలం ప్రసాద
ల్‌ జ ఆగ
యీద్రాజా నికీ పేద్చలినో నరా౯ జ్ఞాత్వా స్వవిషయం తత్ర సామాదిభిరుషకృ,
మేత్‌, ౧౭. సరకైవ మహారాజ శరీరం ధారయీదివా దేరి చేవా చక్ర రవ
మాత నికే యసం పరమ్‌. ౧౮, ఏవమేతన హోరాజ రాజూ సమ్వుక్సమా చర ౯
6 ల లీ ౭ 9
సత్య స్యర్షమవాష్నోలి పజాధశేణ పాలయకొ ౧F౯. ఏవం త్వయా కురు శేవ
Wy ౧ న U6
వ ర్హితవ్యం ప్రజాహితిమ్‌ ఉభ యోన్లోక యోస్తాత ప్రా ప్పయే నిక్యమేవ హి, ౨౦.
జ్‌ జ ఎ ఇక ష్‌ జగ వీ
భీష్మేణ సర్వముకోజఒసి కృమన ఏదురేణ చ, మమాప్యవశ్‌్టం నకృవ్యః ఎ, త్యా తే
నృపస_త్తమ._౨౧. ఏతత్సర్వం యథాన్యాయం కుర్వీథా భూరిద క్షీ ఇక్క ద్రీయ_ స్తథా
re సో సుఖమవాప్ప న్‌ _౨_౨. అశ్వ మేధసవా స్తేణ యోజ
యేక్సథివిపతికి పాల యేద్యావి ధ్షేణ ప్రజాస్తుల్యంఫలం భవేత్‌. ౨౩.

ఇతి ఆ శ్రృమవాసిక వ ర్వాంతన్షత ఆ శృమవాసపర్వణి, స మోఒధ్యాయః.
యుధిస్టిరఉివాచ;---వవ మేతక్కరిప్యామి యథాగ్ల షృథిపఏపత్తే భూయ .
వాళ ఆక ఇ [ (| వ ఇ ం ఇ పీ చే 1
శే ఎవానశాస్యోఒహం భవతా పార్టివర్షభ, ౧ భీమ్మే స్వర్ణ్లమనుప్రా వే గతేచ.
మధునూడనే విదురే సంజయే వైన కో౭_నో మాం వక్తమర్షృతి, ౨. యత్తు.
a 5 2 9 “బాకి నచ లీ ; a
మామనుశాస్టహ భవానద్య హితే స్థిత క రాసి తన్మహిపాల నిర్భ గతో భవ
పార్థివ.3, వీవను క్తస్ప రాజర్షి ర్థర్మ రా జేన ధీరుతా,కాంతేయం సమనసుజ్ఞాతుమి యే ష '
భరతర్షభ, ౮౪. పుత్ర సంళామ్యతాం తావన్మమావీ బల వాక్‌ ర ఇత్యుక్తా ౮ +]

ప్రొవిశ ద్రాజా గాంధా ర్యా భవనం తదా, ౫. తమాసనగతం చేపి గాంఛారీ ధర్మ
చారిణ్కీ ఉవాచ కాలే కాలజ్ఞా పృజాపతిసమం పతిస్‌, ౬. అనుజ్ఞాతః స్వయం తేన
వ్యాసేన త్వం మహర్షి ణా, యుధిప్పిర స్యానుమతే కదారణ్యం గమివ్యుసి. ౭. ధృత్ర.
రాష్ట్ర ఉవాచ; గాంధార్య హమనుజ్ఞాతః స్వయం వితా మహాత్మనా, యుధిస్టిర
స్యానుమతే గంతాస్మి నచిరాద్వనమ్‌.౮. అహం హి తావత్సర్వేపాం తేపాందుగ్లూ
ఇ a Am అర !

త దేవి నామ్‌, పుత్రాణాం దాతుమిచ్భామి పేేతభావానుగం వసు. సర్వ పృకృృతిసాన్ని
ధ్యం కారయిత్వా స్వవేశ ని, ౯ వైళంపాయనఉవాచ:-- ఇత్యుక్వాధర రాజాయ
పేవయామౌాసవై తదా, స చ తద్వచనొత్సర్వం సమాని న్యే మహీపలే$.౧౦.తతః
ఆ అ ద క గా © ౮
వ్రతీతమనసో బ్రాహ్మణాః కురుజాంగలాఃి తృత్రియా శె వ వైశ్యాశ్చ ళూడాి
శవ సమాయయుః. ౧౧. తతో నిష్క్రిమ్య నృపతి స్తస్తాదంతఃపురా ల్తదా,
దదృశే తం జనం సర్వం సక్వాశ్చ వ్రకృతీస్తదా, ౧-౫౨, సము వె తాంశ్చ శా

౯] ఆశ మ వాసికవర్యణి, న్‌ మోఒధ్యాయః, 1281

సర్వా పొరాళొ జూనవడాం స స్కా అనాగశాన ఫీచ్తే మేత సమ_స్పం చ నుహృృజ్ఞ
నమ్‌. ౧౩. బ్రాహ్మాగాం శ్చ మహీపాల నానా దేశనమూాగతాకా ఉవాచ మతి
నూన్రాజా ధృత రాష్టోో విశాంపతే. ౧౮ భవంత! కురవ+శె వ చిరకాలం సెహోగా
పతా పరస్పరస్య సుహృదః వరస్పరహీతే రతాః. ౧౫. యదిదానీమహం
9 ఆలి
బ్రూయాముస్మి౯ కొల ఉపస్థిలే, త థా భవద్భిః క ర్తవ్యమపిచార్వ వచో మవు.౧౬,
అరణ్యగమనే బుద్ధి నాం ధారిసహితస్య మే, వ్యాసస్యానుమ శ రాజ్ఞ స్తథా కుంతీ
సుతస్య మే.౧౭.భవంతోఒప్యనుజానుతు మాచ వ ఒభూద్విచార ణాాఅస్థాకంభవ
' తాంచైవ యేయం పీతిర్డి శాశ్వతీ, ౧౮ .నచసాన్యేషుటే శెషురాజ్ఞామితిమశిర మ
శ్రాంతో ఒస్మీివయనా నేన తథాపు తృవినాకృతః;, ౧౯, ఉపవాసకృశ శ్చాసి గాంఛారీ
సహితో=౬నఘాః, యుధిస్టీరగ తే రాజ్యే ప్రా పశ్చాని సుఖం మహాత్‌, ౨౦. మన్యే
దుర్యోధ నై ప సత్తమా౪ మను చాంధస్య వృద్ధస్య హతపుత స్య
శా గతిః, ౨౧, బుతే వనం మహాభాగా స్త స్తనానుజ్ఞాతు నుర థ, తస్య తద్వచనం
శ్రుత్యా సర్వే తే కురుజాంగలాః. _౨_౩, _ స్పసందిగ్ధయా వాబా రురుదు
ర్భరతర్ష భ, తానపి బ్రువతః కించిత్స ర్య్వా౯ ws స
ధృతరాష్ట్రో” ఒ బృవీదిదమ్‌, ౨౨. wi.
ఇతి అశ మువాసిక పర్యాంతర్షత ఆశృమవాసపర్వణి, అష్ట మోఒధ్యాయః,
ధృత రాష్ట్రఉవాచ:-ళంతనుః పాలయానూస యథావద్వసుధామిమామ్‌,
తథా విచిత్ర వీర్యశ్చ భీష్మేణ పరిపాలితః. ౧. పాలయామాస వస్తాత విదికార్థో న
సంళయ;, యథా చ పాండుర్భా) ణా మే దయితో భఛభవతాముభూత్‌ , ౨,
స వావీ పాలయామాస యథావ త్తచ్చ వేక్తహ మయా చ భవతాం సమ్యాక్ళు
భ్టూపా యా కృతానఘా్‌, 3. అసమ్యగ్వా మహాభా గా స్తత ంతవ్యమతంద్రితె!,
యథా దుళ్వోధ నే నేదం భుక్తం రాజ్యమకంటకమ్‌. ర. అవీ తత్ర, నవో మందో
య్‌. త స్యా పరాభాద్దుర్ను జేర భీమానాన్మ హీకి రాకు. ౫, విమర్ష
స్పుమవానాసీదన యాత్స (కృతాదభృ తన్మయా సాధు వావీదం యదివా సాధు వై
కృతమ్‌.౬. తద్యో హృది న కర్తవ్యం క బద్ధోఒయ మంజలిః, వృద్ధో బయం
నాకన్న శ ఒయం దుఃఖితోఒ౬యం నర" షః ఈవుర్వ రాజ్ఞాం చ వుతో౬యమితి
కృృత్యాతు జానథ,ఇయం౧ మ మ న హళేపుల్రై తపస్వినీ, ౮. నాశ. కక, తళ
కారా యుప్పా౯ యా చతి వెమయో' ,వా తవుత్రావిమొ న్నర మ. దుః ఖరౌతథా,
౯, అనుజానీత భద్రం నో న చ వః అయం చ చ కౌరవో రాజా కుంతీ
161

1282 ree ఆశ | (అధ్యా.

పుత్రా యుధిష్టిరకి, ౧౦. సె ర్య ర్భవద్భి రష్టవ్య! సమేషు వివమేషు చ, న జాతు
క చైవ గమిష్యతి కదాచన, ౧౧. చ త్వారస్పచివా యస్య ఛాతరో
వివులౌజస్కి లోకపాలసమా హ్యేతే సర్వధ ర్యార్ధదర్శినః, ౧౨. బ్రహ్లేవ భగవా
నేమ నర్వభూతజగత్పతిః, యుధిప్టిరో మహాతేజా భవతః పాలయిప్యతి. ౧౩,
అవశ్య మేవ వక్షవ్యమితి కృత్వా బ్రవీమి వీ వవ న్యాసో మయా దత్తః
సెర్వేపొం వో యుధిష్టిరః. ౧౪. భవంతోఒస్య చ వీరస్య న్యాసభూ తాః కృతా
మయా, యచేవ తైః కృతం కించిద్య ్యళీకం వస్సుతైరమ, ౧౫. యదన్వేన
మదీ యేన తదనుజ్ఞాతుమర్హ థ, భవద్భిర్న హీ మే మన్యుః కృతపూర్వః కథం
చన, ౧౬. అత్యంతగురుభ కానా మే పోజంజలిరిదం నమః, లేపామస్థిరబుద్ధీనాం
టాం కావమువారిణామ్‌, ౧౭. కలే యా చేఒద్య వస్సరాగకా bigeye
తోఒనఘా,, ఇత్యుక్ర్తాన్తే తతస్సరే( పౌరజానపదా జనాః. నోచుర్చావ్పకలాః
కించిదీష కాం చక్రుః పరస్పరమ్‌, ౧౮.
ఇతి ఆశ శ్రమహసికపర్వాంతర్లత ఆ శ్రమవాసపర్వణేి, నవమోఒధా్యాయః,
వెశంపాయనఉవాచ:--ఏవముకాస్తు తే తేన పొరజానవదా జనాః.
నృద్దేన రాజ్ఞా కారవ్య నిసా ఇవాభవళ౯ా, ౧. తూప్టం భూ తాం స్త స్తతస్తాంస్తు
చాప్పకంఠాన్న హీపతిః, ధృత రాష్ట్ర మహీపాల! వున శేవాభ్యభావత, 2, వృుద్దం
చ హతపు త్రం చ ధర్మపత్నా్యా సహానమ్మా విలపుతం బహువిధం కృపణం చోవ
స్వత్తమాః 3. వీరా స్వయమనుజ్ఞాతం కృష్ణ దె పపాయనేన వై, వనవాసాయ
ధర,జ్ఞా ధర్మజ్జేన నృపేణ వా ఈ. సోఒహం వున పునక్చెవ శిరసా౭ వనతోఒ
_ నఘాకి గాంధార్యా సహితం తనాం సమనుజ్ఞాతుమర్హ థ, ౫, వైశంపాయన
ఉవాచ;--తచ్చు) త్వా కురు రాజస్య వాక్యాని కరుణాని శే రురుదుస్సర్యతో
రాజ౯్సమేతాః కురుజాంగలాః. ౬, ఉత్తరీయెః క రైశ్చాపి సంఛాద్య వదనాని లే,
రురుదుళో గృకసంత ప్రా ముహూ రం వీతృమాతృవళ్‌. 2, హృద యైళ్ళూన్య భూతో స్తే
ధృతరాష్ట్ర పవాసజమ్‌, దుఃఖం సంధారయంతో హీ నష్టసంజ్ఞా ఇవాభవళ్‌, ౮
తే వనీయ తమాయాసం ధృతరాష్ట్ర వియోగజమ్‌, శనై శ దై స్తదాన్యోన్యమబ్రువళా
స్వమతాన్యుత. ౯.. తళస్సంధాయ తే సర్వే వాక్యాన్యథ సమాసతశ, వకస్తి౯
బ్రావ్హాణే రాజక నివేకోచుర్న రాధిప, ౧౦, తతస్నా స ప్రచరణో విప్ప ; సమ్మతో ఒర
విశారదః, సంభావ్య బహ్వా్భచో రాజక వక్తుం సముపచక్ర, మే, ౧౧. త్రం
మాన్య నువాో రాజు తత్సదన్సం వ, సాద్య చ, విప్రః పగల వ స రాజాన

౧6.] ఆ కృమవాసికొపర ఏణి దళ మోఓఛ్యాయః, 1283

మువాచ హవా. ౧.౨. రాజా వాక్యం జనన్యాస్య మయి సరం సమర్పితమ్‌,
వశ్ర్యూమి తదహం ఏర తజ్జవస్వ నరాధిప. ౧౩. యఖా వదసి రాజేంద్ర సర్వ
మేత తథా విభో, నాతమిథ్యావ చః కించిత్సుహ్ళ త్ర సం నకి పరస్పరమ్‌. ౧౪,
ల 5 ధనా ర్స్‌ ణి అ ఆ ™
నజాత్వేస్వ చ వంళస్వ స కించిత్మ_దాచన, రాజానద్యః పజాపాలః వ్రజ
నామ, యోబఒభవత్‌ , ౧౫, పిర్భవద్భాొతృవ వై వ భవంతః పాలయంతి న
న చ దుర్యోధనః కించిదయు క్షం కృతవాన్నృప ౧౬. యథాబ్రపితి ధర్గాతా
మునిస్పత్యవతీసుకః, తథా కురు మహారాజ సహి నః పరమో గురుః, ౧౭. త్యకా
వయం తు భవతా దుఃఖళోకపరాయగాః, భవిస్యామశ్స్చిరం "రాజక భవద్దుణ
శ తెర్యు తాః. ౧౮ యథా శంతనునా గుపా రాజ్ఞా చిత్రాంగ దేన చ భీషఏర్యోప
గూఢేన పిత్రా తవ చ పార్థివ. ౧౯. భవదుద్వీకుణాశైైవ పాండునా పృథివీ
థీ తా తథ దుర్యోధ నేనావి కాజ సుపరిపాలితాః ౨౦. న స్వల్చ్పమవి ఫుత త్రీ న్తేవ్యళీ
కం కృతవాన్న ్రప, పితరీవ సువిశ్వస్తా స్తసిన్నవి నరాధిపే,౨౧.వయసాస్త యథా
సమ్యగ్భవతోో విదితం తథా, తథా వర్షసహస్రాణి కుంతీవు తేేణ పతన. 9౨
పాల్యమానా ధృతిమతా సుఖం విందామహే నృప రాజర్షీణాం పురాణానాం
భవతాం ఫుణ్యక్‌ ర్మ ణామ్‌, ౨౨౩. కురుసంవర ణాదీ నాం భరతస్య చ ధీమతః, వృత్తం
స చ రి ర ,నాత వాచ స
సమనుమాత్యేవ ధరాత్తా భూరిదత్సుణ!. ౨౮,నాత్స, వాచ్యం మహారాజ సుసూత్ష
మవి విద్య లే, ఉపి. తాఃస్క సుఖం నిత్యం భవతా పరిపాలితా!. 92౫, సుసూత్ష్యం
చ వ్యళీకం తే సవుత్రస్య న విద్యతే, యత్తు జ్ఞాతివిమన్తేఒసి స్మిన్నాత్ల దుర్యోధనం
రః భవంత క తత్రాని కురునందన, ౨౬ బాాహణఉవాచ: = నతు
దుర్యోధనకృతం న తు తద్భవ తా కృతమ్‌ న కర్లసౌబలాభ్యాం చ కరవో
యత్స యం గతాః ౨౭. దైవతం తు విజాసీమో యన్న శక్యం స్రబాధితుమ్‌
దైవం వురువకారేణ నశ క్యమవీ బాధితుమ్‌. ౨౮. అకాహీిణ్యో మహారాజ
దశాషా చ సమాగ తాకి, అస్టాద శా హేన హా తొ; కురుభిర్యో ధవుంగ వై 8, ౨౯,
ఫమద్గోణకృపాదై ఫశ్చ కళ్లేన చ మహాత్మనా యుయుధానేన వఏకేణ ధృప్టద్యు
మ్నేన చెవ హ. 30. చతుర్భిః పాండుప్పుతెశ్చ భీమార్హునయమె స్తథా, నచ
శ యోూఒయం నృపతే బుతే దైవబలాదభూత్‌, 3౧. అవశ్య మేన సంగ్రామే తతి
యీణ విశేషతః గ్ర ర్తవ్యం నిధనం కాలీ మ ర్రవ్యం య్‌ త్రృబంధునా, 5, ,లేరియం
పురువవ్యా మై ర్విద్యా బాహుబలాన్స్వి తే తేక వృథిఏ ణా సర్వా సహాయా
సగథదిషపా, 23 నస రాజ్ఞాం వే క కారణం లే మనోత్త నామ్‌, న

1884 శ్రీమవోభారతే, అ శ్రృమవాసపర్వణీ [అధ్యా

భవాన్న చ తే భృత్యాన కర్లో నచ సౌబలి. 356. యద్విశస్తాః కురుకేిస్టా
రాజూనళ్చ సవా సృశోక్సి సర్వం డైవకృతేం విద్ధి కో౭_త్ర కిం నక్తుమర్హ లి. 3౫,

mr a Ax ఆ ర వన
గురుర్మతీ భ వానస్థ కృత్స్నస్య జగళః వభుఇధరాత్గాన మత స్తఒ తే, హను
జూనీమహే సుతమ్‌. 3.౬ లభతాం ఏరలోకా౯ స ససహాయో నరాధిహ్మ
ద్విజాగై ) స్టస్స మనుజ్ఞాత(స్ర్రీది వే మోదతెం సుఖమ్‌. 3౭. ప్రాప్ప లతే చ
భ నా౯ా పుణ్యం ధరే చ పరమాం న వెద ధర్మం చ కృతే చన సమ్యుక్చ
భవ సువతః, 3౮. దృష్టి ప దానమపి తే పాండవాః పతినో వృథా, సమ
ఫౌయీదినన్యాపీ పాలనేకిం పునః శ్రీ తేక, రా అనువ ర్స ంతి వా ధీమా సమేషు
వివమేషుచృ ప జాః కురుకులశే వ పాండ వాకా శీలభూవణాకా.రం. బహ చేయా

yy Uo Ut
గృహోరాంక్చ పారిబర్హాంక్చ పార్గివః, పూర్వ రాజూఫిపన్నాంళ్చ పాలయ ల్యేవ
పాండవః. ౪౧. దీరి ర దర్శీ మృదున్రాంత। సదా వె శ్రృవణో యథా అక్రుదృసచివ
శ్చాయం కుంతీపు తొ తో మహామనాః. ౮౨, అథ మగ దయావాంశ్చ కుచిశ్స్‌ భర
తర్షభః, బుజుః పతి మేధావీ వుత్రవ క్చాఠినస్సహ. ర3. విప్రియం చ జన
స్యాస్య సంస ర్ధాద్ధర రృజస్య వై, న కరివ్యంతి రాజై తథా భీమాష్టసొదయ,, రోర,
మందా మృదుషు కారవ్య క్రీస్తే ప్వాతీవిపోపనూ, ఏర్యవంతో మహాత్శానః పొరా
గాం చ హితేరఠతాా, ర. న కుంతీ తవ పాంచాలి న చోలూవీ న్‌ సాత్వతీ,
అస్ని౯్‌ తణే కరిష్యతి సృతికూలాని కర్షిచిత్‌ , ఈ౬. ఛభవత్కృతమిము స్నేహం
యుధిష్టిర వివర్ధితమ్‌, న పృష్టతః క రివ్యుంకి పొరజానపదా జనాః, ౮౭, అధరి ప్థా
నవి సతి; కుంతీపుత్రా మవారథాకి మానవాః” పాలయివ్యుంతి భూత్వా ధర పరా
యణా$రరా.స రాజన్హానసం దుఃఖమపనీయ యుధిఫ్టి. రాత్‌, కురు కార్యాణి ధరాణి
వూరే
నమస్త పురుషర్షభ, ర, ఎ. శంపాయనఉ వా చతస తద్వచనం ధర్మ మను
మాన్య గుణో శ్రరమ్‌, సాధు సాధ్వితి సరస్స జనః ప పృరిగృహిక వాళ్‌, ౫౦, ధృత క
రాప్త్ర్రశ్చ తద్వాక్యమభిపూద్య పునఃప్రునక్కి విసర్హయామాస తదా వ వృకృతీస్తు శై
కృనైకః. ౫౧. స తె స్పంపూజితో రాజా శివేనా వేకిత స సథా, ప్రాంజలి! పూజయా
మాస తం జనం భరతర్షభ, ౫౨. తతో వీవేశ భవనం గాంహార్యా స సహితో
సిజమ్‌, ఛ్యుసాయాం చైవ శర్వగ్యాం యచ్చకార నిబోధ తత్‌ . ౫౩,
ఇతి ఆ ల మవాసిక పర్యాంతర్లత ఆ శ్ర పువాసవర్వణ్మి దళ మో౭_ధ్యాయః,

వెశంపాయనడ వాచ; --తతో రజన్యాం వ్యుష్రాయాం ధృతరాష్ట్రో ఒంబీకా

ఈ... లు ' ట్ర
సుత, విదురం ప్రేషయామాస యుధిప్పిరనివెశ నమ్‌, ౧. స గత్వా రాజవచనాదు

౧౨.] అశ మవాసికపర్వణి ఏ కాదళోఒ.ధ్యాయః, 1285

9

వాభాచ్యుతమిాశ్వర మ్‌, యుధిప్యిరం మహో లేదా; సర్వబున్ధిమతాం వరమ్‌. ౨.
ధృత రాష్టో మహారాజ వనవాసాయ దీవ్సీతు గవివ్వతి వనం రాజన్నాగతాం
కా ర్రీకీమిమామ్‌. 3. స త్యాం కురుకులళేేషు కించిదగమభీప్పతి, శ్రాదమిచ్చతి

ఆని న ల ఎ 9 WG భి
దాతుం స గాంగయస్య మవోశ నః. 6. ద్రోణస్య సోమవ స్య బాహ్లీకస్య చ
ధీనుతః, పుత్రాణాం చైవ సర్వేషాం యే చాన్యే సుహృదో హతాః, ౫. యది
వాప్యనుజానిషే సెంధవాపొదస్య చ, ఏతచ్చు)త్వా చ వచనం విదురస్య యుధి
సిర? ౬. హృష్టస్సంపూజయామాస గుడా కేశళ్చ పా.డవం నతు భీమో దృఢ

చ టే ఇగ మ ne wpe
కోధ నస్తద్వచో జగృహిె తదా, ౭, విదురస్య మసహోశేజా దుర్యోధన కృతం స్మరక్ల
అభిప్రాయం విదిత్వా తు భీమసేనస్య ఫౌాల్టునక, ౮. కిరీటీ కించిదానమ్య తమువాచ
నంర్త భమ్‌, భమ రాజా వితా వృద్ధో వనవాసాయ దీక్షిత. .౯. దాతుమిచ్చతి
స ర్వేపాం సుహృదామార్ష్య దేహ. కమ్‌, భవతా ని ర్రితం విత్తం చాతుమిచ్చతి కొర
వః ౧౦. ఛీష్తాదీనాం మహాబా బూ తదసజ్ఞాతుమర్శసి దిష్ట్యా త్వద్య మహీ
_ శా'పారా ధృత రాష్ట్రః ప్రయాచతే ౧౧. యాచితో యః పురాస్తాభి్‌ వశష
కాలస్య పర్యయమ్‌, 'యో౭_ సా పృథివ్యా! కృత్సాషయా భర్తా భూత్వా నరా
ధపః. ౧౨. పరైర్వినివాతామాతో్‌ వనం గంతువమభీప్పత్తి మాతే౭న్యత్సురు వ
వ్యాఘి దా నాద్భవతు దర్శనమ్‌.౧౩. అఆయశస్య మతోబఒన్య త్నాాదధర్శళ్చ మహా
భుజ్య రాజానముపశిక్షు స్వ జ్యేవ్షం భాతర విరాళ్వరమ్‌. ౧ర. అర్హ స్త (మవి దాతుం
టే నాదాతుం భరతర్షభ, ఏవం రాజాం బిభత్సుం ధర రాజో౭.ప్య పూజయత్‌ ,
న య గ ఇ ర ల న ల్‌ అభ ఎట (| =
౧౫. భీమనేనస్తు సకోథః పోవ చేదం వచ స్తదా వయం భన్నస్య దాస్యామః ప్రేత
కార్యం చ ఫాల్లున ౧౬. నోమద తస్య నృపతే భూరిశ వస ఏవ చ బాహ్లికన్య చ
రాజే రోోణస్య చ మహాత్మనః, ౧౭. అన్యేపాం చైవ సర్వపాం కుంతీ క రాయ
3. (0 శాద Qa te

, వో - ఉష స ఇద శ అ జ

దాస్యతి రాన పురువవ్యాఘ మాపాదాతే".రబో నృపః ౧౮. ఇతి మే
వర్తతే బుద్ధి ర్థానో నందంతు శ త్రవ%, కష్టాత్కష్టతరం యాంతు సక్వే దుర్యోధ
నాదయః. ౧౯. మైెరియం పృధివి కృత్స్నా ఘాతితె కలపాంసనైఏ కుతస్త(
మద్య విస్థృత్యే వైరం ద్వాదశ వార్షి కిమ్‌, ౨౦.అజ్ఞాతపాసం గహనం ద్రైపదీశోక

= అధ భం “వీ ఇ

| వర్గనమ్‌, కష తథా ధృత రాష్ట్ర స్య స్నా హెరాఒసానభ వలత్తదా. -౨౧. కృష్లాజినోప
_ సంవీతో వృాతాభరణభూ పణ,, సార్ధం పాంచాలపు తా) త్వం రాజానమువజగ్మి
వాక, ౨౨. క తదా ద్రొణభిష్తో తె సోమద త్తొ'ఒవీ వా భ వేతి యత్ర (తయో
దశసమా వనే వన్యేన జీవథ, ౨౩3. న తదా త్వాం ఏతా జ్యేస్టః వీతృత్వేనాఖి

1986 శ్రీమవోభా"ర తే, ఆ శృమవాసపర్వణే [అధ్యా,

వీత్యు తే కం త్వేతద్విసృతం పార్థ ' య దేవకుల పాంసనః, ౨౮. దుర్చుద్ధిర్విదురం
ప్రాహ ద్యూ శే కిం జితమిత్యుత. త మేవంవాదినం రాజూ కుంతీపుత్రో యుధిష్టిర 8,
ఉవాచ వచనం ధీమా జోషమా న్వేతి భ ర్హఫయకా, ౨౫.
ఇతి ఆశృమవాసిక ప ర్వాంతర్ల్షత ఆ శ్రృమవాసపర్వణి, వ కాదశోఒధా్యాయః,
Pa ప వి : జ a =

అప్టనడఉవా చ భీణు జ్యేష్టా గురున్తే తం మాతో న్యద్వక్తుముత్స హ్‌
ధృతిరాప్త్రస్తు రాజస్టస్సర్వ థా మానమగ్గలతి, ౧. న సం వరాలని స్మరంతి
సుక్ళతాన్యప్కి అసంభిన్నా ర్థృమర్యాదాః సాధవః ఫురుహో త్రమాః, ౨. ఇతి తస్య
వచః శ్రుత్వా ఫాల్లునస్య మహాత్మనః, విదురం పాహా ధరాతా కుంతీపుతో 9) యుధి
సిర, 3. ఇదం మద్వచనాత్‌ క్షుత్తః కౌరవం బూహీ పార్షివమ్‌, యూవదిచ్చతి
@ ని హ్‌ థి) ఖి
పుత్రాణాం శ్రాద్ధం శావద్దదామ్యహమ్‌. ౮. భపూదీనాం చ సర్వేపొం సుహృదా
మా పకారిణా'మ్‌ మమకోళాదితి విభో మాభూద్బీనుః సుదురనాః. స్య వైశం
పాయనటఉివా చ:--ఇత్యుక్వా ధర రాజ స్తమర్జునం పృత్యపూజయత్‌, భీమసేన;
కటాశేణ వీశాం చే భనంజయమ్‌, ౬. తతేస్స విదురం ధీమారా నాక్యమాహా
యుధిష్టిర 1 భీమసేనేన కోవంస నృపతి? క ర్భుమర్గతి, ౭. పరిక్షిహ్టో హి భీ మోఒయం
9 Mt జ
హిమవృషస్ట్యాతపాదిభిః, దుఖఖెర్భహువిధై ర్రీమానర జ్యే విదితంతవ, ౮. కింతు మద్య

ర)
చనాద్న్బూ/ీ రాజానం LE యద్యదిచ్చనస యావచ్చ గల్భహ్యూ తాం మద్ద
వోదితి. ౯, యన్మాత్సర్య మయం ఖమః కరోతి భృశదు!ఖత!%, న తన్ననసి కర్తవ్య
wa ట్ర 7 జ
మితి వాచ్యస్ప పార్థివః. ౧౦. దదాతు రాజా విప్రేభ్యో య ఖేప్పం క్రియతాం
వ్యయహ్‌, పుత్రాణాం సుహృదాం చవ గచ్చ త్వానృణ్యమద్య సః, ౧౧, ఇదం
బావి శరీరం మే తవాయ త్రం జనాధిప్క ధనానిచేతి ప్‌ త్వం న మే తత్రా,స్తి సం
రయః, ౧౨౨ ల . నా ఈ
ఇతి ఆశ్రమవాసికప ర్వాంతర్లత ఆ శృమవాసపర్వణి, ద్వాదళోఒధ్యాయః,

వె ళంపాయనఉవాచ:;ల-వఏవవము క్షస్తు శాజా స విదురో బుద్ధిమ_త్తమః

అశు వద — ॥
ధృత రాష్ట్రముపేతె సవం వాక్టమాహ మహార్థవతీ , ౧, ఉక్త యుధిష్పిరో రాజా
భవద్యచనమాదితేః, సచ సంస్త త్య వాక్యం తే పశళంస మహాద్యుతిః, 2, వీభ
త్సుశ్చ మవోతేజా నివేదయతి తే గృహా వసు తస్య గృహే తచ్చ ప్రాణానవి చ
కేవలా౯, ౩ ధర్మరాజశ్చ పుత!స్తే రాజ్యం ప్రాణా౯ ధనాని చ అనుజానాతి

5 అష = బస ల అష అధు

రాజై యచ్చాన్యదవి కించన, ర భీమస్తు సర్వ దుఃఖాని సంస్థృత్య బహుళాన్యుత,
కష్టభ్య్భాదివ మహా బాహురనుజశ్లే వినిళశ్వసః ', ౫. స రాజ్‌ ధర్మ ఫీలేన రాజ్ఞా

౧౫.] ఆశ్రమవాసికవర్వణి, చతుగ్గకోఒధ్యాయక, 1287

వీభత్సునా తథా, అనునీతో మహాబాహుః సౌవ్చాజే స్థావీతోఒవి చ ౬ న చ
మన్యు స్త్వయా కార్య ఇతి త్వాం స్రావ థర్య రాట్‌, సంప్టృత్య ఛీమ_స్తదై స్వరం
యదన్యోయవదా చరల్‌ , ౭. వవం వ్రాయో హీ ధర్తోఒ యం త(త్రియాణాం నరా
ధిప్క యుగే క త్రి యధనే న్‌ నిరతోఒ మం వృకోదరః, ౮. వృళోదరకృతే చావా
మష్టునళ్చ పునఃపునః, ప్రసీద యాచే నృపతే భవాకా పృభురివాస్తి యత్‌,
౯. తం తదాతు భవా౯ విత్తం యావదిచ్చతి వార్గివ, త్వమిాశ్వ కోఒస్య రాజ్య
స్య వ్రాణానామపి భారత, ౧౦. బ్రవాదేయా గ హారాంశ్చ పుత్రాణా మార
జేహికమ్స్‌ ఇతో రత్నాని గాశెపవ దాసీదాసమజావికమ్‌, ౧౧. ఆన
యి త్యా( కురు సే ఫ్యో బ్రాహణేభ్యః ప్రణుచ్చతు, దీనాంధకృవణేభ్యశ్చ తత్త తత్త
న్ఫప తయా. ౧౨. బహ్వాన్నరసపానాద్యాః సభా విదుర కారయ గవాం నిషా
నాన్యన్య చ్చ న, ఫుణ్యకం కురు. ౧౩. ఇతి మామ బ వీద్రాజా పార్గశే పవ
ధనంజయ యదత్రానంతరం కార్యం తద్భ వాళ వక్తుమర్హృతి, ౧౮. ఇత్యుశ్తే.
విదురేణాథ ధృత రాష్ట్రోఒభినంద్య తా౯, మనశ్చశ్తే మవాదానే కార్రిక్యాం జన
మేజయ. ౧౫.
ఇతి అశ్రృమవాసిక పర్వాంతర్లత ఆశ మ శాసపర్వణిి త్ర యోదశోఒధ్యాయః,
వెశంపాయనఉవా చః-విదురేణా వము కసు ధృత రాష్ట్రో జనాధివ9, వీ తిమా
౧... ర్త అతి ౧ C7 ల
నభవదాజ౯ రాబ్లో జిపోక్స కరణి, ౧. తతోబఒభిరూపా౯ భీషాయ బ్రాహణానృ
లో a ౯ నా అాజ్టీ శతా
పస తలమాకొ, పుత్రాన్ల సుహృదశె వ స సమోశ్ష్యు సహవాస శః, ౨. కారయిత్యాన్న
పానాని యానాన్యాచ్చ్బాదనాని చ, సువక్షమణిరత్నాని చాసీదాసమజావికమ్‌.
3. కంబళాని చ రత్నాని గ్రామాక్‌ తే. త్రాణ్యజూవికమ్‌, సాలంకారాకొ గజూన
శ్వా౯ కన్యాశె వ వర(స్ర్రియః. ర, ఉద్దిశ్యోద్దిళ్య సర్వేభ్యో దణా న నృపస త్తమ
ద్రోణం సంకీర్త్య భీవం చ నోమదశత్తం చ వాహ్హికమ్‌. ౫ దుర్యోధనం చ రాజూ
నం పుత్రాం్చ్చెవ పృథ కథక్‌, జయ ద్రథపురో గాంశ్చ సుహ్చద శ్బావి సర్వశ £,
౬, స శ్రాద్ధయబ్ఞో వవృధే బహుకో ధనదక్షిణః, అనేకధనరతే్నఘో యుధిష్టిర
మతే తదా. ౭. అనిశం యత్ర, వురుపా గణశకా లేఖకాస్తథా,యుధిష్టిరస్య వచనా
దప్పు చ్భ్ళంతన్మ తం నృపమ్‌, రా ఆజ్ఞాపయ కి మే తేభ్యః వచేయం దీ య తా
మిత్కి తదుపస్టిత మేవాత్ర, వచనాంలే దదుపస్పదా. ౯, శతేదేయే దశశతం సవాన్రే
[0
$ ను ఫ్ర గ న
బాయుతం తథ్రా, దీయతే వ చనా ద్రాజ్ఞః కుంతపు ల్రస్య ధీమతః, ౧౧. ఏవం స వసు
ధారాభిర్వర్ష మాణో నృ పాంబుద!, తక్నయామాస విప్రాంస్యా౯ వర్ష ౯ సస్య మి వాం

1288 శ్రీమవోభారత్వే అ కృ మవాసపర్యణి (అధ్యా.

బుదః.౧౧. తతోఒనంతర మేవాత, సర్భవర్గాన మహామతే, అన్న పానర సౌ ఘేన
Wy రం 4 )
ప్లావయామాస పార్థివః, ౧౨ సవశ్ర్రధనరత్నొఘాో మృదంగనినదో మవోళకొా, గవా
శ్యమక రావరో నానారత్న మహాకర్య.౧౩. గామా గ హారద్వీ పాఢ్యో మణీ హేమ
జలార్థ వో దగత్సేంనావయా నూస ధృతి రాష్ట్ర్రోకువోద్దతః. ౧౮౪, ఏవం సవుత్త
పొత్రాణాం వికాణా మాత న స్తథా, గాంధా ర్యాక్చ మహారాజ ప్రదదా వార్థ 6చేహ
కమ్‌. ౧౫, పిశాంతో యదానీత్స దదదానాస్య నేకళర నివర్తయామాస తదా
చానయజం నరాధిపః, ౧౬. వీవు స రాజా శారవ్యశ్చే దానమహ' క తుమ్‌
యు Uy U
నటన ర్హక లా సాఢ్యం బహ్వన్నరసవక్షిణమ్‌. ౧౭. దశాహామేవం దానాని దత్వా
రాజూంబికాసుతః, బభూవ పుత్రపాత్రాణామనృణో భరతర్షభ, ౧౮.
ఇతి ఆ శృమవాసిక ప ర్వాంశర్షత ఆ శ్రృమవాసపర్వణే, చతుర్షళో ఒ ధ్యాయః,
వెశంపాయనఆవా చా తేతెకి వభాతే రాజా స ధృత రాష్ట్రో)ఒంబి కా
నుక ఆహూయ పాండవా వీరా౯ వనవాసే కృతక్షుణః. ౧. గాంధారీసహితో
ధీమా నభ్యనందద్యథావిధి 'కా_ర్హిక్యాం కారయి ల్వేస్టిం బ్రాహణెల్వేదపార గై
హుర స వ ॥ i a
౨2, అగ్ని హో తం పుర స్క ఫలే వల్క-లాజినసంవృతః, వధూజనపృశతి రాజా
నిర్వయాా భవనా త్తితః, 3. తతః (న్ర్రీయ$ః కొరవపాండవానాం యాక్సాపరాః
. న శే లో
కారవరాజవంశ్యాః, తాసాం నాదః స్రాదురాని త్తదానీం వైచిత్రవీర్యే నృపతా
వయా లే, ర. తతో లాజై స్పుకునోభిశ్చ రాజా విచితాభ స్తద్ద హాం పూజ
యిత్యా, సంపూ జ్యా రైర్ణ ఫత్యువర్షం చ సర్వం తత స్సముత్సృజ్య యయా: నేం
దః ౫ తతో రాజా ప్రాంజలిర్వేవమానో యుధీష్టిరస్పస్వరం బావ్చకంఠః, |
వము వ్యోవై్పైర్మహానాదం హీ సొఢో క యాస్యసీత్యపత తాత భూమా, ౬
త థార్జున సీ వదుఃఖాభికపో సార కా భాం తాగ 6, యుధిస్టిరం
మైవమి త్యేవముక్తా నిగృవ్యోథో దీనవత్సీదమాన* ౭. వృక్రోదగః ఫాల్దున శె ఏవ
జ >] ఇ ఆరి అల
వ్‌ ద్రో మా ద్రివుల్తై విదుర స్పంజయ చె? చై శ్యాపు త్రస్సహితో నౌతమే5 థా మ్మో
విప్రా శ్చాన్వయుర్చా పక ఠా. ౮. కుంతి గాంధారీ జాల వజంతీ స్క_౦థా
స కం వా స్త్వమఖోద్యహంతీ, రాజు" గాంధా 'ర్యాకస్క.ంధ బె శెఒవనజ్య పాణిం యయా
5 వ 0 ప్‌ రిల, గ్ష్‌ మ మ ఈ ‘ ప్‌ క
ధృత రాష్ల J పృతీత fF తథా లీ. గ్రాపది సార (తీ చ జలాలకు చో త్రరా
క్రారవీ చృచికాంగనాయాశ్చ కాన్చిత్‌ (స్ర్రియోఒన్యాః గం రాజ్ఞా పృస్టితాస్తా
వధూఖి!, ౧౦. తాసాం నాదో రుడతీనాం తదా సిద్రాజక్‌ దుుఖాత్కు_రరీ ణామి
3 0 i
నోవై చేతో ని ప్ఫేతుక్భాహాణక్షు క్రి యాణాం పథాం శూద్రాణాం చెవ భార్యా

౧౬.] అశృమవాసికపర్వణి పోడకోఒధ్యాయ!, 1289

స్పమంతాత్‌. ౧౧. తన్ని ర్యాణే దుఃఖితః పౌరవర్లో గడాహ్యమీచై వ బభూవరా
జక, యథాపూర్యం గచ్చతాం పాండవానాం ద్యూతే రాజక కొరవాణా.నభా
యామ్‌. ౧౨. యానాపశ్యాచ్చంద్రమా నైవ సూర్యో రామాః కాళ్ళ్చిత్తాః స్మ
త్‌స్తి౯ నశేంద్రే, మహావనం గచ్చతి శార వేం చ శోశే నారా రాజమార్షం ప వపేదుః,
ఇతి అ శ్ర మబాసికపర్యాంత గత ఆ శ్రుహన పర్వణి, పంవదకో కరా యే

వెశంపాయనజఉ వాచా తతః ప్రాసాదవానే పష వసుభాచూం చ
పార్టి వృనారీణాం చ నరాణాంచ నిస స్వనః సు భహంవభూల్‌. ౧. స రాజా శాజమా'రేణ
నృనారీసుకులేన చ కథంచిన్నిర్యయా ధీమా౯ వేపమానః కృతాంజలిః ౨.
సవర్ధమానద్వా రేణ నిర్భ్యయా గజసాహ్వయోత్‌ , విసర్హయామాస చ తం
జనౌఘం స ముహుర్తుహుః, క. వనం గంతుం చ విదురో రాజ్ఞా సహ కృతక్షుణక,
సంజయక్చ మహామా తః సూతో గావల్లణి స్తథా, ఈ, కృపం నివర్తయామాస
యుయుత్సుం చ మహారథమ్‌, ధృశ రాష్ట్ర మదాపాలః పరిహీప్య యుధిష్టి రే. ౫,
నివ్భ ల్తే పారవస్రీ చ రాజా సాంతఃపుర స్తదాధృత రాస్ట్రభ్యనుజ్ఞాతో నివ ర్రీతుమి
యేవ హా, ౬. 'సో= బ్రఏీన్గాతరం కుంతీ వనం తమనుజగ్గుపిమ్‌, అహం రాజాన
మన్వి మ్యే భవతీ వినివ ర్రతామ్‌. ౭. వధూపరివృ తా రాజ్జీ నగరం గంతుమర్హ స్కి
రాజా యాతే వ ధర్మాత్తా తాపన్యే కృకనిక్పయః. ౮. ఇత్యుకా ధర్మ రాజేన
చావ్పవ్యాకులభో చనా, జగామైవ తదా కుంతీ గాంధారీం పరిగృహ్యహా, ౯
కుంత్యు బాచః సహ దేవే మవా రాజ మాప్రమాదం కృథాః కషచిత్‌, వవ
మామనురకో హి రాజంస్తా్యాం చైవ సర్వదా, ౧౦. కర్ణం సరేథాః సతతం
సంగా మే వ్య్వపలాయినమ్‌, అవకీర్ణోహీ సమరే వీకో దుపష్ప్రజ్ఞ యా తదా, ౧౧.
ఆయసం హృదయం నూనం మందాయా మమపుత్రక, యత్వ్పూర్యజమపశ్యం
త్యాశ్ళత భేయుం న దీర్యలతే, ౧౨. వవం గతే తు కిం శక్యం మయా ' కర్తుమురిం
దమ్మ మమ దోహోఒయహుత్యర్థం ఖ్యావితో యన్న సూర్యజః ౧౩. తన్నిమి త్తం
మహాబాహో దానం దద్యాస్త(ముత్త త్రమమ్‌ సహావ భాతృభిః సాం సూర్య
దన్యారిమ న ౧౧౫. ట్రౌపద్యాళ్చ ప్రి వీయే నిత్య oO నాకన్న న భీమనేనోఒర్హున
శ శే ఎస నకులళ్ళే కురూద్వహ. ౧౫, సమాః న స్త గయా రాజం _స్త య్య ద్య
కులధూర్లతా,క (శూ శ శుర యో; పాదా శుశ్రూ మంతీ వ నేఒన్వవ' మ్‌, గాంధారీ
సహీతా వల్న్యే తాపసీ మలపంకినీ. ౧౬. వైళశంపాయనఉివాచ:-- వీవము క్షస్స
ధరాతా భాతృభిస్సటాతోవశీ, విపాదమగమద్ధీ మాన్న చ కింధిదువాచహ, ౧.

169

290 శ్రీమవాభార తే ఆ శృ మవాసపర్వణి [అధ్యా

ముహూ_ర్హమివతు ధ్యాత్వా ధర్మరాజో యుధిఫ్థిరక, ఉవాచమాతరందీన శ్చింతా
నోకపరాయణకః ౧౮ కిమిగంతే వ్యవసితం నైవం త్వం వ క్తుముర్హస్వి న తాామభ్య
నుజానామి ప్రసాదం కర్తుమర్గసి, ౧౯. పురోద్యతా౯ వురావ్యాస్తా నుత్సాహ్యూ
"లి (వియదర్శనే విదులాయా వచోి స్త్వం నాస్తాన్సంత్య కు కుమర్గ సి, ౨౦. నిహత్య
బృధివీపాలా౯ా రాజ్యం ప్రాప్తమిదం మయా, రవ ప్రజ్ఞాముపళిత్య వాసుదేవాన్న
రర్ష భాత్‌ . ౨౧. క్వ సా 'ముద్ధిరియం బాద్య భవత్యా యక్‌ సత మమ్మ తత్ర
ధే స్థితం చోక్త్యా తస్వ చ్యవితుమి చ్చసి. ౨ ౨. అ స్థానుత్సృజ్య రాజ్యం చ స .
స్యాషా యశ స్వినీ, కథం వత్స రసి దుర్తేషు వనేష్యద్య వ్ర, వసీద మే. ౨౩. 9ఇతి .
చావ్పకలా వాచః కుంతీ పుత్రస్య శృణ్వత్హీ సా జగామాళు ప పూక్షాడీ భీమసామి ..
దమ బపీత్‌. ౨౮ యదా రాజ్యమిదం కుంతీ ఖా. కవ్వం పులే, తనిర్టితమ్‌,
ప్రాప్తవ్యా కాజధక్యాశ్చ తజేయం తే కుతో మతి; ౨౫. కిం ల. ఇ త
పూర్వం భవ తా పృథివీ క్షుయమ్స్‌, క్‌స్వ హేతోః పరిత్యజ్య వనం గంతుమఖీ
ప్పసీ. కొట. వనాచ్చావి కిమానీ ఛా భవత్యా బాలకా వయమ్‌, దఖశోక సమా
విప్పా మాద్భపుత్రావిమా తథా, ౨౭, పృనిద మాత ర్హాగాగ్త స్తర్టం వనమద్య
యళ స్విని, నియం యాధిష్టిరిం మాతరు Eg తావద్భలార్టి కామ్‌. ౨౮. ఇతిసా
నిశ్చితెవాళు వనవాసాయ భామినీ, లాలప్య తం బహువిధం పుత్రాణాం నాకరో
దష్గచః. ౨౯. అ చాన్యయాత్‌ శ్వళ్రూం విష్ఞ్ఞావదనా తదా, అ
గచ్చంతీం రుదతీ భద్రయా సహ 30. సా పుత్రా రుదతః సర్వా౯ ముహు
రృహుర వేతలీ, జగామైన మవోప్రాజ్ఞా వనాయ కృతనిశ్చయా, 3౧. అన్వయు!
పాండవాస్తాం తు సభృ త్యాంతః టై. స్తథా తతః వగ్భవ్యూ ప నుత్తా౯
వచనమ బ వత్‌. 3౨9. స.
ఇతి "ఆ శ్రమవాసికపర్వాంకర్గత ఆ శ్రమవాసపర్వశణే, ప Shore స్య
కుంత్యువాచ:; ర పొరా యథా కదిసి పాండవ కృత

ముద్ధర్హణం సూర్వం మయా వన్బద తాంన్భపాః.౧. ద్య్యూ తాపహృాత రాజ్యానాం పటి
తానాం సుఖాదవి, జ్ఞాతిభిః పరిభూ తొనాం కృత ముద్ధర్థ ణం మయా. ౨. కథం పాం
డోర్ననశ్యేత సంతతిః వురువర్ష భాః, యశళ్చవో నన క్యేత ఇతి చోద్ధర్షణంకృతమ్‌,
3, యూయమింద దృసమాస్స ర్వే దేవతుల్యవరా క క మాళ్ళి మాప ₹పాంముఖపే తైః
స్థేత్యేవం తేత్కతేం మయా, ర, కథం ధర రృభ్బితాంశ్రేస్టో రాజా త్వం వాసవోప
మ, పునర్వనేన దుఃఖస్యాదితి రం కృతమ్‌, స్మి, నాగాయుతస మ ప్రాణః

౧౮] ఆశ మవాసికపర ణి అ ప్రౌద శోఒధఛ్యాయః, 1291

ఖ్యాతేవిక్క మపౌరుషవు, నాయం ఛీమోఒత్యయం గచ్చేదితి చోద్ధర్షణం కృతమ్‌, ౬
భీమనేనాదవరజ సథాయం వాసవోవమః: విజయో నోరు. అతి Ws
కృతమ్‌. ౭, నకులస్పహచేవశ్చ తఖేమా గురువర్సినె, క్షుధా కథంన నీబేతా
మితి చోధ్యర్ష ణం కృతమ్‌. ౮ ఇయం చ బృహతీ శ్యామా తథా త్యాయతలోచ
న్యా వృథా సభాతలే క్లిపా మాభూదితి చ తక్కృతమ్‌. ౯. ప్రేషతా మేవ వోభీవు
చేవంతీం క దళీిమివ, (శ్రీధర్మిణమరిష్టాంగీ తథా ద్యూతపరాజితామ్‌. ౧౦. దుళ్ళా
సనో యదా మౌ గ్ట్యాద్దాసవత్పర్యకర్శత, తదైవ విదితం మహ్యం పరాభూతమిదం
కులమ్‌, ౧౧. నివణ్లాః కురవశె్నవ తదా మే క(శురాదయః, యదైవ నాథమి
చృంతీ న్యలవతు_రరీ యథా. ౧౨ "శీశవ మే పరామృప్టా పాపేన పాతేబుద్ధినా,
యదా దుక్నాసనేనై పా తదా ముహ్మామ్యవహాం నృప. ౧౩, యుష్మ తేజోవి వీవృద్ధ సరం
మయా హ్యుద్ధర్థ ఇం కృతమ్‌, తదాసిం విదులావావై న్‌రిలి తది త్త వుత్రే కాజ
౧౪. కథం న రాజవంశో=యం న శ్యేత్పాాప్య సుతా మము పాండోరితి మయా
సుతా సస దానర ఇం కృతమ్‌.౧౫.న తస్య పుత్రాః పాత్రా వా కురవ స్టే చ పార్టివాః
లభంతే సుక్చృ తా౯ లో కాకా య స్తాద్వంశ ః సృణశ తి, ౧౬ భుక్తం రాజ్యఫలం
పుత్రా భర్తున్నే విపులం పురా మహాదానాని దత్తాని వీతసోమో యథావిధి. ౧౭,
నాహమాత్మ ఫలార్థం వె వాసుదేవమచూ చుదహ్స్‌ విదులాయాః ప్రల్మాపెస్కెః పాల
నార్థం చ తక్కృతమ్‌, ౧౮. నాహం శాజ్యఫలం పుత్రాః కామయే పు త్రినిర్జితమ్‌,
పతిలోకానహం పుణ్యాకా కామయే తపసా విభో, ౧౯, శ్వషూశ్వశుర యో;
కృత్యా శుశ్రూ పాం వనవాసినో;, తపసా శో వయిప్యామి యుధిష్టిరక భేబరమ్‌,
౨౦. నివ కష్ట కురు'శే ష్ట ఫీమనేనాదిభిస్సహ ధరే తే ధీయతాం సక సే మహా
దస్తు చ, ౨౧. LE:
ఇతి అశ మవాసికపర్యాంతర్లత ఆ శృమవాసపర్యణ్కి స అతు.

వె శంపాయనఉవాచ; ాకుంత్యాస్తు వచనం శు శ్రుత్వా పాండవా రాజసత్తమ,
ప్రీడి తాస్సన్యవ ర్త రంత పాంచాల్యా సహితానఘాః ౧, తతశ్శబ్దో మహాోనేవ సర్వే
పామభవత్తద్యా అంతఃపురాణాం రుదతాం దృష్ట్వా కుంతీం తథాగతామ్‌, ౨,
సృదశ్షిఇమథావృ_త్వ్య రాజానం పాండవా సదా, అభివాద్య న్యవ_ర్శంత వృథాం
తామనివర్శ్య వై. 3 ,తతో=. ట్ర ఏన వో లేజూ ధృత రాష్ట్రో)ఒంబి కాసుతక్కి గాంఛారీం
విదురం నైవ సమాభాప్యావగృహ్యూ చ, ర. యుధిషిరస్య జననీ జేవీ సాధు నివ
ర్లషికామ్‌్‌ యథా యుధిష్టిరః స్రాహ తత్సర్వం సత్య మేన హీ. ౫. పుులై శ్వర్యం

1292 = శ్రీనువోథార తే, అశృమవాసపర్వణే (అధ్యా.

మహాదిదనుపాస్య చ మవోఫల్‌్‌ కాను గ చ్భేద్వనం దుర్గం పుత్రానుక్సృజ్య
మూఢవత్‌ .౬. రాజ్యస్థయా తపస్తప్తుం దాన వ్రతకృతం మహత్‌, అనయా శక్య
మేవాద్య శయ తాం చ వచో మము. గాంథారి పరితుప్రోఒని, వధ్యాళ్ళుళ్తూపష
తేన వై, తస్తాత్వమేనాం ధర్మజ్లే సమనుజ్ఞాతుమర్హసి. ౮. ఇత్యుక్రా సౌబలేయీతు
రాజ్ఞా కుంతీమువాచ హా తత్సర్వం రాజవచనం స్వం చ వాక్యం ఏశేవవత్‌ ,౯,న
చ సా వనవాసాయ ేఏం కృతమతిం తదా, శక్రో త్యుపావర్తయితుం కుంతీంధర్మ
పరాం సతీమ్‌. ౧౦. తస్యాస్తాం తు స్థితిం జ్ఞాత్వా వ్యవసాయం కరు(న్ర్రియ:, నివృ
తాంశ్చ కరు శే స్టా౯ దృష్ట్యా వ్రరురుదు_స్తదా, ౧౧. ఉపావృత్తేవు పా స్టే
సర్వాన్వేవ వధూషు చ యయా రాజూ మహో ప్రాజ్హో ధృత రాష్టో పనం తధా,
౧౨౨ పాండ వాళ్చాతిదీ నా_స్టే పల... యానైః స్రీసహీ తాః సర
వురం ప్రవివిశుస్తదా. ౧౩. తదహృష్టమునా నండం గతోత్సవమి వాభవత్‌ నగరం _
హో_స్తినపురం స స్త్రీ వృద్ధకుమారకమ్‌. ౧౮ సర్వేచాసన్నిరుత్చాహాః పాండవా జాతే.
మన్యవకికుంత్యాహీనాః సుదు!ఖార్తా వత్సా ఇవ వినా కృతాక౧౫ ధృతరాష్ట్రుస్తు .

తేనాహ్న్న గ త్వ్యాసుమహ దంశరమ్‌,తతో భాగీర థీతీ శేనివాసమక రోత్సఏభుః౧౬. ప్రాదు
వ్య్భాతాయథాన్యాయమగ్న యో వేదపార గ౩ వ్యరాజంత ద్విజ స షత తత్ర
తసోవనే ౧౭౬ ప్రాదుష్కృ తాగ్నిరభవళ్స చ వృద్ధో నరాధిప స రాజాగ్నీ౯ా పర్యు
పాస్యహుత్వా చ వీధివ త్తదా.౧౮. సంధ్యాగలేం సహ స్రాంఛుముపాతిష్టత భారత, వి
దురఃసంజయ శ్చైవ రాజ్ఞఃశయ్యాంకుశై స్తతః౧౯.చ కృతుః కురువిరస్య గాంథార్యా
శ్చావిదూరతకి గాంథార్యాః సన్నిక రే తు నిషసాద కు సే సుఖమ్‌, ౨౦. యుధిష్టి
బ్య వి వ : చ

రస్య జననీ కుంతీ సాధువ్రతే స్థితా. తేపాం సంశ్శవణే చాళు నిషేదుర్విదురా
దయః ౨౧. యాజకాళ్ళ యభఖో ద్లేశం ద్విజా యెచాను మాయిని ప్రాధీత ద్విజ
ఆగి ఆ ద్‌ స్ట
ము సా సంప్రజ్వలిత పావకా..౨_౨. బభూవ తేపాం రజనీ బ్రౌహ్యావ వ్రీతివర్థినీ;
తతో రా తా్యిం వ్యతీ తాయాం కృతపూర్వాహ్హిక క్రియాః ౨౩. హుత్వాగ్నిం
విధివత్సర్వే ప్ర, పయయు స్తే యథాక్ర మహ్‌ ఉదజ జఖా నిరీక్షులంత ఉపవాసపరయ ణా
౨౮. స లేసామలిదు[లోడ. భూన్ని వాన పథ మేఒహాని, శోచతాం శోచ్యమానా

నాంపారజానపదై రని, ౨, :
ఇతి ఆశ శ్ర మవాసిక పర్వాంతర్లత అ శ్రమవాసపర్యణి, అష్టాదళో౭. ఛధ్యాయః,

వె శంపాయనఉవాచ: =తతో భాగీరధీతరే మే ధ్యే పుణ్యజనోచితే, నివా
ప లి Fs జ అగ వ

సమకరోద్రాజూ విదురస్య మే వ ౧. తలై నం పర్యు పాతిప్తక్‌ నా వ

౨౦.] అశృమవాసికపర్వణి, వింశోఒధ్యాయః, 1298

వాసిన్క తత్రవిట్భూద్రసంఘాళ్చ బహవో భంతర్షభ,. ౨. స తైః వరివృతో
రాజా కొథాభిః పరినంద్య్భ తా౯, అనుజ్ఞ సశిప్యూకా నె విధివత్న్సే ఇతిపూజ్య చ,
౩, సాయాహ్నే స మహీపాల స్తతో గంగామువేత్య చ, చకార విధివత్‌ శౌచం
లి చ్‌, ఒం ర్స్‌ వం
గాంధారీ చ యశస్వినీ 6, తే వైవాన్నే పృథక్సర్వే తర్టే ప్వావుత్య భా
_రఠ్క చక్రుస్పర్వాః క్రియాటస్తత, పురుషా విదురాదయః ౫. కృతిశౌచం తతో
వృద్ధం శషళురం కుంతిభోజజా, గాంధారీం చ వృథా రాజక గంగాతీరముపాన
యత్‌, ౬, రాజసు యాజకె సత కృతో వేదీ పరీ సరి జువోవ తత వహ్ని?
రా —0 0. ఒంట జాం లో
స నృపతిః సత్యసంగరః, ౭. తతో భాగీరధీతీ రాత్కు_రుషే త్రం జగామ సం సానుగో
నృపతిర్వ ృద్గో నియతః సంయ లేంద్రి యః. ౮- తశ్రాశ్వమపదం ధీమానభిగమ్య
స పార్ధివ, ఆససాదాథ రాజర్షిం శతయూపం మనీవిణమ్‌, ౯, స హీ రొజా మహ
నాసీక్కే_క యేషు పరంతపః. స్వపుత్రం మనుజై శ్వర్యే నివేశ్వ వనమావిశత్‌,౧౦.
చ స శ { వ Fs: ఆ
తేనాసౌ సహితో రజా యయా వ్యాసాశృమం వ్ర త్నత్రైనం విధివద్రాజక్‌
వృత్యగృవ్షోత్కు-.రూద్వహహమ్‌. ౧౧. స దీమూం తత్ర సంప్రాప్య రాజా కొరవనం
దనక శతయూపాశ మే తసిన్ని వాసమకరో త్తదా, ౧౨. తనె సర్వం విధిం రాజే
) శి వ జో ఆ
రాజాఒ౬౬ చఖ్యా మహామళతి్క ఆరణ్యకం మవోరాజ వ్యాస స్యానుమ తే తేదా.౧౩.
వవం స తపసా రాజ౯ ధృతరాష్ట్రో మహామనాః, యోజయామాస చాత్తానం తాం
క్య్బావ్యనుచ రాం స్తదా, ౧౪౮. తేణైన చేసి గాంధారీ వల్క_లాజినథారిణీ, కుంత్యా
సవా మహారాజ సనూన వ్రతేచారిణీ. ౧౫ కర్మణా మనసా వాచా చక్షుషా
చెవ లే నృప,సః నియమ్యేంద్రియగ్రామహాస్థ త'ః పరమం తేపీ౧౬. త్వగస్థి భూత;
పరిళుష్క మాంనో జటాజినీ వల్క_లసంవృ తాంగః,స పొర్ధ్‌వ_న్హత్ర, తపశ్చచార మహా
రివతీవమచేతమోహ;ః ౧౭. శతా చ ధ రార్ణవిదగ్య “బుద్ధిః స సంజయ సం
యా అల్‌ -శి థి డు ఆది
నృపతిం సదారమ్‌, ఉపా చరద్ధారతపో రి కాకా తదా కృతో వల్క-_లచీర బాసాకి,౧౮
0 ® గా 4 వాస are
బలి ఆ శృమఐ సికపర్వాంతర్లత ఆశ్రమ స రణ, వ్‌? నవింళోఒధ్యాయ,,
వైశంపాయనడఉవా చా తత స్తత్ర ముని శ్రే ఫో రాజానం దృష్టుమభ్య యుక్కి
నారదః పకకన 'దేవలశ్చ మహాతపాః. ౧. ద్వైపాయనః సశివ్యశళ్చ సిద్ధాళ్చా
న్యే మసిపిణః, శతయూాసశ్చ కాజ రల! పరమధథార్తికః, ౨. చేపాంకుంతీ
_ మహారాజ పూజాం చై, యథావిధి తే చాపి తుతుషు_స్తస్యాస్తాపసాః పరిచర్య
॥ 1 నే పరమరయ్య రమయ
యా, 3, తత్ర, ధ ర్యాః కథాసాత చక్రు సై పర మర్ష 9 రమయంతో మహో
తానం ధృత రాష్ట్రం జనాధిపహమ్‌, ౪. కథాంత శే తు కసింశ్చి ధైవర్షి ర్నారద స్తతః,

శ

1204 శ్రీమవాభార తే, ఆశ్ర మవాసపర్వణి [ఆధ్యో.
కథామిమా మకథయత్సర్వప, త్వత్షదర్శివా౯, ౫, నారద ఉవాచః-శేకయాధి
పత్రీక్లీ)మా౯ా రాజాసీదకుతోభయః, సహసిచిత్య _ఇత్యు క్రళ్శతయూపవీతా
ణి బో ఇ జ అ ను అల
మహాొి,౬. స్వపుతే, రాజి మాసంజ్య జ్యే వ్యేపరమథార్మి కేసహ సిచిత్యో ధర్మాత్తా
పృవివేశ వనం నృపః,౭.స గత్వా తపసః పారం దీ స్య వసుధాధివ్య, పురందరస్య
సంస్థానం పృతిజేజే మహాద్యుతిః, రా దృష్పపూ ర్యస్సుబ హుశో రాజక సంపత తా
మయాామ హేంద్రసద నేరాజా తపసా దగ్గకిల్చి షః.౯,తథా శెలాలయో రాజా భగ
దత్తపితామహాః,తెపోబలేనై వనృపోంమ హేం ధ్ర నదనగతః.౧౦.తథా పృవ థో)రాజూ
సీదాజ౯్‌ వజ ధరోపమకిన చావీ తపసా యాతో నాకవవమితో నృహాం౧౧ అసి
లో (( © అర)
న్నరణ్యేనృపలే మాం థాతురపిచాత్త జక పురుకతో సృపస్సిద్ధిం మహాతీం,సమవా ప్ప.
వాళ. ౧౨. భార్యా సమభవద్యస్య నర్మదా సరితాం వరా, సోజఒస్సిన్నరణ్యే.
అస అగజ జ o రీ గ్ర
నృపతి_స్తపస్తప్వా దివం గతః, ౧౩. ళళలోవూ చ రాజానిద్రాజ౯ా పర మధా
రి కశ సమ్యుగసి ౯ వనే తప్పా తతో దివవువా పవాకొ, ౧౪. చె సపాయన
టే ధీ అ lp soe
పృసాదాచ్చ త్యమసిదం తపోవనమ్‌, Mere దుప్బాపాం గతమగ్రా ఏం
గమిష్యసి. OX. త్వం వాపీ రాజ శొర్టూల తపనోఒంతే నయా వృతః, గాంధారీ
సహితో గంతా గతిం తేపాం మహాత్మనామ్‌, ౧౬. పాండు? సతి తే నిక్వం
బలహంతుస్పమిాపగ$ త్వాం సదైవ మహారాజ శ్నేయసా నచ యోత్ష్యతి,
౧౭. తవ శుళ్రూ వయా చెవ గాంధా ర్యాశ్చ యశ స్విస్కీ భ స్టస్సలోక తా మేపా
గమిష్యతి వధూ స్తవ, ౧౮. యుధిష్టిరస్య జననీ సహ ధర్థసృనాతేనతి వయమే
తత్పపళ్యామో నృపతే దివ్య చక్షుపా, ౧౯ వ వేశ్యతి మవోత్తానం విదురళ్చ
యుధ్యి.రమ్‌, సంజయ _స్తదనుథ్యా నాదిత స్ప కర్రమవాప్స్యతి. 20, వెశంపాయన
అవా ప్ర్‌ ౦ 6 శ వ్‌
ఉవాచ; తచ్చు)త్వా కొర వేందోి "me జాం వత్నా ప్రతిమాళా
సంబభూవ, విద్వాక వాక్యం నారదస్య పశ్య చే పూజాం చాతులాం

Wy

నారదస్య. ౨౧. శళిస్సర్వే నారదం వి ప్రసంఘాః సంపూజయామాసుర తీవ
రీ 4 a ఫ్‌ జో
రాజక, ర్‌! ల$ ధృతే రా స్త్రస్య త్తే చె వున వునస్సం వవ్నాప్టా న్తదానీమ్‌,
9.9. వెశింపాయసఉపాచ;ానారదస్య తు తద్వాక్యం శశంనుర్లి జన తమాకి,
నతయుూంపస్తు రంల రదర వాక్యమబ్రవీత్‌ +౨౩. అహో భగవతా కదా
కురురాజస్య వర్గీ సర్వస్య చ జనస్యాస్య మమ నైవ మహాద్యుతే, ౨౮, అస్తి
కాచిద్వివవమాతు కాం మే నిగదతః శృణు, ధృతరాషం పతి నృపం చేవశే లోక
౪ Uy యె

పూజిత, ౨౫, సర్వవృతాంతత త్త [ఖో భవి'౯ దివ్యన చక్షుప్కా యుక్తః పశ్య

౨౧.) అశ్రృమవాసిక పర్వణి, వకవింశోఒధ్యాయః, 1295

విప్పే క గతిర్యా వివిధా నృణామ్‌. ౨౬. ఉ క్షవాన్నృపతీనాం త్వం మహేంద దృస్య
సలోకతాక్‌, న త్వస్య నృపలేర్లోకాః కథితా స్తే మవామునే. 8౭, స్టానమప్యస్య
నృపలేః శ్రోతుమిచ్భామ్య హం ప్‌భో, త్వత్తే త కీద్భక్క_ దా చేతి తన న మాభఖ్యాహీ
తత్వతః, ౨౮, ఇత్యుకో నారద స్తేన వాక్యం సర్వ్యమనో నుగమ్స్‌ వ్యాజహార సభా
2 దివ్నదరి హోలే పాక, 3 అ 3 న స
మభ్య వ్రదర్శ మహాతే ౨౯, నారదణవాచ యదృ చృయా శక సదో
_గత్వా శక్రం శ చీపతిమ్‌. దృష్టవానసి రాజే త్మత్ర పాండుం నరాధిపమ్‌, 30.
తత్రేయం ధృతరాష్ట్రస్య కథా సమభవన్న ప, తపసో ముష్కరస్యాస్య యదయం
తప్య తే తపః. 5౧. తత్రాహమిదమశౌవం శ క్షస్ట వదతస్స యమ్‌ వర్షాణి
త్రీణి శిష్పాని రాజ్ఞోఒస్య పరమాయువః, 3_9. తతః కుబేరభవనం గాంధారీ
సహితో నృపః వృయాశా ధృత రాస్ట్రోజయ) రాజరాజాభీసత్కృతః. 33, కామగేన
విమాచేన దివ్యాభరణభూపితః, బుషపుతో) మహాభాగ _స్టపసా దగ్గకిల్చి షః. 3 ఈ
సం చరిష్యుతి లో కాంశ్చ 'దేవగంధర్వర క్ష సామ్‌, స్వచ్భం బే నేతి ధర్గాళ్తా యన్నాం
త్వమనుష్ప్రచ్చసి. ౨౫. చేవగుహ్యూమిద౨ వ్రీత మమా వః కథితం మకాత్‌,
భవంతో హా శ్రుతధనాస్తపసా దగ్ధకిల్ఫిపాః. 3౬. వైశంపాయనఉవాచ;__
“nN rp ం ఇ జ 40 5
ఇతి తే తస్య తచ్చు)త్వా దవర్ణేర్యధురం వచ, స్వే సుమనస; లౌ బభూ
జ స fo HAN RN ఉగ
వుస్స చ GR 3౭, ఎవం క థాభిర న్వాస్య ధృత రాష్ట్రం మనీషిణకి, జగ
ర్యథా కామం శే వట ఈ వర్త
తి అశృమవాసిక వర్వాంతరక్షత ఆ శృమవాసపర్వణి, వింకో౭ ధ్యాయక,
వెశంపాయన ఉవాచ:-ావనం ౫కే కార వందే దుఃఖకోకసమన్వి తాః,
బా
బభావుః పాండవా రజా మాతృ న్లో శక్రీన చానిష తః. ౧. తథా వారజనస్సర్వః
శోచన్నా నే జనాధిషమ్‌ కుర్వాణాశ్చ కథా స్తత బ్రాహణా నృపతిం ప్ర వతి, _9.
కథం నురాజూ వృద్ధస్స వనే పసతి నిర్టనే, గాంధారి లనే సా స. చ కుతీ
పృథా కథమ్‌, 3, సుఖార్షః స స జీ "రాజర్షి సుఖీ తద్వనం మహత్‌ , కమవస్థః
సమా సాద్య (పుజ్ల్షా చముర్య్యృ కౌర్మ జక ర. సుదువ్యరం కృశవతీ a పుత్రా
నపశ్యతీ, రాజశియం పరిత్యజ్య వనవాసమకోచయత్‌ , ౫. విదురః కిమవస్తశ్చ
WU థ్‌
భాతుళ్శుశ్రూమరాతే వాక్‌ , సచ గావల్లణిర్థిమా౯ భ రవీండానుపాలక్క, ౬
ఆవమారం చ పౌరాన్తే చింతశాకోకసమాహతాకి తత తత కథాక్చకు 8
జ WU లో లీ
సమాసాద్య పరస్పరమ్‌. ౭. పాండవాశ్వైవ తే సర్వే భృశం కోకపరాయణాః,
ఛోచంతో మాతరం వృద్ధామూషు ర్నాలిచిరం ఫురే. ౮. లేథైవ వృద్ధం వీతరం

1208 . శ్రీమవాభార లే ఆ శ్రమవాసపర్వణి (అధ్యా,

మాగధవందిభీః, ౭. పాండురేణాతప తే ధి్రియమా' ణేన మూరని, రానీ కేన
ణ్‌
మహతా నిర్జగామ కురూద్భవాః౮.గ జై క్బాచలసం కాలె ర్భీముక ౧ వృకోదరః,సజ్ఞ
ద అల జ 9
యంత్ర్యాయుధో పేతైః ప్రయయా పవ నాత్మజః, ౯, మా ద్రీ పుత్రావవి తథా హయా
రోహాా సుసంవృతౌౌ జగ తుశ్మీఘిగమనౌ సన్నద్ధకవచధ్యజౌ. ౧౦. అర్జునళ్చ
మహాతేజా రఖేనాదిత్యవర్చస్తా వశీ శ్వేతెర్ణయైర్యు కరి వే నాన్వగమన్న పమ్‌,
౧౧. జ్రొపద్మీవముభాళ్ళ్చావి పసంఘాళ్శిబికాయు తాః, త్రుధ్యకుగుప్తాః ప్ర
యుర్విసృజంతోఒమితం వసు, ౧౨, ననాద కథనాలు నం వేణీవీిణానునాది
తమ్‌, శుశుభే పాండవం సైన్యం తత్తదా భరతర్షభ. ౧౩. నదీతీరేము ర మ్యేషు
సరన్సు చ విశాంపతే, వానాక్‌ కతా క్రృమేణాథ జగ్ఫు గై కురుపుంగవా"ః. ౧౦,
యుయుడ్సుశ్నమహో తేజా ధామ్యశె వ పురోహితః, యుధిప్టిరస్య వచనాత్సుర
గు వీం 'పచకతు్యు, ౧౫, తతో యుధిసీరో రాజా పరుకే త మవాతరత్‌,
క స \() (0) WU
క మేణో త్తీర్య యమునాం నదీం పరమపావనీమ్‌. ౬. స దద ర్మాశ్రమం దూరా
ద్రాజశే స్తస్య ధీమతః, శతయాపస్య కొరవ్య ధృతరాప్తస్య చెవ వా, ౧౭. తతః
వప్రముదితస్సరో జన_్తద్వనమంజస్యా వివేశ సుమహానాదైరాపూర్య భరత
ర్షభ. ౧౮, .
తజ జర tel యయ 3
ఇతి ఆ శృమవాసిక పర్వాంతర్షత ఆశ్రమవ సపర్వణి, త యోవింశ్‌ ఒధ్యాయ!,
వైళంపాయనఉవాచ:--తత స్తే పాండవా దూరాదవతీర్య పదాతయః,
అభిజగుర్న రపతేరా,శ మం వినయానతాక%౧. స చ యోధజనన్సగో్యో యే చ రాష్ట
ఆశీ WU ©
D0 9. లల
నివాసిని స్రీయశ్చ కురుముఖ్యానాం పద్భి వాన్వయు స్తదా, ea. ఆశ్రమం తే
త్ర తో జగ్గుర్గ ఎ తరాన్టస్య పాండవాః శూన్యం మృగగణాకీర్ణం కదళీవనకోభితమ్‌,
3, తతసత సమాజగుసాపసా నియకవతాః, పాండవానాగతా౯ దృషుం
0) రాల | లట
కొాతూహలసమన్వి తాః. ౮. తానపృచ్చ'త్తతో రాజా కాగ్గసౌ కొరవవంళ భృత్‌ ,
పితా జ్యేస్టో గతోఒసాకమితి బావ్చపరిప్లుత!, ౫ తేతమూ+చుస్తతో వాక్యం.
యముసామవగాహితుస్‌, పుప్పాణాముదకుంభ స్య చార్టేగత ఇతి సృభోః ౬
జెరాఖ్యాలేన మార్లేణ తత స్తే జగురంజస్కా దదృశుశ్చాతి దూరే తా౯ సర్వా
నథ వదాతయః. & తతస్తే సత్వరా జగ్గుః వీతుర్ణర్శన కాంవ్లీ ణః, సహచేవస్తు =
వేగేన పధావద్యత్ర సా పృథా. ౮ సస్వరం రురుదే ధీమానాతుః పాడావుప.
స్పృశళా, సా చ బాప్పాకులముఖీ దదర్శ దమితం సుకమ్‌, ౯. బాహుభ్యాం
సంపరి పళిజ్య సమున్నామ్య చ పు త్రేకమ్స్‌ గాంధా ర్యాః కథయామాస సవా బేవ

౨౫.) న అ శృమవాసికపర్వణే, పంచవిం కో2 ధ్యాయకీ, 1299

ముపసితమ్‌, ౧౦. అనంతరం చ రాజానం భీమనేనమథార్లునమ్‌, నకులం చ పృశ్లా
దృస్లా( త్వర మాణోపచ కమే,౧౧, సా వ్య గచ్చ్శతి తయో రంపతోో
ఏపి UU +

ర_తపుత,యోః కర్షంతీ తౌ తత స్టేషాం దృష్ట్వా సంన్యపతద్దురి. ౧౨. రాజూ
తా౯ స స్వర యోగేన స్ప్శేన చ ర ఆహా. ప పృత్యభిజ్ఞాయ మేధావీ సమా శ్వాస
యత తష ౧౩. తత స్పై శా ప్పముత్స అజో గాంధారీ సహితం నృపమ్‌, ఉప
తన్గుర్మవాత్రానో మాతరం చ యథావిధి. ౧౮. సర్వేషాం తోయకలకా౯ా జగ్భ
హు స్తే స్వయం తదా, పాండ వాల బ్దసంజ్ఞా స్తే మాతా చాళ్వాసితాః వుని, ౧౫
తథా నారో నృసింవోనాం సనోఒవరోధజన స్తదా, పారజానపదాశై పవ దద్భ
శుస్తం జనాధిపమ్‌, ౧౬. నివేదయామాస తదా జనం తం నామగో త తక్కి
యుధిష్టిరో నరపతి; స చైనం ప్రత్యపూజయత్‌ , ౧౭. సృతెః పరివృతో మేనే
హర్ష బాష్బావిలేక్షణ3 రాజా త్థొన 3 గృహగతం పు చేవ గజసాహ్వా యే, యౌ,
అభివాదితో వధూభిశ్చ కృష్ణాద్యాభిస్స పార్టివ్కి గాంధార్యా సహీతో ధీమాకా
కుంత్యా చ పృత్యనందత. ౧౯. తతళ్చా ప Ce వలన్‌,
దిద్భ క్రుభిస్స మాకీర్ల ౦ నభస్తారాగణెరివ. ౨౦. ల

ఇతి ఆశృమవాస]3 పర్యాంతర్షత అశృమవాస పరణ కా!

. వైశంపాయనఉవాచులాస తెస్సవా నరవ్యాఘె) ర్భాతృభిర్భరతర్ష భ,
రాజూ రుచిరపమావెరాసాంచకే తదాశ మే. ౧. తాపసెశ్చ మవోభాగ/ర్నా
నాదేశసమాగలె, ద్రష్టుం కురుపతేః వుత్రాణ పాండవా పృథువత్‌స్వః. ౨,
తేఒబు)వక్‌ జాతుమివాామః కత మోఒ త యుధిషిర్క భీమారునౌ యమా చెవ

రా y WY © జ ర
డ్రాపదీ చ యశిస్విన. 3. తానాచఖ్యౌ తదా సూతః సర్వాస్తానఖినామత,,
సంజ'రురా బ్రౌపదిం చైవ సర్వాశ్చాన్యా కురు(స్ర్రియ:. ర, సంజయడఉ వాచ;
య ఏష జాంబూనద శుద్ధ గర స్తనుర్త వోకా సింహా ఇవ ప వృవృద్ధః, ప పృచండఘోణః
సృథుదిర్ధ నేత్ర స్తా మాయళాశత: సటకా ఏష$, ౫, ఆయం వాసర, త్రీగ జేంద్ర
గామోా ప్రతీ పవచామిోక్‌ రళుద్ధగొరః, టే వృథుదీర్ణ చాహుర్భ (గో

_దరః। పశ్యత 'పళ్య తేమమ్‌. ౬. యఃస్తే స్తేషవపా ర్మ వ్రజస్య మహాధనుష్ణా౯ా క్యా మో
యువా నారణయూధపాభం, సింెపాళన్న తాంసో గజఖేలగామిోప దాయ శాక.
: రన ఏవ వీరః, ౭. పంతీసమోపే పుకుపో త్రమా తు యమావిమా విష్ణువే పాంద్ర
కలౌ మను ష్యులో శే సక లే సమో౭. స్తే యయోర్న రూపే న బలేన లీలే. న్‌
ఇయం పునః పద్మద ళాంయ తాశీ మధ్యంవయః కించిదివస్పృశంతీ, సీలోత్చలా

1800 శ్రీమవోభార జే, ఆశృమవాసపర్వణీ వ. [అధ్యా
భాపుర'జేవలేవ కృష్ణా స్థితా మూర్తిమతీవ లీ? ౯. అస్యాస్తు పాళ్ళే కన
కో త్తమాభా మైపా ప్రభా మూూర్తిమతీవ గార్సీ మధ్యేస్థితా సా భగినీ ద్యిజా
గ్యాిశ్చక్రాయుధస్యా ప్రతిమస్య తస్య. ౧౦. ఇయం చ జాంబూనద శుద్ధగారీ పార్ధన్య
భార్యా భుజగేం్యద్రకన్యా, చిత్రాంగదా చైవ నరేందృ్యకన్యా రై యెపో సవర్లాగ్య
మధూకపుమ్చైః, ౧౧. ట్‌ స్వసా రాజచమూప 'తేళ్చ ప్రవృద్ధనిలాత్పల దామ
వర్ణా, పస్పర్థ కృన్లున సదా నృపో యో వృళోదరనై ఇవ పరి గ్ర హూఒగ్యీః.
౧౨. ఇయం చ రాజ్ఞోమగధథాధిపస్య సుతా జరాసుధ ఇతి శ్రుతస్య, యవీయసో '
మా దృవతీసుతస్య భార్యా మతా చంవకదామగారీ. ౧౩. ఇందీవర శ్యామతనుః
స్థితా తు యోషా పురాసీన్న మహీతలే చ భార్యామకా మాద్రవతీసుతస్య
జ్యే పస్య సేయం కమలాయతాశీ. ౧౮. ఇయం తు నిప్ప ప్ప్లసువగ గారీ రాజ్లో |
విరాటస్య న సుతా సుత్త, భఛార్యాఖిమన్యోర్ని హతో రణే యో దోణాదిభి గారి
రథో రథస్టైః ౧౫. వతాస్తు సీమంతేశిరోరువాయాః శుళ్లో త్తరీయా నరరాజ,
పత్ని Ug వృద్ధస్య వరఃశ తాఖ్యాః స్నుపా నృవీరా హతవుత్ర, నాభాకి.
౧౬ ఏతా యథాముఖ్యముదా హా తా వో శూ బ్రావాణ్యభా వాదృజబుద్ధిన త్వాత్‌,
సర్వాభవద్భిః పరిషృచ్ళతో యాన రేంద్రపక్న ్థస్సువికద్ధ సత్తా! ౧౭. వైళంపా
యనఉవాచ:-ఏవం స రాజా కురుషద్ర నరః కమాగలత సి సెర్నర బేవపు 3%;
పప్రచ్చ సర్వం కుశలం తదానీం గతేషు సర్వమ్యథ తాపనేషు, ౧౮. యో ధేషు
చాప్యాశృమమండలం తం ముక్త్వా నిపిస్రేషు వీము చ్య పత్రమ్‌, డ్రీవృద్ధ బాలే చ
సుసంనివిప్రే యథార్హతస్తాక్‌ కుశలాన్యప్పచ్చత్‌* ౧౯ .
ఇతి ఆ శృమవాసిక పర్వాంతర్హత ఆశృమవాసపర్వణ్కి పంచవింశో2౭ధ్యాయ!,
ధృతశాష్ట ఉవాచ: ;=ాయుధిష్టిర మహాబాహో కచ్చి త్తం కుశ లీవ్యాసి?
సహీతో భ్రాతృభిః సర్వైః పొరజానవదై స్తథా. ౧. యే చ త్వామనుజీవంతి కచ్చి
తేఒవి నిరామయాః, సచివా భృత్యవర్రాళ్చ గురవశెవ తే నృప%ి౨,కచ్చి ల్రేఒవి
నిరాతంకా వసంతి వివయీ తవ? కచ్చిద్వ ర్తసి పొరాణీం వృత్తిం రాజర్షి శేవి తామ్‌,
3, కచ్చిన్నా్థియాననుచ్చిద్య _కోశస్తేభివ్ర పూర్య శే? అరిమధ్యస్థమిత్తేషు
నర్తనేచానురూపత!, ' ౪. బ్రాహాణాన గహారై ర్వా యథావదనుపక్యోస్కి
కచ్చి త్తే పరితువ్యంతి శ్రీలేన భరతర్షభ?.౫. శ త్రవోఒవీి కుతః పౌరాభృత్యా
వా స్వజనోజఒవీ వ్యా కచ్చిద్యజసి శాజేంద్ర శ్‌ ద్ధావనా౯ వితృ దేవతాః?
జ వ PORE కచ్చిదర్చసి భారత? కచ్చిన్న యవ ఏప్రాః స్వకర్మనిర'తాస్త

౬] ఆశృమవాసికపర్వణ్కీ వడ్వింతోఒధ్యాయ* 1క్ర0]

వ? 2, క త్రియా వైళ్యవర్హా వా శూద్రావావి కుటుంబినః, కచ్చిత్‌ ఊఈబౌల
వృద్దంతే న శోచతి న యాచతే.? ౮. జామయః పూజితాః కచ్చిత్తవ గేహే నర
థి ఖై | w
గ భ?, కచ్చిద్రాజర్షివంకోఒయం త్వామాసాద్య మహీపతిమ్‌ యథోచితం మహా
రాజ యశసా నావసీదతి? ౯. వైశంపాయన ఉవాచ;---ఇ క్యేవం వాదినం తం స
న్యాయవిక్సృత్య భా షత, కుశ లపళ్నసంయు కృం కథ లో వాక్యక కృణి, ౧౦. యుధి
ర ఉవాచ: ాకచ్చిదివరి తే రాజం స్తవక్ళాంతిరినుశ్చ లే] అవీ మే జననీ చేయం
ఈ ఖ్‌ థి కాట్‌ G
శుశూషుర్విగతక్ల మా?. ౧౧. అథాస్యాస్సఫలో రాజక వనవాసో భవివ్యతి
"ఇయం చ మాతా జేస్థా మే శీతవా తాధ్వకర్శితా. ౧౨. భోరఠేణ తవసా
వే ళ్‌ ణు ఇ 0 ఆ ఆ
యుకా చేవీ కచ్చిన్న శోచతి? వాతా౯ పుత్రాన హవి ర్యా౯ శ తృధర్మపరాయ
. ణా౯. ౧౩, నాపధ్యాయతి వా క చ్చిదసా౯ పాపకృతస్సశా? కష చాసౌ విదురో
రాజన్నేమం_పళ్యామనా వయమ్‌. సంజయా కుశలీ వాయం కచ్చిన్ను తపసి
సితః? ౧౮. వెశంపాయన ఉవా చ:ాఇత్యు కః పృత్యు వాచేదం ధృత రా పో జనా
ధిపమ్‌, కుశలీ విదురః పుతు తపో ఘోరం సమాశ్రితః ౧౫. చాయుభక్లో నిరా
హరః కృళో ధమనిసంతతః, క దాచిద్దశ్య తే విపె%కూ న్యే ఒసి కా కాననే క్వచిత్‌
౧౬. ఇత్యేవం బ్రువత స్తస్య జటీవీటామఖః కృళశ్కి దిగ్వాసా మలదిగ్ధాంగో వనే
ణుసముషీతః, ౧౭. దూరాదాలక్షితి క్షత్తా త త్రాఖ్యాతో మహీపలేశ%్కి నివ
రమానస్పహసా రాజ్‌ దృషప్ట్వాఒ మం ప్రతి. ౧౮. తమన్షధావన్న పతి కేక
వవ యుధిష్టిరః, వ్రవిశంతు వనం ఘోరం లమ్యాలవ్యుం కష్టచిత్కఏచిత్‌ . ౧౯
'భో భో విదుర రాజాహం డయిత స్తే యుధిప్టి రక ఇతి బ్రువన్నరి పతి_స్తం యత్నాద
లీ చీ
భ్య ఛావతే, ౧౨౫ తత్‌ వివిక్త ఏకాంత తస్థా బుద్ధిమ తాం వరి విదురో వృక్ష
మాశ్రిత్య కంచిత్తత, ననాంతిరే, ౨౧. తం రాజా ఉణభూయిమ్రమాకృతీమూ
జ ఈ ల్ని ప
తృసూచితమ్‌, అభిజ్ఞా మహోబుూం మవోబుద్ధిర్యుధిష్టిర 8, ౨౨ యుధిఫ్టి రోజ హమ
ద్ద రై జ
సతి వాక్యము కా. గృఠోస్థితక, విదుర స్యా శ్ర మే రాజా తం చ వ్రత్యభివూజయ
త్‌, 3౩, తతస్పోఒనిమిపో భూత్వా రాజానం లతేముదైశ్షత్య సంయోజ్య విదుర
స్తస్తికా దృష్టిం దృష్ట్యా సమాహితః, ౨౦ వివిశే విదురో ధీవూ౯ొ గృాతొన్లాతాణి
ఎ వవహూాపాగణా౯ా పానము చ దధదిం ది యాణీంది యేషు చ. 9% స యోగబల
టా WU యో టల లో
_మాస్థాయవివేళ నృపతే స్తనుమ్‌, విదురో ధర్మరాజస్య మా ప్రజ్యలన్నివ, ౨౬.
విదురస్య శరీరం తు తై వ_స్టభ్బలోచనమ్‌, వృయోశృతం తదా రాజా దదర్శ గతచే
తనము, ౨౭ .బలవంతం౦ తథాత్తానం మేనే బహుగుణం తదా, ధర్మరాజో మవో తేజా

1302 శ్రీమహభార తే, ఆశ్రమవాసపర్వణి [అధ్యా,

_సచ్చ సన్వార పొండవ$!$, 2౮. పురాణమాతేనస్సర్వం విద్యా చా౯ స విశాంపతే,
జ్‌ /
యోగధ రా మవోలేజూ వ్యాసెన కథితం యభా. _9౯. ధర్మ రాజశ్చ తృ తనం
సంచస్కాారయిషు స్తదా, దగ్గుకా మోజు నం ద్యానథ వా గభ్య భావత, 30.
భోభో రాజన్న దగ్ధవ్య మేకి ద్విదుర సంజ్ఞ కమ్స్‌ క భేబరమిహోవం తే ధర్మ వవస
నాతనః. ౨౧. లోకాస్సాంతానికా నామ భ ఏ వ్యంత్య స్వ భారత, యకతిధర్మిమవా
వోఒసా నష కోచ్యః పరంతిప,3_. ఇత్యుకొ ధర , రొజెస్ప వినివృత్య తతః పునః,
రాజో వై చి శ్రవీర్యవ్య తత్సర్యం ప్రత్య వేదయత్‌ . 3 3,తతస్స రాజూ ద్యుతిమా౯
స చ సరోక్స్‌ జన స్తదా భీమనేనాదయశె పవ పరం విస్తయమాగతాః 35.
తు త్వా పీతిమా౯ా రాజా భూత్వా ధక్మజమబ్రవీత్‌ ,ఆపో మూలం ఫలం చెవ
ఆయ్‌ ఇ అ వారీ 9 ఇ అగ క
మమేదం పృరిగృవ్యా తామ్‌, 3౫, యదన్నాహి నరో రాజం_స్టదన్నోఒ స్యాతిథిః
స్మృతః ఇత్యు కృస్సత ఖేత్యేవం ప్రావా ధరాతృజో నృపమ్‌, ౩౬ ఫలం మూలం చ
బుభుజే రాజ్ఞో దత్తం సవోనుజ% తేక!స్టే వృక్షుమూ లేము కృత వాసపరి గ హః,
తాం రాత్రి త సెరేష ఫలమూలజలాశనాః. 3౭,
ఇతి ఆ రక్త మవాసికప ర్యాంతర్లత అశృమవాసపర్వణి వడ్వింకోఒ ధ్యాయః,
చె alas చాతళస్తు రాజన్నే తేపామాశ మే పుణ్యక ర ణామ్స్‌
చా (| yy) బే
జ ~ నన గ “rn "వీ
శివ నతు తృసంపన్నా సా వ్యతీ తాయ ee తెత్తస్తత, క భా శ్చాసం స్పపాం ధరా
ర్గలక్షణాః, ఏచిత్రపదసంచారా నానా శ్రుతిభిర న్వి తాః. ౨, పాండవా స్త గభితోమాతు
ర్థరణ్యాం సుషుపు సదా ఉత్సృజ్య సుమహార్థాణి ఫసయనాని నరాధిప, ౩,యదా౬2
వోరోఒభవద్రాజా ధృతరాష్ట్రో) మహామనాకి తదాసోరా నృవిరా_్టే న్యవసంస్తాం .
నిశాం తదా. ర. వ్యతీతాయాం తు శర్వర్యాం కృత వా ర్వాస్టా క క్రియ భాతృ.
భిస్పహితో రాజూ దద ర్మాశృమముడలమ్‌. ౫. సాంతఃపురవరీ వార: సభృత్యస్పపు
రోహిత, యథాసుఖం యభథో ర్రైశం ధృత రా హ్టాభ్యనుజ్ఞ యా. ౬. దదర్శతల్ర.
'వేదీశ్చసం పృజ్వలితపావ కాః, కృ లా భి మెక ర్భునిభీస్థ తాన్ని భిరుపస్థి తాః.2 వా నేయవు పస
న్పనిక రై రాజ్యధూ మోద్దమెర పి టా పాణ వపుషా యుక్తాయు కా మునిగణస్య ₹*8.
౮. మృగయూ దై రనుద్విగై్న్న సత్ర తత్ర సమా శ్రిత అశంకి తైః పకీగణ కి పగీ
లే రివ చ ప్రభో. డ్‌ శేకాధిర్నీ లకంఠా నాం దాత్యూహోనాం చ హు వో
లానాం కుహుర వై స్సు ఖ ళ్ళ్రతిమనోవా రః. ౧౦. ప్రాధీత ద్విజఘోమెశ్చ కషచి
త్కచిదలంకృతమ్‌ ఫలమూలసమావారై ర హడ్భిశ్చోపశోభితమ్‌. ౧౧. తతస్ప
రాజా ప్రదదౌ తాపసార్థముపాహృ తాళ, కలగాలా కాంచనా౯€౯ రాజం స్తై

౨౮.) ఆ శమవాసికపవర్వణ్కి అ ప్రావింశోఒధ్యాయ!, 1308

వోదుంబరానవీ, ౧౨. అజినాని ప్ర వేణీళ్చ స్రుక్సు్రఏవం చ మహీపతికి కమండ
'లూంశ్చ స్టాలీశ్చ పిఠరాణి చ భారత, ౧౩. భాజనాని చ లౌవోని పా త్రీ శ్చవివిథా
సప, యద్యది చృతియావ చ్చయచ్చాన్యదవిఛాజనమ్‌, ౧౮. ఏవ వంస రాజూధ ర్యా రాత
పరీ తా శ్రమమండలమ్‌, వసువిశాణ్యతగ్సర్వం పునరాయాన్యహీవతి!, ౧ శ
తాహ్నికం చ రాజానం ధృత రాష్ట్రం మహీవతిమ్‌, దద ర్మాసీనమన్య గం గాంధా
రీనసపాతం తదా, ౧౬. మాతరం చావిదూరస్థాం శి వ్య వత్స)ణతాం స్ట్‌ మ్‌, కుంతీం
దదర్శ ధరాత్తౌ శీ షైచారసమన్వితామ్‌, ౧౭, స తమభ్యర్చ్య రాజానం నాము
సం'శ్రావ్య చాత్ర నః, నప దేశ్వ్యభ్యనుజ్ఞాతో బృనే్య్యముపవి వేళ హా, ౧౮ భీమసేనాొ
దయశై పవ Fugees భరత భ్‌ ,అఖివాదో్యోప పసంగృహ్య నిపేదుః పార్ధివాద్ద యాః |
౧౯+*స తేః పరివృతో రాజా శుకుఖేఒ తీవ కొరవి బిభద్బా హీ స శ్రియం
దీప్తాం జేవై రివ బృహస్పతిః, ౨౦, తథా తేషూప! ఏసైమషు సమాజగ్గుర హర్ష ప గ్ధత్ర
యూప వ్రభృ్ళలీయ! కురు మేత నివాసినః, ౨౧. వ్యాసశ్చ గు “విప్రో చేవర్షి గణ
సేవిత, "వృతశ్శిమ్యైర తేజా దర్శయామాస పాండవమ్‌. ౨౨, తలేస్ప రాజూ
కారవ్యః కుంతీపు త తేళ్ళ వీక్యవా౯, భీమసేనాదయ శె చన వృత్యుక్రాయాభ్యవాద
యక, ౨౩, సమాగత స్తతో వ్యాసః శతయూపాదిభిర్ట తక ధృత రాష్ట్రం మహీ
పాలనూస్య తామిత్యభా పత, ౨. వరం ము విష్టరం 5 "ళ్వం కృష్ణాణినదలో శ త
ర్స్‌ ప్రతిపేదే తదా వ్యాస 'స్పదగ్శముపకల్పితమ్‌. ౨౫. తెచ స్వే ద్విజ శే స్టా
విస్త-రేషు సమంతతః, చె క పాయనాభ్యనుజ్ఞాతా నిపే. దుర్భివులౌజసకి 2౬
ఇతిఆక శృమవాసిక పర్వా ౨తన్షత ఆశ శ్రావవాసపర్వణ్వె స్వష్పవింశ్‌ ఒధ్యాయః |

వైశంపాయన ఉపహాచ: --తకస్సమువవిస్తె పెషు పొండ వేవు మహాత్మ సు,
వ్యాసస్సత్యవతీపుత్ర ఇదం వచనమబ్రవీత్‌ .౧,.ధృత రాష్ట్ర) వపా బా పూ: కచ్చి లే
వర్తతే తప? కచ్చిన్యన నై ప్రీగాతి వనవాసే నరాధిప? _౨, కచ్చిద్దృది న లే శోకో
రాజక వుత్రవినాశజః$?క చ్చిద్‌ జ్ఞానాని సర్వాణి సువ్ర సన్నాని తేఒనఘ.? 3, కచ్చి
ద్భుద్ధిం దృథాం కృత్వా చరస్యారణ్యకం విధిమ్‌? కచ్చిద్వధూళ్చ గాంధారీ న
శోశేనాభిభూయతే.? ర. మవో వజ్హా బుద్ధిమతీ దేవీ ధ రార్ధదర్శినీ, ఆగమా+పాయ
తశ్త్వజ్ఞా కచ్చిచేపా న శోచతి.? ౫. కచ్చేత్కు. ంతీ చ రాజంస్వాం శళూ౦9వత్య
నహంకృతా,? యాపరిత్యజ్య స్వ ఇం పుత్ర 0 గురుళుళూ9 వశే రతా, ౬ కచ్చిద్దర్శసు
తొ రాజా మహో త్తా నునువంయునాః ఫీ మారనయమా శ శ్చైవ కచ్చిటే జే ఫర పీ సాంత్వి
శాః?2.క చ్చిన్నందసీ ద్భ స తా కచ్చి శ్రే నలక మనః? కచ్చిచ్చ శుద్దభావోఒసి

18304 శ్రీమబోభార తే, ఫు తో దర నపర రి (అధ్యా

అ అః. గ్‌ స న అభ
జాతజ్ఞానో నరాధిప? ౮, ఏశద్ధి త్రీతయం శ్రెప్పం సర్వభూ తేషు భారత, నిరా
రతా మహారాజ సత్యమకోధ ఏవ చ, ౯. కచ్చిత్తే నచ మోెహిరా౭ స్తి వనవానేన
భారత? స్వవ శే వన్యమన్నం వా ఉపవాసోజకి వా భవేత్‌ , ౧౦. విదితం వావీ
టల a ఇ ప్‌ అధ ఇ
రాజేంద్ర విదురస్య మవోత్త్మన్క, గమనం విధినా నేన ధర్మస్య సుమబోత నః, ౧౧,
మాండవ్యశాపాద్ధి స వై ధరో విదుకతాం గతః, మహాబుద్దిర సోయోగీ మహాత్తా
సుమపహామనా,, ౧-౨. బృహస్పతి ర్వా చేవేమ ళుక్టోవా వృసురేషు చ,న తథా బండ్‌
సంపన్నో యథా సపురుషర్ష భః.౧౩. ళపోబలవ్యయ ౦కృ త్వా సుచిరాత్సం భృతంత ద్యా
మాండ వ్యేనర్షి ాధర్షొ వ్యాధి భూతస్పనాతనః ౧౮. నియోగాద్బహణః పూర్వం
ణ్‌ = A అస 5 న
మయా? నన బలేన చువై చిత్రవిర్య శే మే. క్రేజాతస్స సుమవోమతిః, ౧౫. భ్రా తా తవ
మవో రాజ జేవదేవస్పనాత సః, ధార ణాన్తననా ధ్యానాద్యం ధర్యం కవయోా విదుః,
౧౬. సత్యేన సంవర్గయతి యో దమేన ళమేన చ అహింసా చ దానేన తప్య
మానస్పసాతనః, ౧౭. యేన యోగబలాల్లాతః కరురాజోయుధిస్టిరః, ధర్మ బ్రత్వేవ
2 ల ట్రీ గ
నృపతే త న ౧౮. యగా వహ్నిర్యథా వాయుగ్య థాపః వృథివీయ
థా యథాఒఒకాళం తథా థర్శ ఇహ చాము త్ర చ స్థితః, ౧౯ సర్వగ శె ్చ్పెవ రా
'జేంద్ర సర్వం వ్యాప్య చరాచరమ్‌, దృశ్యతే వ ౨౦.
యోహి ధర్వస్ప విదురోవిదురో యస్స పాండవ%స వవ రాజక దృశ్య నే పొండవ్మ
జ్‌ క్ష్‌ బ్య అస జస ర
ప్రేవ్యవత్‌ స్థితః, _౨౧. ప్రవిష్ట స్సుమహ తానం భ్రాతాతే బుద్ధిమ_త్తమః, దృష్ట్వా
మహాకా కౌంకేయం మహాయోగబలాన్వితః. ౨౨. త్వాం చావి 'క్రేయసా
యో మ్మే న కొరక. గాం పాపం మాం ర పుత్రక,
౨౩. నకృతం మైః వురా కళ్చిత్కర్శ లోే (మహర్షి భీ, ఆశ్చర్యభూతం తపసః
ఫలం త ద్దర్శమామి వః. ౨౮. కిమిచ్చసి మహీపాల మత్తః స్రాస్రుమభీప్సితిమ్‌,
ఆధ అ అరు ర ఇ = 9 = ఒడ .
ధష్టుం అ పైరు శ్రోతుం తేత్కే_ర్హాసి తివానఘ, ౨౫, ల
SW << mv ఎ శ్రి
ఇతి అ శృమవాసిక పం పంతర్రతే ఆ శృమవాసపర్వణి అష్టావింళో 2థ్యాయకి
“అర అథ పుత్రద ర్శనవర్వ ప్రారంభః, రికా
జనమేజయడఉ వాచ-=-వనవాసం గతే విప్ర ధృతర్యాఘే) మహీపతౌ, సభా క్యే
నృపశార్దూలే వధ్యా అంక నే ౧ విదురే చాపి ధర్మజ్లే ధర రాజం
వ్యపాశ్రి తే వసత్సు పాండువుత్రే షు సర్వేప్వాశ్రమమండలే, ౨. య_త్తదాళ్ళర్య

౨౯.) ఆశ మవాసిక పర్వణి, ఏకోన తింకోఒధ్యాయ!, 1305

మితి వై కరిప్యామోాత్యువాచ హ, వ్యాసః పరమతేజస్వీ మహర్షి నృద్వదస్వ మే. 3,
a బ్ర | యి యె 0
వనవాసే చ కోరవ్వ!ః కియంతం కాలమచ్యుతః, యుధిష్టిరో నరపతిక్న రివసత్సజన
స్పదా?, ఈ కిమాహారాశ్చ తే త త్రీ సపై న్యాన్యవసకా ప్రభో సాంతవురా
మహాతాన బ్రతి తద్చూ)హౌ మేఇఒనఘ. ౫, వెళంపాయనఉవావ;: = లేఒనుజూాతా
రు ల
[స్తదా రాజక కరురా జేన పాండ వాక్కీ వివి ధాన్యన్న పానాని వినామ్యానుభవంతి తే ౬,
వూసమేకం విజహ్రు స్తే సె న్యాంతిపు రా వన్వే అన శత్రాగమడ్యా రసో య థో
కృం తే మయా౭నభు,. ౭. తథా చ తేపాం సర్వేషాం కథాభి ర్నపసన్ని ధా,
వాసమన్వాస తాం రాజన్నాజగుర్భునయోపరే, ౮. నారదః పర్వత శైవ దేవలశ్చ
హా జక ఠా న్‌
మహాత పాకి విశ్వావసుస్తుంబరుశ్చ చిత్ర నేనశ్చభారత,౯. లేహామవీయథాన్యా యం
పూజాం చే మహాతే పాక్కి ధృత రా స్ట్ర్రాభ్యనుజ్ఞాతః దురు రావో యుధిప్టి ర ౧౦.
నిే.దు సే తతస్స ర్యేపూజాం ప్రావ్య యుధిస్టి రాత్‌, అసనేవ్వథ పు కోవ బరి తము
వరేసషుచ.౧౧.“తేషు తత్రోపవి ప్రే షుసతు రాజా మహామతిః, పొండుపు ₹ )౪వరివృతొ
నిషసాద కురూద్వహ. ౧ ౨౩. గాంధారీ "చె వ కుంతీ చ '్రౌపదీ సాత్యలతీ తథా,
(శ్ర్రియళ్చాన్యా స్తథాన్యాఖిస్సవళోపవివిళు స్తతః, ౧౩. తేషాం తత తథా దివ్యా
ధర్మిష్టా ల్బాభవన్నప్రప్కు బుకణాం చ వుకాణానాం దేవాసుకవిమి శి తాః. ౧౪.
తతః కథాం తే వ్యాస స్తం ప్రజ్ఞా చతమువమిోశ్వరమ్‌, ప్రోవాచ వద తాం శ్రేవః పున
రేవ స తద్వచః. ౧౫ వ్రీయమాణో మసో జేజాస ఎర్వువేదవిడాం వరకి విదితం
మమ రా జేంద్రు యశ్తేహృది వివఖ్రీతమ్‌. ౧౬. దవ్యామాననస్య శోకేన తవ పుత
త్‌ య ww
కృతేన వై, గాంధార్యాశై పవ యద్దుఃఖం వ్యాది తిస్టతి నిత్వదా.౧౭, కుం'త్యాశ్చ
యన్మహారాజ గ్రాపద్యాశ్చి హృది వ యచ్చ ధారయతే లీవృం దుఖం వుత్త
వినాశనమ్‌. ౧౮. సుభ డ్రా కృృస్తభగిని తచ్చావి నిదితం మమ, శ్రుత్వా సమాగమ
మిదం సర్వేపాం వస్తతో న్ఫప, ౧౯, సంశయ చ్చేద నార్ధాయ ప్రాషః కశారవనం
దన ఇమే చ దేవగంధర్యాః సర్వే చేమే మహర్షయః, ౨౫ పళ్యంతు తపసో వీర్య
మద్య మే చిర సంభ్ళ?మ్‌్‌, తిదుచ్య తాం మవోరాజ కం కామం సృదదామి త్తే?
౨౧. పవణో౭సని వరం దాతుం పశ్య మే తపరః ఫలమ్‌, ఏవము గస్ప రాజేందో
వ వ wy
న్యా నేనామితబుద్ధి నా, _౨_౨. ముహూర్రమివ సంచింత్య వచ శా యోవచక్ర మే,
సవర ఎ ఆప జ ర - ఎ వస
ధన్యోఒస్య న్రనుగ్భుపీతళ్చ సఫలం జీవితం చ మే. ౨౩, య నేసమాగ మో౬ బ్యేహ
భవద్శిః సహనాధుఖఏ అద్య చాష్యవగ చ్భామి గతీమిస్టామిహోతే నః. -౨ర, బ్ర వాక
ల్పర్భవద్భిర్యత్సిమేతో ఒహ౦ తపోధనాః దర్శనా చేవ భవతాం పూతో ఒహ
164

1806 శ్రీమవోభార తే, పుత్ర దర్శనపర్వణి [ఆధ్యా.

నాత సంశయః ౨. విద్యతే న భయం వావ పరలోకాన మానా, కింతు
(WU ఆశీ

తస్య సుదుర్చుద్ధే ర్మందస్యాపనయైగ్భృళమ్‌. ౨౬. దూయలే మే మనో నిత్యం
స్మరతః ప్పుత్రగ్భద్ధిన్యు అపాపాః పాలడవా యేన నికృత్యా పావబుదినా, ౨౭
ఘాతితా పృథివీ యేన సహయా సనరద్విపా, రాజానళ్చ మవోత్తానో నానాజన
పదేళ్వరా!, 3౮. eng మమ అత సక్వేమృత్యువశం గతాః, యీ తే
విత్యాంశ్చ దారాంశ్చన్రాణాంక్సే మనసః వీరా, _౨F పరిత్యజ్య గ తాశూరాః
చ; వన్‌ నా

ప్రేత రాజని వేశ నమ్‌, కాను లేపాం గతి ర్చ్రహ౯ మిత్రా గ్లే యేహతా మృథే.30.
తథైవ పుత్రపాత్రాణాం మమ యే నిహతా యుధి దూయశే మే మనో౭భీళ్షం
ఘాతయిత్వ్యా మహాబలమ్‌. 3౧, భీష్తం ఛాంతనవం వృద్ధం ద్రోణం చ ద్విజస త్ర
మహ్‌ మమ వుత్రేణ మూ భే5 పా పేనాకృతబుద్ధినా, ౨౨. శయం నీతం కులం
దీవ్పం పృథివీ రాజ్యమిచ్చ 5), వతత్సర్వమనుస్యృత్య దహ్యమానో దివానిశమ్‌,
33. న శాంతిమధిగచ్చామి దుఃఖళీక్‌సమాహతః, ఇతి మీ చింత యానస్య వీతః
ఇాంతిర్నవిద్య తే, 36. వె కంపాయనడి వనాచ;--తచ్చు) త్వా వివిధం తస్య రాజ నః
పరిజేవితమ్‌, పునర్న పవీక్ళతః శోకో గాంధార్యా జన మేజయ. 3౫ కుంత్యా ద్రుపద

అచు ఆగ

పుత్రా ర్చళ్చ సుభద్రాయాస్తణైవ చ, తాసాం చ నర నారీణాం వధూనాం కౌరవ
స్యహ. 3౬. పుత్ర శోకసమావిష్టా గాంధారీక్విదమ బృవీత్‌ , శ్వాశురం బద్ధనయనా
"బీవీ ప్రాంజలిక్యి తా. 3? పోడేేమాని వర్షాణి గతాని మునిపుంగవ, అస్య రాజ్ఞో
హత్రా౯ వుత్రా౯ నోచతే న శ మో విభో, 3౮. పు తృ శోకసమావిష్టో నిశ్వసక
ప్యూమ భూమిప్కి న శేతే వసతీః సర్వా ధృతరాష్ట్రో % మవోమునే. 3౯ లోకా
నన్యా౯ సమర్ధో౭సి సమ్హుం సర్వం తవోబలాత్‌ , కిము లోకాంతరగ తాకా రాజ్ఞో
దర్శయితుం సుతా౯. రం, ఇయం చ ద్రౌవద్‌ కృష్ణా హత జ్ఞాలీను తాభృశ మ్‌,
శోచత్య తీవ సర్వాసాం స్నుపాణాం దయితా స్నుపా. ఈం. తథా క్చప్తస్య భగినీ
సుభద్రా భ ద భాపిణే, సౌభ ద్రవధసంతేప్తా భృశం శోచతి భామినీ.ర_9, ఇయం చ
భూరి శృవనా భా రా పరమసమ్హత్కా, భ ర్హృృవ్యసనకో కారా భృశం శోచతి భామినీ,
౮౪3. యస్యాస్తు ఛ్వళురో ధిమా౯ా బాహ్లీకస్స కురూడ్య వాక నిహతః సోమద త్తశ్చ
విత్రాసవా మహారణే, రర శ్రీమతోఒనస్యమహోబుద్దె స్సంగ్రామేహ్వపలాయిన్య,
పుత్రిస్య తే పుక్సిశతం నివాతం యద్ర గణాజిరే, ర౫, తస్య భార్యాశతమిదం దుఃఖ
శోకసమావా తమ్‌, పునఃవునర్వర్థయానం శ్లోకం రాజ్ఞో మమైవ చ. ర, తేనారం
ఛేణ మహ తొ నూముపా స మహామునే, యే చ శూరా మహాత్మానః శ్వళురా

కం. ఆ శ్రమవాసికపర్వణి త్రింశోఒధ్యాయః 1807

మే మహారథాః ర౭. సోమద త్త ప భృతేయః కాను తేషాం గతిః ప్రభో, తవృష్రసా
ఊోద్భ గవకా విశో కో=యం మహీవతిః. ర౮. యఛాస్యాద్భవిళో దాహం (1 |
చేయం వధూ స్తవ ఇత్యు క్రవత్యాం గాంధా ర్యాం కుంతీ చృతేకృశాననా, రగా,
ప్రచ్చన్న జాతం పుత్రం తు సస్తారాదిత్యసన్ని భ మ్‌ తామృషిర్టరదో వ్యాసో దూరి
శ వణదర్శనః ౫౦. అవళ్యద్దుఃఖ తం చేఏీం మాతరం సవ్య సా చిన తామువాచ
తతో వ్యాసో యే కార్యం వివతీతమ్‌, సగం, తద్ఫూహి త్వం మహాభాగే
యత్తే మనసి వర్తతే, శ్వళశురాయ తతః కుంతీ ప్రణమ్య శిరసా ర్‌ూ ఉవాచ
వాక్యం స సప్‌డా వివృణ్వానా పురాతనమ్‌, ౫౨. డు
ఇతి అ శ్ర మాసిక పర్యాంతర్దత పుతే దర్శ నపర్వణ్వి PR Re
కుంత్యువా చ;=ాభగవ౯ శ్వళురో మే ఒసి దైవతన్యాపి దైవతమ్మ్‌ సమే
దేవాతిడేవ స్వం శృణు సత్యాం గిరం మమ, ౧ తపస్వీ కోపనో విప్రో దుర్వాసా
నామ మే వితు% భికాముపాగతో" భోక్తుం తమహం పర్యతోషమయమ్‌, ౨, కెచేన
తపగనస్తా౪గై ః శుద్దేన మనసా తథా, కోపస్థా నేవ్వవీ మహాత్స (కుష్యం న కదా
చన.3. సుప్రీతో వరదో మే౭ భూకత్కృతకృతో్య మహామువి$, అవశ్యం తే గృహీ
తవ్య మితి మాం సోఒ బవిద్వచః, ౮, తతక్ళాపభ యాది పృమవోచం పునరేవ తమ్‌
ఏవమస్త్వితిచప్రావా పునరేవ స మే ద్విజః, ౫. ధర్మస్య జననీ భచే భవిర్రీ త్వం
శుభానన్సే వశే స్థాస్యంతి లే దేవా యాంస్త్వ్వనూవాహయిష్యసి. ౬. ఇత్యు
కారం తెర్ఫితో విపస్తతోఒహం విసి ఏసి ణాభవహ్‌, న చ సర్వాస్వవస్థాసు స్మ భతి
విప్పణశ్యతి, ల అథహర్య్యతలస్థాహం ర విముద్యంతమిోక్షతీ, సంస త్స తద్భ యే.
ర్వాక్యం స్పృహయంతీ దివాకరమ్‌. ౮. స్థితావాం చాలభా వేన తత్ర దో షమబు
ధ్యత్మీ అథ దేవస్పహ స్రాంశుర్మ తృమాపాగతోఒభవత్‌ , ౯. ద్విధా కృత్యాత్యనో
చేహం భూమా చ గగనేఒపి చృతతావ లోకానేశేన ద్వితియేనాగమత్స మామ్‌.
౧౦ స మామువాచ వేపంతీం వరం మత్‌ో'వృణేష్య హూ, గమ్య తామితి తం
చాహం ప్రణమ్య థిరసా౭ వదమ్‌, ౧౧. స మామువాచ తిగాంఛురు గథావ్యానం
న మే శమము, భతయ్యూమి తాం చ పం చ యేన డత్రో వర స్తవ, ౧౨.
తమహం రత్తతీ విప్పం శాపాదనపకారిణమ్‌, పుతోగ మేక్యత్సమో చేవ భవేదితి
తతోఒబ్రువమ్‌. ౧౩. తతో మాం తేజసాఒవిశ్ళ్య మోహయిత్వా చ భానుమా౯,
ఉవాచ భవితా పుత్ర స్పవేత్యభ్యగమద్దివమ్‌. ౧౪౮, తత్రోఒహమంతర్భవనే పితు
ర్భ (త్తాంతర శీ ణే, గూఢోత్సన్నం సుతేం బాలం జలే కర్భమవాసృృజమ్‌ Oe:

1808 శ్రీమవా భర కేఫు త్రదర ఇ నపర్వణి (అధ్యా,

నూనం తస్య వ దేవస్య పసాదాత్పునరేవ తు, కన్యావామభనం విప్ప యథా
ప్రావా న నూమృపః ౧౬. స మయా మూఢయా పుత్‌) జ్ఞాయమానోఒఫ్యు
సేవిత తేన్గాం దహతి విప్పే యథా సువిదితం తవ, ౧౭. యది పాపమపాపం
వా తె దేతధ్వివృతం మయా, తం ద్రమ్రమిచ్భాం భగవక౯ా వ్యప నేతుం తమ రసి
౧౮. య చ్చాస్య రాజ్ఞో విదితం వాదిస్థం భవతో౭నఘు, రం చాయం లభశాం
కాౌమమడై పవమునిస త్తమ, ౧౯, ఇత్యు కృః వత్యువా చేదం వ్యాసో వేదవిదాం
వరకి సాధు సర్వమిదం భావ్య మేవ మేతద్య ఛాళ్ధ మామ్‌. ౨౧, అపరాధశ్చ తే
నాసి కన్యాభావం గతాహ్యస్కి దేవాశె ఎగ్వోర్యవంతో వై శరీరాణ్యావిశంతి వె.
;౨౧.సంతి బేవనికాయాశ్చ సంకల్పాజ్జనయంతి వె, వాచా దృష్ట్యా తథాస్ప్పర్శా
త్సంవా శేణేతిపంచథా. ౨.౨. మనువ్యధ్లే వర్ధంత్యా స్తవ మోహెరా న విద్యతే,
ఇతి కుంతి విజానీహి వ్యేతు తే మానసో జంక. ౨౩, సర్వం బలవతాం పథ్యం
సర్వం బలవతాం శుచి, సర్వం బలన తాం ధర్మః సర్వం బలవతాం స్వక మ్‌, ౨౦
బతి ఆ క్రెమవాసిక పర్యాంతర్లత పు త్రృదర్శన పర్వణి, త్రీంళోఒధ్యాయ* |
వ్యాసఉవాచ:జాభ ద్రే దృత్యసి గాంధారీ పుత్రా భా9త్యూ౯ా సఖీ

స్తథా బంధూంశ్చ పిళ్ళ భి స్సార్ధం నిశి సుష్మాల్ధి తానివ. ౧. కర్తం దృత్టిరి కుంతీ చ
సౌభదృం వాపి యాదవ్కీ శాపదీ పంచపుత్రాంళ్చ విత్యూ౯ భాత్యాం స్తఖైవ చ,
౨ ఫపూర్వమేేవెవ హృదయ్‌ వ్యవసా యోఒభ వన్యమ, యదాస్తి వోదితో రాజ్ఞా
భవత్యాషృథమైవ చ, 3. న తే కోచ్యా మహాత్తానః సర్వ వవ నరర్హభాః
థుతృ ధర పరాస్స్రంత_స్తభాహి నిధిను గతాః, ౪ భవితవ్యమవళ్యంతత్సుర కార్య
మనింది తే, అవ తేరు స్తతస్స ్వే చేనభాగా మహీతలమ్‌. ౫, గంధ ర్వాస్సరస శే ప్పవ
వీశాచా గుహ్యూరాత్ససా%ి తథా పుణ్యజనా శ్చైవ సిద్దా దవర్షయో2పి చ, ౬,
బేవాళ్చ దాస వా్నాశ్చవ తథా 'దేవర్ష యోఒమలాః, తత్ర, తే నిధనం వాపాః కురు
కలే రణాజిరే, ౭, గంధర్వరాజో యో ధీమా ధృతరాష్ట్ర ఇతి శ్రుత
స వవ మానుపో లో శే ధృత రాష్ట్ర: పతి స్తవ, ౮, పొండుం మురుద్ద టిని
విశిష్టత మమచ్యు తేమ, ధర్మస్యాంశోఒభవ గ్ల త్తా రాజూ చైవ యుధిప్టిరః, ౯, కలిం
దుర్యోధనం విద్ధి శకునిం ద్వాపరం తథా, దుశ్శాసనాదీ౯ విద్ధి త్వం రాక్షుసాకా
శుభదర్శనే, ౧౦, మరుద్దణార్భీమ నేనం బలవంత మరింద నుమ్‌, ప త్వం తు నర
మృుషి మీముం వం ధనంజయమ్‌. ౧౧, నారాయణం హృషీ కేశ మళ్విన"
యవమజౌ తెథ్యా ద్విధా కృత్వాత్తనో దేహమాదిత్యం తపతాం వరమ్‌, ౧.౨

3 ౨] అ J మనాసికి క పర్వణి, ద్యాంతి త్రిశోఒఛ్యాయః, 180.)

లో కాంళ్చ తాపమానం వి విది కరం చ శోధ నే, యస్ప వె పార ఉదూతః
యా p ta ఎ లై ఖ

సంహార్షజనన స్తథా. ౧౩. యశ్చ పాండవదాయాదో హ ఏప్షడ్భిర్మ హార థై 8,
జ (౬ ద ప్న ప

స సోము ఏవ సౌభరద్రా యోగాబేవాభవద్ద్విధా, ౧౪. స్రాపద్యా సహ సుభూతెం
ధృష్టద్యుమ్నం చ పావకాత్‌, అన్నో ర్భాగం శుభం విద్ధి రాక్షసం తు శిఖండినమ్‌,
౧౫. ద్రోణం బృహాస్ప అగ క డ్రాణెం చ రుద్రజమ్‌, భీషం స్స షస
గాంగేయం వసు మాూనుపతాం గరమ్‌, ౧౬. వవమేతే మహాప్రాజ్ఞ 'బేవా
మానుహ్యమేక్యి హి, తతః పునర్తతాః స్వర్గం కృతే కరణ శోభనే ౧౭.
యచ్చ వె హృది సెంర్వేపాం దూఖమేతచ్చిరం స్థితమ్‌, తెదద్య వ్యవ సయ్య మ
పరలోక కృ తాద్భయాత్‌ , ౧౮ా స్వే భవంతో గచ్చంతు నదీం భాగీరథీం పతి,
తత ద్రృత్యథ తొల సర్వాః యేవాతాసత రణాజిదే. ౧౯, వశంపాయన
స) లో ఆవి భి Q__
ఉవాచ:--ఇత్తి వ్యాసస్థ వచనం శుత్వా సరో జన సద్యాముహూ తా సింహానా దేన
గంగామభిముఖో యయా. ౨౦. ధృత రాష్ట్రళ్చ సామాత్యిః పయయా సహ
పాండ వెక్కి సహితో మునిశాగూ లె రంధ చె పే సమూాగ తె, ౨౧. తతో గంగాం

Q__ ట రా యి (own
ల శ / | జే ఫ్‌ స్ట + క ర
సమాసాద్య క్రమేణ స జనార్ష వః, నివాసమక రోత్సర్యో య థావ్యతీ యథా
సుఖమ్‌. ౨౨. రాజా చ పాండవెః సార్గమివే. దేశె సహానుగ్కి నివాసమకరో
ద్దీమా౯ సృస్ర్రీవృద్ధవుర౭సర?. ౨౩. జగామ తిదహా శ్చావి తేసాంవర్ష శతం యథా,
నిం పృఠతీక్షమాణానాం దిదృషూ-ణాం మృతాన్నృృపాక౯, _౧౮ర. అథ పుణ్యాం
గిరివరమ _స్తమభ్యగమద్ర, వి, తతః కృ అాభిపేకాస్త నైశం కర్ధ సమా చరకా,_౨౫|
ఇతి నర్రనువానీకబ పర్వాంతర్లత పుత్రదర్శనపర్వణి, ఏక ద్రింోజ భ్యాయ॥

0 వ్ర ణాంచరిసమాగమః. de

వై శంపాయసఉవాచఃాతతో నిశాయాం ప్యాపాయాం కృతసాయా
హ్నిక క్కియాః, వ్యాసమభ్య?గ మళ సర్వే యే త శ్రాస సమాగతాః. ౧, ధృత
రాష్ట్రస్తు ధరాత్తా పాండ వె స్పహిత స్తదా, చుచిబేకవమునా; సొన మృపి.భిస్కైరుపా
పక 5 గాంథా'ర్యా సహనార్యస్తు రహి*తాః నముపావిశకొ పొరజూనపదచా
నావీ జనః సరో యథా వయః, 3. తతో వానో మహా చేజాః పుణ్యం భాగ
రధీజలమ్‌, అవగాహ్యా జుహ' వాథ సర్వా లో కొన్నసోమునిః, ర. సాండవానాం
చ యే యోధాః కొరవాణాం చ సర్వళ్క, రాజూనశ్చ మహాభాగా నానా దేళ
నీవాసిన8, సో, తత; స తుముఐ! శబ్దో జలాం తే జనమేజయ, ప్రాదురాసీద్య థా

షల ల <
పూర్వం కురుపాండవ నేనయో:ః, ౬, తత పార్గివాస్స క్వే ఫీష్వదోోణవురోగమ్మా

1310 శ్రీమవాభారతే, పుత్ర దర్శనపర్వణ [అభ్యాా.

సె న్యాః సలిలా త్తస్యాత్సము త్తస్టుస్సహసళ 8, ౭, విరాటద్రుపదా చెవ సవాపుత్ర

ససెసికి, డాీపచెయోక్చ సాభద్ధొ రాక్షసళ్ళ్‌ ఘటోత్క్మ. చః. ౮. క ర్రదురోో
ధనౌ చైవ శకునిశ్చ మహారథి, దుళ్ళాసనాదయ శే పవ ధథార్హ రాసా మహో
బలాః. ౯. భగదతో జ రాసంధిక్టలసంధళ్చ వీర్యవాకా, భూరి శృ వాశ్శలళ్ళల్య్యో

చ 0 బూ ౯ షస x wn
వృషసెనళ్చ సానుజః, ౧౦. లశ ణో రాజపు తృశ్చ ధృ ప్రద్యుమ్న స్స వాత్మీజు,
శిఖండివు త్రాస్స ర్వే చ ధృష్ట కేతుశ్చ సానుజి, ౧౧. అచలో వృవకశె పవ రాక్షస
శ్వాప్వలా యుధి, బాహ్లిక స్పామద త్తశ్చ చేకీతానళ్చ పార్థివః, ౧౨ వతేచాన్యే చ
బహవో బహుత్వాద్యేన కీర్తితా సర్వే భాసుర దేవో నే సము తృన్లురులా త్తతే?,
౧౨. యస్య విరస్వ యో వేపో యో ధ్యజో యచ్చ వాహనమ్‌, కేన లేన
వ్యదృ శ్యంత సముపేతా నగాధిపాః, ౧౮. దివ్యాంబకధరాస్పశ్వే సళ్యే ఛాజిష్టం
కుండలాః, నిర్వ్వైరా నిరవాంకారా విగళకోధమత్స రాః, ౧౫, గంధరై ఏరుప
గీయంతే స్పాయమానాశ్చ వరదల దివృమూాల్య్యాంబర ధ 5* వృతా శ్చౌప్పర నాం
గణః. ౧౬. ధృతరాష్ట్రస్య చ తదా దివ్యం చశ్సుర్న రాధివః, మునిస్పళ్యవతీపు తః
వీతః వాదా తపోబలాత్‌ , ౧౭. దివ జ్ఞానబలో వే తా గాంధారీ చ యశస్వినీ
ల శ ఆః
దదర్శ పుత్రాం ప్తా౯ సర్వా౯ యే చాన్యేఒపి మృఖే హతాః. ౧౮. తదద్భుతమ
చింత్వేం చ సువహదోమహర్ష ఇవ్‌, విసి తేస్స జ నస్సర్యో దద ర్మానిమిపేశవణః ౧౯,
తదుక్సవమహోద గృం హృప్పనారీన రాకులమ్స్‌ ఆశ్చర్య భూతం దదృశే చి త్రం పట
గతం యథా. ౨౦. ధృక రాప్ర్ర)స్తు తా౯ా సర్వా౯ పశ్యళా వ చకుహ్మ
ముముదే భగతశెష్ట ప్ర ప్రనాదాత్తస్య వై సన సున

ఇతి ఆ శ్రమవాసిక వర్వాంతర్షత పు త్రదర్శనపర్వణ్కి ద్వాతి, నం

వె ళంపాయనఉవాచ;---తత స్తే భరతే స్రాస్సమాజగ్గుః వరస్సరమ్‌, విగత

కోధమాక, ్పర్యాస్స్పశ్వే విగతేకల్మ పాకి, ౧. విధిం స న యు బ్ర వారివి హీాతేం
గథకు, సంహృష్టమనసః స్వే చేవలోక ఇవామరాః, gn పుత్రః "కర్రా చ
మాత్రా చ భా ర్యాళ్చ్‌ పళఫిస్ఫహ భ్రాతా భ్రాతా సఖా చైవ Sw
Sree "ండవాస్తు మా పాప్వాసం కర 0 సౌభ ద్ర ద మేవ చృసం వ్ర
హగాత్పమౌాజగ్గు న తా సర్వళః, ర తత సే సీయహూాగా వై ప.

యె “రీ (౧ మ 6౬... ౯
సహపాండవాక సమేత్య పృథివీపాలనాహృ బే చ స్థితా౭ భ వళ, ౫. పరస్పరం

© pan | Pel pee 0 ఇ sn ణా అ
వై సమాగమ్య యోధా స్తే భరతర్త భ్యమునేః వసాదాల్తె హ్యేవం క్ర తియ నష
మన్యవః, ౬. అసౌహృదం పరిత్యజ్య సాహృచే పర్యవస్థితాః, ఏవం సమాగ తా

వె మునేః. ౨౧.

36] ఆశమనాసిక వర్వణ్కి చతు,న్త్రిం కోఒధ్యాయః, 1811

జ అద 0
స్సర్వే కురుభిర్పాంధ వై సృహ. ౭, పుతె)ళ్చ వురుషవ్యాఘాః కురవో౭.న్యే చ
పార్గివాసి తాం రాత్రి మఖిలా మేవం విహృశ్య వ్రీ తమానసాి. ౮. మేనిశే వరితో
దే అ వో
మణ నృపాస్స (క్షసదో యశథ్యానారత్ర శోకో భయం తానో నారతిర్నాయశో౭_ఛ
వత్‌, ౯. పరస్పరం సమాగమ్య యోధానాం భరతగ్షభ, సమాగతాస్తాః పితృభి
ర్భాతృధిః పతిభిస్సులెఃః ౧౦ ముదం పరమికాం స్రాహ్య నార్యో దుఃఖమళా
త్యజ౯్కా వకాం రాత్రిం విహృ_త్యెవ తే వీరాస్తాశ్చ యోషితః ౧౧. ఆమం
త్యాన్యోన్వమాన్లి వ్యు తతో జగ్గుర్యథాగతమ్‌, తతో విసరర్టయామాస లో కాం
స్తాన్గునిపుంగవః, ౧౨. శణేనాంతర్చి తాశ్ర్చెవ శ్రేక్షతామేన లేఒభవకొా అవ
N జ్య ర 1 ఏ స ళ
గాహ్య మహాత్రాని పుణ్యాం భాగీరధీం నదీమ్‌. ౧౩. సర థాస్సధ్వజా శ్చెవ స్వాని
వేశాని భేజిరే, చేవలోకం యయుః శేచి తే చిద్భిహాసద స్తథా. ౧౪. శేచిచ్చ
వారుణం లోకం కేచిత్కా బేరమాప్నువక£, తతో వైవన్వతం లోకం శేచిచ్చై
వూ యా
వాపు వన్నృపోః. ౧౫. రాక్షసానాం పీశాణబానాం శకేచిచ్చావ్వు త్తే రాక కురూళ్ళా
విచిత,గతంయశ్చాన్యే యానవాప్యామనై స్సహ. ౧౬. అజగ్గు: స్టే మవోత్తానః నవా
వోస్పపడానుగా$, గతేషు తేషు సర్వేషు సలిలస్థో మహామునిః ౧౭. ధర్మ నీ ట్రీ
మహాతేజా? కురూణాం హితకృత్తథా తతః ప్రోవాచ తా స్పర్వాః క్షత్రియా
నివాతేశ్యరాః, ౧౮, యాయాః పతికృతా౯ లో కానిచ్చంతి పరమ(స్ర్రియ కాజా
అ వ్‌ తె. i నో న 7౧ స్త
హ్న ఏిజలం శీ పమవగాహంత్వతంద్రి తె క. ౧౯ తత స్తస్య వచళ్ళు)ఆ [1 శ్రద్ద
ధానా వరాంగనాః, శశురం స మనుళ్హావు పివిళశుగ్రాహ్న ఏజలమ్‌. ౦. విముకా
మానుషె పై హైస్తతస్తాభ ర్త ఎ్రభిస్స్పవా సమాజగ్గు స్తదా సాధ్వ్య్యః సర్వా వవ
విశాంపతే. .2౧, వవం క్రమేణ సఠ్యాస్తాః లీలవత్యః వతివ,తా%ి వ్రవిశ్య
త్‌తియా ముకా జగుర్చ రృసళోక తామ్‌. _౨_౨, దివ్యరూపసమాయుక్తా దివ్యా
UU - ఇ న్న
భరణభూపీతాః, దివమాల్యాంబరధ రా యథాసాం పతేయ స్తా. ౨౩, తాళ్ళీల
గుణసంపన్నా వీమానస్థా గతక్ష మా, సర్వాస్సర్వగణో పే తాః నల ప్రతిపే
దిరే. ౨౩౦. యస్య యస్య తు యః కావు క్‌ కాలే బభూవపహా, తెం తం
విసృష్ట వాక్‌ వ్యానో వరతో ధర్మవత్సల!. ౨౫, తచ్చుుత్వా నర చేవానాం
పునరాగబునం నరాః జహృషుర్తుది తాళ్చాసన్నానాదేశగతా ఆవి. ౨౬. వై
స్పమాగమం చేపాం యస్సమ్యుకృృణువనూన్న ర కీ వ్రీయాణి లభ తే నిత్సమిహచ
చేత చెవహ, ౨౭. ఇషబాంధవసంయోగమనాయా సమనామయమ్య యుకె షత
UU ఫ్రీ ౬ రూ
చావ యేద్విద్వా౯ విదుపోో నన 2౨౮, సయశథో$ పలా శీ శీ

1812 శ్రీమవోభారతే, వు శ్రదర గనపర్వణీ (అధ్యా,

పరత, చ ళుభాంగతిమ్‌్‌ స్వాధ్యాయ యుక్షా మనుజా స్తపోయు కాశ్చ భారత, ౨౯,
U లీ ఆ ల
సాధ్ర్రచారా ద మోపేతా త రక ర బాష బుజవశ్ను చయ శాంతా
హీంసానృశే వివర్డి తాః, 3౦. ఆస్టికాకద్దధా నాశ్చ ధృతిమంతక్చ మానవాళి
తాంఫర(యిదం పర( వ్యావాప్న ఇంతి పరాం గతిమ్‌, 3౧
త్వా వ్వ వ్యావాప్ప్య
ea Sw << నాను ఒం జ (| = రి
ఇతి ఆ శృమవాసిక ప ర్వాంతేర్షత పుత్ర దర్శనపర్వణ, త్రేయ శ్రీం ఒధ్యాయ

On ( ‘ గ VIR థి
సౌతిరువాచ ఏతచ్చు) త్వా నృపో విద్వాక్‌ హృృష్టోఒభూజ్జన మేజయ శ
వి'తాముహానాం సెర్రేషషాం గమనాగమనం తదా. ౧, అ బ్రవిచ్చ ముదా యుక్తః
పున రాగమను పృత్కికథం ను త్యుక్త దేవానాం పున స్తగూపదర్శనమ్‌, ౨. ఇత్యు కృస్స
ద్విజ శే ఫో వ్యాసశిష్యః ప, తాపనాక౯ా, ప్రోవాచ వదతాం శేష సం నృపం జనమే
ఒఅ లు టీ JO
జయమ్‌. 3. వెశంపాయనఉవాచ:- అని ప ణాశస్స్ప క(పాం కర ణామితి నిశ్చయః,
ఎ Uy +
క్రర్హజాని ఫరీరాణి రణ వాకృతయో నృపః ర. మహాభూా కొని నిత్యాని భూతాధి
పతిసంశ్రయార్‌, తేపాం చ నిత్యం సంవాసోన వినాశే వియజ్యతామ్‌, ౫.
అనా యాసకృతం కర్శ సత్య న్రెసః ఫలాగమ ఆతా వౌభిస్సమాయు క్షస్సుఖ దుఃఖ
ముపాళ్ను శే. ౬ అవినాళ్య స్తథా యు కః తేక్రజ్ఞ ఇలి నిశ్చయః, భూ తానామా
తృళో భావో యథ్గాసౌ న వియుజ్యతే, ౭. యూవన్న తశీయతే కర తావత్తస్య
స్వరూపతా, NY: రా సర లతో రూపాన్యత్వఎ నియ చృతి, ౮, నానాభావా
స్తై కత్వం న్స ర్రీరం వ్రాస్ట సంహా తౌక్కి భవంతి తే వథా నిత్సాః సృథగ్బానం విజా
నతామ్‌. ౯. అశ్వ మే భే శ్ర తిక్చెయమశ్యసంజ్ఞ పనం వతి లోకాంతరగతా నిత్యం
పకా నిత్నం శరీంణామ్‌. ౧౦. అహం హీతంవదా మేతతి యం చే తవ పారివ
I) లీ SA) ల థి?
దేవయానాహి పంథానః శుతానే యజసు సమే. ౧౧. ఆహృతో యవన యజ
లో = జః రాజి టో (|
సేత త్ర "దేవా హిత స్తవ యడా సమన్వితా జఊేవాః పథూనాం గమనేశ( రః,
౧౨. గఠిమంకళ్చ తే నష్టా నా న్య నిశ్వా భవంత్యుత, సిల్వేఒస్తి౯ పంచ కే ప్లే
నిత్యే చాత్తని పూరువ్వ. ౧౩. అస్య వాహసమాయోగం యః పశ్యతి వృథా
మతి వియోగ శోచ లేఒత్యర్థం నబాల ఇతి మే మతిః. ౧౪. వియోగే దోష
దగ్శీ యః సంయోగం పరిప్టయేత్‌ , ఆసంగే సంగ మో నాసి దుఃఖం భువి వియో
గజమ్‌. ౧౫. పరా పరజ్ఞ స పరో నాభీమానాదుదీరితెక్‌ అపరజ* పరాం బుదిం
SR a డు
జ్జ త్వా మోహాద్విముచ్చ తే. ౧౬. అదర్శనాదవీ తతః పఫునక్చాదర్శనం గతిః,
నాహం తం వేది నాసౌ మాం వచ మే౭_ స్తీ విరాగకా.౧౬ యేన యేన శరీరేణ

3 ౫] ఆ క్రమవాసిక పర్వణి, పంచ త్రింకోఒధ్యాయః, 1818

కరోత్యయ మనీశ్వుర$, తేన తేన శరీ కేణ తదవళ్యముపాళ్ను తే మానసం మనసా
ఒ౭ఒప్నోతి శారీరం చ శరీరవాకా, ౧౮,

ఇతి ఆశ్రృమవాసిక వ ర్వాంతర్షత పుత్రద ర్శనపన్వణి, చతు. స్ర్రింకో ఒధ్యాయః,
~ఇక్రార్రి జన మేజయస్య పిత్ఫనర్శనకా, Yen
వెశింపాయనఉవా చ;---అవృష్ట్వా తు నృపః పుత్రా దర్శనం ప్రతిల

బ్ధవాక్‌ ,బుపేః ప సాదాత్పుత్రాణాం స్వరూపాణాం కురూద్వహ, ౧. స రాజా
రాజధరాంశ్చ బషహోపనిషదం తదా, అవా_ప్తవాన్నర శ్రేస్టో కుద్ధినిశ్చయ మేవ చ

విదుర శ హో పా జో ( న్లి ఛ్‌ హా ౪ (|
౨.విదురశ్చె మ SpE యయా న తపోబలాత్‌ , ధృత రాష్ట్ర) స్పమాసాద్వ
వ్యాసం చైవ తపస్వినమ్‌. జన మేజయడఉవాచ;లామవమాపి వరదో వ్యాసో దర్శ
యే త్పితరం యది, నస వతం ర స ళస్టల ర మరే ర, ప్రియం మే
స్యాత్క శార్థశ్చే స్యామహం కృతనిళశ్చయ:;, వ,నాదాదృపుముఖ్యస్య మను కామ
జో ఇ * వా ము ర్క వి చు ne స్ట
సృమృధ్య తామ్‌. స్మ సౌతిరువాచ; ఇత్ఫు క్తవచ నే తస్మిన్న పి వ్యాసః రు
పవాకొ, వృసాదమః రోర్ధిమా నానయ చ్చ పరీశ్సీతిమ్‌. ౬. తతస్తద్రూపవయసమా
గతం నృపతిం దివ% శ్రీమంతం పితరం రాజా దదర్శ జన మేజయ*, ౭, శేమోకం చ
మవాత్యానం పుత్రం తం చాస్య కృంగిణమ్‌్‌ అమాత్వా యే బభావుశ్చ రాజ్ఞ
సాంశ్చ దదర్శ వా, ౮, తత౭స్సోవభ్ళ ఖే రొజూ ముదితో జన మేజయక్కి వీతరం

అ పా లి “<0 క శం జ 4 ల అర ర్‌
స్నాపయామాస సయం ససె చ వాసవః, గ్‌ స్నాత్వా స నృఎతీర్వివమౌా_స్తక
మిదమ బృవిత్‌ , యా యా వరకులోత్పన్నం జర త్కారుసుతం తదా, ౧౦.

దీ ॥ ళీ | క వి
ఆ _స్రీకవివిధాశ్చర్యో యబ ౬యమితి మే మతి యదద్యాయం పితా ప్రాప్తో
మమకోక ప ణాశని, ౧౧. ఆ నీక ఉవాచ:;-లాబుపీిగె ఏ పాయనో యత పురా

©) వి a® లో

జ రాష క్‌ శ అధ ల |
ఇ స్తపనో నిధిః, యై కురుకుల శే హ్ట తస్య లో కానుభా జిత. ౧౨, శ్రుతం విచిత్ర,
మాఖ్యా్యానం త్వయా వాండభనందన్క సర్పాశ్చ భస్మసాన్నీ కా గతా స్తేపదపీ
వితుః, ౧౩. కథం చిత్తతళే ము క్షః సత్య త్వా త్తవ పార్థివ, బువయః సూజతా
- అధ ౦ కరస ప Sg రర కుషి
స్సర్వే గతిక్ష మా మహాత నః, ౧౦, ప్రాన్తస్స ఏప్రలో ధర wo పాపని నాశ
నమ్‌, వియుకో హృదయ గృంథిరు దార జనదర్శనాత్‌ . ౧౫ య చ పక్షధరా ధరే
బ్య న ర్‌ ల
సద్య త్తీరుచయశ్చ యే యాక్‌ దృ హీయతే పాపం తేభ్యః కార్యా నమ
స్కి యా. ౧౬. సౌతిర్యువాచ:---వ3చ్చు) త్వా ద్విజ శెస్థాత్స రాజా జనమే
జయః, పూజయామాస తమృషి గున మాన్య పునః పునః. ౧౭. పత... తమ్బష.ం
ఇావ్‌ వై శంపోయ నమచ్యుతమ్‌, క థావశేపం ధర జ్ఞో వనవాసస్య్థ సత్తేమ, ౧౮

లి జప అ ఇ వీ శ
ద్దితీ ఆశ మవాసిక పర్వాంగగ్రతే పుత్ర దర్శనపర్వణ్క వ ౬ థా్యాయ;,

శతం

1314 _ శ్రీకుహోభారత్తే పుత్రదర్శనపర్వణి [ అధ్యా,

వట్టి యుధథిష్టిరవ, త్యాగ మనమ్‌, de
ens జ మప
జన మేజయడి వా చః: దృష్ట్వా పుత్రాం స్తథా పాత్రాల సానుబంధాకొ, జనా
5 § J ఖా
ధి పకృధృత రాష్ట్ర కిరుకరోద్రాజా చెవ యుధిష్టిరః, ౧. వైశంపాయనడివాచ:-కద్ద
ప్రా మహదాశ్చర్య్వం పుత్రాణాం దర్శనం నృపః, వీతళోకస్స రాజ్షి 8 వునర్నాశము
= IX జా / గా ఖ్‌ జ అ
మాగమత . ౨. ఇతరస్తు జనస్పర్య స్తే చైవ వరమర్ష య?) పృలిజగ్గుర్భ థా కామం
ధృతి రా ప్ర్రాభృనుద్హ యా, 3, పొాండవాస్తు మహా తానో లఘు ఘా యి వమృసెన కా
పునర్ణగుర వో తాగం సడారాస్తం మహీపతిమ్‌, ౮. తనూ శ మపటబే ధీమా'౯
బహ్వార్లో! పూజితః, మునిః సత్యవతీఫుతో ధృత ౯ ప్రిమభాపత, ప ధృత రాష్ట్ర
మహో బాహో శృణు కొౌరవనంవన్వ శ్రుతం త్తే సు స న రా? వుగా
కర్ణణామ్‌. ౬, ల హై జనవ వా టార వేద వేదాంగ వేదినామ్‌, ధర్మిజ్ఞానాం పురా
ss en లో 4 ఛి క
ణానాం వదతాం వివిధా! కథాః. & మాస నోశే మనః కార్షీ గ్‌పేన వ్యధ తే
బుధః, శుకం చేవరవహాస్యం లే నార దా ద్రేవదర్శవాతశ్‌ , ౮. గతా స్టే మ త్రధగోణ
క శ్ర్రపూతాం గతిం భుభామ్‌ యశథాదృస్థా స్ప ్టయోాపుక్తాస్త థా కౌమవివోరిణః ౯,
యుధి ఫ్టి.రో స్ప యం ధీమా౯ా భవంతేమన.రుధ్ణ తేసహితో భాళగృఫిస్పరై పగస్సదార
స్ససు హ్యృాజ్జనః. ౧౦. విసర్జయైనం యాల్వేప స్వ రాజ్యమను ₹సతామ్‌, మాస! సమధి
క నేపూ మతీతో వసతాం వనే,౧౧. ఏ3ద్ధి నిత్యం యత్నేన పదం రక్ష్యుం నరాధిప,
బహుపత్మరికం హ్వేతద్రాజ్యం నామ కురూదగహ. ౧౨. త్ను కః కొరవో
ఎ లొథి ON: తీ భ్‌
రాజూ వ్యానేశాతులలేజ సా, యుథిష్టిర ము ధాహూయ వాగే వచనమబ్రవీత్‌ , ౧౩,
0 x 0 స
అజాతశతో భర తే ఫు మే థా 1తథిః సహా, త్పత్ప్రనాదాన్యహీపాల
కోకోనాసాలా పబాధతే. ౧౪౯. రమే చాహం ల్యెయూ ఫవుతు ఫరేవ గజ
ళీ WU (WU
సాహ్వయే, నాశేవానుగతో విద్చాకా వ్రీ యేషు పరివర్డినా, ౧౫. పాపం పుత్ర
ఫలం త్వ త్తః వీ్రతి లే పరమా త్వయి, న మే వమన్వుక వో బాహో గమ్య తాం
వ లీ లీ-+4
పుత్ర, మాచిరమ్‌. ౧౬. భవంతం చేహ సం పే ఖు లవో మే సరహీయలే, తపో
యుక్తం నరీుంం చ తం ద్భవ్యా ధారితం మః. ౧౭. మానరా ణే తై వమే
శీర పర్లకృ తాశ న్మే మమ తుల్య న్రతే పుత్ర నదిరం వర్తియివ్యతః ౧౮. దుర్యో
ధన పభృతెయో దృష్టా లో కాంతరం గతా వ్యాసస్య తపనో ప్‌ర్యా దృవతశ్శ
సమాగమాల్‌. ౯ పయాజనంతు నిర్భ ర్‌ తం జీవితెస్య మమానభు ఉగ.
Cy ఎఎ )
ఆప జ జ్‌ ఇ వం pn ఖు | ఇ వ్‌ గ! 7 ఇ
తపః సమాస్థాస్సె తమను తుమద్ద సి, ౨0. త్వయృద్య ౦డః క్‌్ణిన్బో కుల
వతి + (| జ్య చె స వ జ
చేదం అ షితమ్‌, క్రోోవాద్య వా మహా భాఫోోే గమ్య తాం పుత్ర, మాచిరమ్‌

3౬.] ఆశ్రమవా సిక పర్వణి వట్‌ తింశోఒఢ్యాయకీ, 1315

౨౧. రాజనీతి సుబహుశః మా తే భరతర్షభ్య సంచదేష్టవ్యం న పళ్యామి
కృతం మే భవతా వృభో,. ౨౨. వెశంపాయనఉివాచ:-ఇత్యు కవ చనంతంతేన్భపో
రాజానమ బవీత్‌ ,నమామర_ సీ ధగ జ పరిత్న కుమనాగసమ్‌, ౨౩. కామం గచంతు
Uy యనే శు భీ ఖీ
మే సర్వే భా9౭రోఒనుచరా స్తదా, భవంతమవహమన్విప్యేమాత రౌ చ యత
వృతి ౨౮ .తేమువా చాథ గాంధారి మైవం పుత్ర శృృణుహ్య చ, త్వయ్యథన కురు
కులం విండళ్చశ్వళు5స్య మే. ౨౫. గమ్య ణం పుత్రృపర్యా పృమేతానత్చూజితా
వయమ్‌ రాజయదాహ తే త్మా-ర్యం త్వయాపు త్ర వీతుర్వచ!, _౨౬.వై శింపాయన
+ ళం స లల్లో క ల — >
ఉవాచ: ఇత్యు కృస్ప తు గాంథా రా కుంతీమిదను భా వత, న్నహ బె ప్పాకులే నేత్రే
పృమృజ్య రుదతీం వచః, ౨౭. విసర్ణయతి మాం రాజూ గాంధారీ చ యశస్విస్కీ
భవత్యాం బద్ధచి శ్తస్తు కథం యాస్యామి దుఃఖ3% ౩౮ న చోత్చహే తపో
విఘ్నం కర్తుం తే ధర్మచారిణ్కీ తపసో హీ- వరం నాస్తి తపసా విందతే మహత్‌,
౨౯. మేమావి న తథా రాజ్ఞ రాజ్యే బుద్ధిర్భథాపు రా, తప స్యేవానుర కం మే
మనస్స కాల నా తథా. 3C. శూ న్యేయం చ నుహీ కృత్స్నా న మే వ్రీకికరీ
శుభే బాంధవా నః వరీటీణా బలం నో న యశాపురా. 3౧, పాంచాలా సుభృళం
ధీ ణాః 8 థామాత్రావ జెపి. తాః, న తేషాం కు౬కర్హారం కంచిత్సళ్యామ్య హాం ధు,
3౨, సర్వే హి భస సాన్నీతా స్టే దోణేన రణాజిర్కే అవశిప్లాశ్స నివాతా ధోణ
వం. వావ లు లో
పుత్రేణ వై నిశి, 33, చేడయశై వ మత్సా్య్యాళ్చదృష్ణపూర్వా స్తై వ తమ్స్‌ కేవలం
వృష్షీచకం చ బాసుదేవపరి గహాత్‌. 3౪. యద్దృ ప్లా స్థాతుమిచ్భామి ధ రారం
mg wd) దలీల ఎథి —4 Pp
నార్భ భాతు3కి శివేన పశ్య ని సర్బా౯ దుర్లభం తీవ దర్శసమ్‌, 3౫, అవిషవ్యాం
చ రాజా హీ తీవృం చారప్పృ తే తపః, వతచ్చు 9 త్వా మహాబాహుః సహజేవో
యుధాం పతిః 3౨౬ యుధిప్టిరమువా చేద బావ్పవ్యాకులలో చన%ి వోర్స బాహం
పరిత్య క్తుం మాతరం భరతర్షభ, 3౭. వతియాతు భవాలా వ్నీపుం తపస్తప్ఫ్యా
మ్యహం విభో ఇపైవ శోషబిప్యామి తవనేవం కశేబరమ్‌, 3౮. పాదళుళ్టూ
వణే రక్షో రాజ్ఞో మాత్రోస్తళానయోః, తమువాచ తతః కుంతీ పరిష్వజ్య మహో
భుజమ్‌, 3౯. గమ్య తాం పుత్ర మైవం త్వ) నోచః కురు వచో మమ్మ ఆగమావః
శివః సంతుస్వస్థా భవత వు త్రికాః రం. ఉపరోధో భవేదేవ మస్తాకం తపసః
కృతే, త్వ త్పే వ పాశ బద్ధా చ హీ మేయం తపసి వరాత్‌. ౪౧. తన్గాత్పుత్రక
ప బక జ డి పస మ , అధ
గచ్చ త్వం శీష్టమల్బం చ నః ప్రభో, ఏవం Ss కుంత్యా బహు
వఏివైరనః, ర ౨. సహదేవస్య రాజేంద్ర రాజ్ఞ శ్చైన విశేవత్కు తే మాత్రా సము

1816 శ్రీమహఃభార తే, నారదాగ మనపర్వణే | [ అధ్యా?

నుజ్ఞాతా రాజ్ఞా చ మునిపుంగవా'ః,అభి వాద్య కురుతే సమా మం త యితు వారభక,
ఠా ర అ లో
ర3 యుధిషిరజఉవాచ;లా-రాజ్యం పతి గమిప్నామా శివేన పతినంది తె అను
9 ల్‌ ౮ ఫీ ©
జాతా స్త్వయా రాజక గమిప్యామో వికలపాః ౮౮. వీవము కస్సు రాజరి రర
ఆ వి —-é జాలి ఎ. -+
రాజ్ఞా న అనుజజ్లే సకౌరవ్యమభినంద్య యుధిష్టిరమ్‌. ర౫, భీనుం చ
బనినాం శైవం సాంత్వయామాస పార్థివః స చాస్య సమ్యుషెధావ్‌ వృత్యపద్యళతే
విర్యవాక్‌, ర౬ా అర్జునం చ సమాన్లి వ్య తమా చ పురుపర్షభౌ, అనుజశ్హే
స కొరవ్యః పరిపష్వజ్యాభినంద్య చ. ౮౭, గాంధా ర్యా చా భ్యనుజ్ఞాతాః కృత వాదా
ఫీవాదనాకి జనన్యాసముపాఘా)తాః పరివ్యక్తాశ్స తే నృవమ్‌ కర. చక్రుః ప్రద
వీణంస ర్వే వత్సా ఇవ నివార ణే స్సనఃపునర్ని రీకుంతః వ్రచక్రుస్తే ప్రదథీణమ్‌. రణ,
ద్రౌపదీ పముఖానై్బైవ సర్వాః కొరవయోపషితఖ న్యాయతః శషళుశేవృ త్తిం
(పృయుజ్య వయయు_స్తతః, ౫౦, శ్యళూ9భ్యాం సమనుజ్ఞాతాః పరివ్యజ్యా భీన
దితాః, సందిపష్టా శ్చేతి కర్తవ్యం (యా టల తేతః ప్రజ నినడ్మ '
సూతానాం యుజ్య తామితి, ఉష్ట్రాణాం కొత తా. చాపి హయానాం హావతా .
మవీ, ౫౨. తతో యుధిప్టిరో రాజా సదారస్సహసెనికళ నగరం వా స్తినపురం
పునరాయాత్స బాంధవి. ౫౩, స ప
ఇతి ఆశ కలాం ఫు తృదర్శనపర్వణ్యి షట్‌ తి త్రింకోఒధ్యాయః.
“ఇప 0ఆఈఆ=-
అధ నార దాగ నునపర్వ శారు!

తరి ననా నాన ల బాలక ఈ
వె శంపాయనఉ వాచః తేషు చోపనివృ తేషు పాండ వేమయదృచ్చ్ళ యా, :
'జీవర్షి ర్నారదో రాజన్నాజగామ యుధిస్థి.మ్‌, ౧.త మభ్యర్చర్ణ మహాబ'హు! కురు
రాజో యుధిష్టిరశ ఆసీనం పరివిశ్వ స్తం ప్రోవాచ వదతాం వరః, ౨. చిరాత్తునాను -
పశ్యామి భగవంతముపస్థి నమ్‌, కచ్చి తే ve వి ఢి శుభం వా వ వృత్యు పస్థితమ్‌.?
3, కే చేశాః పరిదృష్టా స్తే కంచ కార్యం కరోమి స్త తద్బూ)హ ద్విజముఖ్య
స §ం తే ఏ హస్థస్తాకం పరా గతిః, ళు, నారదఉవాచ; ---చిర దృష్లో౭ సి మేఒ ల్నేవ
శ —ీ అర్ర భి
మూగతో౭_హం తపోవనాత్‌ , పరిదృష్టాని తీర్గాని గంగానవైవమయా నృప, ౫4
యుధిప్మిరఉవాచ: వదంతి పురుషా మేఒద్య గంగాఢీరనివాసిని ధృతరాష్ట్రం
మహాత్తాన మాస్టితం పరమం తపః, ౬. పరిదృష్ట వ్వయా తత్ర కుశలీ స కురూ
ద్యహః, i= చ పృథావైవ సూతవుత్రశ్చ సంజయః, 2. కథంచ వర్తతే

3 లే] అశ మవాసికపర్వణిి సప్త తిం శోఒధ్యాయః, 1§17

ఖు బో § అత జగ a

చాద్య వీతా మమ స SE i క్రో తుమిచ్భామి భగవకా యది దృష్ట ప స్వ యూ
నృపః. ౮. నాకదఉవా చఃస్థిరభూయ మహారాజ శృణు వృత్తం యథాతథమ్‌,
యధథాళుితం చ దృష్టం చ మయా తేస్పింస్తపోవనే.౯. వన వాసనివృ ల్తేషు భవత్సు
_ కురునందన కురుతే తాల్పితా తుభ్యం గంగాద్వారం యమా నృస. ౧౦.
. గాంధార్యా సహితో ధీమా౯ వధ్యా బంత్యా సమన్వితః సంజయేన చ సూతేన
' oi Po లలో ఆవ ద్ద వి న శ
: సాగ్ని హోరా క్రెస్స్పయాజకి క, ౧౧. అతు స గప స్తవం వీతా తవ తపోధనః,

వీటాం ముఖే సమాదాయ వాయుభ మ్షోఒభ వన్లునిః ౧౨. వనే సమునిఖిస్సనై (ః

ఆచ

పూజ్యమానో మళశ3పా త్వగస్టిమా త్ర శేషస్స వణ్గాసానభవన్న ప, ౧౩,
గాంధారీ తు జలాసహోరీ కుంతీ మాసోపవాసిసీ స.జయప్షప్పభు కేన వరయామాస
భారత. ౧౪. అన్నీంస్తు యాజకా స్తత్ర జుసువుర్విధివత్సభో, దృళ్యతో౭దృశ్యత
శైవ వనే తసిన్న పస వై. ౧౫. అని శేతోథ రాజా స బభూవ వనసోచర;,
తేచావి సహీ తే దేవ్యా సంజయశ్చ తమన్వయు!. ౧౬. సంజయో నృపలేన్నే తా
సమేషు వివమేషు చ గాంథా ర్యాశ్చ పృథా రాజ౯ చక్షురాసీదనింది కా. ౧౭.
తతః కదాచిద్దంగాయాః కచ్చేస నృపసత్తమకి గంగాయామాఫ్ఫతో ధీమా
నాశృమాభీముఖోఒ భవత్‌ , ౧౮. అథ పాయుస్సముదూత్‌ * దావాగ్నిరభవ
న్మృవోళా, దదావా తద్వనం సరం పరిగృహ్యా సమంతతః, ౧౯, దహ్యాత్సు మృగ
యా దేషు ద్విజి హ్వాషు సముంతతక వరాహాణాం చ యూభేషు సంశృయత్సు
జలాశ యాక్‌, _౨౦, సమావిద్దే వనే తిస్మికా వ్రాస్తే వ్యసన ఉత్తమే నిరాహా
రతయా రాజూ మంద స్రాణ విచేపితః. ౨౧. అసమర్థోపసర ణే సుకృశే మా
తరాచ తే తతస్ప నృపతి ర్లృష్టా్ట వహ్నిమాయాంతమంతి కార్‌, ౨౨ ఇద
మావా తతః సూతం సంజయం జయమౌతాం వరమ్‌, గచ్చ సంజయ య త్రాగ్ని
ర్నత్వాం దహతి కర్టిచిత్‌ .. ౨౩. వయమ శ్రాన్నీనా యుక్తా గమిప్యూమః
పరాం గజటిమ్హ్‌ తమువాచ కిలోద్విగ్నః సంజయో వదతాం వరః, ౨5. రాజ
నృఎత్యు రనిష్టోఒయం భవితా తే వృథాగ్నిన్సా న చోపాయం ప్రవ శ్యామి
మోకుణే జూతవేదనః, ౨౫. యద త్రానంతిరం కార్యం తద్భ వాళ్‌ వక్తుమర్హతి,

ఇత్యు క్షస్సంజయేనేదం పునరాహ స పార్ధివ ౨౬. వై వమృత్యురనిష్టో నో నిస
తానాం గృవోత్స్వయమ్‌, జలమగ్ని స్తథా వాయురథవావి వికర్ష ణమ్‌ ౨౭. తాప
సానాం ప్ర శస్యంతే గచ్చ సంజయ మాచిరమ్‌, ఇత కా ఏ సంజయం రాజా సమా
ధాయ మన _స్సథా, ౨౮ ప్రాబ్బుఖస్సవా గాంథా ర్యా కుం త్యా చోపావీశ త్తదా,

1318 శ్రీమవభార తే, నార దాగమ నపర్వణి [అభ్యా,

సంజయ సం థా ద్భ స్తా సృదశ్మీణ మథాకరోత్‌ , 3౯. ఉవాచ చెనం మేధావీ
యుంత్ర్వూ తానమితి ప్రభో, బుషువుతో మనీష్‌ స రాజా చక్తే ఒస్వ తద్యచః. 30.
సన్నిరుద్దే ౧ ద్రియగ్రామమానితా-ప్టోపను స్త సథాా శత. చ మహాభాగా జననీ
చ పృథో తవ 9౧, దావాగ్నినా సమూయు కేన చ రాజు వీతా తవ, సంజయస్తు
మహోమా త, ససాదావాదముచ్యత. 3_౨. గంగాకూలే మయా దృవస్తాపనై 8 పరి
UH లి అలు "ఊఉ
వారిక స తానామంతిగి తేజస్వీ నివేదై తచ్చ సక్వళః 33. ప్రయయా సం
జయో ధీమాకా హివువంతం మహీభంమ్‌, ఏవం స నిధను ప్రాకి కురు ౮ బో
మవోమనాః కర. గాంధారీ చ వృథా చైవ జనన్య్యా తే విశాం పతే యదృచ్న
యానువజతా మయా రాజ్ఞః కఫెబరన్‌, 3౫. తయోళశ్చ తే బేవ్వోరుభ
యోర యా దృషస్తాని భారత్య తీత సపోవనే తసి౯ొ సమాజగు సపోధనాః, 3౬
శి టల” ఆ (| స్ట శ చు
శ్రుత్వా రాజ్ఞ స్తదానిస్టాం న త్వళో చకా గతీశ్చ తే తశ్రాన్తావమవాం wa
తత్పురు పస త్తిమ 38. యథా చ నృపతి రన్లో జేన్యా తే చేతి పాండవ, న శోచి
తవ్యం రా జేంద్ర స్యతేస్స పృథివీ పతిః, ప్రాప్తవానగ్నిసం యోగం గాంధారీ జనసీ
చ లే. 3౮. చెశంపాయనఉ వా చ:---వత ద్భు" త్వా చ స ర్వేపాం పాండ వావాం
మవోత్మ నమ్‌ నిర్యాణం ధృత రాప్ట్రిస్య కోక స్పమభ వన హోకా, క౯. అంతః పురా
గాం అ తదా మవోనార్త స్వరోఒభవత్‌ ,పౌరాశాం చ మహారాజ శ్రుత్వా రాజ్ఞ
సదా గలిమ్‌. రం. అౌహూ ధిగితి రాజాతు వి కుళ్ళ భృశ దుఃఖిత , ఉోర్థ స్ట
బాహు! సరళా మాతుః ద్రరురోద యుధిప్పిరః ౮౧. భీమ సేనవురోగాళ్చ భ్రాత
రస్సర్వ ఏవ త్తే అంతఃపునేషు చ తదా సుమహా౯ రుదితర్వనః. ర. ప్రాదు రాసీ
నృవోరాజ పథాం శ్రుత్వా తథా గతామ్‌, తుచ వృద్ధం తథా టం వాలివు త్రం
నరాగ్గిప మ్‌, ర3, అన్వళ్‌' చంత తే సర్వే గాంధారీం చ తపవ్వినిమ్‌, సి గృన్నుప న్‌
గ బే ముహూర్తాదిన లం. న! బాప్పం థై ర్యేణ ధర్మ రాజో బ వీది
అః అశృమవాసికపర్వాంతర్లత నార దాగమ నపర్వణి, సప్తతింళోఒభ్యాయః,
“0 యుధిష్టిరవిలావ, de
యుధిస్టారఉవా చ:ాతెథా ముహాతన స్ష స్తై తిపస్యు గో చ వర్తత్క, అనాథ
పళ్ళు త్ర 09 జ ' ach
స్యేవచవనే న నాశ ౧ దుర్విజ్లేయా గతిర్భ్రహ౯ పురుషాణాం
వెచిత ఏ స
మతిర్మ్యమ్య యత్ర, వైచిత్ర ర్యోఒసా దగ్గ ఏవం వనాగ్నినా. ౨. యస్య పుల్రేశ
ళం శ్రీమదభవద్చాహు”" లిన నాగాయుతబలో రాజా స ష్‌ హీ వనాన్నినా,

3౯] ఆశృమవాసిక పర్వణి, వకోనచ త్వారిం కో౬ధ్యాయః?, 1810

3, యం సురా పర్య వీజ=త్ర తాలవృంతె ర్వర(న్ర్రీియః, తం గృధాః పర్యవీజంత
చావాగ్నిపరికాలితమ్‌. ఈ సూతమాగధపంఘైక్స శయానో యః పృబోధ్య తే,
ధరణ్య్వాం స సృహ శేతే పాపస్య మమ కర్మభిః, ౫. న చ శోవామి గాంధారీ
హాతవుత్రాం యశస్వినీమ్‌ పళిలోకమనుప్రావ్తాం తఖా భర్హృవతే స్థితామ్‌. ౬.
పృఖా మేవ చ శోచామి యా సుత్నేశ్వర్యమృద్ధిరుత్‌ , ఆశ్వ సుమువాద్ది కం
వనవానమరోచయత్‌. ౭. ధిగ్రాజ్యమిదమస్తాకం ధిగ్సలం ధిక్పరా కమమ, త్ర
ః క జ వ Sd చ అ స

_ ధర్యం చ ధిస్యస్తానృ తా జీపామ హె వయమ్‌, ౮. సుసూమై కిల కాలస్స గలిగి ఏ
తవు యత్సముత రాజం నా ఇస్ర ; వి
_ జవరో శమ, ్పముత్స్భజ్య రాజ్యం నా వరవా సమకోచయన్‌ , ౯, యుధిపి.
రస్వ జననీ భీమస్య విజయస్య చ అనాథవత్క_థ దగ్గా ఇతి ముహ్మోమి చిం
తమళ, ౧౦. వృథా స.తర్చతో వహ్నః ఖాుడవే సవృసాచినా ఉపకారము

స ఫ 9 లః, 1 6న

జానా స కృణేస్ను ఇకి మే మతిః ౧౧ య శత్రాదహత్ప భగవాన్నాతరం సవసా
చిని కృత్వా యో బాహాణచ్చద్మ భిమైర్థ్‌ సముపాగత్వీ, ౧ ౨. ధిగగ్నీం ధిక్న పా
ర్ధస్య విశ్రు తాం సత్వసంధ తా'మ్‌, ఇన కష్టతరం చానృద్భగవ౯్‌ నతిభాతి మే,
౧౩. వృథాగ్ని నా సమాయోగో యదభూక్సృధథిపీపతే తథా తవస్విన స్తస్య రాజ
ర కొరవప్య వా. ౧౮. కథమేవం విధో మృత్యుః పళాస్య పృథివిమివామ్‌,
రిపత్సుమం తృపూ తేషు తస్యాగ్నిషు మవోవనే, ౧౫. వృథాగ్నినా సమాయుకో
నిస్థాం ప్రాకి పితా మమ, మన్యే ప్ప థా వేపషమా*నా కళ ఢమని సంతతా, ౧౬,
వో తాత ధర రా జేతి సమా క్రందన హాభ యే, భీమవ ర్యాప్నుహిభయా:తి వెనా
భివాశతీ, ౧౭ సమంతతః పరివీవా మాతా ఒభూనే దవాగ్నినా, సహ దేవః వ్రీయ
స్తన్యాః పుల్రేభ్యోఒధిక వవ తు.౧౮. న హైనాం మోక్షయామాన ఏ5ో మాద్ర,
వలీసుత$, తచ్చు) స్వ రురుదుః సశళ్వే సమాలి.గ్య పరస్ప”మ్‌. ౧౯. పాండవాః
పంచదుఃఖా రా భూ తానీవ యుగకఖ్షయే తేపాంతు వురుషేంద్రాణాం రువ

తాం రుదితసస్క వ్రాసాదొ భోగసంపృద్దో అన్వ రౌత్సీత్సరోదనీ ౨౦.

ఇలి అ శ్రమ వానిశ పర్వాంకర్ల నార దాగమనవర్వ శే అప్ష తి శ్‌ 2 ధ్యాయ్య,
నారదఉవాచ:__నానా వృథాగ్నినా స్‌ య థా తత్త శ్రుతం మమా,
వైచితృవీక్ళో నృపతి స్త శే పమ్యూమి భారత. ౧, వనం వ్రవిళ తానేన వాయుభ
కేం ధీమతా, అగ్నయ$ః కారయి ల్వేషిమున్స్ర)ష్టా ఇతి నళ్ళుుతమ్‌. ౨ యాజ
కాస్తు తితస్తస్య తానగ్నీన్నిర్దనే వనే తెముత్సృజ్య యథాకామం జగ్గుర్భరతస
త్తమ, 2 సవివృద్ధ స్త వా వహ్మ్నార్వనే తస్మిన్నభూర్కి-ల, తేన తెద్భనిమాదీ _ప

1820 శ్రీమవాభార లే నార దాగమునవర్వణి (అధ్యా,

మితి తే తాపసాబ్రువక్‌. ౪ స రాజా జాహ్నవీ క శే యథా తే కథితు మయా,
శేనాగ్వి నా సమాయు కః నేధదెవ భరతర భ. ౫. వవమావే దయావమాసురు న
a అటి = యె ఊరీ
యస్తే మమానఘు, యే తే భాగీరధీతీకి మయా దృష్టా యుధిష్టిర, ౬. ఏవం
స్వేనాగ్నినా రాజా సమాయుకో మహీపతే, మాకోచిథశాస్త(ం సృవతిం గతన్స
పంమాం గతిమ్‌, ౭, గురుశుశ్రూవ యా చెవ జననీ తే జనాధిప, ప్రాప్తా సుమ
హలీం న లేనాత్ర 3 ౮ క రుమర్త. న రాజేంద్ర తేమ తేగముదక
శ్రీ యామ్‌, భాళ్ళభిస్పపితన్సవై స లేతద త్ర త్ర ఎ. గొ, వైశంపాయన
వాతం పృథిఏపాల; పాండవా నాం ధుగంధర్క, నిర్వ యా సహసోదర్వః
సదారశృ నరగ్గ భః ౧౦ ప్రారజానపదా శే చవ రాజభ _క్తిపురస్తృ తాం, గంగాం
ప జగురభితో వాససె క్‌ సంవృతాః ౧౧. తతోఒవగావ్యా సలిలం సర్వే తే
YJ యా
నర ఫు-గవా, యుయుత్సుమ గతః క్ఫ్‌త్యా దదుసోయం మహోత నీ, ౧౨.
©) రి వాది లీ |
గాంధా ర్యాశ్చ పృథాయాళ్చ విధివన్నామగో కృతి శ'చం నిర్వ రయంత సే
తత్రోషుర్నగ రాద్భహీః, ౧౩. ప్రేషయామాస స నఠా౯ విధిక్లానా ప్పకారిణకీ,
గంగా ద్వారం నర సో యత్ర దద్ధా ఒభ వన్న ఎ్రవిం౧రే, తృతెైవ తేషాం కృత్యాని.
గంగాద్వారేఒన్వళా త్తడా, కరృవ్యానీతి పురుషా దత్తచేయాన్యహీపతిః, ౧౫,
ద్వార శేఒహాని తేభ్యస్స కృతశాచో నరాధిప దణా శ్రాగ్ధాని విధివద్దతీ ణావంతి =
పాండవీ, ౧౬, ధృత రాష్ట్రం సముద్దిశ్వ దజాస దృథివీప లిక సువగ్లం రజతం
గాళ్చ శ యాషళ్ళు సుమహోధనాః, ౧౫7. గా౦భా రాత ప్పవ తేజస్వీ పృథా నూశ్చ |
పృథక్స భక్‌ , సంకీర్త్య నామనీ రాజా దడా దాన మను త్రమమ్‌, ౧౮. యో.
యదిచ్చతి యావచ్చ తావత్స లభతే నరక శయనం భోజనం యానం మణిరత్న
మథోధనమ్‌. ౧౯. దానమాచ్చాదనం భోగాళా దాసీశ్స సమలంక్భృ తాకి దజా.
రాజు? సముద్దిశ్యే త మూ రాతర హీపతిఃి, ౨౦. తతన్స పృధివీవాలో దత్వా
కాధాన్య ౧ నేక శక వవివెశ పురం రాజా నగరం వారణాహస్ట్రయమ్‌. 9౧.
లే చావి రాజవచనాత్సురుపా యే గతాభవళ్ళా సుకల్చ్య తేషాం కుల్యాని
పునః ప త్యాగ మం స్తతేః, ౨౨. మాల సర్లం ధ్రశ్చ వివిధై రర్చ బుత్యా యథా
విధి, కుల్యాసి తేషాం సం యోజ్య తదా చఖ్యురి హీపతేః, అర, సమాళ్వస్య
తు రాజానం ధ రాత్గానం యుధిష్టిర మ్‌, నారదో౭ప్యగమ ద్రాజక్‌ పర మర్షి ర్య ఖో
స్పితేమ్‌. _95. వవం వర్షాణ్యతీతాని ధృత రాష్ట్రిస్య ధీమతిశ వనవాసే తశా
తీణి నగలే దశ పంచ చ ౨౫. హత పు తస్య సంగామే దానాని దదతస్సదాః
ఆలో ఆలి ౮

3౯.] ఆ శృమవాసిక పర్వణి, వశోనచత్యా రింకోోఒధాాయః, 1821

జ్ఞాతిసంబంధిమి త్రాణాం భాత్యాణాం స్వజనస్య చః ౨౬. యుధిప్మిరస్తు నృపతి ర్నా
తి వ్రీ తమనా_స్టదా ధారయామాస తద్రాడ్యం నిహతజ్ఞతి బాంధవక, ౨౭త థాఒ౬
శృమవాసిశే తు పరషణ్యపి సమాహితః, గంధ మాల్యాదియు కం చ హవివ్యం
భోజ యేద్ది్య్యి జాక్‌. ౨౫,

©
ఇతి శ్రీమహాభార తే కతసవ్నాస్రికాయాం సంహీితాయాం వైయాసిక్యాం
ఆశ మవాసికపర్యాంతర్లత నారదాగమనపర్వణి య
(లో ౧ rr
వకోనచ ఆ్వ్వారింకో2ధ్యాయః,

సమా పంచేదం అశ నువాసిక పర్వ

నో కాయీన వాచా మననేంది యెర్యా బుదాాతనా వాపక తేస్ప్వభా వాత్‌ ,
as Je థి ఖీ ©) లి
కరోమి యద్యత్సకలం పర నారాయణాయేతి సమర్చ్పయామి,.
డో
శ్లో, యదత్షర పదభ)ప్టం మా శ్రాహీనం చ యద్భవేణ్‌,
తత్సర్వం క్షువ్యు తాం చేవ నారాయణ న మోఒస్తు తే,

“వత్తా
నా

ఓం తత్సత్‌ , హరిః ఓం శీగృళ్ణారు నామస్తు.

లైకా

1665

శ్రీ ర
(శ్రీ గోపాలకృన్ణపర

శ్రీమహాభారతే, మౌసలసర్య హపారంభః,

శ్లో, నారాయణం నమస్కృత్య నరం చైవ నరో తమమ్‌్మ్‌
"జీఏం సర స్వతీం వ్యాప స్తతో జయ ముదీరయేత్‌ .

శ్ర ముసలోత్చ తిః. 9ఆా- re Sale
చ గంపాయనఉ వాచా వ టి 9౦ శేత్వథ సంపాపేవచే కొరవనంద న దదర్శ
౧. —0 డాం oA
చ 9 స్త శ
పరీతాని నిమిత్తాని యుధిప్పిర?, ౧. వవుం (కాశ్చ నిర్భతా రూమాళ్ళర్క-ర
వరి ఇక్మి అపసవ్యాని శకునా మండలాని పచ కి రే. ౨. ప త్యగూహుర బానద్యో
యె ఆలీ WW రీ న
దిశో సీహారసంవృతాఖ ఉల్కా-ళ్చాంగార వర్షిణ్యః పాపతక౯ గగనాద్భువి. 3.
ఆ ల ah
ఆదిత్యో రజసా రాజ్‌ సమవచ్చన్న మండల) విరశ్శిరుదయే నిత్యం కబంధ్రెస్ప.
అచ జ ]

మదృశ్యత. ౪. పరివేపాశ్చ దృశ్యంతే దారుణాక్చంద, సూర్య యోగి త్రీవత్తా
శా ఫమరూమవోంతా స్తథా భస్మారుణ ప్ర భాః.౫ ఏలే చాన్యే చ బహవ ఉత్పాళా .
ఛభ యశ ౦సిన్మ, దృశ్యంతే బహవో రాజ్‌ హృద యోబ్వెగ కార కాః, ౬. కస్య
చి_్స ఏథ కాలస్య కురురాజో యుధిప్టీరః, శుశ్రావ వృష్టి చక్రస్య మాసలే కదనం

కృతమ్‌. ౭. విముక్తం వాసుదేవం చ భి త్వా రామం చ పాండవః, సమౌాసీ
9 తు Ye న ధు స స

యా, వీద్భాత్యా౯ కింక రిప్యామ ఇత్యుత, ౮ రస్పరం సమాసాద్య బ్రహ్‌
దండబలాత్క్చృ ఆ "౯, వృష్యళ వినష్రాం స్తే శు త్వావ్యథితాః పొండవా౬భ వక ౯.
నిధనం వాసుదేవస్య సము దృ స్యేవ శోపషణమ్‌్‌ వీరానశృద్దధు_ స్తస్య వినాశం
శా ర్భథన్వనః ౧౦. జా తే సమా శిత్యే దుఃఖనో॥ సమన్వి తాః, విషణ్తాహత
సంకల్చాఃి పాండవాస్పముపావిశ౯ ౧౧. జన మేజయఉవాచ;---కథం వినస్తా
భగవన్నంధకా వృష్టిభిస్సహా, పశ్యత వాసు దేవస్య భోజ్యాకే వ మహర థా,
౧౨. వె శంపాయునఉవాచహావ ట్రిం నెఒథ తతో వశే వృష్టృనామన యోమస+క్‌
అన్యోన్యం ముసలై స్తే తు నిజఘ్నుః శాలచోదితాి,. ౧౩. జనమేజయడఉవాచః-
శీనానుశ పస్తే కరా వషయం వృవ్ల న్టింధ కౌ గతా భోజాక్స్‌ ద్విజవర్య త్వం

_౨-] మౌసలవర్వణి, ద్వితీ యో౭ ధ్యాయక$ "18283

వి స్థరేణ వదస్వ మే. ౧౦౪, చెళింపాయనణవాచ:ావిశ్యామి త 0 చ క్‌ణ్వం చ
నారదం చ తపోధనమ్‌, సారణవ వృముఖా వీరా దదృళుర్ర్యారకాం గతా, ౧౫,
నే తాల సాంబం పురస్కృత్య చభూవయిత్యా (శ్రితం యథా అబువన్నుప
సంగమ డై వదండనివీడితాః, ౧౬. ఇయం త్రీ వుత్త కామస్య విభోరమిత తేజసః,
బుషయస్సాధు జాసీత కిమయం జనయిష్యుతి, ౧౬ ఇత్యుకాస్తే తదా రాజక
: వి ప్రలంభ పృదర్భుతా*కి (వ్రత్యబ్యుంర స్తాన్గున యో య త్తే చ్చృణు నరాధిప. ౧౮
. వృష్ట్యంధకవినాశాయ ముసలం ఘోరమాయసమ్‌, వాసుదేవస్య చాయాదః
_ సాంబోజఒయం జనయిప్యలి, ౧౯ యేన యూయం సుదుర్వ్య్ర్యుత్తా నృళంసా జూత
_ మన్యనః, ఉచ్చేత్తారః కలం కృత్స్నన్భృుతే రామజసాక్షనె._9౦.సముద్రం యాన్యతి
శ్రీమాం స్త ఏకా దేహం హాలాయుధః, జర; కృవం మవోతానం శయానం
ణి a
భువిభేత్స తి. ౨౧. ఇత్యెబు)వం స్తతో రాజక వ్రలఫైా మైప్ట కాత భి, మునయః
కోధర కాయో? సమిత్ర్య్యూథ పరస్పరమ్‌, ౨౨, తథో కా (మునయ స్తే తు తతః కేశవమ
భ్యయు$, అథాబ,వీత్తడా వృష్ట్యకా శ్రుతె సవం మధుసూదనః, ౨3 ,అంతజ్ఞో మతి
మాం స్తన్య భవికవ్యం తళ్ళేతి ఆ౯ావవముక్త్వా వాపీ. శేశః ప్రవివేశ పురం తదా,
కృ తాంతమన్య థా నై చృక్కర్తుం సజగతః ప్ర భుఖశ్వోభూ లేఒథతత స్సాంబో ముసలం
తదసూత వై..౨౫.యేన వృష్వ్యంధక కులే పురుషా భస్మసాత్కృ తాక వృష్ట్యంధక
వినాగాయ కింక ర పృతిమం మహత్‌. 2౬. అసూత వాపజం ఘోరం తచ్చ రాజే
న్న వేదయళ€౯ొ, వివణరూప సదాజా సూశవం చూ గమకారయత , 9౭, తచ్యూగం
వీ 0 ణా 2) —¢ గ చిణ
సాగరే వావి ప్రావ్సీప౯ా పురుపా నృప అభఘో మయంళ్చ నగరే వచనాదాహు
కస్య తే, ౨౮, జనార్గనన్య రామస్య పిభో త్చెవ మహాత్మనః, అద్య ప్రభృతి
స్వేషు వృహ్హ్యంధక కులేష్విహ, ౨౯. సురాసవో న కర్తవ్య! సర్వెర్నగరవా
_ సిభిక్క యశ్చ నోవివితం కుర్యా త్పేయం కశ్చిన్నరః క్వచిత్‌. . ౩30, జీవ౯ సళూల
మారో హేత్సయం కతా సటబాంధవః, తతో రాజభ యాక్సళే్టే నియమం
చ క్రిశే తదా నరాశ్నాషనమాజ్ఞాయ రామస్యాక్షి ప్రకర్శణః ౩౧,
ఇతి మౌసలప ర్వాతేర్షత మొసలపర్వణి, వ ప్రథ మోజఒధ్యాయ!
వె శంపాయనఉవాచ; == ఏవం౦ వ్ర యతవమానానాం వృ నామంధ కై స్పృహా,
కాలో గృృవోణి సర్వేషాం పరిచక్రామ సత్యశః, ౧. కరాళో వికటో ముండి
పురుషః కృష్పవింగళః, సృహణ్య వెక్య పృష్పనాం సాదృశ్యత కరచితృ్మ్వ్వచిత్‌ . ౨,
ను ౫ వీ టే
తమఘ్మ్ను౦త మహేప్వాసాః శర శృతసహసుళః, న వాళ క్యత వేద్ధుం స సర్వ

1424 శ్రీమహాఃభారి తే మాసల పర్వణి [అభ్యా,

భూతాత్యయ_స్పనా. 3. ఉత్పేదిరే మవోవాతాదారుణాశ్చ దిణేదినీ, వృహ్హ్యంధక
వినాశాయ బహవో లోమహార్ష గాః, ర. వివృద్ధమూపి. కార థ్యా విభిన్న మణి కా
స్తథా "క్రీలా నఖాశ్చ సుప్తానామద్యంతే మూషకైర్నిళి, ౫. ఏచీకూ చీతివాళంతి
శారికా వృష్టి వేశసు క నోపళామ్యలతి కబ్బశ్చ స దివారా త్ర మేవ క హీ. ౯. అన్యకు
ర్వన్నులూకానాం సారసా విరుతం తథా అజా శివానాం విరుతమన్వకుర్వత
భారతే, ౭. పాండురా రక్షపాదాళ్స్‌ విహంగాః కాల చోదితాా వృస్ణ్వంధ కా
నాం గేహేషు కవో తావ్యచరంటస్త స్తదా. ౮. వ్యజాయంత ఖరాగోము క రథాళ్వత
రీషు చ, శునీవ్వవీ బీడాలాశ్చ నమూపీకా నకులీమచ. ౯. నాపత్రపంతే పాపాని
కురగంతో వృష్ణయ _స్తద్యా ప్రాద్వివ౯ బ్రాహణాంళ్ళాపి విత్యాకా జేవాం స్ప
శైవ చ, ౧౦. గురూంక్నాప్యవమన్యంత న తు రామజనార్లనౌ, పత్న్యః వతీను -
చ్చరంతి పతీంశ్చ పతయ స్తథా, ౧౧. విఛావసుః పృజ్యలితో వామం వివరివ
ర్రతే, సీలలోహితమంజిస్థా విసృృజన్న ర్చి వః పృథక్‌. ౧౨. ఉదయా స్రమనే నిత్యం
పుర్యాం తస్యాం దివాకర్య వ్యదృళ్య తాసకృత్సుంధిః కిబంధై 8 పరివారితః, ౧౩. .
మహానసేషు సిద్ధేషు సంస్కృ తేజతీవ భారత, అహార్యమాణే కృమయో వ్యదృ.
శ్యంత సహస్రశః. ౧5, వుణ్యాహే వాచ్యమానే తు జయత్సు చ మవోత్తస్కు
అభిధావంత! శ్రూయంతే న చాదృ్భక్యత కశ్చన, ౧౫, పరస్పరం చ నకు త్రం హన్య
మానం ఫునః పున గహైరపశ్య౯ సర్వే తే నాత్శనస్తు కథంచన. ౧౬, నదంతం
పాంచజన్యం చ వృప్ణ్యంధకనివేశ నే సమంతాత్పర్యవాశంత రాసభా దారుణ =
సరా ౧౭. వవం పశ్య౯ హృషీ కేళస్సంప్రాప్తం కాలపర్యయమ్‌, త్రయోదళ్యా
మమావాస్యాం తాం దృష్ట్వా ప్రాబ్ర ఏదిదమ్‌. ౧౮ చతుర్దశ పంచదశీ కృ చేయం
రాహుణా పున ప్రాప్తే వై భార తే యుగే ప్రాప్తా చాద్య శతయాయ నః ౧౯.
విమృళ న్నేవ కాలం తం పరిచింత్య జనార్గవః మేనే ప్రాప్తం స పట్‌ త్రింశం |
వర్షం వె శేశిసూదనః, _౨౦. వుత కో కాభిసంత ప్రా గాంధారీ హతబాంధవ్యా
యదనువ్యాజహోరార్తా తదిదం సముపాగమత్‌. ౨౧. ఇదం చ తదనుష్రాప్పమ
ద్ర వీద్యద్యుధిపి రః, పురా వ్యూ జేవ్యనీకేషు దృష్టో త్పా తాకా సా
అని ౨ ఇత్యుక్త్వా వాసుదేవస్తు చికీర్తుః సత్య మేవ తత్‌ , ఆజ్ఞాపయామాస తదా
తీర్ధయా త్రా మరిందవు$. ౨౩. అహ వురుషాం స్తత్ర, శకేకవణాసనాత్‌ ,
తీర్థయా శ్రాసముద్రే వ కా ర్యేతి ఫురు వర్ష భాఃం ౨౪.
ఇతి మాసలపర్వాంతర్లత మాసల పర్వణి డితీయో2 భ్యాయః,

3.) వకొసలపర్యణి, తృతీయోఒధ్యాయ!. 1825

ఆ

టై శంపాయనటజివా చ; తా కాళీ సీ పాండు. రంలో తైః ప ప్రవిశ్య హాసకతీ నికి,
ద్రం స్వప్నేషు ముస్టంతీ ద్వారశాం des. ౧. లన్ని పాళూత్ర నికే తేషు
వాస్తు ధ్యేషు వెళ్ళస్సు వ్చిష్త సంధ కా నఖాదంత్ర స్వప్నేగృుధ్యాభయాన కాః, _2

_ అలంకా రాళ్ళ ఛత్రంచ ధ్యజాశ్చ కవచాని చృహ్ఞియనూణాన్వదృశ్యంత రవ్ష భి

స్పుభయానశై 8. 3, తచ్చాగ్నిద త్తం కృష్ణస్య వజనాభమమోమయమ్‌, దివ్యమా

చక్రమే చక్రం వీ నాం పక్యతాం తెడా,ర, యుక్తం రథం దివ్య మాడిత్య వర్షం

_వాయా వారా పళ్ళతో దారుకస్య, తే సాగరసోపరిష్టాదగచ్ళ౯ మనోజవాళ్చ
లు

తురో వాజిముఖార్ధః ౫. ఆ*లస్సుపర్మ శృ మహాధ్వజౌ తొ సుపూజిత" రామజనా
ర్షనాభ్యామ్‌, ఉచ్చైర్షహ్రురప్పరసళ్చ దివ్యా దేవా ఊోచుక్షమ్య తాం తీర్థయా
క్ర ౬ తతో జిగమివంత స్టే వృపష్ణ్యంధకమవోర థా, సాంతఃపురా స్తదాతీర్థ
యాత్రామెచ్భన్నరర్ష భా& ౭. తతో భోజ్యం చ భక్ష్యుంచ సీయం వాంధక
వృష్టయకి బహునా నాపిధం చక్రుర ర్థద్యం మూంసమచేక శః, ౮, తత సె పనికవర్ధా
శ్చ నిర్భ్యయుర్నగ రాద్బహి$, యానైరకై వై [162 నేవ శ్రీమంత స్తిగ్యలేజసః, ౯,
తతః ప్రఖాసే న్యవసక్‌ యభోదిస్లం రకథా గ్భహమ్‌, క ప్రభూతభక్య చేయా స్తే
సదారా యాదవా స్తదా. ౧౦. నివిప్లాంస్థాన్నిశమ్యాథ సముద్దాంతే సయోగ
విత్‌ , జగామామంత్య) తా౯ ఏరానుద్దవో: ఒర్థవి శార దః, ౧౧. తం వస్థితం
మహాత్తానమభివాద్య కృతాంజలిః, తన సై వృష్యనాం నైచృచారరయి
తుం హరి, ౧౨. తతః కాలపరీతా సె వృష్ణ ృంధక మసోర శాక అపశ్వ్యన్నుద్దవం
యాంతం తేజసానృత్య రోదసీ, ౧౩. బ్రాహ్త ణా స్థైషు యళ్సిద్ధమన్నం చేసాం
మవోత్మ నామ్‌, తద్వాననరేభ్యః ప్ర వ దదుః "సుఠాగంధసమన్వితమ్‌. ౧౮. తతస్తూ
ర్వశ తాశీగ్లం నటన ర్తకసంకులమ్‌, అవర రత మవహోపొనం ప్రభి"సే తగ గ లేజసామ్‌,
౧౫. కృవస్య సన్నిభా రామః సహాతీః కృతీవర్శ గౌ, అవిచద్యుయుథానళ్ళ గదో
బభ్రుస్తథైవ. ౧౬. తతః వరివదో మధ్యే యుయుథానో మదోత్కటః, అబ్రవీ

త్మగ్భతవర్యాణ మవహ+స్యావమళల్యీ చ. ౧౭. కి శు త్రయో హన్యమానః నుష్టాకా

హాన్యాన్మ ఎలో నివ తన్న మృ ష్యంతి వోర్చిక్యయాద వా యత్త్యయూకృతమ్‌,

౧౮. ఇత్యు శే యుయుధా నేన పూజయామాస తడ్య్వచ ప్రద్యుమ్నో రిథి

నాం శ్రేష్టో పారి ర క్యమవమత్యే చ, ౧౯. తతః వరమసం be కృతీవర్తా తేద టె
వత్‌ , 'సక్తిశన్నివ సావజ్ఞం తథా సవ్యేన పాణినా. ౨౦+ "si క్రవాశ్ళిన్న చో
హుర్యుద్దే ప్రా పాయగత స్త్వయా, వభేన సునృశం నేన కథం విరేణ సాతిత్రః, at

1326 శ్రీమహాభార లే, మాసలపర్యణి [అధ్యా.

ఇతి తస్య వచ శ్రుత్వా కేశవః పరవీవహ*, తిర్యక్సరోవయా దృష్ట్యా ఏవాం
చె సమన్యుమాక౯.. ౨౨. మణిశ్శనమంతక కవ యస్ప సత్రాజితో= భవత్‌,
తాం కథాం శ్రావయామాస సాత్యకిర్మధుసూదనమ్‌. ౨౩. తిచ్చుత్వా "కేశవ
స్యాంక మగమద్రుదతీ తదా, సత్యభామా ప్ర వ రుపీ తా కోవయంతీ జనార్లనమ్‌, ౨౪,
తత ఉతాయ నకోఢః సాగ్యకిర్వాక్యము ప వీడ్‌. పంవానాం 'శ్రావచేయానాం
ధృ ప్రద్యుమ్న శిఖండి నో? ౨౫. వవ గచ్చామి పడవీం సత్యేన చ తథా శపే, సౌ ప్రి
శేయే చ నివాళాః సుప్తా యేన దురాత్మనా. ౨౬. థోణవుశ్ర సవాయేన పాపేన
కృతవరణ్యా సమా _ప్రమాయురస్యాద్య యశ శైవ సుమధ్యమే, ౨౭. ఇతే
వముక్యా ఖడేన కేశవస్య నమిోివతః, అభిద్రుత్య నథిరః కోపాచ్చిచ్చేద కుతనర్శ ణా?
౨౮ తథానగ్యానవీ నిఘ్నంతం యఖ 0 సమంతతః, అభ్య ధావద్ధకకీకో
వినివారయుతుం తదా. ౯. ఏకీభూ తా స్తతస్స రే శాలపర్యాయచోది తాక, భోజూం
ధకా మహారాజ శే నేయం పర్యవారయక౯ా. 30. తా౯ దృష్టా పతతన్తూర్ల మభ
క్రుద్దో జనార్షనక న చుకోధ మవాలేజా జా నకొ కాలస్య పర్యయమ్‌ 3౧. లేతు
వోసేముచావిష్టాళ్చోదిళా? కాలధర్మ తటాక ళాల సత్య గ ఖై వ
స్తదా, 3౩౨. హాన్యమానే తు శ నేయే కుద్దో రుక్మిణినంద నీ తదనంతేరమాగచ్చ
నొతుయి వ్య౯ థి నస్సు౭మ్‌. 33, సభోేచజై స్పృహా సంయు క్రః సాత్యకి క్సాంధ కె
స్పృహ, వ్యాయద్భమానౌ తె" విరా బాహు ద విణశాలినా, ౩౮. బహుత్వాన్ని
హత" తత్ర ఉభా కృష్ణస్య పక్యతకివాతం దృస్ట్వాతు శై నేయం పుత్రం చయదు
నందనః. 3౫. వరకాణాం తదా మ పింకీ పాజ్జగాహ కేశ వక్కికదభూన్ముసలం ఫోరం
ప 1 ముల అధ ప అ.
వజ,క ల్బ్పమయోమయమ్‌. 3౬ జఘాన కృవ్నస్తాం స్తేన యే యే ప్రముఖత ఒభవళొ,
తత'౭ ంధకాశ్చ భోజూశ్చ శె నేయా వృష్షయ స్తథా. 3 ౭,జఘ్నుర న్యాన్యమా[క్రం
చేముసలై ః కాలచోదితా% య స్టేషామేరకాం క శ్చిజగాహ కువితో నృప. 3౮,
వ భూలేవ సె రాజన్న దృశ్యత. తదా విభో తృణం చ మ.సలీభూతమవి త్ర
వ్భదృశ్యత. 5౯. బహాదండకృతం సర్వమితి పట వ్‌ అవిధ్యావిధ్య తే రాజో
పృశ్నీపంతిస యత్తృణమ్‌ళం, తద్వజ,భూతం ముసలం “ వ్యదృళ్యాత తదా దృఢమ్‌
అవథత్సితరం పుత్రః వితా పుత్రం చ భారత, ౮౧. మత్తాః పరిపతంతిస్త యోధ
యంత! పరస్పరమ్‌, పతంగా ఇవ చాగ్నా తే నిపేతుః కుకురాంధకాః. ర౨,
ర్డీ అ య్‌ ప్‌ న
నాసిత్సలాయనే బుద్ధి ర్వధ్య మా నస్య కస్ట చిత్‌ తత్రాపళ్యన్య హాబాహుర్ణా క్ల
కాలస్య పర్భయమ్‌, ఈ3. ముసలం సమవష్ట్రభ్య తిస్టాస వుధుసూదని సాంబంచ

"భి

౪] మాసలపర (ణి, “em! 1327

నీవాతం దృస్ట్వా చారు దేన్భంచ మాధవః. రర. ప్రద్యుమ్నం చానిరుదం చ తత్ర
శ్పుకోభ మాధవ గదం వీత శయానం చ భృశం కోపసమన్నితః ర౫%. సని
శేషం తదా శ్రే హై తం నిఘ్నంతం మవాోతేజా బభు)ః పరవు
రంజయః. ౮౬. దారుక శె పవ దాశార్ష మూచతుర్యన్నిబోధ తత్‌, భగవన్ని
హతాః సర్వే త్వయా భూయిష్టకశోనరాః, రామస్య పదమన్విచ్చ తత్ర గబ్బాము
ఇతి మాసలపర్యాంతర్లత మౌసలపర్వణి, తృతీ మొచఒఛ్యాయః
వెశంపాయన ఉవాచ;--తనోే యయుర్హారుక్రః “కేశ వశ్చబభు)శ్చ రామస్య
పదం పతంతక అశా పశ్వ౯ రామమనంతేవీక్యం వృ కే స్థితం చింతయానం
వివిశ్తే. ౧. తతస్సమాసాద్య మహానుభావ క్త స్తదా దారుకమన్వ శాసత్‌ ,
గత్వా కురూ౯ సర్వమదం మహాంతం సు శంసస్వ వధిం యదూనాప్‌,
తః తతోజఒర్హున; థీ ఫలి పెాంపయాతు కు త్వా మృతా౯ ్యాదవాళా
బ్రహశా పాత్‌, ఇ ల్యేపము క్తస్స యయా రఖేన కురూుస్తదా చారుళో నష్ట
చేశా. 9 తతో గతే దారుశకే శేశవోఒథ దృస్తాంతి కే బభు)మువాచ వాక్యం,
(స్రీయో భవా౯ రక్షితుం యాతు శీఘిం సై తా హింస్యుర్షస్యవో విత్తలో
భాత్‌. ఈ సప్రస్థితః కేశ వేనానుశిష్టో మదాతురో జ్ఞా లివధార్డితశ్చ, తం విశ్రాంతిం
సన్నీ థా కేశవస్య దురంత మేకం సహసైవ బభుమ్‌. సై, ్రవ్శానుశ ప్రమనధీన,
హధ్ర్వ్వై కూకే యుక్తం ముసలం లుబ్బక స్య, తతో దృష్టా నిహతం బభు
మావా కృష్ణోఒ గజం భాతరము గృ లేజాః ౬,9 హావ త్వం మూం పృతీకుస్య రాము
యావత్‌ (స్ర్రియో జ్ఞాతీవశాః కరోమి తతః పురీం ద్వారవతీం (వ్రవిశ్య జనార్దనః
వీతరం ప్రాహ వాక్యమ్‌, రె (స్ర్రీయో భవాకొా రశ్ర్చతు నస్సమగ్రా ధనంజయ స్యా
గమనం ప్ర, తీక్షలా రామో వనాంలే పృతిపాలయనామా నేజద్యావహం తేశ సమా
గమిఘ్యే, ల్‌ దృప్షం మయీదం నిధనం యదూనాం రాజ్ఞాంచ పూర్వం కురు
. ఫుంగవానామ్‌, నాహం వినా యదుభిర్యాదవానాం ఫురీమిమామశ కం ద్రష్టు
_ మద్య. ౯. తపశ్చరిప్యా మి స్‌బోధ తనె రామేణ సార్ధం వనమభ్యు వేత్య, ఇతీద
= ముక్త్వా శిరసా చ పాదా సంస్పృళ్య కృవ్ష్ణ స్త్వ్వరితి జగామ. ౧౦. తతో మవాోకా
mee ప్రాదుశానీత్స క్రీ కమారస్య పురస్య తస్య, అశాబపవీ క్కే.శ వస్సంనివ ర్హ ర
కొబ్బం శ్రుత్వా యోషి తాం కోళతీనామ్‌, ౧౧. పురీమిమా మే ప్యతి సవ్యసాచీ స
వో దుఃఖాన్ఫొ చయి తా న రాగ, తత్రో గత్వా "కేశవ స్థం దదర్శ రామం వనే

1828 శ్రీమవోభార కే మాసలవర్వణి [అధ్యాః

వస మేకం పివి. ౧.౨, అశాపకశ్య ద్యోగయు క్షస్య తస్య నాగం ముఖాన్ని శ్చరంతం
మవాోంతమ్‌ శ్వేతం యయా స తత; చే శవ్యమాణో మహార్లవో యేన మహాను
భావః ౧౩, సహస, భీర క Po రక్తాననస్సా్యాం తనుం తాం
విముచ్చ, సద్య నలం సాగరాన్తం విశ స్తం సమ్యుక్చ తం సాగర, వత్యేగ్ర
వ్లోత్‌. ౧౪. సాగా దివ్యాస్సరితశెవ పుణ్యాః కర్కోటకో వాసుకి స్తక్షక శ్చ,
పృథుకృవా వరుణః కుంజరళ్చ మిశ్రీశంఖః కుముదః పుండరీక, ౧౫. తథా
నాగో ధృతరాస్తో మహాత్తా వదక కాథళ్శితికంలో నికేతుకుతథా నాకౌ చక మం

(ట్ర క ఈక ఈ Uy
దాలివండా Me ఫో దుర్తుఖక్చాంబరీవః,. ౧౬. స్వయం రాజా వారుణక్నాపి
రాజకొ వ్ర నైట్లమ్యు స్వాగ తేనాభ్య నంద, తే పూజయం క్చార్య పాద్య క్రియాఖిః
సంకర్ష ణం భూధరం శుద్ధబుద్ధిమ్‌ ౧౭. తతో గతే భాతర వానుబేవో జానా
సర్వాగతయోా దివ్యదృష్టః, వనే శూన్వే వీచరంశ్చితయానో భూమా వాథసంవి
వేళాగ్భా లేజాకసర్వం లేన ప్రాక్తదా చి:త్యమాసీదాంధా ర్యా యద్వాక్యముక్షప్పు =
జో : వ క్త ఫ్‌ ॥

పూర్వమ్‌. ౧౮. దుర్య్వాససా వాయన నలిన య చ్చాఫ్యు కృం తచ్చ సస్తార
వాక్స్‌ సంచింతేయన్నంధకవృష్టి నాశం కురుక్షయం చైప మవోనుభావః. ౧౯,
మేనె తతస్సంక మణస్య కాలం తతళ్చకాేంద్రియసన్నిరోధమ్‌, తథాచ లోక
త యపాలనార్గ్లమా లె యవాక్య పతిపాలనాయ. _౨౦. చేవోఒవి సందేహావిమో
U థి ౪ U |
త హేతోనిదీ రీతమైచృత్సకలార్గత త్త త్ర (విత్‌, స సంనిరుద్దేంద్రి, యవాజ్మ నాస్తు శిమే. మే
మహా యోగము పేత్య కృష్ణః. ౨౧, జరోఒథ తం మ ను. లుబ స్తదానీం
మృగలిప్పురుగ్యః, స కేశవం యోగయు కం స యానం మృగా శక్‌ లుల
కస్పాయ శేన._౨౨, జరో౭ విధ త్పాదత లే తేగరా వాం స్తం చాభిత _స్తజ్జ్ఞిమృ క్రుర్హ్ణ గాము
ఆథావళ్యత్పురువం యోగయు క్రం వీతాంబరం బుబళోబఒనేకటాహుమ్‌. 99, .
నత్వాత్థానం త్వవ రాద్దం స తస్య పాదా జరో జగృహే శంకితాత్యా ఆళ్వాస .
యం స్తం మవో లా తడానీం ట్ర న సం రోదసీ వ్యాప్య లతా. 9౮.

దివం ల పం వాసవొథాశ్వినా చ రుద్రాది తా వసవ శ్చాధ విశే, (సృత్యుడ్యయు
రృునయహ్సాకి సిద్ధా గంధర్వముఖ్యాశ్చి సవోప్పరోభిః, ౨౫. రహో శాజకా
భగవాను గ తేజా నారాయణః ప్రభవ శ్చావ్యయశ్చ, యోగాచార్యో రోదసీ.
వ్యాప్య లమ ఆ లన స్తం మహాత్రా వృమేయమ్‌, ౨౬. తతో దేవైర్భవి
భీశ్చాకి కృష్ణః సమాగతళ్ళార లై కేవ రాజా గంధ ర్వాగై ౪ 9రప్పరోభీర్య

క చా i. అడ - ఇం వ
రాభిః EG న్పాన్నటః పూజ్యమానః, ౨౭.తం వై చేహాః నందం

యా

a మౌసలపర (ణ్‌, వస్టోఒ ధ్యాయః, 1820

. రాజ్‌ మునిశే సా బుగి కానర్పురీకమ్‌, తం
. సీత్యా చె చెనం వురుహూ తో ఒభ్యనందల్‌, ౨౮,
ఇతి మొాసలపర్యాంతకర్షత మాసల పరణ, చతుక్రోఒ ధ్యాయ!,

వె శింవాయన ఉవాచ;-ాజారుకోఒ పీ కురూ౯ల౯ా గత్వా డృ స్టా పార్థా

స ® జు అపు
ట్ట స] తస్థుః స్వువంతేః

మహారథాక్కాఆచప్ష మాసలే వృక్షనని వ్యో న్వే నోపసంహృ తా౯ా,౧.శ శ్రుత్వా వినషాకా
వారేయా౯' సభోజాంధకి కౌకరా౬, పాండ వాళ్ళోకసంతప్తా వ అ స్టమనఫోఒభవ౯.
9, శెతోఒర్దునస్తా నా మంతి కేశవస్య వి ని న్రీయస్సఖ్యా ప్ర పయయా మాతులం ద్ర షం
'నేదమ స్తై నీతి చాబ్రవిత్‌ . క సవృష్మినింయం గతా దప సవా ప్రభో,డ ,దదగ్శ
ర్‌ షా. ద స
ద్వార కాం పద్‌ మృత నాథామివ (శ్ర్రీయమ్‌, ర, యాఃస్మ ణా లోకసోఖేన నాథ
వత్వః పురాభవక్‌తా స్తషనాఖా స్తదా నాథం పార్థం దృష్టా( విచుక్రుళు!, ౫. పోడ
ల్‌ _/ a అ 0 ద్ర ట్ర కాక
కఫ్రసహస్తాణి వాసు దేవవరిగృవాకీ తాసామాసీనవోనాదో దృ స్పై వార్టునమా
గతమ్‌, ౬. తాస్తు దృపై ఏన కొరవ్యో బాచ్చీణావిపి- తేక్షణక హీనాః కృషేన
ఫుతెక్చ నాశక తో౭భిపీ శి తుమ్‌. ఢి, స తౌం వృష్ణ్టంధక జ నాం సహసొాయమోానాం
రథోడుపామ్‌, వాది త్రరథఘో మౌఘాం వేశ్ల తీర్ణమహాహాదామ్‌. ౮. రత్నశైవల
సంఘా కాం వ జ్రపాకారమాలినీమ్‌, ర్యా ్వ సోగితోజరావచ్తాం చక్టర _స్టిమిత హీ
దామ్‌. ౯, రామకృషమహాగావోం ద్వార కాం సరితం తదా కాలపాశగవోం
ర్‌ం + | Wy
భీమాం నదీం వై తెరణీమివ, ౧౦. దదర్శ వాసవిర్రీ మాక్‌ విహీనాం వృష్టివుంగవైః,
గత శ్రియం నిరానందాం పది సీం నిశి రే యథా. ౧౧. ఆొం దృస్ట్వా ద్వార కాం
పార్థప్తేశ్చ కృష్ణస్య “యోషితః, సస్వనం బావృముత్సృజ్య నిపపాత మహ్‌
తలే, ౧౨. సాత్రాజతీ తతః సత్యా రుక్షి జీ చ విశాంపతే, అభిపక్య ప్రరురుమః
పరివార్య కక ౧౩. తత స్తం లెక వీథే సు కాత చ
అబ్రువంతో్యో వ కో ఇ౦ పరి వార్యోపతిస్థిర. ౧౮. తతస్సంస్తూయ గోవిందం
కథయితాగ్టి చ త అఆక్వాస్య ఆః (న్‌ యక. మాతులం దృష్టుమభ్య
గాత్‌ , ౧౫,
ఇతి మౌసల పర్యాంళర్లతే మౌసలపర్వణి పంచ మోఒధ్యాయ!,
వెశంపాయన ఉవాచ;ల-తం శయానం మవోతౌనం పిఠమానక దుందు
రి
ిమ్‌, పుత్తకోకేన సంత _ప్పం దదర్శ కురువుంగవకి, ౧ తస్యా శపరివూ రాష్‌ వ్యూఢో
రసో మహాభుజ% ఆ ర్హస్వా ర్హతరః wa జగ్రాహ భారత. ౨.తెస్వ మరూర్ధా
ge షే అర / ఇ హులగ న్న :
నమా స్రూతుమి యే పానక దుందుభికిస్య స్రియస్య మహా బాహుర్న శకాక క శ్రుహళా
167

1880 శ్రీమవోభార లే మాసలపర్యణి [అభ్యా.

3 ,సమాలింగ్యార్డునం వృద్ధస్స భుజాభ్యాం మహాభుజః, వు త్రాకరుదళా సరకొస
ర్య్వా౯విలలాప సువిహ్వలః, భాత్యూ౯ావుత్రాంశ్చ పాత్రాంశ్చ జాహి త్రాల ససఖీ
నవీ. ర.వాసుబేవఉ వాచ;--యొి తా భూమిపాలాళ్చ బె త్యాళ్చ్‌ శతశోఒర్హున,
ఆా౯్దద్భృష్ట్వా నేహప శ్యామిజీ వామ్యద్దునదముర్శ రః ౫. యా తావర్జునశిప్యూ తే న్రీయా
బహుమతి తదా, తయార్‌ ఫపనయాత్పార వప యో నిధనం గతాంం ౬
యా తౌ వృష్ణి(ప వీ రాణాం ద్వావేవాతిర థా మతే", పృద్యుమ్మో యుయుధా
నళ్చ కథయకా కత్ధనేచ యా, 2 తౌ తదా కురుకారూల కృష్ణస్య వ్రీయ
భాజనా తావుఖా వృష్టినాశస్య్థ ముఖమాస్తాం ధనంజయ. ౮. నతు గర్హామి
శే నేయం హార్షిక్యం చాహమర్సున, అకూ9రం రాకి శేయు వా థాపో హే వాత
ర్‌ూ యట జ ఆశి Wy
కారణమ్‌, ౯, కేశినం యస్తు కంసం చ విక్రమ్యు జగళః ప్రభుః, విబేహావకరో
'త్పార్ట వైద్యం య బలగర్వితమ్‌. ౧౦. నై_పాది మేకలవ్యం చ చశే కాళింగమా
గధాక, గాంధారా౯ కాశిరాజం చ మరుభూమా చ పార్టివాక్‌ ౧
ప్రాచ్యాంక్చ చాతీ ణా త్యాంళ్చ పార్యతీయాం స్తథా నృపా, నోఒభ్యు వేక్రీత వా
నేవవునయాన ధుసూదనః, ౧.౨ త్యం హితం నారదశే వ మునయశ్చ సనా
తనమ్‌, గోవిందమనఘం 'చేవమభిజానీధ్యమచ్చుతమ్‌. ౧౩. ప్రత్యహ్యాచ్చ స

వ స. సముహే పీశ్సీతవాన్ని త్యం స్వయం స మమ పుత్ర క&, ౧౦.
గాంథార్యా వచనం య త్తద్భపీ ణాం చ పరంతప, తన్నూనమన్య థా కొరుం '
నై చృశ్చ జగతః వభ, ౧౫, సృత్యష్టతుం భవతశ్చావీ తవ పొత్రః పరంతప
అక్యశామ్నా వాతళ్చాపి జీవితస్త్సస్య తేజసా, ౧౬. ఇమాంస్తు నై చృత్సాా౯
జ్హాతీ౯ రశ్రీతుం ససఖా తవ, తతః ఫుత్రాళ్చ పొత్రాంళ్చ భాత్యూనథధ సఖీ.
నయమ్‌.౧౭. ళయానాన్నిహతా౯ దృస్తాష తతో మామబ,వీదిదమ్‌, సంపాపోఒ

త్రై (UU) SIs

ద్యాయమస్యాంతః కులస్వ భరతర్షభ, ౧౮. ఆగమిప్యతి బీభత్సురిమాం ద్వార.
వతింవురీమ్‌,ఆ భ్యేయం తస్య యద్వ్కృత్తం వృష్ణినాం వైశసం మవాత్‌.౧౯.సతు.
శ్రుత్వా మహాతేజా యదూనాం నిధనం వభో ఆగంతా థీ ప మే వేహ న మేఒ
త్రాస్తి విచారణా, ౨౦. యోఒహం తమర్టునం విద్ధి యోడ౭ర్జునః సోఒహమేవ తు,
యద్నూయా త్ర త్తృథాకార్యరుతి బుధ్యస్వ భారతే, ౨౧. స్త్రీషు ప్రా వొ ప్పకాలాస్తు
పాండవొ బాలకేషు చ ప్రతిపత్స తి వ కాకి ( చేహకమ్‌. ౨౨.
ఇమాం చ నగరీం సద్యః పృ ప తియాతి ధనంజయి, ప్రాకారాట్టాలకో చేశాం
సముద్ర, స్తావయిష్యుతీ. _93, go చ శేతు శస్మింశ్చిత్వుణ్యే నియమమాస్థిత,

జ మౌాసలపర్వణ్కి స ప్ప మోఒధ్యాయః, 1331

"కాలం కాండే సద్య ఏవ రామేణ సహ ధీమతా. ౨౫. వవముకా కా (వావీ. కేశో
మామచింత్యపరా క క్‌ మః, హి త్వా మాం బాలకేె ge దిశం కామప్య
_ గార్చ్రభుః. ౨౬.సోఒహం తౌ చ నుహాక్రానౌ చింతయక౯ా ఛాతి కా తవ, ఫోరం
జ్ఞాతివధం చైవ న భుంజే శోకకర్శితః. అ న భోేక్వేన చ జీవిషే పే దిష్ట్యా
ప్రావోజసి పాండవ యదు కం పార్థ కృ స్వేన తత్సర్వమఖలం కురు. ౨౩౮. ఏత త్తే
పార్ధ రాజ్యం చ (శ్రీయో రత్నాని చై చైవ హీ ఇష్టా వాణానవహం హీమాం స్త్వ
క్రవ్యామ్యరినిషూదన. ౨౯.
ఇతి మాసలపర్యాంతర్లత మౌసలపర్వణి, పష్టోఒధ్యాయః,

వై శంపాయనఉవాచ:;లావీవము కృస్ప బీభత్సురాతులేన పరంతపః, దుర నొ
దినమనసం వసుదేవమువాచ వా.౧. నాహం వృష్టి ప్రవీరేణ బభ్ఫుభిశె పవ మాతుల,
విహీనాం పృధివీం ద్రష్టుం శ క్యామాహ కథంచన 5, రాజూ చ భీమనేనళ్చ
సహజేవళ్చ పాండవ నకులో యాజ్ఞ నేనీ చ వడేకమనసో వయిమ్‌. ౩3. రాజ్ఞ!
సంక్రమణో బాకి కాలోఒయం వర్తతే ధ్రువమ్‌, తమిమం విద్ధి సంప్రాప్తం కాలం
కాలవిదాం వర, ర, సర్వథా వృస్పదారాంస్తు బాలు వృద్ధం తథైవ చ గమిమ్యే

న.

పరిగ్భృహ'్య్థహమిం ద దప స లుకిందిను, శ, ఇత్యుక్వా జ షా. వాక్యమావా
ధనంజయః, అమాక్యాక- వృష్పివ్‌రాణాం ద్రహ్తుమిచ్భామి మాచిరమ్‌, ౬. ఇల్యే

వముక్త్యా వచనం సుధరాం యాదవీం సభామ్‌, ప్రవి వేశార్జునః ee
మపహారథా౯. ౭. తమాసనగతం తత్ర సరాంః పృకృృతయ స్తథా, బ్రాహణానై గ
మాస్తతృ పరివార్యోపతస్థికే,౮, తా౯ా దీనమనసస్సర్యాక్‌ నిహాతా౯ గతచేతసః,
ఉపవాచేదం వచః కాలే పార్థో దీనతర స్తథా. ౯. శ కృష్రస్థ సమహం నేసే మే వృష్యం
కజనం స్వయమ్‌, ఇదం తు నగరం సర్వం సముదద్రః స్టావయిప్యతి. ౧౦ సజ్జీకురుతే
యానాని రత్నాని వివిధాని చ, వస్టోయం గ్‌? రాజా శక్రప పనీ ఛపివ్యతి.
౧౧. సపమే దివసే సిశేవ రనౌ సప ఉద్దతే, బహిర్వ త్స్యాన హే ఎ సశ సజ్జీభ
వత మాచిరమ్‌. ౧౨. ఇత్యుకానేన తే సశ్వే పార్టేనాక్లిప్టకర్శ ణా సజ్జమాళు తత
శోక వ, సముత్సుకొ 8, ౧౩. లాం సన. శ్రే మవసశ్చార్థః కేశవస్య స్‌
కనే మహతా కోక మోహేన సహసాభిపరిప్థుతః, న. లోోభూ'తేఒథ తత శారి
ర్వసు దేవః ప్రతాపవాలా యుక్షాత్యాసం మహాతేజా జగామ గతిము త్తమాహ్‌,
౧౫. తతః భ్‌ నువోనాపీక్‌ వసు జేవని వేళనే దారుణః కోశ తీనాం చ రుద
తీనాం చ ముక ౧౬. ప్రకీర్ణమూర్గజాః = "విముక్తాళ రణర్రిజ!,

1812 : geese వాసలపర్ణణీ [అధ్యా.

ఉరాంసి హహ ః ఘ్నంత్యో వ్యల పకా కరుణం శ్రియః, ౧౭. తం దేవకీ చ భద్రా
చ రోహిణీ మదిరా తథా అన్వారోవాంత చ తదా భర్తారం యోపి.తాం స.
౧౮. తతః శౌరిం నృయు క్షేన బహువమౌాల్యేన భారత, యాచనేన నుహూతా పార్థో
బహిర్ని ప్కాోమయ త్త దా. ౧౯. తమన్వయు స్తత, త్ర దుఃఖకోక స మాహా తాః,
ద్వార కావాసిన; సర్వే వొరజానవదాహితాః. ౨౦. త స్వాళ్వ మేధికం ఛత్రం
దీప మానాశ్చ పావకాః, పురస్తాత్తస్య యానస్య యాజకాశ్చ తతో యయిః,
౨౧. అనుజగ్గుశ్చ తం వీరం 'దేవ్యస్తా వై స్వలంకృ తాః, _స్రిసహ సై? పరివృ తాః
వధూభిశ్చ సహసి)$8, ౨౨. యస్తు దేశః వ్రీయ స్తస్య జీవత ౬భూన్మవోత్మ నకి
తె తై )వముపసంగల్ప్య పితృ మేధం పృ పచ కి "రే. ౨౩. తం చితాగ్నిగతం ఏకం శూర
పుత్రం వరాంగ నాక తతోజన్యారుపహవః పత్న్య ళ్చతస "క ప పతిలోకగాః, ౨౮
తం వె చతసృభిః స్రీఖిర న్వితం పాండునందనకి ఆదావాయచ్చందనెశ్చ్స గంధి
రుచ్చావ్నవైరవి, 2౫. తతః ప్రాదుర భూ చృబ్దః సమిద్ధస్య విభావసోకీ సామగానాం
చ నిర్ణాపో నరాణాం రుదతెమవీ. ౨౬. తితో వజ పృధానా_స్తే వృవ్ష కింధకకు
మార కాః, స్వే వై వోదకం చక్రుః (బ్ర్రీయశే పవ నముహాకృ నః. 2౭, అలు ప్ర
ధర్మ స్తం ధర్మం కారయిత్యా స ఫాబ్టునః, జగామ వృప్ప యా యే, వినష్టా భరత
రభ. ౨౮. స తాం దృష్ట్వా నిపతితా౯ కద నే భృశదుఃఖతః, బభూ వాతీవ కొర
వ్యః కాలం చకార హా. ౯. యథా ప్రృధానత్నశ్చవ చక్ర సక థా.
యాః, తే హతా బృహ్మతా సేన ముస లై రేరకోద్భవై ః, 30. తతః ళరీరేరామన్య
వాను దేవర చోభయోః, అన్నివ్యదాహయామాస ఫురుమైరావ్లకారిభిః 3౧.
స తేషాం విధివక్కృత్వా వ్రేతకార్యాణి సాండివకి స్పప్పమే దిఎసే ప్రాయాదృథమా
రుహ్య సక్విరకి 3౩౨ అళ్వయు కెర ఖై ఫ్చాపి గోఖరోష్ట్రయు తైగ వస్త్రియస్తావృప్ప
ఏ గ్రాణాం రుదంత్యఃకోక కర్శి తాః, 33, అనుజగ్గుర్మ హో తానం పాండుపు త్రం ధనంజ
యమ్‌, భృత్యా స్త కంధక వృష్టృణాం సొదినో రఖిసళ్ళ యే. 3౮, వీరహీనం వృద్ధబా
లం పారజూానపదా _సథా, యయు సె స్తి పరివార్యాథ కళ త్రేం పార్థశాసనాత్‌, 3౫. కుం
జరె శృగజారోవో యము? శల ప్రభాస వదక సృంయి కః సాంతరా యు.
ధికాయయుి, 3౬. అకారం ఫలు నాం స ర్వపార్థమనువ్ర, తాక, బ్రావాణా
త్‌ త్రి యా వెళ్యా ఛచూూద్రా శ్చెవ వమువోధనా!, ౩౭, దశ పట్ట్బసహ స్పాణి వాను '
దేవావరోధనమ్‌ పురస్క_ ల్‌ యయుర్య జం పొత్తం క్పవ్హస్య ధీమతః, 3౮
బహూని చ సహాన్తాణ ప్రయుతాన్యర్భుదాని చ, భోజవృప్ల ్థంధక్తీణాం

వ.

ఓ] మౌసలపర్వణే స్పప్పమోఒధ్యాయ!. 1338

హఠేనాథాని నిర్యయుః. 3౯. తత్సాగరసమ ప్రఖ్యం వృష్టిచ కం మహార్థిమత్‌ ,
ఉనాహ రధినాం శ్రేవ్షః న. పరపురంజయకి, ౪౦. నర్యాలే 1 తు జనే న
నిగరో కట. ద్యారశాం రత్నసంపూనర్తాం జలే శాప్ప వయ త్తదా, ds
యడ్యద్ధి పురు పవ్యాఘ్రోో భూ మెస్టస్యావృ్యముంచత, త త్తత్సంస్తావయామాస సలి
లేన స సాగరః, ర_౨. తదద్భుత మభి ప్రే త్య ద్వార కావాసినో జనాక్క తూర్షాత్తూర్మ
తరంజగ్తురవళో దె వమితి బ్రువక్‌.ర3.కాననేషు చ రమ్యేషు వర్యతేషు సవీవు చ
నివసన్నా న యామాస వృష దా రా౯ా ధవంజయః.రర.స పంచనవమా సాద్య ధీమాన
తిసమృద్ధిమత్‌ , దే శే గోపళుధాన్యా భఖ నివాసమక రోత్చ) భుః, రగ, తతో లోభ
సృమభ వద్దస్యూ నాం నిహ లేశ్వరాః, దృషాంయీ మో నీయమానాః పార్గేనై కేన
భారత. రజ, తత నె సె పావక రాణో లోభోేపహతి చేతన ఆభీ రా మం త్రయామా సు;
సమేత్యాళుభదర్శిన! ౮౭, అ మేకోఒర్దునో ధన్వీ వృద్భభాలం వాతేశ్యరమ్‌, నయ
త్యస్థానతి క మి యోధా శ్చె మే వాతౌజసః ౪ రోత శతోయస్టే ప్ర హర ణాదస్యవ స్తే సహా
సశ 9 అభ్యధావంత వృణ్ణ నాం తం జనం లో పహోరిణక, రణ, మహా తా సింవానా చేన
తాసయంతఃపృథగ్ధ నమ్‌, అభి పేతుర్వధార్థం జే కాలవర్యాయ చోది తా; ౫౦. తతో.
నివృ త్తళకౌాం తేయఃసహసా సపదానుగకిఉవాచ తొన హాబాహురక్టునీ ప వాసన్ని వ,
౫౧. నివ ర్హధ్భమధర జ్ఞా యంది జీవితుమి చృశ, ఇదానీం శరనిర్భిన్నాః శోచధ్వం
నిహతా మయా. ౫౨.శథోకాస్తేన వీరేణ కదర్భీ కృత్య తద్వ చః, అభివేతుర్ణనం మూ
ఢా వార్యమాణా! పునః పునః,౫౩ తతోజఒర్టునో ధనుర్టివ్యం గాండీవమజరం మవాత్‌ ౫
ఆరోపయితుమా శేభే యత్నాదవ కథంచన. ౫ర చకార సజ్యం కృచ్చేణ సం
భ్రమే తుములే సి చింతమామాస చాస్తొణి నచ సస్తార తాన్యవి, ౫౫,
వె కృతం తన్మహాద్ద అప్రాప్ట భుజవీర్యం తథా యుథ్ళె దివ్యానాం మహాదస్తాణాం
వినా ఇద్వీిడితో ఒభవత్‌ , ౫౬. వృష్టియోధథాశ్చ తే స్వే Sa సప ను
న శేకురావ ర్హయితుం వ చ తం జనమ్‌.౫౭.కళ త్రస్య బహు త్వాద్ధి సం
తత్సు తత స్తత; ప ప్రృయత్నవః6 నో త్పార్టో ష్‌. పరిరశ్ష ణే, ౫౮. మిషతాం .
యోూధాసాం తతిస్తాః ప ప్రమదో తమాః, సమంతతో ఒనకృ ష్యంత కామాచ్చాన్యాః
ప్రవవ్రజు! ౫౯, తతో గగాండీవనిర్లుకె. ః శ రః పార్థో ధనంజయః, జఘాన దస్యూ[౯
ఫోద్యిగో వృష్టి భృాతే ఫస్సవా ప్ర, క భః. ౬౦, క్షణేన తస్య తే రాజక శయం జగ్యుర
జిహగా 8, అక్ష్షయాహి పురా భూత్వా శీణాః తతజభోజనాః, ౬ం. Pen
యనూసాద్య దుఃఖ కనమాలాక. ధనుప్కో. ట్యా తదా దసూ బ్‌.

1884 శ్రీమవాభార తే మౌొసలపర ణే [అధ్యా,

సని! ౬౨. ప్రేశ్షత _స్వేవ పార్గస స్య వృష్ణ్య్యంధకవర (న్ర్రీయక, జగ్గురాడాయ లే
న్రుచ్చాః సమరళాజ్జన మేజయ, వ 'ధనంజయస్తు దైవం తన్యనసా చింతయత్స్రభుః,
దుఃఖశోక సమావిష్టో నిళ్ళా (సపర మోబఒభవత్‌ * ౬రీ, అస్తాణాం చ వృణాశేన
భాహువీర్యస్థ సంకు యాత్‌ ,ధను వశ్చావిధయ త్వాచ్భరాణాం సఃంశ్ష యేన చ.౬౫.
బభూవ వినునాః పార్టో దైవమిత్యనుచింతయకా న్యవదర్హతే తతో రాజన్నేదమ
స్‌తి చాబవీత్‌ , ౬౬. తతస్స శేవమాదాయ కళత్ర స్య మహ'మరిక వాతభూయి
జ జో గ ర్‌ ‘ ఎ
స్టరత్నస్య కరు తే త్ర మవాతరత్‌ . ౬౭, ఏవం కళ త్ర మానీయ వృ్టృనాం హృత శే
పతిమ్‌ న్య వేశయతి కౌరవ్య స్తత, తత ధనంజయః, ౬౮. హోక్షకృతనయం పార్లో
లలాట టీ © థి
నగరం మ్నార్తికావతమ్‌, భోజరాజకళ త్రం చ హృతశేవం నరోత్తమః.. ౬౯.తతో
బాలాళ్చ వృద్ధాశ్చ స్రియళ్చాదాయ పాండవ+,ఏ రె ర్వహీనా౯ సర్వాంస్తా శ క్ర
పస్తే న్య వేశయత్‌ ,౭0. యాయుధానిం సరస్వత్యాం పు త్రం సాతస్ధకినః ప్రియమ్‌,
న్య వేశయత ధన్గాల్మా వృద్ధ బౌలపురస్కృృతిమ్‌.2౧. ఇంద్ర ప్రసే తదా రాజ్యం వజ్రాయ
అట ఎలి వ లో ఆస వా శ అ న 1 [
పరవీరహా, వ జ్రేశాక్రూర తారాస్తు వార్యమాణా? ప్రవవ్రజుః, ౭౨ రుకి ణే త్వథ
గాంధారీ స హై మనతీత్య పి, జేవీ జాంబవతీ చెవ పివిళుర్రాత వేదసమ్‌, ౭3.
ఇ : (3 అన్న అ? రి న అత
సత్యభామా తై వాన్యా చేవ్య కృష్ణస్య సమ్మతాఃక వనం పృవివికూ రాజంస్తా
వస్వే ధృతనికృయాాః, ౭5, ఫలమూలాదిభోజిన్యా హరిధ్యానై క తత్సరాకి హిమ
వంతమతి క్రమ్య కలాపగ్రామమావిశ౯ా ౭౫, ద్యారకావాసినో యేతు పురుషాః
పాగ్టిమభ్యయు!, యథార్హం సంవిభశజై కనా వశ్రేవర్యదదజ్ఞయః, ౭౬, సతత్కృ
తాత కాలం బౌ స్పేణావివాతో౭ స్ట దున, కృప వాయన న్యాసం ద్‌ ర్యా
సీనమా శ, మే. ౭౭. స
క్‌ మాసలపరాషంతగ్గతె మాసలపర (ణి, స్వృమో౭ధ్యాయః, .
వైశంపాయన ఉవాచ;ా పృవిశన్నర్దునో 'రాజన్నా శృమం సత్ధవా
దిన, దద ర్భాసీన మేకాం లే మునిం సత్యవతీనుతిమ్‌, ౧. సతేమాసాద్య ధర జ్ఞముప
ar షకీజ ర. ద శ శ ;
తేస్లే మహో వృతమ్‌, అర్జున ఒసృతి నామా సై ని వద్యాభ్యవద_త్రతః, _9 సాషగతం
అ యన, సరీ. కిష్టం ” | ee wr
లేఒ_స్వితివాహ మునిస్పత్యవతీసు తః, ఆస్యతామిలి చోవాచ ర్రాసన్నాతా మహో
మునిః 3, తేమపితీతమనసం నిశ్వసంతం వునః పున్కి నిర్విణ్ణమనసం దృష్ట్యా
వం వ్యాసోజ బ్ర బవీదిదమ్‌. ౮౪. నఖదేశ దథాకుంభ వారిణా కిం సముశ్షి త అవీర
జ వకు ద్రావాణో వాహాతే స్ప (యా, ౫. యుద్ధే పరా'జితోవాసి గత శ్రీరివ
లక్ష్య సే సీన త్వాం వభిన్నం జానామి కీమిదం భరతర్షభ, శొతవ్యం చేన్యయా

౮] మౌనలపర్వణి, అప్ప మోఒధ్యాయ?, 18335

పార్థ త పమాఖ్యాతుమర్హ్యసి, ౬. అస్టనఉవా చ;--యస్స్ప మేఘవసుశ్ళీ)మాళ౯ా
బృహాత్సంకజలో చన, స కృష్పస్సహా రామేణ త్య క్యా దేహం దివం గతః, ౭,
_ మాసలై ర్భ్భప్యాపీ రాణాం వినాకో ద్రహాశాపజకి బభూవ వీరాంతకరః ప్రభాసే
రోమహర్ష ణః. ౮. యే తే తు... మహాత్తొనః ప ప. ఫోజవృ
వ్యంధకా బృహవాన్నవ్యోన్యం తై కం తం త. ౯,గదాపరిఘశ క్రీ నాంసవోః ప పరిభుబా
హావ, తవర కాభిర్ని హతాః పక కాలస్య పర్యయమ్‌, ౧౦. హాతు పంచితం
తేషాం సహసం బాహు శాలినామ్‌ నిధనం సమనుప్రాప్తం సమాసా ద్యేత రేతరమ్‌,
౧౧. పునః వునర్న మృప్వామి వినాఃమమితొజసామ్‌, చింతయానో యదూనాం
చ కృష్ణస్య చ యశస్విని, ౧౨, శోషణం సాగర స్యేవ పర్శతస్యేవ చాలనమ్‌,
నభసః పతనం చైవ శ్రైత్య మో స్తథైవ చ. ౧౩. అశ ద్రేయమహం మన్వే విరాళం
న. న a స్థాతుమిచ్చామి లో శే కృవ్లవినో కృతః ౧౮. ఇతః కష్ట

: తరం చాన్య చృృణు తడై తపోధన, మనో మే దీర్యతే యేన చింతయానస్య వై
ముహుః, ౧౫, పళ్ళతో eR వామ ద హూ సహస్ఫ్సీశ క ఆఫ రను
సృ ళ్యాచా' హృత పంచజనాలయెః, ౧౬. రక నాం ధనుగాదాయ నాళళం
తస్య పూరణ్కే యథా పురా చ మే వీర్యం భుజయోర్న తథాభవత్‌. ౧౭.
అస్త్రాణి మే ఇణషాని వివిధాని మవోమునే, శ రాస్సంక్షుయమాపన్నాః శ్షణీనెవ
టె J a
సమంతతః, ౧౮. వ మఖ శంఖచక్పగ దాధర% చతుర్భుజః వీత
వాసాః శ్యామః పద్మ ద భేక్షణ;ః. ౧౯, యశ్చ యాతి ఫురస్తానే రథస్య సుమవో
వష. వ దహళ౯ పున సైన్యాని న వశ్యామ్యహామచద్యుతమ్‌. ౨౦. యేన పూర్వం
ప్రదగ్ధాని శత్రునై నె న్యాని శేజపా, శర న్రాండీవనిర్గు కై రహం పశ్చాద్వ ఏ నాశయమ్‌
౨౨౧ తమపళ్యక్‌ విఫీదామి ఘూూర్హామో వచ ; సస్తమ, పరినిర్విల చే తాళ్చ ధాం
తి నోపలభేఒపీ చ._౨_ వినా జనార్షనం పీఠం నాహం జీవితుముత్స హే శుతె పవ
హీ గతం విన్హుం మమాపి ముముహూర్టిశ క. ౨౩. ప్రణష్ట్య్వ తిపర్యస్య శూ న్యస్య
పరిధావళ;,ఉవ చేష్టుం మమ శ్రేయో భ వానర్హలి సత్తమ. ౨6, న్యాసఉవా చా
బ హగొపవినిరగా వృష ంధ క మహార థా), ఏినస్తాః కురు శార్జూల న తాకా
J ద ణా
శోచితుమర_ సి, ౨౫. భవితవ్యం తథాకేచ్చ ది దిష్టమేతన హాత్మ నామ్‌, ఉచేతయ్సీతం
వ్‌ కృపేన న -కినావి వ్యపోపాతుమ్‌. 2౬, తె )లోక్యమువి గోవిందః
కృత్నం స్థా వరజంగ మమ్‌, ప్రస స పేదన్యథా కర్తుం కుతశ్శాపం మహాత్మే
నామ్‌, ౭ రథస్య పురతో యాలి యస్ప న్ధక్ర్ష రృగదాధరః, తవ న్నేవోత్పురాణ

1886 . శ్రీమవోభార లే మాసలపర్వణి. [అధ్యా,

గ్షిర్వాసుబేవశ్చతుర్భుజః. ౨౮, కృత్వా భా రావతరణం పృథివ్యా! వృభులో చన్క,
మోక్షయిత్వా తనుం స్రైప్పః కృన్ణస్స (స్థానము త్తమమ్‌, ౨౯. త్వయా వీవా
మహత్క-ర్మ దేవానాం పురుషర్ష భ్క కృతం భీముసవో యేన యమాభ్యాం చ మహో
భుజః, 30. కృతకృణ్యాంక్చ వో మన్నే సంస్థితా౯ కురుపుంగవ్య గమనం ప్రా వకా
చ ఇదం శ్రేయస్క రం విభో, 3౧ పవంబుద్ధిశ్చ తేజశ్చ ప పతిప త్తిళ్చ 7 నా.
నా భవ త్య విపద్యంతే పీక 'ర్యయే. 3౨ న 1 సర్వం జగదీ .
జం ధనంజయ, కాల వవ సమాధతే పునరేవ యదృచ్చ మా. 3 3. స వవ బల వాళా
భూ త్వా పునగ్ఫవతి దుర్భబకి స ఏ వేళశ్చ భూల్వేహ పరె రాజ్ఞాప్య తే పని, కరే,
కృతకృత్యాని బాస్తాణి గ తాన్యద్య యథాగతమ్స్‌పునరే వ్యంతి కేవా సం యదా
కాలో భవిష్షతి. ౩౫. కాలో గంతుం గతిం ముఖ్యాం భవతానువి భారత్క ఏత.
చ్రేయో పా వోమన్యే పరం భరత స శ్తేమ3౬, వై శంపాయనఉవా చ:---వతద్వ
చవమ్యూూయ వ్యాసస్యామితే తేజసః, అనుజ్ఞాతో యయా పార్థో నగరం నాగనా
a అష nN అధ వో గ ల్సి ఉస
హ్యయమ్‌. ౨౭. పవిశ్య చ పురీం వీరః సమానాద్య యుధిపీరమ్‌, ఆచష్ట తద్య థా
వృత్తం మ్బ సంధ క కులం కలి. 3౮
ఇతి శ్రీమహాభారతే శతంహ న్రికారూం సంహితాయాం
వెయాసిక్యాం మౌస బపర్వణేి, అష్టమోఒ ఫభ్యాయః,
సమా పంచేదం మౌసలపర్వ.,
“30౩
న్లో, శాయీన వాచా మననేంది ద్రియైర్వా బుద్ధ్యా త్మెనా వాళ ప్రకృతేస్ప్వ్రభావాత్‌ ,
కరోమి యద్యత్సకలం పరస్మై వం చన సమర్పయామి.
శ్లో, యదశక్షురపదభ ష్టం తశ చ యదృవేజ్‌, '
తత్సర్వం క్షుమ్యు తాం చవ నారాయణ న మోఒస్తు లే

ఓం తత్సత్‌ , హరిః ఓం 1, కృష్ణార్చణమనస్తు. __

బాప్రఘ్రాన్థం రైనా.

శ్రీ ర స్తు,
శ్రీగోపాలకృష్ణ పరబ్రహణే నమః, వ

&) నుప SOD, మహో ప్ర స్థానికపర్వ ప్రా ప్రారంభల /

అడాజాకి శ్రీశ
క నా రారవణం నమస్కృత్య నరం చెవ నరో త్రమమ్స్‌ యయ.
. "బీవీం సరస్వతీం వారు పు స్తతో జయ ముదీర యేక్‌. లేం
. జనమేజయజఉ వాచ; షన్‌ పరి వృమవ్ష ంధక కులే ను భ్రుత్వా మాసలనూహవక్‌,
పాండవాః కిమకుర్వంత తథా కృషే దివం గలే.౧,వైశంపాయనఉివాచ:- పై. న్‌
వంకాొరవో శాజూ వృష నాం కదనం మహత్‌, వస్తానే వముతీమాధాయ వాక్‌ ఫై
మర్జునమ బృవీత్‌ , ౨. కాలః పచతి భూతాని సర్వాణ్యేవ మహామతే, కాలపాశమ
హం మన్యే త్వమపి దృష్టుమర్హసి. 3. ఇత్యు క్తస్సతు శాంతేయః కాలః కాల
ఇతి బ్రువక్‌ అన్వపద్యత తద్వాక్యం ఛా్రతు శ్రైషఘ్రస్య ధీముత!, ర, అస్టనస్య మతం
జాతా థీమనేనో యమౌ తథా, అన్వపద్యత తద్వాక్యం యదు క్షం సవ్య
సాచినా. ౫. తతో యుయుత్సుమా నగాయ్య పృవ్రజక్‌ ధర్మ కామ్యయ్యా రాజ్యం
పఠద జౌ సర్వం వై క్యాఫులే యుధి.రః ౬ "అఫషిద్య స్వరాశ్యే చ రాజానం
చ పరీహీతమ్‌, దుఃఖా ర్హక్నా బ్రవీద్రాజా సుభద్రాం పాండవాగ్రజః ౭, వవ
పుత్రస్య తే వుత్రః కరురాజో భవిష్యతి యదూనాం పరి శేవళ్చ వభ్రో రాజా
కృతశ్చ వా. ౮. పరీతీద్ధా_ప్టి నఫవునే కక వ రవ చ యాదపహ్మా వజ్జో "రాజా
తయా రమ్యే మాచాధశే మనః కృఖా, ౯. ఇమ్యు కా ధర ర, రాజస్స వాసు
దేవస్య ధీమతః, మాతులస్య చ వృద్ధన్య రామాదీనాం తశ్రైవ చ,౧౦. భా9తృభిఃసహ
ధర్షాత్తా కృతో్టదక మతం ద్రితః, క్రాధ్ధానుద్దిళ్య సర్వేషాం చకారవిధివ త్తదా.౧౧
దై కపాయనం నారదం చ మూగ,_ండేయం తపోధనమ్‌, భార ద్వాజం యాజ్ఞ
వల్క్యం హరిముద్దిశ యత్నవా౯. ౧౨. అభోజయ తా ్యదుభోజ్యంీ క్రయిక్యా
చ ఇార్డిణమ్స్‌ దభా రత్నాని వాసాంసి గ్రామానక్యా న థాం స్తదా, ౧౩.

. ప్రీయళ్చ ద్విజముఖ్యేభ్య స్తదా శతిసవాస్ఫె క, కృపమభ్యర్చ్య చ గురుముథ పౌర
పురస్కృతమ్‌. ౧౪ శిష్యం పరీక్షితం తగా దడా భరతసత్తమ తేతేస్తు వ్రకృతీస్స
168 :

1388 శ్రీమహాభార తే, మహో ప్ర స్థానికపర ge [అధ్యా

: న.
శ్య్వాస్పమానాయ్య యుధీప్టిర!, ౧౫. 'సక్వమాచవ్ద రాజర్షి శ్చికీర్ణి తమథాత,నః,

తై తై (వ వచ స్తస్యపారజానవదాబ నా? ౧ భృళముద్విన్న మనసోసాభ్య నందంత
తద్యచః,నై వం క_ర్తవ్యమితి తే తదోచు స్తం నరాధివమమ్‌.౧౭.న చ రాజా తథా కార్షీ
త్య్మా_లసర్యాయధర విత్‌ ,తేతోజనుమాన్య థర్షాత్తాపౌర జానవదంజనమ్‌, ౧౮ గమ
నాయమతించ శే గే భాతర శ్చాస్య కే తద్యాతతస్స రాజా కౌరవ్యో ధర పుతోయుధి
ప్లిరకి,౧౯, ఉత్భ్భేజ్యాభర ణాన్యంగాజ్జగృ హే వల్క లాన్యుళే క,ఛీమార్టునయ మాక ప
వగ్రాపదీ చ యశస్వినీ, ౨౦. తశైవ జగృహుః సశక్వే ల. నరాధిప్క ఏథి
వత్కా-రయిత్వేష్టిం నైష్టికీం భరతర్షభ, ౨౧. సముత్సృజ్యావ్సు సర్వేన్నీ౯ా
ప్రతన్థుర్న రవుంగవాః, తతః ప్రరురుదుస్సర్వాః (స్ర్రియో దృష్ట్వా నరో త్రమా౯,
౨౨. ప్ర స్థితాలా డ్రాపదీ వష్థాకా పురా ద్యూతజితా౯ యథా, హర్షోఒభవచ్చ
సెర్వేపాం ఛా9త్యూణాం గమనం ప్రతి,౨౩. యుధివ్టీరమతం జ్ఞా త్వావృష్టిక్షుయమ
వేశ్య చ,భాతరఃపంచ కృష్ణా చ వష్టశ్వావై వ స్పమః.౨౮.ఆతృనాసప్తమో రాజూ
నిర్యయా గజసాహ్యాయాత్‌, పారైరనుగతో దూరం సరై క్టరంతః వురై స్తథా,
౨౫. నచెనమశకత్క-శ్సిన్నివ ర్హస్వేతి భాషతుమ్స్‌ న్యవ ర్తంతకతస్ప కే నరా నగర
వాసిని ౨౬. కృషప్రభృతయశకేవ యుయుత్సుం పర్యవారయకా వివేశ
గంగాం కొరవ్య ఉలూపీ భుజగాతృ్యజూ, ౨౭. చిక్రాంగదా యయా చాపి
ముణిపూరఫురం సతి శిష్టాః పరీతీతం త్వన్యామాతిరః పర్యవారయళ౯. ౨౩౮,
పాండవాశ్చ మవోత్తానో డ్రాపదీ చ యశస్వినీ, కృతోోపవాసాః కౌరవ్య
నయయుఃప్రాజ్బఖా స్తతః, ౨౯, యోగయుకా మహాత్త్థానస్త్యాగధ ర్మము'పేయు ప,
అభిజగ్గుర్భహూక జేవా౯ సరితః సాగరాం స్తథా, 30. యుధిషిరో యయా
వే భీమనస్తు తదనంతర మ్‌, అష్టన_స్తస్య చాన్యేవ యమా చాపి యథా క మమ్‌.
3౧. పృష్టతస్తు వరారోవో శ్యామా పద్మ దళకు ణా, గ్రాపదీఇమోపి తాం చేపా
యయా భరతసత్తమ. ౩3౨. క్యా చె చ పానుయయా వేక్‌ వస్లితా౯ పు
వనమ్‌, క్రమేణ లే యయుర్వీరా తొహిత్యం సలిలార్ల వమ. 33, గాండీవం తు
ధనర్షివ్యం న ముమోచ ధనంజయః, రత్న లోథా నృవో రాజ తే చాక్షయ్యే
మహేషుధీ, 36. అగ్నిం తే దదృశు స్తత్ర స్థితం శై లమివాగృతకమార్హ మావృత్య
రివ్షంతం సాకాత్సురువవి Ww హమ్‌. 3౫. తతో చేవస్ప సపార్చిః పొండవానిదను
బ్రవీత్‌ , భోభోఃి పాండుసుతా వీరాః పావకం మాం నిలోధత్‌, 3౬. యుధిష్టిర
ర ఫీదుేే సేన పరంతప, అస్ధనాశ్విసుతొ" ఫిఛా నిబోధత వచో నువు,

త] మహాప స్థానిక పర్వణి, ద్వితీ యోజఒధ్యాయః. 1889

3.28 అహమగ్ని! కురు శే స్టా మయా దగ్ధం చ ఖాండజేమ్‌, అర్జునస్య ప్రభా'వేణ
తథా నారాయణస్య చ. 3౮. అయం వః ఫాల్లునో భా9తా గాండివం పరమా
క 9 5
meen వనే యాతు నానెనార్టోఒ ప్తి కశ్చన .3౯.చకృరత్నంతుయక్కృ సై.
స్థిర మానన్యవోతే ని, గతం తచ్చపునర్హ సే కాలే నేవ్యలతి తస్య హూ, రోం, వరుణా
దాహృతం నూర మయెతశ్చాగ్గ కారణాత్‌ , గాండీవం ధనుపాం శ్రేష్టం వరుణా
మైవ దీయ తామ్‌. ౮౧. తత స్టే భాతర సర్వే ధనంజయమచోదయకా సజలే
ఫీ ఇ త ం వవ క

ప్రామీపచ్చైత త్తథా తృయ్యే మహేషుధీ, ర. తతో ఒగ్నిర్భరత శ్రేష్ట తృతేవాంత
రథియత యయుశ్చ పాండవా పీరా స్తత స్టే దవ్మీణాముఖాః, ఈ3, తత సే
తూ త్త నేతవ తీ లే లవణా_భసక చస (రర నాగాల దిశం దవ్నీణపశ్చిమామ్‌,
65, తతః పునః సమౌావృత్తాః పశ్చిమాం దిశ మేవ తే, దదృశుర్హారకాం చాపి
సాగశేణ పర్తివ్లుతామ్‌. ౪౫. ఉదిచీం పునరావృత యయుర్శతరస త్తమాః,
ప్రాదశ్నీణ్యం చికీర్ష ంతః పృథివ్యా యోగధర్నిణః రల. :

ఇతీ మహాప,స్థానిక ప ర్వాంతర్లతే మహా వ స్థానిక పర్వణి, వథమోఒధ్యాయః.

రి ద్రౌపద్యాదిపత నక. de

వె శంపాయనటివా చ:ాతిత స్తే నియ కా తాన ఉదీచీం దిశమాస్థి తాక దద్భ
శఈుర్యోగయుకాళ్చ్ళ హీమవంతం మహణగింమ్‌, ౧. తం చాప్యతి క్ర మంత నే
దదృశు ర్వాలు కార్షవమ్‌, అవె కుత మహాకి లం మేరుం రీఖరిణాం వరమ్‌, ౨
అప త యీ ఇఒ

చేపాం తు గచ్చ తాం ఫ్‌ఘు%ం సర్వేపాంయోగధరి శామ్స్‌ యాజ్ఞ నీస్‌ భప్టయోగా
నిపపాత మహీతలే. 3౩ళాంతు సృపతి తౌం ద్భస్టా భీమనేనోమహాబలః, ఉవాచ

ee |
ధర రాజానం యాజ్ఞ ససీమ వేశ్యు వా ర, నాధరశ్చరితః క ళ్చిద్రాజవు తా
పరంకప్క కారణం కిన్ను తద్బూ9హి యత్కృష్థా పతితా భువి, ౫. యధిప్టిర,
ఉవాచ:.-పక్షపాతో మహానస్యా విశేపేణ ధనంజయే,తస్యెతతృలమద్ర్యైపా భుం.
క్రేపురువస త్తమ, ౬. వైశంపాయనఉివా చ;--వవముక్వ్యాఒన వే మ్యైనాం యయా
భరతసత్తమ; సమాధాయ మనో ధిమా౯ా ధర్గాతా వురువర్షభః ౭,
సవాజేవ_స్టతో విద్వాకా నిపపాతమహీత తే తం చావీ వతితం దృష్ట్యా భీమో రాజూ
నమబ్రవీత్‌. ౮. యోఒయమస్తాసు సర్వేషు శుక్టూషురనహంకృతః, సోఒయం
5 ఇ స i 3 ద్ర చ

మా దవలీపుత్సః కస్తాన్నిపతితో భువి, ౯. యుధిష్టార ఉవా ఆత నః
సద్నథం పాజంనెపోఒమన్నత కంచన, లేన దోషేణ వతిత ససాచేష న్నపొ
త్యజ ౧౦. వైళశంపాయనఉవాచ:లా ఇత్యుక్యా తం సముత్స్భజ్య సవాజేవం

ప. . శ్రీవవాభారక్షే ౩ మహా ప్రస్థానికప ర్వణి [అధ్యో

. యయా తదా, భారికృథేః సహ కొంతేయః శునావైవ యుధిష్టిరి, ౧౧ కృ
మాం నివతితాం దృస్తా సహాచేవం చ పాండవమ్‌, ఆరో బంధు వి ఆః శూరో
లలి లు — (Wy

fy న

' నజలో నిపపాత హ, ౧౨. తేసిన్నిపతితే వీకే నవలే చారుదర్శనే, పునరేవ
తదా భీమో రాజానమిదమ బ్రవీత్‌. ౧౩ యోఒయమతుత ధర్లాత్తా ఛా)తా

వచనకారకకి రూ వీణా ప్రతిమో లో శే నకులః పతితో భువి. ౧౮ ఇత్యుకో

. ఖీమసేనేన పత్యువాచ 3 యుధిప్టిరకి నకులం పతి ధరాతా సర్వబుద్రిమతాం వరః
U © Uy 4 —క థి
౧౫౪. రూపేణ మత్సమో నాస్తి కళ్చిదిత్వస్య దర్శనమ్‌, అధికశ్చాహమేవెక

ఇత్యస్య మనసి స్పితమ్‌, ౧౬. నకులః పతిత స్రస్తా దాగచ్చ త్యం వృకోదర, యస్య
థి నో ఛి

యద్విహితం ఏర సోఒవశ్యం తదుపాళ్ను తే. ౧౭. తాంస్తు ప్రపతితా౯ా దృష్ట్వా

పాండవః శ్వేతవాహనః; పపాత శోకసంత ప స్తతోనుపరవీరహో, ౧౮. తసి ంస్తు

వురువవ్యా ఘే” పతితే క కృ తేజసి, మ్రియమాశణే దురాధ శే ఛీ మో రాజానమబ

ఏత్‌ . ౧౯. అనృతం నస రామ్యస్య స్వైనేవ్వవి మహాత నః అథ కస్య వికా
శీ ౬. —
రోఒయం యేనాయం పతితో భువి, ౨౦యుధిష్టిర ఉవా చ;-వ కావ్న్ల నిర్ణ హేయం
వైశట్రూనిత్యప్టనోఒ బ, వీత్‌ ,నచ తత్కృతవానేవ శూరమానీ తతో౭.పతీత్‌ +. ౨౧,
అవమేనే ధనుగ్రావోనెవ సర్వాం శ్చఫాల్టునక్సి తథావైతన్న తు తథా కర్తవ్యం
భూమిమిచ్చతా. ౨౨. వైశంపాయనఉవాచ:_ఇత్యుక్వా పృ పృస్టితో రాజా
భీమో౭థ నిపపాత వూ, షస ధర్మ రాజం యుధిప్పిరమ్‌. ౨౩.
భోభో రాజన్న చేక్షున్య పతితోఒవాం ప్రియ స్తవ, కిం నిమిత్తం చ పతనం బ్రూహి
మే యది వెళ్టహ. ౨౦, యుధిపిరఉవా చ;---అతిభు క్రం చ భవతా ప్రాణేన చ
వికళ్ధసే, అన వేశ్యు పరం పార్థ తేనాసి పతితః &ీతౌ. ౨౨౫, ఇత్యుక్త్వా తం మహో
స స్టగానూనవలోకయక్‌, శ్వా ప్యేకోనుయ యౌ య, స్తే బహుళ! కీర్తితో

మయా, ౨౬.

ఇతి మహా ప్రస్తానికపర్వాంతర్హత మహా ప్రస్థానికపర్వణీ, ద్వితీ ఇనాం
0 యుధథిష్టరస్వర్హార్‌* హః, తా
వె శంపాయనఉవాచ:-లా-తతః సంనాదయ౯ శ క్రొ దివం లి చ సర్వశ ఏ
రఛనో పాయయా పార్ధమారో హే హేత్య బ్రవీచ్చతమ్‌. ౧. సభాగత్యా౯ా పతితా౯ా
దృష్ట్వాభర్మ రాజో యుధ్ధిస్టేర?, ఆ ద్రివిచ్చోకసంత ప్త వః సహాసాశ్షమిదం వచః, ౫,
“భ్రాతరః పతితొ మేడత త్ర గచ్చేయు స్తే సే మయా సహ్మ న వినా భాతృభిః స్వర్లమిచ్చే
గంతుం సురేశ్వర, 3. "సుపమారీసుఖాన్షా చ రాజపు శ్రీ పురందర, సాస్యాభిస్సహ

క.) మహో ప్ర స్థానిక పర్వణి, తృతీ మో ఒధ్యాయః, is4i

గచ్చేత తద్భవాననుమన్య తామ్‌, ర క కృఉవాచఃభాత్యాకా ద్ర తసి సర్లే
త్వమగృత(స్ర్రిదివం గ తాక్కాకృష్ణయా సహితాకా సర్వా నాళుచో భరతర్షభ, ౫
నిక్షీప్య మానువం చేహం గతా స్తే భరతర్షభ, అనేన త్వం శరీరేణ స్భర్తం
గంతా న సంశయకి ౬ యుధిష్టిరఉవాచః- అయం శ్వాభూతభ వ్యేశ భకో
మాం నిత్య మేవ హూ, సగ చ్భేత మయా సార్ధమానృశంస్యాహి మే మతిః,
౭. అమర్హ్యత్వం మక్సమత్వు చ రాజ౯ శ్రియం చ కృత్స్నాం మహశీం
వైవ సిద్ధిమ, సంప్రావోఒద్య స్షర్షసుఖాని చ త్యం త్యజ ఇా"షనం నాతి నృశంస
మస్తి ౮. యుధిష్టిర ఉవాచ; --అ నార్యమా ర్యేణ సహ సృనేశ్ర, శక్యం కర్తుం
దుష్కుర మేతదార్య, మామే శ్రి యా సంగమనం తయాస్తు యస్యాః కృతే భక్తజనం
త్య జేయమ్‌. డ్‌ ఇంద్రఉివాచ: స్వ నే లోే శ(వతాం నాసి స్తీ ఫిప్యమిస్టాపూ
ర్తం ప హరే, తతో విచార్య క్రియతాం ధర్మరాజ త్యజ క్యానం నాత్ర
నృశంసమ ప్రీ ప్రీ ౧౦. యుధిప్టి రఉవా చః లాభ. కృత్యాగం ప్రా పపం తుల్యం
లో శే బ హవధ్య్యాకృలతేన, తస్థాన్నాహం జూతు కథం చనాద్య త్యయ్యా మ్యేనం
స్వసుఖార్థీ మ శే పాం ద్ర ౧౧. ఫీతం భక్త కం నాన్యద_ దీరి బా రం ప్రాప్త పం శ్షీణం రశ్ష చ
ప్రాణభివ్సుమ్‌, ప్రణ క్యాగాదవ్యవాం నైవ మాప ౦౩వ తేయం వై నిత్యమేత
డష్ట్రీతం మే, ౧౨, ఇ్రంద్రఉవాచ;ాశునా దృష్టం ఖోధవశా హరంతి యద్ద త్త
మిప్టం వివృుగమథోహుతం చ, తస్మాచ్భునస్వ్య్రాగమిము కురు వ్యళునస్తాగాత్సా
ప్ప సే చేవలోకమ్‌. ౧౩, త్యక్వా భాత్యా౯- దయితొం చావి కృన్తాం ప్రాప్తో
లోకః కర్మణా స్వేన ఫ్‌ర్ర, శారనం చైనం న త్యజన కథంతు త్యాగం కృత్స్నం
చాస్థితో ముహ్యూ నేఒద్య. ౧౪. యుధిష్టిరఉ వాచ:ాన వి ద్య తే సంధిరథాపి విగ్ర
పీ మృతైర్మ ర్ఫైరితిలో కేషునిస్టా, న లేమయాజీవయితుం హి శకా స్తతస్త్యా
గ నెషు కతన జీవ తామ్‌, ౧౫. వ వల్‌, వచానం శర ణాగతస్య (శ్రీయా వధ్‌ “మావా పహూణ
స్వావ హోర % మిత్రద్రోహస్తాని చత్వారి రశ క్రభ క్షత్యాగశైైవ Fr re ౧౬,
వె శంపాయనఉవాచ; --తద్ధర ర్మరాజస్యవచో నిశమ్య ధర రస్వరూపీ భగవానువాచ,
యుధిష్టిరం వీ తియుక్స్‌ నేం ఎద్రంక్లక్లైర్వానై కె స్థిస్సం స్తవసం పయుక్షైఃి, ౧౭. ధర్మ
ఉవాచ; న న ఇ రాబేంద ద్ర వితుర్వృ శ్రే ర్రేనమేధయా, అనుకో శేన బా నేన
సర్వభూతేషు భారత, ౧౮. పురా దై గతవనే చాపి మయా పుత్ర గపరీకీతక, పానీ
యా రైపరాక్రాం తా యత్ర తే భా9తరో వాతాకి. ౧౯ ఫీమార్పునా పరిత్యజ్య
య త్ర త్వం భా9రకావుఖమా త్రో స్సామ్యమఖీప్స నై స్‌ నకులంజీనమిచృసి ౨౧:

1842 శ్రీమవోభార లే, మహో ప్ర స్థానికపర్యణీ (అధ్యా.

అయం ఇ్వాభ కృఇ క్యేవంత్యకో బేవంథ స్త్వయా, తస్తాత్సన్తే న తే తుల్యః కశ్చి
దస్తి నరాధిప. ౨౧, అత స్తవాశయా లోకాఃస్వశరీరేణ భారత, హాపోజస భరత
శ్ర వ దివ్యాం గతి మను త్తమామ్‌. ౨౨. న తతో ధర్మశ్చ
న న్‌ శృశ్చ మరుక శ్చాన్వనావవి, చేవా దేవర యశై ప వరథమారోప్య పాండవమ్‌..౨3,
ప్రయయుః సె (ర్విమానై స్తే సిద్ధాః జ గ. స్వే విరజసః పుణ్యాః.
పుణ్య వాగ్బుద్ధిక రి ణః ౨౪. సతం రథం సమాసాయ రాజూ కురుకలోద్యవాక,
ఊగ (మాచ క మే శీఘం తేజసావృత్య రోదసీ. ౨౫%, తతో చేవనికాయసో నార

pas VY లీ ణి
దస్సర్వలోకవిత, ఉవాచ్నోచ్చె స్టదా వాక్యం బృహద్వాద్‌ బృవాత్తపాః. ౨౬.

౭_బి చే విస ఒకి “అ అ ర
యే= రాజర్ష యస్స ఏ లేచా సముప్టుత కీ రిం పరారీ తేషాం వె కురు
రాజోఒధితివతి, ౨౭, లో కానావృత్య యశసా తేజసా వృ త్తసంపదా, న్వశరీరేణ .
సంపా పం నాన్యం శుకుమ పాండవాత్‌ , .౨౮. నారదస స్య వ చళ్ళు) త్వా రాజ.

స్మ నాలి ల
వచనమబ్రవీత్‌, బేవానామం త్య ere Ne ర ౨౯, శుభం
వా య దివా పావం Wr స్థానమద్య మే, త చేవ ప్రా వుమిచ్భామి లోకాన
న్యాన్న కామయే. 30 రాజ్ఞ స్తు వచనం శ్రుత్వా చేవ రాజః పురందరః, ఆనృశంస్య
సమాయు కం ప్రత్యువాచ 'యుధిస్టరమ్‌, 3౧. స్థా నేఒసి౯ా వస రాజేంద్ర కరభిర్ని
రితెళ్ళుభ కికిం త్వం మాను ప్యకం న్నవా మదా ద్యావి జరికర్శ నత తానం ప్రాపోఒసి
పరమాం యథా నాన్యకఃఫుమా౯్‌ కర్పచిత్‌ , నైవ తే భ్రాతరః గనం సంప్రాప్తాః
కురునందన, 33. అథావి మానుపో భావః స్పృళతే త్వాం నరాధిప, స్వర్లోఒయం
పశ దేవర్షి క్‌ ప ఈ తిదివాలయాక”. 36. యుధివ్యిర స్తు బే వే వేంద్ర మేవంవా
= 'పునలేవా బ్రవీద్ధీమానిదం వచనమర్థవల్‌. 3౫. తెట్గనా నోత్స
"హౌ వస్తుమివా దైత్యనిబర్హణ, గంతుమిచ్భామి రత్రాహం యత్ర, మే భా9తరో
గతాః 3౬, యత్ర, సా బృహతీ శ్యామా బుద్ధిన త్త్యగుణాన్నిశా: ఆ చాపదీ యోపీ
తాంశే షా యత చెవ సుతా మము, 32

ఇతి శ్రీమహాభార తే కతసహసి,కాయాం సంహీతాయాం వైయాసిశ్యాం

మహాప్ర స్టానికవర్వాంతర్షత మహో ప పృస్థానిక వర్వణి
తృతీ యో౭2_ధ్యాయః,
సమా _ప్పం చేదం మవోప స్థానిక పర్య,
అలి WJD

—™—ా

శ్రీరస్తు,

న్సీ శ్రీ గోపాలకృవవర బ్ర బ్రహాణే నమ్మ.

శ్రీనవోభారలే, న్వర్షారోహణపర్య ప్రెకంభః..

నో, సారా నమస్కృత్య నరం చైవ నరో త్రమమ్స్‌
_ చపిం సర స్వతీం వ్యాప్త స్తతో జయ ముడీరయేత్‌ ,

జసమేజయడఉ వా చ;--స్వర్తం త్రీవిప్రపం ప్రాష్య మమ పూర్వవీతామహో
స ధా రాకకు కాని స్థానాని భజరే Ba శ్రోతుం సర
వ్‌చ్చాణ మే నుత, మహర్షి ణా భ్యనుజ్ఞాతో వ్యా మ స ౨, వైశంపా
యనఉివాచ:___స్వర్షం త్రీవిప్రపం ప్రాప్య తవ పూర్వవీతామవోః, యుధివ్యిర పభ్య
త్రయో యదకుర్వంత తచ్చృణు. 2, స్వర్గం త్రి తివిష్టపం ప్రాష్య ధర్మరాజో యుధి
పేర క దుర్యోధన ౦ ప యా జుష్టం దదర్శాసీనమాస సనే, ర, భాజమానమివాదిత్యం
సీరలక్ష్యూభిసంవృతమ్‌, చేవె ర్భాజిద్ణుభిస్నాథై ఫస్సహీతం వుణ్య కర్మభిః, తతో
స ఇ జ ల 0
యుధిఫ్టి.రో ద్భుష్త్వూ దుర్యోధనమమర్షి తి ససాహసన్నివృత్తొ భూచ్చి "యం దృష్ట్వా
సుయోధనే, ౬. బ్రువన్ను వ్చైర్వచనాన్వె నాహం దుర్యోధనేన వై, సహితః
కామయీ లో కా౯ లుబ్జేనాదీర్ల దర్శినా, ౭. యత్కుతే పృధివిసర్వా సుహృదో
రం
బాంధవా స్తథా, హతాన్నాభిః పృసహ్యాజే" క పూర్ణం మహావనే, ౮. చ్రాపదీ
చ సభామ ధ్య పాంచాలీ ధర చారిణ్కీ పర్యా కృష్ణా నవద్యాంగీ పల్నీనో గురు సన్ని ధా
ణా అని చేవా న మే కామః సుయోధనముదీశీతుమ్‌, తతాహం గంతుమి
= వ టన
మ్‌ యత్ర తే భాతర మము, ౧౦. చె మిత్యబ్రఏ్‌ త్తం తు సారధికి లా
సన్నివ, స్వే నివానే రాజేంద్ర విరుద్ధం ఇవావీ నశ్యతి ౧౧. యుధిప్టిర మ
వచో మమ. ౧౨. వీవ దుర్యోధనో రాజూ పూజ్య తే త్రిదకైస్సవ్కా సద్భిళ్చ
రాజప్రివరైర్య ఇమే స్యర్ల వాసినః, ౧౩.వీకలోకగతిం సావో యుద్ధ హు త్వాత్తన
స్తనుమ్‌, యూయం సర్వే నుకసమాః సదైవానేన హీంసితాః, ౧౮, సవ్‌వమ తత్త
ధర్హేణ సాన మేతదవా ప్రవాళ, భయే మహతి యో భీతో బభూవ పృథివీపతి,,
థి అజో

1844 ్రీమహాథారలే, స్వక్రారోహణవర్వడీ [అధ్యా

౧౫. న తన్మనసి కర్తవ్యం పుత్ర యద్దూతశారితమ్‌, స్రాపద్యాళ్చ పరిక్షేళం న చిం
త్రయితుమక_సి, ౧౬. యే చాన్యేఒవి పరిశ్తేళా యు పాకం జ్ఞాతికారితాః సంగ్రామే
షహ్యథ వాన్వత్ర న తా౯ా సంస్త రుమర్హ సి. ౧౬ సమాగచ్చ యథాన్యాయం రాజ్ఞా
దుర్యోధనేన వె, స్వరోఒయం నేహ వై రాణి భవంతి మనుజాధిప, ౧౮.నార బే
నైవ ముక్తస్తు కరురాజో యుధిష్టిరం భాత్య౯ పృసచ్భ్చ మేధావీ వాక్య మేత
దువాచ హ, ౧౯. యది దుర్యోధనప్యైతే వీరలోకాః సనాతనా% అధర్హ డ్డ్‌స్య
పాపస్య పృథివీ సుహృదద్రుహః ౨౦ యక్క్భృతే పృథివీ నష్టా సహసా సనరద్విప్కా
వయం చ మన్యునా దగ్ధా వైరం క్ర తిచిక్‌ర వి, ౨౧, యే తే ఏరా మహాత్తానో
భాతరో మే మహావ్ర, pn సత్య ప ల తిజ్లా న. స శూరా వె వె సత వాదినః, ౨9,
తేపామిచానీం శే వగ దచ్చమచ్భారి తానహమ్స్క్‌ కరం ఎవ మవాోతానం
JY fy రా స్టే
కొంతేయం నరస. ౨౩. ధృష్టద్యున్నాం సాత్యకిం చ ధృపష్టద్యుమ్నస్య
చాతృజాల్కా యీ చ శ? స్మె౦ర్యధం ప్రాప్తాః కు శ్రధన్తేణ పార్థివాః, ౨౮, కను తే
పార్థివా బహ్మనె తా పళ్యామి నారద, వరాటద్రుపరా" చైవ ధృప్ర కేతుము
ఖాంశ్చ వ్‌ _౨౫. తిఖండినం తు వలే క్రావచేయాంశ్ళ సర్వ
అభఖమన్యుం చ దుర్ధర్షం దష్తామిళ్నా మి నారద, న
బలి న ర ఆం. ప స
“ఇర యుధి ష్షిరస్య నరకదర్శనమ్‌, ఈ tard
యుధిపెరఉవా చ: — నేహ పశ్యామి విబుథా రా ధేయమమితౌ జసమ్స్‌
భాాతరా చ మహాత్థానా యుథా మనూ త్తమాజసౌ, ౧. జాహువుర్యే శరీరాణీ
రణవహ్నా అ రాజానో రాజవుశ్రా శ్చ యే మదే హశా రణే, ౨,
కర తే మవారథాః సర్వే కార్దూలసమవి క కృమాక త్రైరప్యయం ' జతో లోకః కచ్చి
త్పురువసత్తమైః, 3, ba లో కానిమాక పాప్తాస్తే చ స్వే మసోరథాః, స్థితం
విగ్రహిమాం "దేవాః సహితం లే ర్మ హోత ధిక ర కచ్చిన్న త్రైరవాపోఒయం నె
రోకో ౬ తృయశళ్ముభ,, న లేరవాం వినారంస్వే భ్రాకృభిజ్ఞాతిభి స్తథా, ». మాతుర్తి
వచనం శ్రుత్వా తదా సలిలకర్మణి కర్ణన్య క్రియతాం తోయ మితి తస్యామి తేన
వె.౬.ఇదం చ పరితప్య్వామి పునః పునర్‌ హూం సురాక్కియ నాతు; సదృశే" వాదా తస్యా
: హనుమి కౌత నః, ౭. దృ వై్వైవ తె” నానుగత; కర్ణం పరబలార్లనమ్‌, నవ్యాస్తా౯
“ కరసహీ తాల జయేచ్భకోవి సంయుగే, ౮. తమహం యత తతసం దవుమి
ణా హా లో అంట ౬/౬

౨]. స్వర్హారో వాణవర్యణి ద్వితీయోఒధ్యాయః,. 1845

ఖానా సూర్య జమ్‌, అవిజ్ఞాతో మయా యోజఒసా ఘాతితః సవ్యసాచినా, కా
భీమంచ భీమవి కాంతం స్రాణేభ్యోఒవి ప్రి వి యం మము, అధ్దనం నేం దృసంకాశంయమా
చైవ య'మోపమా, ౧౦. ద దుష్తామిచ్భామి తాం en వ ధర్మ కారి
గమ్‌, న చేవా స్థాతుమిచ్ళామి సక్య మేవం ౭ బ్ర ఏమి వి, ౧౧. కిం మే భాతృవిష్‌
నస్య స్వశ్హేణ సురస్తత్తమా% య శే వ సస్వర్లో నాయం స్యర్లో మతో
మమ ౧ ౨. చేవాఊచుః: _-యదివ తత్ర కే శ్రా గమ్యుతాం వు న మాచి
రమ్‌, వ్ర యీ హీ తవ వరా మో జీవ రాజస్య నయం. ౧౩. వె శంపాయనడఉ వా
చ_ధత్యుశా ( తం తతో దేవా దేవదూతముపాదిశ ౯, యుధిష్టిరస్య సుహృదోద
ర్శయేతి పరంతప, ౧౪. తతః కుంతీసుతో రాజు 'దేవదూతళ్చ జగ తుః, సహీ లే” రాజ
శార్దూల యత్ర తే పురువర్ష భాః, ౧౫ అగతో ేవదూతస్తు యయారాజా
చపృవభతః, పంథానమశుభం దుగ్గం సేవితం పాపకర్శభిః, ౧౬. తమసా సంవృతం
ఘోరం కేశ శెవల శాడ్యలమ్‌, యం క్తం పాపకృ తాం గంధై రాంసకశోణితకరమమ్‌. '
౧౭. దంళో త్పాతకభల్లూక మశ్ని కామళ కావృకమ్‌, ఇత క్చేతశ్చకుణ పై స్పమం
తాశ్పరివారితమ్‌. ౧౮. అస్థి శేశసమాకీర్ణం క్రి మికీటసమాకులమ్‌, జ్వలనేన
సదీ_ే చన సము : ఆాత్చరి వేష్టితమ్‌, ౧౯. అయోముఖైశ్చ కాకా ద్వైరృథె ర్న
సమభి ద్రుతమ్‌, సూచీముై స్తథా పె పెతెర్విధ్య శై లో పమైర్యేఫ్రతహ్‌, ౨౦. మేదో
రధిరయు కెశ్చ ఛిన్న బాహూరు పాణిభి; నికృళ దరపాదైశ్చ త త్రతేత్ర వవేశి తెల
౨౧. సతత్కుణప దుర్తంధ మ శివం రోమహార్ష ణమ్‌్‌ జగామ రాజూ చధరాత్తు మధ్యే
బహు విచింతయ౯,. ౨౨, దదర్భోప్లోద-క కీ ర్థాం నదీం చావీ సుదుర్షమామ్‌.
అసిప త్రవనం చైవ నిశితక్షురసంవృగమ్‌. _౨3. కరంభవాలుకాం తపామాయ
సీక్‌ శీలాః పృథక్‌, లోవాకుంభాంళ్చ లే లస కాషథ్య మానాకా సమంతతః,
౨౪౮, కూటకొల్యలికం చాపి దుస్పర్శం తీక్చ్లకంటక మ్‌, దదర్శ చావీ కొంతే యో
యాత నాః పాపకరిణామ్‌. ౨౫, సతందుర్షం సమాలక్ష్య చేవదూతముఐ*చ హా,
[యద ధ్యానమస్తాభిర్గంకవృ మినుమిద్భళమ్‌. ౨౬. కచ తే భాతకో మహ్యం
తన ir వి దేశోజ౭యం కశ్చ దేవానా మేతదిచ్భామి వేదితుమ్‌,
ససన్ని వవృతే శ్రుత్యా ధర ర్మ రాజస్య భాపీ.తమ్‌, చేవదూతో ౬ బవీచ్చైన
న. తవ,౨౮ నిన_ర్టితవో హీ మయా తథాజఒస్త్యుకొ దివాకసైః,
యదిశ్రాతోజని రాజేంద్ర త్యమథాగంతుమర్ద, సి ౨౯, యుధిషిరస్తు నిర్విణ స్తే టా!
స. ము ర్భికపనివరర్త రే ధృతమనా పర్యావ_్గత భారత, 30, ససన్నివృతో ధరా
169

1316 _ శ్రీమవోభారలే, స్వన్షారోహణపర్వణి (అధ్యా,

శ దుఃఖశోక సమాహితఃశుశావ తత్త వదతాం వీనాః వాచః సమంతత్యః,3,
. షే రమసాకం తి
భోభో ధర్మజ రాజై పుణ్యాభిజన పాండవ, అనుగ, వోర్థమన్నా ౦ తిన. తా
నన్గుహూూర్తకమ్‌, 3 ౨, ఆయాతి త్వయి దుర్గ వాతి పుణ్య సమోరణక్కి తవ
గంధానుగస్తాత యేనాస్తా౯ సుఖమాగమత, 33. తే వయం పాగ్గ దీగ్గస్య
కాలస్య ఫురుషర్హ భృ సుఖమూసాదయిప్యామస్వాం దృష్ట్వా రాజసత్తమ. 35,
సంతివస్య మవాో బాహో ముహూర్త మిహ భారత, త్వయి తిష్టతీ క “రవ్య
యాతనాస్తాన్న బాధతే, 3౫, ఏవం బహువిధా వాచః కృపణా వేదనాపతామ్స్‌
రస్మి౯ దేశే స శుశ్రావ సమం తాద్వదతాం నృప, 3౬ తేషాం తు వచనం శ్రుత్యా
: 0 జ
దయావా౯ా దీనభాపి.ణామ్‌, అ హోకృచ్చ మితి ప్రాహ తస సచ యుధి
స్థిరః, 38. స తా గిరకి ఫురస్తాద్వె శుతపూర్వాః పునః వున గ్రానానాం
దుఃఖితానాం చ సాభ్యజూనత పాండవః. 3౮. అబుధ్యమానప్తా వాచో ధర్మ
పుత్ర, యుధిప్టి58, ఉవాచ కే భవంతో వై కిమర్థం చే వా లిఫ్రత. 3౯ ఇత్యు
కాస్తే తతస్సరే్ట సమంతాదవభాపి. లే, కర్గో౭_హం భీమసేనో హమర్దునో=హమితి
సృభో, ౪౦. నకులస్సహడేవశ్ళ ధృస్టద్యు మ్నో ఒహమిత్యుత, గ్రాపదీ చ్రాపచే
యాశ* ఇత్వేవం తే విచుకు శుః. రం. తా వాచః స తదా శుత్యా తడ్చేిశసదృరీ
ఎ రఫీ wy SRR
ర్నృృప్క, తతో విమమృశే రాజా కింన్విదం దైవ కారితమ్‌. ౪౨. కిన్ను తత్క_లువం
కర్త కృత మేభిర్య హోత ధిక, కర్రేన బ్రాపచేయైర్వా పాంచాల్యా వా సుమధ్యయా,
౪౩. య ఇమే పాపగం ధేఒస్మి౯ దేశే సంతి సుదారుణ్కే నాహం జానామి సర
పాం దుష్కృతం పుణ్యకర్థ్శణామ్‌. రళ. కింకృత్వా ధృతరాష్ట్రస్య పుత్రా రాజా
సుయోధన తథా శ్రియా యుతేక పావైస్సహ స్థర్వెః వదానుగైః ౮౫,
మాసాంద, ఇవ లత్మీవానా స్టే పరమపూజిత!,క స్యదాసేం వికారోఒయం యళఇమే
నరకం గతాః.ర౬, సరషధర విదః ఛూరాః స త్యాగమపరాయణాక త తధరపరా;
- హ్‌ SE

సంతో యజ్యానోభూరిద క్రి ణాః.ర౭. కిన్ను నుహ్లోఒసి జాగర్తి చెతయామి న చేత
యీ, అహో చిత్తవికారోఒయం స్యాద్వా మే చిత్తవిభ )మః.ర౮. ఏవం బహువిధం
రాజా వీమమర్శ యుధిష్టిరః, దుఃఖశోక సమావిప్పశ్చిం తా వ్యా వలి తేం ది యక కర,
కోధమాహారయచె వ తీవం ధర్మసుతో నృపః, టబేవాంశ్చ గర్హయామాస
ల న్‌ లీ బాజీ క్ట నా

ధర్మంచైవ యుధిష్టిరః. ౫౦, స త్రీ చృగంధసంతప్లో చేవదూతమువాచ హా, గమ్య
శాం తత్తే యేపాం త్వం దూత స్తేపాముపాంతిక మ్‌. ౫౧. నహ్యహం తత్త యా

9 ధి తి ఇ ఇ జస
స్యామి స్థిత ఒస్మీ ని వద్య తాము, మళ్చంశ యాదిమే దూనా; సుఖినో భాతరో

హూ మే, ౫౨. ఇత్యు క్ర 538 సతదా దూరతః పాండుపులే ణ ధీమతా జగామ తత్త

యత్రా సే సే చేవ రాజః శత కృతుః, ౫౩, నిచేదయామూస చ తద్ధర్మ రాజచికీర్షితమ్‌,

శునో కం ధర్మ పులే, ణ సర్వమేవ జనాధిప, ౫౪,
ఇల న్ఫీ ఢశ్రిమహాభార తాంతగ్షత స్వ రారో వాణపర్యణి, న్యోకాఒక్యాము.
అర్ర యుధీష్టిరతను త్యానః, ee ,

వెళంపాయనఉవాచ: సితే ముహూర్తం పారే తు భర్త రాజే తప
షి ₹ అజగ్గు స్తత, కౌరవ్య చేవాశ్ళక్ర క్ర పురోగమాక ౧ నచ విగవావా౯ ధరో
రాజానం ప్రసమౌశ్షి తుమ్‌, తేత్రా జగామ య్రాసా కరు రాజో 3 యుధిస్టీరః, ౨,
శేష భాసుర చేశే హీషు పుణ్యాభిజనకర్మసు, సమాగ తేషు చేవేషు వ్యగమ క్త త్తమో
నృప. 3. నాదృశ్యంత చ తాస్తత్ర యాతనాః పాపకర్శిణామ్‌, నదీ వైతరణీ చైవ
కూటకాల్మలినా సహా, ఈ, లోపహాకుంభ్యశ్మిలా శె వ నాదృశర్ణింత భయానకాః,
వికృతాని శరీరాణి యాని తత్స సమంతతః, ౫ దదర్శ రాజా కొరవ్యస్తాన్యదృ
శ్యాని చాభవళ, తతో వాయుస్సుఖస్సర్శః పుణ్యః గంధవహళ్ముచిః ౬. వవౌ
చేవ సమోాప స్థ! ఫీరలోఒతీవ భారత, మరుతేస్సవా శక్రేణ వసవక్చాశ్వినా సహా, ౭,
సాధ్యా రుద్రా స్తథావిళ్యా యే చాన్నే౭_సి దివాకస స్వే తత్ర సమాజగ్గుః సై
శ్చ పరమర్షయః!,౮. య త్ర కాజా మహాతేజా ధరవుత్రః స్టితోఒభవర్‌, తతళ్శక్ర
స్సురప పతిః క యా స స ౯, యధిష్టిరము హాచేదం సాంత్వే పూర్వ్యమిదం
వచః,యుధిప్టైర మవాో బాహూ వ్రీతా జీవగణా_స్థ్వయా. ౧౦. ఏ హ్యేహి పురు
పవ్యాఘ్ర కృత మేతావతా విభో, సిద్ధిః ప్రాప్తా మహాబా హరా లో కాశ్చాప్య శతు
యా సవ, ౧౧. భ్రాత్యాణాం సుహృదాం చైవ గతిగ్ని త్యా సుపూజిళాన చ
మన్యు స్త్వయా కార్యః శృణు చేదం వచో మమ, ౧౨, అఆవళ్యోం నరక స్తాత
ద్ర పవ కి సరర్షిరాజభిః, ఘుభానామశుభానాం చ జ్వారాశీ పురుషర రభ, యః
ప సుకృతం భుంశ్తే పళ్చాన్నిరయ మేవ సి, ౧౩ పూర్వం నరకభా
గ్యస్తు పళ్చాత్స ఏర్షమునైతి స సక భూయిషప్పం పాపకి రా యః సపూర్వ్యం సరత
శ్ను శే, ౧౪, తేన త్వమేవం గమితో మయా శ్రేయోజ్థినా సృప్క వ్యాజేన హి
త్వయా ద్రొ దోణ ఉపాచీక్షస్సుతం ప్ర, పతి, ౧౫, వ్యా జేనైన తతో రాజా దర్శితో
సరక్ర స్తవ, యళ్లై న త్వం తథా భీము స్తథా పార్ట్‌ యమా తథా. ౧౬. డ్రాపడీ చ
తథా ళృస్లా వ్యాజేన నరకం గతాః ౧౭ అగచ్ళ నరశార్దూల ముశా సే నైవ
కల్ల పాత్‌ ౧౮. న్వవత్య్యెడ ప్ర యీ ౧ తుభ్యం పార్ధివా పహ ళా రణే స్వే స్వ స్వర

1345 : అ శ్రీమవాభార కే, స్వర్దారోవాణపర్వణీ (అధ్య,

మనుప్రాష్తాస్తా౯్‌ పళ్య భరతర్హ భః, ౧౯. కర్ణం ఎవమె బా ప్వూసః సర్వశ స్రుభృ తాం
వరః స స గతః పరమాం సం యదర్గం పరితవ్య నే, ౨౦. తం పశ్య వురుష వ్యా
ఘ్రమాదితృ్యతనయం విభో, స్వస్థానస్థం మహాబాహో జహీ శోకం నరర్షభ ౩౧,
ఛాత్యాంళ్చాన్యాం స్తథా పశ్య స్వ సషపత్రూం శే లన పార్టి వాక స్వం స్వం,
ప్రాప్తా వ్యేతు తే మానసో జ్వరః* ౨౨, కృచ్ళ)ం 'పూర్వం వ ఇతః
ప క్రేళ్ళతి కొరవ, విహరస్వ మయా సార్ధం గతశోకో నిరామయ,ః. _౨౩, కర్యణాం
తాత పుణ్యానాం జితానాం తపసా స్వయమ్‌, దానానాం చమవా బాహూ ఫలం
ప్రాన్నుహి పార్థివ, ౨౮. అద్య త్వాం 'దేవగంధ ర్వా దివ్యాఇగ్పొప్పరసో దివి ఉప
'సీవంతు కల్యాణం విరజోంబరభూ వగణాః.౨౫.రాజసూయజి తా౯ా లో కాకా స్వయ
మేవాతిశోభనా౯ొ అవ్నుహి త్వం మహాబొ హోరా ఠ6పసళ్చ మహాఫలమ్‌, ౨౬,
ఉపర్యుపరి రాజ్ఞాం హి తవ లోకా యుధిప్టీర, హరిశ్చం దిసమః పార్ట యేషు
త్వం వహరివ్యసి, ౭౭. మాంధాతా యత్ర, రాజర్షి ర ర్భత్స్త రాజూ భగీరథః,
జా మ్యంతిర్య త్ర త్ర భరతస్తత త్ర త్వం విహారి పస్టసి, ౨౮. ఏషా దేవనదీ పుణ్యా పార్థ
వ స జ రాజేంద్ర తశ్రాప్తుత్య గమిమ్యసి. _౩౯. అశ్ర
స్నాతస్య భావ స్తే మానుపో విగమిష్యుతి, నత ళోపోనిరాయానోము రె వైరోభవివ్యస్‌,
3౦0. వవంబ్రువతి దేవేంద్ర కార వేం ద్రం యుధ్య్బోరమ్‌, భర్తో విగ హవాలా
సుతమాత్మ నే 3౧. భోభోరాజన వో ప్రాజ్ఞ డ్రీతో జస వ పుత్రక,
మద్భ క్యూ సత్య వా" కేన mens చ పతకం. 3 అ pre రృతీయాజిక్షాసా ౪ తవ
రాజక కృతా మయ, న ళక్యసే బాలయితుం స్వభావ త్పార్థ హతుతః 33, పూ
ర్వం పరీశ్నీతో హి త్వం ప్రశ్నా వనే నుమా, అరణిసహి తస్యా శే తచ్చ

ని స్తీ వానసీ. ౩౮. సోదెర్యేషు వినచే స్విమ గ్రాపడ్యా తత్ర భారత్కక్వరూప థారిణా
తత త్రవున స్త్వం మే పరీశ్చీతః. 3౫, ఇదం తృతీయం భాగిత్యూణామనశ్లే యత్‌ స్థాతుమి
చప, విళుద్ధోఒసి మహీభాగ సుఖ విగతకల షీి,3౬. నచ తే భాతర! పార్థ నర
ipo విశాంపతే, మాయె పా చేవరాజేన ౩ మహేంద్రేణ ప్రయోజిఠా, 3౭ అవ
శోస్టిం 5 నరశాస్తాత వ సర్వ రాజభికి కత స్త్వయా ప్రాప్తమిదం ముహూ_ర్హం
దుఃఖము_త్తమమ్‌. 3౮. న సవ్యసాచీ భీమో వా యమా వా పురువర్షభ్యా క్లో
తట నర కార్తాశ్చిరం నృప. 3౬, నక్చస్తా రాజపుల్రి, చ నరశార్హా
యుధిస్టీర, ఏ హ్యేహీ భరత శ్రేష్ట పళ్య గంగాం త్రిలోక గామ్‌, కం. వై ళంపాయన
ఉవాచ :--వీవము కృస్స రాజర్షి స్తవ పూర్వవిళామవాః, జగామ సవా ధర్తేణ

ర] | స్వరారోవాణవర్యణి, చతుర్థోఒధ్యాయః. 1840

సరె (శ్చ త్రదివాలయైః, ౮౧, గంగాం బేవనదీం ఫణ్యాం పావనీమృషమిసంస్తు
తామ్‌ అవగాహ్య వృతో డైవై' కరురాజో యుధిష్టిరక్సి ధశ్తేణ సహితో
ధీమాం సూయమానో మహర్షిభిః, ర, యత్ర తే వురువవ్యాఘ+%ః శూరా
విగతమన్యన్కి పాండవా థాత్తరాష్ట్రాశ్చస్యాని స్టానాని 'భేజిెరే. ౪౩3,

. _ ఇతి స్వక్షారోహణవ ర్వాంతన్టత, స్వర్షారోహణపర్వణి తృతీయోఒధ్యాయః.

. వైళంపాయనఉివాచా-;తతో యుధిఫ్టిరో రాజా చేవైస్సర్షి మరుద్గ తైః;
సూయమానో యయా తత్త యత్ర తే కురుపు-గవా!, ౧. దదర్శ తత్ర గోవిందం
ల్రాహ్తేణ వపుషాన్వితమ్‌, తేనైవ దృప్రపూన్వేణ సాదృశ్యేనైవ సూచితమ్‌,
౭. దీహమానం స్వవవుపా దివై్యర స్త్రరుపస్టితమ్‌, చక్ర పృభృతిభిక్లోరై
ర్లివై సః వురుపవిగహాః. 3. ఉపాస్యమానం వఏలశేణ ఫాల్లునేన సువర్పస్కా తథా
స్వరూపం కాంతేయె- దదర్శ మధుసూదనమ్‌. ర. తావుఖౌా పురువవ్యాఘోా
సముదీశ్ష్య్య యుధిష్టిరమ్‌, యథావత్పితిపేదాతే పూజయా చేవపూజితె, ౫,
అపరసి సిన్నథోచ్దేశే కర్ణం శస్రుభృతాం వరమ్‌, ద్వాడశాదిత్యసదృశం దదర్శ కురు
నందనః, ౬, అభాపరసి న్నే శే మరుద్దణవృతం ఏభుమ్‌, ఖీమనేన మథాపళ్య
శ్రేనెవ వవుపాన్వితమ్‌, ౭. వాయోర్డూ ర్రిమఠః వాన్మ్వే దివృమూూర్తిసమన్వి _
తమ్‌, శ్రియా పరమయా యు క్షం సద్ది పరమికాం గతమ్‌. ౮. అశ్వినోన్తు తథా '
నానే క్‌ప్యమానా స్యతేజస్కా నకులం సహచబేవం చదదర్శ కురునందన ౯,
ఫా దదర్శ పాంచాలీం కమలోత్పలమాలినిమ్మ్‌ వపుషా స్వర్గమా క్రమ్యు తిప్టంతీ i
మర ౮ నర్చసమ్‌ు. ౧౦. అఖిలం సహసా రాజూ వ్రష్టామెచ్చద్యుథిష్టిర 2, తత ఒస్య్వ
ఛగవానింద్రః కథయామాస బేపరాట్‌, ౧౧. శ్రీరేపా డ్ర్రాపదీ రూపా త్వద శే
మానుషం గతా, అయోసిజా లోక కాంతా పుణ్యగంధా యుధిష్టిర. ౧౨. రత్యర్థం
భవతాం హేపా సిరి తా ఘాూలపొణీనా, ద్రుపదస స్వ కులే జాతా భవద్భిశోపజీ
వితా. ౧౨. వతే పంచమపహాభిగా గంధర్యాః పావక చ భి లా సనయా
రాజక యుష్తాక్‌ మమితే జస, ౧౪. వళ్ళే గంధర్వ రాజానం ధృత రాష్ట్రంమనీషి.
ఇమ్క్‌ వనం చ త్వం విజానీహీ భ్రాతరం పూర్వజం పితుః, ౧౫. అయంతే పూర్వజో
భ్రాతా కొంతేయ: పావక ద్యుతిః, సూర్యవుత్రోరఖి శ్రే ఫోరాభఖేయ తి విశ్రు తం, ౧౪౬,
ఆదిత్య సదృశో యాతి పశ్య్యెనం వురుపర్న భమ్‌, సాధ్యానామథ జేనానాంవిశ్వేపాం
మ ఈ es పక్యారాజంద్ర వృత స్ధంధక్‌ మవాం ఖాలి, సాత్యకి పము

1350 శ్రీమవాభార తే, స్వన్తారోవాణవర్వణి [అధ్యా.

ఖా౯ వీరా౯ల భోజాంశ్ర్చేవ మహాబలా౯ ౧౮. సోమేన సహితం పళ్యో సౌభ ద్ర
మపరాజి3మ్‌, అభి మన్యుం మహాప్వాసం నిశాకరసమద్యుతిమ్‌. ౧౯. వవ పాండు
ర ాప్వాసః కం తా మా ద్యా) చ సంగత్క విమానేన సదాభ్యేతి వీతా తవ
మమాంతికమ్‌, ౨౦. వసుధిః సహితం పశ భీషం శాంతనవం సృృపమ్‌ ద్రోణం
బృహస్పతేః పార్శ్వే గురుమేనం సిశామయం=- ౨౧. వే చాన్యే మహీ పాలా
యోధా స్తవ చ పాండవ, గంధర్యసహి ణా మాంతి యక్షు పుణ్యజనె స్తథా, 2౨9,
గుహ్యుకానాం గతిం చాపి శేచిత్చాొప్తా నరాధి పా త్య కా బేహంజితస్స (రః
పుణ్యవాగ్యుద్ధిక ర భః, 23.
కన జ్‌ ద An | « చ
ఇతి శ్రీముహాభార తాంతర్షత స్వన్తారోహణపర్వణి, తుర్ధోఒధ్యాయ!

జన మేజయడణ వాచ:---భీవ దోణా- మహాత్రానా ధృతరాష్ట్రశ్చ పార్ధివ?
వీరాటక్రుపజా నోనో ఫ-ఖిశై బె వొ త్తర స్తథా, ౧. ధృష్ట కేతుర్ణయత్వేనో రాజా
చెవ ససత్నజిత్‌, దుర్నోధనసుతానె వ శకునినె *వ సొబలః, ౦ కర
రా ఫి 1 ఫీ నే బీ & a
సుత్రాశ్చ విక్రాంతా రాజాచెవ జయ ద్రథి ఫఘటోత్కచబాదయశ్ర్చెవ
యేచాన్యే నానుకీ ర్తితాః, 3. యీ చాన్యే కీ రితా వీరా రాజానో దీప్తమూ గయః
స్వన్టే కాలం కియంతం తే తస్థు స్తదవి శంస మే. ఈ. అహోస్విచ్చాశ్వతం స్థానం
లేపాంతత డి(జో తము అంతే వా కరగాంకాం తే గతిం పావా నరర భాః, ౫.

లో జాజి రీ Jo 04
ఏతదిచ్భామ్యుహం శ్రోతుం వోచ్య మానం ద్విజో త్తమ, తవసా హీ ప్రదీ_ఫేన సర్వం
త్వ్వమనువశ్య్యసి, ౬. సౌతిరువాచ---;:ఇత్యు కః సతు విపరి రనుజాతోమవోత నా,
౬ Ua (ద జ —
వ్యాసేన తస్య నృప లే రాఖ్యాతుముపచ క మే, ౭. వ ళంపాయనడఉవా చ-; గంతవ్యం
కర గణానుంతే సళ్వేపాం మనుజాధిప్క శృణు గుహ్యమిదం రాజనైేవానాం భర
తర్షభ.౮.యదువాచ మవో తేజా దివ్యచమీంః ప, తావాకొమునిః పురాణః కొరవ్య
వ్‌ 1 . na) వు
పారాశర్యో మహావృతః, ౯. అ గాధబుద్ధి స్సర్వ జ్ఞా గలిజ్ఞ ః సర్వక ర ణామ్‌.
కేనో కం కర ణామంతే వవిశంతీస్వికాం తనుమ్‌, ౧౦. వసూనేవ మవోతేజా
భీష్మః ప్రాప మవోద్యుతి% అష్టా వేవ హి దృశ్యంతే వసవో భరతర్షభ. ౧౧. బృవా
స్పతిం వివేశాథ దోణో వ్యాంగిర సాం వరమ్‌, కృతవరా తు వోర్షిక్యః వవివేశమరు
ల = అల

దణా౯.౧౨. సనత్కుమార నద్యుమ్నః ప్రవి వేళ య థాగలతిమ్‌ ధృత రాష్ట్రో ధనే
శస్య లోకాన ఎప దురాసదా౯,౧౩, ధృత రాన్ట్రేణ సహితా గాంధారీ చ యశస్వినీ
పత్నీభ్యాం సహితః పాం డుర్మ హేం దృసదనం యయా, ౧ఈవిరాటదుపచా చోభా
ధృష్ట శేతుశ్చ పార్థివః, నిశ కాన్ట్రూరసాం'బాళ్ళ భానుః కణ్వ విదూరథః,౧౫.భూరి

- మనకా

%.] స్వర్థారోవాణవర్యణి, పంచ మోఒధ్యాయ!, 1851

శ్రృవాః కలకి భూరిశ్చ పృథివీపతిః, ర గృ నేనశ్చ వనుజేవ_స్తణావ చ,

౧౬ ఉత్రరళ్చస సహి భ్రాతా శంఖేన నర వుంగవకి, విశ్వేపాం ేవళానాంతే
వివిశుర్నరస త్రమాః. సలి వర్చా నామ మహాతేజా స్నామవుత్రః ప్ర తావవాళొ,
స లి జ అర అ అచ అల్లో
Mrs సంహాస్య ఫల్షున స్య సుతోఒభవలత్‌, ౧౮. స యుద తత్ర
ధర్మేణ యథా నాన్యః పుమాన్వ్కచిత్‌ , వివేశ సోమం ధర్మాత్తా కరణోఒంలే
మవోరథః ౧౯. ఆవివేశ రవిం కరో నిహతః పురుషర్షభ, జ్యాపరం శకుని? ప్రాహ
ధృప్రద్యుమ్నస్తు పావకమ్‌, ౨౦. ధృత రాస్ట్రాత్మజాః స ల్వేయాకుధానా స్ప పేదిే,
౨౧. ధర్మమేవావిళ గ్రత్తా రాజా చైవ యధిష్టి5ః, అనంతో భగవాన్దేవః ప్రవి
వేళ రసాతలమ్‌. ౨౨. ఓీతామహానియోగాదై ( యో యోగాద్రామధారయత్‌ ,
యః స నారాయణో నాను దేవచేవస్సవాతన, ౨౩. తస్వాంశో వాసు
జేవస్తు కరణో౭ ౦తే వివేశ హృ పోడక్ర్రీన హ సాణి వాసు దేవపర్మిగృహః, ౨౦,
అమజంస్తాస్సర స్వ త్యాం కాలేన జనమేజయ, తత త్వకా? శరీరాణి దివ
జ = లీ ౮ లీ-౨ఎ
మారురుహ్ముః పునః, ౨2౫%. తాత్చైవావ్సరనో భూత్వా వాసుదేవముపాగ
మకా హతొస్తసిన నృహాయుద్దే యే వీరాస్తు మవారశాః. ౨౬. ఘటోత్కె.చాడ
యశె పవ జీవా౯ యమాంక్చ భేజిరే, దుర్చోధనవంవోయాశ్చ రాక్షసాః పరికీరి
తాః.౨౭, వ్రాప్తాస్తే క్రామళ్‌ రాజ౯ సెర్వే లో కానను తమా, భవనం చ మహే-ం
ద్రస్య కుబురస్య చ ధమతేః._౨౮, వరుణస్య తథా లో ౯౯ వివిళుఃపురువ్ష భా;
ఏతే సర్వమా ఖ్యాళెం విస్తరేణ మహాద్యుతే, కురూగాం చరితం కృత్స్నం పాం
డవాసాం చ భారత, జర్‌ సౌతిరువాచ; వత చ్భు)త్వా ద్విజ శే సై సూ సఠరాజూ
జన మేజయః, నిసి బ్రో 2.భ వదత్యర్థం యజ జ్ఞక రాంత కే వ్వథ, 3౦. తతేస్సమాప
యామాసు; కర్మ తిత్తీస్య యాజకాశ ఆస్తిక క్చాభవ ర్ప్రీతః పరిమోత్యు భుజం
గమాళ౯ా. 3౧. కూ ద్విజాతీ౯ స ర్వాంస్తా౯ దథ్రీ శాభిరతోషయత్‌ , వూజితా
శాస్పావి తే రాజ్ఞా తతో జగుర్య థాగతిహ్‌.. 39, వీసర్హయి త్వా వివాంస్తాల్‌
శాజూవీ జన మేజయ$, తత స్తవశిలాయాస్స వునరాయాద్దజా హగయమ్‌. 33. ఏతే
సర్వమాఖ్యాతం వై నంపొయనకీ ర్రితమ్‌, వ్యాసొజ్ఞయా సమాజ్ఞాతం సర్పసత్రే
నృపస్య హొ, 3౮, ప్రణ్యోఒయమిలిహా సాఖ్యః పవిత్రం చేదము త్తమమ్‌, కేన
మునినావి ప నిర్మితం సత్యహాదినా, 3 ౫|,సర్వజ్జేన విధి జీన ధర్మజ్ఞా నవ తాస తాఅతీంద్రి,
'మేణ ళుచినా తపసా భావి తా త్రానా,3౬, ఐశ్వర్య వర్తతా చైవ సాంఖ్య యోగవ
మి న ఆత ' ed
శా తథ్యా నైకతంత్రవిశుద్దేన దృష్టా గది మ్యేన చక్షుపా, 98 కీర్తిం పథయతా

1859 .... శ్రీమవాధారతే, స్వర్షారోహణపర్వణి [అధ్యా

లో కే పాండవానాం మహోత నామ్‌, అన్యేపాంఠ్‌ త్రి తి యాణాంచ భూరి ద్ర ద విణ తేజ
సామ్‌.?౮, య శ్పేదం శ్రావయేడ్వి ద్వా౯ సదాపర్వణి పక్యణ్సి భూత పాపా “జేతస్వన్లో
సాహా య కల్పతే, ౩౯. వం వేదమిమం సర్వం కృణుయా ద్య సమా

హితః, బహవా క్యాదిపా పానాంకోటి స్పస్యవినశ్యలి. రం య క్చేదంధ్రావయేత్‌ శాజ్లే
+ ధం © థి
బ్రా హణా౯ా పాదమంతతః, అక్షయ్యమన్నసానం వై విత్యాం_స్పస్యో పతిష్ద కే, రోం.
అహా యదేన్య కురుతే ఇంద్రియైగనసాపి వా, మహాభారతమాఖ్యా యపక్చాత్సం
ధ్యాం ప్రముచ్యతే. ౮౪.౨. య ద్రాత్రౌకురు తెపాపంచ్రా హా? త్రీగ డై ర్భృతః మహాభా
రతమాఖ్యాయ పూ రారా సంధ్యాం ప్ర ప్రముచ్యతే. వ. మహా త్వాద్భారవత్వాచ్చ
మహా భారతరముచ్య తే, నికుక్తమస్య యో వేద సర్వపావై ? వముర్య్‌తే. లర,
ధే చాగ్టే చ కామేచ మోకే చ భరతర్షభ యదివో స్టి తదన్య త్స యన్న
హో స్పి న కర్ర చిత్‌ ౫౫%, జయోనా మేతిపోనోఒయం కోతవ్యో మోతమిచ్చకా,
ఠి ళం లో
బ్రావాణేన చ రాజ్ఞా చగగ్భిణ్యా చెవ యోషీతా, ౮౪౬, స్వర్షకా మో ల భేత్స (ర్షం
జయ కొ మో ల జ్ఞ యమ్‌, గర్భిణ లభతే పుత్రం కన్యాం వా బసహుభాగిన్‌మ్‌.
రం, అనాగతళ్చ 'మోక్షుశ్చ కవ వై ఏపాయనః ప్రభు, సందర్భం భారత స్యాస్య
కృుతవా౯ ధక కామ్యయా, ర౮, ష స్వాం శతసహస్రాణి చకారాన్యాం స ససంహి తామ్‌,
త్రింశ చృశసహస్రా సాణిదేవలో శే వ్ర తిసి తమ్‌. ర. విత్తే పంచదశ శ్రే వేయంయ క్ష లో శే
we ఏకం క తసవాస్కంతు వ కహ షు పభావీతమ్‌. ౫౦.నారదోఒ శఛావయటదే
© i) టో ©
వానసితో _ దేవలఃవిత్యాః , న కోమర్వ్యా౯ వైశంపాయన
ఏవ ణుషిం ఇతిహాసమిమం పుణ్యం మహార్థం వెదసంమితమ్‌, వాషాఫో కం శ్రూయతే
యేన స పట. ౫౨, సని సర్వ కామాంశ్చ కీ రం వప్రాశ్యేవా
ఛ్‌ 9 ౨9, ౨౬/ a o
శౌనక, గ చ్భేశ్చరమి కాం సిద్ధి మత్స మేనా సి సంశయః. ౫౩. భారతాధ్యయనా
త్పుణ్యాదవి పాదమధీ యళః, శ్రద్ధయా పరయా భక్త్యా శ్రాప్యతే వావీ యేనతు.
౫౪. యఇమాం సంహీతాం పుణ్యాం పుత్రే మధథాాపయ చ్చు మ్మ్‌ మాతా
పితృసహసాణి వుతృడారశతాని చ. ౫౫. సుసానేపష్వనుభూతాని యాంత్రి
యాస్యంతి దా పరే, హర్ష స్థానసవాస్రాణి భయస్థా నశ తాని చ ౫౬,
దీవసే దివనే మూఢవమాపిళంతి న పండితిమ్‌, ఊర్ధ్వ చాహుర్వికామ్యేప
న చ కళశ్చిచ్ళ ణోతి మే. ౫౭, ధ ర్థాదర్ధళ్చ శామశ్చ సకిమర్థం ననేవ్య లే.
౫౮. న జాతుకామాన్న భయా న్న లోథభాద్ధర్శం త్య ్ఫ జేస్దవితస్యావి హేతోః,
య ఇ గె శి ఇ జ్‌ వ శు
సిత ధర్మ స్పుఖదుఃఖే త్వనిత్యే జీవో నితో హేతురస్య త్వనిత్యః. ౫౯

౬,] స్వర్నా రో వాణపర్వణి, 'వస్టోజ ధ్యాయ! శేతే

ఇమాం భారతసావిత్రీం ప్రాత రుళశ్లాయ యః పశేత్‌, సభారతఫలం స్రావ్య పరం
౧ వ్యోధిగ చృతి.౬౦ం.యథా సముధోభగవా౯యఖా చ హిమవా౯ గిరి, ఖ్యా తె

వుభౌరత్నని; ప ప్ర. భారత మాఖ్యానం యిపేత్సుపమా _

హీతక్కిసగ చ్చేత్సర మాం న మితి మే నాసి సుశయ$:,౬-9. చె దై ్రపాయనొస్ట పుట (
నిస్స ్రతేన్యు మేయం పుణ్య" పవి త్రమథ పాపహరంశివం చ యో భారతం సమధిగ న
చ్చతి వాచ్య మానం కిం చస పుప గ్రారజ లె రఖి శే శేచ నేన, ౬౩. క
ఇతి శ్రీముహాభార తెంతర్షతి స్యన్టారోహణపర్వణి, పంచ మోధ్యాయ!.
జన మీజయ ఉనా చ;---భ నవక కేన విధినా శ్రోతవ్యంభార తం బుధె క,ఫలం
ఓం కే చ చేవా? ఎ పూచ్నా చైపార తేషిషిహ, ౧. దేయం సమాఫ్రేధగవళా కిచ.
పర్వణి పర్వణి వాచ॥ః కీసి శ్చాశ్రవష్టవ్య న్తద్న ఏవీకామే. ౨. వైశంపాయన
ఉపా చ:శృణు రాజక నధిసుమం ఫలం యద్యావి భారలాత్‌ , ప్ర తాద్భవతి
రాజేంద్ర, 'యత్త్యం మామను $ కృిచ్చని, 3. దివిచేవా మహీపాల శ్రీకర మవనిం
గతా, కృత్వా కార్యమిదం వైన తతశ్చ దివమాగ తాః. ౪. త యత్తే ప ప్రవ
వ్యూ మి తచ్చ్రణువ్వ సమాపి-త%ి బు'.ణాం శోవతానాం చ సంభవం వసు
ఛాతలే. ౫, అత్ర రుద్రా “థా సాధ్యా విశ్వే దేవాశ్చ శాక (తాక ఆదిత్యా
గ్వాశ్సినా దేనా లోక పాలా నుహార్ష యః ౬ గు హ్యూ కాళ్ళ సగ 'ధర్వా నానా
నిద్యాధ రా స్తథా, సిద్ధా ధగ పసృృ్యయంఘాశ్చ మునిః కాత్యాయశరో వరః, 8,
గిరయస్సాగ రానద్య స్త సుఖి ఖై వొప్పనా.గణా్య గృవోస్పంవళ్సిరాశే పన అయనాబు
తవ సా. ౮. నాత్ర జ గమంచైవ జగత్చవ్యం సు రానువమ్‌, ఛా” తే భరత్ర
శస్త్ర వ్‌! స్థమివా దృశ్య శే స్‌, డా. తేవాం పక పతిష్ణానం సావుక ్రానుకీ ర నాత్‌ ,
క్ట తావి వాతం ఘోంం సవోముచ్చే తే హూనం ౧౦ తత ఈ శుజ్యా
యథా వదను పూర్వక ఒసయశాత్తా శుచిర్భూత్వా పారం గత్వా చ భారతే. ౧౧.
తేషాం శ్రాద్ధాని బేయాని స్ర, త్వా భారత భారతమ్‌, బ్రా హృ తేభ్యో యథాక క్యాభ క్యా.
చ భరతోభ్గ. ౧౨. పం జేయాని రత్నాని పపధాని చ గావః కాంసన్యో.
పదోహోళ్ళ్చ క న్యాశ్వ్చెవ స్వలంక్భ తాః (౧౩. సగ కావగుణో పే పతా యానాని
వివిధాని చృభవనాని ఏచిత్రాణి భూముర్వానాంసి శాంచనమ్‌, ౧౪. వాహానాని
చ బేయాని హాయూ వత్తాళ్ళ వారణాశి శయనం శిబి కాశ్చెవ స్యంద నాశ్చ
స్వలంకృ ఆః, ౧౫. యద్యన్ద హౌ వరం కిం చిద్యద్యద న్పి మహద్వసు,ు తత్త
దేయం దర్చజాతిభ్య ఆతా ప సూనవః, ౧౬+ శ్రద్ధయా పరయా యుక్తం
170

| సే
1854 శ్రీమవోభార శే, స్వర్గారోహణపర్య ణి (అధ్యా.
కనుక స్తస్య పోరగక, శ క్లితి సుమనా హృష్షః ఛుక్రూషురవిక ల్పక 8. ౧౭.
సత్యార్హవరతో డాంత; శుచిశ గి చసమన్వితః, శదధథానో జికకోధో యథా
జ WUD టం
సీధ్యతిత చ్చృణు. ౧౮. శుచిళ్నీలాన్వి ఆచార! శంక్లి వానా జిత్రేం ది య సంస్క
తస్సర్వ ఇ స్రుజ్ఞ క శృద్దధానో ఒనసూమయక:ః, ౧౯. రూపవాకా సుభగో దాంతో
సత్యవాదీ జిలేద్రియసిః ౨౦. దానమానగృహీ శ్చ కార్యో ఛివతి వాచకః, అవి
లంబమనా య స్తమద్భుతం థిరమూార్డితెమ్‌. ౨౧. అశంసకాక్షరపడం స్వర భావ
సమన్వితమ్‌, ౨౧. త్రి వష్టి పర్ణ సంయు కృమవ్మస్థానసమో- రితిమ్‌, వాదయేద్యాచకః
స్వస్థిః సారనీనః సుసదూపాతః, ౨౦౨, నారాయణం న శుస్కృత్య నరం చైవ
నరో_త్తమమ్‌, దేవం సరస్వతీం (వ్యాసం) చైవ తతో జయముదీర యీత్‌ . ౨౩
—0 3 ౦
ఈదృ శాద్బ్చాచ కాద్రాజఖ్భు) త్వా భారత భారంమ్‌్‌ నియమస్థః శుచిః శోతా
శణ్వన్సి ఫలమశ్ను తే. ౨ర, పారణం వ్‌థమం జావ ద్విజాన్కాా మైళ్చ్‌
తర్పయన్‌, అగ్నిషోమష్య యజ్ఞన్య ఫలు వై లభ తేనక?. ౨౫. అప్ప రోగణసంకీర్లం
విమాన లభతే మవాత్‌ , ప్రవాష్టస్పతు దేవాశ్చ ద్‌వం యాతి సమాహేతెః
అను, ద్వితీయం వారణం ప్రాప్య సోజ.తిరా త్రఫలంలభేత్‌ , సరషరత్నముయం దివ్యం
విమానమధికోహ తి, ౨౭. దివ్యమా ల్యాంబరధరో దివ్వగ(ధవిభూవి. "ఇ, దివ్యాంగద
ధరో నిత్యం దేవలో కే మహీయతే. ౨౮. తృతీయం పారణం ప్రావ్య ద్య్వాదశళావా
ఫలంల ఫేత్‌, వసత్యమరసం కాళోవర్థాణ్థ య తకో దివి.౨౯, చతు స్టే వాజ పేయన్య
వంచ మే ద్విగుణం ఫలమ్‌ ఉదితాదితృసం కాశీం జ్య్వలంతినునలోపమమ్‌, 3 ౦.ఏమానం
విబుధై స్సార్రమారుహ్యూ దివి గచ్చత్కి వర్టాయంతానిభవవే శక్రస్య దివి మోదతే.
5౧,వషే దష్గిగుణమ స్తితి సప్తమే తి గుణం ఫలమ్‌, కెలాసశిఖరాకారం వె డదూర్య
అ ఆం ఏ UG రై యా
మణివేదికమ్‌. 3౨. పరిశీ పం చ బహుధా మణివిదుదముభూపీ.తహమ్‌్‌ విమానం
సమధిసఫ్రాయ 'కానుగం సాప్పరోగణమ్‌, 33, సర్య్వా౯ లో కా౯ విచర తే డ్వితీయ
ఇవ భాస్కర అహ్హ మే గాజనూ ఈస్ఫపార ణే లభి తే ఫలమ్‌. ౩ ర. చందోదయనిభం
రమ్యం విమానమధిరోవాత్సి చంద్రరశిి పతీకాశెర్హయైర్యు క్షం మనోజవైః
(J ~—~—A\() ౬ వార్ల అటో ౬
3౫. నేవ్యమానం వర స్త్రీణాం చ.ద్రాతాంతేతరైరుఖై 4, మేఖలానాం నినాదేన
సూపురాణాం చ నిన్వనైః. 8౬. అంకే పరమనారీణాం సుఖసుపో విబుధ్య తే, నవ
మే కృతు రాజస్య వాజిమేధస్య భారత, 3౭. కాంచన స్తమృనిర్యూ హం వై డూర్య కృతే
వేదికమ్‌, జాంబూనద మయొర్షివై రర వా మైస్సర్వత్‌ో వృతమ్‌, 3౮, నేవితంచాప్పరన్సం

—

. ర్లంధ ర్వైర్సివిచార భి విమానం సమధిస్థాయ we పరమ మాం జ్వలక, 3౯,

౬] స్వన్హారోహాణపర్వణి షస్టోఒ౬ ధ్యాయ!, 1850

దివ్వమాల్యాంబరధరో దివ్య చందనభూ వీత, మోదతే డ్రైవృతైెస్సార్థం దివి చేవ
ఇవాపరః, రేం, దశనుం పారణం ప్రాప్ఫద్విజాతీనభివంద్భచ, కంక: జాలనిగ్గోమం
సతాకాధ్య జశోభీతమ్‌, ఈగ, రత్న వేదికసం బాధం వై డూర్భమణితోరణమ్‌, పాను
అ. వ్తం ప్ర వాళవలభీముఖమ్‌, ౪౨. గంధ (రీతకుశ లై రప్పురో భిశ్చ
శ్ర భితమ్‌, విమానం సుకృ తా వాసం సుఖేనై వోవపద్యతే, ౮3, మకుజేనాగ్ని వేన
“| కాంబూనదవి భాషిణా, దివ్య చందనదిగ్గాంగో దివ్యమాల్యవిభాపితః రర. ది వ్యాళ
లభోశాోకా విచరతి దివె మ్యెర్భాగై స్పమన్వితశ విబుధానాం వ్రసాటేన శ్రీయా పర
నుమా యుగ, ర, అథ వర్ష గణా నేవం సర్గలో కే మహీయ తే, ఆయ) గంధర్వ
సహి ఠః సవాస్రాణ్యే కవిం తిమ్‌.. Se, = ఖే రమ్యే క్ష క్రేణ సవా మోదతే, .
దివ్యయా నవిమా నేషు లో శేషు వివిధేము చ, ౪౭. దివ్య నారీగణాకీర్లో నివసత్య

మరో యథా, తతస్ఫూర్యస్య భవనే చంద్రస్య భవనే తథా. ర౮, శివస్య భవనే
రాజ్‌ పిప్లో ర్యాతి సలోక తామ్‌, ఏవ మేతన్నహోరాజ నాతృకార్యా విచారణా.రోణా,
_ శద్దధానేన వై భావ్యమేవ మాహ గురుర్మమ్మ వాచకస్య తు దాతవ్యం మనసా
| యద్యదిచ్చతి, ౫0. హా_స్తశ్వరథయానాని వావానాని విశేవత4 కటకం
కుండలే చైవ బహూసూత్రం తథా పరమ్‌, ౫౧. వస్త్రం చైవ విచిత్రం చ గంధం
' చైవ విశేషతః, డేవపత్స్నూజయీ త్రం తు విష్టులోక మవాప్కుయాత్‌ . ౫9 అతః
పరం ప్రవశ్యామి యాని చేయాని భార తే, ' వాచ్యమానే తు వివ్రేభ్యో రాజ
పర్వణి పర్వణే, ౫3, జాతిం చేశం చ సత్యం చ మాహాత్మ్యం భరతర్షభ ధర్మ శ
వృత్తి తిం చ విజ్ఞాయ వ ను. నరాధిప. పోలి. స్వస్తి వాచ్య ద్విజానాజా

Bతః కార్యే ప్ర పవ రిలే సమా చే పర్వణి తతః స్వశ క్యా పూజ యొద్ది రజాక్‌. Pe .

అదా తు వాచకంచైె వ వత్రు గంధసమన్వితమ్‌, విధివద్భోజ యేద్రాజన్మధుపాయస
. ముత్తమమ్‌, ౫౬, తతో మూలఫలప్రాయం పాయసం మధుసర్చిప్కా ఆస్తీకే భోజ
యేద్రాజ౯ దద్యాచెపవ గుడొదనమ్‌ ౫౭,అపూవై కై వ పూపైశ్చ మోద కైశ్చ
ఫమన్వీతమ్‌, సభావర్వణి రా జెంద్ర, ద హవి వ్యంభోజ యేద్ద్విజాకి-, సరా, ఆరణ్య శే మూల
ఫలె _స్తర్పయేత్తు డిషజో త్త తమూాకా ,అరణీపర్వ చాసాద్య జలకుంభం ప పృదావయేత్‌.,
౫౯, తర్చణాని చ ముఖ్యాని ధాన్యమూలఫలాని చ, సర్వకామగుణో జీతం
విపే్రభ్యోఒన్నం ప్ర, దావయేత్‌ , ౬౦. విరాటపర్వణి తథా వాసాంసి వివిధాని చ
ఉద్యో గే భరత శేహ్హ సర్వకామగు ణాన్నితమ్‌, ౬౧. భోజనం ఫోజ యేద్విప్రాకా
గంధమాలై ్యరలంకృతా౯ా భీవ్యవర్వణి రాజేంద్ర దత్వా యానమనుత్తమహ్‌,

1355 శ్రీనహాఖారత్తే స్వర్దారోవాణపర్వణి [అభా్య

౬౨, తతస్పర్వగుణొ పేతమన్నం దచ్యాత్సుసంస్కృతమ్‌, దోణపర్వణి విప్రేభ్యో
. భోజనం పరమార్చిశమ్‌. ౬-౨, శ య్యాళ్చ చేయూ రాజేంద్ర చాపాన్యసివరా
_నథా కర్ణవర్వణ్యవీ తథా భోజనం సార్యకామిఃమ్‌. ౬౮, విపే త్ర భఫ్టస్పంస్కృళేం
సమ్యగ ద్యాత్సంయత మా నస్క, శల్యపర్వణి నాబేంద మోద కె స్పగుడాదనై ..
£౫. అపూపె స్పర్పణెకే ఎన్‌ సర్వమన్నం పుచాపయేత్‌, గ దాపర్వణ్బవి తఖా
ముద్దమి శృం ప్రదావయెత్‌ , ౬కు, ప్రీపర్యణి శతథా ర rs స్తర్పయేత్తు ది(జో
శ్తమా౯ా ఘృతౌడనం పురస్తాచ్చ ఐపీ కే దాపయేత్పునః, ౬౭. తతస్సర్వగుణో =
చేతమన్నం దద్యాత్సుసంస్కృతమ్‌, కాంతిపర్బణ్యపి తథా తథా హావిమ్యం భోజయేద్ది్య
జాల ౬౮, ఆశ్వ మేధిక మాసాద్య భోజనం సొ? గ కామిక్‌, తథా శ మనివాసేతు
హవిష్యం భోజయేద్ది పజాకా, ౬౯ మౌనలే సార్వగుణికం గంధమాల్యానులేప
నమ్‌ మవో వస్థానికే తద్భత్సర్య కామగుణాన్వితమ్‌. ౭౦. న్వర్షవర్వణ్యపి తథా
. హవిష్యం ఫోదయేద్ది జాలా హరివంళసమాపాతు సహసిం భోజ యేద్ది రజాక్‌,
౭౧,గామేకాం నిష్క సంయుకాం ₹ బ్రాహృణాయ 'నివేదయేశ్‌ తద ర్రేనా వ 'దొతవ్యా
దరి జ్ర) వ్యకి పార్ధివ. ౭_౨, వర్టహ్టోటయాప్తాకు శ స్తకం వై En సువశ్జేన
చ సరయు కంవాచకాయ నివేదయెత్‌ , ౭ హరివంే పర్వణి చపా మసంత త్ర
భోజయేత్‌, పారణే పారణే రాజా wns ౭6, సమాప్వ్య సర్వాః
పయ౭ిః సంపి*తా ళ్ళాస్రుకోవిదక, శుభేదేశె నివేశ్యాథ శ్రూమవస్తాభిసంపృత:.
౭౫ శుక్లాంబరధరః సిగ్వీ శుచిర్భూత్వా స్యలంకృత% అర్బ్చయేక యథా న్యాయం
Mane ర కివృథ క్స్‌ ఎ్రథక్‌ . ౭౬. _ సంహితాన్సు స్తకా౯ రాజ్‌ పృయతస్సు
' సమాహితకి భై. రడ. శ్చ చేమైెశ్స శకానుశ్చ వివిధై శుఖై 8 ౭౭,
హీరణ్యం చ సువర్తం చ రాక దాపయేత , చేవతాః కర్త యేళ్సర్వా
నర నారాయణా త ౭౮. తతో గంధళ్చ మాలే జొ సిళ్చ్‌ స పలంకృత్య ద్వ
త్రమా౯, తర్చయేద్వవిధెః కామైర్లానెశోచ్చాఐచై స్త సథా, ౧౯౦ అతిరాతృన్య
యజ స జస ఫలం ప్రావ్నోలి మానవి, వొవ్నుయాచ్చ క్ర కృతుఫలం తథా పర్వణి
పర్వణి. ౮౦. వొచకో భరత ష్ట వ్యక్వాక్ష రపదస్వరష భవిష్యం EIDE యేద్వి
దా భారతం భరతర్షభ, ౮౧, భుక్తవత్సు ద్వి జం దేవు యథావతల్సేం పృదాప
యీత్‌, వాచకం భరతశ్రేష్ట భోజయిత్యా తం నన. ౮౨౨. వాచశే పరి
తు తు శుభా ప్రీతిరను] తమా, బ్రాహణెషు తు తుస్తేము వ్రసన్నాస్సర్వ దేవతాః,
౮3, తో క పా చ కార్యం క భరతర్షభ, సర్వ కా మైర్య థా న్యాయం
సాధుఖిశ్చ వృథగ్విధైః ౮౮. ఇ ల్యే పవిధిరుద్దష్టోమయా లేద్వ పదాంవర, శ్ర ద్దధా నేన

ఒం] స్వన్లారోహణవర్వణీ వష్ఞాఒధ్యాయ!, 1857
వె భావ్యం యన్హా) త్వం పరిష్మ్నచ్చపి. ౮౫. భారత శృవ'ే రాజా పారణే చ
ల శ్రేయస్తు స్ట్‌ ws ౮౬, భారతం
కణుయాన్ని త్వం భారతం పక్షీ రమేశ్‌, ఖ్‌ భవ సే యస్య తస్య హా స్తగతో
యి ౮౭, భారతం పరమ పుణ్యం భార వే వివిధా? కథా* భారతం సేవ్య తే
దేవై ర్భారతం పరమం పదమ్‌. ౮౮. భారతం సర్వశాస్తాణా ముత్తమం భరతర్ష భ,
నరతాత్సొ ష్య శే మోకు సత్త స మేతడ్న్చ "ఏమి తత్ర, శా, వమువోాభారత
కూఖ్యానం వ్నీతిం గాం చ సరన్వతీమ్‌, ట్రౌహ్హణాళా “కీశవం చైవ క్టీర్షయన్నావసీ
తి ౯౦. వేచే రామాయణే పుణ్యే భారతే భరతర్షభ, ఆడా చాంతేచ
ఏ భే చ హరి; సర్వై, త. ౯౧. ae సము థా దివ్యాః శుతయకశ్చ
నాత నొక త చోళ్చిత కం మను ష్వేణ పరర

కృపోత్తమ్మ సదా యుత్న వ ణా

పడమి మాచ్చనా, గా, ఏతత్పవి త్రం
'రమ మేతద్ధర్య నిదర్శ నమ్‌, వతత్పర్వగుణో పేతు శ్‌ వం భూతిమిచ్చ తా, ౯2,
గొయిక్‌ం వాచికం చన మనసా సముపార్డిశమ్‌, తేగ్చగం నాశమాయాతి తమః
C= లీ

హార్యోదయే యా. ౯౮. అస్తా దశపురాఃణా నాం శృేవణాద్యత్సలం భవేత్‌,
తృృలం సమవావ్నోతి _ నెస్టతో సా నాత్ర సంశయః, ౯౫ (స్రీయశ్ళ ఫురుషూ శే పవ

క శ జు AE నే వ జన్య స్ట్‌ రి
ర వ్లవం పదమాష్ను య. ౯, త్రి భిశ్చ పుత్ర కామాఖిః e YE ye బెష్మవం యక్‌ కి
౬. దహీణా చాక చేయా వై నిష్కపంచసువక !మ్మ్‌ వాచకాయ యథా
కా యథోక్తం ఫలమిచ్భ "మ్‌, ౯౭. స్యర్షిగృ౭గీం చ కకిలాం సవత్సాం వత్స
ంవృతామ్మ్‌ వాచకాయ చ ద ద్యాద్ధి ఆత్మనః శ్రేయ వచ్భకా. ౯౮. అలంకారం
దద్యాచ్చ పాణ్యోశె ఏ భరతర భ, కర్ణ స్వ్యాభ "ణం ద ద్యాద్ధసం చెవ పిశే
(తః, ౯౯, భూమిచాన) సమాన ద్యాద్యాచ కాయ న రాధిష్క భూమిదానసమం
గను న భూతం న భవివ్యతి. ౧౦౧.శృణోతి శ్రావయే న్వాపి సకతం చైవ యో
చై అ షై వాళి అన కా గ్గ ఐన |!
రక, సర్వపావవినిర్దుకో వైవ్రవం పదమాప్నుయాత్‌, ౧౦౧. విత్యూనుద్ధర తే
ర్యా నేశాదళ ముద్భ నాక్‌ , ఆత్మానం స సనుతం చెవ (స్త్రియం చ భరతర్ష భ.౧౦౫౨.
సాం ఇ శైవ హిరా'మో౭.పి క ర్తనొ సికత్ర నరాధిప్క ఇదం మమా తవు చ
*)క్షం సర్వం నరర్షభ, ౧౦౩,

ఇతి bo ల కత్రరహ సి కాయాం సంహ కొయాం
| చైయాసిక్యాం స్పశ్రారోహణపర్యణి, వష్టోఒభ్యాయః,
పంచేదం స 1వారోహణపర్వ,
pipes సమభ్పూర్ళ మ్‌. :

1356 శ్రీనువాభార తే స్వర్షారోవాణపర్వణి.

న్లో, కాయేన వాణా మన నేం ద్రియెగ్వా బుద" నావాపకృ లేన్స భావాత్‌,
కరోమి యద్యత్ప్సక లం పరా నారాయణా మేలి సమర్పయామి.

అభశ్యామః వింగజటాబద్ధక లాపీ

ప్రాంశు గండీకృవ్ల యృగత్వి క్పరిధానక

సిరల లోకా౯ పావయమానః

క విముఖ్యః వ పర్వసు రూపం వినృణోతు.

నారాయణం వద భువం వసివం శ కిం చ తత్పుత, వరాశరంచ,
wt G6 --౨ అ
వ్యాసం ధుకం గెడపదం మవోంతం గోవిందయోగిం ద్ర మశాస్యశి వ్యమ్‌.

శ్రీశింక రాచార్య మథాస్యపద్య పాదం చ హాస్తామలకం చ శివ్యమ్‌,
తుతోొటకం వాం్డికకారమన్యా నస ద్గురూళా సంతతమానతోజసి,
క ఆశగ -

యదశ్షర పద భిప్టం మా శ్రాహీనం చ యద్భవేణ్‌,
గేత్సర్వం తుమ్య తాం చవ నారాయణ నమో౭.స్తు త్తే,

శ్రీమహాథారతే గృంథ స్పృనూ హః,
ఓమ్‌ శాంతిక్శాంతి శాంతిః,

ఓం తల్సల్‌ , వారి? పీం శ్రీగలక్షైగునామస్తు.

అజకుస్తా సప్తాజాలా

అదం
చెన్నపు ర్యామ్‌, వావిళ్ల, రామన్వామిశాస్తులు అండ్‌ సన్స్‌, ఇక్యేతైః
శ్రీ “రామి ముద ణాలయే సముది తమ్‌:=- 1929,
కో Te

UNIVERSITY OF HYDERABAD
LIBRARY
HYDERABAD (A.P.)

Cl, No. AUS G2 Ace. No, PE TST
JAY DATE DUE

DURATION OF LOAN — Not later than the last date
stamped below, falling which fine as per Library Rules

will be charged.